Piepkleine, zwarte beestjes in bloem, meel & graanproducten; waarschijnlijk ken je ze wel. Het gaat om minuscule larfjes, wormpjes en kevertjes die teren op zetmeelrijke producten. In dit artikel kun je lezen hoe je die kleine beestjes uit je keukenkastjes houdt…
De beestjes die zich in je meelproducten nestelen, komen niet van buiten. Ze komen uit eitjes dat een volwassen vrouwtjesinsect in het meel of graanproduct heeft gelegd. De belangrijkste insecten die hun eitjes in je keukenkastjes leggen zijn als volgt:
- Meelmot
- Broodkever
- Rijstmeelkevertje
- Graan-klander
- Korenworm
- stofluis c.q. houtluis
Eén kever, mot of worm kan tientallen tot honderden eitjes leggen, waardoor je meel of bloem binnen een mum van tijd vol zit met larfjes en popjes
Hoe herken je kleine beestjes in je meel?
De eitjes van klanders, motten en wormen zijn piepklein en zodoende niet of nauwelijks met het blote oog te zien. Bovendien zijn ze doorgaans licht van kleur, waardoor ze ook niet opvallen. Kijk dus altijd goed voordat je meelproducten gebruikt.
Als de eitjes in je meel of bloem uitkomen, komen er larfjes of nimfen uit. Deze zijn meestal donkerder (lichtbruin tot zwart) van kleur en zodoende makkelijk te zien in wit meel zoals patentbloem en pannenkoekenmix. Deze jonge beestjes zijn doorgaans weinig beweeglijk, maar je kunt ze langzaam zien kruipen.
Nadat de “baby-insecten” zich volvreten, verpoppen ze zich meestal. Zodoende kun je ook minuscule poppen en lege coconnetjes in je meelproducten tegenkomen. Deze bewegen niet en zien eruit als kleine, zwarte stipjes of velletjes.
Hoe komen beestjes in je meel & keukenkastjes?
In je keukenkastjes kun je allerlei kleine beestjes tegenkomen. Het gaat meestal om de larven & nimfen van meelmotten, rijstmeelkevers en korenwormen. Deze minuscule beestjes lijken uit het niets te komen en zitten “plotseling” in graanproducten zoals meel, rijst en pasta. Toch komen ze niet uit de lucht vallen…
Volwassen kevers, motten en wormen kunnen zich met gemak door papieren verpakkingen vreten. Dit kan al in de fabriek gebeuren waar het meel wordt verpakt, maar ook in een opslagdepot of supermarkt. Meestal ontstaat de “besmetting” thuis in je keukenkastje. Omdat de eitjes pas na een tijdje uitkomen, lijken de zwarte beestjes in je meel & bloem plotsklaps te zijn ontstaan.
De “plaag” van kleine beestjes in je meel wordt meestal door een enkel volwassen vrouwtjesexemplaar veroorzaakt dat via het kiertje van het deurtje in je keukenkastje kruipt.
Welke graan- & meelproducten zijn meestal de dupe?
Kleine zwarte beestjes worden meestal aangetroffen in producten die rijk zijn aan zetmeel. De belangrijkste voedselcategorieën waarin kevers, wormen en motten hun eitjes leggen zijn graanproducten en gedroogde peulvruchten. Hierbij valt te denken aan:
- Meel (bloem, broodmeel, aardappelmeel, maïzena etc.)
- Kant-en-klare mix (pannenkoekmix, custard, polenta, pudding etc.)
- Italiaanse pasta (spaghetti, macaroni, vermicelli etc.)
- Rijst (witte rijst, zilvervliesrijst etc.)
- Hele granen (ontbijtgranen, havermout, cornflakes etc.)
- Gedroogde peulvruchten (kapucijners, spliterwten, linzen etc.)
De broodkever plant zich bij voorkeur voort in vaste, zetmeelrijke voedingsmiddelen zoals brood, beschuit, pasta en koekjes. Dit ongedierte boort zich zelfs door plastic zakken en aluminiumfolie.
Volwassen beestjes kunnen zelfs overlopen naar kartonnen verpakkingen met droge cacaoproducten zoals hagelslag of papieren zakken met suiker. Ze vreten zich namelijk met gemak door papier en karton.
Hoe kun je beestjes in bloem bestrijden & vermijden?
Je kunt besmetting van je keukenkastjes met beestjes niet of nauwelijks voorkomen. Er blijft altijd wel een gaatje of kiertje aanwezig waardoor een insect naar binnen kan kruipen, dus het dichthouden van kastdeurtjes is niet genoeg.
Je kunt beestjes in meel en bloem het beste voorkomen door graanproducten in afgesloten bakjes, bussen en trommels te bewaren van hard plastic of blik. Maak papieren zakken met meel, suiker bonen direct na aankoop open. Controleer de inhoud op reeds aanwezige beestjes en verpak deze in een hard, luchtdicht omhulsel. Bewaar graanproducten, meel en bloem bovendien op een koele, droge plek. Beestjes gedijen namelijk het beste op warme, vochtige plaatsen.
Heb jij ervaring met kleine, zwarte beestjes is bloem, meel of granen? Laat hieronder jouw verhaal achter en deel eventuele oplossingen met anderen!
116 Reacties
Ik had meelmot eitjes of larven in vacuum verpakte meergranenrijst. Je zou denken dat die beesten doodgaan door gebrek aan zuurstof; maar niet dus. Wanneer je het pak openmaakt en in een goed afgesloten container doet beginnen ze zich te ontwikkelen tot uiteindelijk een heel klein motje. In de tussentijd hebben de larven door de hele container spinsels aangemaakt.
Ik doe de pakken na openen tegenwoordig even in de magnetron, maar invriezen zal ook wel helpen. Na de magnetron moet de rijst wel even uitwasemen. En doe de rijst vooral niet te kort in de magnetron, want die eitjes/larven zijn taaie rakkers.
Gevaarlijk dat je meel en rijst in de magnetron doet. Meel en vooral rijst kan Bacillus cereus bevatten. Dat is een spoorvormende ziekteverwekkende bacterie. Door opwarmen en soms ook door invriezen kunnen sporen worden gevormd, die sporen kunnen ontkiemen tot bacteriecellen bij kamertemperatuur. Als het product vervolgens lang bij kamertemperatuur staat, kunnen de cellen zich vermeerderen tot gevaarlijke aantallen, die soms tot voedselvergiftiging of voedselintoxicatie kunnen leiden.
Bacillus cereus is ook de bacterie die voor voedselvergiftiging zorgt na consumptie van Chinees (afhaal)eten dat te vaak opgewarmd en weer afgekoeld is…
Ik zou dus maar gauw ophouden met je magnetronprocedure. Gewoon voedsel visueel inspecteren en verhitten voor gebruik, dan gaan bovengenoemde beestjes (wormen, motten) ook wel dood.
hah beestjes? Je moet. geen meel kopen en dan maandenlang niet gebruiken. Natuurlijk komen er dan beestjes op af. Verder alles vers gebruiken en granen goed spoelen via zeef, alvorens je ze kookt. Trouwens de mensen die zo gruwen van een beestje, eten wel dikwijls vlees. dat zijn dan grote dieren. Gruw je daar niet van? In feite zijn het lijken op je bord en bedorven vlees is een gruwelijke stank en giftig! Denk daar maar eens aan. Vergelijk het met bedorven fruit door overrijping en welke keus zou je doen als je moest kiezen tussen het gedwongen eten van bedorven vlees of bedorven fruit???
Prachtig potje drogredenering…
Nou ja heroïne wordt van papaver gemaakt dus als je groenten eet zit je eigenlijk aan de harddrugs. Eet je liever een Big Mac of zet je liever een spuit in je arm? /Zucht
Geen van beide. Je moet nooit bedorven voedsel eten dat op je bord is dan ook niet bedorven.
Typische reactie van die Martine van een vegan. Mensen hebben vlees nodig! Onze spijsvertering is gebaseerd op honderden duizenden jaren van evolutie van jagen. Dus vlees eten en uiteraard ook bessen en noten etc. Maar het voornaamste wat onze voorouders aten was vlees. Ken genoeg vegans die constant ziek zijn en de haren spontaan van uit vallen. Daarbij zien al die vegans er superslecht uit. Verbaast me niks!
Help! In mijn dochters haverpap meel sprongen allemaal minuscuul kleine beestjes uit de schep. Alsof poeder aan het springen was! Met het blote oog zag ik niks, ook niet op de schep. Maar ze springen als een malle van de schep af. Zijn dit ook bovengenoemde beestjes? Of iets anders? Of misschien net uitkomende Ploppende eitjes? Brrrr ik word even niet goed.
Met het blote oog zag ik niets?… toch zag je ze?
He, ik heb ook last van die beestjes in mijn bloem. Enkele maanden geleden heb ik er zowel ontdekt in de voorraad in de garage (kouder dan 18° denk ik) en in de keuken (warmer dan 20°). Sindsdien doe ik mijn bloem met papieren zak in een plastic zak met clips er rondom. Spijtig genoeg vind ik ze nog… Er is geen mogelijkheid dat ze langs de clips kunnen. Is dit het teken dat ze al in de bloem zitten in de winkel, de eitjes bedoel ik dan? Of kunnen ze ook door plastic zakken heen?
