Vitamine B12 is een vitamine uit het B-complex. B12 is een verzamelnaam voor 4 varianten van cobalamine, namelijk:
- Cyanocobalamine & Hydroxocobalamine
- Methylcobalamine & Adenosylcobalamine
Cobalamines zijn de enige natuurlijke kobalt-houdende verbindingen en daarom onmisbaar voor het menselijk lichaam…
De rol van vitamine B12 in het lichaam
Vitamine B12 is essentieel voor de werking van het menselijk lichaam. Cobalamine (B12) speelt namelijk een belangrijke rol in/als/bij:
- Aanmaak van methionine (een essentieel aminozuur)
- Aanmaak van myeline (eiwit dat de zenuw-impulsgeleiding versnelt)
- Vorming van DNA
- Aanmaak van gezonde rode bloedlichaampjes
- Goede werking van het centrale zenuwstelsel
- Foliumzuur-stofwisseling
- Aanmaak van darmwandbekleding
- Aanmaak van tongslijmvlies
Voedingsmiddelen met cobalamine (B12)
Vitamine B12 komt uitsluitend voor in dierlijke voedingsmiddelen. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen / bronnen die rijk zijn aan cobalamine zijn als volgt:
- Lever (leverpastei, kippenlevertjes, foie gras e.a.)
- Vlees (rund, varken, schaap e.a.)
- Gevogelte (kip, kalkoen e.a.)
- Vis (zalm, tonijn, forel, haring e.a.)
- Zuivel & eieren
Vitamine B12-tekort & overschot
In gezonde personen varieert het gehalte aan vitamine B12 in de bloedbaan tussen de 150 en 500 pmol/l of tussen de 200 en 700 ng/l. Onder deze B12-waarden heb je dus een vitamine B12-tekort; erboven heb je een B12-overschot. Vrijwel iedereen die dierlijke producten eet, krijgt voldoende cobalamine (B12) binnen. Desalniettemin komt een B12-tekort vrij regelmatig voor. Zo loop je een verhoogd risico op een B12-tekort in geval van:
- Ziekte van Addison-Biermer (pernicieuze anemie)
- Vegetarisme / veganisme (plantaardig dieet)
- Aandoening aan maag of dunne darm
- Verstoorde glycoproteïne-productie (o.a. na operatieve maagverkleining)
- Intensieve en langdurige blootstelling aan lachgas (distikstof(mono)oxide)
- Mogelijkerwijs ook bepaalde schildklieraandoeningen
- Ouderdom
Volgens de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) is er sprake van een gebrek / tekort aan B12 bij een bloedwaardebepaling onder de 150 pmol/l of 200 ng/l. Bij een laag-normale B12-waarde (tussen 150 en 250 pmol/l) wordt desalniettemin maar al te vaak een aanvullende bloedwaardebepaling van homocysteïne en/of methylmalonzuur gedaan, om op celniveau een vitamine B12-tekort vast te stellen of uit te sluiten.
Symptomen chronisch vitamine B12-gebrek
Een tekort aan B12 merk je overigens uitsluitend als een gebrekkige inname of omzetting van cobalamine langdurig aanhoudt. Het menselijk lichaam ontwikkelt namelijk een reserve aan vitamine B12 waarop je doorgaans jaren kunt teren. Mocht je desalniettemin een chronisch B12-tekort hebben, dan kun je last krijgen van de volgende kwalen en klachten:
- Pijnlijke tong; dit is doorgaans het allereerste en meest herkenbare symptoom van een vitamine B12-tekort! (biefstuktong)
- Ontstoken en/of bloedend tandvlees
- Aften (mondblaasjes)
- (Over)vermoeidheid & slaperigheid
- Ademnood + pijn & benauwdheid op de borst
- Gebrekkige stofwisseling
- Gebrekkige eetlust & misselijkheid
- Macrocytaire bloedarmoede (anemie door foliumzuur-afname)
- Tintelende vingers (parestesie)
- Chronische vermoeidheid
En later:
- Spierpijn, spiertrillingen, spierzwakte & spierkrampen
- Aantasting van het zenuwstelsel
- Coördinatiestoornissen (ataxie)
- Verslechterd geheugen & verminderde denkfuncties
- Spraakstoornissen (afasie)
- Problemen met zien (verminderd zicht e.a.)
