Jamila stelde de volgende vraag aan Gezondr: “Hallo. Ik heb een snel werkende schildklier. Voor de eerste keer in 2013 gehad. Daarna is het met PTU (propylthiouracil) stabiel geworden. Nu na mijn bevalling in november werkt mijn schildklier wederom te snel en slik ik INN (Strumazol / thiamazol). Ik geef borstvoeding. Over een week heb ik weer een afspraak bij de internist. Dan kijken ze of dit schildklierremmende medicijn heeft geholpen. Anders wordt het een radioactieve schildklierbehandeling en moet ik stoppen met borstvoeding geven. Mijn vragen zijn:
- Heeft de radioactieve schildklierbehandeling invloed op vruchtbaarheid?
- Indien alsnog de schildklier verwijderd moet worden, wordt het dan onmogelijk om nog zwanger te worden?“
Antwoord: invloed van schildklierverwijdering & radioactief jodium op vruchtbaarheid
Het antwoord op deze vraagstelling luidt als volgt: Beste Jamila, Ik heb je vraag qua terminologie, structuur en punctuatie ietwat geredigeerd / gerectificeerd om het voor mezelf beter leesbaar te maken. Mocht er een inhoudelijke fout ingeslopen zijn, verbeter me dan alsjeblieft…
Ik citeer allereerst de bijsluiter van Strumazol (thiamazol): Als hyperthyreoïdie onbehandeld blijft tijdens de zwangerschap, kan dit ernstige gevolgen hebben, zoals vroeggeboorte en misvorming. Maar behandeling met verkeerde doses thiamazol geeft een hogere kans op een miskraam en kan ook schadelijk zijn voor het kind. Daarom mag Strumazol alleen tijdens de zwangerschap gebruikt worden na een zorgvuldige afweging van de voordelen en nadelen en dan bij de laagste nog werkzame dosis.
De arts zal de dosis bepalen op basis van de hoeveelheid schildklierhormoon in uw bloed. Als u zwanger bent en schildklierhormonen gebruikt, mag u thiamazol niet gebruiken. Borstvoeding mag alleen gegeven worden bij gebruik van lage doses thiamazol (tot 10 mg per dag). De schildklierfunctie van het kind moet dan regelmatig worden gecontroleerd. Als u borstvoeding geeft en schildklierhormonen gebruikt, mag u thiamazol niet gebruiken.”
Dus mocht over een week blijken dat je versnelde schildklierwerking niet afdoende is onderdrukt door het thyreostaticum Strumazol / thiamazol, dan wordt doorgaans inderdaad een radioactieve schildklierbehandeling (radioactief jodium / ‘de slok’ / RAJ / J-131) gebruikt om de schildklierfunctie te ondermijnen… OF men verwijdert de schildklier deels of volledig. Het gevolg van beide behandelingen is dat je schildklier minder of zelfs géén schildklierhormonen meer aanmaakt. Zodoende ontstaat in feite een geforceerde situatie van een te trage schildklierwerking (hypothyreoïdie) of zelfs géén schildklierwerking (‘nonthyreoïdie’).
Een traag werkende of niet werkzame schildklier ondervangen…
Deze situatie van een vertraagde of verwijderde schildklier dient vervolgens te worden gecompenseerd met synthetische schildklierhormoonvervangers (thyreomimetica) om zodoende weer een situatie van een normale schildklierwerking (euthyreoïdie) te bewerkstelligen, of eigenlijk nabootsen. Meestal gaat get om levothyroxinenatrium (L-thyroxine: Thyrax, Euthyrox, Eltroxin o.i.d.) en soms ook om liothyroninenatrium (L-thyronine: Cynomel, Cytomel, Thybon o.i.d.).
Hoe dan ook zorgt een tekort of de afwezigheid van schildklierhormonen ervoor dat je minder vruchtbaar of zelfs onvruchtbaar wordt. Maar door het tekort of de afwezigheid van schildklierhormonen te compenseren met levothyroxine en/of liothyronine hoeft zelfs een operatieve schildklierverwijdering (volledige thyreoïdectomie / strumectomie) je vruchtbaarheid niet blijvend aan te tasten.
Wel is het van cruciaal belang dat men je een optimale dosis schildklierhormonen voorschrijft. En welke dosis ideaal is, zal men moeten bepalen door je schildklierhormoonwaarden zowel voorafgaand aan de zwangerschap als tijdens de zwangerschap HEEEEEEL goed in de gaten te houden! Dus periodiek bloed laten prikken om je TSH-waarde (vrije of totale) T4 en (vrije of totale) T3 te monitoren en indien nodig bij te sturen door middel van een dosisaanpassing.
Al met al kun je dus ‘gewoon’ zwanger worden zonder schildklier. Een trage schildklier of verwijderde schildklier hoeft er dus niet per se voor te zorgen dat je minder vruchtbaar of onvruchtbaar wordt, zolang men maar de juiste behandeling instelt!
Blijvend effect van radioactieve schildklierbehandeling op vruchtbaarheid?
In principe hoeft het radioactieve jodium zelf geen invloed te hebben op je vruchtbaarheid (al zijn er wel steeds meer aanwijzingen dat dit KAN)… Aangezien radioactiviteit voor een ongeboren kindje –in ieder ontwikkelingsstadium– zéér gevaarlijk is, wordt het vrouwen in de vruchtbare leeftijd afgeraden om in de eerste 4 maanden na een RAJ-behandeling zwanger te worden. Ook mag je na een radioactieve slok inderdaad absoluut geen borstvoeding geven.
En om nog even terug te komen op de mogelijke gevolgen van een radioactieve schildklierbehandeling op de vrouwelijke vruchtbaarheid: RAJ wordt in verband gebracht met o.a. een verminderde ovariële reserve (resterende hoeveelheid eicellen). Maar er is evengoed een onderzoek dat suggereert dat er vanaf 12 maanden na de RAJ behandeling nagenoeg geen merkbaar negatief effect te bemerken is ten aanzien van vruchtbaarheid en zwangerschap. (bron + bron) Zie desgewenst ook (de talloze reacties onder) de volgende artikels:
- Radioactief Jodium (RAJ): ‘de slok’ bij schildkliertumor & Graves hyperthyreoïdie
- Schildklieroperatie – Hoe verloopt een operatie van de schildklier?
- Trage schildklier (hypothyreoïdie): behandeling + symptomen
- Niet-werkende schildklier: oorzaak, gevolg & behandeling
- Schildklier verwijderd: leven zonder schildklier…
- Behandeling schildklier met schildkliermedicijnen…
Hopelijk heb je iets aan bovenstaande informatie! Mocht je twijfels hebben, vraag dan altijd om advies van je huisarts of internist-endocrinoloog! Want let wel: bij Gezondr zijn GEEN artsen of andersoortige medische professionals werkzaam. Wij proberen uitsluitend op vrijblijvende en onprofessionele wijze vragen te beantwoorden die bezoekers uit eigen beweging stellen. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul
