Een mens heeft normaliter 24 ribben, 12 aan iedere zijde. Een enkeling heeft 22 of 26 ribben. De ribben zitten aan de achterzijde van je lichaam vast aan je wervelkolom.
Constructie van de ribbenkast
De bovenste zeven ribbenparen zitten aan de voorzijde vast aan je borstbeen; deze worden de “ware ribben” genoemd. Het 8e, 9e en 10e ribbenpaar zitten vast aan de bovenliggende ribben; deze worden “valse ribben” genoemd. De onderste twee ribbenparen zitten aan de voorkant helemaal niet vast; deze staan dan ook bekend als de “zwevende ribben”. Tezamen vormen je ribben een ‘ribbenkast’. De ribbenkast ofwel borstkas vormt een beschermende kooiconstructie rondom je ingewanden en vitale organen.
De ribbenkast bestaat niet alleen uit botten; de kooiconstructie wordt bijeengehouden door allerlei spieren, pezen, ligamenten en kraakbenige delen. Bovendien lopen er talloze spieren, zenuwen en bloedvaten tussen je ribben door. Dankzij de vele gewrichtsonderdelen tussen de ribben en wervels is je ribbenkast elastisch; de borstkas kan uitzetten en krimpen. Zodoende wordt de mens in staat gesteld adem te halen.
Pijn in ribben
Omdat de ribbenkast zo ingewikkeld in elkaar zit, kan er van alles aan je ribbenkast mankeren. Zodoende hebben veel mensen last van pijn rondom de ribben. In dit artikel bespreken we 8 mogelijke oorzaken van pijn in of rond je ribben…
1. Gebroken rib = belangrijke oorzaak van ribpijn
Men spreekt van een gebroken rib als de benige structuur van de rib is ingescheurd of afgebroken. Een ribbreuk ontstaat meestal door impact. Vooral verkeersongevallen en sportongevallen zijn belangrijke oorzaken van gebroken ribben. Een rib kan echter ook breken zonder merkbare oorzaak, bijvoorbeeld als gevolg van osteoporose (botontkalking).
Een gebroken rib kan erg pijnlijk zijn; een ribfractuur kan echter ook nagenoeg pijnloos verlopen. De intensiteit van de pijn in je ribben verergert doorgaans sterk bij het hoesten. Er kan tevens sprake zijn van een knerpend of krassend geluid bij het in- en uitademen. Met een gebroken rib kun je doorgaans niet of nauwelijks meer op je zij liggen.
Let op: als een rib afbreekt kan deze vitale organen (met name je longen) perforeren. Dit kan weer een levensbedreigende klaplong tot gevolg hebben. Zolang een ribfractuur geen ernstige complicaties teweegbrengt, geneest deze doorgaans vanzelf binnen enkele maanden.
Zowel bij een gekneusde als bij een gebroken rib is het belangrijk om –ondanks de pijn in je ribben– regelmatig héél diep in en uit te ademen. Dit helpt een longontsteking voorkomen.
2. Hevige pijn in je ribbenkast vanwege gekneusde ribben
Een rib kan kneuzen als er overmatige druk op komt te staan van buitenaf. Ribben kneuzen voornamelijk door impact van een stomp voorwerp (val, slag, stoot, worp etc.); dit wordt ook wel ‘contusio’ genoemd. Een rib kan ook kneuzen door impact van binnenuit, bijvoorbeeld door een schoppende baby tijdens zwangerschap.
Bij een ‘gekneusde rib’ is niet de rib zelf gekneusd, maar de omliggende weefsels. Het is dus veeleer een kneuzing óp of rondom de rib. Een gekneusde rib wordt –behalve door ribpijn en ribklachten– gekenmerkt door de volgende symptomen:
- Pijn rond de ribbenkast bij ademhalen, lachen, hoesten, niezen en bewegen (lopen, draaien, armen omhooghouden e.a.)
- Zwelling, bloeduitstortingen, stijfheid en/of tintelingen op de borst
- De pijn rond de gekneusde rib of ribben is aanvankelijk mild, wordt gedurende de nacht (of de volgende ochtend) beduidend heviger
Een gekneusde rib kan worden vastgesteld middels een echo of röntgenonderzoek. De pijn van gekneusde ribben kan worden verlicht m.b.v. paracetamol of ibuprofen. Normaliter zal een gekneusde rib binnen 5 tot 10 weken vanzelf genezen, mits men voldoende rust neemt.
Opmerkelijk is dat een gekneusde rib doorgaans véél meer pijn doet dan een gebroken rib.
3. Tussenribspierontsteking als oorzaak van pijn in de ribben
Je ribben worden omgeven door tussenribspieren. De tussenribspieren zorgen ervoor dat je borstkas kan inkrimpen en uitzetten, en zodoende kun je ademhalen. De oorzaak van pijn rondom de ribben is in veel gevallen een ontsteking van één of meerdere tussenribspieren. Als een tussenribspier ontstoken is geraakt, dan ontstaat pijn rondom je ribben.
De gewaarwording van een tussenribspierontsteking kan variëren van een matige, beklemmende pijnsensatie tot een spreekwoordelijk mes tussen je ribben. Pijn in de ribben door een tussenribspierontsteking is doorgaans niet constant aanwezig, maar manifesteert zich voornamelijk bij het hoesten lopen, bukken, lachen en/of diep inademen. Langdurige rust is de aangewezen methode om een tussenribspierontsteking de kop in te drukken. De pijn rond je ribbenkast kan worden onderdrukt met pijnstillers (paracetamol, ibuprofen e.a.).
