Dagelijks vlees eten is niet nodig, maar af en toe een portie mager vlees eten kan erg gezond zijn. Vlees bevat namelijk belangrijke aminozuren, vetzuren, vitamines, mineralen, spoorelementen en enzymen. Helaas hebben veruit de meeste vleeswaren die je bij “normale” supermarkten en slagers kunt kopen nauwelijks meer iets met vlees te maken. Er wordt namelijk veel te veel aan gesleuteld!
E-nummers & synthetische toevoegingen
Zo wordt er aan het overgrote merendeel van alle reguliere vleesproducten hulpstoffen toegevoegd die je lichamelijke gezondheid geenszins ten goede komen. Denk maar eens aan emulgatoren, gisten, kleurstoffen, smaakversterkers, bewaarmiddelen en zoetstoffen. Verwerkte vleeswaren zijn vooral berucht vanwege nitriet en nitraat. Daarnaast wordt er bijna altijd een vorm van suiker aan toegevoegd (maltose, dextrose, glucose, lactose etc.).
Helaas kun je dit soort ongezonde vleeswaren niet altijd op het blote oog herkennen. Maar in sommige gevallen wel… Verwerkt (gemalen, gepureerd, vermengd etc.) vlees dat in perfect ronde of ovale plakjes of cilindertjes wordt verkocht zoals gebraden gehakt, paté, corned beef, salami en allerhande worstsoorten zijn bijna altijd ongezond. Dat geldt echter in veel gevallen ook voor “heel” vlees zoals spek, kipfilet, kalkoenfilet en bepaalde soorten ham. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel zoals biologische kipfilet.
Tip: Als je biologisch vleesbeleg koopt, ben je sowieso verzekerd van E-nummer-vrije vleeswaren!
Matig gezonde vleeswaren
Hoewel ze vrij zeldzaam zijn, is er ook nog altijd vleesbeleg dat géén synthetische hulpstoffen bevat. Het gaat dan in veruit de meeste gevallen om “hele” vleeswaren die geen ideale symmetrische persvorm hebben. Denk maar eens aan fricandeau, rauwe ham, rosbief, rookvlees en beenham. Toch is het ook bij deze vleeswaren verstandig om de ingrediëntenlijst in te zien, omdat het gebruik van hulpstoffen enorm verschilt per slagerij, producent en verkoopadres.
Gezondste vleeswaren voor op brood
Er zijn bepaalde vleeswaren waar –vanwege wet- & regelgeving– geen E-nummers aan toe mogen worden gevoegd. Ze bestaan uitsluitend uit gesneden plakken vlees en zout. Niet dat zout nou zo gezond is, maar een snufje zout verdient wat mij betreft de voorkeur boven een mix van 15 (veelal overbodige) E-nummers. De beste keuze is doorgaans rauwe ham…
Rauwe ham moet niet worden gezien als “een plakje dood dier” dat volledig onbereid wordt gegeten (wat bij rauwe vis soms wel het geval is). Rauwe ham is namelijk “rauw” in de zin van ‘ongekookt’, ‘niet gebakken of gebraden’, ‘niet gegrild of geroosterd’ en ‘niet gestoomd’. Rauwe ham wordt namelijk gerijpt, gerookt en/of gezouten. Dit zijn simpelweg alternatieve methodes om vlees te conserveren. De meeste van dit soort gerookte, gerijpte en gepekelde soorten ham zijn vrij van ongezonde, chemische/synthetische/kunstmatige hulpstoffen.
Tip: aan rauwe, gerookte en gerijpte hammen zit vaak een zichtbare witte vetrand. Om je vet- en calorie-intake te beperken, kun je zichtbaar vet verwijderen met een scherp vleesmes. Als je op je lijn wilt letten, kies dan bij de slager of in de supermarkt sowieso altijd de minst gemarbreerd/gepersilleerde (“vet-doorregen”) ham uit.
Beste soorten “pure” ham
Normale, gekookte en gebraden hamsoorten (achterham, schouderham e.a.) zitten doorgaans vol met ongezonde toevoegingen. Dit geldt gelukkig niet voor de meeste rauwe hamsoorten. Hierbij een lijstje met relatief gezonde vleeswaren voor op je brood of uit de hand:
1. Parma ham
Parmaham oftewel ‘Prosciutto di Parma’ is zo’n beetje de populairste rauwe hamsoort die in Nederland verkrijgbaar is.
2. Serrano & Ibérico
In Spanje is de Serranoham oftewel ‘Jamón serrano’ extreem populair. En dan is er ook nog de koning onder de Spaanse hamsoorten, genaamd ‘Jamón Ibérico’. Hierbij wordt weer onderscheid gemaakt tussen ‘Bellota’, ‘Recebo’, ‘Cebo de Campo’ en ‘Cebo’. ‘Jamón Ibérico de Bellota Reserva’ is de meest exclusieve Spaanse ham van allemaal.
3. Schwarzwälder Schinken
Bekende Duitse tegenhangers van de Italiaanse Parmaham en Spaanse Serrano-ham zijn de Zwarte Woudham (Schwarzwälder Schinken), Westfalia Ham (Westfälischer Schinken) en Ammerlander Ham (Ammerländer Schinken) en Coburgerham (Coburger Schinken).
4. Coburgerham
Uit België zijn onder meer de Gandaham en Ardennerham afkomstig.
5. Countryham
En dan is er nog de Amerikaanse Country-ham…
Tot slot
Kijk voor de zekerheid altijd op de ingrediëntenlijst als je ham koopt. Rauwe ham is namelijk lang niet altijd vrij van (synthetische) toevoegingen. Op voorverpakte rauwe hamsoorten staat meestal een gedetailleerde ingrediëntenlijst.
Als je ham koopt bij de versafdeling van de supermarkt of bij een keurslager, wordt deze doorgaans niet voorzien van een ingrediëntenlijst. Je kunt in dat geval echter altijd vragen om een overzicht waarop eventuele hulpstoffen staan vermeld. De vleesverkoper hoort hier namelijk een overzicht van in zijn bezit te hebben.
Wat is jouw favoriete vleesbeleg voor op het brood? Laat hieronder een reactie achter!
