Voedselallergie ofwel allergische voedselovergevoeligheid is een abnormale reactie van het afweersysteem op eiwitten in voeding. Eiwitdeeltjes die een dergelijke reactie veroorzaken noemen we allergenen.
Allergenen zorgen voor de productie van allergeenspecifieke IgE-antistoffen in het bloed. Deze antistoffen binden zich aan witte bloedcellen (mestcellen) in het slijmvlies van onder andere de darmen. Wanneer het lichaam opnieuw in aanraking komt met het specifieke allergeen komt onder meer histamine vrij in het bloed en ontstaat een allergische reactie oftewel een voedselallergie…
Hoe ontstaat voedselallergie?
Atopie (de aanleg om allergieën te ontwikkelen) is grotendeels erfelijk bepaald. Wanneer je beide ouders een bepaalde allergie hebben neemt je kans op allergieën tot wel 80% toe. Wanneer beide ouders daarentegen géén allergieën hebben is die kans dat jij allergisch bent (of wordt) slechts 10 procent. Allergie berust op de aanmaak van antistoffen door je lichaam. Mensen die niet allergisch zijn maken geen allergeen-specifieke antistoffen aan.
Om een allergie te ontwikkelen moet iemand dan ook eerst in contact zijn gekomen met een specifiek eiwit. Diens lichaam maakt vervolgens allergeen-specifieke antistoffen aan, waardoor diegene beschermd wordt tegen –en tegelijkertijd gevoelig wordt voor– dit eiwit. Wanneer het eiwit via de voeding in het lichaam terechtkomt en aldaar in contact komt met de betreffende antistof treedt een allergische reactie op.
De symptomen van voedselallergie
Een allergische reactie op voedingseiwitten treedt doorgaans binnen enkele minuten tot een paar uur na het eten op. De klachten bij voedselallergie zijn individueel bepaald, maar uiten zich onder meer in:
- Pijn (op de plek van de allergische reactie)
- Maagklachten & darmklachten
- Huidklachten: eczeem, uitslag & jeuk
- Galbulten & (keel)oedeem
- Astmatische klachten: kortademigheid & piepende adem
- Neusklachten & oogproblemen
- Prikkelend gevoel in de mond & jeukende keel
- Diarree & obstipatie
- Misselijkheid & braken
- Anafylactische shock
- In het ergste geval een hartstilstand
Lijst met allergene voedingsmiddelen
De eiwithoudende voedingsmiddelen (allergenen) die mogelijkerwijs een allergische reactie uitlokken zijn onder meer (bron):
- Kippen (ei-eiwit uit het kippenei/heelei)
- Koemelk, kaas & yoghurt (melkeiwitten en/of lactose)
- Gluten (uit granen) of graaneiwitten
- Noten, pinda’s & soja (eiwitten uit de noot of peulvrucht)
- Sesam (en sommige andere pitten + zaden)
- Vis & schelp- + schaaldieren (viseiwitten)
- Varkensvlees (vleeseiwitten)
- Bepaalde groenten & fruitsoorten… (plantaardige fruiteiwitten)
- Soja-eiwitten & sojaproducten (sojasaus, sojaboter, sojamelk, tofoe e.a.)
Bij voedselallergie kan een miniem beetje van het allergeen al een allergische reactie uitlokken. De ernst van de klachten kan per persoon en per voedingsmiddel variëren van mild tot uitermate ernstig.
Wat te doen bij voedselallergie
Omdat de symptomen van een voedselallergie sterk uiteenlopen en doorgaans ook bij andere aandoeningen voorkomen, wordt een voedselallergie veelvuldig over het hoofd gezien en niet altijd tijdig vastgesteld. Wanneer je het vermoeden hebt te lijden aan een voedselallergie kun je het best een afspraak maken met je huisarts. Hij kan:
- Een familie-anamnese afnemen
- Een voedingsanamnese afnemen
- Een ziektegeschiedenisanamnese afnemen
- Lichamelijk onderzoek uitvoeren
Vervolgens kan besloten worden tot doorverwijzing naar een allergoloog die verder allergologisch onderzoek uitvoert; meestal in de vorm van:
- IgE test
- RAST test
- Huidpriktest
- Eliminatie-provocatie
- Dubbelblind placebo-gecontroleerd onderzoek
Wanneer een voedselallergie wordt geconstateerd dien je de allergenen waarop je allergisch reageert simpelweg te schrappen uit je dieet.
