Henk stelde de volgende vraag aan Gezondr:
‘Ik heb een lage rusthartslag (40 – 45) en slaap slecht. Is er een verband tussen een trage hartslag en slaapstoornissen?’
Hieronder vind je een aantal mogelijke verbanden tussen hartslag & slaapkwaliteit…
Gemiddelde hartslag
Eerst een globale schets van de “gemiddelde hartslag”… De gemiddelde rusthartslag ligt rond de 70 slagen per minuut. De maximale hartslag (bij zware lichamelijke inspanning) ligt meestal tussen de 160 en 200 slagen per minuut. Een rusthartslag van 40 tot 45 slagen per minuut is dan ook erg laag. Men spreekt dan ook wel van ‘bradycardie’.
Gevolgen van een lage hartslag
Je hartslag is het gevolg van de samentrekking van je hartspier. Door deze samentrekking wordt bloed door je lichaam gepompt dat rijk is aan zuurstof en voedingsstoffen. Je organen en weefsels hebben deze stoffen nodig om te kunnen blijven functioneren.
Als je hart te traag klopt, dan kan het zijn dat er onvoldoende bloed door het lichaam wordt gepompt. Hierdoor kunnen allerlei gezondheidsklachten ontstaan, waaronder duizeligheid, kortademigheid, zwakte, pijn op de borst & flauwvallen. Sommige mensen ondervinden echter geen (merkbare) klachten aan bradycardie.
Oorzaken lage rusthartslag
Een lage rusthartslag is vaak het gevolg van een verminderde pompfunctie, verslechtering van de hartkleppen of een hartritmestoornis. Ook medicijnen en littekens van een eerdere hartaandoening kunnen bradycardie veroorzaken. In veruit de meeste gevallen is een lage rusthartslag een bijkomend gevolg van het verouderingsproces.
Hartslag & slaap
Je hartslag verandert continu tijdens je slaap. De hartslag tijdens je slaap is met name afhankelijk van de slaapfase in de slaapcyclus waarin je verkeert. We onderscheiden 5 fases tijdens iedere slaapcyclus, namelijk:
1e NREM-fase (lichte slaap)
Overgangsfase tussen waken en slapen. Je hebt moeite je ogen open te houden en valt uiteindelijk in slaap. Hartslag en ademhaling worden alsmaar trager.
2e NREM-fase (lichte slaap)
Begin van de echte slaap. Je wordt niet meer van elk geluid wakker. Maar als je wordt gewekt, heb je nog niet het gevoel diep te hebben geslapen. Je hartslag wordt nog altijd trager.
3e NREM-fase (diepe slaap)
Overgangsfase van lichte naar diepe slaap. Je hartritme daalt nog verder en je ademhaling wordt zeer regelmatig. Je spieren raken totaal ontspannen.
4e NREM-fase (diepe slaap)
De échte diepe slaap. Ademhaling en hartritme zijn op zijn allerlaagst. Als je uit deze slaap gewekt wordt, ben je gedesoriënteerd en heb je tijd nodig om bij zinnen te komen.
5e fase: REM- of droomslaap
Je hersenen zijn actief met dromen. De spieren van armen en benen zijn nagenoeg verlamd. De bloeddruk stijgt en de ademhaling en hartslag zijn sneller en bovendien veel onregelmatiger.
Tijdens een nacht doorloop je meestal vier of vijf slaapcycli. Tijdens de eerste slaapcycli zijn de diepe slaap-fases het langst; aan het eind van de nacht neemt het aandeel van de lichte slaap en droomslaap toe.
Hartslag & slaapkwaliteit
In principe veroorzaakt de vertraging van je hartslag tijdens het slapen geen problemen. Mensen die die toch al een lage hartslag hebben, kunnen problemen ervaren wanneer de hartslag tijdens de slaap nóg verder daalt. In dat geval kunnen ademhalingsproblemen en hartritmestoornissen optreden, die op hun beurt weer slaapstoornissen kunnen veroorzaken. Daarnaast kunnen de volgende verbanden worden gelegd tussen trage rusthartslag & slaapstoornissen:
1. Gebrekkige hartlongfunctie
Een onvoldoende hartfunctie en/of longfunctie (tezamen: hartlongfunctie) kan een zuurstoftekort tijdens de slaap veroorzaken. In een bepaalde lighouding kunnen sommige mensen moeilijker ademhalen, waardoor ze tijdens de slaap extra veel last hebben van hun zwakke hart of longen. Een trage hartslag draagt weer bij aan dit zuurstofgebrek tijdens de slaap.
