De term ‘eczeem’ is een verzamelnaam voor een grote verscheidenheid aan huidklachten. Als mensen spreken over eczeem, dan bedoelen ze in de meeste gevallen ‘constitutioneel eczeem’. In dit artikel bespreken we de symptomen, oorzaken en behandeling van constitutioneel eczeem…
Symptomen constitutioneel eczeem
Constitutioneel eczeem is een huidaandoening die doorgaans gepaard gaat met een verscheidenheid aan symptomen. Deze klachten kunnen zich allemaal tegelijkertijd voordoen, maar ook los van elkaar. De bekendste symptomen van constitutioneel eczeem zijn als volgt:
- Extreem droge huid
- Hevige jeuk
- Roodheid & schraalheid
- Blaasjes & zwellingen
- Vocht-afscheiding
- Kloofjes & schilferigheid
Het belangrijkste kenmerk van constitutioneel eczeem is jeuk.
Wanneer ontstaat constitutioneel eczeem?
Mensen met constitutioneel eczeem maken doorgaans al op jonge leeftijd kennis met deze huidaandoening. Constitutioneel eczeem openbaart zich meestal nog voor de eerste verjaardag (1 – 4 maanden). Constitutioneel eczeem bij (zeer) jonge kinderen staat beter bekend als “dauwworm”. Dat komt omdat er sprake is van vochtigheid (als dauw) en een ronde vorm (als een worm of ring rondom de mond).
Oorzaak van constitutioneel eczeem
Waardoor constitutioneel eczeem precies wordt veroorzaakt is tot nog toe onbekend. Er zijn echter wel een groot aantal omstandigheden die een uitbraak van constitutioneel eczeem kunnen uitlokken. In de meeste gevallen houdt een eczeem-uitbraak verband met overgevoeligheid of een allergische reactie van de huid. Hierbij een aantal externe factoren die een dergelijke overgevoeligheidsreactie kunnen uitlokken:
- Voedselintolerantie & voedselallergie (melk, soja, noten e.a.)
- Pollen-allergie & hooikoorts (bloemen, grassen, planten & bomen)
- Klimaat (kou, warmte, droogte & vochtigheid)
- Stof & huisstofmijt
- Huisdierenallergie (huidschilfers & speeksel van dieren)
- Hormoonschommelingen (pilgebruik, ongesteldheid e.a.)
- Contact-allergie (kleding, metalen, textiel e.a.)
- Agressieve stoffen op de huid (zeep, alcohol, conserveermiddelen e.a.)
- Zonneallergie (zonlicht & kunstmatig UV-licht)
- Langdurig contact met water (lang baden)
De meeste mensen hebben niet of nauwelijks last van bovengenoemde allergenen. Mensen die lijden aan constitutioneel eczeem hebben doorgaans echter een extreem droge en gevoelige huid. Zodoende zijn zij veel ontvankelijker zijn voor inwerking van allergenen op de huid. (bron)
Constitutioneel eczeem behandelen (eczeem-behandeling)
Constitutioneel eczeem kan helaas niet worden genezen. De behandeling van eczeem bestaat dan ook voornamelijk uit het onderdrukken van de jeuk en huidklachten en het uit de weg gaan van uitlokkende prikkels. Hierbij desalniettemin 4 effectieve tips om constitutioneel eczeem te behandelen en eczeem-uitbraken te onderdrukken…
1. Eczeem door allergische reactie behandelen
Eczeem wordt in veel gevallen uitgelokt door een allergische ontstekingsreactie van je huid. Je immuunsysteem reageert dan extreem heftig op de lichaamsvreemde eiwitten in desbetreffende stof. Zo kan een constitutioneel eczeem-uitbraak worden uitgelokt door een contactallergie, voedselallergie, pollenallergie of huisdierallergie.
Heb jij constitutioneel eczeem, maar weet je niet precies waarvoor je allergisch bent? Of weet je überhaupt niet of je aan allergieën lijdt? Vraag je huisarts dan of hij je een aantal allergietesten wil laten ondergaan. Bij het huisartsenlaboratorium kun je verschillende allergietesten (bloedtest, plakproef, priktest e.a.) laten uitvoeren die kunnen vaststellen of uitsluiten dat jouw eczeem gerelateerd is aan een allergische reactie.
