Misselijkheid heeft in veel gevallen een duidelijke oorzaak. Zo kan een evenwichtsstoornis, voedselvergiftiging of smerige geur je flink misselijk maken. Misselijkheid kan echter ook worden veroorzaakt door eten. Zo kun je flink misselijk worden als je:
- Te veel eet
- Bedorven voedsel nuttigt
- Alcohol gebruikt
Er zijn echter ook veel mensen die zonder directe, aanwijsbare reden misselijk worden van normaal voedsel. Daarom hierbij 16 oorzaken voor misselijkheid tijdens en na het eten. En manieren om dit soort misselijkheid te verhelpen…
1. Misselijkheid na het eten: vaak door spijsverteringsproblemen
Misselijkheid na het eten hang in veruit de meeste gevallen samen met je spijsvertering. Zo kan het zijn dat een voedingsmiddel niet goed wordt verdragen door je spijsverteringskanaal of dat iets om de één of andere reden niet goed kan worden verwerkt (indigestie) en zodoende verstoppingen (obstipatie) veroorzaakt.
Je kunt je spijsvertering ontzien door niet te veel te eten, langzaam te eten en goed te kauwen. Darmaandoeningen van je spijsverteringskanaal zoals de Ziekte van Crohn, een darminfectie of een darmbloeding kunnen ook misselijkheid tijdens en na het eten veroorzaken. Neem direct contact op met je huisarts als je vermoedt dat jouw misselijkheid wordt veroorzaakt door een aandoening van je maagdarmstelsel.
In dit artikel over darmklachten vind je 10 tips om je spijsvertering een handje te helpen zodat je minder snel misselijk wordt na het eten.
2. Voedselallergie kan je misselijk maken tijdens het eten
Als je steeds opnieuw misselijk wordt van hetzelfde eten, dan kan er best weleens sprake zijn van voedselovergevoeligheid, voedselintolerantie of voedselallergie. Zo kun je heel erg misselijk worden indien je voedingseiwitten eet die je eigenlijk niet kunt verdragen. De belangrijkste voedingsmiddelen waarvoor mensen overgevoelig, intolerant of allergisch kunnen zijn, zijn als volgt:
- Zuivel (melkeiwitten)
- Sojabonen (soja-eiwitten)
- Gluten (graaneiwitten)
- Noten (nooteiwitten)
- Pinda’s (pinda-eiwitten)
- Vis + schaal- & schelpdieren
- Eieren (ei-eiwitten)
- Vlees (vleeseiwitten)
- Cacao (cacao-eiwitten)
- Zaden (sesam, mosterd etc.)
- Bepaalde fruitsoorten (kiwi’s, citrusvruchten etc.)
- Bepaalde groentesoorten (selderij, tomaten etc.)
- Kruiden & specerijen (nootmuskaat, kurkuma etc.)
- Gisten (verwerkt vlees, brood, poedersoepen etc.)
- Sulfieten (conserveermiddelen e.a.)
Ben jij er niet zeker van of de misselijkheid tijdens of na het eten wordt veroorzaakt door een voedselallergie of voedselintolerantie? Vraag je huisarts dan of hij je wil doorverwijzen om te worden getest op alle mogelijke voedselallergieën en voedselintoleranties. Hij zal je hiervoor doorsturen naar het huisartsenlaboratorium waar ze een bloedtest, plakproef en/of priktest zullen uitvoeren.
3. Misselijkheid na het eten door toedoen van je smaakcentrum
Je smaakbeleving is gekoppeld aan het smaakcentrum in je hersenen. De manier waarop je smaakcentrum smaken interpreteert, kan worden verstoord door dysgeusia, hypogeusia, hypergeusia, parageusia, phantogeusia of een soortgelijke smaakstoornis. Zodoende kunnen bepaalde smaken onterecht als misselijkmakend worden ervaren. Terwijl hetgeen je eet eigenlijk heel lekker is.
