Gewoon een misverstandje… Alles wat smeerbaar, wit tot crèmekleurig en bedoeld is voor op brood, noem ik boter. Toen ik echter laatst aan een vriendin vroeg of ze boter op haar broodje kaas wilde, raakte ze totaal in paniek. Ze vroeg me of ik dat allang gebruikte en of ik verwachtte er ooit nog mee te kunnen stoppen?! Op dat moment voelde ik me als een zojuist betrapte heroïneverslaafde. Nadat ze het pakje smeersel van dichtbij had bekeken, leek ze echter enorm opgelucht.. het bleek namelijk dieetmargarine te zijn. Maar is margarine eigenlijk wel beter dan boter?! En wat is precies het verschil…
Boter versus margarine
Het aanbod van verschillende soorten broodsmeerseltjes is in relatief korte tijd exponentieel toegenomen. Het belangrijkste verschil is dat tussen boter enerzijds en margarine anderzijds… Boter is gekarnde melkroom die tenminste 82% melkvet bevat. Alle boter is dus roomboter, onderscheid bestaat niet. Margarine oftewel ‘plantaardige margarine’ is daarentegen iets totaal anders dan boter. Margarine is een surrogaat voor boter en bevat geen melkvet maar uitsluitend plantaardige oliën. De enige uitzondering hierop is bak- en braadmargarine, deze bevat zowel plantaardige als dierlijke vetten.
Dierlijke vetten en oliën bevatten procentueel veel meer verzadigde vetzuren. Plantaardige vetten en oliën bevatten juist veel meer onverzadigde vetzuren. Van oudsher wordt beweerd dat verzadigde vetzuren het ‘negatieve’ LDL-cholesterol verhogen en onverzadigde vetzuren dit ‘slechte’ cholesterol verlagen. Een hoog cholesterolgehalte van je bloed verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Margarine bevat dus niet minder vet en calorieën dan boter, maar zou (volgens bepaalde instanties) beter zijn voor je cholesterol.
Let wel: inmiddels zijn er talloze onderzoeksresultaten bekend die laten zien dat verzadigde vetten helemaal niet verantwoordelijk zijn voor een negatief bloedcholesterol…
Dieetmargarine
Ook in dieetmargarine worden uitsluitend plantaardige oliën verwerkt. Het verschil met normale margarine is dat hieraan náást de enkelvoudig onverzadigde vetzuren, extra meervoudig onverzadigde vetzuren zijn toegevoegd zoals linolzuur en linoleenzuur. Je lichaam heeft zowel enkelvoudig als meervoudig verzadigde vetzuren nodig, de één is niet per definitie gezonder dan de ander. De term dieet kan enigszins misleidend zijn in het woord dieetmargarine. Dieetmargarine bevat namelijk evenveel vet en calorieën als ‘normale’ margarine. Dieetmargarine zou (volgens bepaalde instanties) echter extra cholesterolverlagend werken en zou daarmee ideaal zijn binnen een cholesterolverlagend dieet.
Halvarine
Halvarine oftewel ‘minarine’ is plantaardige margarine die wordt vermengd met water en gelatine en daardoor 50% minder vetstoffen bevat dan gewone margarine. Halvarine heeft een vetpercentage van slechts 40% waar boter en margarine beide ongeveer 82% aan vetstoffen bevatten. Halvarine bevat dus wel degelijk minder vet en calorieën dan boter en margarine en zou in theorie dus beter voor de lijn moeten zijn.
Dus…
Alle crèmekleurige broodsmeerseltjes worden weleens met de term ‘boter’ aangemerkt. Er is echter een belangrijk verschil tussen boter en margarine. Boter oftewel “roomboter” is gekarnde room. Margarine daarentegen is een surrogaat voor boter oftewel een “botervervanger”. Het verschil tussen boter en margarine zit hem in de vetzuursamenstelling…
Boter bestaat overwegend uit dierlijk verzadigd vet, namelijk melkvet. Margarine bestaat overwegend uit plantaardig onverzadigd vet, namelijk zonnebloemolie, maïsolie, koolzaadolie en/of palmvruchtolie. Margarine heeft qua samenstelling niks met room en dus ook niks met boter van doen. Hieronder bespreken we nogmaals de voor- en nadelen van beide vette broodsmeerproducten…
Maar wat is beter: boter of margarine?
Wat is nou eigenlijk beter: boter of margarine… Daar bestaan nog steeds tal van discussies en misvattingen over… Boter is volgens sommigen cholesterolverhogend. Maar tegenstanders beweren juist dat men nooit heeft bewezen dat verzadigd vet negatief uitpakt voor je bloedcholesterol en dat deze fabel de wereld in is geholpen door de welvarende margarine-industrie. Niet per se onterecht, want margarine is fabrieksmatig en chemisch bewerkt, wat ten koste gaat van de natuurlijke voedingsstoffen en zorgt voor ongezonde transvetten en antinutriënten. Ook niet smeren is onverstandig omdat je hierdoor voedingsstoffen zoals vitamines A, D en E en omega 3, 6 en 9 vetzuren misloopt die belangrijk zijn voor je gestel. (bron)
Herkomst van margarine
Napoleon III zette de ontwikkeling van margarine in gang. Zijn soldaten moesten namelijk smeerbaar vet kunnen meenemen op hun veldtochten dat niet zo snel zou bederven als boter. Het was uiteindelijk de Nederlander Anton Jurgens die in 1871 de eerste margarinefabriek ter wereld opzette in het Brabantse Oss. Deze fabriek is de voorloper van het huidige Unilever (Becel® e.a.).
Margarine werd populair in het begin van de 20e eeuw. Verzadigde vetten kregen plotseling een slechte naam, want ze zouden je cholesterol verhogen en zodoende hart- en vaatziekten veroorzaken. Men stapte massaal over op plantaardige oliën, waaronder olijfolie, zonnebloemolie, lijnzaadolie en soja-olie.
De Duitse chemicus Wilhelm Normann heeft toen een manier bedacht om plantaardige oliën –die van nature vloeibaar zijn– te “harden” en ze smeuïg te maken. Dankzij dit proces wordt margarine smeerbaar en toepasbaar op brood. Margarine wordt vervolgens op kleur gebracht met boterkleurstof en op smaak gebracht met boter-aroma’s. Hierdoor heeft margarine in het gunstigste geval iets weg van boter.
Fabels omtrent margarine
Margarine bestaat uit chemisch-synthetische transvetten en kunstmatige additieven. Dit misbaksel mist zodoende álle voordelen van boter: voedzaamheid, voedingswaarde, verbeterde voedingsstofopname, smaak etc. Al met al is margarine een wanproduct dat nagenoeg tegengesteld is aan ‘echte’ boter… Margarine smelt nauwelijks, smaakt nergens naar, levert geen gezonde vetten en je lichaam kan er niet of nauwelijks iets mee aanvangen… Sterker nog: margarine draagt bij aan een verhoogd omega 6 en daarmee aan een mogelijk tekort aan omega 3! Het enige noemenswaardige voordeel van margarine: het is gemakkelijk smeerbaar.