- Problemen met horen (verminderd gehoor e.a.)
- Ontstekingen & perforaties in het spijsverteringskanaal
Een overschot aan cobalamine kan in principe geen kwaad… Overtollige B12 verlaat het lichaam namelijk via de urine.
Deel hieronder jouw opvattingen, bevindingen en ervaringen omtrent vitamine B12 of een eventueel cobalamine-tekort…
23 comments
Jessie
9 oktober 2017In 2014 een B12 waarde van 37 volgens huisarts lag het tussen de oren en was alles goed. Klachten breek me de bek niet open een hele waslijst. B12 was in 2010 ook al te laag 133 toen zijn wel de injectie gezet maar in 2013 gestopt. Binnen 10 maanden van 128 ook te laag naar 37. Heb direct een andere huisarts gezocht
2 injectie in de week en iedere dag smelttabletten van VitamineB12.nu. Juli 2017 in de B12 kliniek te Amsterdam geweest en helaas heb ik blijvende klachten. Nu de injecties 3x per week en moet heel goed luisteren naar het lichaam.
Paul
15 mei 2018Heel goed dat je een andere huisarts hebt gezocht! Sterkte met het herstel van je vitamine B12-tekort!
H DE VRIES
26 mei 2017GRAAG EEN ANTWOORD OP DE VITAMINES B, ZOMAAR TE GEBRUIKEN OF NIET. BEN DIABEETH
Paul
26 mei 2017Beste H, Zou je je bericht ten aanzien van B-vitamines nader kunnen verklaren? Zoals het momenteel geformuleerd is, kan ik er eerlijk gezegd geen wijs uit worden… :( Groeten, Paul
Miranda
7 juli 2016Hoor graag wanneer de speciale B12 kliniek in Rotterdam geopend word en waar ik me op de wachtlijst kan zetten! I.v.m. tekorten aan vitamine B12 / ijzer / vitamine D / foliumzuur… En ontstekingswaarden niet goed.
Paul
8 juli 2016Beste Miranda, Wat waren de exacte waarden van je vitamine B12, vitamine D, ijzer en foliumzuur? En welke ontstekingsparameters waren verhoogd? Mijn ondeskundige ervaring is dat de combinatie van een vitamine B12-tekort, een vitamine D-tekort en een ijzertekort maar al te vaak voorkomt bij schildklierpatiënten. Zijn je schildklierwaarden (TSH en FT4) al eens gecontroleerd, en zo ja, hoe zagen deze eruit? En welke klachten / symptomen ervaar je precies? Groeten, Paul
Klaas
8 juli 2016Beste Miranda. De opening van de vitamine B12 kliniek te Rotterdam is uitgesteld in verband met vergunningen en overleg met de zorgverzekeringen. Dit wordt vermeld op de site van de deficiency en research group vitamine B12 tekort, zie daar. Inschrijving op de wachtlijst is voorlopig niet mogelijk. De eerst aangewezene is de huisarts. Groeten en sterkte.
Miranda
8 juli 2016Hoi Paul, Dokter zegt alleen dit en dat is niet goed. Heb zelf moeten zeuren om mijn B12 waarde. Was 37!!! De rest weet ik niet… Maar omdat na 3x bloedprikken de ontstekingswaarde niet goed is word in naar internist gestuurd. Heb me aangemeld bij B12 kliniek in Lelystad. Nu nog een nieuwe verwijzing krijgen bij de huisarts. Ik krijg geen uitdraai, ben doof, dus krijg niet veel mee. Mijn man zit erbij. Mijn klachten zijn extreem moe, veel gapen, gewoon in slaap vallen, buikpijn, pijn in nek, schouders, gewrichten, elleboog, benen… Dubbele tong, vergeetachtig, hoofdpijn, vaak ziek, geen weerstand… Volgens mij is de schildklier niet getest. De assistenten doen al moeilijk en werken niet echt mee. Steeds als we bellen krijgen we pas over 1 week een afspraak, of we worden afgewimpeld.