2. Slaapapneu
Ook slaapapneu kan een verband verklaren tussen een trage hartslag en slaapstoornissen. Slaapapneu houdt in dat het zachte weefsel van de keel en het verhemelte tijdens de slaap de luchtwegen blokkeren. Hierdoor ga je niet alleen hard snurken, maar ontstaat ook een ademstilstand en zuurstofgebrek. In het ergste geval ontstaat een extreem hoge bloeddruk, hartfalen of zelfs een hartinfarct. Bij een ademstilstand kun je wakker schrikken uit ademnood. Slaapapneu gaat vaak gepaard met een extreem trage, snelle of onregelmatige hartslag.
3. Hartritmestoornis
Als een te trage hartslag je hartritme tijdens je slaap ontregelt, dan spreekt men ook wel van een nachtelijk hartritmestoornis. In dat geval kan er tevens sprake zijn van een overslaande hartslag (extrasystole), hartkloppingen (palpitaties) en/of pijn op de borst. Veel mensen hebben meer last van extrasystolen, palpitaties en bijkomende slaapklachten in een bepaalde lighouding.
4. SDB
Mensen die tijdens hun slaap een ernstig verstoorde ademhaling hebben, lopen meer risico op hartritmestoornissen. Het gaat hierbij om mensen die tijdens de slaap ademstilstanden hebben die 10 seconden of langer aanhouden. Dit wordt ook wel ‘Sleep Disordered Breathing’ of SDB genoemd. Lange ademstilstanden kunnen door slaapapneu komen, maar ook een andere oorzaak hebben. SDB kan te maken hebben met een te trage hartslag, maar dat hoeft niet.
Tot slot
Nachtmerries, slaapwandelen en gelijksoortige factoren die tijdens de slaap plaatsvinden, zijn van invloed op zowel je hartslag als op je slaapkwaliteit. Als je last hebt van slaapklachten en/of hartklachten, ga dan altijd even langs de huisarts. Deze kan je wellicht doorverwijzen naar een cardioloog en/of slaapkliniek. Enkele tips die je zelf kunt toepassen zijn als volgt:
- Niet op je rug slapen
- Zo regelmatig mogelijk naar bed & opstaan
- Oppassen voor overgewicht
- Alcoholgebruik beperken & niet roken
- Terughoudend zijn met slaapmiddelen & kalmeringsmiddelen
- De luchtvochtigheid van je slaapkamer op peil houden
Heb jij ervaring met een trage hartslag en slaapproblemen? Laat hieronder weten of jij inmiddels een mogelijke oorzaak of onderling verband hebt ontdekt!
32 Reacties
Hallo, ik slaap niet al te best de meeste tijd en meet via mijn Fitbit dat is ’s nacht als ik wel slaap een lage hartslag heb. (gemeten 43-45 per min.). Ik heb slaap apneu en gebruik daar voor een CPAP apparaat, na enige gewenning gaat dat redelijk goed. ’s Nachts moet ik er meestal een keer uit voor toilet bezoek maar kom daar na vaak niet meer in slaap. Ga er dan uit en ga beneden zitten lezen o.i.d. De hele lage hartslag komt meestal alleen voor in het begin van de slaap. De waardes voor de apneu zijn goed die meet het apparaat. Wat mij verontrust is de lage hartslag. Heb dat al een keer aangekaart bij de huisarts (was toen nog 45-48 maar die deed als of het vrij normaal was.
