Naar schatting reageert ongeveer 25 procent van de voltallige bevolking allergisch op honden, veelal zonder dat men daar zelf van op de hoogte is. Honden dragen namelijk bepaalde stofjes bij zich waarvoor mensen allergisch kunnen zijn. Deze stofjes worden ook wel “allergenen” genoemd.
De belangrijkste hondenallergenen zijn de “Canis familiaris”-allergenen (vooral ‘Can f 1’ en in mindere mate ‘Can f 2’). Deze allergenen worden aangemaakt door de speekselklieren en talgklieren van honden. Hondenallergie wordt dan ook veroorzaakt door huidschilfers, speeksel én haren van honden.
In dit artikel lees je alles wat je moet weten over hondenallergie…
Allergisch voor alle honden
Wetenschappers twijfelen er nog steeds over of bepaalde hondenrassen andere allergeensoorten produceren dan andere rassen. Vooralsnog is hier geen enkel bewijs voor en gaat men ervan uit dat alle honden dezelfde allergenen verspreiden. Een hondenallergie oftewel honde-allergie kan dan ook door iedere willekeurige hond worden uitgelokt.
Wel is het zo dat sommige honden beduidend minder of zelfs extreem weinig allergenen voortbrengen. Deze honden staan ook wel bekend als ‘anti-allergeen’, ‘hypoallergeen’ of ‘allergeenvrij’. Hoewel de kans beduidend kleiner is dat deze honden een allergische reactie uitlokken, zijn sommige mensen er desalniettemin (extreem) allergisch voor.
Weetje: Als je allergisch bent voor één hond, ben je allergisch voor alle honden, al is het maar een beetje. Volledig allergievrije honden bestaan (helaas) niet.
Hypo-allergene (“allergie-vrije”) honden
De mate van hypo-allergeniteit van iedere hond verschilt zeer sterk per persoon. De ene allergiepatiënt kan totaal klachtenvrij blijven bij contact met een specifieke hond, terwijl een ander er ziek van wordt. In onderstaande lijst vind je de hondenrassen die de hoogwaardigste anti-allergene eigenschappen worden toegeschreven:
1. Poedel
Poedels zijn middelgrote tot grote honden met een kroesvacht dan wel koordvacht. Om die reden verliezen ze relatief weinig allergenen en zijn ze erg “allergievriendelijk”. Er zijn velerlei kruisingen van Poedels met andere hondenrassen die over het algemeen extra goed worden getolereerd door allergiepatiënten, waaronder de Labradoodle, Goldendoodle en Schnoodle.
2. Labradoodle
De “Labradoedel” betreft een kruising tussen Labrador & Poedel. Dit hondenras is speciaal gefokt met het oog op hondenallergie. Voor de aanschaf van een (Australian) Labradoodle geldt doorgaans een lange wachtlijst.
3. Goldendoodle
De “Goldendoodle”, “Golden Doodle” oftewel “Golden Doedel” is een kruising van een Golden Retriever met een Poedel. Ook dit ras is speciaal gefokt voor diegenen die allergisch zijn voor honden. De prijs van zowel een Labradoodle-pup als een Goldendoodle-pup ligt veelal tussen de 1500 en 2000 euro.
4. Portugese Waterhond
De Portugese Waterhond is een gespierde, middelgrote hond. Diens (nauwelijks verharende) vacht is glanzend, dik, krullend of kroezend qua textuur en zwart, wit of bruin van kleur (vaak gestreept of gestipt). Ook zijn neefje de Spaanse Waterhond is tot op zekere hoogte anti-allergeen. De Amerikaanse president Barack Obama is trots bezitter van een Portugese Waterhond.
5. Schnauzer
Een Schnauzer is een hoekige, allergievriendelijke hond met een borstelige baard, snor en wenkbrauwen. De zogenaamde “Miniatuur Schnauzer” is kleiner van formaat en verliest zodoende extra weinig allergenen. Ook zijn er hypoallergene kruisingen tussen Schnauzers en Poedels, genaamd “Schnoodles” oftewel “Schnoedels”.
