Als je je nagels goed bekijkt, dan kan het zomaar zijn dat je moet concluderen dat je zo hier en daar witte vlekjes op je nagels hebt. Sommige mensen hebben er vrijwel geen last van, andere hebben continu witte puntjes in hun nagels. Je zult merken dat die witte stipjes met je nagels meegroeien en zich zodoende verplaatsen, maar dat er ook steeds weer nieuwe witte vlekjes ontstaan. In dit artikel lees je hoe witte vlekjes in je nagels worden veroorzaakt en wat je er tegen kunt doen…

Oorzaak witte vlekjes op je nagels

In veruit de meeste gevallen worden witte vlekken op je nagels veroorzaakt door een lichte beschadiging van het nagelbed. Het nagelbed is het gedeelte van je vinger waar je nagel wordt gevormd en waar vandaan je nagel dus groeit. Je kunt dergelijke witte puntjes vergelijken met blauwe plekken. Witte vlekjes en puntjes op je nagels die worden veroorzaakt door een dergelijke beschadiging ontstaan enige tijd nadat de beschadigingsimpact heeft plaatsgevonden en zijn absoluut niet schadelijk voor je gezondheid.

Witte plekjes op nagels ontstaan in het overgrote merendeel van alle gevallen doordat er bij het stoten of knippen van je nagels lucht tussen de nagelcellen dringt…

A. Witte puntjes door nagelbeschadiging

Het woord ‘beschadiging’ moet je in dit geval overigens niet te zwaar opvatten. In veel gevallen merk je zo’n beschadiging namelijk niet eens op, totdat er zich  later een wit vlekje op je nagel vormt. Je nagel kan al licht beschadigen door een lichte stoot of doordat je nagel eventjes klem komt te zitten. Zelfs een iets te enthousiaste manicurebeurt kan al resulteren in witte puntjes op je nagels. Kinderen hebben vaak last van witte vlekjes en puntjes op hun nagels omdat ze veelvuldig nagelbijten (onychofagie). Dit verklaart overigens ook direct waarom witte vlekjes vaker voorkomen op je vingernagels dan op je teennagels. Een breuk, scheur of deuk in de nagelmatrix is al met al de vaakst voorkomende directe / primaire oorzaak van witte stipjes, puntjes of plekjes in het nageloppervlak.

B. Leukonychie als oorzaak van witte nagelpuntjes

De medisch-wetenschappelijke term voor witte vlekjes en puntjes op je nagels is ‘‘leukonychie’ oftewel ‘leukonychia’. Hoewel deze indicatie doorgaans dus geen kwaad kan omdat het om een simpele beschadiging gaat, bestaan er een aantal varianten van leukonychie die gekoppeld kunnen worden aan een andere oorzaak. In beginsel zijn er vier vooraanstaande oorzaken van ogenschijnlijk onverklaarbare witte vlekjes of puntjes op het nageloppervlak, namelijk:

1. Leukonychia Partialis

Bij leukonychie doet de witverkleuring zich slechts deels / gedeeltelijk / partieel op het nageloppervlak voor. Slechts delen van de nagel bevatten dus witte stipjes of vlekjes; veelal op het uiteinde van het nageloppervlak.

2. Leukonychia Punctata

Leukonychie punctata houdt in dat de onwenselijke witte puntjes, putjes of wolkjes her en der verspreid over je vingernagels of teennagels voorkomen. Deze vorm van leukonychie komt vaker voor onder kinderen dan onder volwassenen omdat kids vaker te kampen hebben met incidentele nagelbeschadigingen van de nageloppervlakken.

3. Leukonychia Striata

In geval van  leukonychie striata oftewel ’transverse leukonychie’ ontstaan horizontale streepjes of lijntjes (‘striae’) op het nageloppervlak. Met name vrouwen hebben hier veelvuldig mee te kampen omdat de gemiddelde vrouw haar nagels langer laat groeien dan de doorsnee man, waardoor de nagels vaker omklappen c.q. ombuigen. Overigens kunnen witte streepjes of lijntjes op het nageloppervlak  evengoed het gevolg zijn van een overenthousiaste of ietwat agressieve manicure .

