Natuurlijk ben ik ervan op de hoogte dat bovenstaande titel een groot aantal mensen tegen het hoofd stoot. Ik wil met dit stuk echter niet beweren dat calorieën tellen per definitie een domme bezigheid is, maar veeleer dat er steeds meer mensen zijn die calorieën tellen als “heilig” zien en het principe ondertussen totaal verkeerd toepassen. Verdere uitleg volgt hieronder…
Calorieën tellen: principe & toepassingsdoel
Het principe van calorieën tellen werd bedacht als ondersteunend hulpmiddel voor mensen die een caloriebeperkend dieet volgen. Het idee achter het telprincipe is als volgt:
- Als je niet wilt aankomen, dient iedere calorie die d.m.v. voeding wordt ingenomen, door het lichaam te worden verbrand.
- Als je wilt afvallen, dienen zelfs meer calorieën te worden verbrand dan er worden ingenomen.
- Elke calorie die je inneemt, maar niet verbrandt, kan worden opgeslagen als lichaamsvet.
Doorslaan in het tellen van calorieën…
Hoewel bovenstaande punten kloppen, gaan steeds meer mensen verkeerd om met het principe van calorieën tellen. Ze zien het tellen van calorieën niet langer als hulpmiddel tijdens hun dieet, maar als een opzichzelfstaande dieetmethode; en daar gaat het mis. Zo hoorde ik laatst een collega bloedserieus het volgende zeggen: ‘Ik las dat een kroket minder calorieën bevat dan een volkoren boterham met kaas, dus ik neem voortaan een kroket als lunch!’ Er wordt dus niet meer gekeken naar wát men eet, maar enkel nog naar het aantal calorieën dat een voedingsmiddel bevat.
Verder kijken dan aantal calorieën!
Als je wilt afvallen door middel van een (caloriebeperkend) dieet, dan dien je verder te kijken dan enkel naar de calorie-aantallen in voedingsmiddelen. In principe zul je afvallen door het beperken van je calorie-inname, maar niet als je overstapt van volkoren brood op junkfood. Enkele andere belangrijke factoren m.b.t. voedingswaarden zijn:
- Verhouding macronutriënten: vetten / koolhydraten / eiwitten
- Verhouding vetzuren: onverzadigde vetten (EOV & MOV) / verzadigde vetten / transvetten
- Verhouding koolhydraten: enkelvoudige koolhydraten / gecompliceerde koolhydraten
- Verhouding snelle koolhydraten / langzame koolhydraten
- Veel of weinig vezels
- Veel of weinig essentiële eiwitten
- Veel of weinig vitamines, macromineralen en/of sporenelementen
- Enzovoorts…
Volkorenboterham met kaas versus kroket
Om het voorbeeld van hierboven aan te houden… Een volkorenboterham met kaas bevat ongeveer 150 tot 200 kilocalorieën (afhankelijk van de soort kaas). Een gefrituurde kroket bevat ‒ enigszins afhankelijk van de inhoud ‒ ‘slechts’ 140 tot 175 kilocalorieën. Vandaar de opmerking van mijn collega. Een volkoren boterham met kaas bevat echter ook:
- Essentiële eiwitten | Nodig voor spierontwikkeling
- Langzame, gecompliceerde koolhydraten | Zorgen voor langdurige en continue energietoevoer en weinig bloedsuikerschommelingen
- Voedingsvezels | Zorgen voor een langdurig voldaan gevoel (minder snel weer honger)
- Veel vitamines, mineralen en spoorelementen | O.a. B-vitamines, vitamine A, vitamine D, vitamine E, ijzer, magnesium en calcium
- Verzadigd- en onverzadigd vet
Een gefrituurde kroket bevat (afhankelijk van de soort: goulash, saté, rundvlees, etc.):
- Uiterst ongezonde transvetten (afhankelijk van de frituurolie)
- Veel verzadigde vetten
- Weinig tot geen vitamines, mineralen en spoorelementen
- Paneermeel (lege calorieën)
- Slachtafval (vet vlees)
Kortom: er zijn belangrijkere eigenschappen van voedingsmiddelen dan het calorietotaal.
