Een allergie is een onterechte, extreem felle respons van het lichamelijke afweersysteem op ongevaarlijke stoffen van buitenaf. Men kan voor van alles allergisch zijn. Denk bijvoorbeeld aan huisstofmijt-uitwerpselen, pollen / stuifmeel van grassen / planten / bomen, huidschilfers of haren van huisdieren, schimmels / schimmelsporen, gisten, insectengiffen c.q. insectenspeeksel (muggen / wespen / mieren), bepaalde voedingsmiddelen (melk, sesam, noten, eieren, soja, vlees, vis, schelp- & schaaldieren, fruit, peulvruchten, granen, paddenstoelen e.a.), parfum, textiel, rubber, chemische schoonmaakmiddelen, en metalen. Allergie voor water, aarde of zonlicht is zeldzaam, maar komt ook voor…
Wat is een allergische reactie?
Ons afweersysteem hoort stoffen op te ruimen die niet in ons lichaam thuishoren. Een allergie betreft een te ijverige werkzaamheid van dit afweersysteem tegen specifieke stoffen. Ongevaarlijke stoffen waar ons afweersysteem onterecht heftig op reageert noemen we allergenen.
Hoe ontstaat een allergie?
Wanneer iemand allergisch van aard is, zal diens lichaam door regelmatig contact met een allergeen, bijvoorbeeld door…
- Inademing
- Lichamelijk contact
- Voeding
- Insectensteek of –beet
- Medisch handelen (injectie e.a.)
… bepaalde antistoffen aanmaken. Dit heet allergische sensibilisatie. Deze antistoffen gaan zich –afhankelijk van het exacte allergeen– hechten aan zogenaamde mestcellen in:
- Huid
- Slijmvliezen (van neus, keel, ogen e.a.)
- Spijsverteringskanaal
De vorming en hechting van antistoffen aan mestcellen kan jaren ongemerkt voortduren. Zodra mestcellen, waaraan zich inmiddels antistoffen hebben gehecht, opnieuw in contact komen met het desbetreffende allergeen wordt het allergeen herkend en wordt de mestcel geprikkeld tot het afgeven van grote hoeveelheden actieve beschermende stoffen (mediatoren). Een overschot/teveel aan mediatoren maakt je ziek. Wat een groot opgezette beschermingsactie had moeten worden, eindigt in een ziekelijke, allergische toestand.
De symptomen van een allergische reactie
De mediatoren die vrijkomen bij een allergie of onterechte afweerreactie van het lichaam uit zich in klachten zoals:
- Pijn & jeuk
- Hooikoortsverschijnselen…
- …Kortademigheid, kriebels in keel, rode ogen etc.
- Astmatische verschijnselen
- Angio-oedeem & galbulten
- Voedsel-intolerantie
- Huidklachten (eczeem e.a.)
- Bloeddrukdaling (hypotensie)
- Anafylactische reacties zoals anafylactische shock
- In het ergste geval een hartstilstand
Wat kun je doen bij allergieklachten?
Bij mogelijke allergieklachten kun je het best een afspraak maken met je huisarts. Deze kan eventueel een bloedtest afnemen, medicatie voorschrijven of doorverwijzen naar een allergoloog. Een allergoloog kan eventueel een huidpriktest, intracutane huidtest, patchtest (plakproef), eliminatie/provocatietest of neusprovocatie uitvoeren of een eliminatiedieet opstellen. Geen enkele test geeft 100 procent uitsluitsel.
Wat te doen bij een allergische reactie?
De behandeling van een allergische reactie is geheel afhankelijk van de soort allergie, de locatie en manier waarop een allergie zich uit en de ernst van de allergische reactie. Tegen lichte tot matige allergieverschijnselen helpt onder andere:
- Vermijding van allergenen
- Antihistaminica (histamine remmers)
- Cromoglicaat (mestcel-degranulatie remmer)
- Desensibilisatie behandeling
Bij ernstige allergische reacties kunnen de volgende medicijnen en therapieën dienstdoen:
• Adrenaline of epinefrine bij een anafylactische reactie
• Corticosteroïden (zware mestcel-degranulatie remmers)
Tip: de allergenendatabank houdt bij welke voedingsmiddelen zonder problemen genuttigd kunnen worden door personen met een bepaalde voedselallergie!
Heb jij (het vermoeden van) allergieën? Deel hieronder jouw opvattingen, bevindingen en vragen m.b.t. allergische reacties op lichaamsvreemde stoffen!
