Vooraan in je ogen, net achter je pupillen bevinden zich je ooglenzen. Normaliter zijn je ooglenzen heldere en doorzichtig, maar de aandoening cataract kan je ooglenzen sterk vertroebelen. Naarmate we ouder worden, worden onze ooglenzen troebel en grauw en wordt ons zicht wazig en grijsachtig van kleur. Om deze redenen staat cataract ook wel bekend als:
- Grijze staar
- Grauwe staar
- Ouderdomsstaar
Hieronder lees je alles over staar, staaroperaties, de klachten & symptomen van cataract en de behandeling van staar met een laser…
Wat is staar oftewel cataract?
Cataract ofwel grijze staar wordt veroorzaakt door ophoping van stoffen (sorbitol, eiwitten e.a.) in de ooglens, waardoor je zicht verslechtert en je wazig gaat zien. Als deze stoffen verkleuren en samenklonteren, kan de ooglens wit, grijs, geel, oranje, bruin of zelfs groen worden. Soms zijn er slechts puntjes of vlokjes op de lens aanwezig. In ernstigere gevallen ontstaan wolkjes of verkleurt de volledige ooglens. In dat geval is een staaroperatie noodzakelijk.
Iedereen krijgt tot op zekere hoogte te maken met staar, maar niet iedereen heeft er daadwerkelijk last van. Toch is staar een uiterst serieuze aandoening. In extreme gevallen wordt de ooglens namelijk volledig ondoorzichtig, waardoor blindheid ontstaat. Sterker nog: de helft van alle blinden is blind door toedoen van staar die niet middels een staaroperatie kan worden behandeld.
Mogelijke oorzaken van staar of cataract…
Staar ofwel ouderdomsstaar is in principe een natuurlijk aspect van het verouderingsproces, net zoals rimpelvorming, vergrijzing en haaruitval. Staar kan echter ook aangeboren zijn of ontstaan door ziekte (diabetes e.a.), medicijnen (corticosteroïden e.a.) of letsel aan het oog (oogtrauma).
Ouderdomsstaar (staar die puur door leeftijd & erfelijkheid wordt veroorzaakt) is doorgaans effectief te behandelen met behulp van een staaroperatie. Een staar-behandeling ofwel cataract-operatie is doorgaans echter minder geschikt voor staar die is ontstaan door ziekte of letsel. Dat komt omdat oogletsel in veel gevallen niet enkel de ooglens treft… Maar vaak ook andere aspecten van het oog, die niet met een nieuwe ooglens en/of laserbehandeling kunnen worden hersteld.
De symptomen van staar ofwel cataract
Bij de meesten worden de ooglenzen vanaf het veertigste levensjaar troebeler. De eerste symptomen van staar beginnen doorgaans op veel latere leeftijd. Voorbeelden van klachten & symptomen die gepaard gaan met staar zijn:
- Allereerst slecht zien in het donker (nachtblindheid)
- Vervolgens zie je wazig
- Doffe & grauwe kleuren zien
- Licht & schitteringen verblinden je
- Je ziet lichtkringen rondom lichtbronnen
- Je ooglenzen veranderen letterlijk van kleur
Je kunt maar beter direct een afspraak maken met een oogarts of opticien als de sterkte van je bril of contactlenzen binnen korte tijd sterk dient te worden verhoogd… Of als contactlenzen of een bril helemaal niet meer mogen baten.
Wat te doen bij vermoeden van staar / cataract?
Wanneer je denkt te lijden aan cataract of ouderdomsstaar, dan kan een oogarts of opticien d.m.v. een kort en eenvoudig onderzoekje uitsluitsel geven. Hij gebruikt een zogenaamde spleetlamp die een zeer smalle bundel licht uitstraalt, waarmee hij de ooglens kan bekijken. In dit licht kan hij vertroebelingen in de ooglens waarnemen en de ontwikkeling van de staar vaststellen.
