Een koortslip oftewel herpes labialis is een veelvoorkomend leed dat niet alleen voor de nodige pijn zorgt, maar je gezicht ook behoorlijk kan ontsieren. In dit artikel lees je kort en bondig hoe koortslippen ontstaat, wat je kunt doen om een koortslip te voorkomen, wat de symptomen zijn en hoe je herpes labialis kunt behandelen. Lees ook de tips onderaan dit artikel voor een aantal feiten die goed van pas komen indien je last hebt van een koortslip-uitbraak…
Symptomen & kenmerken van een koortslip
Koortslippen ontstaat doorgaans plotseling. Het ene moment heb je nergens last van, het volgende moment merk je opeens de eerste symptomen van een koortslip-uitbraak op. De symptomen van een koortslip zijn nagenoeg altijd:
- Een kloppend gevoel
- Een branderig gevoel
- Roodheid van de lippen
- Kleine blaasjes op je lip
- Pijn op de lip & lipblaasjes
In een later stadium van herpes labialis worden de blaasjes groter en vullen ze zich met vocht. De blaasjes zullen na een tijdje openbarsten, waarnaar ze indrogen en er korstjes op je lip ontstaan. Uiteindelijk laten de korstjes los en is de koortslip verdwenen. Meestal duurt een koortslipuitbraak niet langer dan 10 dagen. Een koortslipperiode duurt zelden langer dan 3 weken…
Oorzaken & risicofactoren van herpes labialis
De oorzaak van een koortslip is altijd het Herpes Simplex Virus type 1 (HSV-1). Dit virus wordt overgedragen door direct contact van mens op mens. Je kunt het virus niet alleen oplopen door oraal contact (kussen e.a.)… Maar ook onopgemerkt, bijvoorbeeld doordat je in een restaurant uit een glas drinkt dat niet goed is schoongemaakt en ontsmet.
Als je eenmaal besmet bent met het herpesvirus, dan kom je er helaas nooit meer vanaf. Dit betekent dat als je één keer een koortslipuitbraak hebt gehad, deze ieder moment weer de kop op kan steken. Er zijn gelukkig wel manieren om te voorkomen dat het herpesvirus weer actief wordt.
Hoe lang een koortslip aanhoudt, verschilt per persoon; over het algemeen blijft het herpes-virus een weekje actief en is je lip na 7 tot 10 dagen volledig genezen.
Besmetting met een koortslip voorkomen & vermijden
De beste methode ter voorkoming van herpes labialis is het mijden van het herpesvirus. Een koortslip is namelijk uiterst besmettelijk, want het Herpes-virus verspreidt zich eenvoudig en razendsnel van persoon tot persoon. Als je weet dat iemand weleens koortslippen heeft, pas dan op met het delen van glazen en direct oraal contact (zoenen e.a.).
Een keertje niezen of hoesten in iemands gezicht kan al voldoende zijn om diegene met een koortslip te besmetten. Ga vooral niet aan eventuele wondjes krabben. Zodoende wordt de genezing namelijk belemmerd en kun je anderen bovendien via je handen besmetten. Als je anderen niet wilt besmetten met het herpes simplex-virus, dan kun je bovendien een soort klein, doorzichtig pleistertje (koortslip-patch) op je lip plakken dat het lipblaasje afdekt. Bekende koortslip-patches zijn onder andere:
- Compeed® Lipblaasjes Patch
- Compeed® Cold Sore Patch
- Zovipatch © Koortslippleisters
Activering van een koortslip voorkomen & vermijden
Het herpes-virus wordt getriggerd oftewel geactiveerd door bepaalde factoren & omstandigheden. De belangrijkste indirecte oorzaken van een koortslip-uitbraak zijn:
- Felle zon
- Koud & droog weer
- Verminderde weerstand
- Verzwakt immuunsysteem
- Droge lippen
Je kunt de factoren die het Herpes-virus activeren –en zodoende de indirecte oorzaak van een koortslip kunnen vormen– dus proberen te vermijden. Toch is het vermijden van herpes labialis erg lastig, omdat je nu eenmaal niet de hele dag uit de zon kunt blijven.
