Wanneer men het over de “Oosterse” of “Aziatische” keuken heeft, dan denkt men doorgaans aan gezond, verantwoord en gevarieerd eten. Toch zijn Aziatische gerechten zeker niet per definitie gezond. De Oosterse keuken waar wij Nederlanders veruit het meest gebruik van maken is de Chinese. Het is namelijk enorm makkelijk om “even Chinees te gaan halen”. Bovendien is Chinees relatief goedkoop en je eet je er (doorgaans twee dagen lang) compleet verstopt aan. Het nadeel van Chinees is echter dat het helemaal niet zo gezond is als veel mensen denken of hopen. Hoe dat komt wordt in dit artikel nader uitgelegd…
Chinees VS. Oosters
Veel Oosterse c.q. Aziatische keukens en diëten zijn erg gezond. Ze maken weinig gebruik van suiker, zijn zuinig met verzadigde vetten en zijn niet bang om groenten in hun gerechten te verwerken. Denk maar eens aan:
- De Thaise keuken: o.a. wokschotels, Thaise zalm en wortelsoep.
- De Japans keuken: o.a. sushi, sashimi, teppanyaki en Japanse thee.
- De Vietnamese keuken: o.a. hele rijst, rauwe bladgroenten en veel soepen.
- De Koreaanse keuken: o.a. kimchi (verzonken groenten), chilipepers en zeewier.
Bovenstaande keukens, gerechten en ingrediënten hebben bijgedragen aan de goede en gezonde reputatie van Oosters eten. “Chinees” is echter meegelift op deze reputatie, zonder er een beduidende bijdrage aan te hebben geleverd. De Chinese keuken – en met name de Nederlandse variant – staat namelijk bekend om haar vette varkensvlees, de vele (en grote hoeveelheden) suikerrijke sauzen en het gebrek aan verse groenten (met uitzondering van zuivere tjaptjoi).
Chinees laten staan
Veel gezonde ingrediënten, kruiden en specerijen (waaronder groene en witte thee) komen oorspronkelijk uit het Oosten. De directe link die veel mensen leggen tussen Oosters en gezond zou dan ook kunnen verklaren waarom veel mensen denken (of willen denken) dat ook de “Chinees” die je bij de typische afhaalrestaurants en lopende buffetten krijgt voorgeschoteld verantwoord en gezond is. Ten opzichte van de Japanse, Thaise, Vietnamese en Koreaanse keuken kent de Chinese variant echter veel te veel vette en zoete gerechten. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Foe Young Hai – Ei overgoten met rode saus
- Babi Panggang – Geroosterd varkensvlees in zoetzure saus
- Babi Ketjap – Varkensvlees in ketjapsaus
- Koe Low Yok – Vlees in zoetzure saus
- Guo Naan – Geroosterd spek
- Char Sieuw – Geroosterd varkensvlees, gemarineerd in saus
- Koe Low Kai – Kip in zoetzure saus
- Tau Si Kai – Kip in zwarte bonensaus
- Tzoe Wan – Geroosterd varkensvel
Conclusie Chinese restaurants
Chinees halen bij een afhaalrestaurant of eten tijdens een lopend buffet is niet goed voor je lijn. Het kost slechts een klein beetje meer moeite om een mager kipfiletje met verse roerbakgroenten en een klein beetje (lichte) woksaus in een wok te doen. Zodoende verwen je jezelf met iets dat wellicht net zo lekker is als Chinees en vast en zeker vele malen gezonder is dan vet varkensvlees, spek in saus of geroosterd varkensvel. Let wel: niet alle Chinese restaurants en gerechten zijn vet en suikerrijk; het zijn vooral de ‘vernederlandste’ lopend-buffetrestaurants en afhaalchinezen die inspelen op de behoefte der Nederlanders. Zou je in authentiek Chinees restaurant of zelfs in China gaan eten, dan ziet Char Sieuw er ineens heel anders uit.
Wat vind jij van Chinees eten zoals dat in Nederland wordt aangeboden in de vorm van lopende buffetten en afhaalrestaurants? Laat hieronder een berichtje achter!
En waar in dit verhaal is het overmatig gebruik van Vetsin (E621) in de (Nederlandse) Chinese keuken? Dat is het grootste gevaar van allemaal t.a.v. Chinees eten!