Wat is een calorie? Over de aard van calorieën…
Het woord “calorie” is onlosmakelijk met afvallen verbonden. Vrijwel iedereen weet immers dat je niet te veel calorieën moet eten als je wilt afvallen. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je meer calorieën verbrandt dan dat je tot je neemt. Dat is dan ook de reden dat (kilo)calorieën tellen zo populair is onder afvallers, evenals een vast aantal calorieën per dag aanhouden. Allemaal heel leuk en aardig, maar wat is een calorie nou eigenlijk!? En is iedere calorie hetzelfde? Of zijn er ook verschillende soorten calorieën? Je leest het hieronder!
Dus wat zijn calorieën?
Het aantal kilocalorieën van een voedingsmiddel geeft aan hoeveel energie dit product je lichaam bezorgt. Het woord ‘calorie’ wordt simpelweg gebruikt om een eenheid aan te duiden. Net zoals we bijvoorbeeld de eenheden centimeter, minuut en (graden) Celsius kennen. Een calorie is om precies te zijn een energie-eenheid. Een calorie staat gelijk aan de energie die het kost om de temperatuur van 1 kubieke centimeter water met 1 graad Celsius te verhogen.
Calorieën & voedingswaarden
De eenheid “calorie” zegt op zich dus niets over de soort of kwaliteit voeding die je nuttigt. Om dit duidelijk te maken is het handig om de calorie te vergelijken met een eenheid die we allemaal heel goed kennen; de centimeter. Een centimeter is een eenheid die een bepaalde afstand aanduidt, net zoals een calorie een bepaalde energiehoeveelheid aanduidt. Een centimeter kan op allerlei dingen van toepassing zijn. Zo kan een hoeveelheid centimeters bijvoorbeeld aangeven hoe dik een houten plank is, maar ook welk gedeelte van een glas gevuld wordt met water, en welk gedeelte van het glas juist uit lucht bestaat.
Ditzelfde geldt voor de calorie. Ook een calorie kan op allerlei manieren worden ingevuld. Zo kan een calorie worden geleverd door vet, maar ook door koolhydraten of eiwitten. Het is hierbij belangrijk om je te realiseren dat calorieën dus geen vetten (of koolhydraten of eiwitten) zijn, maar dat vetten kunnen worden uitgedrukt in een hoeveelheid calorieën. Net zoals een centimeter nooit hout is, maar een eigenschap van hout (de lengte) wel uitgedrukt kan worden in een aantal centimeters.
Is iedere calorie hetzelfde?
Ja, iedere calorie is hetzelfde. Er bestaan geen verschillende soorten calorieën, net zoals er geen verschillende soorten centimeters bestaan. Let echter wel op dat een calorie wordt gebruikt om de energie van verschillende voedingsstoffen aan te duiden. Een calorie kan dus energie zijn die wordt geleverd door vetten, maar eenzelfde calorie kan ook bestaan uit energie die wordt geleverd door koolhydraten of eiwitten. Het is ook goed om je te realiseren dat een calorie op zichzelf geen massa heeft en niets weegt. Een voedingsmiddel heeft natuurlijk wel een gewicht en naast het aantal calorieen ook nog een heleboel andere eigenschappen, maar onthoud dat een calorie net als een centimeter een eenheid is. Het beschrijft dus een enkel aspect van voeding, namelijk de hoeveelheid energie die het product levert.
Calorieën & afvallen
Maar wat heeft een calorie dan eigenlijk precies te maken met afvallen? Een calorie-aantal is dus simpelweg een getal dat een bepaalde energiehoeveelheid aanduidt. Zo bevat de voeding die je eet een bepaald aantal kilocalorieën (=energie). Je kunt calorieën bovendien gebruiken om aan te duiden hoeveel energie je lichaam verbruikt. Zo heeft de gemiddelde mens dagelijks zo’n 2000 calorieën nodig voor alle lichamelijke processen. Ga je daarnaast ook nog eens sporten, dan verbruikt je lichaam hierdoor extra energie (= calorieën).