Hoewel er inderdaad geen wetenschappelijk onderbouwde voordelen van margarine of halvarine zijn, maken tegenstanders het wel héél erg bont met hun samenzweringstheorieën. Zo lees je op talloze websites dat margarine/halvarine ooit verzonnen is om kalkoenen op kunstmatige, spotgoedkope en pijlsnelle wijze vet te mesten… “Helaas bleken de kalkoenen er niet zo goed tegen te kunnen en aan de directe gevolgen van hun margarineconsumptie te overlijden”… Zodoende zouden margarinefabrikanten genoodzaakt zijn geweest om een nieuwe doelgroep aan te boren, namelijk mensen. Dit is echter een absolute fabel! Ook de veronderstelling dat er 27 ingrediënten in margarine zitten die tevens voorkomen in verf (of dat margarine zelfs maar 1 molecuul verschilt van verf) is volledig uit de duim gezogen…
Dit neemt echter niet weg dat margarine hartstikke ONGEZOND is. Zelfs insecten en micro-organismen moeten niets van deze chemische smurrie hebben. Er zijn zelfs aanwijzingen (géén bewijzen) die margarine en halvarine in verband brengen met, kanker, ondermijning van het humane immuunsysteem, slagaderverharding, insulineresistentie en dichtslibbing van kransslagaders. Zou er niet een berg kleurstof en bleekmiddel aan margarine worden toegevoegd, dan zou waarschijnlijk niemand deze van oorsprong grijze smurrie durven eten. Wat calorieën betreft zijn margarine en boter overigens nagenoeg gelijk, dus ook de energetische waarde is geen om roomboter te vervangen door margarine.
Gevaar van margarine
Al met al heeft men nooit kunnen vaststellen dat de vetzuursamenstelling van margarine gezonder is dan die van roomboter. Wat bovendien pas veel later werd ontdekt, is dat er bij het verhardingsproces van plantaardige oliën gevaarlijke transvetten ontstaan. Als de omzetting van onverzadigde vetzuren in verzadigde vetzuren onvolledig geschiedt, veranderen ze namelijk in de extreem schadelijke trans-variant. Er zijn door de loop van jaren extreem transvetrijke margarines op de markt geweest. En toch blijven margarineproducenten er álles aan doen om ervoor te zorgen dat je margarine blijft eten.
Steeds meer reguliere margarineproducten zouden inmiddels transvetvrij zijn, maar exacte en volledige gegevens zijn hierover niet beschikbaar. Op veel margarineverpakkingen staan nog altijd transvetten in de voedingswaardetabel vermeld onder de noemer ‘gehydrogeneerd vet’ of ‘deels gehard vet’. Het is bovendien niet per definitie verplicht om transvetten expliciet en als zodanig te vermelden op voedselverpakkingen. Als je 100% transvetvrije margarine wilt kopen, dan kun je het beste bij een zogenaamde ‘natuurwinkel’ of ‘reformwinkel’ aankloppen.
De aanwezigheid van transvetten is niet het enige nadeel van het chemische product margarine. Aan margarine worden namelijk ook synthetische en gemodificeerde vetzuuresters, emulgatoren, lecithinen, conserveermiddelen, voedingszuren, aroma’s en kleurstoffen toegevoegd. Al deze hulpstoffen c.q. E-nummers zijn door de Europese Unie goedgekeurd voor menselijke consumptie, maar desalniettemin slecht (of in ieder geval nutteloos) voor je lichaam.
Waarom dan niet gewoon boter?
De allesoverheersende angst voor verzadigd vet is door de jaren heen gelukkig getemperd, maar nog altijd aanwezig. Zo weet men inmiddels dat verzadigd vet niet de hoofdverantwoordelijke is voor overgewicht en dat er zowel goed als slecht cholesterol bestaat. Maar het aantal mensen dat nog altijd margarine eet en roomboter mijdt is enorm. Een portie roomboter kan echter helemaal geen kwaad als je niet al heel veel verzadigde vetten uit andere voedingsmiddelen binnenkrijgt.
Boter is niet chemisch bewerkt en volkomen natuurlijk. Het enige noemenswaardige “nadeel” van roomboter is het feit dat boter naar verhouding twee keer zoveel vetten kan bevatten als margarine (afhankelijk van de margarinesoort). Bij margarine is een groot deel van het vet namelijk vervangen door synthetische toevoegingen. De caloriedichtheid –aantal calorieën per gram– maakt elkaar overigens niet zoveel uit. Roomboter levert slechts een fractie meer energie dan margarine.
Daarnaast bevat roomboter cholesterol en margarine niet. Maar voedingscholesterol (de HDL-variant) kan juist belangrijk zijn om je bloedcholesterol op een gezond niveau te houden. Als het op cholesterol aankomt is vooral het evenwicht tussen goed HDL- en slecht LDL-cholesterol van belang. Roomboter draagt niet per definitie bij aan een lagere cholesterolspiegel, maar toch ook zeker niet aan coronaire hartziekten. Althans niet als je er verstandig mee omspringt.
Conclusie boter of margarine
Roomboter is natuurlijk; margarine is chemisch. Roomboter is doorgaans vetter dan margarine, maar nauwelijks calorierijker. Voor afvallen hoeft het elkaar dus weinig uit te maken. Je moet dan ook margarine blijven smeren als je je prettig voelt bij chemische bestanddelen. Als je liever natuurlijke ingrediënten in je lijf stopt, kun je beter boter eten.
Bronvermelding
- Turley, S et al. “Role of Ascorbic Acid in the Regulation of Cholesterol Metabolism and the Pathogenesis of Atherosclerosis.” Atherosclerosis 24:1-18, 1989
- Mattson, F.H. et al. “Optimizing the Effect of Plant Sterols on Cholesterol Absorption in Man.” Am. J. Of Clin. Nutr. 35:697-700, 1992
- Turley, S.D. and Dietschy, J.M. “The Metabolism and Excretion of Cholesterol by the Liver”: Biology and Pathology, pp. 617-642, ed. By I.M. Arias Raven Press, N.Y. 1988
- Kummerow, F.A., “Nutrition Imbalance and Angiotoxins as Dietary Risk Factors in Coronary Heart Disease.” Am. J. Clin Nutr. 32:58-83, 1979
- Martin, W. “The Combined Role of Atheroma, Cholesterol Platlets, the Enodthelium and Fibrin in Heart Attacks and Strokes.” Med Hypotheses 15:305-322, 1984
- RJ de Souza: “Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis of observational studies”
Tot slot
Een van de schrikbarendste misvattingen binnen de moderne voedingsleer is toch wel dat margarine en halvarine als gezond in de markt worden gezet en roomboter als ongezond. Waarom in hemelsnaam?! Persoonlijk smeer ik liever af en toe roomboter op mijn brood dan stelselmatig margarine of halvarine. Een tip die hoe dan ook geldt: smeer met mate, dan profiteer je van de (veronderstelde) voordelen van bovengenoemde broodsmeersels, zonder te lijden onder de (potentiële) nadelen.
