Obesitas betreft overgewicht, maar gaat een stapje verder dan een paar kilootjes die eraf zouden mogen. Obesitas betekent namelijk zwaarlijvigheid, wat inhoudt dat je een BMI hebt van 30 of hoger. Er zijn in totaal 5 gradaties van overgewicht, namelijk:
- BMI 25 – 30: Overgewicht (potentieel schadelijk)
- BMI 30 – 35: Obesitas (schadelijk)
- BMI 35 – 40: Ernstige obesitas (zeer schadelijk)
- BMI 40 – 50: Morbide obesitas (levensbedreigend)
- BMI > 50 : Super-obesitas (geluk dat je nog leeft)
De gevolgen van overgewicht & obesitas
Hoe meer overgewicht je hebt, des te groter de risico’s voor je algehele gezondheid. Zo kun je te maken krijgen met o.a. een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, gewrichtsklachten, diabetes type 2 en zelfs een hart- of herseninfarct. Obesitas is dus een zeer serieuze aandoening die fatale gevolgen kan hebben.
Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK)
Volgens Obesitas Kliniek Nederland (NOK) dient zwaarlijvigheid te worden behandeld door een team van professionals. Het team van NOK bestaat dan ook uit een arts, internist (interne organen), psycholoog (gedrag), chirurg (operaties), diëtist (voeding) en bewegingsdeskundige (lichaamsbeweging). Ieder aspect van je leven wordt dus onder de loep genomen.
Programma obesitaskliniek
- Oriëntatiegesprek: kennismaking & informatie-vergaring
- Beslissing: wil je wel of niet deelnemen?
- Multidisciplinaire screening: lichamelijke & psychologische onderzoeken
- Besluit: je wordt wel of niet geschikt bevonden als cliënt
- Behandeling: je volgt een 2 jaar durende behandeling, bestaande uit 6 blokken, verdeeld over 3 fases (voorbereiding, uitvoering & handhaving)
Operatie: tijdens fase 1 vindt doorgaans een operatie (maagbandje of Gastric Bypass) plaats indien je een BMI boven de 35 à 40 hebt
Kosten obesitaskliniek
Deelname aan het 2 jaar durende programma van een obesitaskliniek is vrij kostbaar. De kosten van de Obesitas Kliniek staan hieronder opgesomd…
- Oriëntatiegesprek: 0 euro
- Screening: 100 euro
- Fase 1: 1.900 euro
- Fase 2: 1.900 euro
- Fase 3: 500 euro
De totale kosten voor het programma van de Obesitas Kliniek bedragen dus ongeveer 4.400 euro; deze kosten worden zelden volledig vergoed via de zorgverzekering. Overweeg jij deelname aan een programma van de Nederlandse Obesitas Kliniek? Of heb jij er reeds ervaring mee? Laat hieronder een reactie achter!
Overtollige kilo’s van nu beïnvloeden je verdere leven
Wanneer je eenmaal overgewicht hebt is de kans groot dat je daar –ongeacht je gewicht op latere leeftijd– de rest van je leven last van blijft houden. Recent onderzoek heeft namelijk aangetoond dat elke overtollige kilo die je momenteel met je meedraagt, je over tien, twintig of zelfs vijftig jaar alsnog de das om kan doen. Een reden te meer dus om niet uit je kluiten te groeien.
Gezonde oude dag
Een onbezorgde oude dag zal –met het oog op de pensioensregelingen en AOW-wetgeving tegen die tijd– wellicht al verkeken zijn. Dat wil echter niet zeggen dat jongeren hun toekomst zouden moeten vergooien. Het tegendeel is waar: als we ervoor zorgen dat we gezond en verantwoord leven, dan blijven we langere tijd optimaal functioneren en zijn we mettertijd wellicht in mindere mate afhankelijk van uitkeringen (die tegen die tijd misschien niet eens meer bestaan).
Huidig overgewicht versus toekomstige gezondheid
De kans op een goede gezondheid op latere leeftijd wordt met name in de weg gestaan door overgewicht van nu. Het toekomstperspectief van een gezonde oude dag neemt namelijk drastisch af als je te kampen hebt gehad met overgewicht tussen je 18e en 40e levensjaar. Dit werd aangetoond door onderzoek dat onlangs werd gepubliceerd in British Medical Journal. Qi Sun van de Harvard School of Public Health leidde het onderzoek onder 17.000 Amerikaanse vrouwen.
Elk toegenomen BMI-punt tussen de 18-jarige en 40-jarige leeftijd bleek een daling van 12 procent van de gezondheid na het 70e levensjaar tot gevolg te hebben. Daarnaast bleek elke extra kilo overgewicht na de 18e verjaardag nog eens 5 procent gezondheidsafname te betekenen. Conclusie: vrouwen die gedurende hun middelbare jaren te zwaar zijn, hebben een aanzienlijk grotere kans op ernstige gezondheidsklachten op hun 70e.
