Vrijwel iedereen weet wat anorexia is. Kenmerkend voor anorexia is o.a. een vertekend zelfbeeld waarbij iemand negeert dat hij of zij te dun is. Het tegenovergestelde van anorexia is “fatorexia”. Deze term werd geïntroduceerd door de Britse schrijfster Sara Bird. Ze schreef op basis van haar ervaringen een boek getiteld ‘Fatorexia: What Do You See When You Look in the Mirror?‘ (Fatorexia: Wat zie jij als je in de spiegel kijkt?). Kort samengevat houdt fatorexia in dat je overgewicht hebt, maar dit niet onderkent.
Steeds meer mensen zien niet in dat ze te dik zijn
Het is algemeen bekend dat vrouwen zichzelf te gemakkelijk als dik bestempelen en mannen hun overgewicht juist onderschatten. Maar in hoeverre is dit veranderd in een tijd waarin steeds meer mensen obesitas krijgen?
Onderzoekers van de Universiteit van Londen gingen op zoek naar het antwoord. Door de resultaten van twee onderzoeken uit 1997 en 2007 met elkaar te vergelijken, kwamen ze tot de conclusie dat 25% van de mensen niet weten dat ze overgewicht hebben. Tien jaar eerder was dit nog geen 20%. Bovendien is in die periode het aantal mensen met obesitas ook nog eens gestegen van 11% naar 19%.
Het lijkt er dus op dat we onze kop in het zand steken als het gaat om het herkennen en erkennen van overgewicht bij onszelf. Misschien komt het omdat we onszelf vergelijken met anderen, en dan tot de conclusie komen ‘dat het nog wel meevalt, want hij/zij is veel dikker’. Maar wat als iedereen dikker wordt? Dan kun jij ook dikker zijn geworden, maar nog steeds minder dik zijn dan anderen. Een vicieuze cirkel dus…
Toch een opvallende uitkomst, want je leest overal dat iedereen zich juist zo bewust is van ‘het perfecte lichaam’, dat je er depressief van zou kunnen worden omdat je zelf niet aan deze ‘lichaamseisen’ voldoet. Heeft iemand een idee?
Fatorexia: vertekend zelfbeeld
Net zoals bij anorexia is er bij fatorexia sprake van een vertekend zelfbeeld. Sara vertelt er zelf het volgende over:
“Ik wist dat ik niet de dunste was, maar ik zag mezelf beslist niet als te dik. In werkelijkheid was ik echter zwaarlijvig. Ik gebruikte overigens allerlei mooie kleding en accessoires om de aandacht van mijn gewicht af te leiden en bekeek mezelf uitsluitend in kleine handspiegeltjes.”
Sinds de uitgave van haar boek heeft Sara Bird duizenden e-mails ontvangen van mensen met eenzelfde ervaring. Zo stuurde iemand het volgende bericht:
“Ik zeg al jaren dat ik aan het tegenovergestelde van anorexia lijd. Mijn vriendinnen hebben maat M tot L, terwijl ik maat XXL heb. Ik denk altijd dat we dezelfde maat hebben, totdat ik foto’s van ons samen zie. Dan zie ik tot mijn grote schrik dat ik veel zwaarder ben.”
Fatorexia – Onderzoek
Een onderzoek dat werd gepubliceerd in the British Medical Journal concludeert dat een kwart van alle zwaarlijvige volwassenen zichzelf niet als dik beschouwt. Experts stellen dat deze illusie o.a. wordt veroorzaakt door de kledingindustrie. Er komt namelijk steeds meer kleding op de markt die lichaamsvet op een subtiele manier verbergt.
Fatorexia – Wat betekent het in de praktijk
Hoewel veel mensen juist te negatief zijn over hun gewicht, denk ik dat fatorexia inderdaad bestaat. Ik denk dat er veel mensen zijn die slechte excuses en smoesjes verzinnen m.b.t. hun overgewicht. Ik denk bovendien dat de gevolgen van overgewicht door veel mensen onderschat en/of genegeerd worden.
Wat denk jij? Bestaat “fatorexia” echt, of is het gewoon de zoveelste hippe term om een dieetboek te verkopen?
15 comments
Daniëlle
24 augustus 2023Ik herken het bij mijn dochter. Ze weet ook niet (meer) wat nu wel of niet gezond eten is en wat te veel of te weinig is. En als wij over eten beginnen, dan wordt het een discussie. Ze wil het niet horen. We weten bijna zeker dat ze het zelf op zich wel ziet, dat ze ook niet lekker in haar vel zit en dat ze er mee zit. Maar ze durft de strijd niet aan te gaan lijkt het wel.
