Veel mensen laten tegenwoordig moedervlekken verwijderen ofwel weghalen. Deze behandeling wordt ook wel moedervlek-biopsie of moedervlek-excisie genoemd. Mensen laten moedervlekken verwijderen, bijvoorbeeld omdat ze een moedervlek niet mooi vinden of op aanraden van hun dokter.
Hieronder lees je alles over het verwijderen van moedervlekken, eventuele littekens, vergoeding door de zorgverzekering en de verschillende manieren om moedervlekken te verwijderen…
Wat houdt het verwijderen van moedervlekken in?
Het verwijderen van een moedervlek is een uiterst kleine en relatief simpele ingreep die vrijwel altijd onder plaatselijke verdoving kan worden uitgevoerd. De verdoving wordt meestal toegediend via een kleine injectie die rechtstreeks in of onder de moedervlek wordt toegediend met een spuitje.
In de meeste gevallen worden moedervlekken verwijderd door de huisarts. In sommige gevallen voert een dermatoloog (huidspecialist) of plastisch chirurg de ingreep uit. In sommige gevallen moet er worden gehecht, maar dat ligt aan de manier waarop de moedervlek wordt verwijderd. Het verwijderen van een moedervlek doet meestal niet of nauwelijks pijn.
Redenen om moedervlekken te verwijderen
Er zijn verschillende redenen om een moedervlek weg te halen. De belangrijkste redenen voor het verwijderen van een moedervlek zijn:
1. Moedervlek weghalen om cosmetische c.q. schoonheidsredenen
Een moedervlek kan je een “harde” gezichtsuitdrukking geven. Daarnaast kan een moedervlek simpelweg onesthetisch oftewel ontsierend zijn. Kortom: je vindt je moedervlek niet mooi en wil deze daarom laten verwijderen c.q. weghalen.
2. Moedervlek verwijderen om medische c.q. gezondheidsredenen
Je moedervlek kan “onrustig” zijn. De kans is dan groot dat de moedervlek zich ontwikkelt tot een melanoom (=huidkanker). In dat geval moetde moedervlek worden verwijderd.
3. Moedervlek laten weghalen om praktische c.q. functionele redenen
Een opstaande moedervlek kan in de weg zitten, bijvoorbeeld op een ooglid, bij je broekband of tussen twee vingers. Het is dan simpelweg praktischer om de moedervlek te verwijderen dan te laten zitten.
De meeste mensen laten een moedervlek weghalen wegens cosmetische redenen, dus omdat het verwijderen van de moedervlek ten goede komt aan hun uiterlijk.
Manieren om moedervlekken te verwijderen
Er zijn verschillende methodes om moedervlekken te verwijderen. Moedervlekken worden in de meeste gevallen op een van de volgende manieren verwijderd:
1. Moedervlekken snijden / wegsnijden
Platte (niet-opstaande) moedervlekken worden vrijwel altijd weggesneden. Omdat vlakke moedervlekken tot diep in het huidoppervlak geworteld kunnen zijn, is snijden soms de beste methode om moedervlekken te verwijderen. Ook als er sprake is van een “kwaadaardige” moedervlek wordt er vrijwel altijd gesneden. De moedervlek wordt dan – samen met een omringend, ellipsvormig stukje huid – weggesneden.
2. Bevriezen & “shaven” van moedervlekken
Opstaande moedervlekken (die bovenop de huid liggen), worden steeds vaker verwijderd door ze te bevriezen en laagje voor laagje weg te schaven. De moedervlek wordt dan met vloeibare stikstof keihard gemaakt en vervolgens met een soort scheermesje weggeschraapt. Schaven of schrapen wordt ook wel “shaven” genoemd. Het voordeel van een moedervlek bevriezen & wegschrapen is dat er meestal geen diep wondje ontstaat. Bij vlakke moedervlekken wordt echter wél tot relatief diep in het huidoppervlak geschaafd.
