Supplementen die bloedtests kunnen verstoren…

Voedingssupplementen en vitaminesupplementen worden door héél veel mensen beschouwd als 100% positief, gezond en heilzaam… “Als je ze inneemt, brengen supplementen allerlei gezondheidsvoordelen met zich mee”… “Hoe meer, hoe beter”… “Alles moet erin zitten: van vitamine A tot zink”… Enzovoorts…

Aan de nadelen van voedingssupplementen wordt echter bar weinig aandacht besteed. Dat supplementen toxische overschotten kunnen veroorzaken, gevaarlijke disbalansen in de hand kunnen werken en allerlei ongezonde toevoegingen kunnen bevatten, is één ding. Maar bepaalde supplementen kunnen er óók nog eens voor zorgen dat bloedtests oftewel bloedcontroles oftewel bloedwaardebepalingen verkeerd c.q.  foutief verlopen (bron + bron + bron)…

Verstoring van bloedtests…

Sommige voedingssupplementen en vitaminesupplementen kunnen ervoor zorgen dat de uitslag van een diagnostische bloedtest onjuist en inaccuraat is. De bloedwaarden op het uitdraaitje / printje / formuliertje kunnen er dan goed uitzien volgens de arts in kwestie, maar in werkelijkheid niet goed zijn… Of er juist niet goed uitzien, maar juist wél goed zijn… Voor ieders beeldvorming; een supplement kan dus het volgende doen:

• Een valkuil of vertekend beeld vormen bij bloedonderzoek
• Interfereren met een bloedafname
• Een bloedwaardebepaling ondermijnen
• Vals-positief of vals-negatief resultaat opleveren
• Onterecht hoge of bedrieglijk lage uitslagen geven
• Een bloedtest verstoren of belemmeren
• De juiste interpretatie van bloedwaarden onmogelijk maken
• Te hoge of te lage bloedwaarden maskeren
• Een bloedproef volledig in de war schoppen

Of een bepaald voedingssupplement of vitaminesupplement al dan niet nadelig kan uitpakken voor een bepaald soort bloedwaardebepaling is overigens volkomen afhankelijk van de exacte bestanddelen die het betreffende supplement bevat.  

Supplementen die een gedegen bloedwaardebepaling in de weg staan

Hierbij enkele voorbeelden van voedingssupplementen en vitaminesupplementen die ervoor kunnen zorgen dat jouw bloedtests oftewel bloedwaardebepalingen foutief worden geïnterpreteerd… En zodoende tot een foutieve en misleidende diagnose kunnen leiden…

1. Biotine (vitamine B8) bij schildklierdiagnostiek

Bij een vermoeden van schildklierproblemen wordt je bloed doorgaans gecontroleerd op verscheidene ‘schildklierparameters’ met behulp van één of meerdere bloedtests. De belangrijkste hiervan zijn:

• TSH: schildklier-stimulerend hormoon
• T4: vrij thyroxine (FT4) of totaal thyroxine (TT4); inactief prohormoon
• T3: vrij triiodothyronine (FT3) of totaal tri-joodthyronine (TT3); actief schildklierhormoon

Als je TSH te hoog is en je T4 en/of T3 te laag, dan kan er sprake zijn van een te traag werkende schildklier. Is je TSH te laag en je T4 en/of T3 te hoog, dan kan er sprake zijn van een te snel werkende schildklier.

Als je echter supplementen gebruikt met daarin biotine oftewel vitamine B8, dan kunnen de resultaten van je TSH-bepaling, T4-bepaling en T3-bepaling incorrect (en daarmee onbruikbaar) zijn. Aan de hand van deze foutieve informatie kunnen weer onjuiste conclusies worden getrokken, met dientengevolge een onterechte diagnose of zelfs ongegrond medicijnvoorschrift en medicijngebruik. De keerzijde hiervan is dat je evengoed onterecht naar huis kan worden gestuurd omdat alles er op het oog “prima uitziet”. (bron + bron + bron)

Hoe dan ook: als gevolg van een hoge biotine-concentratie in je bloed kunnen sandwich-assays (TSH e.a.) een foutief verlaagde waarde geven… En competitieve assays (FT4, FT3 e.a.) een foutief verhoogde waarde. Overigens kan biotine óók interfereren met bloedtests (zowel laboratoriumtests als thuistests) voor o.a. troponine, vitamine B12 en bijschildklierhormoon. In principe kunnen álle immuno-assays gebaseerd op streptavidine-biotinebinding worden verstoord door vitamine B8. (bron + bron + bron + bron + bron)

En let wel: er zijn volop supplementen (o.a. “voor huid, haar en nagels”) op de markt met daarin 2.000%, 4.000% of zelfs 10.000% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) aan biotine!!! :( Biotine wordt soms ook geschaard onder de noemer ‘B-complex’, ‘co-enzym R’ en ‘vitamine H’.