Als wij er iets van zeggen, dan accepteren we haar niet zoals ze is. Dan zegt ze dat iedereen haar accepteert zoals ze is behalve haar ouders en dat wij het vervelend vinden voor onszelf.
Het gaat er mij juist om dat het gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Wat als ze het straks aan haar hart krijgt, suikerziekte krijgt, te hoge bloeddruk. Daar wil ik haar voor behoeden.
Met haar hierover praten lukt niet. Ook een brief schrijven heb ik onlangs geprobeerd, maar dat werkte ook averechts.
We willen haar zo graag helpen. Mocht iemand ideeën hebben, graag.
niene
2 juni 2014Ja, ik zie het bij mijn volwassen dochter en het doet me heel veel verdriet. Het is heel dubbel, vooral omdat ze mij zelf heeft gevraagd 8 jaar geleden toen ze ging trouwen: “Mam, je zegt het wel hè als ik te dik word?” Ze heeft namelijk altijd een aversie ertegen gehad en een mond vol over vriendinnen die trouwden met maatje 38 en na een paar jaar huwelijk maatje 46 hebben. En dat dat zo lelijk is, en haar schoonmoeder is heel dik en dat wilde ze zeker niet! Afgelopen weekend waren we op een bijeenkomst waar ook haar schoonmoeder was en kreeg ik (maat 42, dus ook niet mager) te horen “Je dochter gaat steeds meer op haar schoonmoeder lijken”. “Ze lijkt haar dochter wel i.p.v. die van jou”. Ik vind het vooral moeilijk dat ze nog steeds zegt dat haar schoonmoeder en zwagers dik zijn, maar het van haarzelf niet ziet! Ze is 1,65 en woog voor haar zwangerschap 75 kilo en was met 7 1/2 maand 15 kilo aangekomen. Haar gewicht op het einde weet ik niet. Maar de kleine is nu 4 1/2 maand, maar je zou denken dat ze nog steeds 7 1/2 maand zwanger is. Het is triest voor zo’n jonge meid, ook omdat de kans op suikerziekte groot is (oma heeft het, vader had het) en ze blijft maar snoepen/eten. Weet niet hoe ik dit aan moet pakken… Heb een brief geschreven, maar daar werd ze boos om; mag er niets over zeggen… Groeten van een bezorgde moeder
nad
24 augustus 2013Hoi allen.
Heb een probleem mijn vriend heeft een overgewicht… Heb het een keer te sprake gebracht kreeg er toen verlangs .. Dat ik hem moest nemen zoals hij was en dat hij gelukkig en gezond is… Ik weet niet wat ik moet doen… Wil zo graag dat hij afvalt en een gezonde levensstijl aanneemt.. Wie kan mij helpen
elly
17 juli 2012Ik denk dat mensen, met een overgewicht, niet willen zien dat ze te dik zijn en het daarom ontkennen. Heb het zelf ook jaren gedaan, ontkennen. Maar als je jezelf goed voelt, dan is het je eigen keuze om er wel, of niet iets aan te doen. Ik heb zelf altijd gezegd dat ik er geen last van heb, maar dat had ik natuurlijk wel. Wilde dit niet laten blijken aan anderen. Dus ik denk dat het meer een ontkenning is, van het te dik zijn en het zelf niet zien
Martine
26 oktober 2011Ik heb dit onlangs bij mezelf opgemerkt, zonder dit artikel gelzen te hebben.
Ik schrik steeds als ik mezelf in de spiegel zie: zo dik. En als ik mijn rug gedraaid heb voel ik me helemaal zo niet meer. De winter is ook weer gevaarlijk: dikke losse truien, verhullende kledij….Ik probeer nog maar eens een poging, de zoveelste…
Yvonne
31 oktober 2011Ik vind het woord niet erg prettig klinken,maar ik vrees dat ook ik er zo eentje ben.
Ik ben 1.63 en weeg 93 kilo en baal er enorm van,maar vaak voel ik me niet dik,ervaar ik mijn lijf niet zoals het werkelijk is,dat komt toch doordat je van je zelf bent,en jezelf niet ziet als een ander.
Ik zie de buurt wel vaak kijken,zo van oh wat is ze dik geworden,maar die weten niet wat er veelal achter een te zwaar persoon zit.
Ik vind het vervelend dat mn rollen in de weg zitten als ik beweeg.
Ik vind het een strijd,wil graag slanker zijn voor het gemak ervan,maar ik ben niet onzeker over mijn uiterlijk,heb altijd gewoon gedragen wat ik wilde en lak aan de omgeving,laat ze maar kletsen je kan niet iedereen blij maken toch?