6. Chinees Naakthondje
Chinese Naakthondjes hebben haarpluimpjes op hun kop, pootjes en staartje, maar zijn verder haarloos. Hoewel deze (overwegend blote) hondjes erg allergievriendelijk zijn, mogen ze zich maar al te vaak de trotse winnaar noemen van “lelijkste hond-wedstrijden”.
7. Mexicaanse Naakthond
De Mexicaanse Naakthond oftewel “Xoloitzcuintle” is een volledig naakte c.q. kale hond met een brede schedel en lange snuit. Deze hond heeft een uiterst eigenzinnig uiterlijk wat niet door iedereen evenzeer wordt gewaardeerd. Let op: ook de verwante ‘Amerikaanse Naakthond’ (Amerikaanse Haarloze Terriër = AHT) en ‘Peruaanse Naakthond’ hebben anti-allergene eigenschappen.
8. Italiaanse Windhondje
Italiaanse Windhondjes zijn de kleinste neefjes uit de windhondenfamilie. Ze zijn erg klein en extreem kortharig en verliezen zodoende weinig allergenen. De grotere windhonden, waaronder de (Italiaanse) Greyhound, zijn mindere mate hypoallergeen.
9. Kerry Blue Terriër
De Kerry Blue is een middelgrote terriër met een zwarte vacht die door de jaren heen enkele verkleuringen doormaakt. Deze terriër heeft een extreem kroezige, krullerige vacht en een geinig baardje.
10. Soft-coated Wheaten Terriër
De (Irish) Soft-coated Wheaten Terriër is een middelgrote, krachtige hond met rechthoekige contouren. Deze karakteristieke hond is relatief allergievriendelijk. Ook aan de volgende neefjes van de Kerry Blue en Wheaten worden hypo-allergene eigenschappen toegeschreven: ‘Airedale Terriër’, ‘Scottish Terriër’, ‘Welsh Terriër’, ‘Bedlington Terriër’ en ‘Aberdeen Terriër’.
11. Basenji
De Basenji is een klein, ongebruikelijk uitziend hondje, afkomstig uit Congo. De voorouders van de “Congo-terriër” werden al afgebeeld in Oudegyptische graftombes. Basenji’s hebben een soepele, glanzende, koperkleurige of zwarte vacht met een witte snuit, hals en borst.
12. Maltezer
Maltezers oftewel “Maltezer Leeuwtjes” zijn kleine, ivoorkleurige hondjes met een pittig karakter en een zijdeachtige vacht die in een scheiding recht omlaag valt. Ze zijn relatief allergievriendelijk en geschikt voor velen die lijden aan een allergie jegens honden.
13. Bichon à poil Frisé
Een krulharig Leeuwtje oftewel “Bichon Frisé” lijkt op een Maltezer, maar is ietwat groter. Dit hondje heeft een witte, crèmekleurige of grijze vacht die los, wollig en krullend van structuur is. Dit hondje zou door vele patiënten met hondenallergie worden getolereerd.
14. Havenezer
Een Havenezer oftewel “Havenese” is een klein hondje met een welige, golvende of krullende dubbele vacht, bestaande uit lang (15 – 20 cm) zijdeachtig haar. Havenezers behoren net als de Maltezers en andere “leeuwhondjes” (Bolognezer, Coton de Tuléar e.a.) tot de Bichon-familie. Al deze Bichons zouden anti-allergene eigenschappen hebben.
15. Chihuahua
Chihuahua’s zijn piepkleine hondjes met een kort, puntig snuitje en opvallend grote oren. Omdat een Chihuahua zo klein is en dus een klein huidoppervlak heeft, verspreidt dit hondje opmerkelijk weinig allergenen. Dit geldt des te meer voor de kortharige Chihuahua.
Let op: de honden in bovenstaande lijst zijn “allergievriendelijk”. Dit houdt in dat de kans relatief klein is dat ze allergieklachten teweegbrengen. Anti-allergeniteit kan echter nooit worden gegarandeerd en de kans op hondenallergie blijft dan ook altijd aanwezig!