3. Moedervlek wegbranden oftewel coaguleren
Wegbranden wordt steeds vaker toegepast, voornamelijk bij opstaande moedervlekken. Het wegbranden van een moedervlak wordt ook wel ‘coagulatie’ genoemd. Deze methode van moedervlekken verwijderen heeft een belangrijk voordeel: Alleen de moedervlek verdwijnt en er wordt geen gezond huidweefsel weggehaald! Het nadeel van coaguleren is echter dat het weefsel vanwege de intense hitte verdampt, waardoor het niet kan worden onderzocht. Branden wordt daarom niet toegepast bij moedervlekken die kwaadaardig (kunnen) zijn.
4. Ponsen of “punchen” van de moedervlek
Een pons ofwel pons-mes is een mesje met een cirkelvormig snijvlak. Met een pons worden uitsluitend kleine moedervlekken (< 8mm) verwijderd. Ponsen wordt met name toegepast op plekken waar men niet bij kan met een brander, laser of scalpel. De moedervlek wordt d.m.v. ponsen in één keer weggepakt. De pons “graaft” de moedervlek als het ware met één beweging uit de huid.
5. Moedervlekken laseren oftewel weglaseren
Een laser verpulvert de overtollige pigmentcellen in een moedervlek, waardoor deze– zowel qua kleur als volume – letterlijk verdwijnt. Het voordeel van moedervlekken laseren is dat er naderhand niet of nauwelijks iets van de behandeling te zien is. Het nadeel van moedervlekken verwijderen m.b.v. een laser is dat het relatief duur is.
Moderne technieken zoals branden, bevriezen en laseren verdienen meestal de voorkeur boven het wegsnijden van moedervlekken.
Moedervlekken verwijderen & littekens
Vrijwel iedereen die overweegt om moedervlekken te laten weghalen is huiverig voor eventuele littekens die achterblijven. De vorming van littekens is echter afhankelijk van de behandelingsmethode om moedervlekken te verwijderen:
1. Hoe erg zijn de littekens bij het wegsnijden van een moedervlek?
Bij het verwijderen van een moedervlek door snijden, wordt altijd ruim om de moedervlek heen gesneden. Zodoende ontstaat een ellips waarvan beide zijden relatief strak aan elkaar kunnen worden gehecht. Hoe groter de moedervlek, des te groter de snijwond, des te meer hechtingen gezet moeten worden en des meer je zult blijven zien van het litteken.
2. Blijven er zichtbare littekens achter bij het wegbranden van moedervlekken?
Bij wegbranden ofwel coaguleren ontstaat een oppervlakkig brandwondje en geen diep snijwondje. Een brandwond geneest doorgaans veel mooier dan een snijwondje. Als je een moedervlek laat wegbranden, hoeft er niet te worden gehecht en blijft er uiteindelijk niet of nauwelijks een litteken zichtbaar. Branden is dan ook een prima methode om moedervlekken te verwijderen.
3. Hoe opvallend zijn de littekens als je een moedervlek bevriest en wegschaaft?
Bij bevriezen & wegschrapen ontstaat een schaafwondje en geen snijwondje.Een schaafwond geneest doorgaans veel mooier dan een (diepe & brede) snijwond. Er komt bovendien snel een korstje op, waardoor het niet hoeft worden gehecht en ook niet snel geïnfecteerd raakt. Let wel: hoe groter de moedervlek die wordt verwijderd, des te groter en dieper de schaafwond, en des te moeilijker het achterblijvende litteken geneest.
4. Hoe zit het met achterblijvende littekens als je een moedervlek ponst?
Met een pons wordt tot vrij diep in de huid gesneden. Het wondje is diep, maar zeer klein qua oppervlak. Hierdoor zijn slechts 1 of 2 hechtingen nodig en geneest het litteken van een geponsde moedervlek doorgaans vrij snel en relatief mooi. Vanwege de zeer beperkte diameter van een pons, wordt ponsen zelden gebruikt om moedervlekken te verwijderen.