Medicatie bij voedselallergie
Naast een dieet zijn er verscheidene medicijnen die klachten van voedselallergie kunnen verminderen, waaronder:
- Antihistaminica (histamine remmers)
- (Natrium)cromoglicaat (mestcel-degranulatie remmer)
- Desensibilisatie behandeling
Bij een ernstige allergische reactie kunnen de volgende medicamenten en therapieën dienstdoen:
- Adrenaline of epinefrine bij een anafylactische reactie
- Corticosteroïden (sterke mestcel-degranulatie remmers)
Merkartikelenlijst: boodschappen doen met een voedselallergie…
Een merkartikelenlijst is een lijst waarop specifieke producten van specifieke merken staan die NIET schadelijk zijn voor mensen met een bepaalde voedselallergie of voedingsintolerantie. De lijsten zijn dusdanig gespecificeerd dat per merk wordt aangegeven dat er bijvoorbeeld géén koemelk, géén gluten, géén pinda’s of andere stoffen in een bepaald product zitten die bij een bepaalde allergie of intolerantie schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid…
Omdat producenten regelmatig de ingrediënten van hun producten wijzigen, is het van cruciaal belang dat deze merkartikelenlijsten continu up-to-date worden gehouden. Dit vergt een heleboel tijd en moeite, en werd voordien gedaan door het Voedingscentrum. Tot nu toe kwam er elk jaar een geüpdatet lijst uit per voedselallergie die je in de webshop van het Voedingscentrum kon kopen. (bron) Update: dit is helaas niet langer het geval…
Voorheen kon pér allergie een merkartikelenlijst worden opgevraagd. Er is nu echter iets nieuws. Er kunnen sinds kort namelijk aangepaste en geïndividualiseerde lijsten worden opgevraagd die op verzoek van de individuele consument worden samengesteld. De consument kan exact aangeven voor welke allergenen hij of zij allergisch is en ontvangt vervolgens een op maat gemaakte lijst.
Deze nieuwe variant van de merkartikelenlijst geeft een opsomming van producten waarvan de producent heeft aangegeven dat er een bepaald ingrediënt of een bepaalde hulpstof níét in voorkomt. Wanneer de consument aangeeft dat hij of zij lijdt aan meerdere allergieën, dan wordt een gecombineerde merkartikelenlijst gemaakt. Het databestand waar de lijst uit op wordt gemaakt, wordt het hele jaar door up-to-date gehouden en de consument ontvangt dan ook de meest recente gegevens. (bron) Update: ook dit is helaas niet langer het geval…
De aangepaste / geïndividualiseerde merkartikelenlijsten waren –althans, voor voedselallergiepatiënten– erg handig bij het boodschappen doen. Goedgekeurde levensmiddelen werden namelijk bij hun merknaam genoemd, waardoor je niet eerst van elk merk de ingrediëntenlijst hoeft door te nemen en de E-nummers hoefde te checken. Ook stond vermeld waar de producten verkrijgbaar waren. Waarom het Voedingscentrum is gestopt met het aanbieden van deze lijsten, is vooralsnog niet geheel duidelijk.
Tot slot
Al met al zijn er veel dingen die je kunt doen om een allergische of pseudo-allergische reactie op voedingseiwitten te voorkomen. In de volgende artikels kun je overigens nog meer lezen over: koemelkallergie, soja-allergie en gistallergie.
Heb jij ervaring met voedselallergieën? Laat hieronder een reactie achter!
