Voor open wonden en zweren geldt eigenlijk hetzelfde als voor steriele ontstekingen en infecties: er treedt heel vaak oedeem op. Vochtophoping in of rondom een wond wordt ook wel wondoedeem genoemd. Dit zie je in geringe mate bij oppervlakkige schaafwonden en in heftigere vormen bij grote, open wonden, zoals (chirurgische) operatiewonden en acuut letsel (schotwonden, steekwonden, verkeersongevallen etc.). Dit soort diepe verwondingen staat ook wel bekend als ‘entry wounds’. Wondoedeem is vaak het gevolg van vertraagde of verstoorde wondgenezing na operaties…

Postoperatief oedeem

Vochtstapeling na een medische of cosmetische ingreep wordt ook wel ‘postoperatief oedeem’ genoemd. Zowel na medisch ingrijpen als na cosmetische chirurgie, dus plastische chirurgie zonder medische noodzaak. Na de chirurgische operatie hoopt zich doorgaans vocht op, o.a. door:

  • (Onvermijdelijke) beschadiging van lymfevaten
  • Helingsproces (aanvoer van wondvocht)
  • Per vergissing raken van bloedvaten

In principe is oedeemvorming binnen chirurgische wonden vergelijkbaar met traumawonden: posttraumatisch (wond)oedeem. Chirurgische operatiewonden zijn doorgaans echter schoner (hygiënischer en sterieler). Het wondvocht bevat zodoende méér positieve groeifactoren die het genezingsproces bevorderen en minder negatieve belemmeringsfactoren zoals vrije radicalen, polymorfe neutrofielen en toxinen, waardoor minder vaak behandeling nodig is van het oedeem en de vochtophoping vaker vanzelf wegtrekt.

Behandeling van (postoperatief) wondoedeem

Indien wonden ontstoken of geïnfecteerd raken, spreekt men ook nog weleens van ontstekingsoedeem. Oedeem in littekenweefsel, rondom littekens en tijdens littekenvorming wordt ook wel littekenoedeem genoemd. Herstel van postoperatieve oedemen kan in bepaalde gevallen worden bespoedigd met behulp van oedeemtherapie, compressietherapie, zwachtelen en/of steunkousen. Heel soms is chirurgische wondvochtdrainage vereist.

Tot slot

Al met al is het schoon en steriel houden van wonden de beste manier om de kans op ontstekingen, infecties en littekens tot een minimum te beperken. Ook verstoorde wondgenezing wordt hiermee grotendeels voorkomen, wat de kans op wondoedeem verkleint en waardoor het aanbrengen van een wonddrain veelal kan worden vermeden. Bovendien wordt de lichaamseigen wondgenezing hierdoor bespoedigd.

Stappen die je zelf kunt nemen zijn onder meer: Pleisters en verbanden regelmatig vervangen; je arts of verpleger vragen of er zalven zijn die het genezingsproces bevorderen en koste wat kost voorkomen dat we viezigheid in open wonden terechtkomt.

Heb jij ervaring met (postoperatief) wondoedeem, het anderszins ophopen van vocht in of rondom verwondingen of met verstoorde wondgenezing of wondvochtdrainage? Deel hieronder jouw tips & bevindingen…

29 Reacties

  1. Ruim een jaar geleden kreeg ik een nieuwe heup via de voorste benadering. De heup zit er prima in, maar het litteken bleek, toen de pleister er af mocht, een beetje ontstoken. Het litteken loopt parallel met mijn lies. Nu zit er nog steeds wondvocht in mijn bovenbeen, wat zorgt voor een stijf en zwaar gevoel, Mijn huid is overgevoelig, en strakke broeken dragen geeft het minste last. Ik volg nu opnieuw oedeemtherapie, dat lijkt helaas nog niet te helpen. Herkent iemand dit?

  2. Hallo, 3 maanden geleden ben ik geopereerd aan mijn achillespees, het is dus heel gewoon dat er vocht in mijn voet zit. nu begint mijn voet flink op te zwellen, tegelijk heb ik een flinke griep te pakken, mijn vraag is nu, zou het extra opzwellen met de griep verband kunnen hebben? alvast bedankt!

