Eerlijk is eerlijk: ikzelf neem het zeker voor het onzekere en gebruik een roestvrijstalen / roestvaststalen drinkwaterfles om onderweg kraanwater / leidingwater te kunnen drinken… Maar er zijn nog altijd héél veel mensen die plastic waterflesjes navullen en hergebruiken. Maar het is allang bekend dat op een gegeven moment weekmakers vanuit het gerecyclede plastic in het water terecht kunnen komen, waardoor het water gecontamineerd raakt en in feite ondrinkbaar wordt.
Hierbij een handige regel die je kunt hanteren om na te gaan of het verstandig is om een ‘plastic’ wegwerpflesje te hergebruiken… Op de onderkant van elk waterflesje dat binnen de Europese Unie wordt verkocht, staat een nummer / cijfer met een driehoekje eromheen; al dan niet voorzien van een aanvullende recyclingcode. Het nummertje / cijfertje in de driehoek geeft aan van welk kunststofmateriaal het betreffende drinkwaterflesje is gemaakt. Dus het zegt iets over de aard van het plastic c.q. kunststof materiaal waaruit het betreffende drinkwaterflesje is vervaardigd. (bron + bron + bron + bron)
Hierbij een handig overzicht van de verschillende stoffen en codes, evenals diens betekenis en veiligheid qua gebruik en hergebruik…
1. PET
PET staat voor polyethyleentereftalaat: een materiaal dat in principe NIET bedoeld is voor (meermaals) hergebruik. Petflesjes komen nog altijd extreem veelvuldig voor, zeker ook onder Nederlandse watermerken v.w.b. bronwater en mineraalwater… Zowel statiegeldflessen als wegwerpflesjes van PET zijn onderop voorzien van het CIJFER 1.
Wegwerppetflesjes –waarin ook veel drinkwater wordt verpakt– hebben een relatief dunne wand. Hiermee wordt bezuinigd op materiaalkosten en transportkosten. Het nadeel hiervan is dat in de fleswand relatief gemakkelijk vouwtjes ontstaan zodra de petfles eenmaal geopend en/of geleegd is. En dit vouwen / kreuken van PET-materiaal behoort tot de belangrijkste factoren t.a.v. lekkage van potentieel giftige stoffen vanuit het PET in het water. (bron + bron + bron)
Hergebruik van PET-plastic (met nummertje 1) is onverstandig; op den duur kunnen hier giftige stoffen uit lekken, waaronder acetaldehyde. Kortom: waterflesjes van PET zou je slechts eenmalig moeten willen gebruiken!
2. HDPE
HDPE oftewel ‘PE-HD 02’ staat voor ‘hoge dichtheid polyethyleen’: een hogedichtheidstype PET. Het betreft dus een dichtere, dikkere en sterkere vorm van PET. Het gaat hier om een stevige en ondoorzichtige plasticsoort, waarin normaliter géén drinkwater wordt verpakt; helaas… Het wordt voornamelijk gebruikt voor schoonmaakmiddelen, lichaamsverzorgingsproducten, plastictasjes en speelgoed. HDPE is veilig en kan zonder gezondheidsrisico worden hergebruikt. (bron + bron)
Let op: onderop HDPE-verpakkingen staat het nummertje 2 gedrukt; op waterflesjes zul je dit nummer zelden aantreffen.
3. PVC
PVC oftewel ‘polyvinylchloride’ (aangemerkt met nummertje ‘3’) wordt met name gebruikt voor luchtbedden, douchegordijnen en kinderzwembadje. Ook veel modern textiel en meubilair bevat tegenwoordig PVC. PVC bevat –het potentieel kankerverwekkende– dioxine en allerhande weekmakers.
Gelukkig wordt drinkwater tegenwoordig nog zelden (niet of nauwelijks) in PVC verpakt; laat waterflesjes vervaardigd uit PVC liever links liggen…
4. LDPE
LDPE oftewel ‘PE-LD 04’ –voorzien van nummertje 4– staat voor ‘‘lage dichtheid polyethyleen’: een lagedichtheidstype PET. Het wordt gebruikt voor o.a. flinterdunne winkeltasjes en verpakkingsschuim… En dus niet voor drinkwaterflesjes.
5. PP
Het cijfertje ‘5’ onderop kunststofverpakkingen staat voor ‘polypropyleen’: een slijtvast materiaal dat wordt gebruikt voor talloze herbruikbare verpakkingsproducten. Denk maar eens aan keukenschaaltjes, vershoudbakjes, lunchtrommeltjes, drinkrietjes en roomijsverpakkingen. Maar ook voor herbruikbare waterflessen, kinderdrinkflessen, babydrinkflessen en babybijtspeeltjes. Dit type plastic wordt beschouwd als veilig en is geschikt bevonden voor hergebruik.
Wordt PP zichtbaar oud en smoezelig, vervang het dan!
6. PS
PS staat voor polystyreen, een kunststofmateriaal dat voornamelijk bekendstaat om zijn toepassing in o.a. piepschuim, supermarktvleesschaaltjes, frietbakjes en wegwerpbekers. Polystyreen wordt voorzien van nummer ‘6’. Bij verhitting kunnen schadelijke stoffen vanuit dit product lekken, waaronder styreen en benzeen.
