Noten behoren –voedingskundig gezien– tot de zaden of enkelvoudige dopvruchten. Ze worden rauw, gekookt, geroosterd, gebrand of geweekt gegeten. Nootachtigen worden door veel diëters gemeden omdat er vaak op wordt gehamerd dat ze boordevol vetten zitten. Dat noot-achtigen rijk zijn aan vetten is juist; dat ze om die reden niet moeten worden gegeten is echter pertinent onjuist. Noten zijn erg gezond omdat ze overwegend goede vetten bevatten en een bron van belangrijke eiwitten en vitamines zijn.
Dopvruchten & vetten
Welke vetten onderscheidt men eigenlijk? We kennen de volgende vetten die al dan niet voorkomen in noot-achtigen:
- Verzadigde vetten
- Enkelvoudig onverzadigde vetten
- Meervoudig onverzadigde vetten
- Transvetten
- Cholesterol
De eigenschappen van de verschillende vetten
Verzadigde vetten zijn potentiële dikmakers en dienen met mate te worden genuttigd en voornamelijk uit mager vlees te worden verkregen. Enkelvoudig onverzadigde vetten zijn goed voor je, maar krijg je doorgaans voldoende binnen. Ze zitten in alle dierlijke en plantaardige voedingsmiddelen die überhaupt vetten bevatten. Meervoudig onverzadigde vetten –zoals omega-3- & omega-6-vetzuren– zijn ontzettend belangrijk voor je lichaam. Je moet ze alleen wel zo min mogelijk verhitten.
Fabrieksmatige transvetten zijn ronduit slecht voor je. Transvetten waren ooit onverzadigd, maar zijn door verhitting of fabrieksmatige bewerking versleuteld. Cholesterol is geen vet, maar een verzamelnaam voor verscheidene vetachtige stoffen die door het bloed kunnen worden vervoerd. Ze kunnen in meerder of mindere mate schadelijk en/of bevorderend zijn voor de lichamelijke gezondheid. Verzadigde vetten hebben een cholesterolverhogend effect.
Onverzadigde vetten werken cholesterolverlagend. Een evenredige verdeling van verzadigde en enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetzuren is dus wenselijk.
Welke vetten zitten er in noot-achtigen?
Hierbij een opsomming van de vetgehaltes van noten…
- Noten bevatten géén transvetten
- Ze bevatten géén cholesterol
- Nootachtigen bevatten weinig verzadigde vetten
- Noten bevatten erg veel enkelvoudig onverzadigde vetten
- De noot bevat behoorlijk veel meervoudig onverzadigde vetten
Nog een paar voordelen van noten…
Noten hebben verder een positieve uitwerking voor / bij / tegen:
- Hartinfarcten & beroertes
- De cholesterolspiegel
- De aderen
- Het verouderingsproces
- De ontwikkeling van de hersenen
- De energiebalans
- Brandend maagzuur
- De spierontwikkeling
- Het immuunsysteem
Conclusie
De bovengenoemde opsomming is ronduit positief te noemen! Allereerst bevatten noten géén transvetten en géén cholesterol. Over je directe gezondheid hoef je je bij het eten van noot-achtigen dus absoluut geen zorgen te maken. Noten bevatten kleine hoeveelheden verzadigde vetten. Omdat verzadigde vetten dik maken, kun je noten dus beter met mate eten. Noot-achitgen bevatten voornamelijk veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren en, hoewel je er waarschijnlijk geen gebrek aan zult hebben, zijn deze goed voor je.
De noot bevat relatief veel meervoudig onverzadigde vetten en juist daarom is het verstandig om regelmatig kleine porties noten te eten. Ook als je aan het lijnen bent, want de vele eiwitten in noot-achtigen zijn bevorderend voor de lijn. Ze houden namelijk je spieren intact (waardoor je meer vetten verbrandt) en ze nemen het hongergevoel weg!
Heb jij vragen, opmerkingen of suggesties ten aanzien van de (veronderstelde) voordelen en nadelen van noten? Deel ze in een reactie hieronder!
5 comments
Pino Gorin
13 juni 2015zijn noten nu wel of geen dikmakers? Is er ook een dokter die dit kan zeggen?
Jurjan
17 juni 2015Of noten ‘dikmakers’ zijn, hangt natuurlijk volledig af van de omstandigheden… A. Welke noten bedoel je? B. Hoeveel noten eet je? C. Hoe vaak eet je noten? D. Wat eet je nog meer naast noten? Logischerwijs zijn er geen dokters die je kunnen vertellen of noten dik maken… Misschien moet je eens bij Dr. Prof. Eekhoorn -de notendokter- op bezoek gaan… Doe ’s niet zo moeilijk en neem af en toe een handje noten, daar word je echt niet dik van. Van een sporadische frikandel evenmin… Logischerwijs moet je je niet volstouwen met noten, maar dat geldt evengoed voor alle andere voedingsmiddelen met een hoge caloriedichtheid. Hoe dan ook zijn noten echt geen ‘dikmakers’. De enige ‘dikmaker’ ben jijzelf als je ergens veel te veel en veel te vaak van eet. Je kunt de schuld van overgewicht heus niet zomaar afschuiven op een specifiek voedingsmiddel… Niet op noten, niet op komkommer en zelfs niet op patat. Het is maar net hoe je er als individu mee omgaat.
Diederik
4 juni 2009@ Linda: Door het eten van veel verzadigde vetten gaat op den duur je levenskwaliteit achteruit. Je vaten slibben dicht door cholesterol, je gaat minder makkelijk bewegen en je wordt dik. Het aantal calorieën is absoluut niet de enige factor die meespeelt bij dikker worden. Vet is hetgeen je dik maakt. Iemand met een hoog vetpercentage noem je immers dik. Iemand die kabels van spieren heeft, heeft misschien wel dikke armen, maar die noemt men over het algemeen gespierd of breed, en niet dik. Wat dus een belangrijke rol speelt is of je je calorieën uit suiker (koolhydraten), eiwitten of vetten tot je neemt. Bij een overschot kunnen ze alle drie worden omgezet in lichaamsvet, maar vet is vet en zal vet blijven tenzij het wordt verbrand. Voor koolhydraten en eiwitten geldt dit vanzelfsprekend niet. Ik durf te beweren dat als jij een portie van 100 calorieën afmeet uit puur verzadigd vet en een portie van 100 calorieën uit essentiële eiwitten, dat je het vet laat staan en je bedenkt dat het wel degelijk uitmaakt voor vetopbouw waar een overschot aan calorieën vandaan komt. Dat je vet nodig hebt voor vetverbranding lijkt me logisch. Vet dat er niet is kan ook niet worden verbrand. Vet is inderdaad ook nodig voor een gezonde spieropbouw (hoofdzakelijk secundair omdat het de hormonen en hormoonachtige stoffen in het lichaam reguleert), maar aan de essentiële onverzadigde vetzuren heb je (als het gaat om spieropbouw) genoeg.
Linda
25 mei 2009Dat verzadigde vetten dikmakers zijn is onzin. 1 gram verzadigd vet levert even kcal als 1 gram onverzadigd vet en uiteindelijk maakt een overschot aan calorieën dik, ongeacht waar dit overschot vandaan komt. Een ander voordeel van (zowel verzadigde als onverzadigde!!!) vetten is dat ze een positief effect hebben op de vetverbranding en spieropbouw.
Paul
27 mei 2009In welk opzicht stimuleren verzadigde en onverzadigde voedingsvetten volgens jou de lichaamsvetverbranding en spieropbouw? Ben je misschien in de war met eiwitten?