Staar behandelen & verhelpen d.m.v. een staaroperatie
Staar is goed te behandelen met een staaroperatie. Een staaroperatie is overigens de enige oplossing bij staarproblemen. Een staaroperatie staat tevens bekend als:
- Staar-behandeling
- Cataract-operatie
- Oog laseren
- Ooglaserbehandeling
Een staaroperatie is overigens alleen nodig als je staar-klachten & staar-symptomen je dagelijkse leven bemoeilijken.
Hoe gaat een staaroperatie of cataract-behandeling in zijn werk?
Bij een staaroperatie wordt de troebele ooglens altijd vervangen door een kunstlens oftewel lensimplantaat. De staar-behandeling verloopt als volgt:
- De ooglens wordt uit zijn kapsel gehaald
- De ooglens wordt vervangen door een kunstlens of implantaatlens
- Na de staaroperatie kan het kapsel troebel worden (“na-staar”)
- in geval van na-staar is een laserbehandeling met een YAG-laser nodig
- Als een laserbehandeling niet aanslaat, dient het troebele glasvocht in het oog te worden vervangen door een kunstmatige vloeistof. (vitrectomie)
In 20 tot 25% van de gevallen treedt na-staar op en dient staar aanvullend met een laser te worden behandeld.
Wat zijn de vooruitzichten van een staar-behandeling of cataract-operatie?
Tijdens een staaroperatie wordt altijd maar één oog per keer geopereerd. Zodoende heb je altijd nog zicht met je andere oog. De kans op complicaties is zeer klein; het succespercentage van staaroperaties ligt ruim boven de 90%. Soms ontstaan echter complicaties zoals bloedingen, infecties of netvliesproblemen.
Indien je geen last ondervind van staar, kun je dus beter wachten met een staar-behandeling totdat de staar-symptomen klachten veroorzaken. Staar vermindert echter nooit uit zichzelf, dus als je last en hinder ondervindt aan cataract, kun je maar beter een staaroperatie overwegen. (bron)
Een oogarts kan bepalen of een staaroperatie uitkomst biedt. Een staaroperatie vindt poliklinisch plaats, onder lokale verdoving. Naderhand dient het geopereerde oog regelmatig te worden gedesinfecteerd met oogdruppels. Zowel de staaroperatie als de laserbehandeling is (nagenoeg) pijnloos.
Tot slot
Staar verdwijnt nimmer vanzelf en is dus alleen te verhelpen middels een staaroperatie en/of laserbehandeling. Staar wordt doorgaans alleen maar erger, dus je kunt je ooglenzen maar beter vroegtijdig laten vervangen. Hoe eerder je erbij bent, des te langer je plezier hebt van je staaroperatie. :P
Heb jij ervaring met cataract oftewel staar. Of ben je van plan om een staaroperatie (al dan niet met laser) te ondergaan? Of lijken je klachten & symptomen op staar, maar twijfel je over de exacte oorzaak? Laat hieronder jouw vraag of verhaal achter!
20 comments
Tiny Suijkerbuijk
30 maart 2017Hallo, Dinsdag jongstleden heb ik een staaroperatie gehad, bij nacontrole de volgende dag was alles oké. Ik heb toen wel aangegeven dat ik een melkachtig zicht heb. Na drie dagen is er nog geen verandering in het melkachtige zicht gekomen. Hoelang duurt het wanneer je weer helder kunt zien? Ik hou nu dat oog zoveel mogelijk gesloten.
Astrid Teunissen
9 april 201614 maart staaroperatie gehad aan mijn rechteroog. Ingreep is goed verlopen alleen vanaf dag 1 enorme schitteringen in het oog. Om gek van de worden. Moet volgens oogarts vanzelf over gaan. Wie herkent dit en hoe lang duurt het?
Harriet
23 februari 2017Ik moet volgende week aan staar geholpen worden.. ik zie nog heel goed ook in het donker.. ik heb alleen een leesbril nodig. maar ik schrik, dat jij pijn hebt.. en schitteringen, toch geen goed idee??? Kan ik niet wachten, tot ik echt hinder van de staar krijg, of moet ik met nu in het beginstadium toch laten opereren?