Bij deze vorm van leukonychia zijn er witte ‘ringen’ op je nagel zichtbaar die parallel lopen aan je nagelbed. Mogelijke oorzaken zijn o.a. metaalvergiftiging, chemotherapie ter behandeling van kanker, levercirrose, en zwaarder letsel aan de nagel, hoewel er ook vaak geen eenduidige oorzaak wordt gevonden en de symptomen uiteindelijk vanzelf weer verdwijnen.

Let op: indien de witte ringen / randen zich op meerdere nagels voordoen zonder duidelijke oorzaak (lees: je hebt niet met al deze vingers ernstig klem gezeten), dan kan er sprake zijn van Muehrcke’s lijnen / nagels. Dit kan op zijn beurt weer duiden op een onderliggende gezondheidsaandoening.

4. Leukonychia Totalis

Leukonychie totalis betekent dat het totale / volledige nageloppervlak voorzien is van een wittige waas tot witte gloed. Deze (overwegend erfelijke) vorm van leukonychie is erg zeldzaam en komt dan ook zelden voor; me Leukonychia totalis doet zich maar zeer zelden voor; mééstal bij de geboorte of op zéér jonge kinderleeftijd.

Bij leukonychie totalis is dus géén sprake van enkele vlekjes en/of puntjes op de nagel, maar kleurt je gehele nagel wit. Deze aandoening kan o.a. worden veroorzaakt door een tekort aan albumine (een soort eiwit) in het bloed, door een genetische aandoening, of door een antibioticum op basis van sulfonamide. Mocht je volledige nageloppervlak wit gekleurd zijn, dan is het dus verstandig om je huisarts te raadplegen.

Overige oorzaken van witte puntjes / putjes in het nageloppervlak…

Hierboven kaartten we al een flink aantal mogelijke oorzaken van ongewenste witte puntjes / stipjes / vlekjes / wolkenpatroontjes op de vingernagels en teennagels aan, waaronder: nagelletsel / nagelbeschadiging, metaalvergiftiging, chemotherapie, levercirrose, albuminetekort, antibioticagebruik op basis van sulfonamiden, genetische / erfelijke aandoeningen en Muehrcke’s of Mees’ transversale nagellijnen… Aanvullende factoren die een rol kunnen spelen binnen bovenstaande vormen van leukonychia zijn onder meer colitis ulcerosa (een dikkedarmontsteking met zweervorming), psoriasis (een chronische huidziekte), nefritis (een nierontsteking) of een ulcus ventriculi (maagzweer).

In zulke gevallen speelt vaak ook een letsel, ontsteking of infectie van de nagelmatrix een rol. Hierdoor verandert het verhoorningsproces van de nagel. Gewoonten die kunnen bijdragen aan nagelmatrixproblematiek zijn als volgt:

  • Het té veelvuldig of té hardhandig knippen of veilen van de nagels
  • Onychofagie: nagelbijten
  • Dermatofagie: nagelriembijten
  • Overenthousiaste of agressieve manicures
  • Gebruik van bijtende of etsende chemisch-synthetische nagelverzorgingsproducten of nagelreinigingsproducten
  • Talloze vormen van handwerk & knutselwerk
  • Onbesuisd en hardhandig typen / tikken
  • Agressieve schoonmaakproducten zónder rubberen schoonmaakhandschoenen
  • Overmatig nagels lakken

Al met al kunnen leukonychie en nagelbeschadigingen elkaar overlappen voor wat betreft de oorzakelijkheid van witte stipjes, puntjes, plekjes of putjes in het nageloppervlak van teennagels of vingernagels.

Mythes omtrent witte vlekjes / puntjes op je nagels

Er bestaan heel veel mythes en misvattingen omtrent kleine witte putjes, puntjes, plekjes, vlekjes, lijntjes of ringetjes op je nagels. Dat ze worden veroorzaakt door een zinktekort of calciumtekort is zelden tot nooit het geval. Mogelijkerwijs hebben je grootmoeder en grootvader je jarenlang wijsgemaakt dat ze het gevolg zijn van de ‘witte leugentjes’ die je door de jaren heen hebt verteld. Ook deze verklaring is niet erg plausibel.

