Met ‘buitenoor’ wordt de gehoorgang oftewel het oorkanaal bedoeld. Een buitenoorontsteking betreft dan ook een ontsteking van de gehoorgang. De gehoorgang loopt van de ingang die zichtbaar is in de oorschelp tot aan het trommelvlies. Een buitenoorontsteking staat tevens bekend als:
- Gehoorgangontsteking
- Otitis externa
- “Zwemmersoor”
- Oorkanaal-infectie
In dit artikel bespreken we de behandeling, oorzaken & symptomen van een buitenoorontsteking oftewel gehoorgangontsteking…
Symptomen buitenoorontsteking
Een buitenoorontsteking gaat gepaard met een variëteit aan klachten en symptomen. De belangrijkste symptomen van een gehoorgangontsteking (otitis externa) zijn als volgt:
- Jeuk in je oor
- Irritatie van de gehoorgang
- Vocht & bloed in het oorkanaal
- Korstjes & schilferigheid in de gehoorgang
- Roodheid, zwelling & vernauwing van de oor-ingang
- Milde oorpijn
Het belangrijkste symptoom van een ontstoken gehoorgang is doorgaans de felle jeuk in het oor.
Oorzaken gehoorgangontsteking
Je gehoorgangen zijn de ingangen van de oren. Een gehoorgangontsteking oftewel buitenoorontsteking is een ontsteking van de huid die de gehoorgang bedekt. Een gehoorgangontsteking wordt ook wel ‘otitis externa’ en “zwemmersoor” genoemd. Deze vorm van oorontsteking ontstaat meestal door veelvuldig:
- Zwemmen & achterblijven van vocht in de gehoorgang.
- Oordopjes, gehoorapparaten & koptelefoontjes in de oren.
- Met wattenstaafjes & stokjes in de oren pulken.
- Huidreactie op cosmetica & reinigingsproducten
- Haargroei in het oor
Door zwemmen en vochtophoping, wordt de gehoorgang zacht en week. Oordopjes en dergelijke zorgen ervoor dat de gehoorgangen gaan broeien. Het frunniken met voorwerpen in de oren beschadigt de huid van de gehoorgangen.
De opperhuid van de gehoorgangen is extreem dun en kwetsbaar. Het kleinste scheurtje en de minste verzwakking van de gehoorganghuid, maakt de huid ontvankelijk voor bacteriën, schimmels & virussen. Zodoende kan een virale infectie, bacteriële infectie of schimmelinfectie in de gehoorgang ontstaan.
Complicaties & risico’s
Een buitenoorinfectie – maar ook de genezing van een buitenoorontsteking – kan enorme jeuk in je gehoorgang veroorzaken… Om die reden wordt er bij een ontsteking van de gehoorgang veelvuldig in het oor “gekrabd”…
1. Krabben in het oor
Door het “krabben” in het oor wordt een gehoorgangontsteking doorgaans heftiger & ernstig. Als de beschadigde huid van de gehoorgang besmet raakt met bacteriën en onbehandeld blijft, kan de bacteriële infectie zelfs overslaan op het middenoor, binnenoor en hersenvlies. In dat geval kan de gehoorgang ontsteking gevaarlijke vormen aannemen.
2. Steenpuist in de gehoorgang
Door een verstopt talgkliertje in de gehoorganghuid kan een puistje of steenpuist in de gehoorgang ontstaan. Een puist in het oor veroorzaakt doorgaans felle pijn en een plaatselijke vernauwing. Een steenpuist in de gehoorgang veroorzaakt soms zelfs extreme pijn & hoge koorts. Deze dient dan ook te worden opengemaakt, gedraineerd & behandeld met antibiotica-oordruppels.
3. Necrose
In zeldzame gevallen breidt een gehoorgangontsteking zich uit in het omliggende kraakbeen- en botweefsel (‘maligne otitis externa’). Hierdoor kan in het ergste geval weefselsterfte optreden. In dat geval spreekt men ook wel van ‘necrotiserende otitis externa’ of. Deze zeldzame vormen van gehoorgangontsteking gaan gepaard met extreem hevige oorpijn, hoge koorts en algehele malaise.
Bij hevige oorpijn, oorklachten en jeuk in de oren, dien je daarom altijd even contact op te nemen met je huisarts.
Behandeling buitenoor-infectie
Een “gewone” buitenoorontsteking ofwel gehoorgangontsteking gaat in veel gevallen vanzelf over. Als de huid van de gehoorgang geïnfecteerd raakt door een bacterie of schimmel, is behandeling van de gehoorgangontsteking doorgaans noodzakelijk. De behandeling van een gehoorgangontsteking ziet er doorgaans als volgt uit:
1. Azijnzuur ter behandeling van gehoorgangontsteking
Azijnzuur herstelt de zuurgraad (pH-waarde) van de gehoorgang. Hoe beter de zuurgraad in het oor, des te moeilijker het voor bacteriën en schimmels is om in het oor te overleven. Veruit de meeste zure oordruppels bevatten azijnzuur.
