Goud. Al duizenden jaren wordt dit edelmetaal beschouwd als een van de meest waardevolle en mooiste materialen ter wereld. Tot op de dag van vandaag is het een teken van rijkdom en luxe dat iedereen in handen wil krijgen.
Maar met dit prestige komen ook veel imitatie gouden stukken die lastig te herkennen kunnen zijn. In dit artikel geven we wat achtergrondinformatie over goud en tips over hoe je kunt zien of je gouden sieraden echt zijn.
Geschiedenis van goud
Zoals je je waarschijnlijk wel kunt voorstellen, is goud al duizenden jaren een van de kostbaarste grondstoffen ter wereld. Samenlevingen over de hele wereld hebben het voor van alles gebruikt, van valuta en architectuur tot sieraden en decoraties. Sommige oude beschavingen geloofden zelfs dat het helende krachten had!
Misschien is geen enkele samenleving zo bekend om het gebruik van goud als de oude Egyptenaren. Al in 3000 v. Chr. hadden de Egyptenaren toegang tot een overvloedige voorraad goud en gebruikten ze het om sieraden en andere versieringen voor royalty’s te maken, samen met goudstaven die werden gebruikt voor de handel.
Deze edelmetalen werden ook beschouwd als ongelofelijk zeldzaam en waren de vonk die vele gevechten in de afgelopen duizenden jaren in gang zette.
Tot op de dag van vandaag wordt goud gebruikt als een belangrijk activum voor de banken van de wereld. Het geld dat vandaag de dag in Amerika wordt gebruikt, wordt nog steeds ondersteund door goud, waardoor het een van de (zo niet de) meest waardevolle grondstoffen ter wereld is.
Eigenschappen van goud
Gezien de rijke geschiedenis van goud, denk je waarschijnlijk dat er een reden moet zijn waarom het zo kostbaar en begeerd is, toch? Dat klopt!
Natuurlijk wordt goud in de eerste plaats gewaardeerd om zijn schoonheid. De rijke warme gele kleur en natuurlijke glans zijn waarschijnlijk de eerste dingen die opvielen bij degenen die dit element lang geleden ontdekten. Maar schoonheid is niet de enige reden waarom goud zo speciaal is.
Wat puur goud zo bruikbaar maakt, is zijn vormbaarheid. Goud is gemakkelijk te bewerken en kan ongelofelijk veel worden gestampt en uitgetrokken. Vooral deze flexibiliteit heeft goud favoriet gemaakt bij sieradenmakers, metaalsmeden en andere ambachtslieden. Vergulden en bladderen zijn goede voorbeelden van hoe buigzaam dit metaal kan zijn.
Een leuk weetje is dat bladgoud kan worden gehamerd tot een dikte van zevenmiljoenste van een inch – dit betekent dat een stapel van 7.055 vellen niet dikker is dan een dubbeltje! Op technisch gebied is goud ook een uitstekende geleider van zowel warmte als elektriciteit. Goud is beter dan koper en zilver op het gebied van geleiding omdat het bestand is tegen aanslag.
Het is ook zo reflecterend voor warmte en licht dat de ruimtehelmen van astronauten een ongelooflijk dun laagje goud bevatten om schittering te verminderen – let op de gouden kleur van het vizier de volgende keer dat je er een foto van ziet! We durven te wedden dat je dat niet wist!
Hoe test je goud thuis
Goud is al sinds de ontdekking een bekend symbool van rijkdom, status, schoonheid en macht. Helaas betekent dit, net als veel modieuze statussymbolen, dat goud een ideaal doelwit is voor vervalsing. Van geverfd plastic tot metalen van mindere kwaliteit, er zijn genoeg gouden sieraden te koop.
Met deze tien stappen kun je zelf je gouden sieraden testen en bevestigen of je goud echt of namaak is.
1. Krastest
Een van de meest betrouwbare methoden om je gouden sieraden te testen is de keramische krastest. Voor deze methode neem je een ongeglazuurd keramisch bord of een stuk tegels en schraap je een stukje goud over het oppervlak.
Echt goud laat een goudkleurige afdruk achter, terwijl andere metalen alleen een zwarte streep achterlaten. Zorg ervoor dat je alleen genoeg over de tegel schraapt om een gouden markering te onthullen, zodat je je sieraden niet beschadigt.
2. Magneet test
Als je een sterke magneet bij de hand hebt, houd die dan tegen je gouden sieraden. Goud is niet magnetisch, dus als je enige aantrekkingskracht ziet, dan is het sieraad geen echt goud. Er zijn echter ook andere metalen die niet magnetisch zijn, dus deze test alleen is niet waterdicht.
3. Markeringen laten staan
Als je de markeringen GP, GF, GE, GEP, HGP of HEG op je sieraad herkent, wordt het item als nep beschouwd. Zelfs vergulde of met goud gevulde items worden als nep beschouwd omdat ze een klein percentage echt goud bevatten.