Dag, Ik heb sinds een half jaar `s nachts heftige hart-overslagen (extrasystolen). Werd bevestigd met een Holter (verder geen afwijkingen). De overslagen beginnen telkens wanneer ik in slaap dreig te vallen, of komen op tijdens mijn slaap. Ik slaap hierdoor nauwelijks meer. Zodra ik weer in beweging kom, nemen de overslagen af (of voel ik ze niet meer). Er wijst weinig in de richting van apneu (ondergewicht, snurk niet, partner hoort nooit stokkende ademhaling, rook niet, drink nauwelijks), toch is het zeer opvallend dat ik sinds 6 maanden uit het niets, zo goed als nooit meer slaap zonder heftige overslagen. Ook word ik altijd moe wakker en heb ik sinds 6 maanden tintelend gevoel in mijn hoofd. Mijn vraag is: heeft het zin een slaaponderzoek te doen? Mijn huisarts houdt het af, maar hij zegt bij alles dat ‘verder onderzoek’ geen zin heeft. :-/
Bij een dergelijke ‘waslijst’ aan klachten lijkt het me zeker raadzaam om slaaponderzoek te laten verrichten. Mocht je huisarts hier niet aan willen meewerken, dan staat het je vrij om een second opinion aan te vragen. Meer informatie t.a.v. deze materie vind je in de volgende artikels:
Sterkte ermee!
Hallo,
Ik lees nu je verhaal en ik heb echt exact hetzelfde. Ook middels holter bewezen dat ik multiform extrasystolen heb. In de nacht ook een trage hartslag van 41/42.
Ben jij er inmiddels achter gekomen waar het vandaan komt?
Graag hoor ik van je.
mvg. Coby
Man van 33. Heb ’s nachts een hartslag van 60 tot 65, als ik wakker wordt ben ik nog steeds moe. Als ik in de auto zit zakt mijn hartslag naar rond de 52. Rook niet en sport regelmatig maar niet meer na half 7 s’ avonds. Moet mijn hartslag tijdens de slaap dan ook niet lager zijn?
Hallo, Ik ben een vrouw van 33. Ik heb voornamelijk snachts een lage hartslag. Tussen de 43 en 47. Vannacht echter is hij langer dan 10 minuten onder de 40 geweest. 38. Ik schrik hier een beetje van. Ik was ook vanochtend na het sporten een beetje licht in mijn hoofd. Wel een normale hartslag op dat moment. Zou ik hier mee naar de huisarts moeten?
Als ik in diepe slaap val word ik af en toe wakker omdat mijn hartslag dusdanig laag word dat ik hem bijna niet meer voel kloppen. Moet ik hier mee naar de dochter? (Ik rook)
Beste Danoniem, Beetje late reactie, maar dit heb ik ook, ik ben in de afgelopen jaren een aantal maal ’s nachts wakker geworden omdat mijn hartslag zo laag was of even helemaal wegbleef zodat ik echt uit bed moest. Er is een ECG gemaakt, maar daar is niets op te zien, binnenkort ga ik naar de huisarts om een holter te vragen, maar dat is natuurlijk ook maar een momentopname. Punt is dat het telkens wel in stressvolle tijden was/is, dus het zou ook daardoor kunnen komen. Daarom ben ik benieuwd hoe het nu met jou gaat en of je nog onderzoeken hebt gehad?
Lig nu al n tijdje wakker (4.30) en durf eigenlijk niet meer te slapen. Ik heb een hartslag van 42 en telkens als ik in diepe slaap val valt mijn ademhaling weg en heb ik t gevoel dat mijn laatste min. Heeft geslagen. Erg beangstigend. Ik heb wegens pijn
Wegens pijn oxycodon gekregen. Kan dit n oorzaak zijn?
In de bijsluiter van oxycodon staat: “Heeft u te veel van dit middel ingenomen? Als u meer van dit middel heeft ingenomen dan uw arts heeft voorgeschreven, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts of het plaatselijke gifcentrum. De volgende verschijnselen kunnen optreden: … vertraagde ademhaling (ademhalingsdepressie)… verlaagde bloeddruk… vertraagde hartslag…” (bron) En Farmacotherapeutisch Compas zegt: ” Overdosering (voor symptomen en behandeling zie ook toxicologie.org/opioïden of vergiftigingen.info)… Symptomen: ademhalingsdepressie, depressie van het centrale zenuwstelsel (van stupor tot coma), miosis, hypothermie, bradycardie…” (bron) Wat ik me dus afvraag is welke dosis oxycodon je arts heeft voorgeschreven en hoeveel je ervan inneemt… Zie eventueel ook het volgende artikel:
Sterkte ermee!
