Zijn slapende ledematen gevaarlijk en/of te voorkomen?

Body · Door Ilse

Je staat op en komt er pas op dat moment achter dat één van je benen slaapt… waardoor je plotsklaps plat op de vloer belandt. Of je hebt op een arm gelegen, waardoor je je ene arm met je andere arm moet verplaatsen… gewoonweg omdat jij als een zoutzak slap naast je lichaam hangt en weigert te bewegen. Naarmate de tijd verstrijkt begint het slapende lichaamsdeel irritant te tintelen; waarschijnlijk ken je het tergende, onbeschrijflijke gevoel wel… Dit verschijnsel wordt ook wel ’transient paresthesia’ ofwel ‘slapende ledematen’ genoemd…

Slapende ledematen: hoe ontstaat een slapend lichaamsdeel?

Transient paresthesia ofwel slapende ledematen ontstaan door een (tijdelijke) slechte doorbloeding van een lichaamsdeel. Door het afknellen van een lichaamsdeel worden elektrochemische pulsen niet goed doorgegeven van en naar de zenuwen. Vervolgens verliezen de hersenen (deels) het contact met dit lichaamsdeel. Door het gebrek aan bloed wordt het lichaamsdeel bovendien slap en lam. Het excentrieke tintelende gevoel dat volgt is de gewaarwording van de hersenen dat bepaalde zenuwen geen informatie doorgeven en andere zenuwen juist heel veel. Het is dus een signaal aan de hersenen dat je je houding moet veranderen.

De mogelijke oorzaken van slapende ledematen

Er zijn verscheidene mogelijke oorzaken van een slapend ledemaat. Slapende ledematen zijn echter meestal het gevolg van (een combinatie van) de volgende factoren:

  • Externe belemmering van de doorbloeding c.q. bloedtoevoer
  • Beknelling of afknelling van zenuwen
  • Verhoogde spierspanning
  • Vernauwde bloedvaten

Vooral wanneer slapende ledematen gepaard gaan met spierkramp is er doorgaans sprake van verhoogde spierspanning…

Achterliggende oorzaken

Al met al zijn er behoorlijk wat directe oorzaken van een slapend been of een slapende arm. Er zijn echter nog veel meer achterliggende oorzaken die slapende ledematen in de hand kunnen werken. De meest voorkomende achterliggende oorzaken van ’transient paresthesia’ zijn als volgt:

  • Het afknellen van je arm of been
  • Met je benen over elkaar zitten
  • Met je hoofd op je arm in slaap vallen
  • Een verkeerde ligging tijdens het slapen
  • Suikerziekte & hypoglykemie
  • Traag werkende schildklier (hypothyreoidie)
  • Hernia van een tussenwervelschijf
  • Carpale Tunnel Syndroom (CTS)
  • Multiple sclerose (MS)
  • Thoracic Outlet Syndroom (TOS)
  • Logesyndroom (LS)
  • Compartimentsyndroom (CS)
  • Post Whiplash Syndroom (PWS)
  • Weerstand van de heupen
  • Vaatproblemen in de lies
  • Gebrek aan vitamine B12

Ook alledaagse zaken die mee kunnen spelen bij slapende ledematen, waaronder roken, intensief gebruik van de benen, wielrennen, paardrijden, mountainbiken en een te hard matras.

Zijn slapende ledematen gevaarlijk?

Nee, op zich zijn slapende ledematen niet gevaarlijk. De oorzaak van slapende ledematen kan echter wel kwalijk zijn. Wanneer de doorbloeding meerdere uren wordt belemmerd, kan er zenuwbeschadiging optreden. Wanneer je been slaapt, dien je bovendien voorzichtig te bewegen. Er kan namelijk kramp ontstaan en je kunt vanwege een slapend been zelfs vallen en jezelf zodoende flink bezeren, blesseren of zelfs verwonden.

Wat kun je doen tegen slapende ledematen?

Het belangrijkste is dat je een goede houding aanneemt. Zet je benen naast elkaar en zorg dat je armen vanaf je schouders naar beneden wijzen. Probeer ook niet op je armen te gaan liggen tijdens het slapen. Bij regelmatig slapende ledematen kun je het best een afspraak maken met je huisarts. Daarnaast helpen:

  • Mangaan
  • Vitamine B12
  • Zink

Op verzoek van de huisarts kun je eventueel fysiotherapie volgen of een brace dragen. Tot slot kun je je zenuwbanen laten doormeten bij een neuroloog.

Heb jij ervaring met slapende ledematen? Deel hieronder jouw ervaringen en bevindingen met lotgenoten!