Ze eten zich met gemak door papier, karton en plastic heen. Ik vries tegenwoordig mn bloem in en een deel in kleine voorraad in luchtdichte potten met wat laurier bladeren daar hebben ze een hekel aan. Volgens een groothandelaar is luchtdicht verpakken niet voldoende want het ongedierte zit er al vanaf de oogst in en meel fabrieken kunnen er moeilijk ongedierte spray op gooien. Meestal eet men het produkt voordat al die eitjes uitkomen, maar in deze tijden met het oog op voedseltekorten… ik heb flink meel, pasta en rijst ingeslagen dus ongedierte gaat er vroeg of laat op los. Dus tja dan bewaar ik het maar in de vriezer, controleer alles regelmatig door het te zeven als dat kan, dan zie je gauw genoeg troep in je produkt. Ik gooi het niet zo gauw weg, als het echt slecht is ruik je ongedierte lucht. Ik volg ook wel fifo dus uiteindelijk rouleert het allemaal wel. Maar het blijft lastig. Ze zitten vooral op biologische en volkoren producten, waarschijnlijk zijn reguliere meel producten zo met roundup behandeld dat geen enkel insect zich er meer aan waagt.
Bij ons zaten die zwarte beestjes met honderden in hondenkoekjes die verpakt waren in papieren doos. Toen we dat hadden opgemerkt was het al veel te laat. Iedere kast was aangetast en al wat in papier zat waren kleine gaatjes in waar die beestjes zich in genesteld hadden. Wij hebben alles van verpakkingen mogen weggooien van suiker, droge gist, bloem, griesmeel, broodverbeteraar, zelfrijzende bloem enz… Wij zijn er nu na 10 maanden nog niet volledig vanaf. Alleen de kruidenkast was intact gebleven waarschijnlijk kunnen ze niet tegen die kruidengeur. Echt een smerig boeltje.
Ik heb al een paar keer ervaring gehad met wormen van de meelmot (kleine wittige rupsjes, ze maken een spinrag). Eerst dacht ik dat het aan mijn hygiëne lag, maar ik heb ze nu ook ontdekt in hermetisch gesloten verpakking van Muesli. Deze had ik wel al een jaar in de kast staan. Gelezen de andere klachten van mensen lijkt het waarschijnlijk dat deze besmetting bij de producent plaatsvind. Dat is niet zo vreemd als je weet hoe moeilijk deze meelmotjes te bestrijden zijn. Er is er altijd wel 1-tje die z’n eitjes weet te leggen. Mijn advies voor wie muesli, meel of een ander droog graanproduct koopt: leg het na aankoop minstens 1 dag in de vriezer. Als er eitjes inzitten gaan deze dood. Je krijgt dan waarschijnlijk geen wormpjes. Wil je ook geen eitjes, dan kun je beter helemaal niks kopen van deze producten, want blijkbaar is het niet onder controle.
Ik doe het 48 uur in de vriezer. Sindsdien gelukkig geen last meer gehad!
Door kou vallen veel kleine beestjes in slaap… Of ze sterven… Je hebt er wellicht geen last meer van maar ze verdwijnen niet.
Ik bak al jaren zelf mijn brood, nu deze morgen wil ik het weer doen. Doe ik mijn zak witte bloem open die ik op 14 augustus heb gekocht rechtstreeks bij de bloemmolen in Turnhout niets aan de hand tot deze morgen van die kleine bruine beestjes zag rondwandelen in de zak, Bah. Dus morgen maar een nieuwe gaan halen en deze mee terugnemen. Het is niet dat ik weinig brood bak ik zit nu al aan de 172 stuks schrijf het allemaal op.
Ik had hier ook een tijdje last van. Eerst natuurlijk druk met compartimenteren en alles in blikjes/potten bewaren, maar ik bleef ze maar ontdekken/het was een grote uitdaging. Uiteindelijk is er een spin in mijn kastje gaan wonen en die heeft de laatste exemplaren opgegeten, waardoor ze zijn uitgestorven. Een heel effectiefe bestrijding!
Uit het hondenvoer kwamen zwarte beestjes. laten onderzoeken en het bleken spitssnuitkevers te zijn. Ik kon alles weggooien van pasta tot meel en al het nieuwe in afgesloten potten. Wat ik was vergeten was het beschuit, raar gevoel als je verpakt beschuit pakt en er zit niets in… Na 2 jaar was ik ze pas kwijt.
Zoals ik reeds geschreven heb, verdwijnen de kevertjes in een wip als je een ouderwetse vliegenvanger aan ‘t raam hangt. Een tijdje geleden waren ze volledig verdwenen. Vorige week zagen we er terug. We hebben de vliegenvanger terug opgehangen en na 4 dagen hangt hij terug vol met kevertjes. Ongelooflijk! Probeer maar, je zult versteld staan!
Je kan ze wel verdrinken hoor in onderstaande oplossing. Voor het eerst in 50 jaar zie ik deze beestjes nu. Gevonden in een halve pak spaghetti ook. Af en toe zie ik er. Ik leg s avonds een lichtje aan in de keuken en daar komen ze op af. Dan pluk die enkele met een natte vinger en doe ze in een potje met water en paar druppeltjes vloeibare handzeep of vaatzeep met enkele druppels azijn. Daar verdrinken ze in net als fruitvliegjes waarvoor dit trucje al bestond. Deze laatste gaan er wel zelf op af. De kevertjes soms maar help ze dus n beetje… Good luck!
Hey, ik heb onlangs iets vies meegemaakt. Ik heb een tijdje geleden ‘zemboe’ gekregen. Dit is geroosterde bloem met allerlei kruiden erin. Je strooit het op een gebakken eitje. Dus ik heb het gekregen in een ziplock zakje en het in de kast gelegd. Een paar dagen geleden zag ik mini-larven op mijn aanrecht kruipen. Ik dacht dat dat kwam van mijn man zijn werkrugzak. Hij legt die altijd op het aanrecht en ik vind dat vies (hij legt zijn zak buiten op de grond en bij hem op het werk in het magazijn en zo). Na wat geruzie, legt hij zijn rugzak niet meer op het aanrecht. Maar ik bleef maar larven vinden. Telkens een paar. Op een dag was ik pizza aan het maken en zag ik een larve vallen op mijn tomatensaus. Ik trek mijn kast open en zag een paar larven. Dus ik wist dat het uit mijn kast kwam. Ik haal de kast leeg en zag de ziplock zak helemaal doorboord en vol larven. Ik heb alles weggegooid en volledig gekuist. Nu vraag ik mij af: eten wij die eitjes dan op voordat ze larven worden? Ik snap het niet goed. Die eitjes zaten al in de bloem, dus wij eten ze op dan? Ik zeef mijn bloem nu altijd. Ik weet niet of dat helpt?
Ja, die eitjes zitten al in de bloem. Het is alleen de vraag wanneer de beestjes in de bloem terecht zijn gekomen. Ik heb nog nooit maden in een supermarkt gezien… Mijn punt is dat de kans groot is dat de bloem na aankoop besmet is geraakt. Wellicht bij degene thuis van wie je de zemboe hebt gekregen.
Ik heb weer een héérlijk verhaal; echt op-en-top smakelijk… :? In de diepvrieskersen van Albert-Heijn (welke mijn dochtertje van ruim een jaar heerlijk vindt) trof ik de afgelopen tijd weleens een verdwaald wormpje c.q. larfje c.q. madetje aan. Deze soort worm / larf / made was enkele millimeters lang en ongeveer een millimeter dik. Niet bepaald fris, maar ja, de natuur is de natuur. Nu had ik laatst weer een ‘Doosjevol Kersen’ van AH en ik ben de kersen grondig één voor één gaan controleren. Mijn verbazing schertste dat zo’n beetje de helft van alle kersen van een enkele made was voorzien. Van piepkleine madetjes / wormpjes met een spierwitte kleur tot vrij dikke grijswitte larven met een grijzig kopje. Ik ben fel voorstander van een eiwitrijk dieet, maar dit ging me net iets te ver. Ik heb de kersen weg gemikt en ga binnenkort de overige doosjes controleren. Inmiddels heb ik research gedaan en het blijkt hier om twee verschillende beestjes te gaan:
Dus koop en eet je kersen vanwege de zoete koolhydraten en niet voor een extra portie eiwitten en vetten, controleer ze dan eventjes op maden / wormpjes door ze doormidden te snijden. ;) En voor diegenen die blijven vragen of het (al dan niet per ongeluk) eten van insecten en larven gevaarlijk is: dat ligt aan de ‘leefstijl’ van het betreffende beestje. (bron + bron) Met meelwormen die worden gekweekt in een steriele omgeving, is in principe niets mis. Maar vliegen die in ‘het wild’ leven, zijn potentiële overdragers van allerhande pathogene / ziekmakende bacteriën.
Ik begrijp dit niet helemaal. Die ‘doosje vol’ kersen zijn toch diepvriesproducten? En ik lees hier steeds dat je, voor het bestrijden van die beestjes, je dingen in de diepvries moet leggen?
Ik weet ook niet waarop dit advies van sommige bezoekers gebaseerd is. Ook ik zie het nut van vriezen namelijk totaal niet in. Levende beestjes zullen wellicht uit het product proberen te kruipen naarmate de temperatuur afneemt… Maar ook ontsnapte, dode en/of bevroren beestjes zou ik niet willen eten. Sowieso: als iets eenmaal besmet is, gooi ik het direct weg. Beestjes produceren immers ook uitwerpselen, eitjes, et cetera.
Die wormpjes vind je ook heel vaak op perziken en pruimen. Meestal maar 1 per vrucht en ze maken een spinsel nest bij het steeltje. Je hoeft die vrucht meestal niet weg te gooien, snij de top eraf en kijk hoe het er van binnen uit ziet, ze graven een gang richting de pit.