  3. Mijn man heeft eind augustus een nieuwe heup gekregen. De genezing verliep voorspoedig en hij mocht naar huis. Na 3 dagen werd zijn been dik en blauw en zijn voet zwol op als een voetbal. Op enig moment liep het vocht door de wond naar buiten in een constante straal van 1 cm breed. Hij is weer opgenomen, opengemaakt en gespoeld. Een week later mocht hij weer naar huis, het zag er goed uit. Dit heeft precies 1 dag geduurd, daarna is hij weer opgenomen en gespoeld. Hij heeft bedrust met minimale beweging gekregen, maar de vochtstroom hield niet op. Uiteindelijk is er een PICO geplaatst, een negatieve drukpleister met aangesloten vacuümpomp. Afgelopen woensdag was de wond droog en is de pomp eraf gehaald. De plek was droog. Vanmorgen was het mis, de hechtingen zijn gesprongen en bloed en vocht lopen er weer uit. Hij zou maandag naar huis mogen, maar of dat nu nog zo is! En let wel: de mobilisatie moet nog beginnen. Ik houd mijn hart vast.

  4. Ik ben 4 weken geleden 2x geopereerd, aan een verbrijzelde tibiaplateau en kuitbeen, nu blijf ik heel veel vocht vasthouden in scheenbeen en voet, ben ten einde raad, heb nu al veel dingen geprobeerd, warmte / koude badje, weg masseren, voet omhoog. Maar dit alles werkt niet, ik mag een half jaar niet belasten van mijn been. Heeft iemand tips voor mij? Groetjes, Leontien

    • Hallo Leontien, Ik ben benieuwd hoe het nu met je gaat, en of je nog zoveel vocht vast houdt, ik heb afgelopen maandag een soortgelijke operatie gehad, en heb ook super veel last van vochtophoping in mijn onderbeen en voet. Groetjes, Stefan

    • Ik heb in een vergelijkbare situatie (drievoudige, gecompliceerde, enkelbreuk) de gehele periode een magneetband van Nikken™ om de (gips) verbanden gedragen. Ik gebruikte daarvoor een dijbeenband vanwege de grootte. Ik mocht ook de gehele tijd niet op mijn been staan. Ik had geen zwellingen, mijn botaanmaak was supersnel (ondanks het niet belasten) en toen het gips er eindelijk definitief af ging had ik geen stijf gewricht. Ik kon zonder moeite mijn enkel bewegen en belasten. Alleen mijn rug en buikspieren hadden fiks te lijden gehad door het lange liggen (ik kon namelijk de gehele tijd niet op 1 been lopen). Volgens de artsen konden ze de positieve verschijnselen niet aan de magneetband toeschrijven. Ze vonden wel dat de heling enorm goed was verlopen, buitengewoon zelfs. Ik gebruik sindsdien banden van Nikken™ voor alle gewrichten als ik ergens last van heb en de resultaten zijn telkens weer fantastisch! De banden van Nikken™ zijn volgens mij niet meer verkrijgbaar in Nederland, maar het lukt soms om ze via Amazon te kopen. Je kunt ook ‘gewone’ magneetbanden kopen (via bijvoorbeeld Chinese webshops), maar ik weet niet of die hetzelfde effect geven. Bij Nikken™ was namelijk sprake van een geheel magneetvlak, niet van individuele magneten, zoals bij ‘gewone’ magneetbanden.

  5. Ik ben 6 weken terug geopereerd aan mijn duim ongelukje op het werk gehad met paarden en m’n 2 botjes waren als het ware uit elkaar getrokken uiteindelijk 6 weken lang met een pin rondgelopen nu was de zwelling in m’n duim iets minder aan het worden maar sinds de pin eruit is zwelt de duim enorm op hij is nog stijf van de pin en kan hem nog niet buigen dit moet binnen 2 weken beter gaan anders fysio maar ik vraag me af hoelang het duurt voordat die zwelling volledig weg is want dat duurde nu al weken?