2. Vitamine C bij bloedsuikerbepalingen

Bij de diagnose van suikerziekte oftewel diabetes –maar ook bij de handhaving van een gezonde bloedsuikerspiegel– wordt de hoeveelheid suiker in je bloedbaan gecontroleerd. Bloedsuiker staat ook wel bekend als bloedglucose. Een tekort aan bloedglucose zorgt voor een te lage bloedsuikerspiegel oftewel ‘hypoglycemie’. Een overschot aan bloedglucose zorgt voor een te hoge bloedsuikerspiegel oftewel ‘hyperglycemie’. Beide situaties zijn potentieel schadelijk voor de gezondheid.

Diabetes mellitus is een ongeneeslijke stofwisselingsziekte waarbij het lichaam onvoldoende energie uit suiker kan halen. Dit kan zowel gevaarlijke ‘hypo’s ‘als schadelijke ‘hypers’ tot gevolg hebben. Bloedsuikers kunnen uitsluitend door insulineafhankelijke cellen worden opgenomen vanuit de bloedbaan in aanwezigheid van voldoende insulinehormoon + werkzame insulinereceptoren. De belangwekkendste problemen bij diabetes zijn als volgt:

1. Ontoereikende insulineproductie (type 1)
2. Problemen met de insulinereceptoren (type 2)

Omdat voedingssuikers de bloedsuikerspiegel direct beïnvloeden, moet de bloedsuikerspiegel altijd ’s ochtends ‘nuchter’ (op nuchtere maag) worden geprikt. Er is echter nóg een factor die bloedsuikerbepalingen in de war kan schoppen, namelijk vitamine C oftewel ascorbinezuur. (bron + bron + bron + bron + bron + bron)

Extreem hoge doses vitamine C kunnen zorgen voor een vals-hoge bloedglucosewaarde tijdens bloedtests. Overigens bevatten sommige vitamine C-supplementen veel suikers en kunstmatige zoetstoffen.

3. Hormoonsupplementen bij zwangerschapstests

Veruit de meeste zwangerschapstests meten de hoeveelheid humaan choriongonadotrofine (hCG) in je urine. Onder bepaalde omstandigheden zal een arts de hCG-concentratie in je bloed willen meten. hCG-concentraties in zowel bloed als urine kunnen worden beïnvloed door hormoonsupplementen en hormoontherapieën. Hierbij valt te denken aan progesteronsupplementen, maar vooral ook aan Hcg-injecties (Profasi, Pregnyl, Andriol, Clomid, Duphaston, Lutrelef, Menopur, Suprefact e.a.) en hormonale therapieën bestaande uit humaan menopauzaal gonadotrofine (hMG), follikel-stimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH). Bekende merken zijn o.a. Humegon, Menogon en Pergonal. (bron)

Hormoonsupplementen, hormooninjecties en hormoontherapieën kunnen ervoor zorgen dat een zwangerschapstest een vals-positief of een vals-negatief resultaat geeft. Hetzelfde geldt voor sommige vruchtbaarheidsmedicijnen, evenals voor andersoortige medicamenten, waaronder furosemide, promethazine, fenobarbital, diazepam en levodopa / carbidopa.