De kleine kevertjes die ook veelvuldig op het vensterraam zitten, laten zich vangen door een doodgewone ouderwetse vliegenvanger. Hang hem, zoals wij, voor het raam en na een paar dagen hangt hij vol met kevertjes.
Gisteren heb ik een volkorenbrood in mijn broodbakmachine gebakken. Het was wel 1 maand over de datum maar zag niets verdachts. En ik denk dat je bij volkorenmeel niet gauw weet hoe een eitje er uitziet.Vandaag ging ik net als de dag er voor weer heerlijk genieten. Ik smeerde roomboter op m’n zelf gebakken brood en bestrooide het met hagelslag. Bij bijna de laatste hap zag ik plotseling een roodbruine worm tussen de hagelslag vluchten voor mijn laatste hap. Ik schrok enorm en viel bijna flauw. Ik werd onpasselijk en gooide het met een gil in de prullenbak. Nu weet ik niet of de worm uit het brood kwam of uit de doos hagelslag. Het lijkt mij dat als het meel besmet zou zijn de worm door de hitte van het bakken wel bezweken zou zijn. Of is het alsnog mogelijk dat er eitjes uitkomen na het bakken? Is het ook mogelijk dat als ik wormen gegeten mocht hebben dat zij verder leven in mijn darmen. Ik heb wel meteen een wormtabletje ingenomen en over een week neem ik er weer eentje in, ook heb ik hete thee gedronken met cayennepeper. Hopelijk heb ik dan geen wormen in m’n keel, maag en darmen. Ik heb alle broodbakmixen en nog twee pakken hagelslag in de prullenbak gegooid. Ook kruidenpotjes die langer dan een half jaar open zijn weggegooid. Nu durf ik ook geen havermout meer te eten wat ik altijd heerlijk vind. Eigenlijk durf ik helemaal niet meer te eten na het lezen van alle verhalen en reacties.
Ik word echt niet goed van die beestjes, zelfs in potjes maggi vond ik ze. Maak steeds de laden schoon, alles in potjes of dichte zakjes… Zelfs in afgesloten bussen (bloem)!!! Goed voor de vuilnisbak, maar slecht voor de beurs. HELP…
In dat geval ben ik bang dat eitjes en/of larfjes toch echt al in de verpakkingen hebben gezeten alvorens ze zijn dichtgemaakt…
Hai dit is wel heel raar wat ik gister meemaakte. Ik heb in een keukenla knoflook zitten en lepels om mee te koken. Dus er zaten alleeeeeeen maar zwarte dingen, daar die heel erg klein waren. Dus ik keek nog een keer en bleek beestjes te zijn. Ze waren echt heel erg klein en af en toe bewegen ze en het leek heel erg op kleine teken. Dus ik had allen weggegooid wat er in dat keukenla zat. Ik zelf was heel erg geschrokken.
Hoewel veel mensen denken dat knoflook beestjes (muggen, vlooien e.a.) op afstand houdt, zijn er talloze beestjes die knoflook lekker vinden. Denk maar eens aan –verschillende typen– tripsen, maar ook kniptorlarven (ritnaalden / koperwormen), verscheidene bolmijten en mosmijten (m.n. Rhizoglyphus robini en Eriophyes tulipae), bladmineerders (Liriomyza huidobrensis), de WCM (Wheat Curl Mite: Aceria tosichella) en sommige soorten nematoden (Ditylenchus dipsaci e.a.). Knoflook kan al met al beestjes bevatten en aantrekken…
Geachte Paul , Het stomme is , de beestjes zitten bij mij al in de verpakking , er is niks te zien in mijn keukenkastjes ? De larven van de meelmot , inderdaad maizena , griesmeel , havermout , en vrolijke notenrijst ? Dus het is soms niet waar dat ze al in de keukenkastjes zitten , terwijl ze echt al in de verpakking zitten .
Het lijkt me statistisch gezien onmogelijk dat je beestjes aantreft in zowel maizena als havermout als griesmeel als notenrijst, en dat al deze producten reeds in de winkel waren besmet. De kans lijkt me des te groter dat dit binnenshuis is gebeurd… Dat beestjes in verpakkingen zitten, betekent in ieder geval niet dat reeds besmet zijn geraakt in de winkel. Papieren verpakkingen kunnen namelijk vrij gemakkelijk worden aangetast door beestjes…
Gisteren in de roerbakmie een soort van kruipende luisjes ontdekt. Ik heb alles van meel en droge voeding gecheckt en inderdaad veel verpakkingen waren aangetast met die luisjes. Al die verpakkingen liggen in de vuilbak ondertussen en er gaat vandaag een flinke poetsbeurt in huis zijn.
Ik heb nog nooit deze beestjes in graanproducten gehad/gezien! Maar gisteren enkele kleine zwarte kevertjes op de vensterbank in de keuken. Vanmorgen een paar op de grond en.. in het gootsteenkastje met hondensnacks. Die zitten deels in plastic potten met deksel, deels ‘bereikbaar’. Nergens in een zak of pot iets gezien wat op een larfje of zo lijkt. Geen zwarte puntjes… Zonder nader te kijken, alles wat niet 100% dicht was gelijk weggegooid in een plastic vuilniszak en gelijk naar de container gebracht. Ook in de voorraadkast gelijk de voorraad bloem, macaroni enz. nagezien. Was in orde; nu gelijk in lucht afsluitende potten gedaan. Achter de gootsteenkast is een open ruimte waar de buizen binnenkomen; daar 3x vandaag gif voor kruipend ongedierte in gespoten. Morgen nog een paar keer. En dan hopen dat het nu verholpen is… Toch zal de volgende tijd mijn aandacht erg gericht zijn op meel, cornflakes, havermout… als ik eten klaar maak! En ik hoef voorlopig niets meer van de supermarkt van graanproducten, dat in papier of karton verpakt is! Zelfs geen hondensnacks!
Het is een vraag die ik heb. Ik heb van de week een paar zakken paardenmuesli gekocht, 1 zak was open gescheurd geweest en dicht getapt, het betreft papier kartonnen zakken. Nu schetst mijn verbazing na een dag toen ik de afgesloten ton opende dat de deksel en andere dingen ook bedekt waren met hele kleine zwarte torretjes of kevertjes. Ik was al erg blij dat het geen vlooien waren maar blij werd ik niet van dit aanblik! Het waren er toch wel veel! Het punt is dat dit voer ongekookt gegeten wordt door paarden, mijn vraag is kan dit kwaad, is het schadelijk? Als ik mijn hand door het voer haal, zie ik niets, ze zitten op de onderkant v/d deksel of op de verpakking van peen. Ikzelf heb dit nog niet eerder meegemaakt. Wat kan ik doen? Kan ik dit nog wel voeren? Er zit zeker 20 kilo voer in de ton. Graag zie ik snel een reactie tegemoet.
Beste Mandy, Aan de hand van deze informatie kun je niet zomaar 1-2-3 een risicoanalyse opstellen. Wat je immers wilt weten, is van welk soort kevertje / torretje sprake is… Hoeveel het er precies zijn… Of er sprake is van larfjes en eitjes in het voer, en zo ja, hoeveel… En dan nog kun je nooit met 100% zekerheid weten of er beestjes bij zitten die bepaalde bacteriën, virussen, schimmels of parasieten bij zich dragen. Als puntje bij paaltje komt, is hier sprake van een keuze die je zult moeten maken: een (misschien groot, misschien klein) risico lopen dat een paard ziek wordt of het zekere voor het onzekere nemen en het voer niet aan je paard geven. Het feit dat de zak met voer reeds geopend is geweest, lijkt me overigens reden genoeg om dit verhaal weg te leggen bij de partij waar je het voer hebt gekocht en een nieuwe zak te eisen. Succes! Groeten, Paul
word je ziek van het eten van beestjes in zelf gebakken bloem?
Dat ligt aan de soort beestjes, de hoeveelheid beestjes, de levensstadia (volgroeid, larf, ei, pop, nimf e.a.), waarmee de beestjes zoal in aanraking zijn geweest, wat de beestjes hebben gegeten en bovendien hoelang en hoe intensief je de bloem hebt verhit.
wat gebeurd er als je die beestjes toevallig hebt meegekookt, omdat je een zak geledigd hebt zonder eerst te zien ?
Dan heb je extra vlees / eiwit in je maaltijd. ???? Als het gekookt of gebakken is, goed verhit dus, dan zou ik me maar geen zorgen maken.
Ik heb ooit lang geleden bloemmijt gehad en sindsdien bewaar ik alles in –uitgekookte– weckpotten. Vrijdag een nieuw pak bloem en een pak broodmix gekocht, vandaag de broodmix open gedaan, om te bakken en de rest over 2 potten te verdelen, maar dan zie ik enkele draden. Echt maar een 3-tal. Toch grondiger gekeken en wat bleek… aan weerszijden van het pak, in de vouw van waar het gesloten zat, een lege schil van een ingesponnen pop… Hoe groot is de kans dat m’n keukenkastjes besmet zijn? Heb die waar de bloem stond grondig schoongemaakt, als laatste met laurierwater afgedaan, maar moet ik de kastjes ernaast nu ook doen? Kan het zo erg zijn op een paar dagen? (de gewone bloem heb ik uit voorzorg ook maar weggegooid, hetzelfde merk, zelfde winkel, zelfde kast… al is het maar voor het idee alleen…)
Mijn meeldoos ook vol met meeltorretjes. Deksel sluit niet goed af. veel geperforeerde meelzakken, papier en plastic. Vond er maar eentje die bewoog… lijkt wel dat 18 graden niet genoeg is voor de beestjes. Ga alles in luchtdichte potten doen… Las ergens dat laurierblad zou helpen… ik ga het testen in twee papieren proefzakjes, een met en een zonder blaadje… Zal ze krijgen maar veel op voorraad doe ik ook niet meer. P.S. Kan me niet voorstellen dat je er ziek van wordt… maagzuur maakt veel kapot.
