Blozen: hoe komt het dat mensen rood worden?

Mind · Door Ilse

‘Rood worden’ staat ook wel bekend als blozen. Je kunt te maken krijgen met een subtiel “blosje”, maar ook een knalrood hoofd krijgen door toedoen van blozen. Vrouwen die blozen worden door de meeste mannen aantrekkelijk gevonden. Het is echter een ander verhaal als iemand overmatig of zelfs continu bloost. Maar hoe komt het nu eigenlijk dat iemands gezicht rood wordt? Hieronder bespreken we de oorzaak van ‘een kleur krijgen’ of ‘kleuren’ en manieren om een blos te verhelpen…

De oorzaak van blozen

Blozen oftewel ‘rood worden’ treedt op door verwijding van je bloedvaten. Bloedvatverwijding wordt ook wel vasodilatatie genoemd. Dankzij het verwijden van de bloedvaten wordt de bloeddruk en de lichaamstemperatuur verlaagd; het is dus vooral een manier om overtollige warmte kwijt te raken. Zo kan je lichaam te warm worden door o.a. koorts en hormoonschommelingen.

Blozen is dus een (onwelkome) bijkomstigheid van een nuttig proces, namelijk bloedvatverwijding. Verwijding van de bloedvaten kan overigens ook kunstmatig – en zonder geldige reden – worden opgewekt, bijvoorbeeld door alcohol en bepaalde medicijnen. Tot slot kan ook lichamelijke inspanning (sport, seks e.a.) een blos veroorzaken.

Een blos door gevoelens & emoties

De meeste mensen worden uitsluitend rood bij contact en communicatie met anderen. Het is vooral vervelend als je rood wordt door gevoelens & emoties. Dit zijn namelijk terugkerende of zelfs doorlopende aspecten van je leven. Bovendien is het lastig om je emoties te controleren en sturen. Zo zijn er mensen die standaard gaan blozen door:

  • Nervositeit en angst
  • Gêne / schaamte
  • (Ongewenste) aandacht
  • Onzekerheid & verlegenheid
  • Gebrek aan zelfvertrouwen
  • Stress en opwinding
  • Gesprekken met anderen
  • Behandeling van taboes
  • In de ogen gekeken worden

Als je sterke emoties en gevoelens ervaart, dan gaan er allerlei stofjes (hormonen & neurotransmitters) in je lichaam reageren. De niveaus van o.a. adrenaline, serotonine, endorfine en dopamine zullen gaan schommelen. Dit vergt weer aanvullende activiteit van je energiemetabolisme, waardoor je lichaam warmer wordt. De overtollige warmte wordt geloosd door verwijding van de bloedvaten en hyperactiviteit van de zweetklieren. Hierdoor ga je blozen en word je zweterig.

Opvallend is dat nagenoeg iedereen een kleur krijgt wanneer men door een ander in verlegenheid wordt gebracht vanwege een grap, grol of pesterij (vernedering).

‘Kleuren’: een vicieuze cirkel…

Het vervelendste van overmatig blozen is dat je kan gaan kleuren door de angst om een kleur te krijgen. Als je van jezelf weet dat je snel een rood hoofd krijgt, dan is de minste emotie namelijk al genoeg zijn om in een vicieuze cirkel te belanden…

  • Je bent bang om te gaan blozen
  • Door de angst krijg je het warm en benauwd
  • Door de warmte verwijden je bloedvaten
  • Je gaat blozen
  • Je wordt nóg angstiger & nerveuzer
  • Je krijgt het nóg warmer en gaat zweten
  • Je gaat nóg erger blozen

Op een gegeven moment kan je al nerveus worden als je het een beetje warm hebt of een zweetdruppeltje voelt. Hoe bewuster je hierbij stil gaat staan, des te erger de warmte, de zweterigheid en het blozen doorgaans worden.

Alleen al de angst om te gaan blozen kan ervoor zorgen dat je ook daadwerkelijk een kleur krijgt. Dit fenomeen wordt ook wel ‘erytrofobie’ of bloosangst genoemd. Hoe minder je bij blozen stilstaat, des te minder je zult blozen.