Wat smeer jij ’t liefst op je boterham: boter, margarine of halvarine? En waarom precies? Deel jouw opvattingen en bevindingen omtrent dieetmargarine en roomboter in een berichtje hieronder!
Zelf ben ik van 1958. Ik herinner me enkel het gebruik van roomboter tijdens mijn kindheid en jeugd. Niet alleen thuis maar ook bij mijn grootouders. Daar werd altijd goede boter gebruikt voor alles. En om nu op het heden terug te komen. Ik verbruik al jaren wekelijks ongeveer 750 gram roomboter (Kerry Gold). Dat zijn drie pakjes per week. Ik weeg 59 kg en dat is altijd hetzelfde. Verder eet ik dagelijks ook drie zachtgekookte eieren met een lekker volkorenbrood waarop ik ruim boter smeer. Het is telkens weer een smakelijke belevenis. Ik heb natuurlijk ook al eens geproefd van margarine maar dat is echt slecht van smaak. Moest ik zo drie kuipjes (gelijk welke) margarine verbruiken, al die jaren, dan zou ik er waarschijnlijk niet meer zijn. Trouwens, boter is een natuurlijke smaakversterker terwijl margarine dat absoluut niet is. Ik heb al sinds 2000 honden waarmee ik dagelijks verschillende kilometers wandel. Verder fiets ik erg graag, doe mijn boodschappen en familiebezoeken allemaal per fiets. Ik voel me écht goed, neem geen medicatie. Ik eet wel veel fruit, sinaasappelen en bananen. In de zomer eet ik zelden tot nooit groenten, dat is meer voor de winter als ik hutsepot maak. Roomboter is voor mij één van mijn belangrijkste voedingsmiddelen in mijn leven. De vitaminen zitten er op natuurlijke wijze in en worden niet toegevoegd zoals bij margarine. Dit moest ik even kwijt.
Beste Paul, Wat zou een goeie plantaardige vervanging zijn voor roomboter? :) Om bijvoorbeeld dingen mee te bakken, koekjes enzovoort ^^ En hoe kunnen we alsnog alle voedingsstoffen binnenkrijgen die normaal in bijvoorbeeld roomboter zitten? :) Alvast bedankt!!! :D
Ben je vegetariër of veganist? Het nadeel van plantaardige oliën / vetten is dat ze bij kamertemperatuur vloeibaar en dus niet smeerbaar zijn. Het enige wat ik in mijn omgeving nog weleens als plantaardige botervervanger zie worden ingezet, is biologische kokosboter / kokosolie. Maar dan moet het niet te warm zijn…
Even een reactie op de verzadigde vetten: of het vervangen ervan een positief effect heeft, hangt af van waarmee je ze vervangt. De meeste diëten met een vetbeperking vervangen de verzadigde vetten door koolhydraten en dat heeft geen positief effect. Op het moment dat je ze vervangt door onverzadigde vetten (meervoudig onverzadigd heeft een nog beter effect dan enkelvoudig onverzadigd), zal dit een positief effect hebben op het cholesterolgehalte (LDL daalt) en uiteindelijk dus ook op het risico van hart- en vaatziekten.
Nee hoor, er is in de wetenschap nog nooit een causaal verband aangetoond tussen verzadigd vet enerzijds en hypercholesterolemie anderzijds. Is er ook maar 1% verbetering opgetreden in de globale cholesterolspiegels sinds we de afgelopen decennia massaal zijn afgestapt van verzadigd vet? Nope! Enkele maanden geleden gaf zelfs de Amerikaanse overheid eindelijk toe dat de hele hetze tegen verzadigd vet op misverstanden en misleidingen berust. En zelfs een door de overheid ingeschakeld comité komt niet veel verder dan theoretische verbandjes en vage vingerwijzingen richting verzadigde vetten. (bron + bron) Als puntje bij paaltje komt, is het vervangen van verzadigd vet door (enkelvoudig of meervoudig onverzadigd vet) niet per definitie gunstig voor je bloedcholesterol. ja, wel als je extreem veel verzadigd vet zou eten, maar als je extreem veel onverzadigd vet zou eten, zou het vervangen van onverzadigd vet door verzadigd vet evengoed positief kunnen uitpakken voor je bloedcholesterol. Het zijn transvetten, chemische toevoegingen en een overmaat aan geraffineerde suikers die per definitie slecht zijn voor je cholesterolhuishouding. Voor alle overige voedingsstoffen (waaronder natuurlijke vetten) geldt logischerwijs dat overdaad schaadt. Wat je moet willen nastreven is een optimale vetbalans.
iksmeer becelomega en eet haring emmakreelvoor de visolieverder komt er weinig vet binnen kaas 30+,gegrild gegakt, leverkaas,grillworst
Beste redactie, ik vraag mij in godsnaam af waar dat verhaal met die kalkoen vandaan komt, ik heb dat nergens kunnen verifiëren, heb je daar een degelijke onderbouwde bron voor? Dit riekt naar broodje aap verhalen, het zelfde als dat verhaal dat een Amerikaanse een magnetron fabrikant heeft aangeklaagd en heeft gewonnen omdat er negens in de handleiding stond dat je geen dieren daar in moest stoppen. Wat blijkt? Er zijn nergens bronnen, verslagen van die rechtszaak je vinden omdat het nooit gebeurd is maar verzonnen om de Amerikaanse aanklaag cultuur te overdrijven. Het zelfde geld met dat vetmesten van dat kalkoen verhaal, dat is gewoon broodje aap.
Hierboven wordt dan ook HEEL duidelijk vermeld dat het hier om broodjeaapverhalen en bakerpraatjes gaat… Dat is nou net het punt van de betreffende alinea?! De tussenkop luidt niet voor niets: “Fabels omtrent margarine”. Dit zijn hoaxes: controversiële verzinsels die als waarheid worden verkocht, puur en alleen voor aandacht, publiciteit en naamsbekendheid. Met als uiteindelijke doel financieel gewin… Logischerwijs kun je deze verhalen niet verifiëren omdat ze volledig uit de duim gezogen zijn.
