Oliebollen hebben een onwijs slechte reputatie. Een oliebol zou druipen van het vet en minstens zo veel calorieën leveren als roomijs. Oliebollen blijken echter helemaal zo slecht nog niet…
Een doorsnee oliebol weegt ongeveer 80 tot 100 gram. Voor het gemak houden we hieronder eenheden per 100 gram aan. We gaan er dus van uit dat een oliebol precies 100 gram weegt. Hierbij de voedingswaarden van een oliebol:
1 oliebol bevat:
- Ongeveer 200 tot 250 kilocalorieën
- Koolhydraten: +/- 35 tot 40 gram
- Eiwitten: +/- 5 tot 10 gram
- Vetten: +/- 5 tot 7,5 gram
- Water
Bovenstaande voedingswaarden zijn gemiddelden. De exacte voedingsstoffen zijn immers afhankelijk van o.a. de gebruikte ingrediënten, beslag-samenstelling, eventuele toevoegingen en bereidingswijze.
Voedingswaarde & calorieën in oliebollen
Op sommige websites (Calorielijst.nl, Voedingswaardetabel.nl, e.a.) staat vermeld dat een oliebol 260 à 280 kilocalorieën per 100 gram levert (wat al ruimschoots boven de absolute max zit). Volgens de hardnekkigste “anti-oliebol-extremisten” levert een oliebol zelfs 400 kilocalorieën per 100 gram. In werkelijkheid bevat een oliebol van 100 gram “slechts” 200 tot 250 kilocalorieën.
Vet in oliebollen
Het vetpercentage van oliebollen is sterk afhankelijk van hoeveel frituurolie een oliebol opzuigt tijdens het bakproces. De zuiging is weer afhankelijk van de expertise van de bakker (beslagsamenstelling, olietemperatuur, bereidingsduur etc.).
De meest magere oliebollen bevatten slechts 3,5 procent vet; de vetste oliebollen bevatten maar liefst 23,5 procent! Het gemiddelde vetpercentage van oliebollen varieert van ongeveer 7 tot ongeveer 12 procent. Een goede oliebol is dus helemaal niet vet, ook al doet de naam wellicht anders vermoeden.
Nuttige voedingsstoffen in oliebollen?
De slechte reputatie van de oliebol is niet helemaal uit de lucht gegrepen. Oliebollen bevatten naar verhouding namelijk erg weinig nuttige voedingsstoffen. Zo is de concentratie voedingsvezels, vitamines, mineralen en spoorelementen van een oliebol erg laag en in veel gevallen nagenoeg nihil. Een volkoren oliebol levert overigens nog iets aan voedingswaarde.
Oliebol = relatief gezond
Al met al hoeft een oliebol niet per definitie ongezond te zijn. Als een oliebol goed wordt gebakken, bevat deze betrekkelijk weinig vet. Oliebollen worden bovendien gebakken in plantaardige olie. Deze olie bestaat grotendeels uit (relatief onschadelijke) onverzadigde vetzuren.
Een oliebol bevat zelfs minder verzadigd vet dan een bruine boterham met kaas. Bovendien worden er op oudejaarsavond veel schadelijkere lekkernijen gegeten dan oliebollen. Zo levert een appelflap al snel 2½ keer zo veel calorieën als een oliebol; een appelbol zelfs 3 keer zo veel! Een oliebol kan er dus best mee door.
Oliebollen kankerverwekkend?
Oliebollen bevatten de kankerverwekkende stof ‘acrylamide. Deze stof ontstaat echter in alles wat gebakken wordt. De hoeveelheid acrylamide in een oliebol is zelfs extreem klein. Vergeleken met het effect van alcohol of tabak op kanker is de acrylamide in een oliebol –of zelfs 100 oliebollen– verwaarloosbaar. (bron)
Bereidingswijze: zelf de beste oliebol bakken
Maak zelf oliebollenbeslag of koop een pak beslag of mix voor oliebollen (bij voorkeur volkoren oliebollen). Een pak is makkelijk, dan weet je zeker dat de samenstelling qua gist en meel goed is. Voeg aan een pak kant-en-klare oliebollenmix water en/of bier toe; eventueel een eitje, maar géén extra melk! Eventuele krenten of rozijnen dien je eerst te laten weken/wellen en vervolgens te drogen.
Bak een oliebol bij voorkeur in zonnebloemolie (maar verhit zonnebloemolie niet te langdurig en niet te intens qua temperatuur). Ook pinda-olie en sla-olie zijn prima, maar deze zijn sterker van smaak. Frituurvet is niet raadzaam, dat zorgt voor een wit vetlaagje. Zorg dat het vet op 190 graden is voordat je gaat bakken, dan wordt de oliebol mooi van vorm, lekker krokant en bovendien mager. Gebruik voor een mooie, ronde vorm een grote ijslepel of kleine soeplepel.
Tip: Maak niet te veel beslag tegelijkertijd, want het beslag moet goed kunnen rijzen.
Tot slot
Oliebollen hebben een onwijs slechte reputatie. Een oliebol zou druipen van het vet en minstens zo veel calorieën leveren als chocoladeroomijs met extra slagroom. Oliebollen zijn echter helemaal zo slecht nog niet. In werkelijkheid bevat een grote oliebol van 100 gram “slechts” 180 tot 250 kilocalorieën.
In principe is er weinig mis met een oliebol. Het gevaar van oliebollen schuilt hem voornamelijk in de aantallen! Van brood met kaas heb je al snel genoeg; uit een schaal met oliebollen blijf je graaien en snaaien. Nederlanders verorberen op oudejaarsavond gemiddeld 5 oliebollen en 3 appelbeignets per persoon. Ook de hoeveelheid poedersuiker die je over je oliebol strooit, beïnvloedt het uiteindelijke aantal calorieën dat je binnenkrijgt enorm! De truc is dus om het bij 1 of hooguit 2 oliebollen te laten, dan blijft de (potentiële) schade tot een minimum beperkt.
Wat vind jij van (de voedingsstoffen in) oliebollen? Deel hieronder jouw oliebol-ervaring met anderen!