Ter informatie: 24 karaat goud is 99,9% puur en 18 karaat goud is 75% goud. Je zult nooit 100% goud vinden omdat goud zo zacht is en gemakkelijk vervormt.
4. Huidtest (verkleuring)
Je hebt vast wel eens een sieraad gehad dat, als het langere tijd gedragen werd, een blauwe, groene of paarse tint achterliet op je huid. Dit is een teken van oxidatie en een duidelijk teken van goedkoop en nep metaal. Echt goud laat echter geen verkleuring achter op je huid.
Een goede manier om dit te testen is door je gouden sieraad een paar minuten in je blote handen te houden. Als het sieraad echt is, zou je geen kleur op je huid moeten zien. Het is de moeite waard om te weten dat als je goud in contact komt met vloeibare foundation, je huid op die contactpunten zwart kan worden. Zorg ervoor dat je voor de zekerheid je handen wast voordat je gaat testen.
5. Dichtheidstest
Goud is een ongelofelijk dicht metaal. Eén vierkante meter massief goud kan zelfs meer dan een halve ton wegen! Daarom zullen echt gouden sieraden zelden drijven. Leg je gouden voorwerp in een kopje water en kijk of het blijft drijven of zinkt.
6. Stempeltest
Een van de snelste manieren om te zien of je goud echt is, is door te kijken of er ergens op het sieraad een gegraveerd keurmerk staat. Dit stempel identificeert de inhoud van je metaal en/of de fabrikant. Het kan wat speurwerk kosten om het te vinden op een groter sieraad, maar pak een vergrootglas en kijk op de achterkant en zijkanten van je sieraad.
Het keurmerk bestaat uit getallen die vallen onder het Karaat systeem of het Millesimal Fineness systeem. Je kunt lijsten vinden met alle zuiverheidsgetallen die je kunt vinden en als de getallen iets anders zijn dan deze waarden, zijn ze waarschijnlijk nep.
Hoewel deze manier van testen niet 100% waterdicht is, omdat de fabrikant altijd valse markeringen kan maken voor hun nepsieraden, is dit een goed uitgangspunt.
7. Azijntest
Voor deze eenvoudige test heb je alleen een paar druppels azijn nodig. Zoek een onopvallende plek op je gouden sieraad en breng een beetje azijn aan op het metaal. Echt goud zal niet van kleur veranderen, maar als het metaal nepgoud is, kan er een verandering optreden.
8. Goud testmachines
Gelukkig is het met de huidige technologie eenvoudiger dan ooit om vast te stellen of je goudstuk echt is of niet. Een voorbeeld hiervan is een goudtestmachine. Met deze machines kun je snel vaststellen of je stuk echt goud is, zonder je stuk mogelijk te beschadigen.
De twee belangrijkste soorten machines voor het testen van gouden sieraden zijn een elektronische tester en een XRF spectrometer. Deze machines sturen röntgenstralen of elektromagnetische golven door je gouden sieraad en registreren en analyseren de interactie tussen deze verschillende golven en het metaal.
Aan de hand van deze informatie kan de machine je binnen een paar seconden vertellen of je stuk echt is. Vooral de XRF spectrometer wordt beschouwd als de snelste en nauwkeurigste test.
9. Salpeterzuur test
Goud wordt beschouwd als een edelmetaal, wat betekent dat het bestand is tegen oxidatie en corrosie door zuren. Daarom zou het niet van kleur moeten veranderen als het in contact komt met je huid, azijn of salpeterzuur.
Om de salpeterzuurtest uit te voeren, wrijf je je gouden voorwerp over een zwarte steen om een zichtbare afdruk achter te laten en breng je salpeterzuur aan op de afdruk. Salpeterzuur lost alle onedele metalen op die geen goud zijn, er blijft een echt gouden afdruk achter.
10. Breng het naar een betrouwbare juwelier
Hoewel deze thuistestmethoden een snelle en gemakkelijke manier kunnen zijn om een antwoord te krijgen op de vraag of je goud echt is of niet, is er nog steeds ruimte voor fouten. Sommige nepmetalen kunnen deze tests doorstaan en er precies zo uitzien als authentiek goud. De beste en meest betrouwbare manier om je goud te verifiëren is dus om het naar een ervaren juwelier te brengen.
Gerenommeerde juweliers of juwelierszaken hebben vaak toegang tot een breed scala aan testmethoden die de gemiddelde persoon niet heeft. In combinatie met hun jarenlange ervaring met het maken en/of analyseren van gouden sieraden betekent dit dat ze gemakkelijk kunnen zien wat nep is.
De meest ervaren juweliers hebben waarschijnlijk al veel nep gouden voorwerpen behandeld en kunnen je misschien zelfs met één blik vertellen of je sieraad echt is of niet.