Het drinken van warme dranken zoals koffie en thee uit polystyreen wegwerpbekers is dan ook een ietwat twijfelachtige bezigheid.
7. OTHER / ANDER / OVERIG
Met nummer 7 wordt al het plastic / kunststof bedrukt dat niet tot categorie 1, 2, 3, 4, 5 of 6 behoort. Hierbij valt te denken aan uitermate schadelijk policarbonaat, maar ook om biologisch / bio-afbreekbaar plastic, hetgeen opvallend onschadelijk is. Over categorie 7 valt dus weinig zinnigs of sluitends te vertellen. (bron + bron)
Waterflesjes hervullen: tot slot…
Er verschijnt nog altijd plastic zonder code op de markt; uit voorzorg zou je hier niet uit moeten (willen) eten of drinken. Bronwater of mineraalwater kun je met gerust hart uit een PET-flesje drinken, zolang de met water gevulde PET-fles niet jarenlang in een lichte en warme omgeving opgeslagen heeft gestaan. Het hervullen en hergebruiken van PET-flesjes is ronduit onverstandig. Wil je het zekere voor het onzekere nemen, vul en hervul dan een ‘polypropyleen’ (PP) drinkwaterfles of liever nog een hoogwaardige RVS roestvrijstalen / roestvaststalen (RVS) waterfles.
Wat vind jij van het hervullen / navullen van plastic waterflesjes? Deel hieronder jouw ervaringen en bevindingen!
Met de avond4daagse kregen de kinderen een wit flesje met blauwe dop met water. Er werd een plastic smaakje aan het water geconstateerd. Onderop staat een driehoek met PE LD… Is dit veilig om te hervullen? Of gewoon weggooien?
Zie punt 4 in het artikel hierboven. In principe wordt dit plastictype nauwelijks voor drinkwaterflesjes gebruikt. Desalniettemin wórden zeer dunne ‘knijpflesjes’ verkocht door enkele groothandelaren (die ze goedkoop en grootschalig inkopen in het buitenland). Hergebruiken zou ik zéker niet doen… (bron + bron)
Ik hergebruik al héél lang een erg stevige / dikwandige groene plastic fles. Indertijd verkocht men er frisdrank in, er zat 1 gulden (!) statiegeld op. Onderop staat alleen 63, ik weet niet wat dit betekend. Wie weet dat wel? Het voordeel is dat deze fles onverwoestbaar is, gevuld kan je er op staan en ik denk dat je er wel met een auto overheen kan rijden.
Over het algemeen zijn harde plastics geschikter voor hergebruik omdat ze minder weekmakers bevatten. Toch blijft de geschiktheid voornamelijk afhankelijk van het soort plastic, en dat is niet af te leiden aan de code “63”. Dit lijkt me bijvoorbeeld een productcode van de flessenproducent. Een extreem stevige groene plastic fles van enkele tientallen jaren geleden, lijkt me PVC, maar ik ben er geenszins 100% zeker van.
De meningen zijn hierover verdeeld: TNO vindt het hervullen van waterflesjes geen probleem.
Klopt. Over letterlijk alles zijn ‘de meningen’ verdeeld. Ik citeer TNO’s uitlating vanuit het artikel waarnaar je verwijst: “Twee soorten plastic — TNO geeft aan dat het materiaal van plastic waterflesjes geen schadelijke stoffen afgeeft. Bronwater zit doorgaans in een van de twee soorten plastic flessen: recyclebare flessen en wegwerpflessen. Beide soorten zijn qua materiaalsamenstelling gelijk, het verschil is dat de wegwerpflessen dunner zijn. We hebben het bij navullen vaak over de laatste categorie. Geen weekmiddelen — Deze flessen zijn van zogenaamd stabiel kunststof gemaakt, zonder weekmiddelen. Het plastic waarvan flesjes gemaakt zijn, bevat geen schadelijke chemicaliën. Bij het recyclen worden de materialen blootgesteld aan verhitting tot zeer hoge temperaturen. Hoge buitentemperaturen hebben dan ook geen invloed op het materiaal. Ook het water in de flesjes heeft geen invloed op het materiaal.” Naar mijn mening is deze informatie (uit 2013) incorrect. Of in elk geval achterhaald en weerlegd… Zoals je hierboven kunt lezen, is de dunheid van het gebruikte PET-materiaal wel degelijk een potentieel schadelijke factor. En let wel: het bestaansrecht van TNO is het “in opdracht van overheden en andere marktpartijen toepassen van wetenschappelijke kennis in de praktijk”. De onpartijdigheid van TNO is naar mijn persoonlijke mening niet altijd even evident. Hoe dan ook is het pertinent ONJUIST dat PET geen schadelijke stoffen bevat. Dit te veronderstellen vind ik zelfs extreem MISLEIDEND! Het is algemeen bekend dat PET-flessen –met name bij meermaals hergebruik en bij blootstelling aan warmte– toxische stoffen kunnen afstoten in het verpakte water. Denk maar eens aan DEHP (Bis[2-ethylhexyl]ftalaat) en DEHA (Bis[2-ethylhexyl]adipaat). (bron + bron + bron + bron) Of de hoeveelheden van zulke schadelijke stoffen die in drinkwater worden teruggevonden binnen de wettelijke norm vallen, is een andere discussie… Dat ze erin voorkomen –of voor KUNNEN komen– is in elk geval een feit.