Iedereen is het er zo’n beetje over eens: over het algemeen zijn vloeibare, onverzadigde, plantaardige oliën beter voor je dan harde, verzadigde, dierlijke vetten. Er zijn talloze oliën op de markt die geschikt zijn om je eten mee te bereiden. In dit artikel lees je alles over de bekendste oliesoorten die gebruikt worden voor menselijke consumptie.
Plantaardige oliën voor menselijke consumptie
Oliën voor menselijke consumptie (o.a. bakken en braden) dienen een laag linoleenzuurgehalte en een hoog linolzuurgehalte te hebben. Om die reden wordt lijnzaadolie bijvoorbeeld niet voor menselijke consumptie gebruikt, maar verwerkt in o.a. verf en linoleum.
Verhitting van plantaardige oliën
Hoe meer een onverzadigde vetzuurketen wordt verhit, des te slechter (radicaler) deze wordt. Olie dient dus niet te lang of op een te hoge temperatuur te worden verhit. Als olie gaat walmen, is deze sowieso te heet geworden. Hoewel niet iedereen het erover eens is, zeggen veel deskundigen: meervoudig onverzadigde vetzuren (o.a. zonnebloemolie) zijn instabiel en daarom niet geschikt voor verhitting. Verzadigd vet (o.a. roomboter) en enkelvoudig onverzadigde vetzuren (o.a. olijfolie) zijn daarentegen wel geschikt voor verhitting…
Olijfolie (olijven)
Olijfolie is rijk aan gezonde enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Deze vetzuren hebben de neiging om kwalijke vetten in het menselijk lichaam te vervangen. Daarnaast bevinden zich in olijfolie een aantal belangrijke voedingsstoffen, waaronder anti-oxidanten die lichaamscellen beschermen tegen veroudering. Olijfolie mag tot 150 °C worden verhit.
Zonnebloemolie (zonnebloempitten)
Ongeraffineerde zonnebloemolie wordt in velerlei warme en koude gerechten gebruikt. Zonnebloemolie kan tot zeer hoge temperaturen worden verhit, en wordt daarom veel gebruikt voor frituren en het bakken van o.a. pannenkoeken. Let wel: er wordt steeds vaker beweerd dat zonnebloemolie niet stabiel genoeg is voor verhitting.En dus alleen koud zou mogen worden genuttigd. Daarnaast beschikt zonnebloemolie over een hoog omega 6-gehalte, wat ten koste kan gaan van je omega 3.
Sesamolie (zwart of wit sesamzaad)
Sesamolie is nootachtig van smaak en zeer rijk aan voedingsstoffen. Sesamolie wordt daarom veel gebruikt als sladressing. Sesamolie is prima bestand tegen verhitting, maar minder geschikt voor bakken en braden dan olijfolie. Sesamolie dient niet verder dan 100 °C te worden verhit. Sesamolie wordt met name gebruikt in de Japanse en Indische keuken.
Canola-olie / koolzaadolie (koolzaad)
Koolzaadolie ofwel canola-olie staat bekend om zijn viezige bijsmaak. Sommige koolzaadrassen hebben deze bijsmaak niet, maar desalniettemin wordt koolzaad voornamelijk gebruikt als brandstof. Er zijn wetenschappers die beweren dat koolzaadolie van zulke erbarmelijke kwaliteit is dat het niet eens geschikt is voor menselijke consumptie.
Tot slot
Naast bovenstaande oliën zijn er nog veel meer plantaardige oliën, waaronder soja-olie, hennepolie, palmolie, maïsolie, pinda-olie (arachide-olie), walnootolie, amandel-olie, raapolie en tarwekiemolie. Al deze oliën zijn geschikt bevonden voor menselijke consumptie. Kijk altijd naar de verhouding tussen enkelvoudig onverzadigde vetzuren, meervoudig onverzadigde vetzuren en verzadigde vetzuren, voordat je met een olie gaat bakken of braden. Gebruik in geval van verhitting bij voorkeur niet-koudgeperste olijfolie of kokosolie.
Welke plantaardige olie gebruik jij om mee te bakken en braden? Deel hieronder jouw opvattingen en bevindingen!