Paul
8 juli 2016Persoonlijk zou ik een andere huisarts zoeken. Je hebt gewoon recht om je eigen bloeduitslagen in te zien, zo simpel is het; dat kan en mag een huisarts(assistent)(e) je niet weigeren. Ik zou je echt willen aanraden om (al is het maar uit voorzorg) ook nogmaals je TSH, FT4, vitamine D, vitamine B6 en vitamine B11 te laten controleren en eigenhandig de resultaten in te kijken. Heel veel sterkte toegewenst!
Miranda
8 juli 2016Beste Paul, Ik heb daarbij ook ijzer vitamine D en B11 tekort. Slik daar extra voor. Inmiddels net telefoon van de huisarts wekelijks B12 prikken. Na dreiging om het zelf te doen. Heb me inmiddels aangemeld bij B12 kliniek Lelystad. Moet nog verwijskaart vragen hiervoor…
Klaas
8 juli 2016Beste Miranda. Beste Paul. Gemaild met Henk de Jong uit Groningen, die zeer goede contacten heeft met de vitamine B12 Group. Wachten op Lelystad kan niet met een vitamine B12 van 37 pmol/L. Henk de Jong geeft op als de huisarts geen vitamine B12 injectie wil geven of de huisartsenpost. Dan melden bij Havenziekenhuis Rotterdam. Deze internist Dr. L. Slobbe is zeer goed op de hoogte met de vitamine B12 problemen. Groeten en sterkte.
Paul
8 juli 2016Ja dat begreep ik… Juist om die reden zou ook eens de schildklierindicatoren mee laten prikken…
Miranda
8 juli 2016Beste Klaas. Heb inmiddels opstart gehad van 10 vitamine B12 injecties binnen 3 weken. Toen 4 weken niets gehad, me wel gemeld na 3 weken dat ik niet goed was, moest 1 week wachten. Inmiddels afgelopen woensdag injectie gehad na gesprek. Huisarts wilde vanochtend afspraak maken voor aankomende week B12 injectie. Deed de assistente moeilijk en wilde niks meer geven. Na dreiging om het zelf te gaan doen heeft de huisarts mijn man gebeld dat ik nu wekelijks B12 injecties krijg. Hoelang is de wachtlijst in het haven ziekenhuis?
Klaas
10 juli 2016Beste Miranda. De wachttijd interne geneeskunde in het Havenziekenhuis Rotterdam is meestal 3 weken, vragen naar internist Dr. L. Slobbe. Bij extreem laag vitamine B12 wordt je vaak veel eerder geholpen. Henk de Jong kun je vinden op de website Hindrik de Jong, zijn vrouw is ook niet op tijd geholpen voor vitamine B12 tekort, vandaar zijn website vit. B12. Geef eventueel door dat je op advies van Hindrik de Jong uit Groningen bij Dr. L. Slobbe behandeld wilt worden. Als je op 8 juli op mijn gekleurde naam klikt, zie je Dr. L. Slobbe. Groeten en sterkte!
klaas
2 december 2016Beste Miranda. Internist hematoloog Dr. Auwerda opent 6 januari 2017 : B12 kliniek in Amsterdam. Er is inmiddels een 2e internist, zie website : B12 kliniek.com . Clara Plattel van vitamine B12 deficiency en research group uit Rotterdam ; hun website is volgende week beschikbaar is de bedoeling. Groeten en sterkte.
Klaas
3 december 2016Beste Miranda. B12 centrum Rotterdam te vinden. : B12-Research Institute NL of Vitamine B12 – B12 Institute. Website nog niet helemaal klaar.