Dus misschien dat ik toch eens de ballen heb om flink af te vallen want mijn lijf is niet content met mijn lijf.
Obeesje
12 oktober 2011Als je met kleding en sieraden probeert aandacht af te leiden of je liegt tegen vriendinnen bewust over je maat dan ontken je je gewicht en je postuur dus niet. Je zelfbeeld is dus niet vertekend want je weet het wel maar je schaamt je er voor.
Iedereen gaat anders om met die schaamte. Dat liegen over gewicht en maat kleding herken ik ook heel erg goed maar ik weet heel goed dat het anders is.
ik heb ADHD en kan de zelfdicipline niet opbrengen om te lijnen heeft iemand daar een tip of site voor??????
Daan
26 april 2011Ja ik herken dit zeer zeker..
ik zei het vorige week nog tegen vriendinnen en mijn vriend dat ik me niet zo dik voel als ik ben..Vaak zijn de foto’s erg confronterend, ik heb immers overgewicht…En niet zo weinig ook…
Wel is het zo dat ik ‘goede’ kleding draag die me goed staan en aandacht besteedt aan verzorging. Volgens mensen kom ik ook zeker en sterk over, waardoor ik niet onzeker lijk over mijn gewicht. Maar ik ben juist heel onzeker, wil het alleen niet laten zien..
Maar als ik in de spiegel kijk vind ik mezelf weleens (niet altijd) ‘meevallen’..Tot er weer een confrontatie moment volgt…
Ellis
14 april 2011Of het echt een ziekte is, laat ik in het midden. Dat je niet onderkent te zwaar te zijn, bestaat wel degelijk. Ik vond en voelde mijzelf (20 jaar lang!) met 111,5 kg (maatje 52/54) schoon aan de haak, niet de allerdunste, maar beslist niet dik. Tot ik mijzelf vorig jaar mei, zag bewegen op DVD. Mijn oogkleppen gingen af, de knop ging om en ik ben inmiddels ruim 32 kg kwijt. Hoewel ik nog niet helemaal tevreden ben, vind ik het nu leuk foto’s van mezelf te zien. Als het echt een ziekte zou zijn, geloof ik niet dat je zonder hulp van anderen zo makkelijk een ommezwaai zou kunnen maken.
truus
13 april 2011Anne,
ik ben het helemaal met je eens met wat je geschreven heb,
er word gewoon van jou verwacht dat je zo slank moet zijn als een mode pop.
laat toch ieder mens in zijn of haar waarde.
Carmen
12 april 2011Tja….. zo kun je wel overal een etiketje op plakken! Fatorexia bestaat helemaal niet. Het ontkennen van zwaar overgewicht gaat vaker gepaard met extreme eetbuien. Eigenlijk is zo iemand diep ongelukkig maar stopt zijn gevoelens diep weg door extreem veel en ongeremd te eten. Deze aandoening heeft al een naam en heet: ”Bing Eating Disorder”
maguelone
12 april 2011Het woord alleen al! wel eens van etimologie gehoord?
Het ene is echt een ziekte
het andere is een bewonderenswaardig positief denken.
!
Anne
12 april 2011De zelfverzekerdheid van een mooie verzorgde stralende vrouw met een maatje meer vind ik een verademing.
Jammer dat deze zelfverzekerdheid mogelijkerwijs een etiketje krijgt opgeplakt: Fatorexia.
“Zelfbeeld klopt niet, zwaarlijvigheid wordt ontkend….”
Ik krijg een beetje de indruk dat je als Rubensvrouw de kans niet meer krijgt om gelukkig te zijn met je lichaam…
Sascha
14 april 2011Het gaat er niet om of mensen zelfverzekerd of gelukkig zijn met hun lichaam. Het gaat erom of mensen inzien dat hun gewicht gezondheidsrisico’s geeft. Ik ken bijvoorbeeld vrouwen die heel graag kinderen willen hebben maar verminderd vruchtbaar zijn, en dan na aanraden van de dokter om een paar kilo af te vallen helemaal verbaasd zijn omdat ze toch niet te dik zijn en het toch helemaal niet daardoor kan komen. Terwijl deze vrouwen wel een BMI van 35 hebben (en ja, dus ook echt verminderd vruchtbaar zijn daardoor). Ik zou het niet het etiketje opplakken, maar ik denk wel dat het een probleem is.
Sammie
12 april 2011ja, het bestaat.doordat ik zon corrigerende onderbroek had van de hema, had ik niet door dat iok veel dikker aan het worden was.in mijn normale onderbroekj had ik die vetrollen allang gezien.ik wil het dus ook niet meer dragen, want ik houd mijzelf voor de gek.