Misselijkheid die ontstaat doordat bepaald voedsel onterecht als misselijkmakend wordt geïnterpreteerd, is meestal mild van vorm. Bij een ernstige stoornis van je smaakcentrum kan er echter hevige misselijkheid ontstaan. Smaakwaarnemingen en smaaksensaties hebben te maken met zoet, zout, zuur en bitter, maar ook met geuren, texturen en temperaturen. Zodoende kun je ook misselijk worden van vellen op je pudding of onverwachte lauwheid van voedsel.
4. Misselijk tijdens het eten door prikkeling van je braakcentrum
Je smaakcentrum is gekoppeld aan je braakcentrum. Als eten niet goed valt, dan wil je lichaam het kwijt. Je braakcentrum kan terecht worden getriggerd (bijvoorbeeld bij voedselvergiftiging), maar ook onterecht (bijvoorbeeld bij een smaakstoornis). Onterechte braakneigingen komen niet heel vaak voor, maar toch vrij geregeld. Een braakneiging wordt vooral opgewekt door onevenwichtige & misselijkmakende smaakcombinaties.
Als jouw misselijkheid geregeld de voorbode is van braakneigingen of van daadwerkelijk braken, dan kun je het beste contact opzoeken met je huisarts. Er kan dan namelijk best een onderliggende aandoening ten grondslag liggen aan je misselijkheid. Misselijkheid na het eten die gepaard gaat met braakneigingen kan overigens ook worden uitgelokt door stress, voedselallergieën of maagklachten.
5. Smaken sorteren helpt tegen misselijkheid na het eten
Veel mensen worden misselijk van uitgesproken smaken of bepaalde smaakcombinaties. Zo kun je misselijk worden door het eten van voedsel met sterk contrasterende of botsende smaken. Een rigoureus voorbeeld is bijvoorbeeld broccoli met chocoladesaus of aardappels met slagroom. Smaken moeten elkaar juist ophalen en complimenteren, anders kun je er misselijk van worden.
Er moet sprake zijn van een zekere balans in een gerecht. Sommige smaken gaan nu eenmaal niet samen binnen een bepaald smaakprofiel. Je smaakpallet ervaart de smaakcombinatie dan als offensief, agressief en/of misselijkmakend. Als je iets eet, zorg er dan voor dat het smaakgehalte, de smaakcomplexiteit en het smaaktype in balans zijn. Naarmate je ervaring opdoet met het combineren en sorteren van smaken, zul je minder snel misselijk worden door toedoen van eten.
6. Beperkt aantal smaken kan misselijkheid door eten voorkomen
Houd gerechten bovendien eenvoudig als je vaak misselijk wordt door eten; gebruik simpelweg niet te veel verschillende ingrediënten. Ook synthetische toevoegingen (E-nummers) zoals chemische conserveermiddelen, smaakstoffen en kleurstoffen kunnen misselijkheid na eten teweegbrengen.
Gebruik bij voorkeur biologisch voedsel dat direct uit de natuur komt als je vaak misselijk wordt na het eten. Je zult immers eerder misselijk worden door een broodje frikandel met surrogaatkaas en een kruidige roomsaus dan van een stuk komkommer. Houd er bovendien rekening mee dat frisse smaken (kauwgom, muntthee, fruit e.a.) of hartige smaken (dropje, bouillon, zoutje e.a.) kunnen misselijkheid soms doorbreken.
7. Een zenuwaandoening kan misselijkheid na de maaltijd veroorzaken
Smaak wordt door de smaakpapillen op je tong via talloze zenuwen doorgegeven aan het smaakcentrum in je hersenen. Afwijkingen in of aantasting van het centrale zenuwstelsel (hersenen & ruggenmerg) kunnen dan ook zorgen voor misselijkheid tijdens en na het eten.
Zo kan epilepsie zorgen voor een misselijkmakend gevoel in de buik (“epigastrisch aura”) en voor reuk- en smaak-hallucinaties. Ook sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann) van het centraal zenuwstelsel kan een hevige uitbraak van misselijkheid veroorzaken. Misselijkheid door zenuwafwijkingen kan weer worden geactiveerd of verergerd door bepaalde voedingsmiddelen en smaakcombinaties.
