Een blaasontsteking oftewel cystitis betreft een ontsteking van het slijmvlies van de urineblaas. Meestal is er sprake van een bacteriële infectie (E. Coli-bacterie), maar soms ook van een virale ontsteking van de blaas. Met name vrouwen zijn vatbaar voor blaasontstekingen, omdat de urinebuis bij hen erg kort is en zich bovendien dicht bij de anus bevindt. Zodoende kunnen bacteriën nogal vlug in de blaas terecht.
20 procent van alle vrouwen krijgt ten minste eens in haar leven met een blaasontsteking te kampen. Een incidentele blaasontsteking hoeft doorgaans niet per se te worden behandeld. Bij een regelmatig terugkerende of chronische blaasontsteking worden doorgaans antibiotica voorgeschreven.
em>In dit artikel gaan we het hebben over de symptomen, klachten en kenmerken van een blaasontsteking. Maar ook over het voorkomen van een blaasontsteking en de behandeling van een blaasontsteking met medicijnen…
Symptomen & klachten van blaasontsteking
Een blaasontsteking is vrij gemakkelijk te herkennen aan een aantal symptomen, klachten en kenmerken. De belangrijkste blaasontsteking-symptomen bij vrouwen zijn als volgt:
- Pijn tijdens & na het plassen
- Pijn tijdens de seks
- Extreme drang tot plassen (gevoel dat de urine eruit moet)
- Heel vaak moeten plassen
- Hele kleine beetjes moeten plassen
- Branderig of bijtend gevoel bij het plassen
- Bloed in de urine
- Troebele urine
- Misselijkheid en/of braken
- Verhoging of koorts
- Buikpijn (branderige pijn of druk in de onderbuik)
- Rugpijn (pijn in de onderrug)
- Vaginale afscheiding
Blaasontsteking bij mannen, kinderen & baby’s
Het komt niet zo heel vaak voor, maar een blaasontsteking kan zich ook bij mannen voordoen. De belangrijkste (aanvullende) symptomen van een blaasontsteking bij mannen zijn als volgt:
- Uitstralende pijn naar de balzak
- Pijn bij de zaadlozing
- Pijn in de flank
Een blaasontsteking bij mannen dient altijd te worden behandeld! De kans is namelijk relatief groot dat de infectie overslaat op de nieren of nierbekken en zodoende nier-schade toebrengt. Bij ouderen zijn de blaasontsteking-symptomen doorgaans veel heviger dan bij jongeren. Bij kinderen & baby’s komen blaasontstekingen niet vaak voor, maar het is wel degelijk mogelijk.
Bij vermoeden van een blaasontsteking bij een baby of kind dien je uit voorzorg direct contact op te nemen met de huisarts of kinderarts!
Blaasontsteking voorkomen (preventief)
Waarom zou je een blaasontsteking behandelen met relatief heftige antibiotica als je cystitis ook gewoon kunt voorkomen? Hierbij 5 praktische tips om een blaasontsteking te voorkomen:
1. Blaasontsteking voorkomen door irriterende stoffen te mijden
Bad- & doucheproducten en lichamelijke verzorgingsproducten zoals dagcrème en bodylotion bevatten doorgaans parfum, zeep, alcohol en andere stoffen die de urinebuis kunnen irriteren. Aantasting van de urinebuis ofwel plasbuis vergroot de kans op een blaasontsteking aanzienlijk. Dat komt omdat bacteriën makkelijker kunnen binnendringen in de blaas in geval van een nabijgelegen irritatie, ontsteking of infectie (o.a. urineweginfectie).
Reinig je schaamstreek daarom bij voorkeur met water en niet met irriterende producten als je een blaasontsteking wilt voorkomen.
2. Drink voldoende water om een blaasontsteking te voorkomen
Door voldoende water te drinken kun je een blaasontsteking voorkomen. Je lichaam raakt zodoende minder snel uitgedroogd en kan zichzelf gemakkelijker schoonhouden. Afvalstoffen worden namelijk met behulp van water uit het lichaam verwijderd en bacteriën worden dus letterlijk weggespoeld.
Als je genoeg water drinkt, help je dus een blaasontsteking voorkomen.