Kort gezegd wordt de energie die je niet gebruikt grotendeels opgeslagen door je lichaam in de vorm van vet. Gebruik je daarentegen meer energie (=calorieën) dan je binnenkrijgt, dan worden je energiereserves oftewel vetten juist minder. Calorieën worden daarom vaak gebruikt bij afvallen om bepaalde richtlijnen te stellen en een idee te krijgen van je energietoevoer en -verbruik. Net zoals je als je gaat hardlopen een bepaald aantal kilometers kunt nemen als uitgangspunt, kun je je bij een dieet concentreren op het aantal calorieën. Nog een voorbeeld waarbij we de calorie weer even vergelijken met de centimeter; je kunt zeggen dat je een houten stok wilt van 50 cm. Op diezelfde manier kun je ook zeggen dat je dagelijks 200 calorieen meer wilt verbranden dan je tot je neemt.
Er is bijna niemand die een juiste inschatting van zijn of haar dagelijkse calorie-inname maakt. Dat is niet gek, want de essentie van een calorie is behoorlijk ongrijpbaar. Hierbij 4 dingen die je moet weten over calorieën…
Hoe beïnvloedt een calorie jouw afslankproces?
Je lichaam verbruikt continu energie voor actieve en passieve doeleinden. Zo wordt er extreem veel energie verbruikt als je intensief traint en relatief weinig terwijl je slaapt. Ons lichaam kan energie genereren door bepaalde voedingsstoffen te verbranden of oxideren. De hoeveelheid energie die wordt ingenomen of verbruikt wordt uitgedrukt in calorieën. Met een calorie-aantal kun je dus enerzijds aangeven hoeveel energie je in je lijf stopt en anderzijds hoeveel energie je lijf verbruikt.
Een calorie is geen tastbare stof zoals een eiwit, vet of koolhydraat. De calorie is een abstracte eenheid die in het leven is geroepen om energie-intake en energieverbruik uit te kunnen drukken. Vooral binnen de voedingsindustrie en afslankwereld wordt energie nog altijd in calorieën uitgedrukt. Kort door de bocht is een kilocalorie de hoeveelheid warmte die nodig is om 1000 gram water met 1 graad Celsius warmen te doen worden.
Calorieën in voeding
Een calorie is extreem weinig. Zo levert een appel 60.000 calorieën, en met het krommen van je pink verbruik je bij wijze van spreken al 20 calorieën. Daarom wordt met de term ‘calorie’ meestal een kilocalorie (1000 calorieën) bedoeld. Je lichaam maakt energie vrij uit voeding.
Er zijn vier voedingsstoffen waaruit energie kan worden verkregen, namelijk koolhydraten, eiwitten, vetten en alcohol. Koolhydraten en eiwitten leveren beide 4 kilocalorieën per gram. Vetten leveren 9 kilocalorieën per gram. En alcohol levert 7 kilocalorieën per gram.
Calorieverbruik
In je lichaam wordt de energie uit voeding via allerlei wegen vrijgemaakt, omgezet, verbruikt en opgeslagen. Een groot deel van de geleverde energie wordt linea recta gebruikt voor lichamelijke processen. Zo gaat de energie in eiwitten grotendeels verloren als de eiwitten als bouwstof nodig zijn om spiervezels te herstellen.
Een groot deel van de energie in je voeding komt uiteindelijk via je darmwand als bloedsuiker in je bloedbaan terecht. Een deel van deze energie wordt doorlopend verbruikt als brandstof door cellen, weefsels en organen. Overtollige energie wordt zo veel mogelijk omgezet in glycogeen en “stand-by” gehouden in de lever en spieren. Een eventueel energierestant zonder directe bestemming of tijdelijke opslagplaats, zal als lichaamsvet worden opgeslagen in je vetcellen.