8. Misselijkheid na het eten wordt vaak veroorzaakt door vetten
Vetten staan erom bekend dat ze misselijkheid in de hand werken. Vooral dierlijke vetten zoals vet vlees, verwerkte vleeswaren en volle zuivel kunnen misselijkheid veroorzaken.
Ook transvetten in gefrituurde snacks, chips, koekjes en kant-en-klare pizza’s veroorzaken bij veel mensen misselijkheid na het eten. Als jij vaak misselijk wordt door toedoen van voedsel, laat verzadigde vetten en transvetten dan zo veel mogelijk links liggen.
9. Misselijkheid wordt vaak veroorzaakt door suikers
Naast verzadigde vetten staan ook simpele suikers bekend als veroorzakers van misselijkheid tijdens en na het eten. Vooral geraffineerde suikers zoals tafelsuiker en suikers in koekjes, snoep, frisdranken en siropen kun je het beste vermijden als je snel misselijk wordt door eten.
Ook synthetische suikervervangers zoals aspartaam, sorbitol, xylitol, sacharine en cyclamaat kunnen zeer misselijkmakend zijn. Drink jij bijvoorbeeld veel cola light of gebruik je veel zoetjes in je koffie of thee? Dan kan jouw misselijkheid best weleens met zoetstoffen en suikervervangers te maken hebben!
10. Maagklachten kunnen misselijkheid veroorzaken
Misselijkheid kan worden veroorzaakt door allerlei maagklachten. Vaak is er dan ook sprake van oprispingen, boeren en/of brandend maagzuur. Voorbeelden van maagklachten die misselijkheid tijdens en na het eten kunnen veroorzaken zijn onder andere:
- Afwijking van maag of maagklep
- Maagontsteking
- Maagzweer
- Maagbloeding
- Maagperforatie
- Maagkanker
Bij ernstige maagklachten ben je doorgaans niet alleen misselijk, maar heb je ook last van een opgeblazen gevoel of zelfs hevige maagpijn en maagkrampen. Ga daarom met misselijkheid na het eten die gepaard gaat met extreme maagklachten direct naar je huisarts.11. Stress kan misselijkheid na het eten teweegbrengen
Zenuwen, stress & spanning kunnen misselijkheid tijdens of na het eten veroorzaken of verergeren. Je hebt dan geen eetlust, moet niet aan eten denken en wordt alleen al van etensgeuren misselijk. Stress werkt namelijk uit op je maag.
Eten wordt door stress moeilijk te verkroppen en verteren; zodoende wordt je al snel misselijk door voedsel. Als je misselijk wordt door spanning en zenuwen, dan is het belangrijk om een manier te vinden om te ontstressen. Hierbij valt te denken aan ontspanningsoefeningen of kalmeringsmiddelen.
In dit artikel kun je alles lezen over het verminderen van stress om misselijkheid na het eten te voorkomen.
11. Medicijnen kunnen misselijkheid na het eten veroorzaken
Als je vaak misselijk bent tijdens en/of na het eten, dan kun je eventueel een medicijn tegen misselijkheid innemen. Medicijnen die misselijkheid worden ook wel anti-emetica genoemd. Een anti-emeticum bestrijdt misselijkheid door maagzuur te remmen, het braakcentrum te beïnvloeden of prikkeloverdracht naar de hersenen te blokkeren. Enkele voorbeelden van effectieve pillen en tabletten tegen misselijkheid zijn:
- Calciumcarbonaat + magnesiumsubcarbonaat (Rennie®)
- Cyclizine (Ercycof® & Ergocofcyclizine®)
- Meclozine (Suprimal®)
- Prochloorperazine (Stemetil®)
- Meclozine + pyridoxine (Emesafene®)
- Metoclopramide (Primperan® & Migrafin®)
- Ondansetron (Setofilm® & Zofran®)
- Omeprazol (Buscozol® & Losec®)
- Alginezuur + calciumcarbonaat + natriumwaterstofcarbonaat (Gaviscon®)
- Domperidon (Motilium®)
- Haloperidol (Haldol®)
- Scopolamine (Scopoderm®)
Tot slot kan osteopathie oftewel behandeling van de buik door een osteopaat uitkomst bieden bij misselijkheid tijdens en na het eten.