H.Weeber
20 februari 2016Wil nog iets toevoegen aan mijn vorige vraag. Ik heb steeds meer last van drukkende hoofdpijn, de arts denkt aan staar, maar ik heb in het verleden mergvlammen gehad, zonder klachten (vonden ze toevallig). Nu jaren later krijg ik last van hoofdpijnen en stijve nek, komt dat door staar?
H.weeber
20 februari 2016Ik heb mergvlammen in oog, zonder er ooit problemen door te hebben gehad. Nu ik ouder ben, en ik een leesbril nodig heb, en wel sterkere, zegt de arts dat ik staar heb. Ik heb een testje gehad, en er is met een lamp in m’n ogen gekeken. Kan het niks met die mergvlammen te maken hebben? Deze arts weet niks van die mergvlammen, dat heeft ooit een andere arts geconstateerd. Kan ik erop vertrouwen dat de diagnose goed is? Ik zie verder goed, maar krijg binnenkort een staaroperatie aan een oog, en 4 maanden later aan andere oog. Ik moet veel autorijden voor mijn werk. Kan niet wekenlang zonder auto. Graag uw advies dank u, Henriët
Filiz
14 december 2015Een staaroperatie bij het oog van mijn vader verliep helaas wel met complicaties. Bij de eindcontrole, dus na 4 weken kregen we dat pas te horen. Het oog bleek niet goed verdoofd te zijn waardoor er een grote snee in het oog ontstond toen de oogarts een incisie wilde doen. Hierbij raakte de iris beschadigd. Nu zegt de oogarts dat het gewoon pech is. Zijn zicht is 60% met dit oog. Ik wil graag weten of de verdoving eerst wordt gecontroleerd alvorens de arts begint met de operatie.
Sofia
13 april 2016Als de dokter dat zegt terwijl het zijn schuld is zou ik letselschade / smartengeld verhalen op hem. Flink aanklagen!
Tineke
7 september 2015Is het ook mogelijk dat er alleen sprake is van een laserbehandeling en geen operatie? Mijn vriendin heeft staar en heeft daarnaast longemfyseem in is 24 uur per dag aan de zuurstof. Nu heeft ze ook staar (ziet nog maar 10 en 50%) en dat belemmert haar heel erg…
Paul
8 september 2015Beste Tineke, De operatietechniek die het vaakst wordt toegepast om staar te behandelen is ‘Faco-Emulsificatie’ (FE), wat zo veel betekent als het verpulveren en opzuigen van de phakós/ooglens. De ooglens wordt als het ware geëmulsifieerd en geëxtraheerd, waardoor deze staarbehandeling ook wel bekendstaat als ‘cataractextractie’. Meestal gebeurt het verweken van de lens middels Faco-Hydroinjectie, dus met water. Binnenin de ooglens bevindt zich de lenskern; deze kern wordt harder en donkerder naarmate iemands leeftijd vordert… Hieromheen bevindt zich de lensschors… De lenskern en lensschors worden omhuld door het lenskapsel. De klassieke staaroperatie begint met een klein sneetje in het oog (van 2,2 tot 2,5 millimeter); de oogarts maakt een ronde opening in het kapsel aan de voorkant van de lens. Vervolgens wordt de ooglens wordt verpulverd en weggezogen. Na de extractie wordt een kunstlens geplaatst ter