Hoeveel calorietjes?
Hoe passiever je bent, des te minder energie je lichaam verbruikt en des te minder calorieën je nodig hebt. Hoe actiever je bent, des te meer energie je lichaam verbruikt en des te meer calorieën je nodig hebt. Ook je lichaamsbouw, ruststofwisseling en hormoonhuishouding zijn bepalend voor je caloriebehoefte.
Gemiddeld genomen heeft een volwassen man 2500 kilocalorieën nodig en een volwassen vrouw 2000. De hoeveelheid calorieën is echter niet het enige waar je op moet letten als je wilt afvallen. De soort voeding die de calorieën levert is minstens zo belangrijk als de totale hoeveelheid calorieën (bron)…
Als je in totaal slechts 1000 kilocalorieën per dag eet, maar alle calorieën uit suikerklontjes haalt, dan zul je niet succesvol afvallen. Je lichaam krijgt dan namelijk niet de voedingsstoffen binnen die nodig zijn om de spijsvertering, energiestofwisseling en vetverbranding op peil te houden. Je dient je energie dan ook uit een gezonde, gevarieerde en uitgebalanceerde voeding te verkrijgen.
De calorie samengevat…
- Een calorie is geen stof, maar een eenheid. Het is een hulpmiddel om energie-inname en energieverbruik te meten en uit te drukken.
- Als je niet wilt aankomen, dan moet iedere calorie die je binnenkrijgt worden ingezet als bouwstof of verbruikt als brandstof. Als je wilt afvallen, dienen er zelfs méér kilocalorieën te worden verbruikt dan er worden gegeten.
- Calorieën zonder nuttige bestemming worden opgeslagen als lichaamsvetreserve. Overtollige energie veroorzaakt zodoende overgewicht. Een tekort aan energie zorgt ervoor dat je gewicht verliest omdat er in dat geval lichaamseigen reserves worden verbrand.
- Het is belangrijk om je calorietjes uit zoveel mogelijk verschillende en bovenal gezonde bronnen te halen. Haal ze met name uit complexe koolhydraten, essentiële eiwitten en onverzadigde vetten en varieer zo veel mogelijk qua voedingsmiddelen.
- Mannen hebben gemiddeld 2.500 kilocalorieën per dag nodig; vrouwen gemiddeld 2000.
Je krijgt calorieën binnen via je voeding… En je verbruikt calorieën middels lichaamsbeweging… Junkfood heeft een hoge caloriedichtheid en levert extreem veel kilocalorieën… Natuurvoedingsmiddelen hebben een relatief lage caloriedichtheid en juist een hoge voedingsstofdichtheid…
9 dingen die je moet weten over calorieën
Afvallen en calorieën zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als je wilt afvallen, dien je er namelijk voor te zorgen dat je meer calorieën verbrandt dan je binnenkrijgt. Afvallen kan dus door:
- minder calorieën te nuttigen
- meer calorieën te verbranden, bijvoorbeeld door meer te bewegen
Dit klinkt simpel, maar in de praktijk blijkt het vaak lastig om gewicht te verliezen. Hierbij 9 tips over afvallen en calorieën…
1. Portiegrootte is misleidend
Het is moeilijk om een “normale” of acceptabele portie af te meten als het aankomt op calorieën. Zo zijn er voorverpakte snacks die eruitzien als een hapje voor tussendoor, maar minstens zoveel calorieën bevatten als een volledige maaltijd. Je zou ze dus eigenlijk in stukjes moeten snijden.
De porties die worden afgebeeld op verpakkingen van ontbijtgranen zijn bovendien tot 5 keer zo groot als de “standaard portiegrootte” die achterop de verpakking wordt vermeld. Probeer daarom altijd een beeld te vormen van het aantal calorieën per vierkante centimeter van een product.