Helaas zijn er ook ‘maagsapresistente’ bacteriën die zich kunnen handhaven in het zure milieu van de maag; helaas worden in dat geval niet alle ziekmakende bacteriën door maagzuur vernietigd, waardoor ze in de darmen terechtkomen en voedselinfectie / darminfectie veroorzaken.. :( Een voedselvergiftiging oftewel buikgriep is dan ook negen van de tien keer het gevolg van een bacterie (campylobacter, listeria, salmonella, e.coli et cetera) die je via voeding binnenkrijgt, maar die niet wordt gedood door je maagsappen (zoutzuren + enzymen)… Al met al kunnen dode insecten met gemak een ziekmakende hoeveelheid bacteriën in zich dragen, al is die kans wellicht niet groot. Het ligt er maar net aan waar de beestjes zijn geweest alvorens ze in je voedselvoorraden terechtkwamen…
Mensen worden allemaal een beetje paranoide geloof ik. Denk je dat al die potten van hak geen luizen en rupsen ed bevatten? Of kant en klaar maaltijden geen meeltorren eitjes? We krijgen dagelijks duizenden van die beestjes binnen waarvan we geen weet hebben en ook geen last. Het is de natuur. Uiteraard zijn bewegende beestjes in je eten niet ok maar om nu meteen alles zonder controle weg te gooien uit vrees dat er eitjes inzitten dan kun je beter meteen een touw knopen, dan kun je niks meer eten. Ik had een moestuin en ik deed er niet moeilijk over als een groente soms wat rupsen of luizen had, de meeste drijven boven in het water als je gaat koken, en soms at ik er onwetend één of twee. Soms moet je je verstand weer even op nul zetten. Vlees bevat ook geheid vliegeneitjes en andere parasieten die wij niet zien (daarom eet je meestal geen rauw vlees). Het is maar waar je je focus op legt.
Dank je wel, Paul voor je aanwijzingen. Het betreft vrijwel zeker broodkevers en gelukkig geen mij onbekende en gevaarlijke soort Afrikaanse kerriekevers. Ik heb alles goed schoongemaakt, nagekeken en eventueel weggegooid. Fijn dat ik nu weet waar ik ze aan herken en dus op moet letten.
Heel graag gedaan! De bestrijding van een broodkeverbesmetting is allereerst een kwestie van het vernietigen van de met broodkevers besmette / door broodkevers aangetaste voorraad. Controleren ook alle andere voorraden! En berg ze op in GOED afsluitbare voorraadbussen of voorraadbakken. Dus geen trommels met minuscule randjes tussen de deksels. Een aanvullende maatregel is voedselvoorraden beperken (dus niet te veel, waardoor dingen niet langdurig ongebruikt blijven liggen) en bovendien zo koel en droog mogelijk opslaan. Het grondig schoonmaken van voorraadkasten en keukenkastjes is ook een absolute pre. Succes met het bestrijden van de beestjes!
Ik ontdekte de 1,5 – 2 mm grote bruinzwarte kevertjes voor het eerst in een kruidenmix dat ik gekocht had op een markt in het Zuid-Afrikaanse Durban. Ik noem ze Afrikaanse kerriekevers. Ze zijn tot nu toe niet te bestrijden. Ik gooi alles weg waar ik ze in aantref en vang en dood de loslopende exemplaren. Ze zitten in pakjes en zakjes en bussen met meelproducten in al mijn keukenkasten en ik trof zelfs een dode aan in het wandmeubel in de kamer. Ik opende laatst een nieuw pak mie dat enkele weken in de kast had gestaan en zag niks verdachts, maar bij het koken van de mie kwamen ze met tientallen tegelijk bovendrijven. Heb ze met een theezeefje verwijderd. Daarna de mie ‘gewoon’ gegeten. Ik blijf schoonmaken en op jacht gaan, zou er graag voorgoed vanaf zijn.
Google eens op de volgende termen: ‘dermestid beetle’ (spekkever / spektor), ‘sawtoothed grain beetle’ (STGB), ‘cigarette beetle’ (tabakskever), ‘drugstore beetle’ (soort klopkever), ‘flour beetle’ / ‘mealworm beetle’ (kleine meeltor e.a.), ‘spider beetle’ (500+ soorten), ‘granary weevil’ (graanklander), ‘rice weevil’ (rijstklander), ‘maize weevil’ (maisklander) en ‘bean weevil’ (bladhaantje)… Afhankelijk van de samenstelling van het specerijenmengsel zou het om ieder van deze beestjes kunnen gaan. De aangewezen bestrijdingsmethode is volledig afhankelijk van de exacte aard van het beestje. Vooralsnog gok ik op de broodkever…
Zouden best eens broodkevers kunnen zijn, Paul. Heb er een foto van maar die kan ik niet plaatsen. Of wel?
Nee, helaas is het nog niet mogelijk om hier foto’s te plaatsen via het reactiesysteem (ben ik wel mee bezig om dit te implementeren). Wat je wel kunt doen is elders op het internet een afbeelding van het betreffende beestje uploaden en op Gezondr een linkje plaatsen.
Een vraagje… er zijn nog geen beestjes te zien maar ik maak knuffels met rogge erin om op te warmen (1 minuut op 600w). Best in diepvries of heet laten worden (hoe warm?) om ze te vermijden? Of gaan ze ook dood bij 600w?
Aaaahh bah ik had dus zelf een Tupperware bus gevuld met muesli kom ik er achter na dat mijn schaaltje pap met muesli bijna leeg was dat er ook beestjes in zaten… blijkt dat de hele bus besmet is… bijna hopelijk komt het omdat ik de bus bijgevuld heb met een open zak muesli… anders heb ik al heel veel beestjes gegeten… griebels bah… alles gaat nu dus wel weg uit mijn kast en echt heel erg goed schoonmaken dus… toch nog niet zo gek de voorjaarsschoonmaak nog verder uit te breiden… welke cultuur is dat… die alle kruimels uit het huis moeten verwijderen door t geloof…. nog zo gek niet dus…
Ik woon op Curaçao en bewaar simpelweg meel, pasta e.d. in de koelkast. Etensresten bewaar ik in een zak in de vriezer en gooi ik eens per week weg. Zo voorkom ik veel ongedierte…
Had al gereageerd gisteren, maar daarna eens gekeken bij preppers wat die doen om insecten en de besmetting in meel tegen te gaan. Een paar stopten het meel, vijf pond, in papier zak in een plastic zak en legden het daarna voor een tijdsduur van twee dagen in de diepvries, dit zou de larven, en eventueel eitjes erin dus inactief maken, daarna alles terug uit de de diepvries en op temperatuur brengen, en uit de papieren zak in luchtdichte potten, waaronder men prefereert voor glas, maar ook Mylar zakken of ‘oxygen absorbers’ waar men de lucht uit haalt dus, en daarna dicht last met een apparaat daar voor ontworpen, de zak smelt aan één zijde en is luchtdicht. Mijn vriend die viroloog is onder andere, zegde me ook, wil u goedkoop stockeren, gebruik desnoods PET flessen van limonade of zo, maak ze goed schoon, laat drogen, zet er een trechter in en doe het meel daarin, er zijn maar heel weinig insecten die door de plastic kunnen vreten, één soort blijkbaar, maar dat is een behoorlijke grote kever die niet zich reeds in de zak kan bevinden bij aankoop. Hoewel er strikte controle op is, zijn insecten in meel en andere bepaalde voeding nog steeds een groot probleem dat overal voor komt, kijk in de winkels ook naar meel dat verpakt zit in zowel papier maar ook plastic er rond zegde de viroloog. Sommige besmettingen komen van inderdaad buiten de zak, en zijn insecten die doorgaans heel normaal overal voorkomen, is iets duurder, maar meestal beter, die papieren zakken zijn doorgaans inderdaad steeds wel ergens open en door papier vreten ze zich makkelijk doorheen. Ik ga de methode met de diepvries eens proberen, eerst op kleine hoeveelheid, feit is temperatuur van stock is heel belangrijk, bij 18 graad is de kans heel klein dat ze zich zullen ontwikkelen, normaal gezien dient voedsel bij 21 graad bewaard te worden, al naar gelang welk het is. Maar als de temperatuur hoger word slaan ze snel toe, en één larve kan vier tot vijf generaties geven over een periode tot 200 dagen, met tot 100 eitjes per generatie die zich ook nog eens ontwikkelen, hangt af van welke soort insect het is. Als je ze ziet in ieder geval niet meer consumeren, niet volledig ontwikkeld en brood gebakken is de kans op lichamelijke besmetting klein, ze overleven geen hoge temperaturen zoals bij bakken of bereiden, altijd meel controleren als je het open doet, ook rond de plaats waar het stond, als het zijn plaatsje kreeg in de originele papieren zak. Want meer dan eens komen er uit de hoekjes van de zak wel wat meel en zo, en daar ziet men ze snel of herkent men een witte harde vlek die men met huishoudelijke zeep dient te verwijderen, deze vlek ontstaat als ze het meel of andere consumeren, en door wat ze zelf produceren word dit een harde massa, dus gewoon wat los meel dat lekte en nog stof is duid niet meteen op een besmetting, maar inderdaad aankoop en meteen luchtdicht verpakken is het beste. Hoewel ik het eens probeer met de diepvries weet ik niet of het een garantie is dat het de besmetting of ontwikkeling tegengaat, heb er twijfels over. De pakjes die ik koop zijn meestal een half jaar houdbaar, daar dient men ook goed naar te kijken zegde de viroloog. Beter iets duurder meel als je het wil stockeren dat wat langer houdbaar is. Een maand over datum is het nog steeds goed te consumeren, maar daarna word de smaak oudbakken. Graan kan men indien luchtdicht dan weer voor jaren stockeren, maar dan dien je over een pers te beschikken, al kan je die zakken vrij goedkoop verkrijgen in bulk. Natuurlijk is het beetje werk, maar ook graan kan een besmetting krijgen van een korenworm of een meelmot, de kans is kleiner echter. Ik heb steeds voor een zes maand aan voedsel, maar niet om prepper status, was van kindsbeen af thuis ook zo, en heeft al voordelen gehad toen bij een staking er bepaalde producten niet in het warenhuis te verkrijgen waren. Dat wel, heeft me nu 30 pakjes meel gekost, dus die besmetting valt mee in prijs, maar is steeds weggegooid geld. Dus vanaf nu strikt in verpakking na aankoop. Op wetenschappelijke site zag ik dat als je alles schoonmaakt inderdaad huishoudelijke reinigingsmiddelen, voldoende zijn om de sporen van beestjes te verwijderen. Maar wel goed poetsen, want de eitjes kunnen (onzichtbaar zelfs) in de kast of box blijven.
