Beroemdheden (popsterren, filmsterren en catwalkmodellen) zie je het stéeds weer voor elkaar spelen… Het ene moment zijn ze nog zwanger en een ogenblik later lopen ze met een wasbordje te pronken alsof er nooit een bolle buik heeft gezeten. Veel doorsnee vrouwen zien Hollywoodsterren als rolmodellen en zij hebben niets dan bewondering voor deze ‘supermama’s’. Toch is het niet per se gezond en verantwoord dat vrouwen de gevolgen van hun zwangerschap dusdanig weten te beperken dat er na enkele weken al niets meer van te zien is. De medische wereld heeft bovengenoemd fenomeen dan ook de naam ‘pregorexia’ (pregnancy + anorexia) gegeven…

De hype die pregorexia heet…

Dat ook zwangere vrouwen hun beste beentje willen voorzetten, is alleen maar begrijpelijk en zelfs bewonderenswaardig te noemen. Filmsterren en catwalkmodellen hebben hun strakke lichaam en uiterlijke schoonheid immers nodig voor hun werk. Zij beschikken bovendien over de tijd en de middelen om binnen relatief korte tijd, en op een (min of meer) verantwoorde manier, in topconditie te geraken. Het verwonderlijke is echter dat wat celebrities klaarspelen, steeds meer de norm lijkt te worden voor ‘normale’ vrouwen, óók in Nederland. Bij deze vrouwen is geen sprake van het ziektebeeld anorexia, maar van de drang om mooi gevonden te worden. Desalniettemin kan diëten en afvallen tijdens de zwangerschap gevaarlijk zijn voor zowel moeder als ongeboren kind. (bron) Zie eventueel ook:

Ziektebeeld van (klinische) pregorexia

Naast bovengenoemde hype die op verschillende internationale websites wordt besproken, is er ook nog een échte –klinische– vorm van pregorexia. Hierbij gaat het om vrouwen met anorexia nervosa die zwanger worden of om vrouwen die tijdens hun zwangerschap de ziekte anorexia nervosa ontwikkelen. Het gaat dus niet om vrouwen die er prat op gaan dat ze tijdens de zwangerschap nauwelijks aankomen en vrijwel direct na de bevalling hun strakke figuur weer terughebben, maar om vrouwen die zichzelf stelselmatig uithongeren en koste wat het kost de gewichtstoename die nodig is voor een gezonde zwangerschap proberen tegen te gaan. Dit fenomeen staat ook wel bekend als zwangerschapsanorexia.

Zwanger + anorexia…

Er zijn overigens óók vrouwen die aan de eetstoornis anorexia nervosa lijden en zwanger worden… en zelfs vrouwen die tijdens hun zwangerschap anorexia nervosa ontwikkelen. In deze gevallen is er dus geen sprake van pregorexia, maar van een medisch erkende eetstoornis die (deels) een psychologische achtergrond heeft. Men hongert zichzelf stelselmatig uit en belemmert zodoende de gewichtstoename die nodig is voor een gezonde zwangerschap. Men spreekt dan ook wel van zwangerschapsanorexia.

Iemand die zwanger is en gelijktijdig lijdt aan anorexia krijgt veel te weinig energie en bouwstoffen binnen om te kunnen voorzien in de ontwikkeling van een kind. De kans op een succesvolle zwangerschap en bevalling is dan ook erg klein als een zwangere vrouw te kampen heeft met langdurige anorectische periodes. Pregorexia is dus niet hetzelfde als anorexia tijdens de zwangerschap. (bron)

De ziekte zou te maken hebben met “perfect willen zijn”. Net als reguliere anorexia is er ook sprake van “niet kunnen omgaan met bepaalde emoties” en “controle proberen uit te oefenen over je eigen lichaam”.

Hoe verloopt pregorexia (meestal)?

Pregorexia betreft de dwangmatige behoefte om direct na de bevalling weer dun te zijn. Er heerst een obsessieve drang om koste wat kost te vermageren en af te vallen, ook al is dat niet of nauwelijks haalbaar als je zojuist een kind op de wereld hebt gezet. Je hebt het als kersverse moeder zijnde immers enorm druk met baby-gerelateerde zaken en bovendien is je lichaam niet klaar voor intensieve lichaamsbeweging en een calorie-beperkend dieet.