3. Drink cranberrysap ter voorkoming van een blaasontsteking
Het preventief drinken van cranberrysap zou een blaasontsteking kunnen helpen voorkomen. Hoewel de werking van cranberries bij blaasontstekingen slechts deels wetenschappelijk wordt ondersteund, zijn er duidelijke aanwijzingen voor. Cranberrysap zou het delingsproces van de E. Coli bacterie namelijk vertragen, en E. Coli-bacteriën zijn belangrijke veroorzakers van blaasontstekingen.
Ook cranberry extract en cranberry capsules zouden een blaasontsteking kunnen voorkomen.
4. Let op je hygiëne als je een blaasontsteking wilt voorkomen
Een blaasontsteking wordt negen van de tien keer veroorzaakt door bacteriën die zich schuilhouden nabij de anus en de urinebuis. Een blaasontsteking wordt dan ook vaak veroorzaakt door verplaatsing van bacteriën. Dit kan komen door het schoonwrijven na het plassen met toiletpapier, door seksueel contact of door het inbrengen van een tampon.
Plassen na de seks, deppen in plaats van afvegen en het hygiënisch schoonhouden van de schaamstreek kunnen een blaasontsteking dus helpen voorkomen.
5. Rustig en gecontroleerd plassen = blaasontsteking voorkomen
Restjes urine die in de urinebuis blijven zitten, zijn zeer ontvankelijk voor bacteriën. Bovendien kunnen bacteriën zich heel snel delen in “oude” urine. Om een blaasontsteking te vermijden, is het dan ook heel belangrijk om je blaas en urinebuis helemaal leeg te plassen. Neem dus de tijd voor een toiletbezoek en haast je vooral niet. Geduld is een schone zaak, vooral ook als je een blaasontsteking wilt voorkomen.
Een blaasontsteking is overigens niet besmettelijk via seks. Blaasontstekingen kunnen wel ontstaan door een slechte hygiëne.
Blaasontsteking behandelen & Behandeling met medicijnen
Een blaasontsteking kan doorgaans prima worden behandeld, onder andere met antibiotica. De belangrijkste oorzaak van blaasontstekingen is namelijk de E. Coli-bacterie. Deze bacterie infecteert het slijmvlies van de blaaswand en de urinebuis, waardoor de typische blaasontsteking-symptomen & -klachten optreden.
Mocht je een blaasontsteking oplopen, ondanks de 5 tips hierboven om een blaasontsteking te voorkomen, hierbij 2 tips om een blaasontsteking te behandelen…
1. Blaasontsteking behandelen met antibiotica
Antibiotica zijn antibacteriële medicijnen die bacteriën doden of de groei van bacteriën remmen. Omdat een blaasontsteking in veruit de meeste gevallen wordt veroorzaakt door bacteriën, schrijft een arts nagenoeg altijd een antibioticakuur voor bij een (chronische) blaasontsteking. De antibiotica die bij uitstek werkzaam zijn ter behandeling van een blaasontsteking zijn:
- Trimethoprim
- Nitrofurantoïne (Furabid®, Furadantine® e.a.)
- Fosfomycine (Monuril® e.a.)
- Amoxicilline & Clavulaanzuur (Amoclan®, Augmentin®, Forcid® e.a.)
- sulfamethoxazol & trimethoprim (Co-trimoxazol® e.a.)
- Norfloxacine
Deze medicijnen worden tevens voorgeschreven bij terugkerende of chronische blaasontsteking.
2. Cranberries ter behandeling van een blaasontsteking
Je kunt een blaasontsteking niet alleen voorkomen, maar ook behandelen met behulp van cranberries, cranberrysap en cranberry capsules. Vooral cranberrysap wordt veel gedronken ter behandeling van (chronische) blaasontstekingen, en dan met name door vrouwen die eventuele nadelige gevolgen van antibiotica willen mijden. Let wel: onderzoek van het AMC (Amsterdams Medisch Centrum) heeft uitgewezen dat cranberries lang niet zo effectief zijn tegen blaasontstekingen als antibiotica. (bron)
Bij cranberries keert de blaasontsteking gemiddeld na 4 maanden terug; bij antibiotica na 8 maanden.