16 Reacties
Ik kan niet tegen brood, koek, crackers en pasta uit de winkel. Ik ben dus handig geworden in het allemaal zelf te maken en heb dan nergens last van. Als ik al eens de mist inga wordt dat afgestraft met scheurende buikpijn en diarree. Ik heb geen idee wat het is want het ligt niet aan gluten, gist, eiwit, melk etc etc. En ook producten waar geen soja inzit geeft dezelfde klachten. Ik vermoed dat het iets te maken heeft met de tarwebloem die gebruikt wordt. Ook de broodmix die je kunt kopen geeft klachten. Ik bak dus alles thuis van witte bloem. Het vreemde is dat ik in Hongarije wel brood kan eten. Maar toen ik aan de koekjes begon ging het mus. Voorverpakte koekjes uit een fabriek buiten Hongarije… wat zou het kunnen zijn?
Al jaren lang last van PDS. Vroeger medicatie maar al jaren niet meer. Sinds ruim 12 jaar schildklier problemen en voedselproblemen. Eet derhalve glutenvrij (huisarts wilde pas na 1,5 jaar bloedonderzoek doen. Daar is dus niets meer in te vinden na die tijd en vond een darmbiopt of MLD arts niet nodig). Nu ruim 40 jaar, hoofdpijn (migraine die niet verholpen kan worden?, meerdere gespecialiseerde? zkh bezocht. ) Er word niet geluisterd naar mijn verhaal (denk zelf dat het met mijn voeding samen hangt) Vroeger kwam mijn hoofdpijn van de puberteit, later van de zwangerschappen. Nu van de overgang straks van de ouderdom? Veel problemen met voedsel binnenhouden, zou door schildklier problemen komen. Na inname van theroidium 75 mg, geen verbetering. Vaak misselijk, hoofdpijn, erg moe ,lusteloos veel problemen met voedsel, diarree enz. Huisarts vind het nog steeds niet nodig door te verwijzen naar MLD arts of allergoloog. Probeer e.e.a. onder controle te houden door steeds meer voedsel weg te laten maar wordt hier zeker niet blij van. Zelfs sla, tomaat, komkommer, appel, noten (alle soorten al geprobeerd) zijn niet te verdragen. Maximaal 1 beker melk per dag of 1 boterham (eigen gemaakt en glutenvrij. Van het winkelbrood (gist?) krijg ik ook last) om geen last te krijgen. Ben moedeloos en ben het vechten om naar een echte arts te mogen zat . Wil graag naar een goede arts die luistert, en eindelijk een kijkt hoe het zit met evt voedsel allergieën. Heb astma, hooikoorts en allergie voor alle dieren. (Dit is vroeger al meerdere keren uit testen gekomen) Wie heeft een goed advies voor mij. Zou heel graag de 2e helft van mijn leven hoofd en buikpijn vrij willen leven zodat ik na 52 jaar eindelijk eens kan genieten van het leven zonder allerlei beperkingen en mitsen, maren en tenzij ik goed te pas ben.
Misschien kan je dit met je Zorgverzekeraar bespreken of een andere huisarts nemen want dit is een lijdensweg .
Al bijna 10 jaar heb ik last van vermoeidheid, hoofdpijn, keelpijn, buikpijn… waarbij ik dan weer lichte koorts krijg (37,4 tot 37,6) Dit is geen grote verhoging, maar genoeg om je super slecht te voelen. Hierdoor is het moeilijk om normaal te functioneren. Heel veel onderzoeken zijn gepasseerd, tot zelfs een PET-scan. Toen dit niets uitwees, werd ik naar huis gestuurd met de boodschap: veel rusten. Een half jaar geleden ben ik begonnen met een proteïnedieet, waarbij alle suikers vermeden werden. Ik kreeg energie, en mijn klachten verdwenen. Ik merk nu wel dat bij het eten van te veel brood of iets van een industriële bakkerij, dat alle klachten terugkomen. Daarom ben ik door de huisarts (op mijn vraag) doorverwezen naar het ziekenhuis voor een allergietest. Op twee minuten heeft die dokter me terug aan de deur gezet… koorts kan geen gevolg zijn van allergie. Ik probeer nu op mijn voeding te letten, maar als je niet goed weet waarop je precies moet letten, is dat zo moeilijk. Waar moet ik zijn voor zo’n test als ze je in een universitair ziekenhuis gewoon wandelen sturen?