Schrik niet, ik eet 2 x per dag Chinees eten. Ik ben keuken hulp en mag gratis eten. S’middags en s’avonds 7 dagen in de week. Ik mijd de gebakken vlees bakken zo veel mogelijk, maar vind rouwe gesneden groenten en sussi ( jappans) erg lekker. Verder is er rijst. Ik wil mog lang en gelukkig leven. Dus let ik op met wat ik eet. Wat hygiëne betreft. De Keuken wordt regelmatig geschrobt, En de vloer wordt gereinigd met een hoge drukspuit. Al het vlees wordt dagelijks geleverd, de garnalen komen uit diepvries. Daar is niets mis mee. Want garnalen worden op zee in gevroren.En worden pas bij de Chinees ontdooit. Al het eten wat overblijft wordt weggegooid. 2 x per dag. Je kan dus gezond eten, mits je gaat voor groenten en garnalen, want daar word niets aan toe gevoegd. Ook gestoomde voedsel kan gezond zijn faar komt geen olie aan te pas. Volgens mij niks mis met chinees eten, mits gebrade, gefrituurd, en vette sausen worden gemeden. Mijn chinees staat in de Limosin Frankrijk. De fransman en vrouw, laat zich met eten niet bedonderen. Het moet vers zijn, anders ga je failliet. En het loopt storm iedere dag van de week. Groetjes, Ralph
Irrelevant… Logischerwijs is jappanse sussi (Japanse sushi) niet Chinees. En dat je twee keer per dag groenten met garnalen in Frankrijk eet, heeft natuurlijk niet veel met het Chinese eten in Nederlandse afhaalrestaurants en buffetrestaurants te maken. Sowieso gebruikt iedere denkbare keuken groenten en garnalen, dus dit ‘gerecht’ s niet eens typisch Chinees. En dat je zelfs de naam van de regio waarin je werkzaam bent (Limousin) niet kan spellen, maakt je verhaal er niet bepaald geloofwaardiger op.
Ik vind Chinees eten belazert ongezond maar wel lekker (dus wel jammer).
Dag Paul, Waar ik met name over val: “Veel Oosterse c.q. Aziatische keukens… ….van zuivere tjaptjoi)”. Hierin vind ik geen duidelijk onderscheid tussen ‘de Chinees’ en de Chinese keuken. Zoals al eerder gemeld een keuken met grote verschillen. Zoals ieder land groot of klein zijn niet alle gerechten alleen maar goed of alleen maar slecht. De Thaise keuken is b.v. erg scherp gekruid waardoor het land een hoog aantal mensen met keel kanker heeft. Door de bank genomen kan ik stellen dat de Chinese keukens goed in het rijtje van (gezonde) Oosterse keukens passen.
Ik snap je standpunt, maar op mij komt het nogal over als ‘cherry picking’. Onderscheid wordt verderop in het stukje immers volop gemaakt. Overigens is er in Thailand helemaal geen sprake van een verhoogd aantal gevallen van keelkanker. Sowieso wordt pittig eten niet gelinkt aan oesofagale tumoren. Sterker nog: capsaïcinen, de stofjes waaraan pepers hun pittigheid ontlenen, zouden weleens kankerremmend kunnen zijn. (bron) Dat is een beetje mijn punt: als je ergens het negatieve van in wilt zien, dan kun je altijd wel iets vinden om over te vallen. Smaken verschillen…
Met het presenteren van de afhaal Chinees als ‘de Chinese keuken’ slaat u wel compleet de plank mis; überhoupt spreken over ‘de Chinese keuken’ is net zo iets als spreken over ‘de Europese keuken’ zonde onderscheid te maken tussen de Italiaanse, Franse, Duitse, Engelse enz. keuken. Bovendien de naam babi pangang komt van de twee Maleis/Indonesische woorden babi, dat varken betekent, en panggang, dat geroosterd betekent en dus geen Chinees gerecht is. Mijn ervaring: afhankelijk van waar je bent in China is het een zeer gezonde keuken met veel verse groente, relatief weinig vlees en rijst als toevoeging (om zo nodig de maag extra te vullen). Probeer eens een ‘Hotpot’.