2. Antibiotica-oordruppels tegen buitenoorontsteking
Bij een bacteriële infectie van de gehoorgang, worden veelal oordruppels met een antibioticum voorgeschreven. Omdat een gehoorgang-infectie doorgaans door verschillende bacteriestammen wordt veroorzaakt, gaat de voorkeur meestal uit naar een breed-werkend antibioticum in de vorm van antibiotica-oordruppels.
3. Antischimmelmiddel bij buitenoor-infectie
Ook schimmels kunnen een gehoorgangontsteking veroorzaken. Een schimmel in het oor wordt gekenmerkt door witte, zwarte, gele of blauwgroene verkleuring & vloed uit het oor. In dat geval dient een antischimmelmiddel te worden gebruikt. Bij een schimmelinfectie van de gehoorgang is doorgaans ook eczemateuze uitlag betrokken. Vooral oor-eczeem is een bekend fenomeen bij een schimmelinfectie van de gehoorgang.
4. Stoppen met haarlak tegen ‘otitis externa’
Een gehoorgangontsteking wordt in sommige gevallen veroorzaakt door een overgevoeligheidsreactie of allergische reactie (contactallergie). Zo kunnen de huid en slijmvliezen van de gehoorgang overgevoelig zijn voor stoffen in haarlak of make-up. In dat geval dient het desbetreffende product in het vervolg te worden gemeden.
5. Corticosteroïden ter behandeling van gehoorgangontsteking
Corticosteroïden oftewel bijnierschorshormonen worden bij een gehoorgangontsteking als hormoonzalf of hormoondruppels voorgeschreven. Een corticosteroïd kan dienstdoen bij wondjes, korstjes, eczeem, psoriasis & bacteriën in de gehoorgang. Corticosteroïden werken met name bij een droge ontsteking van de gehoorgang, en dus niet bij en vochtige of natte ontsteking.
6. Oorsmeeroplosser om gehoorgang-infectie te behandelen
Een oorsmeeroplosser wordt doorgaans voorgeschreven als de gehoorgang verstopt, vernauwd, opgezet of opgezwollen is. Dankzij de oorsmeeroplosser kan het oor zichzelf gemakkelijker reinigen. Wees echter wel terughoudend met gebruik van oorsmeeroplossers, want ze kunnen het natuurlijke evenwicht in de gehoorgang verstoren.
7. Pijnstilling om de gehoorgang te behandelen
Indien oorpijn op de voorgrond staat, kan paracetamol of ibuprofen uitkomst bieden. Ibuprofen is naast pijnstillend ook ontstekingsremmend en koortsverlagend. Ibuprofen kan zodoende extra effectief zijn bij een gehoorgangontsteking.
8. Oor-tampon ter behandeling van gehoorgangontsteking
Een oortampon is een soort watje of gaasje doordrenkt met oordruppels. Bij een hevige gehoorgangontsteking wordt doorgaans een oor-tampon ingebracht om de concentratie aan werkzame stoffen (zuren, antibiotica, corticosteroïden e.a.) te verhogen.
9. Oor-toilet om gehoorgangontsteking te behandelen
Soms moet de gehoorgang volledig worden vrijgemaakt van korstjes, vuil, stof, bacteriën en oud oorsmeer. Deze behandeling wordt ook wel een oor-toilet genoemd. Een oor toilet wordt meestal door een KNO-arts uitgevoerd.
10. Operatie ter behandeling van buitenoorontsteking
Bij een te nauwe ingang van de gehoorgang kan een gehoorgangoperatie (meatusplastiek) dienstdoen. In dat geval wordt een deel van het kraakbeen uit het buitenste deel van de gehoorgang verwijderd. In zeldzame gevallen wordt zelfs een stukje van het benige deel verwijderd om de gehoorgang ruimer te maken.
Zure oordruppels met azijnzuur of aluminiumacetotartraat zijn meestal de eerste keuze bij een gehoorgangontsteking. Als deze niet toereikend zijn, wordt vaak Panotile® of Otosporin® voorgeschreven. Deze middelen bevatten antibiotica en corticosteroïden.
Tot slot
Als de behandeling van een gehoorgangontsteking niet binnen één week aanslaat… Dan kan er sprake zijn van een allergische reactie op oordruppels of oorsmeeroplossers. In dat geval dien je opnieuw contact op te nemen met je huisarts of KNO-arts.
Als je continu (of met tussenpozen) last hebt van hevige jeuk in je oren, dan spreekt men ook wel van een chronische gehoorgangontsteking. In dat geval staat de zenuwslopende jeuk in de gehoorgang altijd op de voorgrond en is er meestal niet of nauwelijks sprake van oorpijn. De behandeling van een chronische gehoorgangontsteking is vergelijkbaar met die van een acute buitenoor-infectie.
Heb jij ervaring met de behandeling van een gehoorgangontsteking? Laat hieronder weten hoe jouw buitenoor-infectie werd behandeld en met welke resultaten…
