Darmflora: goede bacteriën in je darmen dankzij vezels!

De belangrijkste microflora van het menselijk lichaam zijn de darmflora. Met de term ‘darmflora’ wordt het geheel aan levende micro-organismen in de darmen bedoeld. Je darmflora ontwikkelen zich direct na de geboorte, en blijven de rest van je leven verbazingwekkend stabiel. Alleen bij ziekten & medicijngebruik kan het microbiële evenwicht van de darmflora uit balans raken.

Darmflora: nuttige darmbacteriën

Het overgrote merendeel van de darmflora bestaat uit darmbacteriën. De menselijke darmen bevatten tot 600 verschillende soorten bacteriën. De helft van de totale darminhoud bestaat uit bacteriën. Het gaat om 100 biljoen bacteriën die tezamen tot anderhalve kilogram wegen. De menselijke ontlasting bestaat dan ook grotendeels uit dode darmbacteriën. De darmflora bevatten tevens kleine hoeveelheden schimmels & gisten.

Functie van de darmflora

De belangrijkste functie van de darmflora is het afbreken van voedsel dat niet door het eigen gestel kan worden verteerd, zoals kraakbeen. Daarnaast synthetiseren je darmflora bepaalde essentiële voedingsstoffen, waaronder vitamine K. Synthese door de darmbacteriën kan echter ook negatief uitpakken en toxische componenten terugbrengen in de bloedsomloop.

Darmflora & gezondheid

Een optimale darmflora speelt een essentiële rol bij onze gezondheid en immuniteit. Darmbacteriën voeden zich met plantvezels en creëren een milieu waarin nuttige c.q. gunstige c.q. goede bacteriën groeien. Er kunnen echter ook schadelijke bacteriën groeien, die ontstekingsreacties, zweren en zelfs tumoren kunnen veroorzaken. Bepaalde voedingsmiddelen (prebiotica & probiotica) houden de darmflora gezond…

1. Prebiotica

De darmflora in de dikke darm zijn afhankelijk van voedingsstoffen die niet –of niet volledig– door het lichaamseigen systeem kunnen worden opgeruimd. De verzamelnaam voor niet-verteerbare voedingsstoffen is ‘prebiotica’. De belangrijkste en bekendste prebiotica zijn voedingsvezels. Voedingsvezels werken positief uit op je darmflora omdat:

• Voedingsvezels dienen als voedingsbodem voor nuttige darmbacteriën.
• Ze verbeteren zodoende de stofwisseling & spijsvertering
• Ze voorkomen zodoende darmklachten.

Een prebioticum is dus een niet-verteerbaar ingrediënt van voedsel dat de groei en/of activiteit van één of meerdere soorten nuttige bacteriën in de dikke darm stimuleert. Voedingsvezels zijn dan ook van essentieel belang voor een optimale algehele gezondheid. De effectiefste voedingsmiddelen die prebiotica bevatten zijn: artisjok, knoflook, ui en prei!

Onderzoek van dokter Gemma Walton van de ‘School of Food Biosciences’ aan de Universiteit van Reading in Engeland wijst uit dat een 5-daags prebiotica-rijk dieet het aantal goede bacteriën in de dikke darm vergroot met 133 miljoen!

2. Probiotica

Probiotica zijn iets heel anders dan prebiotica. Ze dienen niet als voedsel voor nuttige darmbacteriën, maar ze bevatten goede bacteriën. Een probioticum is dan ook een voedingsmiddel of supplement dat gedeeltelijk uit levende micro-organismen bestaat. Bekende voorbeelden van probiotica zijn:

• Yakult®
• Danone Actimel®
• Vifit® (FrielandCampina)
• Mona Fysiq®
• Biogarde
• Danone Activia®
• Optimel® (FrieslandCampina)

Al deze producten zijn gebaseerd op melkzuurbacteriën (lacto-bacteriën & bifido-bacteriën). Deze levende bacteriën zouden het microbiële evenwicht in de dunne darm verbeteren. Veel nuttige bacteriën zijn helaas anaeroob en gaan dood als ze in aanraking komen met zuurstof. Veel probiotica zijn dus al dood voordat ze in een drankje kunnen worden verwerkt. Het overgrote merendeel van de overige probiotica overleven de menselijke maagsappen niet. Slechts een fractie van de bacterien zal uiteindelijk levend in de darmen arriveren.

Daarnaast zijn probiotica nagenoeg altijd synthetisch verworven bacteriën. Deze bacteriën kunnen in zeldzame gevallen een allergische reactie of infectie veroorzaken. Bovendien kunnen ze erfelijk materiaal bevatten dat ongemerkt wordt overgedragen op de ‘gastheer’. Bovendien zijn veruit de meeste populaire probiotische drankjes en yoghurtjes extreem rijk aan suiker en zoetstoffen die niet bepaald bevorderlijk zijn voor de darmgesteldheid…

Weetje: toen probiotica voor het eerst werden toegevoegd aan voedingsmiddelen, zijn er zelfs mensen aan probiotica-verrijkte voedungsmiddelen overleden. :(

Tot slot

De darmflora ontwikkelen zich zodra een pasgeborene wordt losgemaakt  van de navelstreng en zich voor het eerst voedt via de mond. Vanaf dat moment is het belangrijk om de darmflora gezond te houden. Dit doe je door gezond te eten, voldoende te bewegen, niet te roken en alcohol-inname te beperken. Ook antibiotica kunnen extreem negatief uitwerken op je darmflora, waarover je meer kunt lezen in dit artikel over darmflora, antibiotica & PDS.

Probiotica zijn overbodig, maar prebiotica (voedingsvezels) zijn daarentegen onwijs nuttig om je darmflora te ondersteunen. Vezels helpen namelijk om je darmflora gezond te houden door ze van een hoogwaardige voedingsbodem te voorzien! Eet daarom voldoende groenten, fruit en volkoren-graanproducten voor de nodige voedingsvezels.

Wat doe jij om je darmflora gezond te houden? En wat denk jij van prebiotica & probiotica? Gezondr verneemt graag jouw mening in een reactie hieronder!

Bronnen: British Journal of Nutrition + International Journal of Food Microbiology