Het is natuurlijk niet zo dat iedereen frikandellen en snoepgoed lekkerder vindt dan spinazie en appels. Toch kun je stellen dat ongezond voedsel door veel mensen lekkerder wordt gevonden dan gezond voedsel. Of anders gezegd: veel mensen vinden gezond voedsel best lekker, maar kunnen met gemak iets smakelijkers verzinnen dat veel ongezonder is. Maar hoe komt het eigenlijk dat mensen ongezond eten lekker vinden? Het zou toch veel makkelijker zijn als we gezond voedsel vanzelfsprekend lekker vinden, en ongezond voedsel per definitie smerig?
Je genen maken ongezond eten lekker…
Er is een genetische reden voor het feit dat veel mensen dol zijn op vet en suiker. Vroeger, toen mensen nog moesten jagen en verzamelen om voedsel te vergaren, waren vet en suiker van levensbelang. Suikers zijn namelijk snelle energieleveranciers en dus cruciaal voor actieve mensen. Ook vet is nuttig, want het dient als brandstofreserve. Als men vroeger een bron van vet of suiker vond, dan werd daar optimaal gebruik van gemaakt. Men kon de brandstof, de energie, de warmte en de reserves namelijk uitstekend gebruiken. Dankzij vet en suiker overleefde men strenge winters.
Passiviteit maakt ongezond eten extra gevaarlijk
In onze hedendaagse maatschappij zijn vet en suiker niet meer zeldzaam. Sterker nog: vet en suiker liggen overal voor het oprapen. Ons lichaam houdt er echter geen rekening mee dat we tegenwoordig de beschikking hebben over onuitputtelijke voedselvoorraden. Het is gewend om vet en suiker als iets “belangrijks” te zien. De moderne mens is bovendien passief en lijdzaam, heeft warme kleren, een dak boven zijn hoofd en een koelkast vol reserves. Er is geen sprake meer van jagen, verzamelen en hongerwinters, dus vet en suiker zijn niet meer broodnodig.
De kwaliteit van ongezond voedsel wordt alsmaar slechter
Een ander punt is de bron van vet en suiker. De doorsnee moderne mens haalt suikers niet meer uit verse vruchten en vet niet meer uit vers vlees. We eten snelle, geraffineerde suikers uit snoepgoed en gebak in plaats van langzame, complexe koolhydraten uit fruit en granen. En we eten ranzige, geharde vetten uit slagroom en gefrituurde snacks in plaats van hoogwaardige vetten uit verse vis en vers vlees. Kortom: de kwaliteit van de vetten en suikers die we tegenwoordig veel eten, is veel slechter dan vroeger.
Ongezonde eet: 5 redenen waarom we óók niet gezond eten…
Waarom mensen niet gezond eten… Ondanks alle campagnes van onder andere het Voedingscentrum eten we niet gezond genoeg. Meer dan 75% van de Nederlanders haalt de aanbevolen 2 ons groente en 2 stuks fruit per dag niet. Bovendien is er ook een grote groep die zelfs zelden groente eet…
Waarom we niet gezond eten…
In een nieuw onderzoek van Mintel komen 5 redenen naar voren waarom we niet gezond eten:
- Beschikbaarheid (gezond eten is minder goed verkrijgbaar)
- Geld c.q. prijs c.q. kosten
- Onwetendheid & onduidelijkheid (kennis over gezond eten)
- Tijdsgebonden (te druk hebben om gezond eten te bereiden)
- Smaak (en over smaak valt niet te twisten)
De meeste gezonde producten moeten worden bereid (gekookt/geschild/gestoomd etc.). Voorverpakte, en vaak ongezonde, producten zijn daarentegen direct uit de verpakking te eten. Als je honger en weinig tijd hebt, wat pak jij dan?
