‘P. van Minnen’ stelde de volgende vraag aan Gezondr: ‘Wat is het verschil tussen plantaardige en dierlijke voedingsstoffen?‘ Hierbij een korte uitleg…
Plantaardige voeding
Plantaardige voedingsstoffen zijn van plantaardige herkomst. Ze worden dus gewonnen uit onderdelen van planten. Onder planten verstaan we bomen, struiken, grassen, granen en kruiden. Plantaardige voedingsmiddelen zijn:
- Stelen (rabarber, asperge e.a.)
- Bladeren (spinazie, kool, andijvie e.a.)
- Wortels (biet, winterpeen, aardappel e.a.)
- Vruchten (fruit, noten, bonen e.a.)
- Bloemen (tijm, “bloemenhoning”, viooltjes e.a.)
- Zaden (sesam, pijnboompit, lijnzaad e.a.)
- Kiemen (alfalfa, waterkers, tauge e.a.)
- Zeewier (nori, kelp, wakame e.a.)
Ook schimmels (paddenstoelen, zwammen & gisten) worden tot de plantaardige organismen gerekend.
Plantaardige voedingsstoffen
Plantaardige voedingsmiddelen bevatten plantaardige voedingsstoffen. De belangrijkste hiervan zijn de plantaardige macrovoedingsstoffen. De plantaardige macronutriënten zijn als volgt:
- Plantaardige eiwitten (soja-eiwit e.a.)
- Plantaardige vetzuren (olijfolie e.a.)
- Plantaardige koolhydraten (fructose e.a.)
Daarnaast vind je een aantal belangrijke micronutriënten in plantaardige voeding… Waaronder vitamines, mineralen, spoorelementen, vezels en fytochemicaliën.
Dierlijke voeding
Dierlijke voedingsstoffen zijn van (directe) dierlijke herkomst. Ze worden dus verkregen uit het lichaam van een dier. De bekendste dieren die door mensen worden gegeten zijn koeien, varkens, kippen, vissen en wild. Dierlijke voedingsmiddelen zijn:
- Spierweefsel (varkensvlees, rundvlees e.a.)
- Vet (roomboter, melkvet, visolie e.a.)
- Botten (gelatine e.a.)
- Vel (kippenvel e.a.)
Ook melk & eieren worden tot de dierlijke voedingsmiddelen gerekend. Daarnaast worden resten van dieren verwerkt in allerlei snacks (frikadellen e.a.).
Dierlijke voedingsstoffen
Dierlijke voedingsmiddelen bevatten dierlijke voedingsstoffen. De belangrijkste hiervan zijn de dierlijke macrovoedingsstoffen. De dierlijke macronutriënten zijn als volgt:
- Dierlijke eiwitten (ei-eiwit, vlees-eiwit e.a.)
- Dierlijke vetzuren (melkvet, vleesvet e.a.)
- Dierlijke koolhydraten (melksuiker e.a.)
Daarnaast bevatten dierlijke voedingsmiddelen een aantal belangrijke micronutriënten … Waaronder vitamines, mineralen en spoorelementen.
Overeenkomsten
Nagenoeg alle dieren die door mensen worden gegeten, zijn –al dan niet gedwongen– planteneters (herbivoren). In principe komt al ons eten dus oorspronkelijk uit plantaardige voedingsstoffen. Zo zijn eieren, varkenshaas, zure haring en melk ontstaan dankzij de plantaardige voedingsstoffen die worden gegeten door kippen, koeien, vissen en varkens. Natuurlijk zijn varkens en sommige vissoorten van nature alleseters (omnivoren), maar in de praktijk eten gedomesticeerde varkens en vissen uitsluitend plantaardige voeding. Wilde vissen eten logischerwijs ook insecten, weekdieren en kleinere ‘soortgenoten’.
De enkele vleeseters (carnivoren) die door mensen worden gegeten –bijvoorbeeld roofvissen– eten op hun beurt weer herbivoren en omnivoren.
Verschillen
Toch zijn de moleculen van eiwitten, vetten en koolhydraten onderling verschillend. Het verschil zit hem niet per se in de herkomst (dierlijk of plantaardig), maar veeleer in de exacte samenstelling. Zo worden vetten opgebouwd uit vetzuurketens, eiwitten uit aminozuren en koolhydraten uit monosacharide-eenheden. Er zijn dan ook heel veel verschillende dierlijke voedingsstoffen en heel veel verschillende plantaardige voedingsstoffen. Dierlijk is niet altijd beter dan plantaardig en plantaardig niet per se beter dan dierlijk.
Conclusie
De kwaliteit & bruikbaarheid van een vetzuur, koolhydraat of eiwit hangt namelijk af van de exacte samenstelling ervan. Over het algemeen kun je de volgende richtlijnen hanteren:
- Haal vetten voornamelijk uit vette vis (zalm, tonijn e.a.) en plantaardige olie (olijfolie, lijnzaadolie e.a.).
- Haal eiwitten voornamelijk uit vis, mager vlees, schaaldieren, eieren, soja en magere yoghurt & kwark.
- Haal koolhydraten voornamelijk uit groenten, fruit en hele granen zoals volkorenbrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst en aardappels.
Heb jij aanvullende vragen of opmerkingen over plantaardige & dierlijke voedingsstoffen? Laat hieronder je reactie achter!