Beste Gezondr, Kunnen jullie gewoon niet opschrijven, dat alle margarine/halvarine/Becel-achtige producten troep zijn? Het is inderdaad oorspronkelijk bedoeld geweest om kalkoenen vet te mesten, totdat ze eraan begonnen te overlijden. Ook fluoride tandpasta is ’t grootste bedrog aller tijden, waarbij afvalproduct van de aluminiumindustrie (fluoride) werd verwerkt in tandpasta als zijnde goed voor de tanden. Sinds ik met tandzeep en tandpasta zonder fluoride poets, is mijn tandvlees veel gezonder en rustiger, zelfs de tandarts valt ’t op. Ik ben zelf chemicus en weet wel wat er allemaal in margarine en fluoride-tandpasta zit. Zet margarine eens paar dagen buiten in de zomer; verf-achtige harde resten blijven achter. Dus gaarne margarine e.d. keihard afkeuren. Een goede vriend van mij moest vanwege kanker o.a. onmiddellijk stoppen met margarine; sinds hij boter gebruikt (zoals onze grootouders/voorouders deden), is hij weer de ouwe aan ’t worden. Kortom, weg met alle margarine e.d. troep.
Beste Santpoort, Dankjewel voor je berichtje(s). Ik ben het volledig met je eens, maar ik probeer in m’n artikels te nuanceren en m’n uitspraken zo goed mogelijk te onderbouwen… en dus niet al te rigide over te komen. Dat neemt niet weg dat ikzelf ook al een jaar of 10 fluoridevrije tandpasta gebruik (en sindsdien geen gaatjes, aften en tandvleesontstekingen meer heb), ver uit de buurt blijf van chemische margarine (en uitsluitend biologische roomboter, kokosboter en hoogwaardige oliën gebruik) en sowieso geen synthetische E-nummers/voedingsadditieven tot me neem. Ik zou het bovendien iedereen aanraden. Groeten, Paul
Beste Gezondr, Ik prijs jullie openheid voor kritiek, zo zou elke opiniewebsite moeten handelen, d.w.z. open voor alle meningen.
LS… Duidelijk! De levensmiddelenindustrie is een criminele organisatie en zou als zodanig veroordeeld moeten worden. Alternatieven voor margarine: kokosolie, roomboter, olijfolie en Rice Bran Oil (rijstvliesolie). Alternatief voor tandpasta: bicarbonaat met himalayazout/sol en een beetje tandpasta zonder fluoride voor de smaak.
Dag, Ik wil me niet mengen in deze discussie. Het enige wattig met zekerheid kan stellen is dat mij cholesterol gezakt is nadat we alle chemische “boter” uit de keuken hebben verbannen. Voor ons alleen nog maar roomboter en olijfolie. Wie in deze gelijk of ongelijk heeft, weet ik niet. Bovenstaande zijn mijn bevindingen. Iets natuurlijks zoals roomboter kan per definitie toch niet slecht zijn?
Bertollie dat is roomboter met olijfolie en dat is een goed alternatief smeert goed en smaakt heel lekker.
Beste Pim, Dankjewel voor je berichtje! Persoonlijk zou ik roomboter en olijfolie dan toch liever afzonderlijk van elkaar gebruiken. Boter laat zich van nature namelijk niet zomaar vermengen met olie, dus er zitten per definitie hulpstoffen in ‘Bertolli Roomboter & Olijfolie’ die niet in boter of olijfolie thuishoren. Ik heb het even nagezocht en de ingrediënten van ‘Bertolli Roomboter & Olijfolie’ zijn als volgt: – 22% roomboter (botervet, water, karnemelkpoeder); – 21% olijfolie (deels geraffineerd; deels eerste persing); – plantaardige oliën en vetten; – water; – karnemelkpoeder; – 0,5% of 1,5% zout; – aroma; – zuurteregelaar (melkzuur); – emulgator (zonnebloemlecithine); – conserveermiddel (kaliumsorbaat); – kleurstof (bètacaroteen); – vitamines A; – vitamine D. Dit smeersel bestaat dus voor 22% uit boter, voor 21% uit olijfolie en voor bijna 60% uit niet nader omschreven “plantaardige oliën en vetten” (wellicht koolzaadolie, palmolie, zonnebloemolie?). Aangezien plantaardige oliën van nature vloeibaar zijn en er naast “plantaardige olie” specifiek ook “plantaardig vet” wordt vermeld in de ingrediëntenlijst, betekent dit dat een deel van de vetzuren in ‘Bertolli Roomboter & Olijfolie’ afkomstig is uit gemodificeerde c.q. geharde vetten (gehydrogeneerd, geïsomeriseerd, geïnteresterificeerd, gefractioneerd, gekatalyseerd?). In principe eet je dus alsnog bijna 60% margarine. Ook toevoegingen als aroma’s, emulgatoren, conserveermiddelen en zuurteregelaars horen mijns inziens niet thuis in boter. Naar mijn mening kun je dus beter roomboter op je brood gebruiken en olijfolie in de keuken. Groeten, Paul
Bertolli is afkomstig uit de koker van Unilever, die dus ook margarines/halvarines produceert. Geef iets meer geld uit en koop pure kwaliteitsolijfolie bij de speciaalzaken i.p.v. Bertolli.
Ik vond alle olijfolie-achtigen (Bertolli bijvoorbeeld of voor voedselbereiding vloeibare echte olijfolie) altijd lekkerder dan boter en margarine, dus gebruikte ik die totdat ik enkele jaren terug Alpro ontdekte (bakken en braden). En de gewone om te smeren op de boterhammen van mijn echtgenoot, ikzelf gebruik daarvoor veelal eerder tahin, kwestie van smaak… En nu gebruik ik die dus altijd, alhoewel af en toe nog olijfolie voor bereiding van voedsel.
Alpro Soya Margarine vind ik net zo’n overgewaardeerd product als Bertolli Olijf Margarine. Het zijn nog steeds kunstmatig geharde plantaardige vetten, of je nu palmolie, koolzaadolie, zonnebloemolie, olijfolie of sojaolie gebruikt, het blijft gehard vet. Bovendien bevat Alpro Soya naast geharde vetten ook nog eens emulgatoren (mono- en diglyceriden van vetzuren), stabilisatoren (kaliumalginaat), conserveermiddellen (kaliumsorbaat), aroma’s en kleurstoffen. Nou, nee, dank je. :P Dan gebruik ik nog altijd veel liever biologische roomboter en biologisch kokosvet.
Ooit per ongeluk halvarine laten smelten in het kuipje (warme zomer op de camping…)? Driewerf bah!!! Bij ons komt het er niet meer in! De chemicaliën waren zichtbaar, plastic dreef op water. Heerlijke ouderwetse roomboter en daar dan niet te veel van.