Een tussenribspier overigens ook kneuzen, verrekken, inscheuren of simpelweg geïrriteerd raken door overbelasting. Al deze aandoeningen gaan gepaard met pijn nabij de ribben.
4. Pijn in ribben door ontstoken rib-aanhechting
De ribben zijn met kraakbeen verankerd aan het borstbeen en de rugwervels. Het ribkraakbeen draagt bij aan de flexibiliteit van je ribbenkast. Een nadeel van kraakbeen is dat het ontstoken kan raken. Een ribkraakbeenontsteking kan hevige pijn nabij je ribben veroorzaken. Er zijn verschillende aandoeningen van de kraakbenige ribaanhechting. De bekendste hiervan zijn als volgt:
- Reguliere kraakbeenontsteking
- Chronische ontsteking van ribkraakbeen
- Syndroom van Tietze
- Costochondritis
De meeste vormen van ribkraakbeenontsteking zijn gelieerd aan ontstekingsreuma. Het zijn in principe onschadelijke aandoeningen, maar ze kunnen desalniettemin hevige pijn rond je ribben veroorzaken. Ontstekingsremmers kunnen in veel gevallen verlichting brengen bij deze vorm van pijn in de ribben.
5. Angina Pectoris kan pijn nabij je ribben veroorzaken
Pijn nabij de ribben hoeft niet per se afkomstig te zijn van een rib of van de weefsels die de rib omgeven. In sommige gevallen is er sprake van pijn die uitstraalt naar je ribbenkast, maar elders ontstaat. Een bekend voorbeeld hiervan is ‘angina pectoris’. Angina pectoris staat ook wel bekend als ‘verstikkende pijn op je borst en ‘hartkramp’. Dit fenomeen veroorzaakt een krampachtig gevoel achter de ribben, nabij het hart. Sommigen hebben zelfs het gevoel te worden gewurgd of een hartaanval te krijgen.
Tip: In dit artikel over hartkramp kun je meer lezen over pijn nabij de ribben vanwege angina pectoris.
6. Vervormde wervel kan voor pijnlijke ribben zorgen
De meeste ribben zitten aan de voorzijde vast aan het borstbeen en aan de achterzijde aan een ruggenwervel (wervelkolom). Er kan van alles aan een wervel mankeren. Wervels kunnen onder meer verzakken, verdraaien of ontstoken raken. Mogelijke achterliggende oorzaken van dit soort wervelklachten zijn o.a. hernia, ischias, scoliose, Bechterew en spit.
Als er iets aan een wervel mankeert, dan is de kans vrij groot dat eventuele pijnklachten doorwerken op de aangehechte wervel(s). Zo kan een verdraaide borstwervel hevige pijn rond je ribben teweegbrengen.
Een vervormde wervel kan doorgaans worden opgespoord dan wel uitgesloten middels een echografie of röntgenonderzoek.
7. Hartklachten kunnen op ribklachten lijken
Het hart bevindt zich achter de linker ribben. Het is dan ook niet gek dat hartklachten pijn achter je ribben kunnen veroorzaken. Hoewel de pijn niet écht van de ribben afkomstig is, kan deze pijnvariant wel worden aangezien voor ribpijn. Enkele voorbeelden van hartklachten die pijn nabij de ribben teweeg kunnen brengen zijn als volgt:
- Angina pectoris = verstoorde bloedtoevoer naar hartspier door vernauwde kransslagader
- Hartritmestoornissen & geleidingsstoornissen (meer info)
- Aorta-dissectie (beschadiging van de “grote lichaamsslagader”)
- Hartaanval & hartinfarct)
- Pericarditis (ontsteking van het hartzakje)
Als je het vermoeden hebt van hartklachten, dan is het raadzaam om z.s.m. contact op te nemen met je huisarts.
8. Longklachten kunnen worden aangezien voor pijn in ribben
Net als het hart bevinden ook de longen zich direct achter de ribben. Zodoende kunnen ook bepaalde longaandoeningen pijn bij de ribben veroorzaken. Enkele voorbeelden van longklachten die pijn achter de ribbenkast kunnen veroorzaken, zijn als volgt:
- Longembolie (beknelling of verstopping van een longslagader)
- Longontsteking & longvliesontsteking (virale of bacteriële infectie)
- Klaplong (door vrije lucht in de borstholte)
- Astma, (chronische) bronchitis & longemfyseem
- Ademhalingsallergieën (huisstofmijt, stuifmeel, huidschilfers, schimmelsporen e.a.)
- (Chronische) hyperventilatie
Pijn bij de ribben die vanuit de longen ontstaat, wordt veelal erger bij het hoesten, kuchen en in- en uitademen. En doorgaans niet bij lichaamsbeweging (uitrekken, opstaan, tillen e.a.)
Tot slot
Hierboven zijn 8 van de vaakst voorkomende oorzaken van pijn in de ribben uiteengezet. Er zijn echter méér aandoeningen en omstandigheden die ribklachten teweeg kunnen brengen. Hierbij valt te denken aan kanker (maagkanker, longkanker e.a.), fibromyalgie, borstwandafwijkingen, borstvliesontsteking, trombose, tuberculose, zenuwafwijkingen, allergieën, angststoornissen, klinische depressie.
Ontstaat de pijn nabij jouw ribben vanuit het midden van de ribbenkast? In dat geval kun je meer informatie inwinnen m.b.t. de oorzaak van jouw ribklachten middels dit artikel over pijn nabij het borstbeen.
Heb jij vragen of opmerkingen met betrekking tot pijn in de ribben of ribstreek? Laat hieronder een reactie achter…