Ik kring maar 1x 5mg. 2x daags. Dus de minimale dosis. Ik had het ook gelezen maar van overdosis is geen sprake.
Hallo, Ik (man 57) heb nu een vreemd verschijnsel. Wilde wel eens weten wat mijn hartslag doet tijdens de slaap en heb een constante meting gedaan van +/- 8 uur van de hartslag tijdens de slaap. Apart is dat rond 03:00 de hartslag van +/- 50 oploopt naar +/- 95 in een stijgende lijn en vervolgens binnen een minuut naar 40 zakt en daarna een minuut of 7 er over doet om weer omhoog te komen. Hartslag blijft dan ook rond de 80-90 tot ik wakker ben (rond 05:00). Om te kijken of dit geen toeval was heb ik 4 dagen later weer een meting gedaan en identiek rond 03:00 gebeurt dit weer. Ik merk zelf niets van dit gebeuren tijdens mijn slaap. Ik sport erg veel 6 dagen per week, niet roken en zelden alcohol en BMI van 23. Ben erg benieuwd of ik met dergelijke info naar een dokter moet.
Ik wordt regelmatig wakker met zuurstoftekort. Eerst dacht ik aan een nachtelijke astma-aanval, maar nu heb ik het ook meegemaakt zonder dat ik een astma-aanval had. Ik heb een kussen onder mijn matras gelegd zodat ik met mijn hoofd iets hoger lig, dit helpt wel een beetje, maar niet voldoende. Dus ga ik toch maar even langs de huisarts met deze klacht en horen wat zij erover zegt.
Misschien Obstructief Slaapapneu Syndroom (OSAS)?
hoi hoi ik heb een vraagje ik val flauw en ben ook heel vaak duizelig ieder dag eigenlijk ben vandaag weer in het ziekenhuis geweest nou ik weet het niet meer alles is goed en zoeken het maar uit ik wil weten wat het is toen het begon was ik zeven jaar ben nu 33 en word alleen maar erger word er echt gek van weet je wat ze in het ziekenhuis zeggen zout te kort ja natuurlijk geef er dan wat voor ik wil er vanaf kan niet eens een potje voetballen of zo kunnen jullie iemand die hier verstand van heb alvast heel erg bedankt
Beste Esmeralda, Mijn vrouw viel ook met regelmaat flauw. Het ‘wegraken’, ‘flauwvallen’, ‘bezwijken’, ‘black-out’, ‘syncope’, ‘collaps’, ’toeval’, hoe je het ook wilt noemen… leek gewoon niet op ‘normaal flauwvallen’. Ze was bekend met flauwvallen en dit leek anders… Neurologen weigerden haar keer op keer te onderzoeken en zeiden “jonge meisjes vallen nu eenmaal flauw”… Wij hadden na enkele jaren echter sterk het vermoeden dat er sprake was van epileptische aanvallen. Mijn vrouw vertoonde echter geen sterkte spierstuipen of spierschokken en ze had geen urineverlies, dus neurologen bleven het op flauwvallen gooien zonder ook maar een MRI te maken… Totdat we op eigen houtje naar het UZA te Antwerpen gingen… Daar ontdekten ze binnen enkele uren een zeldzame vorm van slaapkwabepilepsie. Ze kreeg Keppra (levetiracetam) voorgeschreven en heeft sindsdien nooit meer een volledige aanval / toeval gehad. Ik beweer geenszins dat er ook in jouw geval sprake is van epilepsie, maar wel dat het iets kan zijn om bij stil te staan. Flauwvallen zonder duidelijke aanwijsbare reden is namelijk niet zo gebruikelijk als vaak wordt gedacht en beweerd. Ja, wel bij pijn, uitputting, schrik, oververhitting, hevige emoties, zuurstofgebrek, hyperventileren, et cetera. Mensen kunnen inderdaad gevoelig zijn voor flauwtes, maar vaak is dat onder ongewone omstandigheden. En dan nog, als je regelmatig in klassieke zin flauwvalt, ga je doorgaans na verloop van tijd een patroon herkennen en/of een oorzaak ontdekken. Als je al 25 jaar zonder duidelijke reden flauwvalt, lijkt me toch sprake te zijn van een al dan niet neurologische oorzaak, maar ik ben geen arts, dus uitsluitsel hieromtrent kan ik je niet bieden… Zie eventueel ook:
Kun je misschien nog iets meer vertellen over de frequentie waarmee je wegraakt, de omstandigheden waaronder je flauwvalt, eventuele klachten / symptomen die naderhand optreden en onderzoeken die reeds zijn gedaan? Ben je bijvoorbeeld al eens onderzocht door een neuroloog? In elk geval heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul
Hallo, Ik ben een vrouw van 46. Ik heb geregeld extrasystolen (bleek uit een 24-uurs holtertest). Ik hoefde na de test niet een terug komen voor uitslag, werd me door assistente verteld dus neem ik aan dat het niet schadelijk is. De extrasystolen die ik voel zijn nog steeds onprettig maar ergens diep van binnen weet ik dat ze niet erg zijn. Maar nu heb ik bijna elke dag bij het ontwaken ’s morgens het gevoel alsof mijn hart de foxtrot doet in mijn borstkas. Ik word daar verder niet niet veel anders van maar is gewoon een rotgevoel. Is er iemand die hetzelfde voelt?
Beste Marga, De ‘foxtrot’ lijk me eerlijk gezegd geen passende beschrijving van extrasystolen (zie eventueel ook dit artikel over hart-overslagen en de 850+ reacties eronder)… Misschien dat er toch sprake is van een andere ritmestoornis. Zie eventueel ook dit verzamelartikel over hart-aritmieën… In dat geval zou ik toch nog eens in gesprek gaan met een cardioloog. Ik wil je absoluut niet ongerust maken en beweer totaal niet dat er überhaupt reden is tot bezorgdheid, maar ikzelf herken extrasystolen gewoonweg niet als zodanig. Dus mijn reactie is meer een oproep tot voorzorg en voorzichtigheid. Sterkte en groeten, Paul
Hoi mijn naam is Louiza 46 jaar. Als ik rustig op de bank lig heb ik een hartslag van 45. Ben altijd moe, slaap slecht en kort, dus men weet ook niet hoe ver de hartslag zakt tijdens slapen. Huisarts zegt is niet erg. Maar val af, ben moe en kan niks meer doen, ook duizelig. Wat kan ik het beste doen? Draai nu rondjes en blijf steeds lopen in huis. Help via advies heb ik graag. Gr. Louiza
Zijn je schildklierfunctie, vitamine B12, vitamine D, ijzer en elektrolyten al eens gecontroleerd?
Hallo ik wilde iets vragen tijdens aan het slapen ben ik beetje aan het dromen wat gebeurt er dan wordt ik gelijk wakker beetje pijn op de borst en hartkloppingen en daarna over per week 1 keer wat heb ik? A.u.b.
Beste, ik heb bij rust regelmatig een hartslag van 45 SLAGEN PER MINUUT bij het opstaan uit bed kan mijn hart tot 55 slaan is dat normaal graag een antwoordje van iemand a.u.b. die 45 SLAGEN zijn voor mij bangelijk, moet ik mij daarover zorgen maken willy
Hallo, Ik heb laatste 3 weken last van een zwakke hartslag. M’n hart klopt echt heel zachtjes. Maar wel normale tempo. En ik tril ook van binnen. Dit is nogal beangstigend. Hierbij heb ik ook af en toe alsof het lijkt dat mijn hart wel een keer klopt. Maar geen bloed doet vloeien. Heel apart gevoel. Maar ik heb ook ’s nachts slapeloze nachten. Net als ik indommel word ik weer wakker met een schok door mijn hart en hoofd. En dat ongeveer 5 tot 10 keer. Ik slaap daarnaast wel gewoon. Maar word vaak wakker. Zou iemand mij hier een reactie op kunnen geven? Ik ben 22 jaar. Bij voorbaat dank!