Probeer eens glutenvrij te eten… Misschien is er sprake van tarwe-eiwitallergie, glutenintolerantie (coeliakie) of van zogenaamde ‘non-celiac gluten sensitivity’ (NCGS). Zie ook:
Ik zoek een allergielijst voor verzorgingsproducten. Ik heb een extreme notenallergie en pinda-allergie.
Na 25 jaar migraine aanvallen is men er uiteindelijk achter gekomen dat ik allergisch ben voor zuivelproducten. In de artikelen die ik lees op het internet wordt er weinig of geen verband gelegd tussen migraine en deze allergie.
Directe verbanden tussen migraine enerzijds en voedselallergieën anderzijds zijn al héél lang bekend. En koemelk behoort tot de belangrijkste voedselallergenen die er bestaan. Melk behoort tot de top 8 allergenen in voeding, welke tezamen goed zijn voor 90% van alle allergische voedselreacties. (bron + bron + bron + bron + bron + bron + bron)
Ik heb 1.5 week rauwmelkse kefir gebruikt, in de hoop van mijn astma af te komen, dit had ik bij iemand gelezen… maar helaas, ik denk dat ik maar weer stop, want mijn luchtwegproblemen worden juist erger… Heb er net even op gependeld, maar mijn pendel zegt ook “nee”… Dus, pfff… jammer!!! Ik dacht dat het zo goed was.
Hallo. Ik ben 28 jaar en heb al zeker 3 jaar last van mijn darmen. Vaak Buikpijn na het eten. En moet dan ook binnen een half uur naar de wc en de buikpijn verdwijnt dan ook. Heb dan ook diaree met slijm en soms ook wat harder liep ertussen door. Soms zelfs verschillende kleuren (lichtbruin, donkerbruin door elkaar)! sorry! Ik ben al 4 keer naar de huisarts geweest (ontlasting onderzoek was goed). Verder word elke keer gezegd dat ik PDS heb. Ik vind dit wel makkelijk gezegd… want ik lees dat PDS pas word gesteld als alle andere ziektes worden uitgesloten… Ik heb verder nooit bloed bij de ontlasting. Mijn klachten zijn eigenlijk na de galblaasoperatie begonnen… Ik maak me soms wel zorgen over darmkanker… Wat vinden jullie? Heb niet veel zin voor de 5de keer naar de dokter te gaan hiervoor.
Hallo Dina, ik heb hetzelfde probleem gehad met mijn darmen. Sedert een geruime tijd ben ik gestart met elke dag Kefir te drinken. U kan deze gewoon in de supermarkten kopen staat in de koelkast bij de yoghurt ( is wel geen yoghurt) maar halfvolle melk. Maar geen gewoon melk maar hoge gefermenteerde melk met miljarden goede bacteriën die de darmtransit terug help te optimaliseren. Het lijkt wat op yoghurt nadat ge het opgeroerd hebt en is dan ook veel stijver maar smaakt naar melkt Het is een product van uit de casuïstiek en wetenschappelijke studies hebben dit ook duidelijk aangetoond. Ben er zelf goed door geholpen en nog anderen die deze raad gevolgd hebben. Dus Kefir van het merk Oing / Öing. Ik hoop dat ge er baat bij hebt.
Hoi robbedoes super bedankt voor je tip dit is zeker de moeite waard om uit te proberen. Ook omdat ik het zo vanuit de supermarkt kan halen. Lukt geen melk maar ben toch zeer benieuwd of dit voor mij gaat werken!
Interessant artikel! Ik heb een lactose-intolerantie en soja-intolerantie. Ik word echt doodziek als ik het eet. Knallende hoofdpijn, diarree, maagklachten, misselijk, wit gezicht, slapeloosheid. Opletten geblazen dus, vooral bij het buiten de deur eten.
Ik heb veel klachten na het eten van ansjovis. Een opgezwollen buik, drukgroep, korte adem.
Suzy, ik ook! Na alle goede berichten op internet over kefir –aangeschaft, een week gebruikt– lig ik nu met ’n joekel van ’n Crohn-opvlamming! Wat ’n pijn… en diarree… en krampen… en koorts. Alles is ontstoken.
Ik heb een allergie tegen kefir-ferment. En ik ben er echt ziek van.