5. Hoe opvallend zijn de littekens als je moedervlekken laat weglaseren?
Bij laseren behoudt het littekentje doorgaans de kleur en structuur van de overige huid. Zodoende ontstaat alleen een klein ”deukje” in het huidoppervlak bij het verwijderen van een moedervlek. Het littekentje bij laseren geneest doorgaans veel mooier en egaler dan bij snijden omdat er geen sprake is van hechtingen. Let wel: hoe groter het te laseren oppervlak, des te groter en dieper het deukje.
Hoe groter een moedervlak is en hoed dieper een moedervlek in het huidoppervlak geworteld is, des te dieper men de huid infiltreert en des te groter en opvallender het litteken doorgaans wordt.
Littekens door moedervlek verwijderen helpen voorkomen!
Je kunt littekens vanwege moedervlek-biopsie niet op eigen initiatief voorkomen… Maar je kunt er wel voor zorgen dat de verwijderde moedervlek mooier en sneller geneest. Hierbij enkele weetjes, tips & adviezen die m.b.t. de littekens die kunnen ontstaan door het verwijderen van moedervlekken:
- Houd er altijd rekening mee dat er blijvende, zichtbare littekens kunnen ontstaan door een verwijderde moedervlek.
- Houd wondjes en littekens zo droog mogelijk. Niet alleen i.v.m. de wondgenezing, maar ook i.v.m. eventuele oplosbare hechtingen
- Houd wondjes en littekens zo schoon mogelijk. Als een wondje geïnfecteerd raakt, wordt de wondgenezing namelijk verstoord en ontstaan lelijkere littekens.
- Hoe beter je algehele gezondheid, des te beter de wondgenezing na het verwijderen van een moedervlek.
- Littekens door een verwijderde moedervlek genezen dus beter als je gezond eet, veel beweegt en niet rookt.
- De ene persoon maakt beduidend meer littekenweefsel aan dan de ander. Hoe meer littekenweefsel, des te opvallender het litteken.
- Laat – bij wijze van “test” – eerst eens een moedervlek op je lichaam verwijderen en dan pas in je gezicht.
- Houd verse littekens zo veel mogelijk uit de zon. Direct zonlicht kan er namelijk voor zorgen dat een litteken blijvend verkleurt.
- Als je nog in de groei bent, dan groeien je littekens mee; het is dus ideaal om een moedervlek pas weg te halen als je bent uitgegroeid.
- Als een arts de keuze volledig aan jou overlaat, dan is het weghalen van een moedervlek medisch gezien niet noodzakelijk.
- Je kunt eventueel litteken-crème (Biodermal e.a.) of littekenpleisters (Scarban e.a.) gebruiken om littekens mooier te laten herstellen.
Moedervlek verwijderen: kosten & Vergoeding
De kosten van het laten verwijderen van een moedervlek verschillen sterk per behandeling. Het laten wegbranden van een moedervlek door een huisarts kost slechts enkele tientjes. Laserbehandelingen kosten al snel 200 euro per stuk. In sommige gevallen wordt het weghalen van een moedervlek vergoed door je zorgverzekeraar. Meestal werkt vergoeding van moedervlek-biopsie als volgt:
Als het verwijderen van een moedervlek medisch gezien vereist is (melanoom, huidkanker e.a.), dan wordt de behandeling sowieso vergoed via je zorgverzekering. Als je een moedervlek wilt laten weghalen, enkel omdat je deze lelijk vindt, dan wordt ‘moedervlek verwijderen’ zelden of nooit door een zorgverzekeraar vergoed. Als je jonger bent dan 18 jaar en kunt aantonen dat je psychologische schade ondervindt aan je moedervlekken – bijvoorbeeld vanwege schaamte of een verstoord zelfbeeld – dan wordt verwijdering doorgaans vergoed.
Heb jij ervaring met moedervlekken verwijderen? Of ben je van plan om een moedervlek te laten weghalen? Laat hieronder jouw reactie of ervaring achter!