2. Restaurant ‘De Caloriebom’
Een portie dat je in een restaurant voorgeschoteld krijgt, bevat doorgaans 2 en soms zelfs 3 keer zoveel calorieën als een zelfbereide maaltijd. Verscheidene onderzoeken tonen verbanden aan tussen uit eten gaan en overgewicht. Hoe meer er op je bord ligt, des te meer calorieën je eet (tot wel 30%). Bovendien gebruiken de meeste restaurants hartstikke veel boter, room, olie en suiker! (bron)
3. “Cups” voor beeldvorming
Een massa (liter) of gewicht (kilo) zegt niks over calorieën. Amerikanen meten hun eten daarom veelal in de hoeveelheidsmaat “cup”. Een cup oftewel “kopje” rijst zegt namelijk veel meer dan 100 gram rijst. Je kunt je immers gemakkelijker een kopje vol met rijst inbeelden dan 100 gram rijst.
In kookwinkels verkopen ze standaard maatbekertjes van precies 1 cup. Op Dekooktips.nl vind je bovendien tabellen om grammen naar cups om te rekenen. Cups kunnen je helpen om een betere beeldvorming te ontwikkelen m.b.t. calorie-aantallen per portie.
4. Calorieën zijn NIET gelijk
In principe is iedere calorie gelijk. Toch is het niet zo dat je net zo goed 100 calorieën uit roomijs kan halen als uit broccoli. 100 “broccoli-calorieën” zijn namelijk veel gezonder: ze vullen beter, houden je langer voldaan, beïnvloeden je bloedsuikerspiegel nauwelijks en het kost meer energie om ze beschikbaar te maken.
5. Sporten…
Om extra calorieën te verbranden kun je natuurlijk fanatiek gaan sporten, maar er is een goede kans dat je een streng sportregime op de lange termijn niet volhoudt. Ben je er daarom van bewust dat je ook extra kunt bewegen door kleine aanpassingen te doen in je dagelijkse leven. Ga op de fiets naar je werk, neem de trap in plaats van de lift en maak eens wat vaker een avondwandeling. Op die manier verbrand je al snel een paar 100 calorieën extra per dag en val je af zonder intensief te sporten.
6. Voedingskeuzes
Hoewel het principe van minder calorieën nuttigen en meer calorieën verbranden een uitstekende basis is voor afvallen, dien je je vooral niet blind te staren op het aantal calorieën. Kijk naast het aantal calorieën dat je eet, ook naar hetgeen je eet. We weten allemaal dat groenten, fruit en volkoren producten goed zijn en fast food, snoep en koek juist slecht. Maak dus verstandige keuzes en je bent al een heel eind op weg.
7. Drinkgedrag
Indien je calorieën wilt besparen, dan doe je er goed aan om ook de dranken die je dagelijks nuttigt nauwkeurig in de gaten te houden. Niet alleen suikerrijke dranken bevatten veel calorieën; ook melk, fruitdrank en koffie/thee met toevoegingen staan garant voor behoorlijke calorieaantallen. Wees je daarvan bewust en drink voornamelijk water, thee en koffie zonder toevoegingen.
8. Dieetdagboek
Een veel gemaakte fout als het aankomt op afvallen en calorieën, is het onderschatten van het aantal calorieën dat je dagelijks nuttigt. Het is daarom verstandig om tijdens het diëten een dieetdagboek bij te houden waarin je noteert hoeveel calorieën je per dag eet. Op die manier houd je overzicht en word je je beter bewust van hetgeen je binnenkrijgt.
9. Geen 0% vet
Let op dat producten met 0% vet vaak meer calorieën bevatten dan je zou verwachten. 0% vet wordt in de praktijk vaak gecompenseerd door een heleboel suiker, waardoor het aantal calorieën per 100 gram alsnog verrassend hoog uitvalt. Bekijk de voedingswaardetabel op een verpakking dus goed voordat je producten koopt waarvan je denkt dat ze caloriearm zijn. Vaak is het tegendeel juist waar.
