Voor de meeste gamers zijn computerspellen een plezierige vrijetijdsbesteding; voor velen echter niet. Een gameverslaving is een geestelijke gewoonteverslaving die verregaande gevolgen kan hebben voor je leven. Games gaan het leven beheersen en zorgen er uiteindelijk voor dat iemand gamen nodig heeft om zich goed te voelen. Gameverslaving wordt door de gezondheidszorg nog niet als zodanig erkend, maar komt steeds vaker voor en in steeds ernstigere vormen.
Hoe ontstaat een gameverslaving
Een gameverslaving ontstaat doorgaans geleidelijk aan. Een spel gaat steeds meer tijd vergen en het wordt steeds verleidelijker om door te spelen. Met name MMORPG’s (Massively Multiplayer Online Role-Playing Games) zoals WoW (World of Warcraft) hebben een verslavende werking. De belangrijkste factoren van een game om verslavend te (kunnen) werken zijn:
- Een open einde (geen mogelijkheid tot uitspelen)
- Ontwikkeling van je spelpersonage (vaardigheden)
- Te verzamelen voorwerpen en uitrusting voor je personage
- Samenwerking en afspraken maken met andere spelers
- Doelen bereiken
- Controle uitoefenen
- Status
Deze factoren zorgen ervoor dat je continu veranderingen en vooruitgang bemerkt en alsmaar weer tijd wilt investeren in je personage om het te verbeteren. Ook het gegeven dat andere spelers je “nodig” hebben vormt voor gamers een valide reden om achter de computer te duiken.
Gameverslaving – Hersenen
Ook in de hersenen kan een game veel losmaken. Tijdens het gamen worden geheugen, aandacht, perceptie, concentratie, probleemoplossend vermogen en andere neurocognitieve functies en vaardigheden intens gebruikt. Hierdoor komt dopamine vrij en ervaar je plezier, tevredenheid en beloning.
De symptomen van een gameverslaving
Een gameverslaving herken je aan het dwangmatig spelen van een computerspel. Het spelen of mogelijk maken van spelen gaat gepaard met:
- Leefpatroon aanpassen aan de game
- Niet of nauwelijks (kunnen) onderbreken van gamen
- Verslechteren en wijken van sociale contacten, werk en/of studie
- Afraffelen van dagelijkse taken en bezigheden
- (Erg gehaast) eten en drinken, liefst achter de computer
- Slapen achter de computer
- Onvoldoende nachtrust door nachtelijke speluren
- Liegen over gamegedrag
- Irritatie, stemmingswisselingen en soms zelfs agressie wanneer een game wordt stopgezet of de mogelijkheid tot gamen wordt belet
- In ernstige gevallen drugsgebruik om langer wakker te kunnen blijven
Gameverslaving – Feiten en weetjes
- Een gameverslaving toont duidelijke overeenkomsten met een alcoholverslaving, voornamelijk op het gebied van intens verlangen vooraf en een goed gevoel achteraf.
- Het probleem van een gameverslaving is dat je er heel lastig aan kunt ontsnappen. Computers zijn overal en vormen een integraal deel van het moderne leven.
- Van elke twintig gamers zijn er één tot twee gameverslaafd.
- Steeds meer instanties en instelling bieden behandelingen aan tegen dwangmatig gedrag op het gebied van computers, games en internetgebruik.
- Verslavende games zijn vaak niet gebaseerd op kunde en vaardigheden, maar eerder op investering van tijd.
- World of Warcraft is ’s werelds populairste MMORPG en heeft wereldwijd ruim 10.000.000 spelers.
- Er zijn mensen die – omgerekend in uren – jarenlang in een spel doorbrengen.
- Gameproducenten binden spelers aan hun game door steeds nieuwe levels, karaktereigenschappen, uitdagingen, uitrusting, voorwerpen en andere beloningen en uitdagingen toe te voegen binnen het spel.
- Games worden soms als middel gebruikt om problemen in de “echte” wereld te ontlopen en de werkelijkheid te ontvluchten (vluchtgedrag).
Bekijk hier de aflevering van Zembla over gameverslaving.