Een kleur krijgen uit onzekerheid

De meeste mensen die blozen zijn bewust of onderbewust bang om door anderen te worden misprezen. Het probleem van ‘rood worden’ gaat echter dieper dan iemands oppervlakkige zelfbeeld. Iemand kan zelfverzekerd en populair zijn, maar desalniettemin bang zijn te worden veroordeeld; om wat ze doen of zeggen of om hoe zij op de ander overkomen.

Vaak is ‘rood aanlopen’ een gevolg van bepaalde onzekerheden… Hoe ziet de ander mij? Kom ik onintelligent, onkundig, onervaren of onaantrekkelijk op de ander over? Je weet simpelweg niet wat de ander van je vindt of denkt en zodoende weet je niet wat je te wachten staat. Hoe gaat de ander reageren; positief of negatief, aardig of onaardig, sympathiek of vijandig? Je verkeert dus in onzekerheid, en blozen’ is het indirecte gevolg daarvan.

Blozen kan in bepaalde gevallen erg vervelend zijn; bijvoorbeeld als je in het middelpunt van de belangstelling staat tijdens een presentatie of voordracht. Omdat een blos tevens kan ontstaan door liegen, kun je zelfs ongeloofwaardig of onbetrouwbaar overkomen.

Een blos verhelpen & tegengaan

Sommige mensen worden rood als ze met anderen communiceren. Alleen al het praten maakt hen ongemakkelijk, waardoor ze het warm krijgen, gaan zweten en gaan kleuren. Voor hen zijn er twee goede middelen c.q. methodes om te stoppen met blozen…

1. aandacht afleiden

Voor hen die overmatig blozen kan het helpen om de aandacht van zichzelf af te leiden door deze op iets of iemand anders te vestigen. Complimenteer iemand bijvoorbeeld om diens schoenen of tas, en de aandacht is in één klap van jouw blos verwijderd. Tijdens presentaties kun je de aandacht even van je blos afleiden door bijvoorbeeld iets op een whiteboard aan te wijzen of door een foto of filmpje te laten zien.

Dankzij een dergelijke onderbreking krijgen je bloedvaten de kans om weer samen te trekken. Zodra je handigheid krijgt in afleidingsmanoeuvres, leer je erop te vertrouwen. Je weet op een gegeven moment dat er een uitvlucht is indien je zou gaan blozen. Zodoende ben je minder bang om rood te worden, waardoor het ook minder snel gebeurt. Afleiding is dan ook een goede manier om de vicieuze cirkel te doorbreken.

2. Huid behandelen

Als je erg veel last hebt van blozen, dan kun je ook groene make-up aanschaffen om je blos te maskeren & camoufleren. Hierbij valt te denken aan groene foundation, groen couperose-poeder & couperose-crème of een groene coverstick. Ook enkele keren rustig in- en uitademen kan helpen. Leer jezelf desnoods enkele ademhalingsoefeningen aan. Tot slot kan een bruin tintje door de zon of zonnebank de mate van het blozen sterk verminderen.

Gerichte medicijnen tegen blozen zijn er helaas niet, al zijn er mensen die zweren bij het middel ‘oxybutynine’.

Waarom blozen sommigen veel meer dan anderen?

Blozen houdt in dat je gezicht van het ene op het andere moment rood wordt door verwijding van je oppervlakkige bloedvaten. Als je bloedvaten zich verwijden, dan komt er meer bloed onder de huid. Vanwege de toenemende hoeveelheid onderhuids bloed lijkt je huid roder te worden. Hoe dunner en bleker je huid en hoe ondieper je bloedvaten onder het huidoppervlak liggen, des te opvallender je blos.

In principe bloost iedereen, maar bij mensen met een dunne, lichte huid en oppervlakkige aders valt een blosje veel meer op.

Een kleur krijgen: tot slot…

Veel mensen voelen bij ongewenste aandacht een hittegolf in het gezicht opkomen waarna ze gaan blozen. Vaak gaat een blos gepaard met zweet en een voelbare, gloeiende warmte in het gezicht. De beste methode om dit tegen te gaan is jezelf ervan overtuigen dat anderen niet bezig zijn om jou te misprijzen, bekritiseren of veroordelen. Zie jezelf binnen een gesprek of andersoortige communicatieve situatie niet als minderwaardig, maar als gelijke. Blozen wordt nagenoeg altijd minder naarmate je ouder wordt.

Heb jij ervaring met blozen en ‘rood worden’? Laat hieronder jouw mening en ervaring over dit onderwerp!