Er wordt nog weleens gezegd dat witte plekjes op je nagels ontstaan door een tekort aan calcium. Deze stelling is echter niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Het is bovendien niet erg aannemelijk omdat een verhoogde inname van calcium (uit o.a. melk) doorgaans géén vermindering van de witte puntjes op je nagels met zich meebrengt.

Voor zover bekend houden witte plekjes sowieso niet of nauwelijks verband met mineralentekorten of vitaminetekorten. Het klopt dat bepaalde voedingsstoffen bijdragen aan de groei en ontwikkeling van nagels, maar het suppleren ervan draagt niet per se bij aan de voorkoming behandeling of genezing van witte puntjes of plekjes in de nageloppervlakken. Wel zijn er verkennende aanwijzingen dat bepaalde nutritieve / nutritionele tekorten zouden kunnen bijdragen aan diverse nagelproblemen / nagelaandoeningen. Hierbij valt te denken aan tekorten aan de volgende nutriënten (bron + bron + bron):

  • Mineralen: macromineralen & sporenelementen: selenium, zink, ijzer, koper, silicium en zwavel
  • De vitamines A, C, D, E, B6, B8 en B12
  • Aminozuren / eiwitbouwstenen (o.a. alanine, valine, glycine, isoleucine, threonine, leucine, serine, proline, asparaginezuur, methionine, glutaminezuur, fenylalanine, tyrosine, lysine, histidine, cystine, arginine)

Witte vlekjes op nagels voorkomen & behandelen

Vooralsnog bestaat er geen effectieve behandeling om witte vlekjes en puntjes in en op de nagels direct te verwijderen. Lichte witte stipjes verdwijnen na verloop van tijd soms vanzelf, maar meestal moeten ze uitgroeien. Witte vlekjes verdwijnen in ieder geval na ongeveer 4 tot 6 maanden. Na die periode is de nagel namelijk volledig opnieuw gegroeid.

Wil je witte plekjes en puntjes zoveel mogelijk voorkomen, ga dan voorzichtig om met je nagels. Probeer niet op je nagels te bijten, vermijd agressieve (bijtende en etsende) middelen, wees voorzichtig tijdens een eventuele nagelbehandeling, verzorg de basis / riem van elke nagel goed, en ga het stoten van je nagels zo veel mogelijk uit de weg. Je kunt witte vlekjes eventueel met nagellak of handschoenen camoufleren.

Heb jij aanvullingen of aanvullende vragen over witte lijntjes, stipjes, streepjes, vlekjes, plekjes, puntjes, putjes of wolkjes in de nagels? Deel hieronder jouw ervaringen en bevindingen met ongewenste witheid in de nageloppervlakken van vingernagels of teennagels!

17 Reacties

  1. Ik heb al jaren witte plekken op mijn teennagels, voornamelijk op de 1 na laatste teentjes aan beide voeten. Ik krijg mijn vitamines en mineralen voldoende binnen, dus aan de voeding ligt dit niet. Wel heb ik al sinds mijn kinderjaren last van ernstige, niet stinkende zweetvoeten en krijg hierdoor vaak last van eczeem bij mijn tenen. Hiervoor ook al vele soorten behandelingen gehad wat niet werkt. Verder heb ik PDS, zou het misschien komen door de combinatie van dit alles? Ik heb eens gelezen dat als je ziek bent geweest of een af andere infectie gehad hebt, dat dit ook witte plekken op je nagels kan veroorzaken, maar of dit nu waar is!…

    • Als witte puntjes of vlekjes op de nagels zich symmetrisch op beide voeten voordoen, zou ik eerdere denken dat het aan je schoeisel ligt…

  2. Rianne broekhuis Reageer

    Hoe kan het dat door nagelbijten je witte vlekjes krijgt op je nagels? @ Loekie: Trouwens dat van dierlijke producten is onzin. Ik ben veganist en ik heb ze ook.