Supergoed artikel Paul en helemaal waar. Wij hebben jarenlang plastic boter gegeten (zo noemen we margarine nu). We waren ervan overtuigd dat het goed voor ons lichaam was. Met toegevoegde vitamines etc. Wij waren ervan overtuigd dat roomboter slecht voor ons was. Totdat we een artikel tegenkwamen op het internet over het ontstaan van de margarine hype (schrik!!!). We zijn toen overgegaan op biologische roomboter en je raad het nooit… sinds we roomboter eten zijn we kilo’s afgevallen. Niet alleen de roomboter is biologisch, maar ook de andere goede vetten zoals olijfolie (komt echt uit Griekenland) en de kokosolie (biologisch). Aangezien mijn partner allergisch is voor alles wat “niet natuurlijk” is, is roomboter echt een goede keuze op onze zelfgemaakte boekweitboterhammen. ;-)
LS… In mijn reclametijd kregen wij via een opleiding een rondleiding door de fabrieken van: Van den Berg & Jurgens. Met mijn eigen ogen gezien wat daar allemaal in de karntonnen c.q. mengvaten verdween. Het leukste was dat gedurende het verpakkingsproces regelmatig de band werd gestopt om de wikkels te verwisselen. Dus van Blue Band naar Rama etc. Bedenk dat margarine in de oorspronkelijke vorm een ranzige stinkende grijze smurrie is die door ontkleuren / bleken / ontgeuren / verhitten / stomen en weer kleuren de mooie goudgele kleur heeft. Daarbij blijven restanten van chemicaliën achter die u dus rustig mee smeert. Ieder het zijne of hare!
L.S. Kokosolie / -vet, olijfolie en roomboter… Alles met mate! Lekker en gezond… P.S. Wel de goede kokosolie gebruiken, dus ongeraffineerd en de extra vierge olijfolie, anders zit je weer met waardeloze troep.
Ik ben dol op de smaak van roomboter, dat is ook belangrijk. Ik vertrouw mijn eigen smaak daarin. Ik eet er weinig van, maar geniet dubbel. Verder gebruik ik ook kokosolie. Dat is smeerbaar tot een temperatuur van 25 graden, dus een goede vegetarische vervanger van boter. Smaakt niet naar kokos, maar heeft dat lekkere zachte wat boter ook heeft. Elke margarine smaakt naar plastic. Ik probeer het nog weleens als ik bij iemand anders eet, maar mijn lichaam herkent het niet als voedsel. Alsof je zalf eet, brrrr…
Nadat de interesse is gewekt heb ik nog wat bronnen bekeken. Het blijkt dat echte boter ook transvetten bevat, zo’n 3%. Dit wordt weliswaar niet in een fabriek gemaakt, maar het gaat in principe om dezelfde chemische processen en dus exact dezelfde transvetten als de slechte industriele transvetten. Natuurlijke transvetten in boter zijn dus even slecht als onnatuurlijke transvetten in geharde olien. Zie bijv. PubMed (een echt recent artikel uit 2013). Daarbij is vanaf 1990 het gehalte aan transvetten in alle magarine-, halvarine-, en andere “spreads” door aanpassingen van het hardingsproces gedaald tot onder de 1% van het vetgehalte. Conclusie: er is niks (meer) mis met magarine. Het bevat veel minder slechte verzadigde vetten EN zelfs veel minder slechte transvetten. En doorgaans ook nog beduidend minder kJoules, vooral bij halvarines en dergelijke. “Natuurlijk” is niet hetzelfde als “gezond”.
Dat is niet het geval. Er zijn wel degelijk verschillende groepen transvetten. Dat er ook in de natuur transvetten voorkomen (waaronder CLA) is allang bekend. Wat ook allang bekend is, is dat sommige natuurlijke transvetten bepaalde gezondheidsvoordelen met zich mee kunnen brengen, waardoor ze zelfs in supplementen worden gestopt (denk aan CLA-supplementen). Ik geloof daar overigens totaal NIET in, maar dat terzijde. Mijn punt is dat niet alle transvetten over een kam kunnen worden gescheerd. Zou je het hele onderzoek lezen, dan wordt bovendien duidelijk dat alleen het effect van natuurlijke transvetten op de totaalcholesterol-HDL-ratio (totaalcholesterolgehalte / HDL) is getest en dat is absoluut niet het enige potentiële gevaar van transvetten. Bovendien zijn de onderzoeksresultaten tot nog toe speculatief en niet onomstotelijk: “Based on this overview we speculate that all fatty acids with one or more bonds in the trans configuration raise the ratio of LDL to HDL cholesterol irrespective of their origin or structure. Thus, our results provide an additional argument besides the high content of saturated fatty acids to lower the intake of ruminant animal fats.” Bovendien wordt het onderzoek uitgevoerd door de Nederlandse Hartstichting (gefinancierd door de KNAW). “Het effect van natuurlijk transvet bleek iets minder ongunstig dan dat van het industriële transvet, maar eveneens ongunstig”, aldus de site van de Vrije Universiteit Amsterdam: de thuisbasis van hoofdonderzoeker Ingeborg Brouwer (bron). Ook Martijn Katan is bij dit onderzoek betrokken. Over zijn relatie met Becel ProActiv (met het logo van De Hartstichting erop, maar ook met een waarschuwing dat zwangere vrouwen hun huisarts moeten raadplegen voorafgaand aan het eten ervan) bracht een van mijn favoriete sites Foodlog een hele tijd terug een mooi stuk… Ik citeer/parafraseer: “Ook bracht de wetenschap ons margarine die geen bewezen causaal effect heeft op het voorkomen of bestrijden van hart- en vaatziekten. Martijn Katan stond nota bene zelf aan het roer van die Becel-onderzoeken. Er zijn inmiddels hordes niet-gelovige wetenschappers die de Becel-causaliteit als onbewezen afwijzen en zelfs aanwijzingen zien voor tegengestelde effecten. Katan staat met lege handen, want het is -net als de gezonde effecten van groenten- te ingewikkeld om te bewijzen. Zelfs de knappe onderzoeker Katan kan zijn causale gelijk niet halen. Hij is dan ook geen haar beter dan de onwetenschappelijke gelovigen waarvan hij -zie zijn stukje- niets moet hebben.” (bron) Becel ProActiv heeft in 2012 nog het Gouden Windei gewonnen, een prijs voor de meest misleidende reclame. Kortom: een heleboel tegenstrijdige meningen en verstrengelde belangen. Al met al bevat ieder voedingsmiddel goede en slechte ingrediënten met ieder hun voor- en nadelen + goede en slechte eigenschappen. Ik ben er alleen stellig van overtuigd dat je beter (biologische) roomboter kan eten dan margarine. Overigens ben ik geen fervent voorstander van veel roomboter eten, ik eet het af en toe. Ik ben alleen een fervent tegenstander van veel margarine eten. Groeten, Paul
