Bas stuurde Gezondr de volgende vraag toe: “Ik heb sinds een week een ontstoken spatader. Overal staat dat het goed is om te sporten, maar er staat niets over sporten en een aderontsteking tegelijkertijd. Mijn vraag is dan ook: nu mijn spatader nog een beetje ontstoken is, mag ik dan gewoon doorgaan met sporten, of kan dit nadelige gevolgen hebben?” Hierbij de nodige uitleg over (de behandeling van) ontstoken aders ofwel flebitis…
Flebitis…
Een ontstoken ader (of spatader) aan het huidoppervlak wordt ook wel oppervlakkige flebitis of aderontsteking genoemd. Meestal bevinden ontstoken aders zich in de lies en benen, maar ze kunnen zich in principe over het hele lichaam voordoen. In dit artikel bespreken we hoe je een aderontsteking kunt behandelen. Kortom: flebitis-behandeling…
Symptomen van flebitis & tromboflebitis
Als Flebitis samengaat met trombose (stolselvorming), spreekt men ook wel van tromboflebitis. De belangrijkste symptomen van flebitis & tromboflebitis zijn als volgt:
- Pijn & roodheid
- Gezwollen huid
- Vorming van spataders
Deze symptomen doen zich logischerwijs voor bij de ader die ontstoken is geraakt.
Oorzaken van flebitis…
Flebitis of aderontsteking betreft meestal een steriele ontsteking van de ader – dus zonder bacteriële of virale infectie. Een aderontsteking kent verschillende mogelijke oorzaken. De belangrijkste oorzaken van flebitis zijn als volgt:
1. Trombose (stolselvorming)
Bij trombose ontstaat er een bloedstolsel (trombus) in een bloedvat. Afhankelijk van het soort bloedvat (slagader of ader) vermindert de toevoer of afvoer van bloed. De aderontsteking ontstaat in dat geval doordat het lichaam het stolsel in de ader probeert op te ruimen en af te voeren.
2. Infuus
Flebitis kan tevens optreden als er een infuus in de desbetreffende ader is aangebracht. De ontsteking is dan een reactie op de naald en de lichaamsvreemde stoffen die in de ader worden gespoten. In dat geval zal het infuus in een andere ader moeten worden ingebracht.
3. Spatader
Een spatader houdt in dat de wand van een bloedvat uitrekt of bezwijkt door hoge druk op de vaatwand. Flebitis kan ontstaan als gevolg van een spatader, maar een spatader kan ook ontstaan door toedoen van flebitis. Beide aandoeningen hoeven echter niet per definitie samen te gaan.
Daarnaast spelen zwangerschap, overgewicht, ouderdom & roken een belangrijke rol bij het ontstaan van flebitis & tromboflebitis.
Behandeling van aderontsteking
Flebitis hoeft meestal niet te worden behandeld met medicijnen of operatieve ingrepen. De aderontsteking gaat doorgaans namelijk vanzelf over. Hierbij desalniettemin een aantal tips ter behandeling van flebitis…
1. Pijnstillers bij aderontsteking
Als de aderontsteking pijn doet, dan kan paracetamol dienstdoen. Ibuprofen is doorgaans extra werkzaam bij een aderontsteking, vanwege diens ontstekingsremmende werking.
2. Protocol voor zelfzorg
Je kunt het herstel van een aderontsteking bespoedigen door flebitis zelf optimaal te behandelen & verzorgen. Helaas is het protocol voor de behandeling van flebitis –zelfs in de meeste ziekenhuizen– niet eenduidig. Zo vind je in medische literatuur de volgende adviezen bij aderontsteking:
- Vooral blijven bewegen.
- Je been langdurig omhoog leggen en laten rusten.
- De ontstoken ader koelen met een koud kompres.
- De aderontsteking warmhouden met een warm kompres
- Een nat Priesnitz-verband aanleggen (gaat broeien).
- Druk uitoefenen met steunkous & drukverband.
- Het bloedvat allereerst afkoelen en direct daarna verwarmen.
Het is dan ook moeilijk te zeggen wat beter is ter behandeling van een aderontsteking: kou of warmte; rust of beweging…
3. Heparinoïden-zalf bij aderontsteking
Wat je in ieder geval kunt proberen om het herstel van flebitis te bespoedigen, is de ontstoken ader insmeren met “heparinoïden-zalf”. Heparinoïden ondersteunen namelijk het genezingsproces. Van huid en onderhuidse bloedvaten. Heparinoïden-crème is zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek onder de merknamen Hirudoïd® & Lasonil®.
Risico’s & complicaties
Flebitis verloopt doorgaans zonder complicaties en gaat binnen enkele dagen tot weken vanzelf weer over. Toch kunnen de volgende risicovolle complicaties voordoen bij aderontsteking:
1. Flebitis & trombus-vorming (trombofeblitis)
Een aderontsteking die gepaard gaat met trombose (tromboflebitis) kan risicovol zijn. Het belangrijkste risico van tromboflebitis is als een bloedstolseltje of bloedklontertje loskomt van de aderwand. Als een dergelijk bloedpropje (trombus) wordt meegevoerd naar hart, longen of hersenen, kunnen namelijk de volgende complicaties optreden:
- Longembolie
- Hartinfarct
- Herseninfarct
2. Bacteriële flebitis
Daarnaast kan elk soort aderontsteking (spatader, flebitis óf tromboflebitis) geïnfecteerd raken door bacteriën. Een bacteriële infectie gaat nagenoeg altijd gepaard met kloppende pijn, roodheid en zwelling door pus. Dit wordt ook wel “etterige” flebitis genoemd. In dat geval worden doorgaans antibiotica voorgeschreven.
3. Flebitis & spataders
Als flebitis uiteindelijk tot een spatader lijdt of als een spatader uiteindelijk ontstoken raakt, dan kun je ervoor kiezen een spatader-behandeling te ondergaan. De spatader kan dan worden verwijderd, gelaserd of ingespoten. Zie ook het artikel op Gezondr over ‘spataders verwijderen’.
Een aderontsteking is doorgaans een nuttige en natuurlijke reactie van bloedvaten op dingen die niet in het vaatstelsel thuishoren.
Tot slot
Hoewel een aderontsteking meestal vanzelf overgaat, en er dus niet per definitie reden is tot zorg, kan flebitis in zeldzame gevallen gevaarlijke vormen aannemen. Bij vermoeden van uitbreiding of complicaties dien je daarom altijd medisch advies van een arts in te winnen!
Heb jij ervaring met de behandeling van aderontstekingen? Laat hieronder weten wat jij hebt gedaan om flebitis & tromboflebitis te behandelen…
