Jeroen stelde de volgende vraag aan Gezond’r: “Ik heb een muggenbult op mijn wang; hoe gaat die weg?” Hierbij de nodige uitleg…
Je kunt helaas niet altijd voorkomen dat een mug je bijt. Als een mug je huid doorboort met zijn steeksnuit, blijft er muggenspeeksel in je huid achter. Je immuunsysteem kan heftig reageren op de antistollingsmiddelen in muggenspeeksel. Een “gewone” muggenbeet veroorzaakt zodoende een bult op de huid die ook wel ‘urticarium’ of ‘galbult’ wordt genoemd. In dit artikel bespreken we hoe je een muggenbult kunt behandelen…
Symptomen van een muggenbult
Een muggenbult wordt gekenmerkt door een aantal kenmerkende symptomen. De belangrijkste kenmerken van een muggenbeet zijn als volgt:
- Jeuk & pijn
- Roodheid & zwelling
- Vochtstapeling (angio-oedeem)
Een muggenbeet zorgt er dus voor dat er een sterk jeukende zwelling op je huid ontstaat. De zwelling is in eerste instantie rood, maar kan afhankelijk van de huidreactie ook bleekroze tot huidbleek van kleur zijn. Je kunt deze symptomen van een muggenbult behandelen door ‘koelen’ en medicijnen.
‘Muggenbeet’ en ‘muggensteek’ zijn overigens allebei correcte termen. Een mug “bijt” of “steekt” namelijk met haar steekmond…
Behandeling van muggenbulten
De beste methode om muggenbulten te behandelen is wachten & afblijven. Door de jeuk gaan mensen aan muggenbulten krabben, en door het krabben zwelt de muggenbult op en wordt de jeuk nóg erger. Als je niet aan je muggenbult krabt, zal deze binnen enkele dagen verdwijnen. Als de klachten van je muggenbeet onverdraaglijk zijn, bestaan er de volgende 3 middelen tegen muggenbulten:
1. Koelen
Een muggenbult veroorzaakt voornamelijk jeuk. Zolang je de jeuk kunt negeren – en er dus niet aan krabt – zal de intensiteit van de jeuk meevallen. Zodra je gaat krabben wordt de jeuk van een muggenbult veel erger. Bovendien wordt ook de zwelling erger en zal het genezingsproces langer duren. Je kunt de jeuk & zwelling daarom het beste onderdrukken door de muggenbult te koelen.
Voor de koeling en behandeling van een muggenbult kun je het beste een koude, natte doek gebruiken – of een doek met ijsklontjes erin. IJs werkt doorgaans veel beter ter verkoeling en verlichting van muggenbulten dan huis-tuin-en-keukenmiddeltjes zoals azijn, ammoniak, tandpasta, zout, menthol, etherische oliën en kruiden.
Een zogenaamde ‘cold pack’, ‘cooling pack’, ‘ice pack’ of ‘cool pack’ kun je steeds opnieuw in de vriezer laten afkoelen / bevriezen, dus dit is ideaal voor gezwollen en jeukende muggenbulten.
2. Antihistaminica
Voor de behandeling van muggenbulten wordt veelal antihistamine voorgeschreven. De huidreactie van een muggenbult (roodheid, jeuk & zwelling) ontstaat namelijk vooral doordat je lichaam histamine aanmaakt. Histamine hecht zich aan de lichaamsvreemde stoffen in muggengif om ze te bestrijden, maar veel te heftig!
Als de histamine wordt geblokkeerd, verdwijnt meestal ook de muggenbult. Histamine kan worden geblokkeerd met antihistaminica. Er zijn heel veel verschillende antihistaminica; van relatief zwakke tot extreem sterke. Bekende antihistaminica die worden voorgeschreven bij heftige muggenbeten en muggenallergie zijn onder meer:
- Azaron® (tripelennamine)
- Fenistil® (dimetindeen)
- Zyrtec® (cetirizine)
- Aerius® (desloratadine)
Behandeling van muggenbulten met antihistamine werkt voornamelijk als er sprake is van heftige overgevoelige of allergische huidreactie op de behandelde muggenbeet. Antihistaminica ter behandeling van muggenbulten zijn enkel op doktersrecept verkrijgbaar.
3. Corticosteroïden
Behandeling van muggenbulten gebeurt ook vaak met steroïde ontstekingsremmers (corticosteroïden). Corticosteroïden zijn synthetische bijnierschorshormonen. Ze worden bij allerlei gezondheidsaandoeningen ingezet; onder meer bij allergische huidreacties.
Muggenbeten en muggenbulten kunnen worden behandeld met een corticosteroïden-crème of -zalf. Er zijn sterke en zwakke corticosteroïden. Welke crème wordt voorgeschreven bij muggenbulten hangt af van de ernst va de huidreactie…
- Klasse 1 – Hydrocortison e.a. (o.a. Solu Corte®)
- Klasse 2 – Triamcinolon e.a. (o.a. Kenalog®)
- Klasse 3 – Fluticason e.a. (o.a. Cutivate®)
- Klasse 4 – Clobetasol e.a. (o.a. Dermovate®)
Behandeling van een muggenbult met corticosteroïden-crème zorgt ervoor dat de jeuk, zwelling en roodheid van de muggenbeet op relatief korte termijn verdwijnen. Corticosteroïden ter behandeling van muggenbeten zijn enkel op recept te verkrijgen.
4. Prrrikweg
Prrrikweg (prik weg) is een middel van VSM ter behandeling van muggenbulten. Prrrikweg bevat natuurlijke bestanddelen die de jeuk, roodheid en zwelling van een muggenbult stillen en verminderen. Je smeert de zalf simpelweg in een dun laagje op de muggenbult. De zalf verkoelt en de jeuk verdwijnt. Althans, bij mij.
