Torsade de pointes ofwel TdP is Frans voor ‘draaien van de toppen’. Het is een term voor een ECG-afwijking waarbij sprake is van spiraalvormige patronen van elektrische activiteit…
Wat is Torsade de Pointes?
Bij Torsade de Pointes zijn de lange toppen (qrs-complexen) veelvormig, en ze draaien als het ware rond de horizontale basislijn van het echocardiogram. Er is dan ook geen sprake van “omdraaien” (als in “omkeren”) zoals veel websites vermelden, maar veeleer van “verdraaien” (als in “buigen”)… Het ziet er op de ECG uit als een abnormale spiraalvorming. TdP wordt altijd voorafgegaan door een langere QT-tijd (Lange QT Syndroom (LQTS)). Bovendien veroorzaakt TdP een versnelde hartslag door de hartkamers (ventrikeltachycardie).
Pas op: TdP wordt ook wel beschreven als een levensgevaarlijke vorm van ventrikeltachycardie ofwel ventriculaire tachycardie.
Oorzaken van TdP
Het exacte ontstaansproces van TdP is tot nog toe onbekend. Toch stelt een gangbare hypothese dat de onderliggende oorzaak te vinden is bij ‘Early Afterdepolarization’ (EAD) ofwel voortijdige na-depolarisatie van de hartspiercellen. Over hoe EAD’s op cellulair niveau een integraal ritmestoornis teweeg kunnen brengen, tast men helaas nog in het duister. Wel is bekend dat Torsade de Pointes in de hand wordt gewerkt door medicijnen. Sommige varianten van onder meer de volgende medicatie kan TdP in de hand werken:
- Antihistaminica (tegen allergieën)
- Pentostam (tegen parasitaire Leishmaniasis)
- Ontstekingsremmers
- Bepaalde antiarrhythmica (tegen hartritmestoornissen)
- Tricyclische antidepressiva (heropnameremmers)
- Anthelminthica (anti-wormenmiddel)
- Diuretica (plastabletten)
- Antibiotica (bacterieremmers)
- Erytromycine (tegen luchtweginfecties)
- Etc. etc.
Behandeling van Torsade de Pointes
Omdat Torsade de Pointes meestal wordt veroorzaakt door medicatie, moet bij het vaststellen van TdP op een ECG zo snel mogelijk de medicatie worden gecontroleerd. Verdachte medicatie dient doorgaans te worden vervangen door een alternatief. In geval van hypomagnesiëmie dient de spiegel van het mineraal magnesium in het bloed te worden opgehoogd. Bij erfelijke vormen van TdP worden doorgaans antiarrhythmica / anti-aritmica ofwel bètablokkers voorgeschreven. Soms is defibrillatie (elektrische schok) of een permanente elektronische pacemaker noodzakelijk.
Er bestaat ook een uiterst zeldzame vorm van Torsade de Pointes die begint met een kort koppelingsinterval. Deze vorm wordt Short Coupled Torsades de Pointes (SCTDP) genoemd.
(Engelstalig filmpje waarin Torsade de Pointes wordt uitgelegd)
Reacties
Heb jij ervaring met Torsade de Pointes (TdP)? Of heb je vragen of opmerkingen? Laat hieronder je reactie achter!