Koortslip-behandeling met medicijnen & middelen
Als je last hebt van herpes labialis, dan is het vooral belangrijk om je lippen soepel en vet te houden. Een smeerbare lippenzalf of lippenbalsem zoals vaseline kan in dit geval uitkomst bieden. Verder is het voornamelijk een kwestie van afwachten tot de koortslip vanzelf weer verdwijnt. Een effectief medicijn tegen koortslippen dat je zonder recept mag gebruiken, bestaat helaas niet. Toch zijn er een aantal medicijnen en middeltjes die een klinisch bewezen werking hebben ter behandeling van een koortslip. De bekendste hiervan zijn:
1. Antiviraal medicijn & virusremmer tegen koortslip (Zovirax®)
De bekendste virusremmers tegen een koortslip is aciclovir. Een koortslipcrème of tablet met de werkzame stof aciclovir kan het herpes simplex-virus bestrijden. Helaas dringt koortslipcrème met aciclovir doorgaans niet diep genoeg door tot de daadwerkelijke virusinfectie om écht werkzaam te zijn als koortslipmedicijn.
Antivirale tabletten met aciclovir zijn veel sterker en effectiever. Aciclovir-tabletten worden echter uitsluitend voorgeschreven op doktersrecept als je zwanger bent of meer dan 6 keer per jaar een koortslip krijgt en veel last hebt van je koortslippen. Aciclovir staat ook wel bekend als acivir en acyclovir en onder de merknamen Zovirax® en Herpolips®. Ook penciclovir (merknaam: Vectavir®) is een virusremmer tegen herpes, maar penciclovir-crème heeft nóg minder effect dan aciclovir-crème.
2. L-Lysine als medicijn tegen herpes labialis
L-Lysine is een essentiële eiwitbouwsteen (aminozuur). Deze molecuul wordt in het buitenland al jarenlang voorgeschreven ter voorkoming & behandeling van koortslippen. In Nederland is L-Lysine relatief onbekend als medicijn tegen koortslippen. Toch is L-Lysine zeer werkzaam tegen het herpes simplex-virus dat herpes labialis veroorzaakt.
L-Lysine is namelijk van cruciaal belang voor de vorming van zogenaamde antilichaampjes. Deze antilichamen zijn een onmisbaar onderdeel van je immuunsysteem, en je immuunsysteem bestrijdt virussen. L-Lysine heeft bovendien een antivirale werking. Dat houdt in dat L-Lysine je immuunsysteem helpt om de deling van virusdeeltjes te remmen en zodoende virussen te doden. L-Lysine wordt verkocht als supplement (Solgar L-Lysine e.a.).
3. Virulite™ lichttherapie ter behandeling van koortslippen
Producent Virulite™ heeft de ‘Cold Sore Machine®’ op de markt gebracht. Het is een klein apparaatje voor thuisgebruik dat qua uiterlijk wat weg heeft van een scheerapparaat. De Virulite stoot lichtbundels uit rond een bepaalde golflengte (1072 nm). De Virulite zorgt zodoende voor lichttherapie en zou daarmee een “therapeutisch effect” hebben op een koortslip.
De Virulite doodt het herpes-virus niet, maar “stimuleert een lokale immuunreactie”. Hierdoor zou het lichaam de strijd aangaan met het virus. Het resultaat zou zijn: ‘een significante afname van de uitbraakfrequentie van koortslippen en een snelle afname van de pijn en tintelingen die met een koortslip-uitbraak gepaard gaan’.
4. Cat’s Claw oftewel kattenklauw als middel tegen koortslippen
Cat’s Claw staat ook wel bekend als kattenklauw en Uncaria Tomentosa. Het betreft een houtige klimplant (liaan) uit Zuid-Amerika die bevorderende eigenschappen heeft voor het immuunsysteem en de algehele lichamelijke weerstand. Cat’s Claw wordt ook steeds vaker ingezet als medicijn tegen een koortslip. Cat’s Claw wordt onder andere verkocht onder de merknamen Samento®, Arkocaps® en Lucovit®.
5. Zink, zinkzalf & zink-olie als koortslip-medicatie
Er zijn een aantal mineralen die in koortslipcrème & koortslipzalf worden verwerkt. De belangrijkste hiervan is zink. Zink is verkrijgbaar in de vorm van zinkzalf en zinkolie. Vaak zit er in zink-houdende middelen tegen een koortslip zinksulfaat of zinkoxide.
Zink werkt licht samentrekkend, uitdrogend & beschermend. Een middel tegen koortslippen met zink bevordert zodoende het indrogen van de koorslip-blaasjes en bestrijdt de bijkomende jeuk & pijn. Je moet zinkzalf direct gebruiken bij een opkomende koortslip en tot de lipblaasjes volledig zijn ingedroogd. Voorbeelden van zinkzalf tegen koortslippen zijn Zwitsal™ Zinkzalf en Daro™ Zinkzalf.
