Koolhydraten dienen als energieleverancier. Ze fungeren als brandstof voor het lichaam waardoor lichamelijke activiteit kan plaatsvinden en lichaamswarmte wordt gegenereerd. Koolhydraten zorgen er dus voor dat je kunt bewegen, dat je warm blijft en dat passieve fysiologische processen kunnen plaatsvinden (o.a. metabolisme, immuunsysteem, hersenfunctionaliteit, interne thermostaat etc.).
Essentiële koolhydraten bestaan niet. Bij een gebrek aan koolhydraten nemen eiwitten en/of vetten de “brandstofrol” van koolhydraten over. Je lichaam kan dus zelfs blijven functioneren bij een volledige afwezigheid van koolhydraten. Toch is het niet raadzaam om koolhydraten te schrappen uit je dieet…
Tekort aan efficiënte brandstof
Als je “te weinig” koolhydraten eet, wordt brandstof verkregen uit vetten en/of eiwitten. Vetten en eiwitten zijn echter veel minder efficiënt als brandstof dan koolhydraten. Dit komt omdat ze niet zo makkelijk door het lichaam kunnen worden afgebroken, omgezet en aangesproken. Koolhydraten zijn dus de meest efficiënte brandstof voor je lichaam.
Lichamelijke gevolgen van een koolhydraattekort
Een tekort aan koolhydraten is vooral merkbaar als je veel sport. Met name bij intensieve duursport (cardio) spreekt het lichaam koolhydraten aan. Ongetrainde sporters (met een lage zuurstofopname en lage anaerobe drempel) halen extra veel energie uit koolhydraten (t.o.v. vetten). Als er geen – of niet voldoende – koolhydraten voorradig zijn, gaat je lichaam eiwitten als brandstof gebruiken. De meest voorkomende gevolgen van een tekort aan koolhydraten zijn dan ook:
- Tekort aan spierglycogeen
- Trage spieropbouw
- Snel vermoeid en/of buiten adem
- Veelvuldig koud hebben
- Lage trainingsintensiteit aankunnen
- Knagende hoofdpijn
- Pijn op de borst
- Mentale neerslachtigheid
- Spierafname (op de langere termijn)
Over het algemeen geldt dat je dagelijks 5 tot 7 gram koolhydraten per kilo lichaamsgewicht dient te eten.
Tekort koolhydraten: ketose & ketogene toestand
Voor de opslag van lichaamsvet zijn koolhydraten nodig. “Ketose” betekent dat je lichaam vet uit voeding niet (geheel) kan opnemen door de afwezigheid van koolhydraten in je lichaam. Sommige mensen eten geen koolhydraten om in “ketogene toestand” te geraken. Zij hopen af te slanken doordat hun lichaam minder of geen vet uit voeding absorbeert. Sommige ketose-aanhangers geloven zelfs dat ketose ervoor zorgt dat je lichaam – bij gebrek aan koolhydraten – puur lichaamsvet gaat verbruiken als brandstof. Tegenstanders van ketose beweren echter dat het lichaam in dat geval eiwitten – en dus spieren – gaat afbreken en zich juist vastklampt aan de vetreserves.
Heb jij weleens een tekort aan koolhydraten opgebouwd en hoe ervoer jij dit? Deel hieronder jouw opvattingen en bevindingen!