Het idee achter de calorie is niet voor iedereen even makkelijk om te begrijpen. Hopelijk heeft bovenstaande tekst een en ander duidelijk gemaakt. Heb je desalniettemin vragen over de calorie? Laat dan vooral een reactie achter en we proberen je verder te helpen! Heb jij iets gehad aan bovenstaande wetenswaardigheden? Laat eveneens hieronder een berichtje achter…
Calorie Restriction diet: goed voor afvallen of juist niet?
Amerika is weer een dieethype rijker. Waar wij het moeten stellen met Sonja-Bakker-vervanger Dr. Frank, ligt half Amerika aan de voeten van ‒de allang overleden‒ Dr. Roy Walford. Wijlen Dr. Walford is de man achter het Calorie Restriction (CR) dieet ofwel caloriebegrenzend dieet. Hij overleed in 2004 op 79-jarige leeftijd. Zijn dieet heeft meerdere succesperiodes gekend, maar waarom Amerika nu voor de zoveelste keer met het dieet wegloopt is bij mij eigenlijk niet bekend. Als je kritisch naar de naam van het dieet kijkt, verwacht je het zoveelste caloriebeperkende crashdieet… Maar wellicht steekt er meer achter dit gerecyclede dieet uit de Verenigde Staten…
Herkomst Calorie Restrictie Dieet
Roy Walford was gelieerd aan de Universiteit van Californië en de Universiteit van Chicago en deed met name onderzoek naar de voordelen van caloriebeperking voor de algehele gezondheid. Hij stelde dat je levenskwaliteit en levensduur er enorm op vooruitgaan als je je dagelijkse calorie-inname beperkt tot 1.500 kilocalorieën… Niet een paar weken of maanden, maar de rest van je leven. Volgens Walford zouden je organen beter gaan functioneren en zou je minder vatbaar worden voor (welvaarts)ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Dr. Walford stond onder meer bekend om zijn dieetproeven met muizen.
Inhoud CRD…
Het Calorie Restriction dieet is een streng dieet dat veel specifieke regels en richtlijnen kent. Enkele belangrijke eigenschappen van het Calorie Restriction dieet zijn:
- Geen vlees
- Geen suiker en bloem
- Geen zuivel
- Geen tarwe
- Geen kraanwater
En verder: groenten, fruit, noten en vis mogen enkel rauw of gestoomd worden gegeten. Veel vitaminen, mineralen en andere belangrijke voedingsstoffen. Veel groene bladgroenten (weinig calorieën / veel voedingsstoffen). Voorzichtig omspringen met eiwitten en vetten. Langzaam gewicht verliezen. Het Calorie Restrictie Dieet lijkt een combinatie van verschillende bekende diëten:
- Geen vlees zoals in het vegetarisch dieet
- Geen suiker en bloem zoals in Dr. Gott’s ‘geen suiker en bloem dieet’
- Geen zuivel zoals in het koemelkeiwitvrije dieet
- Geen tarwe zoals in het glutenvrije dieet
- Geen bereiding zoals in het rauwe dieet
Voor al deze punten is wel wat te zeggen, maar als je ook nog eens je calorie-inname dient te beperken tot 1.500 kilocalorieën per dag, dan blijft er weinig over voor je lichaam om op te teren. Ik zal niet zeggen dat er geen waarheid schuilt in het Calorie Restriction Diet, maar ik raad het niemand aan.
Calorieaantal versus caloriebron
Diëtende mensen zijn veelal geobsedeerd door calorieaantallen. Een calorie is echter niets meer of minder dan een energie-eenheid. Een calorieaantal zegt dus alleen hoeveel energie een bepaald product levert wanneer het wordt verwerkt door het lichaam. Veel belangrijker is echter waaruit deze energie wordt verkregen. Het gros van de calorieën wordt verkregen uit koolhydraten, vetten en eiwitten.