Een vrouw met pregorexia heeft meestal al tijdens de zwangerschap een hekel aan haar lichamelijke veranderingen. Ze vindt haar lijf plomp, log en onhandzaam en ervaart het dikker worden als een vorm van controleverlies. Sommigen vinden de zwangerschapsmetamorfose zelfs pertinent lelijk.

In de meeste gevallen van pregorexia wordt er (omwille van het kind) voldoende gegeten. In sommige gevallen wordt de calorie-inname echter beperkt om de gewichtstoename tijdens de zwangerschap binnen de perken te houden. Als hierin wordt doorgeslagen, kan de ontwikkeling van de baby gevaar lopen.

Het belangrijkste aspect van pregorexia is de afslankperiode na de bevalling. Men slaat vrijwel direct aan het sporen of gaat streng diëten om de kilo’s die er tijdens de zwangerschap zijn bijgekomen, zo spoedig mogelijk weer kwijt te raken. Alle zeilen worden bijgezet; van cardiofitness tot krachttraining, van crashdiëten tot dieetpillen en van sportscholen tot fitnessapparaten (bron)…

Pregorexia: herkomst…

Hollywood-mama’s hebben veelal de tijd en bovendien de financiële & praktische middelen om na en zwangerschap snel en op een (min of meer) verantwoorde manier weer in topvorm te raken. Velen van hen hebben een team van personal trainers en voedingsdeskundigen klaarstaan, en voor het pasgeboren kind wordt simpelweg een privé-nanny opgetrommeld. Bovendien zijn de meeste “sterren” volledig afhankelijk van hun fysieke voorkomen. Het is voor hen dan ook een absolute noodzaak om er snel weer “pre-zwanger” uit te zien.

Waarschijnlijk is de pregorexia-trend in gang gezet door hierboven genoemde glamouractrices, topmodellen en popsterren. Celebrities lijken het ene moment nog hoogzwanger, maar zodra je eventjes niet oplet, lopen ze in bikini hun sixpack te promoten. De doorsnee vrouw ziet uitsluitend de voor-en-na-foto’s en krijgt niks mee van wat zich zoal op de achtergrond afspeelt. Desalniettemin vinden ze het gewichtsverlies een benijdenswaardige prestatie die ze maar al te graag zouden evenaren.

Risico’s van pregorexia

Kersverse moeders hebben doorgaans hun handen vol aan de pasgeboren baby en beschikken niet over de vereiste middelen om de bijgekomen kilo’s op korte termijn kwijt te spelen. Bovendien kan het gevaarlijk zijn om tijdens en direct na een zwangerschap streng te lijnen en intensief te sporten. De mogelijke risico’s van pregorexia zijn als volgt:

  • Eentonig en weinig eten tijdens de zwangerschap kan de ontwikkeling van het ongeboren kind ernstig belemmeren.
  • De nutritionele waarde van borstvoeding kan ontoereikend worden als er direct na de zwangerschap veel wordt gesport en onvoldoende wordt gegeten.

Dat een zwangere vrouw of recentelijke moeder haar beste beentje voorzet, is bewonderenswaardig. Als de drang naar een slank lichaam echter ten koste gaat van moeder of kind, dan kan er sprake zijn van pregorexia.

 

Pregorexia: tot slot…

Pregorexia is een taalkundige samenstelling van ‘pregnant’ (zwanger) of ‘pregnancy’ (zwangerschap) en de welbekende eetstoornis ‘anorexia nervosa’. Pregorexia staat ook wel bekend als zwangerschapsanorexia, maar dat is onterecht. Pregorexia is namelijk geen erkende eetstoornis, maar een sociaalmaatschappelijk fenomeen.  Pregorexia kan worden gezien als het irreële verlangen om direct na (of zelfs al tijdens) de bevalling een onberispelijk figuur te hebben. (bron)

Pregorexia houdt in dat vrouwen tijdens de zwangerschap zo min mogelijk willen aankomen en liefst direct na de bevalling hun strakke lichaam weer terug willen… Niet vanwege een psychische eetstoornis, maar veeleer uit trots en esthetisch oogpunt. In sommige gevallen gaat pregorexia ten koste van de ontwikkeling en gezondheid van het ongeboren of pasgeboren kind. In extreme gevallen veroorzaakt pregorexia miskramen, doodgeboorten en kindersterfte.