Tot slot
Een blaasontsteking wordt niet veroorzaakt door tocht en is ook niet erfelijk. Seks kan wél bijdragen aan een blaasontsteking, evenals zwangerschap, irriterende verzorgingsproducten, een verstoorde vochthuishouding of een gebrekkige hygiëne. Wanneer je ondanks bovenstaande tips een blaasontsteking oploopt, dan gaat deze doorgaans vanzelf over. Heb je er last van, maak dan een afspraak met je huisarts.
Als je niet zeker weet of je een blaasontsteking hebt, koop dan een blaasontsteking-test (Exacto®, Easy Home® e.a.) bij de drogist of apotheek. Of laat urine-onderzoek en/of blaasonderzoek doen door een arts of specialist. Zelftests oftewel thuistests voor blaasontsteking zoasl Exacto® en Easy Home® zijn tegenwoordig overigens zeer betrouwbaar om thuis, zelf vast te stellen of je een blaasontsteking hebt opgelopen.
Heb jij aanvullende tips tegen een blaasontsteking. Of weet je nog meer methodes om blaasontstekingen te voorkomen of te behandelen (al dan niet met medicijnen? Laat dan hieronder je reactie achter!
16 Reacties
ik heb suikerziekte en heeft tabletten daar voor maar iedere keer als ik ze in neemt dan krijg ik last van mijn blaas moet wel om het uur s nachts naar het toilet voor te plassen en veel blaas ontstekingen of bacterie krijgt er iedere keer tabletten voor maar als ik die suiker tabletten in neemt dan begint het weer ik ben er twee keer mee gestopt met die suikertabletten toen was het na een paar dagen weg maar nu neem ik ze weer en heb weer last
Als je een blaasontsteking hebt door de E coli bacterie; gebruik dan geen antibiotica maar neem eerst D-mannose (van Vitakruid). Dit is een supplement van vlierbessensap en neemt alle bacterien weg waardoor je heel snel weer van de blaasontsteking af bent. Ik heb jaren last gehad van chronische blaasontsteking, meer zeurderig gevoel; en met 1 D-mannose supplement was het alweer weg. Echt heel fijn en je maakt de goede bacteriën in je darmen niet kapot wat de antibiotica wel doet. Hoor ook alleen maar goede verhalen over D-mannose; is vele malen sterker dan cranberrysap, dus dit werkt echt supergoed.
Wie heeft een behandeling gehad ten bescherming van de blaaswand met het product Uracyst onbekend voor huisarts en apotheek. Steeds terugkerende bacteriële blaasinfectie. Wist totaal niet dat dit chemo was, vooral omdat men wist dat ik in shock kan gaan door medicatie of voeding. Donderdag is dit 2 uur na behandeling gebeurd bij mij thuis en dit 3u30 lang. Heb dan telefonisch gevraagd naar een arts in het ziekenhuis dit is geweigerd, een assistente van urologie kon ook geen informatie door faxen naar huisarts want ze was op de afdeling, moes de dag nadien opnieuw contact nemen tijdens de uren van raadpleging want na 17u was er niemand meer. Dag nadien uroloog niet aanwezig en verpleegkundige wist dat ik onmogelijk in shock kan gaan van dit product want het was enkel glucose dat een film aanlegt op de blaaswand.