Mocht je allergisch blijken te zijn, dan kun je specifieke allergenen (pollen, stof voeding etc.) in het vervolg uit de weg gaan. Eczeem die door allergieën wordt uitgelokt kan immers worden onderdrukt door de stoffen waarop je allergisch reageert te mijden. Bovendien kunnen de allergie-symptomen – waaronder constitutioneel eczeem – worden onderdrukt met behulp van allergiemedicijn. De bekendste allergiemedicijnen zijn antihistaminica & corticosteroïden.
2. Crème & zalf ter behandeling van constitutioneel eczeem
Eczeem-klachten zijn meestal het hevigst en ernstigst als je huid droog is. Droge huid is namelijk extra ontvankelijk voor schilferigheid, kloofjes en infecties. Het is daarom verstandig om je huid soepel, vettig en in tact te houden met behulp van een vette crème of zalf als je vatbaar bent voor eczeem.
Goede producten om de gevoelige, droge en eczeem-ontvankelijke huid mee in te smeren zijn koelzalf en vaseline. Dit soort crèmes is vrij verkrijgbaar bij de drogist. Huid die reeds is aangedaan door eczeem kun je beter behandelen met een mengsel van vaseline en ureum. Ook teerzalf (houtskool & steenkool) wordt nog weleens ingezet bij constitutioneel eczeem, maar deze kunnen juist ook huidirritatie veroorzaken.
Zijn kloofjes of wondjes geïnfecteerd geraakt door een bacterie, virus of schimmel?Dan kan een crème of zalf met een antibioticum of corticosteroïde (hormoonzalf) nodig zijn. Hiervoor dien je echter je huisarts te raadplegen. Het is belangrijk om de eczemateuze huid regelmatig in te smeren en verder met rust te laten. Als je de aangedane huid onvoldoende rust verleent, kan namelijk een nieuwe eczeem-uitbraak ontstaan.
3. Klimaat & weersomstandigheden om eczeem te behandelen
Een uitbraak van constitutioneel eczeem kan worden uitgelokt door allerlei weersinvloeden. Zo ontstaat eczeem vaak bij extreem koud, vochtig, guur of droog weer. Waarschijnlijk zul je al weleens hebben gemerkt dat je op vakantie in een warm land met een afwijkende luchtvochtigheidsgraad minder last hebt van je eczeem.
Klimaat, temperatuur, luchtvochtigheid en luchtverontreiniging hebben stuk voor stuk invloed op eczeem. Als je vaak last hebt van eczeem is het dan ook raadzaam om extreme weersomstandigheden uit de weg te gaan. Vermijd extreme kou of warmte… Ga niet urenlang in bad liggen… En ga niet liggen zonnebaden tijdens de heetste uren van een zwoele zomerdag.
Toch kan UV-straling ook positief uitwerken op constitutioneel eczeem. In sommige gevallen reageert constitutioneel eczeem zelfs zodanig goed op zonlicht dat kunstmatige, ultraviolette lichttherapie met UVA-stralen of UVB-stralen wordt toegepast. In bepaalde gevallen kan eczeem zelfs volledig worden onderdrukt met behulp van ultraviolette lichttherapie.
4. Pas op met ‘hypoallergeen’ & ‘pH-huidneutraal’
De term ‘hypoallergeen’ is niet wettelijk beschermd en zegt daarom in principe niks over een huidproduct. Hoewel de term “hypoallergeen” doet vermoeden dat het geen allergische reactie kan uitlokken, is niets minder waar. Zo kan een producent ervoor kiezen om uit commercieel oogpunt de term hypoallergeen op een verpakking te zetten. In dat geval is de kans op een eczeem-uitbraak vrij groot.