Caloriebronnen: koolhydraten, vetten & eiwitten
Niet iedere caloriebron levert evenveel calorieën per gram massa. En niet iedere caloriebron levert aanvullende waarden voor het menselijk lichaam…
- Koolhydraten: 4 kilocalorieën per gram
Koolhydraten leveren gemiddeld 4 kilocalorieën aan energie per gram. Koolhydraten worden door ons lichaam omgezet tot glucose. Glucose is de belangrijkste energiebron voor duursporters. Koolhydraten die niet worden verbruikt, worden deels opgeslagen als lichaamsvet. Hoe meer koolhydraten je eet, des te meer je dient te bewegen. Brood, pasta, rijst en aardappels zijn belangrijke bronnen van koolhydraten.
- Eiwitten: 4 kilocalorieën per gram
Eiwitten leveren gemiddeld 4 kilocalorieën aan energie per gram. Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen. Ze zorgen voor de groei, ontwikkeling en opbouw van weefsels, hormonen en enzymen. Vooral krachtsporters dienen veel eiwitten te eten t.b.v. spieropbouw en spierbehoud. Vlees, vis, zuivel, eieren, noten en bonen zijn belangrijke bronnen van eiwitten.
- Vetten: 9 kilocalorieën per gram
Vetten leveren gemiddeld 9 kilocalorieën aan energie per gram. Vet fungeert als brandstofreserve. Omdat de verwerking van vet veel tijd en zuurstof kost, heb je hier tijdens het afvallen en/of sporten niet veel van nodig. Gematigde vetinname is essentieel voor het menselijk lichaam. Te veel vet is echter zeer slecht voor je lichaam. Boter, olie, noten en vis zijn belangrijke bronnen van vetten.
Waarde & waardeloosheid van calorieën
Niet elke calorie is dus hetzelfde. De ene calorie brengt belangrijke bouwstoffen of brandstoffen met zich mee; de andere calorie is “leeg”. De ene calorie wordt door het lichaam verbruikt; de andere calorie wordt opgeslagen als lichaamsvet. Probeer daarom niet enkel te letten op het aantal calorieën, maar ook op de meerwaarde van elke calorie die je tot je neemt.
Verschillen per caloriebron
Ook van de caloriebronnen onderling zijn verschillende soorten. Niet alle eiwitten zijn gelijk… Niet alle vetten zijn gelijk… En niet alle koolhydraten zijn gelijk. Zo heb je:
- Plantaardige eiwitten & dierlijke eiwitten
- Essentiële eiwitten (die enkel uit voeding kunnen worden verkregen) & eiwitten die het lichaam (ook) zelf kan aanmaken
- Plantaardige vetten & dierlijke vetten
- Verzadigde vetten & onverzadigde vetten; zowel enkelvoudig als meervoudig onverzadigd
- Natuurlijke vetten & geraffineerde vetten (transvetten e.a.)
- Enkelvoudige koolhydraten (monosachariden) & complexe koolhydraten (o.a. polysachariden)
- Snelle koolhydraten & langzame koolhydraten
- Verteerbare koolhydraten & (deels) onverteerbare koolhydraten (o.a. vezels)
Het punt is dat je niet enkel dient te letten op calorieaantallen en de bron van de calorieën (eiwitten, vetten of koolhydraten), maar ook op de kwaliteit van het specifieke vet, eiwit of koolhydraat. Eet liever veel goede calorieën dan weinig slechte calorieën!
Conclusie calorieën tellen
Ik beweer niet dat een kroket per se ongezond is. Een kroket met mager rundvlees, gefrituurd in schone zonnebloemolie kan namelijk geen kwaad. Maar om een kroket van de bedrijfscateraar te nemen omdat er relatief weinig calorieën in zitten, is wat mij betreft kansloos, met name als je wilt afvallen. In een salade bijvoorbeeld, zitten nog veel minder calorieën dan in een kroket. Er zijn dus veel gezondere calorie-arme alternatieven als je een volkorenboterham met kaas te calorierijk vindt.