Klaas
11 maart 2016Beste Freddy. Uit het boek : IS HET MISSCHIEN VITAMINE B12 TEKORT. Op zeer veel bladzijden achteruitgang van het gezichtsvermogen bij vitamine B12 tekort. Tenminste 450 pmol/L vitamine B12 serumbloedwaarde. De officiële waarden zijn veel te laag. Meten via de huisarts of via Test je gezondheid (zelf betalen). Er is geen te hoge waarde van vitamine B12 bekend. Meten is tot 1475 pmol/L vitamine B12. Daarboven niet gevaarlijk maar ook niet nodig. Zuigtabletten van Vitals : vitals vitamine B12 2000 microgram. Vitamine D waarde tenminste 80 nmol/L 25(OH)D, Foliumzuur tenminste 15 nmol/L. Foliumzuur wordt alleen opgenomen bij voldoende vitamine B12. Geen cyanocobalamine is slecht opneembaar voor de lichaamscellen. Groeten en sterkte!
Klaas
30 maart 2016Vitamine B12 wetenswaardigheden. De EFSA heeft het vitamine B12 advies verhoogd naar 4 mcg per dag, : voor zwangere en zogende vrouwen naar 4,5 en 5 mcg/dag. Proefschrift vitamine B12 van Dr. Esmee Doets waarschijnlijk nodig 7 – 13,4 mcg vitamine B12 per dag nodig of zelfs 20 mcg. (klikken op proefschrift 189 blz. samenvatting in het Nederlands). Vitamine B12 en Veganisme een literatuurstudie van Michel Post (een lange en een korte versie, zeer leerzaam). Onderzoeksrapport vitamine B12 en Foliumzuur van Annaleen Koole et al. Stichting vitamine B12 tekort. Vitamin B12-Deficiency Research Group (dr. Auwerda et al.) Medio dit jaar wordt in Rotterdam een speciale vitamine B12 kliniek geopend. Website Hindrik de Jong over vitamine B12. Vitamine B12 ALTIJD EERST METEN voor het nemen van pillen of injecties. De beste vormen zijn methylcobalamine, adenosylcobalamine en hydroxocobalamine. Bijvoorbeeld Vitals vitamine B12 2000 mcg (met methyl en adenosyl cobalamine) of van Supermens uit Zaandam die levert vitamine B12 van 4000 mcg (met met methyl en adenosyl cobalamine). Er zijn nog wel meer leveranciers. Of de site Mens Sana van Dr. Hans Reijnen. Of de website van therapeute Monica van der Lem.
Paul
30 maart 2016Dankjewel, Klaas! Toevallig ben ik momenteel bezig met een uitgebreid artikel over vitamine B12-tekort. Ik zal hier een linkje plaatsen zodra het af is. :) Update: bij dezen…
Annemarie Davies
21 augustus 2013Ik heb vitamine B12-tekort na een maagverkleining, (3 jaar geleden). Nu probeer ik via mijn eten genoeg binnen te krijgen, maar nog is het niet voldoende volgens de bloeduitslagen. zijn er tabletjes B12 te koop, en welke zijn dan de beste? Of kan ik maar beter aan de spuit gaan? Alvast heel hartelijk bedankt voor een antwoord.
Paul
22 augustus 2013Bij lage waarden zijn injecties met hydroxycobalamine (een actieve, niet-analoge vorm van vitamine B12) de beste en snelste oplossing. Bij kleine tot gematigde tekorten zou een supplement (pil/tablet) met cyanocobalamine (tevens een actieve, niet-analoge vorm van vitamine B12) kunnen volstaan, al is dit een nogal slecht opneembare vorm van B12. De twee co-enzym-vormen van B12 (methylcobalamine en adenosylcobalamine) zijn wat dat betreft betere keuzes, maar ze zijn beduidend duurder en veel moeilijker te verkrijgen.
Ed
12 augustus 2012Ik zou graag wat meer willen weten over b12 deficiëntie die bij mij aanwezig is.
Yvonne
3 april 2015Stichting B12-tekort heeft ook heel veel info over een gebrek aan vitamine B12.