Vitamine B6 is een term die wordt gebruikt voor 3 pyridine-derivaten en hun fosfaat-esters. Dit zijn:
- Pyridoxine (PN) & Pyridoxine 5-fosfaat (PNP)
- Pyridoxamine (PM) & Pyridoxamine 5-fosfaat (PMP)
- Pyridoxal/Pyridoxol (PL) & Pyridoxal 5-fosfaat (PLP)
De rol van vitamine B6 in het lichaam
Bovengenoemde stoffen zijn essentieel voor de werking van het menselijk lichaam. Vitamine B6 speelt namelijk een belangrijke rol in/als/bij:
- Co-factor van meer dan 100 verschillende enzymen (co-enzym)
- Aminozuur-stofwisseling (verwerking van eiwitten uit voedsel)
- Lipide-stofwisseling (verwerking van vetten uit voedsel)
- Cholesterol-stofwisseling
- Spierfunctie
- Celstofwisseling (energiehuishouding binnen lichaamscellen)
- Productie en activiteit van hormonen & neurotransmitters
- Synthese (samenvoeging) van aminozuren, amines, hormonen, neurotransmitters en heemverbindingen
- Vorming van vitamine B3
- Ontgifting van het lichaam
- Aanmaak van bloed (rode bloedlichaampjes)
- Immuunsysteem = weerstand
- Vorming van DNA & RNA
- Zuurstofcirculatie via het bloed
- Bescherming van het zenuwstelsel
- Bescherming tegen hart- & vaatziekten
- Gezonde huid
Voedingsmiddelen met vitamine B6
Vitamine B6 komt voornamelijk voor in eiwitrijke voeding. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine B6 zijn:
- Kip & kalkoen
- Lever (kippenlevertjes, runderlever, varkenslever e.a.)
- Vis (zalm, tonijn, forel, haring e.a.)
- Eieren
- Hele granen (volkorenpasta, volkorenbrood, ontbijtgranen e.a.)
- Zilvervliesrijst / bruine rijst
- Bonen & peulvruchten
- Walnoten
- Bananen
- Soja-producten
Vitamine B6-tekort & vitamine B6-overschot
Omdat er veel voedingsmiddelen zijn die vitamine B6 bevatten, komt een B6-tekort zelden voor. Toch kan een vitamine B6-tekort ontstaan, onder meer bij:
- Langdurig pilgebruik (anticonceptiepil)
- Een verhoogde B6-behoefte (zwangerschap e.a.)
- Nierproblemen & alcoholisme
- Gebruik van Isoniazide (antibacterieel middel, o.a. tegen tuberculose)
Van een kortstondig en subtiel vitamine B6-tekort merk je overigens niets. Bij een langdurig tekort aan vitamine B6 kunnen echter verregaande lichamelijke problemen ontstaan, waaronder:
- Hoofdpijn
- Verminderde weerstand
- Zenuwaandoeningen
- Gebrek aan eetlust
- Roos (schilferige hoofdhuid)
- Diarree & aambeien
- Nierstenen
- Pijnlijke mond, lippen en/of tong
- Huidafwijkingen (jeuk, uitslag e.a.)
- Bloedarmoede (anemie)
- Stuipen






Een overschot aan vitamine B6 is echter ook niet goed. Als je met grote regelmaat vitamine-supplementen slikt (multivitaminen, biergisttabletten, vitamine B-complex e.a.), dan is het mogelijk dat een vitamine B6-overschot optreedt, waardoor je overmatig gaat dromen en tintelingen in armen, handen, vingers, benen, voeten en tenen optreden. Uiteindelijk kan zelfs een vitamine B6-vergiftiging optreden, waardoor (blijvende) zenuwafwijkingen ontstaan, waardoor je tijdelijk of permanent je armen en benen niet meer voelt.
Referentiewaarden vitamine B6
Tot enkele jaren geleden werden voor vitamine B6 de volgende referentiewaarden gehanteerd: minimaal 35 nmol/l en maximaal 110 nmol/l (nanomol per liter bloed). Uit het landelijke kwaliteitscontroleprogramma en statistische analyse van patiëntresultaten is gebleken dat door nieuwere analysemethoden de vitamine-B6-referentiewaarden moeten worden aangepast naar minimaal 51 nmol/l en maximaal 183 nmol/l. Uit onderzoek van de Gelderse Vallei is gebleken dat 80% van de onderzochte patiënten vitamine-B6-waarden heeft onder de 183 nmol/l. Zodoende passen steeds meer laboratoria hun referentiewaarden voor vitamine B6 aan naar de nieuwe grenswaarden, namelijk: 51 – 183 nmol/l.
Deel hieronder jouw opvattingen, ervaringen en bevindingen ten aanzien van vitamine B6, een vitamine B6-tekort, een vitamine B6-overschot en/of een vitamine B6-vergiftiging…