Conclusie obesitasonderzoek
Uit dit onderzoek komt zeer duidelijk naar voren dat gezondheid niet te koop is in de vorm van pilletjes, drankjes of poedertjes… Dat gezondheid zeer gecompliceerd is en dat je je gezondheid niet zomaar naar je hand kan zetten. Wanneer je lange tijd laks omgaat met je gezondheid, dan kun je nog zo goed je best doen door gezond te eten, te sporten of medicijnen te slikken, maar gedane schade laat altijd zijn sporen na. Soms bemerk je deze sporen direct en soms pas na 50 jaar.
Minder beweging blijkt niet de oorzaak van toename obesitas
Ik las onlangs op Nu.nl een interessant artikel over obesitas. Onder obesitas wordt ernstig overgewicht bij mensen verstaan, dat veel lichamelijke en emotionele schade teweeg kan brengen. Zo wordt de kans op veel lichamelijke (welvaarts)ziekten vergroot door obesitas, en vergroot overgewicht óók de kans op depressie.
Uit het artikel blijkt dat onderzoek heeft uitgewezen dat te weinig beweging niet de oorzaak is van de wereldwijde toename van het aantal mensen met obesitas tijdens de afgelopen jaren. Dit werd echter wel lange tijd verondersteld, en ook ik dacht dat dit zeker meespeelt.
Onderzoek van de Universiteit van Maastricht en van de Universiteit van Aberdeen in Schotland wijst echter uit dat het aantal mensen met zwaar overgewicht is toegenomen door de oplopende voedselconsumptie. Doordat mensen dus meer calorieën consumeren dan dat ze eigenlijk nodig hebben, wordt het teveel aan calorieën omgezet in lichaamsvet, waardoor op lange termijn obesitas ontstaat.
Lichaamsbeweging
Dit wil natuurlijk niet zeggen dat lichaamsbeweging toch niet zo belangrijk is en geen enkele rol speelt bij het ontwikkelen van obesitas. Zo kan te weinig lichaamsbeweging er wel voor zorgen dat men genuttigde calorieën niet verbruikt en dus alsnog opslaat als vet. Vandaar dat genoeg lichaamsbeweging wel degelijk een cruciale rol speelt bij het voorkomen van obesitas. Het onderzoek beschrijft alleen dat het feit dat mensen minder aan lichaamsbeweging zouden doen dan voorheen, niet de oorzaak is van de wereldwijde en pijlsnelle toename van obesitas.
Ondergewicht of een beetje overgewicht: wat is gevaarlijker?
De gezondheidsrisico’s van overgewicht en obesitas zijn redelijk bekend, maar we zijn ons vaak niet bewust van de gevolgen van ondergewicht. Te dun zijn, is slechter voor je lichaam dan een klein beetje overgewicht…
BMI ondergewicht: Wanneer heb je ondergewicht?
Strikt genomen, ben je te licht als je een BMI hebt van minder dan 18,5. Nu hoef jij je niet direct zorgen te maken als je daar iets onder zit, want je BMI, of het nu gaat om overgewicht of ondergewicht, is niet erg betrouwbaar. Zeker als je regelmatig sport en je hebt een tenger figuur, dan is het goed mogelijk dat je gezond bent ondanks een BMI van bijvoorbeeld 17,5. Ik heb hier eerder over geschreven in dit artikel: Vetpercentage meten of BMI berekenen: wat is beter?
Voor het gemak zal ik toch de waarde van 18,5 als BMI aanhouden om de grens van ondergewicht ongeveer aan te kunnen geven.