6. Akolip® als middel om een koortslip te behandelen
Akolip® is geen koortslipcrème, maar een verkoelende heldere gel die de koortslip verzacht. Zodoende worden koortslippen niet extra geaccentueerd met een dikke, witte pasta. Akolip® kan worden gebruikt als de lipblaasjes al aanwezig zijn. De Akolip® koortslip-gel moet in een dik laagje, 4 tot 6 keer per dag worden aangebracht. Akolip® bevat o.a. zinksulfaat en natriumhydroxide.
7. HerpoTherm apparaat om koortslippen te behandelen
Ook de HerpoTherm® zou werkzaam zijn ter behandeling van een koortslip. De HerpoTherm® tegen koortslippen is in beginsel vergelijkbaar met de Virulite®. Dit apparaatje werkt echter niet met licht, maar met hitte om het herpes-virus te remmen. De HotKiss® tegen herpes labialis is identiek aan de HerpoTherm®. De meningen over de HerpoTherm® en Virulite® behandeling van een koortslip zijn overigens sterk verdeeld.
8. Natrium Muriaticum D12 is niet werkzaam als koortslipmedicijn
Natrium Muriaticum zou een effectief, homeopathisch middel tegen koortslippen zijn. Natrium Muriaticum is echter niets anders dan gedestilleerd water met een klein beetje alcohol en keukenzout. De kans dat jouw koortslip sneller verdwijnt dankzij Natrium Muriaticum is dus zeer gering (bron). Hetzelfde geldt overigens voor ActiMaris® dat enkel de actieve, ontsmettende stof ‘geïoniseerde zuurstof’ bevat.
9. Labello® & Blistex® zijn géén middelen tegen herpes labialis
Vermijd het gebruik van populaire lippenzalfjes en lippenbalsems zoals Labello® en Blistex®. Deze bevatten namelijk geen werkzame stoffen en juist wel irriterende geurstoffen en conserveermiddelen. Bovendien komt zo’n tubetje of stift direct in aanraking met je koortslip, waardoor deze ook besmet raakt met het herpesvirus. Gebruik daarom liever een goede lippenzalf op basis van Unguentum Lanette; deze is op doktersrecept verkrijgbaar.
Tips, adviezen & praktische feiten met betrekking tot koortslippen
Rekening houdende met de indirecte oorzaken van een koortslip, kun je een aantal dingen doen om het uitbreken van herpes labialis te onderdrukken. Hierbij nog een aantal aanvullende tips, algemene adviezen & triviale feiten ter voorkoming van koortslippen:
- Een koortslipuitbraak kan veroorzaakt worden door felle zon, omdat je lippen hierdoor uitdrogen.
- Ga dus niet onbeschermd in de felle zon liggen als je gevoelig bent voor koortslipuitbraken.
- Het is verstandig om naar de huisarts te gaan als de blaasjes van een koortslip na 2 weken nog niet zijn verdwenen.
- Gebruik vaseline om je lippen in te vetten, vooral met koud weer.
- Gebruik nooit speeksel; dit droogt je lippen alleen maar verder uit en vergroot de kans op herpes labialis.
- Een ijsblokje kan de jeuk en pijn van koortslippen verzachten
- Een koortslipuitbraak kan overslaan op je neus en ogen, houd daar rekening mee.
- Houd je immuunsysteem & algehele weerstand op peil door voldoende te bewegen en gezond en gevarieerd te eten.
- Je hoeft niet per se iets aan een koortslip te doen; deze trekt namelijk vanzelf weer weg.
Tot slot
Een koortslip voorkomen doe je dus eigenlijk alleen door het herpesvirus je hele leven uit de weg te gaan. De meeste mensen lopen het virus al op voor hun vijfde levensjaar, dus ook dit is erg lastig. Wanneer je het virus eenmaal hebt, blijft het voor altijd in je gezichtszenuwen zitten en kom je er dus nooit meer vanaf. Bovenstaande behandelingen kunnen het uitbreken van een koortslip dus enkel onderdrukken.
Heb jij vragen met betrekking tot koortslippen, koortslipmedicijnen & koortslipbehandeling? Laat hieronder je vraag, opmerking, ervaring of advies achter!