Behandeling van muggenbeten met Prrrikweg onderdrukt vooral de jeuk. Je zult minder krabben, waardoor ook de zwelling en roodheid eerder verdwijnen. Prrrikweg is bij elke apotheek & drogist verkrijgbaar.
Verschillende huidreacties op muggenbeten…
De behandeling van een muggenbult is afhankelijk van de ernst van je huidreactie. Als je een “gewone” muggenbult of muggensteek hebt opgelopen, dan kun je de jeuk tegengaan met Prrrikweg en de zwelling met koude, natte kompressen of ijs.
Antihistaminica en corticosteroïden zijn vooral raadzaam bij overgevoelige of allergische huidreacties op een muggensteek of muggenbeet. Hieronder bespreken we de verschillende soorten muggenbulten en huidreacties op een muggensteek…
1. “Gewone” huidreactie op muggenbeet
De meeste mensen die door een mug worden gestoken, krijgen enkel ta maken met een galbult die intens jeukt. De muggenbult ziet er dan uit als een klein rood bultje. Hoe meer je eraan krabt, des te groter en verhevener de muggenbult wordt.
Krabben activeert ook de jeuk van een muggenbult, dus hoe meer je krabt, des te meer jeuk.Als een muggenbult langdurig (wekenlang) blijft irriteren en jeuken, dan spreekt men ook wel van een persisterende muggenbeet.
2. Blaasje of blaar op muggenbult
Sommige mensen reageren heftiger op muggenbulten dan anderen. Soms is de huidreactie zo sterk, dat er een blaasje (vesikel) of zelfs een blaar (bulla) ontstaat. Deze overgevoeligheidsreactie op muggenbeten staat ook wel bekend als ‘culicosis bullosa’.
Op zich kan een dergelijke muggenbult geen kwaad; het blaasje zal vanzelf binnen enkele dagen indrogen… Tenzij het blaasje opengaat, waardoor er bacteriën in terechtkomen. In dat geval kan een bacteriële huidinfectie optreden. Deze dient dan te worden bestreden met lokale antibiotica-zalf of –crème (o.a. fusidinezuur).
3. Strophulus na muggenbeet
Een muggenbeet kan ook ‘strophulus’ veroorzaken. Strophulus oftewel ‘prurigo infantum’ betreft een acute uitbraak van fors jeukende bultjes na een muggenbeet. Eén muggenbeet veroorzaakt als het ware meerdere muggenbulten.
Na de muggenbeet ontstaan meerdere lichtrode, jeukende knobbeltjes op de huid, in groepjes of individueel. Strophulus ziet er doorgaans uit alsof er kleine balletjes onder de huid liggen. De huidaandoening jeukt enorm en de klachten kunnen soms maandenlang aanhouden (persisterende muggenbeet). Er kunnen ook steeds meer “muggenbultjes” bijkomen.
4. Allergische reactie door muggenbeet
Bij een allergische reactie op muggenbeten (muggenallergie) wordt de muggenbult extreem groot. Er ontstaat een groot, verheven “plakkaat” dat zich over een volledig lichaamsdeel kan uitstrekken. Zodoende kan een arm, voet of gezicht volledig opzwellen vanwege één muggenbeet. Oren kunnen tijdelijk misvormd raken, ogen kunnen dicht gaan zitten en schoenen worden te klein…
Als je allergisch bent voor muggen, zal een muggenbult veel minder snel wegtrekken en de jeuk zal heviger zijn. Daarnaast houden jeuk en zwelling extreem lang aan. Bij krabben worden de klachten alleen maar erger. De muggenbult kan bovendien veel pijn doen door het zwellen; je kunt je er zelfs misselijk, duizelig & zwak door voelen.
Een “allergische muggenbult” wordt warm en bevat veel vocht (oedeem). Dit allergische mechanisme van vochtophoping staat ook wel bekend als angio-oedeem. Als je op de muggenbult duwt, wordt de bult witgeel van kleur door het onderhuidse vocht. De ernst en complexiteit van de muggenbulten is overigens sterk afhankelijk van de aanleg (atopie) van de allergische persoon.
Nooit krabben aan muggenbulten!
Als je niet aan een muggenbult krabt, zal de jeuk en de zwelling snel verdwijnen. Als je krabt, activeer je juist de jeuk! De meeste muggenbulten worden zelfs pas opgemerkt nadat de muggenbeet per ongeluk wordt aangeraakt of aangestoten bij het aankleden, wassen of sporten. Of doordat je er reeds in je slaap aan hebt gezeten.
Het kapot krabben van muggenbulten zorgt voor pijn. Pijn kan de jeuk tijdelijk verdringen, maar zodra de pijn zakt, komt de jeuk weer terug. Bovendien kan het openkrabben van muggenbulten hevige, bacteriële huidinfecties veroorzaken. Ook kan constitutioneel eczeem ontstaan. Krabben maakt de zaak dus altijd erger!
Muggenbulten: tot slot…
De beste behandeling van muggenbeten en muggenbulten is afleiding zoeken. Negeer de muggenbult en negeer de jeuk. Als je niet krabt, zal de jeuk en de zwelling namelijk snel verdwijnen. Bij complicaties of allergische huidreacties kan behandeling van de muggenbult wenselijk zijn.
Heb jij ervaring met de behandeling van muggenbulten of het behandelen van “allergische” muggenbeten? Laat hieronder je reactie achter!
