Insulineresistentie resulteert op den duur vaak in diabetes type 2. Deze afwijking kan bovendien allerlei gezondheidsklachten en ziekten in de hand werken. Het is daarom goed om te weten wat insulineresistentie precies is, wat de mogelijke gevolgen ervan zijn en hoe je “IR” kunt tegengaan. En dat is dan ook precies wat je in dit artikel kunt lezen…
Wat is insuline?
Insuline is een hormoon. Hormonen zijn stoffen die door bepaalde klieren en weefsels worden losgelaten in je bloed en via je bloedbaan aan lichaamscellen worden overgedragen. Eenmaal in een cel aangekomen, regelen en beïnvloeden hormonen bepaalde lichamelijke processen.
Het hormoon insuline wordt aangemaakt door de alvleesklier op het moment dat je spijsvertering voedsel verwerkt. Tijdens dit proces wordt voedsel door je lichaam omgezet in glucose oftewel bloedsuiker. Deze suiker wordt vervolgens via het bloed getransporteerd naar de lichaamscellen die glucose nodig hebben.
Eenmaal daar aangekomen, zorgt het hormoon insuline ervoor dat de glucose ook daadwerkelijk kan worden opgenomen door je cellen. Insuline zet als het ware de “deur” van cellen open, zodat glucose naar binnen kan. De lichaamscellen gebruiken de glucose vervolgens direct als energie, of slaan dezer op als energiereserve.
Wat is insulineresistentie?
Insulineresistentie is een aandoening/afwijking waarbij het menselijk lichaam resistent (immuun, minder vatbaar) wordt voor de werking van insuline. Men wordt bij insulineresistentie met name resistent voor de manier waarop insuline de bloedsuikerspiegel (het niveau van glucose in het bloed) regelt en op niveau houdt. Bij insulineresistentie kan insuline namelijk minder goed zijn werk doen en wordt glucose minder effectief afgegeven aan je lichaamscellen. Hierdoor ontstaan pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel (= bloedsuikerschommelingen)… En uiteindelijk hyperglycemie (= te hoge bloedsuikerspiegel) of hypoglycemie (= te lage bloedsuikerspiegel).
Verhoogde insulineproductie & bloedsuikerspiegel
Wanneer je insulineresistentie ontwikkelt, wordt insuline steeds minder effectief benut door het lichaam. Het gevolg is dat glucose steeds minder goed wordt opgenomen door de lichaamscellen, omdat insuline de deuren van de cellen niet goed meer openzet. Zodoende wordt er steeds meer glucose opgehoopt in de bloedsomloop. Als gevolg daarvan wordt de alvleesklier ertoe aangezet om meer insuline te produceren. Deze moet en zal proberen om de “deurtjes” te forceren, de glucose met behulp van extra insuline toch in de cellen te krijgen en zodoende je (te) hoge bloedsuikerniveau te verlagen.
Bij lichte vormen van insulineresistentie kan het lichaam er door het produceren van extra insuline voor zorgen dat de glucose uiteindelijk toch door je cellen wordt opgenomen en je bloedglucosespiegel dus niet veel te hoog wordt. Feit blijft echter dat insulineresistentie ervoor zorgt dat insuline (deels) ineffectief wordt gebruikt. Mensen met insulineresistentie hebben dus altijd een verhoogde insulineproductie en krijgen sneller te kampen met een verhoogd glucosegehalte in het bloed, oftewel een verhoogde bloedsuikerspiegel. En dat is geen goede zaak voor je gezondheid.
Symptomen & verschijnselen
Insulineresistentie zelf brengt doorgaans niet direct symptomen, klachten of verschijnselen met zich mee. De verhoogde bloedsuikerspiegel die insulineresistentie veroorzaakt, kan echter klachten teweegbrengen die vergelijkbaar zijn met de symptomen van diabetes type 2. (bron)
Gevolgen
Insulineresistentie gaat vaak gepaard met -of resulteert in- problemen met de spijsvertering en stofwisseling. Denk daarbij o.a. aan prediabetes, metabool syndroom X, diabetes type 2, verhoogde bloeddruk, verhoogd cholesterolniveau, hartziekten en polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS). Insulineresistentie ontstaat doorgaans echter lang voordat de symptomen van dit soort ziektes worden opgemerkt en/of aan het licht komen.
Diabetes type 2
Insulineresistentie zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel hoger wordt. Na verloop van tijd kan het zijn dat je alvleesklier niet langer in staat is om voldoende extra insuline te produceren om je insulineresistentie te compenseren. Op dat moment worden je lichaamscellen dus niet meer voorzien van voldoende glucose en wordt je bloedsuikerspiegel te hoog. Dit noemt men diabetes type 2.
Oorzaak insulineresistentie
Over de exacte oorzaak van insulineresistentie is nog geen wetenschappelijke overeenstemming bereikt. Wetenschappers hebben echter al wel genen ontdekt die de kans op insulineresistentie (en diabetes type 2) kunnen verhogen. Daarnaast kunnen je medische achtergrond, leefstijl en eventuele medicatie een rol spelen. Zo kunnen de volgende aspecten de kans op insulineresistentie vergroten:
- Zwaarlijvigheid (BMI boven 30)
- Te weinig lichaamsbeweging
- Diabetes type 2
- Familieleden met diabetes
- Roken
- Polycysteus Ovarium Syndroom (POS)
- Stress
- Overmatig cafeïne– & alcoholgebruik
- Zwangerschap
Behandeling insulineresistentie & medicatie
Een behandeling (ter voorkoming) van insulineresistentie bestaat doorgaans uit het maken van aanpassingen in je leefstijl. Met name eetgewoonten, gewichtsverlies en lichaamsbeweging spelen hierbij een cruciale rol.
Zo wordt aangeraden om minimaal 30 minuten per dag te bewegen, een gezond gewicht te bewerkstelligen en gezonde, natuurlijke voeding te eten met voldoende vezels. In sommige gevallen wordt bij insulineresistentie medicatie toegediend die bedoeld is ter behandeling van diabetes type 2. Voorbeelden hiervan zijn medicijnen met de stof metformine of thiazolidinediones.
Heb je naar aanleiding van bovenstaande informatie over insulineresistentie vragen? Laat dan gerust hieronder een reactie achter. Heb je zelf ervaring met insulineresistentie? Deel jouw verhaal dan a.u.b. hieronder zodat anderen ervan kunnen leren!