12. Neem rust na het eten om misselijkheid te voorkomen
Als je direct na het eten aan de slag gaat met allerlei huishoudelijke taken, of sporten, heeft je lichaam geen kans om het eten te verteren. Door een tijdje rustig te blijven zitten kunnne je maag en darmen optimaal gebruik maken van al die energie in je lichaam om het voedsel te verteren.
Het alleen al rechtop zitten na het eten kan ook al het risico op reflux en misselijkheid verminderen. Veel mensen willen graag na een “after-dinner dip” een dutje doen, maar het liggen kan juist misselijkheid in de hand spelen. Neem daarom minimaal een uur na het eten om rechtop te blijven, of maak even een korte wandeling om de spijsvertering op gang te helpen.
13. Gebruik kruiden tegen misselijkheid
Al eeuwenlang worden kruiden gebruikt tegen misselijkheid. Gember en pepermunt zijn er twee van die bewezen effect hebben op de spijsvertering. Je kunt ze in verschillende vormen innemen, maar veelal worden ze na het eten in de vorm van gember thee en pepermuntolie in thee gedronken. Ze kalmeren de spijsvertering en verminderen maagkrampen. Kruiden hebben weinig bijwerkingen, waardoor ze gemakkelijk door de meeste mensen veilig geprobeerd kunnen worden.
14. Strakke kleding kan misselijkheid veroorzaken
Hoe simpel het ook klinkt, je kleding kan heel wat effect hebben op je maag, hoe mooi het ook staat. Te strakke kleding oefent een druk uit op je maag en spijsverteringskanaal die erg vervelend kan aanvoelen en misselijkheid in de hand kan spelen. Als je vaak last hebt van misselijkheid bij het dragen van bepaalde kleding, kun je proberen om eens een knoop op je broek open te laten, of simpelweg wat lossere kleding te dragen en vaak lost dat heel wat problemen al op.
15. Druk eens op de binnenkant van je pols
De reden dat het werkt is misschien niet zo heel duidelijk, maar je lichaam heeft bepaalde drukpunten die je kunt gebruiken om stress te verlichten, bloedsomloop te bevorderen of misselijkheid tegen te gaan. Dit heet acupressuur. Het zogenaamde P6-punt ligt aan de binnenkant van je pols en staat bekend als een drukpunt om misselijkheid te verlichten. Met continue druk, of een lichte massage op dit punt, zou je zonder bijwerkingen weleens een stuk minder last kunnen hebben van misselijkheid.
16. Eet vaker, maar minder om misselijkheid te voorkomen
Een grotere portie eten, betekent dat je maag en darmen harder moeten werken. Dit verhoogt de kans op reflux en misselijkheid. Vaak is ons oog groter dan de maag en overbelasten we die door net te veel te eten. De traditionele 3 maaltijden kunnen voor jou daarom wel eens niet de juiste zijn als de porties te groot worden. Splits de hoeveelheid op over de dag en eet bijvoorbeeld vijf kleinere maaltijden per dag. Zo heeft je spijsvertering meer tijd en minder te verwerken waardoor de misselijkheid af zal nemen. Belangrijk is natuurlijk wel om evenwichtig te blijven eten met vezels, eiwitten en gezonde vetten, om je energieniveau op peil te houden.
Tot slot
Als jij misselijk wordt na het eten, dan kun je het beste de volgende stappen ondernemen… Probeer zo gezond en simpel mogelijk te eten; vermijd verzadigde vetten, geraffineerde suikers en synthetische toevoegingen. Gebruik vooral voedsel dat dicht bij de natuur staat, zoals verse groenten, vers fruit, hele granen, noten, zaden, kiemen, paddenstoelen en wieren. Als dit niet helpt tegen je misselijkheid na het eten, ga dan naar je huisarts. Dit geldt ook als misselijkheid gepaard gaat met hevige darmklachten of maagklachten.
Heb jij aanvullende tips tegen misselijkheid na het eten? Laat hieronder je adviezen achter! Vragen en opmerkingen over misselijkheid zijn natuurlijk ook meer dan welkom…