Beste J.J., Ik begrijp je punt, maar mijns inziens gaat de vergelijking die jij maakt evenmin op; China is immers een (extreem groot) land. Ik moet toegeven dat bovenstaand stukje enigszins gedateerd is en hier en daar wat extra nuancering verdient, maar punt is en blijft dat Chinese afhaalrestaurants en lopende buffetten zoals we die in Nederland kennen overwegend ongezonder zijn dan veruit de meeste andere oosterse restaurants. En er zijn extreem veel Nederlanders die “Chinees halen”! Beduidend meer dan er voor oosterse kwaliteitsrestaurants kiezen… Vandaar ook dat deze boodschap niet irrelevant is. Jammer dat ‘ie zo negatief wordt geïnterpreteerd en als zodanig ervaren. Met de herkomst van babi pangang ben ik overigens bekend; op de Wikipedia-pagina waar je definiëring waarschijnlijk vandaan komt, staat ook “Wat in Nederland babi pangang wordt genoemd, is een bekend gerecht bij Chinees-Indische restaurants; dit varkensvlees wordt niet geroosterd, maar eerst gekookt en vervolgens gefrituurd”. Gezien het onderwerp van de tekst lijkt me de inhoudsbepaling van babi pangang evident; bovendien wordt nergens gesuggereerd dat het een authentiek Chinees gerecht betreft. Al met al betwijfel ik geenszins dat authentieke, inheemse Chinese gerechten erg gezond kunnen zijn. Helaas zie je daar in Nederland relatief weinig van terug (toen bovenstaand stukje werd geschreven overigens nog beduidend minder dan nu). Volgens mij wordt er hierboven ook meermaals vermeld dat de kritiek die wordt gegeven “de typische afhaalrestaurants en lopende buffetten” aangaat. Groeten, Paul
ik vind dit artikel ook waardeloos….. de chinees keuken is in china… in nedelrand is de chinese keuken “aangepast” aan de nederlandse cultuur. Nederlanders houden zo te zien van sauzen en zoetigheid… we moeten de feiten niet omdraaien he ;)
Persoonlijk vind ik dit allemaal onzin van gezond en ongezond eten van een chinees. Jullie leveren teveel commentaar. Alles in jullie land (Nederland) is gespoten vlees zowel groente. Een chinees kookt op een manier dat duizenden jaren is gedaan en ze bereiken toch leeftijden van honderd en zoveel jaren. Het gaat erom hoeveel je in een keer eet. Heb je wel gezien hoeveel een chinees eet? Of ze nou zoet of zout van smaak zijn het is de originele manier van het gerecht. En dit mag niet verloren gaan. Chinees eten is lekker en gezond. Alles moet in balans blijven. Eet matig en beweeg. Jullie groente die je daar verbouwt is ongezond, zowel vlees soorten. Allemaal bespoten met chemicaliën en antibiotica. Hier begint alles van ongezond eten. Begin liever daarmee. Maar ga geen andermans keuken bekritiseren alsof jullie weten over alles wat in de Chinese keuken moet gebeuren. Er zijn geen regels in de keuken. Als je moeite mee hebt chinees te eten is er altijd een keus het niet te eten. Jij moet je aanpassen aan het gerecht en niet het gerecht aan jouw. Anders is het gerecht dan niet meer het origine.
Helemaal met de auteur eens; die vieze rode smurrie die over babi pangang gesmeerd wordt (bij vrijwel alle chinese restaurants) is altijd verschrikkelijk zoet. Het lijkt wel aardbeienjam. Ik denk dat het aan de “gemiddelde Hollandse smaak ligt”. “Wij” willen kennelijk mierzoet eten. Het geldt ook voor andere voedingsmiddelen. Ga maar eens een Calvé sausje of sladressing zoeken met minder dan 20% suiker… lukt je niet.
@Paul, In de titel staat toch echt duidelijk Chinees. Pas halverwege het artikel wordt er gerept over de Nederlandse variant. Wordt er dan ook gesproken over de Nederlandse variant van Thais, Japans etc.? Gerechten wegstrepen slaat op het feit dat deze gerechten niet Chinees zijn en niet op de Nederlandse variant ervan. Dat jij de laatste interpretatie hanteert, is jouw goed recht. Er zijn alleen niet veel mensen, die dat op deze manier doen. Verder geef ik alleen maar aan dat er gradaties voor vet zijn en dus bepaalde vleessoorten relatief gezien niet zo vet zijn. Wat dit moge zijn, dit blijft nog steeds een subjectief begrip. Wat ik bijvoorbeeld mager vind (bijv. char sui) kan jij weer vet vinden. Ik geef je gelijk wat betreft de sauzen; vaak zijn de de gerechten ondergedopen in de saus. De saus is dan ook vaak een bron van vet en/of zoetigheid. Echter, het merendeel van klandizie wilt gewoon een saus erbij. Zelfs als een gerecht zonder saus wordt geserveerd, dan alsnog eist men een saus. Het zal waarschijnlijk in de Nederlandse cultuur zitten dat men saus bij een gerecht wenst. Dat je vindt dat er iets mankeert over de juiste menukaart, is een beetje gebrek aan kennis aan jouw kant. De authentieke Chinese restaurants zijn doorgaans gericht op de Chinese klanten en kennen dus menukaart in Chinees schrift. In deze Chinese restaurants krijg je als autotochtzone Nederlander standaard een menukaart welke niet veel verschil heeft met de doorsnee afhaal-Chinees. Door een Nederlandse vertaling van de Chinese menukaart te vragen kan men dus authentieke gerechten bestellen. De laatste tijd zie ik echter meer 1 kaart in de Chinese en Nederlandse taal i.p.v. 2 verschillende kaarten.