Beste Paul, Enige scepsis ten aanzien van onderzoeksresultaten is altijd heel gezond, zeker als onderzoekers banden hebben met commerciële bedrijven en wellicht nog meer als men die verbanden verbergt. Maar je kunt niet zomaar vrijelijk shoppen uit resultaten die je wel bevallen en andere resultaten terzijde schuiven. De Becel-case is vrij bekend en ik ben het geheel met je eens waar je zegt dat het twijfelachtig is of Becel wel gunstig werkt. De vraag of het ene transvet nu net iets minder slecht is dan het andere laat ik even onbeantwoord, maar in echte boter zit (tegenwoordig) aanmerkelijk meer transvet dan in margarine, waardoor ik blijf geloven dat echte boter op het gebied van transvetten zeker niet beter is dan margarine, waarschijnlijk slechter. Dat is een speculatie, maar geen volslagen wilde speculatie. Dan haal je nu een ander argument aan: de hulpstoffen. Je kunt twijfels hebben over de veiligheid van een aantal van deze hulpstoffen. Het wetenschappelijke bedrijf is mijns inziens divers genoeg om dit soort twijfelgevallen te blijven onderzoeken. Dat neemt de twijfel echter niet in alle gevallen weg, noch de ene, noch de andere kant op. Wat wel duidelijk wordt is dat de stoffen mogelijk niet gezond zijn, maar zeker niet zeer schadelijk. Wel zeer schadelijk zijn bijvoorbeeld de bekende dioxines. En waar zitten die het meest in? Jawel: echte boter. En dat vermeld je dan weer niet. Het gaat er mij nu niet om deze discussie verder en verder te voeren, maar ik heb stellig het gevoel dat je niet echt objectief bent. Het ging hier ook helemaal niet over de Becel case, maar over jouw claim, en nu citeer ik, “dat margarine hartstikke ONGEZOND is”. Dat is een nogal krachtige en brede stellingname die kennelijk gebaseerd is op buitengewoon weinig feitelijkheden, deels geheel achterhaald omdat die transvetten nauwelijks meer in margarine voorkomen, deels uit geselecteerde wetenschap. Daarbij bevat echte boter nog altijd veel meer kJoules (hard op weg volksvijand nr 1 te worden) èn veel meer verzadigde vetzuren dan halvarine (wie eet er nog margarine?). Het gaat mij dus niet specifiek om “Becel” (als merk, of als een van hun specifieke producten). En ook van Becel is zeker niet vastgesteld dat het “hartstikke ONGEZOND” zou zijn. Ook niet door de door jou aangehaalde onderzoekers. Kortom, ik vind je claim op zijn zachtst gezegd wat tendentieus. Als jouw verhaal gebruikt zou worden voor een reclame voor echte boter, ben jij vast een kandidaat voor het Gouden Windei 2014. Het is dit soort opmerkingen dat mij doet vermoeden dat je niet erg objectief kijkt naar de zaak. Gesproken over windeieren, het zou mooi zijn als men nu eindelijk de pijlen eens zou richten op die kostbare smeersels die veroudering zouden tegengaan, shampoo’s die het haar voeden, of anders misschien op parfum voor echte mannen (“fragrance for men”). Ik wens je veel sterkte, Rene
Beste Rene, Je stelt plots dat ik niet mag plukken uit onderzoeksresultaten, maar dat is nu net hetgeen waar ik jou in eerste instantie op aansprak. Ik denk overigens dat je m’n punt omtrent Becel niet vat; één van de onderzoekers van de studie die jij aanvankelijk aanhaalde is (of was) juist betrokken bij ’t hele Becel-gebeuren, en het betreffende onderzoek werd bekostigd door de Hartstichting, een partij wiens logo ‘toevallig’ op pakjes Becel wordt gedrukt. Ik haal deze Becel casus er dus niet ‘zomaar’ bij; ik opper dat het wel erg toevallig is dat het ‘anti-boter-onderzoek’ dat je aanhaalt verrassend veel raakvlakken heeft met een bekende margarineproducent. Nadat je mij aanspreekt op gebrek aan relevantie, feitelijkheid en objectiviteit begin je een betoog over shampoo, parfum, dioxines (restproduct van milieuverontreiniging dat in alle dierlijke voedingsmiddelen voorkomt en daar via plantaardige voeding in terechtkomt) en een droomwereld waarin ik reclame zou maken voor boter… En dat calorieën hard op weg zijn volksvijand nummer een te worden, waar haal je die theorie in hemelsnaam vandaan!? Een calorie is niets meer of minder dan energie.. Wellicht ben ik niet altijd even objectief, maar dat ben jij evenmin. Mijns inziens personifieer je je dan ook apert als de spreekwoordelijke pot (die de ketel verwijten maakt). Vragen die je niet aanstaan laat je onbeantwoord en je onderbouwt je loze aannames en stellingen totaal niet, hetgeen je mij kwalijk neemt. Ik citeer: “waarschijnlijk slechter”, “net iets minder slecht”, “zeker niet schadelijk”… Waar blijkt dit uit? Bovendien nuanceer en bagatelliseer je naar believen. Laat eerst eens iets zien waaruit onomstotelijk blijkt dat margarine en halvarine minder ongezond zijn dan boter, dan kun je daarna weer verder gaan met het uiten van pretentieuze leuzen en snerende betichtingen. Overal kleven voor- en nadelen aan, dat blijkt alleen al wel uit de vele tegenstrijdige onderzoeken naar boter en margarine. Er is dan ook geen absolute waarheid, dus daar hoeven we elkaar dus ook niet van te overtuigen. Ik laat mensen graag in hun waarde en vind het nodeloos vermoeiend om op deze manier in discussie te blijven gaan. Dus als jij halvarine blijft smeren, houd ik het lekker bij boter. Zo veel mensen, zo veel meningen… Groeten, Paul
Beste Paul, Ik zie dat je mijn reactie niet hebt geplaatst. Dat is mij best, al toon je daarmee natuurlijk wel je zwakte. ik vraag me dan ook af of anderen uit de redactie mijn reactie nog wel te lezen krijgen, of dat je het ook voor hen verbergt. Zonder verder antwoord te verwachten wens ik je nogmaals veel sterkte, Rene
Beste Rene, Wat een aanmatigende reactie. Het is me inmiddels wel duidelijk dat je graag je eigen invulling geeft aan andermans motieven en totaal ongegronde conclusies trekt. Iedere reactie die binnenkomt wordt gelezen alvorens ‘ie wordt goedgekeurd, dus het bericht waar je op doelt zie je vandaag of morgen heus wel verschijnen. No worries. Groeten, Paul P.S. Zoals je inmiddels wellicht hebt opgemerkt staat je reactie netjes online.