vervanging van de eigen vertroebelde ooglens. Afhankelijk van de oogsterkte vóór de operatie heb je de keuze uit meerdere kunstlenzen (IOL’s: intra-oculaire lenzen): A. de standaard monofocale kunstlens; B. de monofocale, torische kunstlens; C. de standaard multifocale kunstlens; D. de multifocale, torische kunstlens… Een laserbehandeling behoort inderdaad tot de alternatieven voor een klassieke staaroperatie, maar vooralsnog wordt deze behandeling niet of nauwelijks aangeboden. De ooglaserbehandelingen waarover je veelvuldig kunt lezen op internet zijn niet bedoeld ter behandeling van staar, maar ter behandeling van refractie-afwijkingen, waaronder verziendheid en bijziendheid. Daarnaast is er een belangrijke variant op ooglaseren die NASTAAR kan genezen… Nastaar kan optreden NA een staaroperatie. Nastaar kan worden verwijderd met behulp van een YAG-laser… Bij een nastaarbehandeling wordt aan de achterkant van de kapselzak rondom de ooglens een gaatje gemaakt, zodat eiwitten zich niet langer kunnen hechten aan de achterkant van de kapselzak en licht weer als vanouds het oog kan binnenvallen. Een tweede doel van een dergelijke laserbehandeling is verdere verslechtering van het zicht voorkomen. Anders dan bij een reguliere staaroperatie vindt de behandeling van nastaar plaats op de polikliniek, en dus niet in het operatiecentrum. Overigens bestaat er dus wel een laserbehandeling die als alternatief kan dienen voor de klassieke staaroperatie, maar waarschijnlijk duurt het nog wel even voordat deze ingreep gemeengoed wordt… Ik citeer “De Universiteitskliniek voor Oogheelkunde van het Maastricht UMC+ is de eerste kliniek in Europa die staaroperaties aanbiedt waarbij gebruik wordt gemaakt van geavanceerde lasertechniek (met irisscan technologie) om incisies te maken. De operaties worden daardoor nauwkeuriger en veiliger. De Maastrichtse oogarts professor dokter Rudy Nuijts heeft op 26 september reeds de eerste ingreep op deze moderne manier succesvol uitgevoerd.”… “In vergelijking met een operatie biedt een laserbehandeling enkele belangrijke voordelen. Het oog wordt niet geopend en er is dus geen gevaar voor infectie. Een laserbehandeling is minder pijnlijk en kan daarom meestal poliklinisch gebeuren. Dus zonder opname in het ziekenhuis. Door de uiterst dunne lichtstraal is het bovendien mogelijk met grote nauwkeurigheid te werken. Deze nauwkeurigheid kan bij een operatie niet worden bereikt.” Hoe dan ook is en blijft deze laseringreep sowieso een daadwerkelijke operatieve ingreep die veel ingrijpender is dan een ooglaserbehandeling; het verschil met de klassieke laserbehandeling is voornamelijk de nauwkeurigheid waarmee men kan opereren. (bron) Sterkte! Groeten, Paul
Hank
6 mei 2015Mijn vraag… Hoelang na de staaroperatie mag je niet bukken en tillen? Ik word binnenkort geopereerd aan staar.