  6. een jaar geleden ben ik geopereerd aan 2 gebroken enkels, in november de ene en eind december de andere (ja ik heb ze dus na elkaar gebroken, niet prettig en kan ik ook niet aanraden) na de operatie aan de 2de is de wond gaan ontsteken, daarop had ik een half jaar later nog steeds het gevoel van vocht rondom mijn tenen terwijl ik wel continue met mijn voet omhoog heb gezeten. een paar maanden terug ben ik weer geopereerd om de platen uit m’n enkels te laten halen en nu nog steeds het gevoel van vocht rond m’n tenen, m’n andere voet voelt gewoon normaal en er eigenlijk niks te zien aan m’n voet. van m’n huisarts en van de chirurg krijg ik geen duidelijk antwoord of hier nog wat tegen te doen is of niet, heeft u misschien een advies?

  7. Ik heb 4 weken geleden ooroperatie gehad op zich goed gegaan. Ze geven mij stukje kraakbeen weg gepakt om in het oor iets te restaureren. Nu raakt die plek steeds ontstoken ze hebben het al 2x opnieuw een stukje open gemaakt om de troep eruit te laten lopen. En er weer zo een mega tampon in te stoppen. Maar zelfs die houd het niet tegen en loopt het toch uit het. Net weer terug gebeld. Nu zegt de arts laat het maar eens ff eruit lopen ik zie u vrijdag dit uniek dat weet u. Nou wat moet hiermee.

    • Ik heb 4 weken geleden ooroperatie gehad op zich goed gegaan. Ze geven mij stukje kraakbeen weg gepakt om in het oor iets te resteren. Nu raakt die plek steeds ontstoken ze hebben het al 2x opnieuw een stukje open gemaakt om de troep eruit te laten lopen. Net weer terug gebeld. Nu zegt de arts laat het maar eens ff eruit lopen ik zie u vrijdag dit uniek dat weet u. En niet te vergeten dat ik ook al maand antibiotica slik.

  8. Ik ben geopereerd baarmoeder weggehaald blaas omhoog gehaald en endeldarm omhoog blijf vocht verliezen. Gynaecoloog zei wond is dicht uroloog ook wond dicht maar er blijf vocht uitkomen pfff. G

  9. Hoi Paul. Ik weer even. Ja, wondvocht, na m’n 3e buikmat. Deze keer was het een littekenbreuk waarvoor ik geopereerd moest worden. De andere littekenbreuken waren nu niet meteen op te lossen omdat dit een spoedoperatie was, darminklemming!!! Ja, dat doet pijn, niet normaal. In een hoestbui voelde ik de zaak scheuren. Nu dus het matje. Alweer een zachte flinke bult op m’n buik, op het matje dus. Er is 2 jaar geleden –bij een grotere mat– flink wat geprutst in m’n buik. Puncties, en ik “liep weer vol” en weer puncties. Het vocht was steriel (lab) en er zat veel lymfevocht bij. Toch ook weer mooi –in zo’n never ending pijnlijke story– hoe het lymfesysteem keihard werkt. Uiteindelijk zat de mat helemaal los, want er waren oplosbare hechtingen gebruikt. Nu niet, nu vaste blijvende hechtingen. De arts (een nieuwe chirurg) zei al: “De geschiedenis zal zich weer herhalen, maar het lichaam lost dit vocht toch langzaam op.” Ik zie wel hoe ’t loopt. Het blubbert af en toe, maar i.i.g. geen ontstekingen, want deze keer kreeg ik weer een antibioticakuur na de operatie. Nee, dit is geen hobby van me allemaal, maar je kunt in ’t leven 2 dingen doen: opgeven of door knokken… Dit was de 35e operatie. Volgende keer kies ik een rustiger leven uit!

    • Sorry voor de late reactie, Kimberley! Ik heb je bericht helemaal over het hoofd gezien… Wat een sores wederom… Ik bewonder je levensinstelling; blijf knokken!!!