Beste Twan, Lees dit artikel over extrasystolen eens om te zien of er sprake zou kunnen zijn van welbekende hart-overslagen… Mocht je je zorgen maken over een ernstig verstoord hartritme, vraag je huisarts dan om doorverwijzing naar een cardioloog.
Ik heb precies dezelfde klachten als jij. Heb nog geen verklaring hiervoor. Ben jij inmiddels iets wijzer geworden? Ik bleek wel een trage schildklierwerking te hebben. Heb daar nu medicijnen voor. Moet nog gaan blijken of dit helpt.
Beste Ria, Een trage en zwakke hartslag (bradycardie) kan absoluut het gevolg zijn van een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). Dus hopelijk helpt de levothyroxine je van je klachten af! Groeten, Paul
Mijn dochter (23 jaar) heeft al vijf jaar last van nachtmerries. Nu is er laatst ontdekt dat ze meer dan 9000 extrasystolen heeft per 24 uur (waarvan vele dubbel of driedubbel). Daarvoor krijgt ze binnenkort een MRI-scan. In eerste instantie had de cardioloog haar Tenormin (atenolol) voorgeschreven. De nachtmerries verdwenen. De Tenormin hielp niet, bleek tijdens de fietstest, en dus moest ze er weer mee stoppen. Nu zijn de nachtmerries weer terug. Het lijkt mij dat dit een relatie heeft met de ritmestoornissen. Kan dat? En vooral: moet ik me zorgen maken?
Mijn grootste probleem is dat ik vaak buiten adem wakker word. Alsof ik flink gesport heb. Of juist uit zó’n diepe slaap kom dat mijn lichaam moeite heeft het normale ritme op te pakken. Waardoor ik het gevoel heb dat ik in mijn slaap fysiek niet echt rust. Tevens word ik erg vaak wakker met gevoelloze/ tintelende armen; en (slechts) af en toe van een snelle hartslag. Mijn gemiddelde hartslag is tamelijk gezond, ik sport en beweeg regelmatig, let op de voeding (vooral gevarieerd en bij voorkeur rijk vit/min.) en gebruik cafeïne slechts nu en dan. Iemand enig idee of tips?
Dit kan een teken zijn van slaapapneu. Wellicht kun ben je geholpen met dit artikel over Slaap Apneu Syndroom (SAS)…
Als ik op mijn rug ga liggen word ik erg duizelig en als ik weer op mijn bed ga zitten word ik ook duizelig, komt dat van een lage hartslag? Mijn bloeddruk is goed.
Ik heb centrale apneu: ademstilstanden van 3 minuten per keer. Vier maanden geleden kwam dat na allerlei onderzoeken wegens slaapproblemen naar voren. Ik kreeg advies van de longarts wat eventueel kon helpe ,en kreeg een c-pap mee. Ik heb deze 6 weken gebruikt, maar door een decompressieziekte na verkeerd duiken in combinatie met ’s nachts aan de c-pap kreeg ik levensgevaarlijke stikstofbelletjes in het bloed. Ik heb er alles aan gedaan om van de osas en decompressie-ziekte af te komen. Ik sport elke dag drieënhalf uur: fanatiek zwemmen en fietsen. Ik ben gestopt met vlees eten en ik eet uitsluitend onbehandeld voedsel. Ik ben tevens gestopt met roken en ben 19 kilo afgevallen. Mijn hartslag zit vast aan mijn ademhaling. Nu ik dat weet, kan ik dat zelf onder controle houden. Ik ga op tijd naar bed en drink nooit alcohol. Er is dus wel degelijk iets aan te doen, je hebt het zelf in de hand! als ik gezondigd heb, merk ik dat meteen de aankomende nacht: dan zijn de apneus er weer, maar zolang ik mij houd aan mijn lijstje, slaap ik weer goed!