Ik heb tweemaal zulke besmetting in meel gehad, kleine zwarte kevertjes van een millimeter groot tot twee a drie, de eerste keer was in een vrij vochtige omgeving, maar net als nu weer bij hoge temperatuur, het meel dat aangetast was nu, zat in papieren zakjes en in koelboxen, wederom hoge temperatuur, en al waren het er niet veel, na uit kuisen alle zakjes nagezien en even terug in de boxen zaten ze er na een paar uur terug netjes zoo te spelen, ik had echter een vriend op bezoek die heel goed op de hoogte is van die insecten, zijn eerste boodschap was meteen, smijt alles maar netjes weg, want zelfs al ziet u alles na straks zitten die er weer, ze hebben reeds het meel besmet, dus alles is in de container gegaan, gebruik pure M Proper, sorry voor de reclame dus, en spuit erop zegde hij, en die insecten waren dus meteen wijlen, dan alles verder goed gereinigd, de volgende keer alles meteen in luchtdichte glazen potten stoppen, eender welke pot kan als het maar luchtdicht is, die besmetting kan van de winkel mee naar huis komen, het hoeft maar in één pakje en het verspreid zich razendsnel naar de andere, dus als zoals nu de pakjes die ik koop van 500 gram, die juist in een Liter glazen pot gaan, daarvan één of twee zelfs iets meer besmet is, dan is de kans veel kleiner dat ze het allemaal hebben, in ieder geval is het waar dat als je die binnen krijgt via voeding je er behoorlijk ziek van kunt zijn, als er eentje in meel zit en het brood word gebakken, dik 180 Graad, is de kans op besmetting lichamelijk heel klein, neem ook nooit meel dat tegen de grond gestapeld staat in de winkel, want daar kunnen dus ook andere kevers in voorkomen, op meel na is dat de enige voeding die aangetast werd, verder bewaar ik mijn brood nu in de koelkast, want bij de heersende hitte word dat ook veel sneller slecht, nooit meel zeven en dan denken ze zijn er uit, die larven beginnen piepklein als ondernemer en groeien uit tot een heel groot bedrijf, als je ze aantreft verwijder dan meel er rond dat in verpakkingen zit zoals papier, zelfs al doe je het open en kijk je het na, ze zijn bijna niet te ontdekken, je kan ook meel in weckpotten houden, kunnen ze niet in, of uit ook niet, koele droge plaats om te bewaren buiten zonlicht, gist, suiker, meel, pasta en soms zout, alles vinden ze lekker, wie kan, er bestaan potten die je met co2 kan vullen, na afsluiten dat helpt maar is duur in gebruik, er bestaan speciale koelkasten voor maar evengoed peper duur, graan kan je wel opslaan en dan in luchtdichte pot bewaren voor jaren en daaruit meel maken, dat is voor de preppers, eender hoe smakelijk zijn ze niet, uiteindelijk doen ze wat wij doen, eten, als je ze echter in de kast ook aantreft mogelijk dus eens proberen met wat ik nu leerde Pure M Proper in een spuitbus, feit was ze lagen direct op hun zijde, ofwel verdronken of eender zelf een infectie opgelopen denk ik, kan echte plaag vormen, en ze hebben er zin in om een trek tocht te organiseren op weg naar meer en ander voedsel, dus alles goed nakijken.
Dit is misschien wel de langste zin die ik ooit in mijn leven heb gezien.
Net van die beestjes ontdekt en ik ben er zo vies van :( ik nam een pakje zout uit de schuif en bij het pakje openen zag ik vol kleine en heel veel bruine beestjes erin. Ze zijn lichtbruin en echt een millimeter of 2 groot… Meteen heb ik mijn schuif terug open gedaan en zag dat die beestjes er ook overal zaten… Ik zag dat er een beetje bloem in de schuif en die zaten daar in een groep dan zie je en merk je met hoeveel ze zijn, ik dacht eerst dat da mieren waren maar ze zijn echt kleiner dan mieren…ik zag ze overal in de schuif … Zelf in pakjes macaroni, agar agar … Da pakje was nog eens ni open :( beestjes zaten echt overal…. In pakjes zelf die niet open waren… Ik was er zo vies van dat ik echt alles uit mijn kast in de vuilbak gesmeten heb… Met de stofzuiger heb ik de keukenkast proper gemaakt… Maar ik hb aan de ander kant v de keukenkast ook schuiven met koekjes en chips en drank … Nu vraag ik me af of ik echt alles weg moet dan… Heel voorraad?? Ik zie op dit moment geen beestjes aan de andere kant van mijn keukenkast… Wat nu?? En met wat moet ik het nu kuisen en hoe???
Alles wat hermetisch / vacuüm afgesloten zit, kan niet worden aangeroerd door beestjes. Dus om ongeopende / onaangeroerde potten, blikken, flessen en plastic zakken die vacuüm zijn afgesloten hoef je je geen zorgen te maken. Dat geldt ook voor chips, koekjes en frisdrank… Beestjes kunnen vooral ongestoord terechtkomen in papieren zakken, papieren pakken en kartonnen dozen waarin rechtstreeks (zonder plastic omhulsel) etenswaren verpakt zitten: meel, bloem, suiker, pannenkoekmix, rijst, hagelslag, sommige ontbijtgranen, . Of verpakkingen die reeds geopend zijn geweest, zoals pasta waarvan de binnenste plastic verpakking is opengescheurd. Ik hoor weleens vaker van piepkleine goudbruine beestjes in zout… Waarom beestjes in zout kruipen is mij vooralsnog niet duidelijk, misschien vanwege bepaalde mineralen of sporenelementen in de zoutkorrels. Sowieso zullen beestjes een langdurig verblijf in zout niet lang overleven; op den duur drogen ze uit. Ik denk eigenlijk dat het om nakomelingen van kevers of klanders gaat die zich vanuit een bepaalde bepaalde voedselverpakking hebben verspreid naar andere voedselverpakkingen, waaronder je zoutvoorraad. Mogelijkerwijs de graanklander, rijstklander, tabakskever, broodkever, kleine meeltor, maisklander, kastanjebruine rijstmeelkever of zaagtandgraankever. Broedhaarden verwijderen en alles goed schoonmaken met agressief schoonmaakmiddel is eigenlijk het enige wat je kunt doen.
Ik heb perongeluk gedroogde vijgen gegeten wat al besmet was. Ik zag de motten wegvliegen, maar het was al te laat. Ik heb uren achter elkaar overgegeven en ben na 2 dagen nog steeds niet de oude. Wat zorgt ervoor dat je je zo beroerd voelt? Zijn het de eitjes wat ik denk ik heb gegeten?
Elk jaar worden wij in de periode juli / augustus geconfronteerd met dergelijke beestjes. We hebben al van alles geprobeerd om ze te verdelgen. Door hun hard pantser en kleine grootte zijn ze moeilijk dood te stampen of te pletten. Ze verzuipen in water gaat niet, ze overleven dat. We zijn er wel in geslaagd om ze dood te krijgen door ze geruime tijd (enkele dagen) in azijn in de doos te laten staan. Enige snelle oplossing lijkt me ze snel weggooien in een dikke plastiek zak en de vuilniszak zo vlug mogelijk buiten te zetten. Een echte plaag dus.
Gister een nieuwe zak rijstmeel en een zak (gebruikt) boekweitmeel kunnen weggooien. In de boekweitmeel zaten er behoorlijk veel in. Waarschijnlijk overgelopen naar de andere zak. Deze komen van de AH. zaten vol ieniemienie beestjes. Beide zakjes zaten bij elkaar in een afgesloten plastic bak. Ik ga er dan maar vanuit dat ze beestjes erin zijn gekomen voor dat ik het meel kocht. Zijn deze beestjes schadelijk voor je? Want ik heb er echt niet opgelet of deze er al eerder in zaten.