    • Hoi is de vocht bult weggegaan daarna en wat heb je daarvoor gedaan nu bij mij na herstel operatie meeste weg maar nog bult denk van vocht

  10. ik ben twee maanden geleden geopereerd voor een whipple operatie, er blijft nog steeds wondvocht uit de wond te komen, er blijft een klein gaatje open, is dit normaal of niet

  11. Zo’n 6 jaar geleden heb ik een operatie aan mijn keel (stembandmechanisme) ondergaan… Daarvoor is een incisie ik mijn keel gemaakt. De operatie is goed verlopen, maar sindsdien heb ik wondvocht in mijn kin alsof ik een onderkin heb gekregen. Daar zit nog wondvocht in, maar kan er niet uit… Hoe kan ik ervoor zorgen dat dit toch afgedreven wordt? Groeten, Taco

    • Vocht dat als een soort cyste of abces zit opgesloten tussen weefsels hoeft niet per se te kunnen worden afgedreven. Vaak is er een punctie / drain nodig om het betreffende vocht te kunnen laten weglopen… Dit zou je moeten bespreken met je arts.

  12. Ik ben nu drie weken geleden aanlijn rug eerst een lek een week terug in het ziekenhuis nu hebben ze al drie maal wond vocht weg getrokken de eerste maal was het geel de twee andere malen lichtroos gisteren geweest en zit weeral vocht op ik weet het niet meer al die ellende ik heb gewoon pech zeggen ze

  13. Hallo, Mijn dochtertje van 5 jaar is vorige jaar in april geopereerd geweest op haar hoofd er was en moedervlek en die moest eruit . Maar de moedervlek bleek uiteindelijk goedaardig te zijn wat goed is natuurlijk, maar nadien paar maanden erna instaat er en grote korst op de wond en ging ermee naar de chirurg die haalde de korstje eraf en bleek de wond was open en hij zei me je moet het zo laten gewoon en dan instaat er terug en korst erop en was precies vuiligheid en kwam etter ook eruit ben terug geweest haalde ze die korst eruit hebben me terug zo naar huis gestuurd met mijn dochtertje paar maanden erna belde ik terug en heb ik de collega van de chirurg van men dochtertje gekregen die gaf me en zalf Flaminal Hydro en uiteindelijk begon de wond te sluiten en het ging helemaal dicht maar als ik er zalf daarna op deed die ik kreeg voor de huid te beschermen ging het gemakkelijk terug open nu nog steeds bijna 1 jaar later nu.. smeer ik de Flaminal Hydro terug erop zodat het ga sluiten terug .. ben naar de chirurg terug gegaan en nu heeft hij er en staaltje van genomen maar ik vroeg hem hoe komt het er is toch niks ergs aan de hand of zo? Hij zegt me neen er is niks aan de hand… maar snap het niet dat het nu uiteindelijk na 1 jaar bijna de wond sluit door ze zalf Flaminal Hydro maar het ga gemakkelijk terug open als je niet voorzichtig bent .. dus heb eigenlijk wat raad nodig want weet niet meer wat ik moet denken of doen.

  14. Lancel lodewijk Reageer

    Ik heb een zwaar ongeval gehad en gehele linkerheup gebroken, twee operaties ondergaan, een voor nieuwe bol en kom, andere gehele nieuwe heup. Na 5 maanden heb ik het gevoel van 2 ballen in mijn lichaam, een in het been, ander in de heup. Het is niet pijnlijk doch lastig. Ze bevinden zich op de plekken van de operatie. Kan ik compressie gebruiken, warm of koud, en is het gevaarlijk?

    • kimberley pex

      Lancel. Mag ik U gewoon even héél veel sterkte en alle goeds toewensen. Uw bericht raakte me. Een ongeval , en zo’n heftig letsel. Godzijdank leeft U nog. Hartelijke groeten, kim.

