Vitamine B12 is een vitamine uit het B-complex. B12 is een verzamelnaam voor 4 varianten van cobalamine, namelijk:
- Cyanocobalamine & Hydroxocobalamine
- Methylcobalamine & Adenosylcobalamine
Cobalamines zijn de enige natuurlijke kobalt-houdende verbindingen en daarom onmisbaar voor het menselijk lichaam…
De rol van vitamine B12 in het lichaam
Vitamine B12 is essentieel voor de werking van het menselijk lichaam. Cobalamine (B12) speelt namelijk een belangrijke rol in/als/bij:
- Aanmaak van methionine (een essentieel aminozuur)
- Aanmaak van myeline (eiwit dat de zenuw-impulsgeleiding versnelt)
- Vorming van DNA
- Aanmaak van gezonde rode bloedlichaampjes
- Goede werking van het centrale zenuwstelsel
- Foliumzuur-stofwisseling
- Aanmaak van darmwandbekleding
- Aanmaak van tongslijmvlies
Voedingsmiddelen met cobalamine (B12)
Vitamine B12 komt uitsluitend voor in dierlijke voedingsmiddelen. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen / bronnen die rijk zijn aan cobalamine zijn als volgt:
- Lever (leverpastei, kippenlevertjes, foie gras e.a.)
- Vlees (rund, varken, schaap e.a.)
- Gevogelte (kip, kalkoen e.a.)
- Vis (zalm, tonijn, forel, haring e.a.)
- Zuivel & eieren
Vitamine B12-tekort & overschot
In gezonde personen varieert het gehalte aan vitamine B12 in de bloedbaan tussen de 150 en 500 pmol/l of tussen de 200 en 700 ng/l. Onder deze B12-waarden heb je dus een vitamine B12-tekort; erboven heb je een B12-overschot. Vrijwel iedereen die dierlijke producten eet, krijgt voldoende cobalamine (B12) binnen. Desalniettemin komt een B12-tekort vrij regelmatig voor. Zo loop je een verhoogd risico op een B12-tekort in geval van:
- Ziekte van Addison-Biermer (pernicieuze anemie)
- Vegetarisme / veganisme (plantaardig dieet)
- Aandoening aan maag of dunne darm
- Verstoorde glycoproteïne-productie (o.a. na operatieve maagverkleining)
- Intensieve en langdurige blootstelling aan lachgas (distikstof(mono)oxide)
- Mogelijkerwijs ook bepaalde schildklieraandoeningen
- Ouderdom
Volgens de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) is er sprake van een gebrek / tekort aan B12 bij een bloedwaardebepaling onder de 150 pmol/l of 200 ng/l. Bij een laag-normale B12-waarde (tussen 150 en 250 pmol/l) wordt desalniettemin maar al te vaak een aanvullende bloedwaardebepaling van homocysteïne en/of methylmalonzuur gedaan, om op celniveau een vitamine B12-tekort vast te stellen of uit te sluiten.
Symptomen chronisch vitamine B12-gebrek
Een tekort aan B12 merk je overigens uitsluitend als een gebrekkige inname of omzetting van cobalamine langdurig aanhoudt. Het menselijk lichaam ontwikkelt namelijk een reserve aan vitamine B12 waarop je doorgaans jaren kunt teren. Mocht je desalniettemin een chronisch B12-tekort hebben, dan kun je last krijgen van de volgende kwalen en klachten:
- Pijnlijke tong; dit is doorgaans het allereerste en meest herkenbare symptoom van een vitamine B12-tekort! (biefstuktong)
- Ontstoken en/of bloedend tandvlees
- Aften (mondblaasjes)
- (Over)vermoeidheid & slaperigheid
- Ademnood + pijn & benauwdheid op de borst
- Gebrekkige stofwisseling
- Gebrekkige eetlust & misselijkheid
- Macrocytaire bloedarmoede (anemie door foliumzuur-afname)
- Tintelende vingers (parestesie)
- Chronische vermoeidheid
En later:
- Spierpijn, spiertrillingen, spierzwakte & spierkrampen
- Aantasting van het zenuwstelsel
- Coördinatiestoornissen (ataxie)
- Verslechterd geheugen & verminderde denkfuncties
- Spraakstoornissen (afasie)
- Problemen met zien (verminderd zicht e.a.)
- Problemen met horen (verminderd gehoor e.a.)
- Ontstekingen & perforaties in het spijsverteringskanaal
Een overschot aan cobalamine kan in principe geen kwaad… Overtollige B12 verlaat het lichaam namelijk via de urine.
Deel hieronder jouw opvattingen, bevindingen en ervaringen omtrent vitamine B12 of een eventueel cobalamine-tekort…