    • Het bijten op de nagels kan zorgen voor drukkracht op, trekkracht aan of buigkracht jegens de nagel, waarbij het primaire drukpunt, trekpunt of buigpunt zich ergens in het midden van het nagelvlak bevindt. Hoe zwakker of buigzamer je nagelweefsel, des te groter de kans op vervorming. In dat geval kan op het exacte beweegpunt een wit putje, puntje of lijntje ontstaan.

  3. Ik moest heel nodig naar de wc en toen kwam mijn teen op een of andere manier tussen de deur. Gelukkig is het niet erg dat er een wit vlekje zit ik schrok al. ;)

  4. Ik heb een keer mijn nagel dubbel gehad en die witte vlekjes zitten op de plek waar mijn nagel is dubbelgegaan. Is dat erg?

  5. Na een jaar lang prachtige gelnagels te hebben gehad (French Manicure) begonnen er plotseling op vrijwel alle nagels witte plekjes te ontstaan, na de afweekbeurt (maandelijks). Na een dag waren de plekje wel zo goed als weggetrokken, maar sommige bleven zichtbaar. Echter na een paar maanden (na het ontstaan van de plekjes) begonnen mijn nagels te delamineren (d.w.z. de laagjes gingen los van elkaar zitten). Mijn gelnagels vielen zo stuk voor stuk zomaar eraf, inclusief het bovenste laagje van mijn natuurlijke nagels. Nog maanden erna braken er stukken nagel af. Ik zit nu al een tijdje zonder gelnagels, maar wil ze wel heel graag weer laten zetten. Heeft iemand een oplossing voor mij?

  6. Leukonychia of Leuconychia Totalis… Geloof dat ik morgen de huisarts maar eens ga bellen, dochter 13 jaar heeft inmiddels 2 teennagels die geheel wit zijn, alsof ze er witte nagellak op heeft gesmeerd.

  7. Je kunt een nagelverharder proberen, dit zorgt ervoor dat je nagels sterker worden, waardoor je minder snel nieuwe vlekjes krijgt!

  8. Hallo, Ik had een paar maanden geleden op enkele vingers een paar vlekjes. Nu heb ik al een paar weken dat bijna de helft van mijn nagels gekleurd is in wit. Op mijn duimen heb ik dat niet, alhoewel ik wel wel halve cirkeltjes heb. Ik bijt niet op m’n nagels en knip ze regelmatig. Weet iemand wat ik kan doen om dit eventueel te voorkomen?

  9. Hi! Ik heb op de nagel van mijn linker duim een klein wit vlekje. En op de nagel van mijn rechter ringvinger heb ik er 2; ze zitten allebei zo’n beetje in het midden. Nu is mijn vraag: moeten de nagels uitgroeien zodat die vlekjes ook weggaan? Of kan dat ook op een andere manier? xxx

  10. Witte vlekjes: te veel dierlijke eiwitten geconsumeerd. Putjes in de nagels: gevoeligheid voor gluten.

    • Nee hoor, totaal onwetenschappelijk dit, als je het mij vraagt… Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen lijkt me des te waarschijnlijker. Wellicht bepaalde mineralen –macromineralen + sporenelementen– (seleen, zink, ijzer, koper, silicium, zwavel), vitamines (A, C, D, E, B8, B12) of aminozuren / eiwitbouwstenen (alanine, valine, glycine, isoleucine, threonine, leucine, serine, proline, asparaginezuur, methionine, glutaminezuur, fenylalanine, tyrosine, lysine, histidine, cystine, arginine)…

    • Hans Monnink

      Hallo Loekie, Ik denk dat je het bij het rechte eind hebt met je reactie. Maar omdat ik zelf hier erg in geïnteresseerd ben, zou ik je willen vragen hoe je aan deze informatie komt, waar heb je die gevonden? Groeten, Hans

    • Onzin! Ik eet max. 2 keer per week vlees en ik heb ook witte vlekken op mijn nagels.

    • Ik ben al meer dan 20 jaar vegetariër en ook ik krijg nog witte vlekjes op mijn nagel. Zeker als ik ze ergens tegenaan stoot. En die gevoeligheid voor gluten vraag ik me af of dat ooit wetenschappelijk onderzocht is.

Plaats een reactie

Je reactie wordt voor publicatie gekeurd door de redactie en dient te voldoen aan de regels voor reacties.