Eigenschappen van allergene honden
Hoewel sommigen anders beweren, produceren alle honden dezelfde soorten hondenallergenen (o.a. Can f 1 & Can f 2), en er is dus géén sprake van ras-specifieke hondenallergenen. Allergenen zitten in huidcellen, haren, speeksel en urine van iedere hond. De kans dat een bepaalde hond hondenallergie veroorzaakt is dus niet genetisch bepaald en dus ook niet of nauwelijks ras-specifiek.
Wel is het zo dat bepaalde hondenrassen beduidend minder allergenen produceren dan andere rassen. Deze “allergeenconcentratie” of “allergeen-intensiteit” is afhankelijk van de volgende eigenschappen:
1. Grootte
Hoe groter een hond, des te groter diens huidoppervlak. Hoe groter het huidoppervlak, des te meer huidcellen en haren de hond logischerwijs heeft.
2. Huid
De huid van een hond ververst zich eens in de zoveel tijd. De oppervlakkige, dode huidcellen (hoornlaag) worden afgestoten (“roos”). Hoe sneller een hond de cyclus van huidvernieuwing doorloopt, des te meer huidschilfers er binnenshuis ronddwarrelen. Bij sommige honden verloopt dit proces erg snel (3 dagen); bij andere tergend langzaam (6 weken). Dit heeft vooral te maken met het huidtype en in mindere mate met de conditie van de hondenhuid.
3. Vacht
Er zijn honden met kortharige, ruwharige, langharige, gladharige, krulharige, kroezende, wollige en stokharige (dubbel-gelaagde) vachten. De mate waarin een hond haren en huidschilfers verliest is sterk afhankelijk van de hoedanigheid van diens vacht.
Over het algemeen houdt een ruwe, krullende, vettige vacht veel meer huidschilfers vast dan een gladde, steile vacht. Zodoende kunnen er beduidend minder allergenen worden verloren en ingeademd. Daarnaast speelt de vachtlengte en het “ruien” (haarvernieuwingspatroon) een belangrijke rol bij hondenallergie. Tot slot kan het raadzaam zijn om de vacht van een hond regelmatig te knippen of scheren.
4. “Wasbaarheid”
Een hond die regelmatig gewassen wordt, verliest veel minder haren en huidschilfers dan een hond die nooit in bad gaat. Maar een kleine, kortharige Chihuahua is logischerwijs beduidend makkelijker te wassen dan een enorme, langharige Tibetaanse Mastiff.
Let op: Er duiken steeds meer aanwijzingen de kop op dat mensen allergisch zijn voor individuele honden en niet zozeer voor hondenrassen. Dit zou betekenen dat de “allergeniteit” van een hond afhankelijk is van de eiwitproductie van de hond in kwestie en de gevoeligheid (allergische drempel) van diens baasje en niet van het hondenras.
Tips voor de aanschaf van een hond
Ben je allergisch voor honden, maar wil je desalniettemin een hond aanschaffen? Onderneem dan in ieder geval de volgende stappen:
- Overweeg bij voorkeur een “hypo-allergene” hond.
- Bezoek de fokker (liefst meermaals) en ga na of je direct of binnen 24 uur erna een allergische reactie krijgt.
- Vraag om een monster van de vacht (bijeengeraapte haren inclusief huidschilfers) en houd dit vachtmonster continu in je directe nabijheid.
- Informeer of je de hond “op proef” kan houden, dus kan retourneren als er allergieklachten op zouden treden.
- Neem een hond die gemakkelijk gewassen (en evt. geknipt of geschoren) kan worden.
- Laat de vacht- en huidverzorging van je hond bij voorkeur buitenshuis doen (hondenkapper, trimsalon e.a.).
Symptomen van hondenallergie
De belangrijkste allergenen die hondenallergie veroorzaken zijn zogenaamde “inhalatie-allergenen”. Je inhaleert ze namelijk, wat betekent dat je ze inademt. Je kunt hondenhuidschilfers, deeltjes van hondenharen en opgedroogde residuen van hondenspeeksel inademen. Deze allergenen zijn microscopisch klein en vederlicht en dwarrelen overal in je woning rond.
