Elly stelde de volgende vragen aan Gezondr: “Waarom heb ik al 5 dagen groene ontlasting? En wat is de oorzaak van overmatige productie van gal door de lever?” In dit artikel worden bovenstaande vragen behandeld en worden verscheidene aandoeningen en afwijkingen van de galblaas en galwegen besproken, waaronder galweginfecties, galblaasontstekingen en galstenen…
Wat is gal?
Gal oftewel galvloeistof is een goudgele, gifgroene of soms zelfs gitzwarte vloeistof met een extreem bittere smaak. Gal wordt uitgescheiden door de lever en is nodig voor de vertering van vetten uit voeding. Gal wordt via de galblaas in de darmen gebracht en werkt daar in op voedingsvet en neutraliseert voedingszuren. Doordat galvloeistof voedingsvetten opdeelt, kan vet voedsel uiteindelijk door de darmwand worden geabsorbeerd.
Nut van de galblaas…
De galblaas krijgt van de lever gal aangereikt en houdt deze een tijdje vast totdat er vetten worden gegeten en de gal nodig is in de darmen. Zodra voedingsvet in de darmen terechtkomt, knijpt de galblaas zich samen en vloeit de gal via de galgang in de twaalfvingerige darm. De galblaas dient dus als tijdelijke gal-opslag.
Te veel gal of te weinig gal
Het kan zijn dat je lever te veel of te weinig gal produceert. Een overmatige galproductie of ondermaatse productie van galvloeistof door de lever kan allerlei oorzaken hebben. Zo kan een verhoogde productie van gal worden veroorzaakt door problemen met de heropname (resorptie) van galzouten of galzuren door de darm-lever-kringloop. Dit kan weer liggen aan een vitamine- of mineralengebrek…
Maar bijvoorbeeld ook aan problemen met de nieren of een verstoorde vochthuishouding. Daarnaast kan de galproductie worden beïnvloed door suikers, cholesterol, hormonen en zenuwaandoeningen. Groene ontlasting wordt overigens zelden veroorzaakt door een verhoogde productie van gal door de lever… Maar veeleer door een probleem met de samenstelling, opslag of uitscheiding van gal.
Groene ontlasting wordt slechts zelden veroorzaakt doordat de lever te veel gal aanmaakt, waardoor de galblaas overvol raakt en “overloopt”.
Problemen met galblaas & galwegen
Gal wordt vervoerd via de galwegen. De galwegen beginnen in de lever als dunne, vertakte kanaaltjes tussen de levercellen. Naarmate ze dichter bij de gal komen, voegen ze zich samen en worden ze steeds dikker. Uiteindelijk monden de galwegen via de ‘grote galweg’ en ‘galblaasbuis’ uit in de galblaas. De galblaas is via een afvoerbuis verbonden met de twaalfvingerige darm.
Problemen in het “galstelsel” oftewel “galsysteem” kunnen ernstige gezondheidsklachten en -risico’s met zich meebrengen. Meestal is er dan sprake van een blokkade in de galwegen. De bekendste galweg-aandoeningen- & galblaasklachten zijn als volgt:
- Galstenen of galwegstenen die vastzitten in de galwegen
- Geelzucht (door vernauwing of verstopping van galwegen)
- Niet-bacteriële ontsteking van galwegen (PCS)
- Galweginfectie (bacteriële cholangitis)
- Scleroserende cholangitis (verlittekening & afsluiting van galweg)
- Galblaasontsteking (cholecystitis): meestal door grote galsteen
- Gal-defect oftewel galblaasdefect (galblaas knijpt niet samen)
- Tumor in de galwegen (cholangiocarcinoom)
- Galblaaskanker (tumor of carcinoom in de galblaas)
- Kolieken / koliekpijn: galkoliek c.q. galblaaskoliek c.q. galsteenkoliek
- Galstuwing of cholestase (ophoping van galvloeistof in galstelsel)
- Ziekte van Caroli (verwijde galwegen in de lever)
- Cyste in de wand van de galweg
- Galgang-atresie (leverziekte bij kinderen)
Ook leveraandoeningen kunnen logischerwijs ten grondslag liggen aan problemen met gal- & galwegen. Zo kan cirrose (leververvetting), leverinsufficiëntie of een leverdefect verregaande galklachten veroorzaken.
Let op: de galblaas deelt zijn afvoerbuis met de alvleesklier. Problemen met de galblaas geven dus ook problemen met de alvleesklier en andersom!
