Een auto-immuunziekte is een aandoening waarbij het immuunsysteem van een patiënt diens eigen lichaam aanvalt. Er zijn twee ziekten waarbij lichaamseigen antistoffen oftewel antilichamen je schildklier bestoken. Dit zijn de:
- Ziekte van Graves
- Ziekte van Hashimoto
Hieronder bespreken we beide auto-immuun aandoeningen die de schildklier ontregelen…
Ziekte van Graves
De ziekte van Graves oftewel Graves Basedow is een auto-immuunziekte waarbij antistoffen (TSI) de schildklier aanvallen. Graves wordt gekenmerkt door een groot aantal (ernstige) klachten en symptomen. De bekendste verschijnselen die zich kunnen voordoen bij de ziekte van Graves zijn als volgt:
- Oogziekte van Graves (‘oftalmopathie’ of ‘orbitopathie’)
- Uitpuilende ogen + gezwollen oogleden
- Grote, schrikachtige & volledig opengesperde ogen
- Aspecifieke oogklachten (rood, scheel, zwak, ontstoken e.a.)
- Diffuus struma (opgezette schildklier)
- Warme, klamme huid
- Kapotte huid van de scheenbenen (‘pretibiaal myxoedeem’)
- Aspecifieke huidklachten
- Lichaamstemperatuur verhoogd
- verhoogde hartslag (tachycardie)
- Trillen & beven
- Onverklaarbare gewichtsafname
- Problemen met slikken
- Gejaagd gevoel
De antistoffen bij Graves breken de schildklier niet af, maar stimuleren met hun aanvallen de productie van schildklierhormonen.
Graves: trage & snelle schildklier
De ziekte van Graves gaat in het beginstadium altijd samen met een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie)… Meestal ook met een sterk verhoogde concentratie schildklierhormonen in het bloed (thyreotoxicose)… En soms zelfs met een levensbedreigende concentratie schildklierhormonen (thyreotoxische crisis). In dat geval zijn schildklierremmers ofwel thyrostatica nodig.
In een vergevorderd stadium van de ziekte van Graves kan de schildklierfunctie juist afnemen. De schildklier wordt dan onderactief (hypothyreoïdie) en zodoende ontstaat een tekort aan schildklierhormonen. In ernstige gevallen kan de schildklier zelfs helemaal stoppen met de productie van schildklierhormonen. Zodra een teveel aan schildklierhormonen omslaat in een tekort, veranderen de klachten en symptomen van Graves grotendeels. (bron)
Meestal ontstaat bij de ziekte van Graves een overactieve schildklier zonder aandoening van huid of ogen. De diversiteit van het ziektebeeld kan verwarrend werken voor het stellen van een diagnose.
Ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte. Bij de ziekte van Hashimoto worden antistoffen (TPO & TG) aangemaakt die de schildklier afbreken. De schildklier wordt zodoende steeds zwakker en inactiever. De belangrijkste symptomen van Hashimoto zijn als volgt:
- Trage schildklier (hypothyreoïdie)
- Schildklierontsteking (Hashimoto-thyreoïditis)
- Vermoeidheid & futloosheid
- Tekort aan schildklierhormonen
- Niet-pijnlijke vergroting van de schildklier (diffuus struma)
- Strak & gezwollen gevoel in de hals
- Schildklier voelt stug & rubberachtig
- Soms knobbelig (multinodulair struma)
- Lichaamstemperatuur verlaagd
- Snel koud hebben
- Loom & depri
Bij de ziekte van Hashimoto maakt je lijf antilichamen aan die de schildklier aanvallen en stukmaken.
Hashimoto: auto-immuunthyreoïditis
De ziekte van Hashimoto behoort tot de vaakst voorkomende oorzaken van schildklierontsteking (thyreoïditis). Om die reden wordt Hashimoto ook wel ‘auto-immuunthyreoïditis’ genoemd.
Ook veroorzaakt Hashimoto veelal een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). In de beginfase werkt de schildklier bij 80% van de patiënten normaal. Naarmate de ziekte vordert, kan de schildklierfunctionaliteit echter volledig wegvallen. In dat geval kunnen synthetische schildklierhormonen dienstdoen.
Tot slot
Hashimoto breekt de schildklier af en saboteert de productie van schildklierhormonen. Graves stimuleert en versnelt aanvankelijk de schildklierfunctie. Graves en Hashimoto kunnen samen voorkomen. Vaak volgt de ene de andere op. In zeer zeldzame gevallen doen ze zich tegelijkertijd voor; in dat geval ontstaat er een “touw-trek-situatie” waarbij een zeer chaotisch ziektebeeld ontstaat.
Heb jij ervaring met de ziekte van Graves of de ziekte van Hashimoto? Laat hieronder je verhaal achter…
