Let op: vegetarisch is niet per se diervriendelijk!

Fitness · Door Ilse

Veel mensen kiezen er bewust voor om geen vlees en vis te eten omdat ze het immoreel en barbaars vinden dat dieren worden geslacht voor menselijke consumptie. Hoewel dit standpunt zeker niet onterecht of ongegrond is, hoeft een vegetarisch of veganistisch dieet niet per definitie diervriendelijker te zijn dan een vleesrijk dieet. Hierbij enige uitleg…

Waarom eten mensen vlees & vis?

Vlees en vis bevatten essentiële eiwitten die mensen per se moeten binnenkrijgen om gezond te blijven. Dit geldt in mindere mate ook voor andere dierlijke producten zoals eieren en zuivel. Om die reden kunnen dierlijke eiwitten bijdragen aan een algehele goede gezondheid. Mensen eten dus allereerst dierlijke producten omdat ze belangrijke voedingsstoffen leveren; daarnaast vinden veel mensen ze lekker.

Plantaardige eiwitten

Plantaardige voedingsmiddelen bevatten naar verhouding weinig eiwitten. Bovendien bevatten plantaardige voedingsmiddelen over het algemeen beduidend minder essentiële eiwitten. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel. Zo bevatten paddenstoelen, noten, zaden, pitten, bessen, kiemgroenten en zeewier relatief veel eiwitten. Omdat deze eiwitrijke plantaardige voedingsmiddelen relatief duur zijn, worden ze door de meeste mensen niet dagelijks als vleesvervanger gegeten…

Sojabonen…

Maar toen kwam soja om de hoek kijken. Soja bevat niet alleen veel eiwitten voor een plantaardige eiwitbron, maar ook nog eens veel essentiële eiwitten. De belangrijkste plantaardige vleesvervanger die in westerse landen wordt gegeten is daarom soja. Soja wordt gemaakt van sojabonen en zit –of wordt verwerkt– in onder andere:

  • Tofoe, tempé & seitan
  • Groenteburgers & sojaburgers
  • Chiang (oosterse specerijenpasta)
  • Soja-olie & sojasaus (hoisin & ketjap)
  • Miso, kinako, natto, yuba & okara
  • Sojabloem, sojamelk en sojaboter
  • Sojapasta, sojapoeder + sojazemelen

Soja is niet diervriendelijk

Sojabonen zijn relatief goedkoop om te verbouwen. Omdat de vraag naar vleesvervangers c.q. soja-producten gedurende de afgelopen 10 jaar zo enorm is gestegen, zijn er dan ook heel veel sojaplantages aangelegd in een extreem kort tijdsbestek. Heb jij je weleens afgevraagd waar jouw sojaburger vandaan komt?

Sojabonen komen grotendeels van kolossale sojaplantages in Zuid-Amerika (Argentinië, Brazilië e.a.). Om ruimte te maken voor deze plantages worden enorme stukken regenwoud gekapt, waardoor dagelijks duizenden dieren omkomen. Soja is dus niet per se diervriendelijk; het dierenleed blijft alleen wat verder van je bed. Het gaat niet om koeien, varkens en kippen, maar om mensapen, jaguars en tropische vogels.

Al met al kan soja dus minstens zo dodelijk zijn voor dieren als slachting binnen de vleesindustrie. Bovendien is de kap van regenwoud funest voor eventuele volgende generaties dieren. Al met al hoeft de productie van een sojaburger niet diervriendelijker te verlopen dan het verkrijgen van een biefstuk. (bron)

Prijs-kwaliteitverhouding…

Helaas zijn er nog altijd heel veel (zelfbenoemde) vleesetende dierenrechtenactivisten die fervent tegenstander zijn van dierenleed TOTDAT ze in de supermarkt rondlopen… Vanaf dat moment verdient vooral de portemonnee aandacht en wordt het winkelmandje volgeladen met kiloknaller kip, half-om-half gehakt, hamburgers, frituursnacks en andere spotgoedkope vleesproducten der bio-industrie. Toch is er maar 1 manier om als vleesetende consument bij te dragen aan een beter leven voor slachtvee: vrije uitloop en biologisch vlees kopen met 2 of 3 ‘Beter Leven Sterren’, maar daar wil men niet voor betalen…