Behandeling van galklachten
Problemen met lever, gal, galwegen of galblaas worden in veel gevallen ontdekt tijdens een afwijkende leverfunctietest. Nader onderzoek naar aandoeningen van het galstelsel bestaat meestal uit inspuiten van contrastvloeistoffen, echografie, röntgenonderzoek, MRI-scans, een kijkoperatie en/of afname van weefselmonsters.
Vastzittende galstenen dienen operatief te worden verwijderd of vergruisd. Andersoortige obstructies van de galwegen worden meestal verholpen met behulp van een specifiek soort kijkoperatie (ERCP). In sommige gevallen moeten stents in het galstelsel worden geplaatst. Ontstekingen in het galsysteem worden doorgaans behandeld met corticosteroïden, antibiotica en andere ontstekingsremmende medicijnen.
Bij een tumor in de galwegen of galblaaskanker wordt doorgaans chemotherapie en/of bestraling toegepast. In het allerergste geval wordt de galblaas verwijderd of is een levertransplantatie noodzakelijk. Een mens kan niet zonder lever, maar goed zonder galblaas leven. De gal wordt dan niet langer opgeslagen, maar continu en rechtstreeks in de twaalfvingerige darm uitgestoten.
Alternatieve ‘gal flush’ oftewel galblaaszuivering
Binnen de alternatieve geneeswijzen wordt ook nog weleens gebruikgemaakt van een zogenaamde ‘gal flush’ oftewel lever- en galblaaszuivering. Het gaat om een soort spoeling waarmee de lever en gal zouden kunnen worden gereinigd. Hiermee zouden obstakels worden verwijderen die de lever verhinderen om diens reinigende en ontgiftende taken op efficiënte wijze uit te voeren. Gedurende de voorbereiding wordt het darmkanaal gereinigd door 5 dagen aan een stuk appelsap te drinken. Het appelzuur zou eventuele galstenen, welke voornamelijk uit cholesterol bestaan, zachter maken qua consistentie.
Op de dag van de ‘gal flush’ zélf worden na de ochtend geen vetten meer genuttigd, waardoor alle geproduceerde gal zich in de galblaas zou verzamelen. In de avonduren wordt het darmstelsel leeggemaakt en het galkanaal verwijdt zodat de stenen gemakkelijker hun uitweg vinden. Ook wordt er ’s avonds een oliemengsel gedronken waardoor de in de galblaas verzamelde gal ineens zou worden uitgestoten om de vetzuren te emulgeren. Dankzij de vrijlating van de grote hoeveelheid galvloeistof zouden stenen, steengruis én kristallen via het galkanaal in de darm terechtkomen, waarna ze via de ontlasting en/of een darmspoeling verdwijnen.
Bovenstaande alternatieve lever- en galblaaszuivering zou volgens bepaalde websites tot de waardevolste methodes behoren om iemands gezondheid te herstellen; Gezondr betwijfelt echter ten stelligste of een ‘gal flush’ daadwerkelijk heilzaam is.
Galvloeistof & groene ontlasting
Hoe meer vet je eet, des te meer gal er in de darmen terechtkomt en des te groener je ontlasting wordt. Daarnaast kan de samenstelling van de verschillende galkleurstoffen afwijken. Gal kan (afhankelijk van je gezondheid) namelijk pigmenten in verschillende afbraakstadia bevatten:
- Hemoglobine (rood)
- Biliverdine (groen)
- Bilirubine (geel)
- Stercobiline (bruin)
Zo kan je ontlasting relatief groen zijn door een lage concentratie aan bruine kleurstoffen of een hoge concentratie aan gele & groene kleurstoffen. Tot slot kan je ontlasting er groen uitzien doordat deze simpelweg te lang in de darmen aanwezig blijft… Bijvoorbeeld door een slechte darmwerking of darmverstopping.
Tot slot
Groene ontlasting ontstaat dus meestal door een extreem hoge concentratie aan gal in de ontlasting. Een overschot aan galkleurstoffen in de ontlasting is meestal het gevolg van een oververzadigde galblaas. De galblaas kan worden overbelast door overmatige productie van gal door de lever of een verminderde uitscheiding van galzouten door de galblaas.
Grijze of ontkleurde ontlasting duidt doorgaans op een extreem lage concentratie aan gal in de ontlasting door een verminderde galproductie. Je stoelgang krijgt een vies-gele tot okerachtige kleur als galkleurstof wel wordt geproduceerd, maar niet weg kan uit de lever of galblaas. Op den duur worden ook je huid, mondslijmvlies en oogwit geelachtig (geelzucht).
Heb jij ervaring galblaasaandoeningen, leverproblemen of andersoortige galklachten? Deel hieronder jouw vraag of verhaal in een reactie…