Er zijn vast een aantal gezonde Chinese restaurants te vinden als je een beetje zoekt in Nederland. Er staan vast ook bij gemiddeld ongezonde Chinese restaurants wel wat gezonde gerechten op de kaart. Maar ik denk dat de gemiddelde Nederlander niet verder komt dan de babi pangang van de Chinees op de hoek, om het maar even simpel te zeggen. Vanuit dat opzicht zijn de genoemde bezwaren m.i. heel reëel. Vooral het suikergehalte in die gerechten wordt flink onderschat, ook als je het kant-en-klaar bij de supermarkt haalt.
@ Wai-Hung Wong: Ik zal niet zeggen dat het artikel honderd procent overtuigt en helemaal objectief is, maar jouw reactie slaat echt alles. In het artikel wordt meerdere malen aangehaald dat met name de Nederlandse variant van de Chinese keuken ongezond is. Waarom bepaalde gerechten “weggestreept” zouden kunnen worden is mij niet duidelijk. Je spreekt jezelf tegen wanneer je zegt dat alle vlees nu eenmaal vet is, maar dit afhangt van de vleessoort. Bij afhaal en buffetrestaurants “druipen” gerechten heel vaak in de saus. Chinese gerechten die je in Nederland veruit het meeste terugvindt zijn nu eenmaal vleesgerechten. En wanneer je in een restaurant naar de “juiste menukaart” moet vragen, dan is er iets goed mis.
Als de auteur van dit artikel zich meer zou verdiepen in de Chinese keuken, dan kan de helft van de genoemde voorbeelden al weggestreept worden. Het zou dan de auteur ook sieren om ook andere gerechten van de authentieke Chinese keuken te nemen. De genoemde gerechten, die wel authentiek zijn, zijn te vet en/of zoet. Wat het vet betreft: alle vlees is vet. Alleen de hoeveelheid kan verschillen afhankelijk van welk dier het betreft en welk deel van het dier wordt gegeten. Bijvoorbeeld, char sui dient van mager (dit blijft wel een subjectief begrip) vlees van een varken afkomstig te zijn. Als het goed is, wordt het vlees lichtjes (bijv. via een penseel) gemarineerd. De smaak van het vlees dient dus ondanks de marinade overheersend te zijn. Een goed bereide char sui is dus relatief gezien mager. Als je het vlees ergens in een marinade/saus laat druipen, dan krijg je inderdaad een ongezonde drab. Wat het zoete betreft: dit is afhankelijk van de vakmanschap van de kok. Hierbij hoeft een saus helemaal niet zoet te smaken (zeker niet bij kip in zwarte bonensaus). Verder valt het op dat alleen maar vleesgerechten worden genoemd. Dat is wel een dooddoener, omdat in elke keuken ook op z’n minst een groentegerecht te vinden is. Om nu groenten met vlees te vergelijken en dat weer door te zetten naar Chinees vs. Thais/Japans/Vietnamees/Koreaans is appels met peren vergelijken. De Nederlandse van Chinese keuken variant wordt vermeld. Ik zou zeggen: er is maar 1 variant, namelijk de Chinese. Al het andere is domweg aangepast aan de “Nederlandse” smaak. Ik weet niet in hoeveel en welke restaurants de auteur geweest is om tot zo’n vermalijde conclusie te komen. Ik zou zeggen: ga eens naar Chinatowns te Amsterdam, Rotterdam of Den Haag. Hier worden wel authentieke gerechten geserveerd (vraag dan wel om de juiste menukaart, want anders kan je weer kiezen uit die rommel foe yong hai, babi pangang etc.)