4. Vitamine B11 en vitamine B12 bij pernicieuze anemie

Pernicieuze anemie (PA) is een vorm van bloedarmoede die kan ontstaan als gevolg van een auto-immuunmaagontsteking waarbij het lichamelijk afweersysteem de eigen cellen in de maagslijmvlieswand aanvalt. Een chronisch vitamine B12-tekort is nagenoeg altijd het gevolg van PA. Het suppleren van vitamine B12-supplementen lost dit probleem echter niet op. Sterker nog: de inname van orale voedingssupplementen met daarin vitamine B12 (cobalamine) en/of vitamine B11 (foliumzuur) kan ervoor zorgen dat pernicieuze anemie –als onderliggende oorzaak van het tekort aan vitamine B12– onontdekt en onbehandeld blijft. En dat is zuur, want de effectieve behandeling van een vitamine B12-opnamestoornis zou in zulke gevallen moeten bestaan uit vitamine B12-injecties. (bron)

5. Kruidensupplementen e.a. bij prostaatkanker

De diagnose van prostaatkanker wordt in veel gevallen gesteld aan de hand van Prostaat Specifiek Antigeen (PSA) in iemands bloed. Ook de screening van prostaatkanker, het in kaart brengen van het beloop van de ziekte, en de monitoring van de medicinale behandeling ervan, gebeurt grotendeels aan de hand van de hoeveelheid PSA in de bloedbaan die wordt bepaald aan de hand van periodieke bloedtests. (bron)

PSA is dus een extreem belangrijke marker voor wat betreft de vaststelling, de meetwaardebewaking en de behandeling bij prostaatkanker. Hoewel een verhoogd PSA een belangrijke aanwijzing kan zijn voor (de aanwezigheid van) prostaatkanker, is het niet per se zo dat het opzettelijk en geforceerd verlagen van je PSA voor een kleiner risico zorgt. Een dergelijk causaal of correlatief oorzaak-gevolg-verband tussen het verlagen van je PSA enerzijds en het verlagen van je prostaatkankerrisico anderzijds bestaat helaas niet. De onderlinge verbanden en wederzijds beïnvloeding zijn veel minder simplistisch dan dat.

Toch gaan veel mannen aan de haal met allerlei kruidensupplementen en voedingssupplementen om daarmee het PSA doelmatig omlaag te brengen. Van co-enzym Q10 tot vitamine D. Van lycopeen tot fyto-oestrogenen. En van de omega 3-vetzuren EPA en DHA tot het immens populaire en onwijs prijzige PC-SPES. Dit laatste supplement bevat:

• Bloemextract van de ‘Chrysanthemum morifolium’
• ‘Ganoderma lucidum’ (paddenstoelextract van de ‘Lingzhi’ oftewel ‘Reishi’)
• Glycyrrhiza glabra: zoethoutwortelextract
• ‘Isatis indigotica’ oftewel wede-extract
• Kruidenextract van de ‘Panax pseudoginseng’
• Plantenextract van de ‘Rabdosia rubescens’
• ‘Scutellaria baicalensis’ oftewel ‘glidkruid’
• ‘Saw Palmetto’ c.q. ‘Serenoa repens’ of zegepalm-extract

Kruidensupplementen worden bij lange na niet zo streng gecontroleerd en gereguleerd als officieel geregistreerde medicamenten (terwijl ze minstens zo invloedrijk kunnen zijn…). Zodoende staat het supplementenaanbieders vrij om ietwat slinks om te springen met vage verkoopleuzen en marketingtemen. Denk maar eens aan “ondersteunt de prostaat”… Of “goed voor mannen”… Het zegt in feite niks, maar insinueert een hoop. (bron + bron)

Door het kunstmatig onderdrukken van je PSA ontstaat echter een vertekend en aangetast beeld bij een bloedwaardebepaling. Mogelijkerwijs krijgen artsen daardoor een inaccuraat en onbetrouwbaar beeld van (de veronderstelde effectiviteit van) een operatie of bestraling. Men kan zelfs onjuiste aannames doen over je gezondheidstoestand, waarbij potentiële gevaarsignalen / risicosignalen onopgemerkt blijven.

Vraag je huisarts of behandelend specialist dus altijd of het veilig is om een bepaald supplement in te nemen. Breng je artsen bovendien op de hoogte indien je ze reeds hebt ingenomen!

Supplementen die bloedtests verstoren: tot slot…

Ten slotte moet er soms een bepaalde tijd zitten tussen het suppleren van stof X en het bepalen van stof X in je bloed. Dit om géén vals-hoge uitslag tijdens bloedtests te bekomen…

Heb je vragen over (ingrediënten / bestanddelen van) supplementen die een bloedtest kunnen verpesten, soms zelfs terwijl niemand dit doorheeft? Of ken jij nog méér supplementen die kunnen interfereren met bloedwaardebepalingen van het klinisch-chemisch (huisartsen)laboratorium? Laat hieronder een berichtje achter!