Foodnavigator zegt hierover: “Consumenten zijn niet bereid om gemak in te ruilen voor gezondheid en andere voordelen. Producten die gezond zijn moeten ook makkelijk zijn, anders is een grote groep consumenten niet over te halen om ze te kopen.” (bron)
Haasten, vliegen, stressen…
Haast is de grootste vijand van gezond eten. Op een goede tweede plek staat het gebrek aan kennis over gezonde producten, aangezien je elke dag gebombardeerd wordt met informatie over ‘gezond eten’. Producenten van ongezonde producten doen er via reclame namelijk alles aan om jou te laten geloven dat hun producten wél gezond zijn. (bron)
Als je heilzamer wilt eten (en zodoende slanker en gezonder wilt worden), zul je dus beter moeten leren omgaan met bovenstaande 5 redenen om ongezond te eten. Je moet er wél iets voor over hebben, zo blijkt uit het onderzoek. En juist de mensen die gezond eten het meeste nodig hebben, willen het gemak van voorverpakte levensmiddelen niet inruilen voor de moeite die het kost om gezond eten te bereiden. Zij zijn bovendien het makkelijkst over te halen door (sluik)reclames.
Drukte en gemakzucht zijn al met al de belangrijkste oorzaken van niet gezond eten… Hoe zit het met jouw (on)gezonde eetgedrag en eetgewoontes? Is gezonde voeding bij jou thuis altijd voorradig en beschikbaar? Heb je de financiële middelen om gezond te eten? Beschik je over de vereiste kennis om gezonde voedingskeuzes te maken? Neem je de tijd om gezond te koken en eten? En vind je gezonde voeding überhaupt lekker? Deel jouw opvattingen in een reactie hieronder!
Ongezond eten: conclusie…
Ons lichaam ziet suiker en vet nog steeds als positieve voedingsstoffen omdat ze vroeger schaars en nuttig waren en bovendien van goede kwaliteit. Daarom vinden onze smaakreceptoren vet en suiker zo ontzettend lekker. Hoe hoger de concentratie, des te lekkerder… De moderne voedingsindustrie voegt echter overal vetten en suikers aan toe, waardoor ze niet meer schaars zijn. De meeste vetten en suikers zijn bovendien niet meer van hoogwaardige kwaliteit, maar fabrieksmatig geraffineerd en gehard. Kortom: lekker, maar nutteloos.
Krijg jij geen genoeg van suiker en vet of kun je het juist makkelijk laten staan? Laat het hieronder weten.
Wat is de reden dat jij ongezonde snacks eet?
Stop jij ongezonde snacks in je mond omdat je er écht ontzettend veel zin in hebt? Of omdat je je nu eenmaal in je hoofd hebt gehaald dat je gaat snacken, en er uit gemakzucht niet meer vanaf stapt? Heel veel mensen snacken simpelweg omdat het kan. Omdat het tot de opties behoort; gelegen komt; geen moeite kost; de snelste en minst gecompliceerde manier is om direct de lekkere trek te stillen. Kortom: snel + makkelijk!
Snacken uit gewoonte…
Er wordt te vaak naar ongezonde snacks zoals snoeprepen, koeken en chips gegrepen, terwijl men daar niet eens écht naar verlangt. Natuurlijk, die chocoladereep is heus wel lekker, maar een volkorenboterham zou in principe ook hebben volstaan. De chocola klonk gewoon net even iets aantrekkelijker dan die saaie boterham. Dus waarom zou je dan voor de volkorenboterham gaan?
Als je uit pure gewoonte suikerrijke, vetrijke en caloriedichte voedingsmiddelen eet, maak je het jezelf wel erg moeilijk. En vooral als je dit dagelijks doet… Er zijn volop mensen die iedere dag – of zelfs meermaals per dag – een candybar, koek (of pak koeken), chocoladereep, zak drop, blik frisdrank of appelflap naar binnen stouwen.
Als dit ongezonde eetgedrag tot je leefstijl behoort, kun je hoog of laag springen; afvallen is dan een helse opgave!
Oplossing
Afvallen zou zó veel makkelijker gaan als je uitsluitend naar fastfoodsnacks grijpt indien je er onweersteenbare drang naar hebt. Eet daarom alleen ongezonde dingen als je er dusdanig veel zin in hebt dat je ze écht niet kunt weerstaan. Als je daarentegen een gezonder alternatief kunt verzinnen wat je trek net zo goed –of bijna net zo goed– bevredigt, neem dan iets gezonders! Maak het jezelf niet te gemakkelijk, neem verantwoordelijkheid en het heft in eigen hand.