Men onderscheidt pregorexia en anorexia nervosa bij zwangere vrouwen. Beide varianten van pregorexia zijn potentieel gevaarlijk en ze kunnen zelfs levensbedreigend zijn. Veel sporten en weinig eten tijdens de zwangerschap kan namelijk leiden tot tekorten aan bepaalde voedingsstoffen. Hierdoor kan de groei van de ongeboren baby worden geremd of zelfs gestaakt. Kortom: pregorexia klinkt wellicht grappig, maar dat is het absoluut niet.

Heb jij directe of indirecte ervaring met pregorexia? Laat hieronder jouw reactie achter!

8 Reacties

  1. ja dat klopt ja ik probeer al byna 2 jaar lang om zwanger te worden en als ik dit nu lees denk ik wees bly dat je zwanger ben en dat je zometeen een gezond kindje op de wereld kan brengen dat is het alle belangrykste toch

  2. Ik ben altijd erg dik geweest ook tijdens de zwangerschap van mijn eerste kindje. ik ben daarna 50 kilo afgevallen. nu ben ik 8 weken zwanger van m’n 2e kindje en begin in m’n heupen uit te zetten , ook ik ben bang om dik te worden (daarmee bedoel ik dik wat niet nodig is) een zwangerschapsbuik vind ik prachtig maar kom liever niet meer dan 10 a 12 kilo aan in totaal! erg frustrerend wel hoor .. :( kan mezelf wel voor m’n kop slaan … zoveel vrouwen die in mijn schoenen willen staan (en dus niet zwanger raken)

  3. Zolang mijn verloskundige zegt dat ik het goed doe, heb ik niets om me zorgen over te maken…

  4. Heb je wel eens gehoord van Fetal Programing gehoord ?
    Tijdens de groei in de baarmoeder past het ongeboren lichaampje in ontwikkeling zich aan aan de omstandigheden waarin het zich bevindt. Is er te weinig voedsel ( bv omdat de moeder lijnt, te weinig eet door bv zwangerschapsmisselijkheid of zoals jij de angst om te dik te worden of zwangerschapssuiker) dan ontwikkeld het lichaam zijn vermogen tot het zuinig omgaan daarmee; het gaat zo weinig mogelijk energie verbruiken en zoveel mogelijk opslaan om toekomstige “hongersnood” voor te zijn. In de baarmoeder is er te weinig eten en meestal worden deze kinderen met ondergewicht geboren. Maar eenmaal in de grote wereld van overvloed ontwikkelen deze kinderen al snel overgewicht en blijven daar hun leven lang mee worstelen.

  5. En toch eet ik met die 1400 kcal wel wat ik nodig heb, misschien wel in mindere mate…
    Qua gewicht en omvang buikje zit ik volgens verloskundige nog steeds goed. Ongeboren kindje pakt toch alle voedingsstoffen die hij nodig heeft.

  6. Ik ben nu zwanger, bijna 6 maandjes alweer. Ik ben iedere dag met mijn figuur bezig. Loop nog 3x in de week hard en fiets ook heel veel. Het gaat gelukkig nog goed, alhoewel het steeds zwaarder wordt.
    Wat ik heel erg (maar ik weet dat het erbij hoort) is dat je lichaam zo verandert, dik worden dus… Ik ben nu 6 kg aangekomen… weet niet of dit gemiddeld of veel is. Ik heb anorexia gehad (of nog steeds), nog niet zo lang geleden en dan nu zwanger. Het is zo ontzettend schakelen… ik vind het echt heel moeilijk. Wil niet zeggen dat ik slecht voor mezelf zorg, ik eet juist het goede.. op de calorieteller kom ik meestal rond 1400 kcal per dag uit, incl. snoepen.
    Het idee dat ik nog meer aan ga komen, zorgt ervoor dat ik gestresst raak. Niet leuk…

    • 1400kcal terwijl je zwanger bent; dat is echt te weinig…zo doe je jezelf en je ongeboren kind tekort. praat er alsjeblieft over met je verloskundige!!!

  7. Ik ben sprakeloos. Goed artikel. Ik denk dat veel zwangere vrouwen zijn wakker geschud als ze dit lezen.

Plaats een reactie

Je reactie wordt voor publicatie gekeurd door de redactie en dient te voldoen aan de regels voor reacties.