Ik heb last van heel kleine kruipende beestjes één halve millimeter groot en dunner dan een potloodstreepje. Ze komen van nergens en zijn er plots. Blijft er bijvoorbeeld één druppel drank op het aanrecht, dan zitten daar één uur later, zelfs vroeger, tientallen kleine stipjes die, denk ik, eencellige exemplaren zijn. Ik moet zeggen dat ik op de DOM REP woon en er in België nooit last van had. Wat zijn het voor beestjes?
Nee, dit soort beestjes verschijnt niet daadwerkelijk uit het niets. Ze zitten waarschijnlijk in je afzuigkapfilter, in je bloempotten, in je deurmat, in je gordijnen, in je meubels, in je keukenkastjes, in de kieren van je vloer(plinten), in vochtige of schimmelrijke kelders, in afvoeren van wastafels, bovenop verlaagde plafonds of in kanalen van mechanische ventilatie. Zodra je iets zoets knoeit, wordt je aandacht pas op dit soort beestjes gevestigd omdat de beestjes zich dan verzamelen op één voedselrijke plek die ook nog eens volop in het zicht zit, waardoor het opvalt. Het gaat hier zeker niet om eencelligen, want een enkele cel is met geen mogelijkheid met het blote oog waarneembaar. Waarschijnlijk gaat het om minuscule vliegjes, mugjes, kevertjes, mijten of onvolgroeide nimfen van het een of ander; bijvoorbeeld knutten, klavermijtjes, varenrouwmugjes, springstaartjes of een soort bladluisjes…
Hallo, ook hier deze week in de bloem vieze zwartbruine beestjes ontdekt. Zaten in een ongeopend pak bloem dat in de voorraadkast stond. Kast nagekeken en allerlei bloemproducten waren reeds “besmet”. Heb nu mijn hele voorraadkast leeggemaakt en poets elke dag opnieuw de binnenkant, hopelijk raak ik zo van die beestjes af.
Ai, ik heb meer huisdieren dan dat ik dacht. In mijn voorraadkast… blijkbaar een goed klimaat voor deze beestjes. In mijn keukenkast niet gelukkig. Maar ik dacht ach, dan bak ik ze toch mee in het brood. Wel zielig voor ze. ;-) Mijn vraag is dus. Kan het kwaad, dat er een paar stofluisjes in mijn brood zitten meegebakken. Het zijn echt maar wandelende zwarte speldenprikjes en ook geen honderden (voor het blote oog). :-) We kunnen ten slotte dieren eten. Vriendelijke kriebel groeten, Patricia
Wij hebben het ook gehad, maar voor ik dat wist dus ook per ongeluk pannenkoeken gegeten met kleine zwarte beestjes erin. Niks van gekregen overigens en de pannenkoeken smaakten gewoon lekker. Toch maar alles weggegooid waar het allemaal ondertussen in zat: paprijst, bloem, custard, griesmeelpap, pannenkoekmix, oliebollenmix en de cakemix. Zucht… vanaf nu doe ik alles linea recta in plastic voorraadbuis en koop ik dit spul NOOIT meer op voorraad, alleen als ik echt van plan ben er gelijk wat mee te doen. Groetjes!
We hadden al een paar weken last van rupsen in de keuken. Ze kropen op het plafond, ook vloog er af en toe motvlinders rond, maar ik dacht die komen van buiten, want we hadden de deuren veel open vanwege de warmte. Tot mijn grote schrik zag ik een rups in mijn keukenkastje op een pot zilvervliesrijst zitten, ik griezelde. Ik haalde de rups weg met een doekje, maar toen gingen mijn haren helemaal rechtop staan. De hele cyclus van eitje, rups, pop, vlinder zag ik in mijn pot zilvervliesrijst. Ik griezelde van dit tafereel in mijn rijst wat we regelmatig eten. Ik heb alles in een vuilniszak weggedaan en de pot met kokend water en zeep schoongemaakt. We waren toen wel verlost van de rupsen, die heb ik niet meer gezien. Enkele dagen daarna maakte ik de spaghettibus open en 2 motvlinders kwamen eruit gevlogen, ook hier waren eitjes gelegd in de volkorenspaghetti. Ook dit weer weg moeten gooien en de bus weer grondig moeten reinigen. Ik gooi nooit geen eten weg, maar in deze situatie was het echt nodig. Ik hoop dat de fabrikanten hier iets aan kunnen doen.
Wat verwacht je in hemelsnaam dat leveranciers van spaghetti en rijst doen, hun producten preventief behandelen met anti-mottenmiddelen?! Zij kunnen er natuurlijk niks aan doen dat jij motten in huis krijgt… Dat je je etenswaren niet hermetisch afsluit… Of dat je keukenkastjes bereikbaar zijn voor ongedierte… Dat is simpelweg je eigen verantwoordelijkheid.
Over het voorkomen en verdrijven van motten in huis kun je eventueel meer lezen in dit artikel over mottenbestrijding…
Al enkele jaren heb ik last van motjes in huis, daarna vond ik ook vooral in de keuken en keukenkast kleine larfjes. Er gaan dagen voorbij dat ik de stofzuiger niet in de kast zet. Dit om motjes en larfjes op te zuigen. Om die reden heb ik ook producten als rijst en pasta in plastic voorraadbussen zitten. In de (doorzichtige) rijstbus zag ik een larfje kruipen en hield de stofzuiger erbij. Tot mijn schrik zag ik dat het beestje aan de binnenkant zat. Nadat ik dat weggehaald had, heb ik de rijst, zo’n 200 gram eens goed bekeken. Ik zag leven in de rijst en heb deze meteen in de afvalbak gekieperd. In die bus kan één kilo rijst in. We hebben daar dus al verschillende keren van gegeten. Ik vertrouwde op de veiligheid van de bus en heb de rijst nooit goed bekeken. Nu maalt het regelmatig door mijn hoofd; ‘hoeveel larfjes hebben we al gegeten?’ Ik geloof best dat je er niet ziek van wordt, maar het idee staat me niet erg aan.
Hey, Ik zag die beestjes vandaag dus ook zitten, maar dan wel pas na het melden van mijn vriend, toen ik de macaronisaus al had gemaakt! En ik had er dus al van gegeten! Ieeeuw! Kan dat kwaad? Krijg ik daar iets van? xxx
Ik heb zelf pas 1 of 2 keer bij andere mensen beestjes in het eten gezien. O.a. 1x een enorme larve in de suiker (?), ‘springbeestjes’ in de havermout en een grote mot met kroost in de cruesli. Nou stond de suiker ‘open’ en de cruesli ook. En de havermout was al 2 jaar (of zo) niet gebruikt. Nu ga ik op mezelf wonen, mijn kastjes sluiten niet perfect af, maar ik ben gewend om spullen dicht te verpakken, in Tupperware-achtige bakjes. Open pakken met rijst doe ik vaak een plastic zakje overheen aan de bovenkant, met elastiekje. Nu heb ik zelf, zelfs met de beschrijving, geen goed idee wat er nou een diertje of pop is en wat niet. Ik heb bijvoorbeeld griesmeel, wat bestaat uit beige, wit en bruinige stipjes. Vooral beige en wit. De stipjes ‘zijn’ niet echt iets. Hoort dit erbij of niet? Ik zal sowieso de tips opvolgen, maar aangezien ik o.a. geen afzuigkap heb en een milde insectenfobie (in combi met eten) wil ik echt graag voorkomen dat er iets in gaat leven.
Je kunt besmetting met beestjes heel gemakkelijk voorkomen, door meel te bewaren in de koelkast. Groet, Grietina
In mijn tarwebloem kropen zwarte beestjes rond. Ik hoorde van iemand dat als je daar dan een laurierblaadje in doet de beestjes doodgaan. Maar ja (zulke) dode beestjes wil ik ook niet in mijn eten en zeefde de bloem dus voor gebruik. Dit is me trouwens ooit één keer overkomen. Verder heb ik in geen enkel pak bloem beestjes gevonden.
Volgens Koopmans kun je het beste het volgende doen: Gooi alle producten met stofluizen weg. Maak keukenkasten schoon met warm sop. Stofzuig de kieren van de kastjes. Bewaar meelproducten op een droge, koele plaats. Berg aangebroken verpakkingen op in een goed gesloten trommel.
Midden in de nacht gekeken waar toch de meelbeestjes vandaan kwamen, vond een groot nest in een afgesloten Tupperware bak waar meel in zat, een zak pasta en ook spliterwten. Alles weggegooid en schoongemaakt. In de andere kast zaten ze overal in, dus alles weggegooid en direct naar de vuilcontainer gebracht buiten. In 14 jaar nooit beestjes gehad en nu opeens wel. ik had 1 maand geleden pannenkoekenmix gekocht en daar is het bij begonnen. Ik had het in een afgesloten glazen pot moeten doen. Overigens eten de meelbeestjes ook theezakjes op… Bahhh! Een oplossing tegen ongedierte zijn bladeren van de Neem Tree (Azadirachta indica) in je kasten te plaatsen, het zou ongedierte en beestjes bestrijden. De Neem boombladeren zijn te krijgen in de lokale toko. Groetjes, Rani
Er is een bepaalde toegestane hoeveelheid aan insecten in brood en meel e.d. Het is onmogelijk om graan zonder insecten te oogsten. Oftewel, we aten altijd al insecten. En: roze koeken worden bijv. roze gemaakt met behulp van geplette luizen.