Er is niets mis met af en toe iets ongezonds eten. Je moet jezelf af en toe kunnen verwennen, want dat maakt het leven leuk. Als je jezelf van elk spontaan eetmomentje weerhoudt en jezelf iedere lekkernij ontneemt, dan ontstaat een zekere frustratie. Als deze frustratie maar hoog genoeg oploopt, is de kans dat je je uiteindelijk overgeeft aan echte eetbuien alleen maar groter. Kortom: bewandel de gulden middenweg…
Snakken naar een chocoladereep of roomijs… waarom!?
Dat we nooit met overgave en volle intensiteit hunkeren naar wortels en bleekselderij, maar juist naar frites, paprikachips en chocolade, is voor onze lijn nou niet bepaald een praktisch gegeven. Gezonde, caloriearme voedingswaren zijn lang niet zo verleidelijk als zoete, zoute en vette snacks.
Natuurlijke lichaamsgewoonte
Duizenden jaren geleden, toen de mens nog nooit had gehoord van een supermarkt, laat staan van cola light, waren calorierijke producten levensredders. Vanwege ernstige voedselschaarste was men genoodzaakt er alles aan te doen om aan genoeg calorieën te komen. En vette, zoute of zoete voeding, was doorgaans het rijkst aan calorieën. Voedselschaarste is gedurende het grootste deel van de geschiedenis een ernstig probleem geweest, dus het was daarnaast een logische gedraging van het lichaam om (veel) eten aan te moedigen. Hoewel de voorkeur voor vet, zoet en zout eten vroeger levensverlengend en dus een groot voordeel was, is het nu een enorm nadeel.
Gezondere varianten
Een simpele manier om de schade van de overgave aan eetbuien te beperken, is het inslaan van gezondere varianten van de snacks waar je naar verlangt. Ben je niet te harden wanneer je s’ nachts geen roomijs hebt gegeten? Zorg dan dat je suikervrij, vetarm roomijs inslaat met zo min mogelijk suikers, zoetstoffen en calorieën. En heb je in de namiddag die “crunch” nodig, neem dan geen vette koek of candybar, maar een stuk paprika of een appel.
Een stofje, genaamd dopamine
Wanneer je in iets bijt dat ronduit verrukkelijk smaakt, laten je hersenen dopamine vrij, hetzelfde ‘beloningsstofje’ dat ook vrijkomt bij seks en bepaalde drugs, maar dan in een kleinere hoeveelheid. Sommige mensen zijn hier gevoeliger voor dan anderen, maar verleidelijk is het voor iedereen. Voedselhunkeringen verdwijnen meestal binnen 20 minuten, dus als je sterk genoeg bent om je gedachten ergens anders op te richten is dat een prima redmiddel. Wanneer je je erop instelt dat je om 16:00 uur zal gaan genieten van iets zoets, zal het echter gemakkelijker zijn om je verlangen tot die tijd te sussen dan wanneer je van minuut tot minuut probeert je niet over te geven aan je hunkeringen.
Vermoeidheid
Na een lange werkdag ben je vaak uitgeput en is je bloedsuikerspiegel laag. Dat betekent dat je veel minder makkelijk de energie opbrengt om je begeertes te onderdrukken dan aan het begin van de dag. Het is dus beter om voor het eten een kleine gezonde snack te nemen dan om je op het laatste moment toch maar over te geven aan een chocoladereep.
Afleiding
Hoewel het lijkt alsof frites met mayonaise je gedachten dagenlang kan domineren, kunnen je hersenen slechts met een specifiek deeltje op zulke zaken blijven focussen. Het hoeft daarom niet moeilijk te zijn om je gedachten van de puntzak frites af te leiden. Zichtbare afleidingsmanoeuvres werken doorgaans het beste. Ga dus gewoon wat vaker naar gezondr of zoek informatie met google over je favoriete vakantieland of sportactiviteit.
Munt helpt
Ook pepermuntgeur kan helpen om hunkeringen tegen te gaan. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat mensen die gedurende de dag regelmatig muntlucht inademen, wekelijks 3000 calorieën minder nuttigen dan mensen die dat niet doen, en dat is ongeveer één pond! Als je niet van pepermuntjes houdt, neem dan een handlotion met muntgeur.