Beste Paul, Nu wordt het toch een polemiek. Mijn laatste reactie was ingegeven door het feit dat je mijn eerdere reactie een tijdje achterhield. Dat je die later alsnog hebt geplaatst is prima, maar in dat licht moet je mijn laatste reactie zien. In jouw laatste reactie vraag je mij het een en ander te bewijzen. Dat doe ik niet. Ik heb geen website die gaat over de gezondheid van voedsel en ik heb daar geen verhaal gehouden waarin ik stel dat margarine “hartstikke ONGEZOND is”. Dat doe jij. Ik stel alleen met enkele voorbeelden dat jouw stelling op zijn zachtst gezegd bijzonder zwak onderbouwd is, met bijzonder oude referenties uit de tijd dat margarine inderdaad nog veel transvetten bevatte. Minimaal onderzoek laat zien dat jouw verhaal over transvetten geen steek meer houdt. Inmiddels zit er zo weinig in margarine dat er in echte boter veel meer zit. Waarom haal je dan ineens de Becel case erbij? Om aan te tonen dat sommige onderzoekers discutabele banden hebben met de industrie? Daar ben ik meteen van overtuigd. Maar wat zegt dat over echte boter in vergelijking met margarine? Bedoel je dat we bedonderd worden en dat er in margarine toch veel transvetten zitten? Zeg dat dan! Maar ook daar zou ik dan niks van geloven. Ik verwacht dat je hierna weer van alles te berde gaat brengen. Ik laat het hierbij. De lezer kan zijn eigen oordeel vellen. Groet, Rene
Beste Rene, Ja joh, blijf lekker afgeven op verzadigd vet (of desnoods calorieën in z’n algemeenheid) en ga door met tegenargumenten negeren. Dat boter ongezonder is dan margarine of halvarine is nog altijd jouw mening c.q. opvatting c.q. veronderstelling en géén onderbouwde feitelijkheid. Dat mijn bronnen niet helemaal up-to-date zijn, rechtvaardigt toch niet dat jij je gelijk probeert te halen met bronloze beschuldigingen en persoonlijke aanvallen?! Bovendien blijf ik je reacties enorm aanmatigend en intuïtief vinden, vooral daar waar ze mijn beweeggronden en (toekomstige) handelswijze voorspellen. Als je een ander ongevraagd de les leest en specifieke praktijken verwijt, dan is het toch discutabel om je daar evengoed ‘schuldig’ aan te maken?! Even terug naar de discussie omtrent boter/margarine: Ik geloof best dat natuurlijk verzadigde vetten in bepaalde gevallen negatief kunnen uitpakken, maar dan toch alleen als je te véél van dit type vet eet. Desalniettemin kan men het verband tussen verzadigd vet enerzijds en coronaire hartziekten niet eens aantonen (meta-analyse uit 2014), dus wellicht valt de negatieve impact van verzadigd vet wel heel erg mee. Ik ben er in ieder geval van overtuigd dat verzadigd vet hartstikke goed voor je kan zijn, zolang je er verantwoord en gematigd mee omspringt. Dat je kritiek ineens wordt gebundeld en gefocust op één enkele zinsdeel (“dat margarine hartstikke ongezond is”) is overigens wel frappant. Om jouw voorbeeld/niveau te volgen (en ter illustratie): jouw bewering “Conclusie: er is niks (meer) mis met magarine” raakt kant noch wal en is volledig uit de lucht gegrepen. Dan hierbij alsnog een meta-analyse waaruit zeer duidelijk blijkt dat natuurlijke transvetten helemaal niet zo schadelijk zijn als hun synthetische equivalenten (bron). En ja, binnen de voedingschemie doet men z’n stinkende best om de hoeveelheid transvetten in margarine en halvarine naar een minimum terug te brengen. NIET om chemische broodsmeersels gezonder te maken, maar om het slechte imago ervan op te poetsen en de verkoop ervan een impuls te geven. Maar wat voor vetten komen er eigenlijk in de plaats voor de transvetten die verdwijnen?! (bron) Bij de moderne transvrije modificatietechnieken t.b.v. raffinage en katalyse worden plantaardige vetten niet langer (deels) gehydrogeneerd of geïsomeriseerd… Hydrogeneren maakt grotendeels plaats voor processen, waaruit geinteresterificeerd en gefractioneerd vet voortkomt en die transverbindingen uit de weg gaan. Oké, je krijgt thermisch stabiel, plastisch vet met lage transvetzuurgehalten, maar 10 jaar geleden dacht men evengoed dat de destijdse methode om margarine te produceren gezondheidsbevorderend was. Dus over 10 jaar zitten we naar alle waarschijnlijkheid weer in hetzelfde schuitje en blijkt interesterificatie (c.q. inter-ester-ificering) en fractie (c.q. fractionering) minstens zo schadelijk is als hydrogenatie. Dan geeft men het betreffende monstervet gewoon weer een nieuwe naam (“inter-estervet”, “fracvet”, katvet” o.i.d) en zoekt men weer nieuwe methodes om opnieuw het belabberde imago en de slechte geaardheid van chemisch-synthetische vetten te omzeilen. Sterker nog: er duiken al jaren allerlei nadelen en risico’s op van deze relatief nieuwe chemische vormen van olieraffinage en -katalysering (bron + bron) . Noem het beestje transvet, gehydrogeneerd, gekatalyseerd, geinteresterificeerd of gefractioneerd… de bottom-line is dat boter minder ongezond is dan chemisch bewerkte margarine en halvarine. Steeds opnieuw blijkt dat margarine wordt ondersteund door vooropgezet en bevooroordeeld onderzoek dat enkel en alleen wordt uitgevoerd om reeds bestaande drijfveren, beweegredenen, opvattingen en standpunten te onderbouwen en wanpraktijken te rechtvaardigen. Ik ben er nog altijd van overtuigd dat commercieel/financieel gewin de enige gegronde reden is voor het bestaan van margarine en halvarine. Ik wil niet net als jij insinueren dat ik andermans beweegredenen kan profeteren, maar ik begin me inmiddels toch wel een tikkeltje af te vragen of je binnen een specifieke tak van de voedingsmiddelenindustrie werkzaam bent… Voor de goede orde: je reactie werd NIET “achtergehouden” zoals je impliceert; bij het achterlaten van een reactie krijg je netjes een berichtje in beeld waaruit blijkt dat je reactie op goedkeuring wacht. Omdat er dagelijks nogal wat berichtjes worden achtergelaten, kan dat soms even duren. Jij was overigens zelf degene die insinueerde dat je reactie werd verborgen, dus schuif je vooroordelen en beschuldigingen nu a.u.b. niet ook nog eens op mij af. Ik laat het hierbij. Groeten, Paul
Je hebt natuurlijke transvetten en kunstmatige transvetten; de laatste komen voor in margarine e.d.