De allergenen die je inademt komen in contact met de slijmvliezen van de ogen, neus, mond en luchtwegen en worden vervolgens in de bloedbaan opgenomen. Tot slot binden de allergenen zich aan antistoffen (immunoglobuline e.a.), waardoor een allergische reactie optreedt. De belangrijkste symptomen van een hondenallergie zijn als volgt:
- Droge, rooddoorlopen, tranende ogen
- Benauwdheid + kortademigheid
- Hoesten & niezen (meestal in buien)
- Huidklachten: jeuk, roodheid, angio-oedeem, branderig gevoel, galbulten
- Geïrriteerde, kriebelende keel
- Vermoeidheid & lusteloosheid
- Verstopte neus of loopneus
- Astmatische bronchitis
- Hortende en piepende ademhaling
- Hoofdpijn
Tips om allergieklachten te beperken & voorkomen
Ben jij allergisch voor honden? Dan zijn er enorm veel dingen die je kunt doen om allergische reacties tot een minimum te beperken! Het is lastig om een allergie voor honden volledig te genezen, maar dankzij onderstaande tips kun je nagenoeg klachtenvrij blijven:
1. Omgang met je hond
Het meest praktische en voor de hand liggende is natuurlijk om géén hond in huis te halen. Als je echter per se een hond wilt (of al een hond hebt), dien je bepaalde voorzorgsmaatregelen te treffen. Laat jouw hond uitsluitend toe in een specifieke ruimte van je woning. Zorg ervoor dat een hond nooit op geschoffeerde banken of stoelen gaat liggen en houd huisdieren vooral buiten je slaapkamer! Er zijn overigens honden die uitstekend vertoeven in een –al dan niet verwarmd– hondenhok.
Aanvullende tip: Het kan best zijn dat jouw hond geen allergieklachten teweegbrengt, maar andermans hond wel. In dat geval is het raadzaam om bezoekjes aan hondeneigenaren te beperken. Laat andermans hond bovendien niet toe in jouw woning.
2. Woning & inrichting
Leg geen stoffen vloerbedekking, kleden en tapijten op de vloer, maar liever laminaat of vinyl. Gladde vloeren zijn namelijk veel gemakkelijker schoon te houden. Haal ook zo min mogelijk (fleece)dekens, kussentjes en andere stoffen toebehoren in huis. In stoffen en beklede attributen kunnen zich na verloop van tijd namelijk enorme hoeveelheden hondenallergenen ophopen. Om die reden zijn lederen en kunststof meubels veel allergievriendelijker dan stoffen en gestoffeerde meubels.
3. Hygiëne & schoonmaak
Stofzuigen behoort tot de beste maatregelen tegen hondenallergie. Een hond verliest namelijk continu haren, huidschilfers en speeksel, en sporen hiervan dwarrelen continu door je huis. Een deel van deze allergenen slaat bovendien neer op meubels, vloeren, tapijten, gordijnen etc. Hoe vaker je stofzuigt, des te “hypo-allergener” je woning!
Ook is het raadzaam om met aanzienlijke regelmaat te dweilen en meubels af te nemen met een natte doek als je allergisch bent voor honden. Daarnaast is het belangrijk om beddengoed, tapijten en gordijnen regelmatig te verschonen en wassen/stomen boven de 40ºC. Tot slot is het extreem raadzaam om je handen te wassen na contact met een hond en te douchen voordat je naar bed gaat.
Aanvullende tip: Gebruik bij voorkeur een “UV anti-allergie stofzuiger”. Dit is een hypo-allergene stofzuiger met ioniserende filter die bijna 100% van alle hondenallergenen opzuigt en nooit meer uitblaast. Een stofzuiger met HEPA-filter (H13 t/m U17) is een prima tweede keus.
4. Luchtfilter
Een luchtreiniger met UV-filter of HEPA-filter behoort tot de beste middelen om allergische reacties voor honden tot een minimum te beperken. De beste luchtfilters nemen tot wel 99,9999% van alle hondenallergenen in zich op. Speciale geïmpregneerde HEPA-filters zoals Coway® en NanoBio® vernietigen ook nog eens schimmels, bacteriën, virussen en mijten.