Ja, graan wordt inderdaad geoogst met een zekere hoeveelheid insecten, vandaar ook dat ze naderhand worden gepeld, gezeefd en/of gestoomd. Ook bij iedere pletting en/of maling wordt er nog nagezeefd en nagereinigd. Van deze beestjes vind je in eindproducten niet of nauwelijks iets terug, zeker niets zichtbaars/herkenbaars. Het gaat in bovenstaand artikel dan ook om levende beestjes die in meelproducten terechtkomen nadat ze geschikt zijn bevonden voor verkoop en consumptie. Dat karmijnrood van de cochenilleluis afkomstig is, is volgens mij algemeen bekend; zo zijn er nog veel meer kleurstoffen en andersoortige voedingsadditieven van ‘dierlijke’ komaf… Maar dat doet er denk ik niet aan af dat beestjes in meelproducten onwenselijk zijn. ;)
Ik vraag me af waar je je keukenkastje het beste mee kunt schoonmaken (net ook een besmet pak ontdekt). Soda? Azijn? Alleen een sopje voldoende? Dettol? Is er überhaupt iets waardoor je een gemist beestje kunt “bestrijden” qua schoonmaakmiddel?
Wij vandaag ook last gehad van beestjes die zijn ontsproten aan een pak meel. Gewoon alles weggooien en goed schoonmaken en dan opnieuw proberen. ;)
Net mijn twee voorraadladen uitgemest en schoongemaakt. Bijna alles zat onder de meelbeestjes, zelfs het doosje met pittige thee. Ik heb nog nooit zoiets meegemaakt, alleen af en toe in het pannenkoekenmeel. Trouwens, toen ik daarmee terugging naar AH zei de chef dat er altijd beestjes in meel zaten en dat ze niet gevaarlijk waren voor de gezondheid… Wat vreemd was, was dat mijn receptenwaaier ook onder de beestjes zat. Ik heb die ingevroren, morgen maar schoonmaken…
Hallo, Ik heb onlangs ook veel last van ongedierte in mij keukenkast. Nooit niet gehad, graag zou ik willen weten wat ik daar tegen kan doen. Zijn die beestjes schadelijk? Groetjes, Liliane
ik heb elke lente en zomer last van broodkevertjes. Nooit in de winter. Wij bakken zelf ons brood en de broodbakmachine staat in een ruimte die, naast de garage, ’t koelste is in de lente en de zomer. Ons meel zit in zakken (we kopen altijd grote zakken omdat we dagelijks brood bakken). Sinds een week heb ik opnieuw last van broodkevertjes. Ze komen vanuit ’t niets uit de zakken. Ik heb er zonet 6 in de tuin gesmeten. Super-vervelend! Ik denk dat de enige oplossing is om het meel in grote dozen te plaatsen, dicht van alle ongedierte. Een koelere ruimte is er in ieder geval niet, behalve dan de koelkast (wel de kelder of de garage, maar dit is ook zeer vervelend qua organisatie). Is het gevaarlijk om broodkevertjes in onze voeding te krijgen? Want ik ben zeker dat er al veel broden bij ons op de tafel zijn gepasseerd met eitjes of boordkevertjes erin verwerkt. De bloem gaat bij ons nooit over datum, ik check altijd of er geen kevertjes in zitten, maar ze komen meestal uit de zak onderaan als ik die op de tafel heb gezet.
Dag allemaal, Ik koop mijn meel en bloem altijd van de natuurvoedingswinkel in Temse, uit losse zakken en sinds mijn eerste koop aldaar heb ik nog NOOIT een beestje in de bloem of het meel gevonden. Ik neem steeds een (of meer) grote bokaal met schroefdeksel mee, en laat die daar dan vullen. De gevulde bokaal bewaar ik op een donkere, koele plek; ik neem de benodigde hoeveelheid voor elk recept eruit wanneer ik het nodig heb. Zo bewaart het meel of de bloem lang en houdt die alle voedingsstoffen. Bakgroeten van Erika Maria
Stop je meel in de diepvriezer. Door de lage temperatuur stopt alle biologische activiteit.
Maar wat als je het meel vervolgens wilt gebruiken en ontdooid? Dan zijn de beestjes dood, maar eventuele bacteriën worden weer actief en beginnen zich opnieuw te vermenigvuldigen. Ik zou een met beestjes gecontamineerd pak meel daarom altijd weggooien en geen overbodig risico nemen.
Vraagje: Als je de Graankever te laat opmerkt, en misschien al een paar onbewust hebt opgegeten, als de Graankever tussen de hagelslag en brood zit, kun je dan ernstig ziek worden?
Beste Evers, Of een kever giftig is, is grotendeels afhankelijk van het dieet van het insect. Als een kever plantaardige toxines (alkaloïden e.a.) of giftige prooidieren eet, kunnen residu’s van deze giffen via het kevertje in je maag terechtkomen. De kans dat een graankever noemenswaardige hoeveelheden giffen in zich draagt is voor zover ik weet erg klein. Bovendien zul je van een of enkele kevertjes echt niet zomaar ziek worden. In Azië worden zelfs volop insecten gegeten die in theorie behoorlijk wat irriterende stoffen in zich zouden kunnen dragen. Maar mocht je je zorgen maken, dan kun je altijd even contact opnemen met de GGD: Gemeentelijke c.q. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst. Groeten, Paul
hier is het begonnen bij het kopen van pannenkoekenmix uit de reclame (niet dat dit er iets mee te maken heeft)… Maar ik bracht dus drie pakken ineens mee, niet dat ik deze direct gebruikte. Toen kwam ik ook tot de ontdekking dat er beestjes in zaten. Alle pakken geopend en ik heb ze alle drie weggegooid. Nu, maanden verder, word ik er nog steeds door geplaagd. Heb net heel mijn keukenkast leeggemaakt: bloem, pudding e.d. allemaal weggegooid. Mijn vraag is: kruipen ze ook in kruiden? Want tot op heden heb ik ze enkel in bloemsoorten ontdekt. Heb de keukenkast volledig uitgewassen met heet water en Dettol. Is dit krachtig genoeg of moet er nog insecticide gespoten worden?
Hey ja ze kruipen in sommige kruiden zoals bijv. vismix.
Ja, die beestjes kruipen ook in kruiden. Net m’n voorraadkast uitgemest en vond in de nasi-kruiden (in afgesloten plastic bakje) en in een nieuw zakje masala (kerrie) een groot aantal broodkevertjes. De grootste aantallen zitten inderdaad in de pasta, maar ook in een doosje met nieuwe plastic keukenattributen…
Ik heb ook alles in de kartonnen verpakking weg moeten gooien. Die vieze beestjes zaten zelfs in het doosje met de filterzakjes, onvoorstelbaar! De keukenkastjes zijn nu bijna helemaal leeg.
Wij hebben verpakt broodmeel (merk Koopmans). Deze pakken hebben we afgelopen jaar in april gekocht (80 stuks) omdat wij voor 7 maanden naar Frankrijk gingen. Maar wij hebben nog de helft over, nog goed verpakt en niet open geweest. Nu is de verpakking wel over datum. Nu is mijn vraag: hoelang is dit meel houdbaar en nog goed te eten? Of moeten wij alle overgehouden pakken weggooien (20 stuks). Of mogen we ze ge woon opmaken? Dan zijn ze wel 5 maanden over datum. Is dit gevaarlijk of niet? Graag antwoord. Alvast hartstikke bedankt voor de moeite.
Beste Emanuel, De THT-datum is de uiterste dag waarop de fabrikant (in dit geval Koopmans) kan garanderen dat een product c.q. voedingsmiddel veilig is om te consumeren. ‘Ten minste houdbaar tot’ of ‘te gebruiken tot’ geeft dus een datum aan waarop de fabrikant er 100% zeker van is dat het product veilig is voor de consument. Natuurlijk is het niet zo dat een levensmiddel om woensdag om 23:59 nog veilig is om te gebruiken en donderdag om 00:00 uur plots bedorven is. Bederf is een proces dat langzaamaan verloopt en wat vooraf niet exact kan worden ingecalculeerd. Om die reden houdt een fabrikant een enorme veiligheidsmarge aan waarbinnen het bederf zeker niet optreedt. Deze marge die “voor de zekerheid” wordt gehanteerd, verschilt zeer sterk per voedingsmiddel. Hoe langer de algehele houdbaarheid, des te groter de marge. Een blik soep dat 5 jaar houdbaar blijft, kan wellicht tot 1 of 2 jaar na de uiterste houdbaarheid eetbaar blijven. Een schaaltje verse vleeswaren dat in totaal 7 dagen houdbaar blijft, zal daarentegen misschien 1 of 2 dagen later nog veilig zijn in gebruik, maar dit is al een heel stuk risicovoller omdat de veiligheidsmarge véél kleiner is. Met dierlijke, bederfelijke producten (vlees, vis, zuivel, eieren etc.) moet je sowieso extra goed oppassen i.v.m. schadelijke bacteriën (salmonella, listeria, E.coli/EHEC/escherichia coli, campylobacter etc.). Tarwemeel is niet heel bederfelijk, maar een fabrikant/producent hanteert niet voor niets een uiterste houdbaarheidsdatum. Een verloop van 5 maanden is lang, dus theoretisch gezien kan het best zijn dat er in die periode schadelijke micro-organismen zijn ontstaan door oxidatie, gisting en/of vergisting/fermentatie. De wateractiviteit van broodmeel is overigens enorm laag, dus er zijn niet veel verschillende micro-organismen die erin kunnen groeien, maar daar ben je helaas nooit helemaal zeker van. Positief is dat bakmeel intens wordt verhit tijdens het bakproces, waardoor eventueel aanwezige micro-organismen grotendeels sterven, maar ook dode micro=organismen kunnen tot op zekere hoogte ongezond c.q. schadelijk zijn. Belangrijk is vooral dat het meel droog en koel opgeslagen is geweest, dus niet in een warme en/of vochtige ruimte. Wat je kunt doen, is goed kijken of er schimmelsporen zichtbaar zijn; en bovendien goed ruiken of het meel zurig of muf geurt. Dan nog is de keuze om meel te gebruiken na de uiterste houdbaarheidsdatum volledig op eigen risico. Persoonlijk zou ik het risico niet nemen; vooral ook omdat meel (enigszins afhankelijk van de meelsoort) niet enorm kostbaar is. Succes ermee! Groeten, Paul
De meeltor komt tegenwoordig over de hele wereld voor en de mens heeft daar een grote rol bij gespeeld. Ze leven vooral op donkere en koele plekken, vaak in voedselvoorraden zoals graan die ze dan bevuilen. De kever kan ook voorkomen in huis en zodoende grote voorraden voedsel bederven, met name de meelworm. Op meelwormen komen ook veel vogelsoorten af, want die lusten graag insectenlarven. En in sommige landen wordt de meelworm als delicatesse beschouwd. Ehm, dus toch koele en donkere plekken zo te zien… In tegenstelling tot de rijstmeelkever. Ik denk dat als je ‘besmette’ producten gebruikt bij de bereiding van gerechten, de dierlijke delen meegebakken of meegekookt worden en dat die het zodoende niet overleven. Het effect op het gestel zal minimaal zijn. Insecten eten schijnt heel gezond te zijn, al heb ik mijn zelfrijzend bakmeel met torretjes toch maar weggegooid. ;-)
Hallo, Het klinkt allemaal een beetje alsof er in alle verpakkingen van die vieze kruipende beestjes zitten zodra ze van de supermarkt komen. Zou ze in plastiek zakken in de diepvries voor enkele dagen een oplossing geven, of het product uit de vriezer halen als we het nodig hebben en dan eventueel later ontdooien?