Ik heb me niet specifiek ion dit onderwerp verdiept maar weet dat de meeste “E-nummers” bepaald onschadelijk zijn. Vaak gaat het om heel normale en natuurlijke stoffen, zoals karamel, gelatine, citroenzuur en melkzuur, wetenschappelijk aangeduid als GRAS (Generally Regarded As Safe – van oudsher gebruikte en voorkomende ingrediënten). Velen schijnen te denken dat als een stof een E-nummer heeft, het een “slechte stof” is terwijl een E-nummer er juist op wijst dat de veiligheid goed is bekeken. En al zitten er enkele stoffen tussen waar discussie over is, “heel gevaarlijk” zijn ze zeker niet. Inzake het verhaal over wat er “de laatste tijd” allemaal is ontdekt, zie ik een behoorlijke discrepantie met de aangehaalde bronnen die dateren tussen 1979 en 1992; het meest recente is dus al 22 jaar oud. Magarine “hardstikke ongezond”? Het verhaal overtuigt me niet. Roomboter slecht evenmin overigens.
Als je zou kijken naar welke additieven (met ieder hun eigen E-nummer) er worden toegevoegd aan margarine, dan zou je zien dat het in dit geval niet alleen om onschadelijke organische stoffen zoals citroenzuur en (soja)lectine/sojalecithine gaat, maar overwegend om chemisch-synthetische verbasteringen, waaronder emulgatoren (synthetische vetten verkregen uit glycerol), chemisch conserveermiddel (sorbinezuur) en chemisch vervaardigd/gesynthetiseerd caroteen. Nu vind ik de additieven in margarine overigens nog wel meevallen qua samenstelling in vergelijking tot bepaalde synthetische zoetstoffen en smaakversterkers zoals aspartaam, acesulfaamkalium en mononatriumglutamaat (o.a. i.v.m. chirale atomen). Het belangrijkste nadeel van margarine vind ik overigens niet eens de synthetische toevoegingen, maar de vetzuursamenstelling. Het bestaan van de gevaren van chemische transvetten en hulpstoffen kan in veel gevallen niet worden aangetoond, maar het de absolute veiligheid evenmin. Vandaar ook dat er altijd maximaal veilige innames en toelaatbare dagelijkse innames worden gehanteerd voor deze “door de EU goedgekeurde stoffen”. Bovendien zijn er volop plausibele aanwijzingen aangetoond aan de hand van dierproeven dat voedingsadditieven zoals acesulfaam-K gezondheidsrisico’s met zich mee kunnen brengen. Hoe dan ook zie ik alleen maar voordelen voor wat betreft terughoudendheid en geen enkel voordeel van het gebruik van chemisch-synthetische voedingsadditieven. Dat is mijn bottom-line. Groeten, Paul
Hmmm…
Wij hebben alleen natuurlijke vetten in huis: roomboter, kokosolie, olijfolie, walnotenolie, hazelnootolie… Waarom zou je chemisch bewerkt spul gebruiken als het echte product voorhanden is? Mijn cholesterol was wat te hoog, maar het is gezakt nadat we de margarine hadden verbannen. Het blijft belangrijk om ook op verpakkingen te kijken wat voor vetten zijn gebruikt. Als je dat doet, ga je uiteindelijk steeds natuurlijker eten, want je koopt minder troep en gaat meer zelf maken. Qua tijd blijkt het best mee te vallen en het is lekkerder en gezonder.
Ik zou de lange discussie er uit halen. Is te lang voor ons om allemaal te lezen en ik vind het een beetje kinderachtig. Kan beter privé. Iets wat goed is hoef je niet te verdedigen. Je vervalt dan in naar heen en weer schrijven.
Beste Lies, Daar heb je een goed punt; ikzelf ben er achteraf gezien ook niet bepaald trots op. Maar aangezien ik liever niet censureer (tenzij er sprake is van vunzig of taalgebruik of spam) en de materie relevant is, laat ik de discussie vooralsnog staan. In het vervolg ga ik in ieder geval geen nodeloze discussies meer aan. Dankjewel voor je advies, je hebt helemaal gelijk! Groeten, Paul
Inderdaad. Cholesterol is juist nodig voor ’t lichaam (cel- en hersenfuncties). Als er cholesterolafzetting in de bloedvaten is, betekent dit niet dat je teveel cholesterol hebt, maar dat je lichaam bezig is ontstekingen/barsten in de wanden van de bloedvaten te repareren met cholesterol. Het stomste wat iemand kan doen, is het gebruiken van anti-cholesterol-medicijnen e.d., want niet cholesterol is ’t probleem, maar slechte voedingsgewoonten (te veel suiker, ongezond eten etc.). Wat je dan moet doen, is voedingsgewoonten aanpassen (frisdrank, andere suikers eruit, ook geen melk drinken (google maar) etc.). Een mensenlichaam heeft verzadigde vetten (goede vetten) nodig, zoals roomboter, kokos, olijf. Bij ons komt er niets anders in. Van goede, verzadigde vetten val je af, van suikers/alcohol word je juist dikker/ongezonder. Statines, andere cholesterolverlagende medicijnen zorgen ervoor, dat je cholesterolniveau zodanig laag wordt, dat je cellen en hersenen niet goed meer kunnen werken (dementie etc.).
De sojamargarine van Alpro Soja Light is de magerste op de markt met maar 15% vet. Ze smaakt even lekker als alle andere. Aan te raden!
Ja, Alpro Soja smaakt verrukkelijk, ook de ‘bak & braad’ van dit merk! Maar wat voor mij van het grootste belang is: het is dierenleedvrij. We hebben niets van dieren nodig.
Oei, (ongefermenteerde) soja van Monsanto. Ik zou zeggen “niet doen”, hoogstens gefermenteerde soja, zoals je die vindt voor sushi. Ongefermenteerde soja doet ’t vrouwelijke hormoon oestrogeen na; als je als man genoeg ongefermenteerde soja, zoals Alpro, naar binnen werkt, kan je ook BH’s gaan kopen (want je krijgt er vrouwenborsten van).
Lees a.u.b. eens het boek “Nutrition And Physical Degeneration” geschreven door Weston A. Price. Je kijk op voeding zal nooit meer hetzelfde zijn. Groeten, Erik
Eigenlijk maakt het MIJ niet zoveel uit wat ik gebruik. Meestal geen boter, omdat ik kaas eet. Het maakt niet uit hoor! Door sporten gaat alles er weer af!
Bedankt voor deze website, heb het nodig voor scheikunde docent (dikke pad)…
Er wordt helemaal niet ingegaan op transvetten, veelal in margarine aanwezig en veel slechter dan verzadigde vetten.
Biologische margarine wordt vaak minder bewerkt dan in de supermarkt, maar het zal toch nog altijd wel een beetje bewerkt zijn. Je hebt ook biologische halvarine op basis van olijfolie, maar of dat nou beter is? Roomboter lijkt me helemaal geen optie…
Rox, Veel succes met de biologische margarine. Sinds ik roomboter eet, val ik sneller af.