Hallo Paul, Aangezien ik als kind geopereerd ben aan mijn plasbuis i.v.m. hypospadie (te korte plasbuis), heb ik rond mijn 28e levensjaar last gekregen van terugkerende urineweginfecties. De afgelopen 20 jaar heb ik erg veel last van klachten die hiermee te maken hebben. Mijn urine is eigenlijk altijd troebel tot extreem troebel. Ik heb altijd wel last/pijn tijdens het plassen en regelmatig voelt het plassen onaangenaam. Mijn straal is minimaal. Eigenlijk is het vaker meer druppelend plassen dan dat er een normale straal aanwezig is. Vandaar dat ik ook altijd zittend moet plassen. De uroloog vermoedt dat de blaas nooit helemaal leeg komt, aangezien de plasbuis te nauw is. Een structurele oplossing heeft hij niet voor ogen. Ik voel dat er altijd een gevecht plaatsvindt in dit gebied tussen bacteriën en afweerstoffen die proberen deze bacteriën te bestrijden. Indien mijn weerstand laag is, winnen de bacteriën, waardoor ik regelmatig urineweginfecties c.q. blaasontstekingen heb. Ik heb leren omgaan met deze zeer vervelende aandoening. Aangezien ik op dit moment extreem veel pijn ervaar tijdens het plassen, ik wel 20 keer per dag moet plassen dat extreem pijnlijk heb, weet ik dat ik weer een infectie van de urinewegen te pakken heb. ’s Nachts kan ik er niet van slapen en moet ik voortduren naar de wc om enkele druppels te lozen. Mijn huisarts heeft mijn urine onderzocht. Ik heb heel veel leukocyten in mijn urine; de maximale uitslag voor de test. De test geeft verder geen nitrietverhoging weer, waardoor mijn huisarts mijn urine op de kweek heeft gezet. Volgens haar heb ik geen bacteriële blaasinfectie of urineweginfectie aangezien er minder dan 10.00000 cellen te vinden zijn en er geen nitrietverhoging is??? Heb ik nu inderdaad geen infectie??? De pijn is ondraaglijk en ik weet zelf uit ervaring bijna zeker dat ik een urine-infectie heb??? Alvast bedankt voor uw moeite. Met vriendelijke groet, Francis
Beste Francis, In dit geval is er sprake van terminologische verwarring… Een ontsteking is een geneeskundige aandoening: een reactie van het menselijk lichaam op weefselbeschadiging of op prikkels van buitenaf waarbij sprake is van lokale pijn, zwelling roodheid, warmte en/of functieverlies. Een infectie houdt in dat een micro-organisme (bacterie, schimmel, gist, alg, protozo o.i.d.), virus, prion of parasiet je lichaam binnendringt en zich aldaar vermenigvuldigt; zodra een infectie merkbare schade aanricht en het functioneren van de gastheer verstoort, spreekt men ook wel van een (infectie)ziekte. Een ontsteking KAN het gevolg zijn van een infectie, maar dat hoeft niet per se zo te zijn. Een infectie kan ontstekingsverschijnselen uitlokken, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het verwarrende van blaasontstekingen en urinewegontstekingen is dat er in het urinestelsel ALTIJD (commensale, niet-ziekteverwekkende) micro-organismen aanwezig zijn… Zolang deze micro-organismen commensaal blijven (en dus niet de veroorzaker zijn van de ontstekingsverschijnselen) spreekt men van een blaasontsteking of urinewegontsteking… Als de ontsteking van de urinewegen WEL wordt uitgelokt door een schadelijke ziekteverwekker –zoals een pathogene bacterie, virus of schimmel– spreekt men van een blaasinfectie of urineweginfectie. In de praktijk worden al deze begrippen (ontsteking versus infectie) echter door elkaar gebruikt. Het punt is in ieder geval dat je arts ervan uitgaat dat er geen sprake is van een infectie, dus dat de ontsteking niet wordt veroorzaakt door een pathogene bacterie, een pathogeen virus of een pathogene gistsoort, en dat het dus geen zin heeft om een antibioticum, virusremmer of antischimmelmiddel voor te schrijven. Naar alle waarschijnlijkheid is er dus sprake van een steriele ontsteking… deze wordt meestal veroorzaakt door fysische of mechanische prikkels, waaronder irritatie, schuring, wrijving, verstopping, overbelasting, nierstenen, poliepen, et cetera. Het feit dat je zo veel pijn ervaart is in ieder geval geen goed teken. Waarschijnlijk is er sprake van een steriele plasbuisonsteking (urethritis) en/of blaasontsteking (cystitis). Toch vind ik het een