Maagklachten is een verzamelterm voor alle ziekten, aandoeningen en mankementen die direct gerelateerd zijn aan je maag. De bekendste maagklacht is ongetwijfeld pijn in je maag. Deze pijn manifesteert zich meestal als pijn in de bovenbuik (tussen je navel & borstbeen). Er zijn uiteenlopende oorzaken voor maagklachten en pijn in je maag.
Mogelijke oorzaken maagklachten
Pijn in de bovenbuik kan onder meer het gevolg zijn van de volgende achterliggende oorzaken:
- Aspecifieke maagklachten: pijn in je maag zonder aanwijsbare oorzaak; dit is de meest voorkomende vorm van pijn in de bovenbuik. Hoewel deze maagklacht erg pijnlijk kan zijn, is ie meestal niet ernstig en duurt ie hooguit 2 weken.
- Buikgriep: wordt veroorzaakt door een virus of bacterie in het maag-darmkanaal. Deze bacteriële of virale infectie van je spijsverteringskanaal wordt meestal gekenmerkt door pijn in de bovenbuik (soms ook onderbuik), misselijkheid, braken, diarree en/of koorts. Er wordt ongeveer 1 tot 3 dagen weinig tot niks binnengehouden, waarna de maagklachten langzaamaan afnemen en de eetlust zich beetje bij beetje herstelt.
- Refluxklachten: gerelateerd aan brandend maagzuur; ze ontstaan doordat maagzuur in de slokdarm terechtkomt (waardoor zure oprispingen ontstaan). Dit fenomeen is in principe ongevaarlijk, maar kan wel erg vervelend en pijnlijk zijn. Bovendien kan er sprake zijn van een gebrekkige of zelfs lekkende maagklep.
- Ulcusklachten: een ulcus in de maag wordt een maagzweer genoemd. Een maagzweer betreft een oppervlakkige wond in de darm- of maagwand. Goed opletten, want deze wond kan zich in bepaalde gevallen ontwikkelen tot een maagbloeding of maagperforatie.
- Bijzondere maagaandoeningen: hieronder vallen o.a. de maagbloeding & maagperforatie.
Als pijn in je maag/bovenbuik snel opkomt en ook snel weer weggaat, bijvoorbeeld nadat je te veel, te vet of te pittig hebt gegeten, dan hoef je je niet direct zorgen te maken over jouw maagklachten. Maar is de pijn in je bovenbuik heftig of zelfs ondraaglijk –en doet de pijn in je maag zich veelvuldig voor en houdt ie langdurig aan– dan is het raadzaam om je huisarts te raadplegen.
Een huisarts kan doorgaans snel beoordelen onder welke categorie jouw maagklachten behoren. Bij (vermoeden van) een maagzweer, maagbloeding of maagperforatie dien je overigens direct een arts in te schakelen.
Symptomen van (ernstige) maagklachten
Maagklachten gaan veelal gepaard met verschillende bijverschijnselen. Veelvoorkomende bijverschijnselen van pijn in de bovenbuik zijn als volgt:
- Brandend maagzuur + zure oprispingen
- Een doffe, zeurende of stekende pijn
- Misselijkheid
- Pijn in je bovenbuik
- Braken
- Pijn achter het borstbeen
- Opgeblazen gevoel
- (Op)boeren
- Koorts
Ernstige pijn in je maag c.q. bovenbuik –die eventueel het gevolg is van een acute maagaandoening– kan gepaard gaan met (een combinatie van) de volgende symptomen:
- Uitstralende pijn naar bijvoorbeeld armen, kaken of rug
- De gewaarwording van voedsel dat in de slokdarm blijft steken
- Gitzwarte ontlasting (ontstaat door ingewerkt bloed)
- Zeer (tot extreem) hevige maag- en/of buikpijn
- Pijn die zeer plotseling opkomt
- Bloedbraken
Let wel: niet elk van bovenstaande symptomen per definitie hoeft te wijzen op een maagklacht of maagaandoening. Het punt is vooral dat je er dankzij deze kennis rekening mee kunt te houden.