Shereen
26 oktober 2014Hoi ik had een vraag namens mijn vader. Hij moet binnenkort behandeld worden voor grijze staar, en dat gebeurt met plaatselijke narcose. Nu vroeg hij zich af of je bij plaatselijke narcose wel alles meemaakt als in zie je met het oog wat geopereerd word dat ze er mee bezig zijn of zie je dit niet. Hij mag niet onder algehele narcose dit is geen optie helaas. Alvast bedankt! Groet, Shereen
Paul
26 oktober 2014Beste Shereen, Een staaroperatie vindt in veruit de meeste gevallen plaats onder plaatselijke verdoving. Hierbij worden in beginsel 2 verdovingstechnieken gebruikt: A. Druppelverdoving: je krijgt voorafgaand aan de operatie druppels in je oog die pijnprikkels blokkeren, maar waarbij je je oog nog altijd kunt bewegen; men kan zelfs vragen tijdens de ingreep of je in het licht van de operatiemicroscoop wilt kijken. Het oog wordt tijdens de operatie opengehouden met behulp van een zogenaamde ‘ooglidspreider’, dus je hoeft niet continu je oogleden aan te spannen. B. Subtenon-verdoving: Meestal wordt er na de druppelverdoving een aantal aanvullende pijnstillende medicamenten aangebracht rondom de oogbol die de oogbol volledig verdoven/anestheseren, waardoor de operatie volledig pijnloos is en je bovendien niet bang hoeft te zijn dat je in een opwelling je oogbol beweegt beweegt. De vertroebelde ooglens wordt tijdens de staaroperatie met ultrasone geluidsgolven verwijderd; dit gebeurt via een minuscule incisie (van enkele millimeters) in het hoornvlies. De nieuwe, exogene kunstlens wordt vervolgens in het lege lenskapsel geplaatst. Tot slot wordt oogzalf en een oogverband met een beschermend kapje aangebracht over je oog, wat pas de volgende dag mag worden verwijderd. De staaroperatie zal ongeveer 20 minuten in beslag nemen. Al met al maak je de staaroperatie dus gewoon mee als je plaatselijk (en dus niet algeheel) wordt verdoofd. Hopelijk maakt dit het een en ander duidelijk. Sterkte met je vader! Groeten, Paul
l muijtjens
9 maart 2012Mijn ogen waren -12 met staar en astigma (cilindrische glazen). Voor mij was deze operatie, die reuze meeviel, een openbaring. De operatie stelt echt wel iets voor, maar je merkt er weinig van door de plaatselijke verdoving. Je ziet ook niets gebeuren, heel goed is dat. Inderdaad, de eerste keer was spannend, maar de tweede keer ging ik na de operatie in de coffeecorner een lekker broodje gezond zitten eten. Eerlijk gezegd, het gaat zo snel en voordat je het weet ben je klaar. Groetjes, Leo
anita beijer
8 augustus 2016Kun je op de dag van de staaroperatie nog iets doen of moet je je geheel rustig houden. Gewoon rustig aan doen bedoel ik dan, Naar een verjaardag gaan of zo???
hetty rijneveld
28 maart 2018Hoe was de verdoving voorafgaand aan de staaroperatie? Was het pijnlijk of viel het mee? Groetjes, Hetty
Henk
8 november 2011Ik ben aan beide ogen geopereerd voor staar. De tweede keer verliep wat moeizamer dan de eerste keer, maar uiteindelijk ben ik heel blij met het resultaat. Leven met staar is immers ook geen pretje, vooral niet als je een dagje ouder wordt en je gezondheid en mobiliteit toch al steeds slechter worden. Groet, Henk
Liesbeth van Gorp
24 augustus 2011Ik ben 3 jaar geleden aan staar geopereerd in Amsterdam. Ging volledig vlekkeloos; voordat ik het wist was het alweer voorbij. Natuurlijk wel een tijdje met 1 oog moeten kijken, maar dat was te doen. Echter geen pijn, ontstekingen of andere klachten.
Esther v Dinther
12 augustus 2011Mijn staar-operatie verliep zonder complicaties. Vooral de aanloop naar de operatie was eng/spannend, maar de behandeling zelf stelde achteraf niet veel voor.
Anita Heertjens
8 juni 2011Ik heb in mindere mate last van staar, maar wil me toch graag laten behandelen. Kan iemand met ervaring laten weten welke klinieken in Nederland echt goed en betrouwbaar zijn voor staaroperatie / ooglaserbehandeling? Ik lees zo hier en daar namelijk dat er nog best weleens wat mis gaat, dus ik ben behoorlijk angstig en sceptisch.
Henriette
15 februari 2017Ik blijk staar te hebben, heb een leesbril nodig.. verder ben ik niet brildrager en ben ik best sceptisch of ik nog veel beter ga zien…??? Ik zie alle kleuren prima… Ik ben ook bang dat ik na een staaroperatie juist slechter ga zien. Ben ook niet nachtblind of zo: rijd gewoon ook ’s avonds… Moet over 4 weken geopereerd worden aan staar… verdienen die dokters er soms veel aan???