tikkeltje merkwaardig dat een infectie bij je is uitgesloten op basis van de afwezigheid van nitriet… Een dergelijk hoge leukocytenwaarde is namelijk een duidelijke aanwijzing van een (bacteriële) infectie… De nitriettest is gebaseerd op de omzetting van nitraat tot nitriet door bacteriële nitrogenase-enzymen van zogenaamde ‘nitraatbacteriën’… Dus als er nitriet in je urine zit, betekent dat met nagenoeg 100% zekerheid een bacteriële urineweginfectie… Maar anderzijds sluit de afwezigheid van nitriet een bacteriële infectie absoluut NIET uit… Kortom: als een nitriettest positief is, wijst dit overduidelijk op een urineweginfectie; andersom is een nitriettest in 47% van ALLE urineweginfecties negatief omdat er ook volop bacteriën zijn die geen nitrogenase produceren (bron)… Antibiotica ZOUDEN in dat opzicht dus nog altijd op z’n plaats kunnen zijn… Heb je eigenlijk ook last van koorts en pijnaanvallen/kolieken? En welke vervolgstappen heeft je uroloog ingepland? Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul
Hoi Paul, Allereerst zeer bedankt voor uw uitgebreid en deskundig antwoord op mijn kwestie. Zoals ik heb aangegeven in mijn eerdere vraag is het de huisarts die bovenstaande conclusie heeft getrokken, dus geen nitriet en volgens haar in de kweek niet voldoende bacteriën aanwezig dus geen ontsteking! Ik ben dus ook niet in behandeling van een Uroloog. Meerdere jaren geleden ben ik wel in behandeling geweest bij een uroloog, maar deze kon uiteindelijk niets voor me doen aangezien hij het probleem niet kon oplossen. Een operatie aan de plasbuis was volgens hem zeer risicovol en het was onduidelijk of mijn probleem opgelost zou worden. In het voorval waarin ik heb beschreven hoe mijn huisarts dit heeft aangepakt, heeft mijn huisarts uiteindelijk aan mij gevraagd wat mijn voorstel dan was. Ik heb toen aangegeven dat de pijn onverdraaglijk was en dat een antibioticum volgens mij helaas niet uitgesloten kon worden. Ik heb dan ook het antibioticum Ciprofloxacine voorgeschreven gekregen dat ik nu al ruim een week aan het slikken ben. Aangezien ik al zo lang worstel met dit euvel, probeer ik er zelf achter te komen hoe ik dit euvel enigszins onder controle kan krijgen. Ik meet daarom iedere dag via een urinestick allerlei waarden zoals o.a. mijn leukocyten. De pijn en alle ongemak is op dit moment helemaal verdwenen. De urine is ook weer helder en het plassen in mijn geval normaal. Het antibioticum heeft dus voor nu geholpen. Het aantal leukocyten is op dit moment volgens de urinestick teruggedrongen tot 0. Mag ik dan ook concluderen dat ik ook een bacteriële urine-infectie heb gehad of kun je dat zo niet stellen??? Wat betreft uw vraag over of ik ook last heb van pijnaanvallen of koorts. Van pijnaanvallen had ik geen last wel heb ik voortdurend verhoging en af en toe koorts na een grote lichamelijke inspanning of een lange autorit van meer dan 600km. Mijn huisarts geeft aan dat dit niet ongebruikelijk is aangenaam je dit ook krijgt nadat je bijvoorbeeld een marathon zou hebben gelopen. Tot slot ben ik uiteraard niet gerust op deze ontwikkelingen. Ik hoop dat ook na het beëindigen van mijn antibioticum kuur de klachten en infecties weg blijven. Helaas heb ik al te vaak meegemaakt dat het probleem zich binnen 2 weken weer openbaart. Het antibioticum heeft dan vervolgens mijn weerstand verder ondermijnd en de volgende infectie staat dan alweer te wachten. Ik hoop dat u mij verder advies kunt geven en de zaak voor mij verder kan verhelderen zodat ik beter begrijp wat er nu aan de hand kan zijn en wat ik er verder zelf aan kan bijdragen zodat mijn situatie kan stabiliseren. Alvast bedankt, Francis Leschot
Ik heb een chronische blaasontsteking volgens mijn specialist/dokter. En ik heb steeds veel pijn. Ik ben al enkele keren opgenomen in het ziekenhuis hier in Deurne, Antwerpen, 2100 (AZ Monica). Nu is mijn vraag, kan een waterblaas operatief verholpen worden? Kan u mij raad geven? Wat moet er gedaan worden in mijn toestand? Ik heb altijd pijn! Graag zou ik eens raad krijgen van u… Misschien weten jullie wel een oplossing, ik hoop op een raadgeving of een gunstig antwoord van jullie. Met beleefde groeten, mevrouw de Croock, Petronella