Oorzaken van pijn in je maag & bovenbuik
Aspecifieke maagklachten kunnen uiteenlopende oorzaken hebben; van uiterst onschuldig tot extreem risicovol. Zo kan pijn in de maag al worden uitgelokt door een ijsje of ijskoud drankje, maar ook gerelateerd zijn aan gevaarlijke ontstekingsreacties of zelfs maagkanker. Enkele voorbeelden van factoren die maagklachten en pijn in je bovenbuik kunnen veroorzaken zijn als volgt:
- Maagkrampen (verkramping van de maagwand)
- Sterk gekruide of extreem koude voeding
- Te snel en/of te veel eten
- Voedselvergiftiging (door bedorven voeding)
- Een ongezond (eenzijdig, vetrijk en/of suikerrijk) dieet
- Voedselallergie, -intolerantie of -overgevoeligheid
- Lichamelijke en/of mentale stress
- Roken (vanwege de vele gifstoffen)
- Hevige emoties (stress, woede, nervositeit)
- Overgewicht
- Bijwerking van medicijngebruik
- Spijsverteringsstoornis (dyspepsie)
- Maagwandontsteking (gastritis)
- Middenrifbreuk (hernia diafragmatica)
- Maagkanker & maagtumor
- Alvleesklieraandoeningen & galblaasaandoeningen
Probeer bij de minste of geringste maagklachten overigens niet direct te vrezen voor de (extreem levensbedreigende aandoening) maagkanker. De kans dat je maag overstuur is doordat je bijvoorbeeld iets verkeerds gegeten hebt, is namelijk beduidend groter.
Middelen & medicijnen die maagklachten tegengaan
Er zijn verscheidene medicijnen op de markt die aspecifieke maagklachten, brandend maagzuur, oprispingen en een opgeblazen gevoel tegengaan. Hierbij enkele voorbeelden:
- Pijnstillers zoals paracetamol bestrijden de gewaarwording van pijn in je maag & bovenbuik.
- Een drankje met algeldraat en/of magnesiumzout gaat oprispingen en brandend maagzuur tegen.
- Maagzuurremmers (antacida) zoals Rennie en Maalox helpen direct bij opkomende pijn in de maag.
- Domperidon (Motilium) kan werkzaamzijn bij een opgeblazen en vol gevoel, misselijkheid, oprispingen + overgeven (braken). Door de brede werking bij maagklachten wordt dit medicijn vaak voorgeschreven door artsen wanneer drogisterijmiddelen niet voldoende helpen.
- Ranitidine (Zantac), cimetidine of famotidine remmen de aanmaak van maagzuur en helpen bij hevige pijn in de maag (deze drie stoffen zijn vrijwel identiek).
- Protonpompremmers zoals Nexium (esomeprazol) en Losec (omeprazol) doen de pH-waarde van het maagzuur stijgen en helpen bij zeer hevige pijn in de bovenbuik.
- Als je extreme last hebt van (chronische) maagpijn, en paracetamol en ibuprofen onvoldoende uitkomst bieden, kan jouw huisarts wellicht Tramadol voorschrijven. Deze zwaardere pijnstiller is niet zonder recept bij drogist of apotheek verkrijgbaar.
- Causale of curatieve therapie is aan te raden wanneer pijn in de maag langdurig aanhoudt.
Tip: gebruik zo min mogelijk acetylzuur- en salicylzuurhoudende pijnstillers zoals aspirine; want deze werken maagklachten juist in de hand.
Homeopathische & fytotherapeutische middelen bij pijn in bovenbuik
Naast reguliere medicamenten zijn er ook homeopathische en huis-tuin-en-keuken middeltjes die werkzaam zouden kunnen zijn bij pijn in de maag en aanverwante maagklachten. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Thee (van onder andere: venkel, kamille, zoethout, eucalyptus, tijm en/of citroen)
- Voldoende water drinken!
- Warme melk met anijs
- Rabarber (bijvoorbeeld rabarbercompote)
- Natuurgeneeskundige middelen zoals Gastronol van A.Vogel
- Enkele slokken cola
Let wel: cola is bij veel mensen werkzaam ter bestrijding van maagklachten en pijn in de bovenbuik, maar er zijn ook mensen die beweren dat cola juist pijn kan veroorzaken in je maag.
Conclusie
Wanneer maagklachten langer dan 2 weken aanhouden, kun je maar beter ven een afspraak met je huisarts maken. Voor jonge kinderen en zwangere vrouwen is dit sowieso verstandig. Ook bij gewichtsverlies boven de 5 kilogram, aanhoudend braken en ernstige ongerustheid is een afspraak met de huisarts wenselijk.
Heb jij vragen, opmerkingen of suggesties m.b.t. dit artikel over maagklachten & pijn in de bovenbuik? Deel deze dan in een reactie hieronder!