7 Reacties
Volgens mij bevat een plak kaas meer verzadigde vetten dan een kroket. Is het niet beter om een broodje kaas met een *broodje* kroket te vergelijken?
Ja, dat zou inderdaad een eerlijkere vergelijking zijn geweest. Het hele punt van bovenstaand artikel is echter dat mensen die een louter caloriebeperkend dieet volgen geen eerlijke vergelijkingen maken, maar hun maaltijden juist uitsluitend vergelijken aan de hand van 1 enkel aspect, namelijk calorie-aantal c.q. calorische waarde.
Natuurlijk is een volkorenboterham met kaas gezonder als een kroket, maar als je wilt afvallen, en dat zou het ENIGSTE doel zijn, dan kan je niet ontkennen dat je dan meer afvalt van een kroket dan van een volkorenboterham met kaas. Verder totaal onnodig om die kroket te demoniseren. Ja, het bevat veel vetten, maar kaas toch evengoed. En al die vezels in die volkorenboterham moet je ook weer niet overschatten. Je voeding heeft dat niet nodig, het bevat verder geen voedingsstoffen, ze zijn alleen belangrijk voor de spijsvertering. Maar als je spijsvertering al prima is (als je bijvoorbeeld al voldoende vezels eet in je andere maaltijden), is het dan toch perse noodzakelijk om die volkorenboterham te eten in de middag?
Nee, zelfs al zou afvallen je ENIGE doel zijn, dan nog verdient een volkorenboterham de voorkeur boven een kroket. Het gaat er namelijk niet alleen om hoeveel calorieën een product levert, maar vooral ook wat je lichaam met die calorieën doet. Calorieën worden geleverd door: A. eiwitten/proteïnen/aminozuren; B. vetten/lipiden/vetzuren; C. suikers/koolhydraten. Eiwitten worden totaal anders door het menselijk lichaam verwerkt dan koolhydraten en eindigen dan ook elders. Een kroket bevat niet alleen veel extreem intens verhit transvet en talloze synthetische additieven, maar ook nog suikerrijke specerijenmixen, tarwebloem en paneermeel; allemaal simpele koolhydraten die direct worden afgebroken tot monosachariden en zodoende kunnen zorgen voor bloedsuikerschommelingen, insulinepieken en opslag van vetzuren in de vetcellen (dus lichaamsvettoename). Overigens is niet alleen de hoeveelheid vezels die je binnenkrijgt belangrijk, maar ook de samenstelling. Er zijn namelijk heel veel verschillende vezels: oplosbare, onoplosbare, fermenteerbare, onfermenteerbare etc. Ze zijn inderdaad belangrijk voor je spijsvertering, maar ook voor je algehele gezondheid. Hoe kom je er in hemelsnaam bij dat “je niet kan ontkennen dat je meer afvalt van een kroket”? Is daar ook maar 1 enkele reden toe?
Wel 1 kanttekening: Het aantal calorieën die door de fabrikant word opgegeven voor die kroket is natuurlijk wel misleidend, want dat zijn altijd de onbereide waardes. Een kroket gebakken in frituur, daar kan je gerust nog eens 50 a 60 calorieën bij optellen! En dat vergeten veel mensen. Dus eigenlijk heb ik dan wel mijn twijfels of die kroket minder calorieën bevat? Hangt ook van de grootte af natuurlijk. En hoeveel kaas doe je op die brood, en hoeveel boter? En doe je toch niet stiekum een boterham om die kroket heen?
Dus eigenlijk bedoel je dat er heel veel kanttekeningen zijn aan een kroket. ;)
Goed artikel. Ik denk, dat veel mensen er mee eens zijn. Waaronder ikzelf. Dank je voor deze calorie wijsheid. Ik behoor nml. tot de categorie calorie tellen.