Beste Petronella, Als er daadwerkelijk sprake is van een chronische blaasontsteking, dan dient allereerst de onderliggende oorzaak van de urinewegproblematiek te worden achterhaald. Is er sprake van een bacteriële infectie, van een blaasverzakking, van verslapte bekkenbodemspieren, van een blaasfunctie-afwijking (hyptone, neurogene of luie blaas)? Afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de chronische blaasontsteking dient er naar een specifieke behandeling (medicatie of operatie) te worden gekeken… Overigens komt een chronische, (niet-bacteriële) blaasontsteking relatief weinig voor. Bij een chronische blaasontsteking zijn geen bacteriën aanwezig, maar is de blaas constant ontstoken door een beschadiging van het blaasslijmvlies. In de meeste gevallen gaat het bij een blaasontsteking echter om een acute, bacteriële blaasinfectie, waarbij de bacteriën in de blaas ontstekingsverschijnselen veroorzaken. De vaakst voorkomende oorzaak van blaasontstekingen is een infectie met een bacterie die vanuit de anus via de urinebuis de blaas binnendringt en zodoende de blaaswand infecteert. Een dergelijke blaasinfectie komt in de meeste gevallen wel weer terug, zelfs na succesvolle behandeling… maar een herhaaldelijk terugkerende acute blaasontsteking is iets anders dan een chronische blaasontsteking. Een waterblaas behoort overigens tot de vruchtvliezen van een embryo, dus helaas snap ik niet wat je daarmee bedoelt. Al met al lijkt het me raadzaam om eens een afspraak te maken met een uroloog en indien nodig een cystoscopie (inwendig onderzoek van blaas en plasbuis) te laten uitvoeren. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul
Ik heb zeker twee keer in een maand last van een blaasontsteking. Ik drink doorgaans veel water om de blaas schoon te houden, en dat heeft bij mij wel effect. En belangrijk is gecontroleerd plassen, dat wil zeggen: zorgen dat de blaas daadwerkelijk leeg is… Dat kun je doen door je ogen te sluiten, veel druk op de blaas uit te oefenen en zorgen dat ook echt alle urine uit de blaas loopt. Want achterblijvende restjes urine zijn maar al te vaak de veroorzaker van een blaasontsteking! Maar nogmaals, ook veel drinken is belangrijk.
Ik had nooit blaasontstekingen, tot mijn verhuizing naar een appartement waar ik ze regelmatig oploop. Daar nam ik een hogere wc-pot omdat ik wat ouder ben. Een bejaardenverzorgster met wie ik toevallig in gesprek raakte zei dat een hogere wc-pot een andere plaspositie geeft, waardoor de kans bestaat dat de blaas niet helemaal leeg geplast wordt. In het bejaardentehuis waar zij werkt, legt men bij de bejaarden een balkje onder de voeten bij de wc. Dat schijnt te helpen, evenals gymnastiek om de blaas tot betere lediging te dwingen.
Bij mij werkt cranberry en cranberrysap elke keer weer bij een blaasontsteking. Liever vruchtensap dan zware medicatie!
Lees desgewenst ook dit artikel over blaasontsteking & cranberrysap eens…
Ik heb weleens geprobeerd om mijn blaasontsteking te verhelpen met cranberrysap. Ik ben namelijk absoluut geen fan van antibiotica. Ik had wel het idee dat de pijn minder werd, maar het ging niet echt over. Uiteindelijk is de blaasontsteking vanzelf overgegaan. Bij mij duurt een blaasontsteking sowieso nooit langer dan een of twee weken.
Ik heb niet vaak een blaasontsteking, maar als ik een blaasontsteking krijg, dan is dat altijd na het vrijen. Ligt dat aan mij of aan hem? Of gaat er dan gewoon iets mis? En hoe kan ik een blaasontsteking in het vervolg voorkomen? Help a.u.b!?
Een acute blaasontsteking is in het overgrote merendeel van de gevallen het gevolg van een bacterie. Die bacterie kan in je blaas terechtkomen via je vagina. Je vagina kan besmet raken via hem, maar de bacterie kan ook via jou bij hem terecht zijn gekomen (bijvoorbeeld als zijn geslachtsdeel bij jouw anus in de buurt komt). Dat is heel moeilijk te bepalen.
Ik heb meerdere keren per jaar een blaasontsteking. Het enige wat bij mij helpt is een antibioticakuur. Na een paar dagen is het dan over, maar een paar maanden later komt de blaasontsteking weer terug.