Een tic
Zie snakken naar voedsel als overige tics, zoals hikken of jeuk. Zeg tegen jezelf, wanneer je lichaam weer om roomijs lijkt te smeken: ‘mijn lichaam heeft last van begeerte’. Zie het als iets dat los van je staat en slechts ergerlijk is. Dan zul je al snel inzien dat de drang om iets ongezonds te bestellen niet hetzelfde is als het ook daadwerkelijk bestellen. Denk hieraan als je gedachten worden overspoeld door een cheeseburger met bacon. Tel tot drie en bestel vredig de gegrilde zalm met een verse seizoenssalade.
Hetgeen ongezond eten lekker maakt: tot slot…
Eet overwegend gezond en ben je bewust van hetgeen je in je mond stopt. Ongezonde snacks zijn voorbehouden aan uitzonderingssituaties; momenten dat je ze mentaal gezien “nodig hebt”.
Eet jij ongezonde fastfoodsnacks omdat je dat nu eenmaal in je hoofd hebt gehaald of omdat je er onweerstaanbaar naar verlangt? Laat hieronder een reactie achter!
17 Reacties
een goede vriend kan nooit bij mij eten want hij lust niks ik zit met mijn darmen dat ik op kamertemperatuur moet leven het voedsel wat ik eet verteren mijn darmen niet als ik in de koelkast producten nuttig bovendien heb ik helemaal geen stoelgang weinig mensen hebben daar begrip voor daardoor is mijn moeder weggevallen en mijn vader en zijn vrouw reageren gewoon anders gelukkig heb ik gewoon andere buren van de flat die mij begrijpen en me helpen
Kan iemand mij misschien vertellen hoe het onderzoek van Mintel heet?
De bevindingen zijn gepubliceerd door Mintel onder de noemer “Attitudes Towards Food: Weight and Diet – US – May 2009”.
Wauwie Roxanne, wat een mooi eetpatroon! Ik ben super geïnspireerd door jou nu!
Verslaving aan suiker komt in feite door onze conditioneringen. Als kind krijg je wat zoets om jawel zoet te blijven. Dit patroon zit heel erg vastgebakken in mensen
Wat een onzin verhaal over de jagers van vroeger. Alles moet altijd maar passen in dat verhaal van de evolutie. Wel eens in Spanje of Italië geweest? Alleen maar slanke mensen, maar dat komt vast omdat daar vroeger niet gejaagd werd?
je kan de pot op whahooho
Ja meermaals in Spanje en meermaals in Italië geweest, evenals in Macedonië, Kroatië, Hongarije, Griekenland, Servië, Albanië en Slovenië. Dat daar geen dikke mensen rondlopen, is simpelweg onjuist. (bron) Zie eventueel ook dit artikel:
Ik neem altijd rauwe Nak’d repen met de smaak cacao zonder conserveermiddel suiker of zoetstoffen word vooral gemaakt van gedroogd fruit noten en cacao smaak ik maakt ook laatst avocado met rauwe cacao met wat ijsklontjes en daar voor heb je geen toegevoegde suikers voor nodig alleen erg prijzig.
Hallo, Ik weet niet wat ik nog kan doen om niet meer naar chocola te verlangen. Ik heb zin in Nutella, in Bonbonbloc van Côte d’Or, in Milka! Ik kan verder heel gezond eten, geen brood, geen pasta, geen varkensvlees of frietjes, ik kook bijna nooit met olie en ik drink 3 a 4 liter water/thee per dag. Ik probeer geen chocola aan te raken, maar omdat ik meer dan 2 jaar elke dag een hele chocoladetablet of Nutella heb gegeten, is het best moeilijk om geen chocola meer te kopen. Ik probeer af te vallen en dat is met een beetje gelukt, met veel sporten en moeite. Ik zou graag een advies willen krijgen van hoe ik mijn chocoladeverslaving kan tegengaan. Greets, Akasha
Jouw verslaving is heel logisch als je bedenkt dat chocolade stoffen bevat die je een lekker gevoel geven. Dat gevoel wil je steeds opnieuw. Dus maar weer aan de chocola. Ik heb al meerdere mensen van hun verslaving afgeholpen door hun eetpatroon door te lichten. Mail gerust als je persoonlijke hulp wilt (Lijfenlijn.info)!