Maar als je even stilstaat bij de hedendaagse vleesprijzen zou je toch eigenlijk moeten inzien dat een halve kilo kipfilet voor 2,64 euro helemaal niet kan!? Hoe kun je voor een knaak een kuiken grootbrengen tot kip (inclusief voer, onderdak, slacht, zorg, vervoer, et cetera) en er dan ook nog voldoende winst op maken om onder andere het fokkerijpersoneel, boerderijpersoneel, slagerijpersoneel, transportpersoneel, supermarktpersoneel en marketingpersoneel te betalen?! Dat kan simpelweg niet; tenzij je de boel extreem efficiënt en dieronvriendelijk maakt. Al met al vindt iedereen het verschrikkelijk hoe er binnen de bio-industrie wordt omgesprongen met dieren en eist men zowat een betere kwaliteit van leven voor slachtvee, maar wil men niet inzien dat daar de nodige kosten mee gemoeid gaan die zullen moeten worden doorberekend aan de eindgebruiker: de consument.

Dus als je een beter leven voor slachtdieren wilt stimuleren, stop dan met het eten van vlees of koop vlees van dieren met 2 of 3 ‘Beter Leven Sterren’ van de Dierenbescherming.

De oplossing: ‘biologisch’

Een diervriendelijke oplossing is biologisch eten. Biologische voeding is (nagenoeg) vrij van chemische stoffen zoals hormonen en bestrijdingsmiddelen, en vrij van genetische alternatie. Biologische voeding is zeker niet de oplossing voor alle voedingsgerelateerde problemen, maar het is hoe dan ook diervriendelijker!

Een biologische biefstuk komt bijvoorbeeld van een weiderund dat vrij heeft rondgescharreld en niet is vetgemest met synthetische soja en maïs. Biologische koeien krijgen voornamelijk gras, klaver en hooi te eten; zo ziet het dieet van een koe er van nature uit. Als je biologisch vlees eet, eet je vlees van een dier dat een natuurlijker en diervriendelijker leven heeft gehad. Bovendien eten biologisch gefokte dieren geen genetisch gemanipuleerde soja. (bron)

Ook de consumptie van duurzaam geteelde, biologische soja is een potentiële diervriendelijke oplossing. Zo is een biologische groenteburger een ideale vleesvervanger. Tot op heden levert de verbouwing van biologische, duurzame soja echter heel wat problemen op. Bovendien zijn biologische sojaproducten in veel gevallen duurder dan niet-biologisch vlees. (bron)

Vegetarisch: tot slot…

Deze tekst is absoluut niet bedoeld als promotie van vleesconsumptie. Het is namelijk niet zo dat Zuid-Amerikaanse regenwouden puur worden gekapt voor sojaburgers. Sterker nog: 95% van alle soja wordt gebruikt als veevoer binnen de bio-industrie. Niet-biologisch vlees kan zodoende dubbel nadelig uitwerken voor de wereldwijde dierenpopulatie.

Het punt is dat de consumptie van biologisch vlees en biologische vis niet minder diervriendelijk hoeft te zijn dan het eten van sojaproducten. Ook aan een sojaburger kan namelijk een heleboel dierenleed vooraf zijn gegaan. De boodschap van bovenstaand verhaal is simpelweg dat overal voor- en nadelen aan kleven; zowel aan vlees als aan veganisme.

Vleesconsumptie versus sojaconsumptie… Wat is jouw mening omtrent dit vraagstuk? Laat hieronder weten of jij liever vlees of vleesvervangers op sojabasis eet!