In het eten zal altijd wel ongemerkt een beestje zitten. Als het er meer zijn en ze zichtbaar worden: weggooien. Maar ik heb een ander probleem. Een grote hoeveelheid konijnenvoer waar meelmot in zit… Heeft iemand enige kennis van het gebruik van de magnetron om het eten te ‘steriliseren’? Ik wil het voer in porties in de magnetron doen en hoop dat alles wat leeft -en dus water bevat- wordt gedood.
Mijn konijn is gek op lijnzaad en komt er als een gek aanrennen, als hij het geritsel van de zak hoort. Op een keer zette ik het hem voor en wilde hij het lijnzaad niet eten. Later nog eens geprobeerd, maar niks hoor. Ik begreep er niks van, totdat ik draden in de lijnzaadverpakking zag. Het was dus niet zichtbaar in het schaaltje, maar hij rook het blijkbaar meteen. Ik zou het voer gewoon weggooien. En de magnetron ook, want die geeft straling af, die ook niet zo gezond is, als men doet geloven. Heb jarenlang een magnetron gehad, maar nadat ik er van alles over heb gelezen, heb ik hem toch maar weggedaan. Maar goed, dat is een ander verhaal…
Ook bij mij in pakken spaghetti, meel en andere zetmeelhoudende producten de inmiddels beschreven beestjes. Waar ik ze tot mijn grote schrik ook aantrof, was in de pot met korianderzaadjes en de pot met korianderpoeder. Er zaten stevige dekseltjes op de potjes, maar de schurken hadden zich zelfs daardoorheen weten te bijten. Alles, met potjes, verpakking en al (hoewel milieuonvriendelijk) weggegooid en de keukenkasten maar weer eens grondig schoongemaakt.
Ik bewaar mijn bloem e.d. in de koelkast… komen de beestjes niet… houden ze niet van.
Wij zitten al 3 weken met die beestjes. De keukenkasten zijn leeggemaakt; een gat geboord om achter de kasten van de aanbouwkeuken te kunnen spuiten, maar de beestjes komen altijd terug. We gebruiken “Biokill” zowel in de kasten als in de keuken zelf, maar overwegen iets sterkers te gaan spuiten.
De beestjes zitten overal. We gooien alles weg en dan kopen we maar friet. Ook lekker in plaats van pannenkoeken…
Wij hadden (hopelijk zijn ze nu, na 2 dagen schoonmaken, weg) last van wat blijkbaar “meelmotten” zijn. Er vlogen al een tijdje motjes in de berging, en in mijn bakdoos zag ik iets wat leek alsof ik met de gist geknoeid had. Ik dacht, ben even te druk, over een paar dagen eens bekijken en schoonmaken. Tot ik larven in een ongeopend rijstpak ontdekte. Toen kwam het uit dat de geknoeide gist in mijn bakdoos, gewoon een hoop eitjes waren!! En toen we nader keken, bleek echt alles eronder te zitten. Tot in de schroefrandjes van de voorraadpotten en zelfs verfpotten. De bron bleek een zakje vogelzaad te zijn. We hebben alle voorraad weggegooid, de rekken buiten met de hogedrukreiniger afgespoten en ALLE voorwerpen, muren, plafonds, ramen en oppervlakken in de berging met heet water en azijn afgewassen (ook de stofzuiger achteraf)! Alle schoonmaakdoeken hebben we uitgekookt. Nu zorgen we ervoor dat er een maand lang geen voedsel in de berging te vinden is, dan zouden de laatste eventuele eitjes uitkomen en afsterven omdat er geen voedsel te vinden is.
Ik zou net als Dian willen weten of het kwaad kan als je per ongeluk iets eet van die beestjes. Weet iemand daar het antwoord op?
Ik heb allemaal kleine beestjes in de kruidenzakjes en suiker etc. De hele kruidenhoek zat na mijn vakantie onder de beestjes! Ik weet niet of het de beestjes zijn zoals hierboven beschreven. Het waren er in ieder geval enorm veel, de dode beestjes waren op het aanrecht ‘gedumpt’. Ik heb alles weggegooid, ze zaten zelfs in het zout! Brrr…
Iets dat volgens mij helpt te voorkomen dat er beestjes in meel en dergelijke komen, is of een nacht diepvriezen, of juist magnetronnen tot het heet is. Lijkt me dat de eitjes daar niet lang en gelukkig van gaan leven! En daarna in een hardplastic of p.e. (tupperware) verpakking of afgesloten pot.
Wij bewaren alle zetmeelproducten in een tuperwarebakken. Maar ook dan komen ze binnen. Erg heel raar. Vermoed dat ze bij de fabrikant ergens naar binnen waren gekomen.
Kan het kwaad als je die beestjes per ongeluk opeet? Of gaan ze direct dood in je maag? Ik las op een andere site dat je er aarswormpjes van kan krijgen! Alleen het idee al! Kan iemand dit bevestigen of liever ontkrachten. Ik word al misselijk van het idee. Blerghh!
Hoi Dian Lievekamp dat klopt inderdaad van die aarswormen, heb er bij mijn vrouw verschillende zien kruipen, misschien waren het ook gewoon witte vleesmaden van de eitjes van een vlieg. volgende keer zal ik nog is tegoei kijken en hou je op de hoogte
Meer info over aarsmaden, spoelwormen, zweepwormen en lintwormen vind je desgewenst in dit artikel over anusjeuk en de vele reacties daaronder… Dan kan dit artikel verder on-topic blijven… :)
Wat helpt is meel, bloem, pannenkoekenmix etc. direct in een luchtdicht diepvrieszakje verpakken en op een koele plek wegzetten. Dan krijgen die beestjes en insectjes geen kans! Succes met bakken allemaal! :P
Hier precies hetzelfde. Bij de supermarkt meel gekocht en bij het openen van de verpakking zaten er al kleine zwarte spikkeltjes en insectjes in. Gadverdamme, echt heel vies!
Bedankt voor de uitleg! Ik heb me altijd al afgevraagd wat voor vieze zwarte beestjes dat zijn die in je broodbakproducten zitten. Had laatst weer een pak broodmeel waar bij het openmaken al beestjes in zaten. Waarom verpakken ze meel niet gewoon afgesloten plastic!?
Citaat: ‘ In voorraden van voedingsmiddelen kunnen vele soorten insecten voorkomen. Onder andere mijt, meelmot, vruchtmot, vlees- & fruitvlieg, klander, meelkever, broodkever, meeltor en nog vele andere. Kevers, torren en klanders hollen graankorrels en/of peulvruchten uit en leggen hierin hun eitjes. De larve holt de korrel verder uit en verpopt zich erin. De larven van motten spinnen kleverige draden waardoor er kluitjes gevormd worden. Enkele veel voorkomende beestjes zijn de larven van de meelmot (die voorkomen in bloem, meel, griesmeel etc.). Ook de cacaomot en de groentemot, die wordt aangetroffen in gedroogde groenten en zuidvruchten. Mijten zijn spin-achtige diertjes die een ovaalvormig pantser hebben met aan de randen uitstekende poten. Ook zij leggen eitjes waaruit larven komen. Zij worden aangetroffen in kaas en meel. Kaas kan op den duur helemaal verbrokkelen en meel krijgt een weezoete, honingachtige geur en daarbij een wollig oppervlak. Uit: ‘Voeding en Gezondheid: een Praktisch Leerboek voor Horeca & Grootkeuken‘ van Bottermanne M.C.R. / S.V.H.-Uitgeverij Zoetermeer