Aanvullende tip: Een UV-luchtreiniger of HEPA-luchtreiniger werkt vele malen beter ter preventie van allergische reacties op honden dan “normale” elektrostatische luchtreinigers.
Behandelingen & medicijnen tegen hondenallergie
Er zijn verschillende vormen van medicatie en medische behandelingen om hondenallergie te behandelen en allergieklachten te onderdrukken. Hieronder bespreken we de belangrijkste:
1. Allergietest bij vermoeden van hondenallergie
Na kattenallergie is hondenallergie de vaakst voorkomende huisdierenallergie ter wereld. Een hondenallergie kan al direct na de geboorte ontstaan, maar zich ook pas op latere leeftijd ontwikkelen. Als je zeker wilt weten of je allergisch bent voor honden, dan kun je een tweetal tests ondergaan…
Allereerst is er de RAST-allergietest. Voor een RAST-test wordt een bloedmonster afgenomen dat via de RAST-methode wordt onderzocht op bepaalde antistoffen. Immunoglobuline E (IgE) is de belangrijkste antistof die onder invloed van hondenallergenen wordt aangemaakt.
Daarnaast onderscheiden we de priktest. Hierbij wordt hoog-geconcentreerd hondenallergeen op de huid aangebracht. De behandelde huid wordt vervolgens doorprikt, waarna wordt gekeken of er een allergische huidreactie optreedt. Hoe groter de eventuele galbult, des te allergischer je bent voor honden.
Weetje: Er bestaan vier verschillende gradaties van hondenallergie. Bij graad 1 ben je licht allergisch voor honden. Klasse 4 is de hevigste vorm van hondenallergie.
2. Antihistaminica
De belangrijkste vorm van medicatie tegen hondenallergie is het “antihistaminicum”. Antihistaminica zijn medicijnen die de vrijlating van ontstekingsbevorderende antistoffen (histamine, bradykinine, leukotriënen, cytokines, eosinofielen e.a.) in je lichaam tegengaan. Bekende voorbeelden van antihistamine zijn Zyrtec, Aerius, Azaron en Fenistil.
Een antihistaminicum wordt meestal oraal ingenomen in de vorm van een pilletje of tabletje, maar kan tevens worden toegediend d.m.v. huidinjectie via een spuit, inhalatie via een inhaler, druppels in de ogen en crème op de huid. Al met al zorgen antihistaminica ervoor dat er geen –of in ieder geval een beduidend mildere– allergische reactie optreedt na contact met een hond.
Weetje: voor (extreem) heftige vormen van hondenallergie worden ook nog weleens corticosteroïden, mestcelstabilisatoren en decongestiva voorgeschreven.
3. Immunotherapie
Immunotherapie tegen hondenallergie wordt ook wel “desensibilisatie” of “hyposensibilisatie” genoemd. Het betreft een langdurige behandeling (+/- 3 tot 5 jaar) waarbij je langzaamaan ongevoelig wordt gemaakt voor hondenallergenen. Iemand die allergisch is voor honden krijgt in dat geval stelselmatig hondenallergenen toegediend, net zolang tot er immuniteit is bereikt. Immunotherapie kan via druppels onder de tong (sublinguaal) of via huidinfecties (subcutaan) worden uitgevoerd.
Tot slot
Allergie voor honden merk je meestal op door irritatie en jeuk van je neus, ogen, keel en longen. Het nare van een hondenallergie is dat haren en huidschilfers van honden als voedselbron dienen voor huisstofmijten, die op hun beurt ook weer allergieklachten kunnen veroorzaken. Bovendien dragen huisdieren pollen, stof en schimmels in hun vacht mee die ook aanleiding kunnen geven tot allergieën.
Ben jij allergisch voor honden en is bovenstaande informatie nuttig gebleken? Laat dan hieronder een reactie achter en/of like Gezondr op Facebook via deze button…