Ik ben het er wel gedeeltelijk mee eens. Met mijn lunch en mijn avondeten vind ik de zelfbereide, gezonde varianten vaak vele malen lekkerder, maar met met mijn ontbijt kan ik op zijn tijd een witte boterham met hagelslag of Nutella zeer waarderen. Qua tussendoortjes kan ik soms zo naar chocolade verlangen dat ik echt bereid ben om daar speciaal voor naar de winkel te gaan. Nu heb ik mezelf wel aangeleerd om dan een kleine reep te nemen, zodat ik me er niet aan kan overeten, maar ik verlang bijvoorbeeld niet op dezelfde manier naar een appel.
Paar jaar geleden at ik veel dingen die gehard waren, geraffineerde suikers, transvet maar nu koop ik andere dingen wel stuk duurder natuurlijk ik eet als tussendoortje Nakd repen dat is rauw niet verhit dus kan ook niet gehard of transvet in zitten en geen toegevoegde suikers of zoetstoffen of conserveermiddel en ik maak zelf gemaakt chocolade met beetje yaconsiroop bevat geen fructose glucose sucrose of maltose word niet in menselijk lichaam verwerkt van plaats daarvan voed het darmflora is uitgeperst van appelwortel komt van korte keten en als ik keer trek heb in chips koop ik chips op basisch van palmolie dat kan niet gehard worden zonnebloem zit vaak transvet in en als ik keer patat eet doe ik het met kokosolie middelketens en verlaag ook glycemische waarde van product en in je bloed snelle suikers worden dan trage suikers en af en toe handje cashewnoten dus lekker hoef niet dikmakend of ongezond te zijn het kost alleen veel geld.
Ik probeer zoveel mogelijk “echt eten” te eten. Ik heb overigens al jaren een hekel aan McDonalds, daar zul je mij niet aantreffen. Yakkie, wat vies! Ik probeer tegenwoordig zoveel mogelijk “from scratch” te koken. Dat is veel lekkerder! Overigens vind ik het nog steeds moeilijk om een taartje op een verjaardag te weigeren…
Ik zie het anders: ‘ongezond’ voedsel is over het algemeen zo ongezond ómdat het zo lekker is. Zo lekker dat we er niet mee kunnen stoppen. En dáárdoor wordt het ongezond. Denk dat de kindjes in Afrika er een stuk gezonder van worden als ze dagelijks een stuk taart met slagroom eten. Natuurlijk zijn er ook wel iets andere redenen aan te wijzen waarom suiker en vet niet zo gezond zijn. Maar ik denk dat overdaad een zeer belangrijke factor in de ongezondheid van eten zit.
mwah niet mee eens. Ik heb vorige week volkoren wraps met spinazie, gerookte zalm, groene pesto en geroosterde pijnboompitten gegeten. Erg gezond en ik kan bijna niets verzinnen dat ik lekkerder vind, gezond of ongezond. Overigens heb ik afgeleerd om romige smaken en zoet lekker te vinden. Als je die maar vaak genoeg met ‘ongezond’ associeert denk ik dat je jezelf kunt ‘herprogrammeren’, zodat je die smaakbeleving ook daadwerkelijk minder lekker gaat vinden.
Als je maar door blijft eten van de ‘gezonde’ volkorenwrap is dat ook ongezond. Het is alleen moeilijker om daar door van te eten vanwege de vele vezels en per 100 gram zitten er relatief weinig kcal in. Toch kun je je ook van gezonde dingen overeten. Vaak zijn dit alleen niet zulke lekkere dingen. Lijnzaadolie is (niet gebakken) erg gezond. Maar je moet er geen glaasje van drinken want dan is het erg ongezond. Van iets lekkers is het minder makkelijk om ermee te stoppen, en dus eet je gauw te veel. Zeker voor mensen met overgewicht. Dit zijn vaak mensen met een genetische aanleg die minder snel een signaal doorkrijgen dat ze geen trek meer hebben en dus maar door blijven eten. En met name het door blijven eten is ongezond.