Ook claims zoals ‘dermatologisch getest’, ‘huidvriendelijk’, ‘pH-huidneutraal’ en ‘natuurzuiver’ zijn volkomen nietszeggend. Zo insinueert de claim ‘dermatologisch getest’ niet eens dat de uitkomst van de test positief is. Het kan dus best zo zijn dat de “dermatologische test” heeft uitgewezen dat het desbetreffende product onwijs agressief op de eczemateuze huid inwerkt. Dit soort marketingtermen is dus uitermate misleidend, vooral voor mensen die hun eczeem willen onderdrukken.
Als puntje bij paaltje komt, gaat het erom hoe jouw huid op een product reageert. Als je last hebt van eczeem is het bij uitstek raadzaam om een huisarts of huidarts te raadplegen. Laat je bij de aankoop van make-up, huidverzorgingsproducten en huidreinigingsproducten in ieder geval niet misleiden door claims als ‘hypoallergeen’.
Tot slot
In Nederland hebben ruim 400.000 mensen last van constitutioneel eczeem. In principe kan constitutioneel eczeem op iedere leeftijd voor het eerst optreden. Zo zijn er volwassenen die zomaar ineens last van eczeem krijgen. Bovenstaande 4 tips ter behandeling van eczeem zijn op iedere leeftijd toepasbaar.
Een eczemateuze periode kan enkele dagen duren, maar ook jarenlang aanhouden. Extreem hevige eczeem-periodes kunnen bovendien worden afgewisseld door klachtenvrije periodes. 25% van de patiënten blijft eczeem houden na de 25e verjaardag. De ernst van de klachten neemt nagenoeg altijd af met de jaren. Op latere leeftijd is eczeem-behandeling vaak niet meer nodig. (bron)
Heb jij aanvullende tips ter behandeling van constitutioneel eczeem? Of is er een eczeem-behandeling die voor jou averechts werkte? Laat hieronder jouw ervaring en adviezen achter om andere eczeem-patiënten te informeren!
4 comments
Astrid
11 maart 2020Ik weet niet beter, dan dat ik eczeem heb,als ik mijn kleding uittrek is alles wit. Zomers is het stukken beter. Wat bij mij goed helpt, is zomers in de zee zwemmen. In de winters is het een ramp en smeer ik constant met vettige crème. Soms jeukt het van de droogheid… Volgens de dermatoloog is elke dag douchen niet goed, als je je huid wast met douchegel. Daar droogt je huid van uit… Hoi Paul, ik ben een hele poos deze site kwijt geweest en bij toeval weer gevonden. :) Blij met jullie info hier!
Adje
28 oktober 2016Ik heb (chronisch) handeczeem. Sinds een tijd onderga ik een koolteer behandeling, lichte en donkere teerzalven en daaroverheen katoenen handschoenen. Het werkt niet naar verwachting, wie weet er een alternatief? Medicijnen wil ik niet slikken en ook geen hormoonzalf, door dit laatste is de huid trouwens erg dun geworden.
Manuela
6 juli 2015Verschillende tips worden hier gegeven. Huisarts, medicijnen, crèmes… Maar niets over voeding waar het allemaal begint.
Paul
6 juli 2015Beste Manuela, Constitutioneel eczeem is zelden het directe gevolg van voeding. Het zijn veelal contactallergieën (cosmetica, huidverzorgingsproducten, wasmiddelen e.a.) en inhalatie-allergieën (pollen, huisstofmijt, schimmelsporen, huisdieren e.a.) die constitutioneel eczeem uitlokken of verergeren. Alleen door acute allergische reacties op voedsel kan constitutioneel eczeem SOMS verergeren, maar dit is zeer zeldzaam. Als atopisch eczeem door een atopische voedselreactie voorkomt, dan meestal bij baby’s die allergisch zijn voor koemelkeiwit of kippenei-eiwit. Er zijn overigens ook huidaandoeningen die WEL sterk gerelateerd zijn aan voedselallergie, voedselintolerantie en/of voedselmalabsorptie, maar in geval van constitutioneel oftewel atopisch eczeem is voedsel niet per definitie hetgeen “waar het allemaal begint.” Groeten, Paul