  15. Ik ben 5 weken geleden gevallen. Heb open wonden kin en keel. Deze zijn o.a. behandeld met zilvergaas. De ontsteking lijkt over, maar het wondvocht blijft stromen. Nu al 3,5 week. Het is wel iets minder dan in het begin, maar ik vind dit wel erg lang duren… Zou het komen omdat in dat gebied veel lymfeklieren zitten? De wonden zijn wel wat kleiner geworden, maar nog steeds niet dicht. Ik loop nu dus al 3,5 week met verband op kin en keel. Is het normaal dat het wondvocht zo lang blijft komen?

    • Er is geen peil op te trekken hoelang wonden vocht blijven produceren. Dit heeft niet alleen te maken met de locatie van een wond, maar vooral ook met het lichamelijke herstelvermogen van de gewonde persoon en met de diepte van de wond en hetgeen er in de wond terecht is gekomen (qua straatvuil, bacteriën en andere viezigheid). Als een wond ontstoken / geïnfecteerd raakt, zal het herstelproces veel langer duren. Ook zal een wondontsteking / wondinfectie veel meer wondvocht tot gevolg hebben. Heeft er al eens een arts naar je wond gekeken?

    • Dank voor je reactie Paul. Ik heb niet eerder hiermee te maken gehad dus geen idee wat “normaal” is. Ja er heeft een arts naar gekeken, ik heb een penicillinekuur gehad en zilvergaas op de wonden. Inmiddels ander gaas wat het vocht doorlaat en daarop absorptiegaas. Het ziet er veel beter uit dan een paar weken geleden maar blijft t.n.t. wel wondvocht lekken. Volgens de verpleegkundige komt dit waarschijnlijk omdat er veel lymfe zit in hals/kin gebied. Zij zegt dat ik geduld moet hebben maar had zelf ook verwacht dat het al dicht zou zijn. Ik ben 60 jaar, verder gezond, nooit ziek.

  16. Na een corrigerende operatie aan mijn tenen, hield ik 1 grote en een kleien snede over aan mijn voet. Een paar dagen na de operatie ontstonden er vocht blazen rond de sneden. Enkele gevuld met bloed de overige met wondvocht. Volgens verpleegkundige het gevolg van natuurlijk zuiveren van het lichaam, met hevige zwelling en gebruik van bloedverdunners. Oplossing: NIET OPMAKEN!!! + zoveel mogelijk zwelling tegengaan (hoogstand, rust, koeling) meerdere keren per dag (in mijn geval mijn voet) met bescherming mijn voet in koud water bad om de uitgezette huid terug te doen samen krimpen en doorbloeding stimuleren. De huid ook zo droog mogelijk houden. Ook schuring van het beschadigde huiddeel vermijden, want de huid is heel teer.

  17. Simons Henricus Reageer

    Ik ben op 24.12.15 in Gasthuisberg Leuven geopereerd, bestraalde blaas weggenomen en ’n stoma geplaatst, na 5 maand heb ik nog steeds wondvocht, is dat normaal, volgens het verplegend personeel mag dat maar 2 maanden duren???

  18. Wat zijn je tips voor oedeem na een kaakoperatie? Littekens zijn in de mond. Enorme zwelling die eigenlijk pas na ruim 6 mnd verdwenen is. Alle tips zijn welkom!

  19. Mijn linker onderarm is op twee plaatsen gebroken, een open breuk. De eerste week heb ik een heel stellage aan mijn arm gehad en hebben de eventuele infecties afgewacht. Na een week hebben ze er twee plaatjes ingezet. Na 11 dagen ziekenhuis mocht ik naar huis. Er zit nog steeds vocht in mijn arm, pols en duim. Is dit normaal? Hoelang kan dit duren voor dat dit weg is?

  20. Ik ben geopereerd aan een ader in de lies. Na 3 dagen komt er veel vocht uit de wond, wat nu al 4 etmalen duurt. Ik kan geen onderkleding aan, na 5 minuten wordt het nat en het loopt naar beneden via het been. Gebeurt dit vaker?

Plaats een reactie

Je reactie wordt voor publicatie gekeurd door de redactie en dient te voldoen aan de regels voor reacties.