Gevolgen ondergewicht voor je gezondheid
Ondergewicht kan onder andere deze zeven gevolgen hebben:
- Zwak immuun systeem
Als je ondergewicht hebt, dan is de kans groot dat je te weinig voedingsstoffen binnen krijgt. Dit heeft grote gevolgen voor je immuunsysteem: je bent sneller verkouden, krijgt sneller griep en je bent vatbaar voor vele andere virussen en bacterieën. - Te weinig spiermassa
Zeker wanneer ondergewicht wordt veroorzaakt door ziekte of opzettelijk te weinig eten, dan heb je snel te weinig spiermassa. Vooral bij tieners met ondergewicht is dit niet gezond omdat de spieren zich dan niet goed ontwikkelen. - Haarverlies
Te dun zijn kan een grote impact hebben op de kwaliteit en de hoeveelheid hoofdhaar. Je haar kan er dof van worden en veel te snel uitvallen door een gebrek aan voedingsstoffen. Ook is het goed mogelijk dat je haar krijgt op rare plekken waar het eigenlijk niet hoort. - Osteoporose (botontkalking)
Ondergewicht kan op den duur botontkalking tot gevolg hebben. Hierdoor kun je makkelijk botbreuken oplopen, vooral als je veel sport en systematisch te weinig energie binnen krijgt. - Anemie (bloedarmoede)
Anemie, ofwel bloedarmoede, treedt op wanneer er te weinig zuurstof getransporteerd kan worden in je rode bloedcellen. De oorzaak hiervan is vooral bij vrouwen een tekort aan ijzer. Als je bloedarmoede hebt dan word je te snel moe en uitgeput, en heb je vaak last van duizeligheid (of zelfs flauwvallen). - Onregelmatige menstruatie
Als je een vrouw bent, dan heeft ondergewicht tot gevolg dat je onregelmatig menstrueert. Dit komt omdat je lichaam denkt dat je honger lijdt. Je lichaam wil de schaarse energie dan niet verspillen aan een baby. - Complicaties bij een zwangerschap (of niet zwanger kunnen raken)
Ook als je menstruatiecycli normaal zijn, dan kun je door ondergewicht nog steeds moeite hebben met zwanger raken. Bovendien kan het erg gevaarlijk zijn voor de embryo als je wel zwanger bent en te dun bent; de kans op een miskraam is dan 72% hoger in de eerste drie maanden.
Heb jij ondergewicht?
Mocht je rond de 18,5 of daaronder zitten en je herkent sommige van bovenstaande symptomen? Ga dan naar jouw huisarts en laat je onderzoeken. Hij of zij kan je precies vertellen door middel van een aantal tests of je daadwerkelijk ondergewicht hebt. Ook kan jouw dokter je adviseren om je lichaamsgewicht te verbeteren.
Vet eten proef je minder goed als je BMI hoog is
Na een lange tijd gezond te hebben gegeten, zorgt vet eten er bij mij voor dat ik het niet meer lekker vind. Ik word er zelfs misselijk van, vooral als iets een botersmaak heeft, zoals croissants. Nu dacht ik altijd dat mijn afkeer voor verzadigd vet eten een geestelijk iets was… een psychologische manier om er voor te zorgen dat ik niet meer zo veel vet eet. Maar recent las ik een interessant onderzoek waaruit blijkt dat je voorkeur of afkeer voor ‘vette hap’ waarschijnlijk met je smaakpapillen en je BMI te maken heeft.
Vet eten maakt je smaakpapillen minder gevoelig voor voedingsvet
Australische onderzoekers gaven 50 mensen diverse voedingsmiddelen om te meten in hoeverre ze vet konden proeven. Het onderzoek liet een verband zien tussen het kunnen proeven van vet eten en de BMI van de proefpersonen. Hoe hoger iemands BMI, des te minder goed diegene kon proeven of ergens vet in zat. Dunne proefpersonen aten bovendien veel minder van de producten waarin veel vet zat.
Waarschijnlijk heeft het al dan niet kunnen proeven van voedingsvet te maken met de gevoeligheid van je smaakpapillen. Naarmate je zwaarder wordt, kun je vet voedsel minder goed proeven en loop je het grote risico om er steeds méér van te eten zonder dat je het zelf echt door hebt.
Wat je kunt leren van dit onderzoek naar vet eten…
Maar wat heb je aan dit soort informatie over vet eten? Ik denk dat je het vooral moet zien als waarschuwing: als je BMI (veel) te hoog is dan kun je niet meer blind op je lichaam vertrouwen of bepaalde voedingsmiddelen goed voor je zijn of niet. Je zult dus echt zélf op onderzoek moeten uitgaan om te kijken of er in een bepaald product niet véél te veel vet zit en hoeveel je er eventueel van zou moeten c.q. mogen eten.
Gemiddeld genomen, is het natuurlijk niet zo heel erg moeilijk, aangezien je vet eten relatief makkelijk kunt herkennen. Bij koekjes, gefrituurde voedingswaren en aardappelchips zouden de alarmbellen direct moeten gaan rinkelen. Nu wist je dat natuurlijk al wel, maar toch… nu weet je wel dat er ook een lichamelijke reden is waarom dunne mensen doorgaans wel stoppen na twee koekjes of ander vet eten (emotionele redenen even buiten beschouwing gelaten).
Heb jij nadat je veel bent afgevallen wel eens gemerkt dat vet eten minder lekker was? Of had je juist last van het tegenovergestelde? Hoe denk jij over de werkwijze en kosten van de Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK) voor patienten met morbide obesitas? En wat zijn jouw opvattingen t.a.v. de langetermijngevolgen van overgewicht en zwaarlijvigheid? Deel hieronder jouw aanvullingen, vraagstukken en bevindingen!
