‘Thyro’ komt van thyroïd, wat schildklier betekent. ‘Toxic’ komt van toxisch oftewel giftig. ‘Ose’ duidt op een ziekte of aandoening. Thyrotoxicose is dan ook een ziektebeeld waarbij je wordt “vergiftigd” door je schildklierhormonen. Deze aandoening staat ook wel bekend als:
- Thyreotoxicose
- Thyrotoxische toestand
- Thyrotoxicosis
Oorzaken van thyrotoxicose
Thyreotoxicose is een toestand waarin er zodanig veel schildklierhormonen in je bloed zitten dat je er klachten door krijgt. De belangrijkste oorzaken van een dusdanig overschot aan schildklierhormonen zijn als volgt:
1. Schildkliermedicijnen
Kunstmatige schildklierhormonen (thyromimetica) worden voorgeschreven als de schildklier operatief verwijderd is of niet voldoende schildklierhormonen meer aanmaakt. Overdosering met dit soort synthetische schildkliermedicamenten leidt veelal tot thyreotoxicose. Deze vorm staat ook wel bekend als ‘thyrotoxicosis factitia’.
2. Overactieve schildklier
Bij sommigen werkt de schildklier simpelweg te snel. Een overactieve of hyperactieve schildklier wordt ook wel ‘hyperthyreoïdie genoemd. Een overactieve schildklier kan tot thyrotoxicose leiden, maar dat gebeurt slechts bij een fractie van de patiënten.
3. Lekkende schildklier
Hevige ontstekingen en tumoren in de schildklier kunnen de schildklierfollikels beschadigen. Dit kan ertoe leiden dat sommige schildklierfollikels geen schildklierhormonen meer in zich op kunnen slaan. De schildklierhormonen “lekken” dan continu direct in de bloedbaan waardoor gemakkelijk thyreotoxicose kan optreden.
4. Te grote schildklier
Als je schildklier buitengewoon groot is qua afmetingen en volume, dan is de kans aanwezig dat er te veel schildklierhormonen worden geproduceerd. Hoe groter de schildklier, des te meer schildklierfollikels en des te groter de hormoonproductie. Een extreem grote schildklier hoeft overigens niet per definitie tot een verhoogde afgifte in het bloed te leiden.
5. Ziekte van Graves
De ziekte van Graves (Basedow) is een auto-immuunziekte die veelal gepaard gaat met uitpuilende ogen, huidklachten en een opgezette schildklier (struma). Bij de ziekte van Graves treedt ook altijd hyperthyroïdie op en soms zelfs thyreotoxicose als gevolg daarvan.
Symptomen thyreotoxicose
Symptomen en verschijnselen van thyrotoxicose zijn grotendeels vergelijkbaar met die van hyperthyreoïdie (overactieve schildklier). De belangrijkste kenmerken van een thyreotoxische toestand zijn als volgt:
- Hoge basale lichaamstemperatuur
- Trillingen (tremor)
- Sterk verhoogde ruststofwisseling
- Haarverlies & haaruitval
- Verhoogde hartslag (tachycardie)
- Warme, vochtige huid
- Onverklaarbaar gewichtsverlies
Normaliter begint thyreotoxicose met een griepachtig beeld. Vermoeidheid, lusteloosheid, hoofdpijn, spierpijn en lichte verhoging. Na enkele dagen wordt de schildklier opgezet, stug en pijnlijk.
Behandeling van thyrotoxicosis
Thyreotoxicose wordt doorgaans behandeld met schildklierremmers. (thyrostatica / thyreostatica). De bekendste schildkliermedicijnen die de hormoonproductie remmen zijn:
- Strumazol® (thiamazol)
- Basolest® (carbimazol)
- PTU (propylthiouracil)
Vanwege de behandeling van thyreotoxicose is er een periode van een tekort aan schildklierhormonen omdat de schildklierfollikels met opzet zijn leeggemaakt. Hierna treedt bij 90 tot 95 procent van de patiënten volledig herstel op.
Let op: In sommige gevallen van thyreotoxicose moet een deel van de schildklier worden verwijderd of onklaar worden gemaakt met radioactief jodium.
Thyreotoxische crisis!
Een ‘thyreotoxische crisis’ oftewel ‘thyreotoxische storm’ is een toestand waarbij er veel te veel schildklierhormonen in het bloed circuleren. Het is een levensbedreigend overschot aan schildklierhormonen. Het overschot is zeer extreem en gelukkig ook zeer zeldzaam. De verschijnselen zijn uiterst heftig:
- Hoge koorts
- Buitensporige hartkloppingen
- Diarree
- Misselijkheid & braken
- Soms ook geelzucht
- Hartfalen
- Coma
Bij een thyreotoxische crisis of storm is directe opname op de Intensive Care (IC) vereist. De behandeling is beduidend gecompliceerder dan bij “gewone” hyperthyreoïdie en de sterfte relatief hoog. Een thyrotoxische crisis komt o.a. voor bij sommige Graves-patiënten.
Tot slot
Thyrotoxicose is als het ware een bloedvergiftiging door lichaamseigen of synthetische schildklierhormonen. Thyreotoxicose ontstaat meestal doordat schildklierfollikels stukgaan, maar soms ook door medicijnen of afwijkingen.
Heb jij ervaring met thyreotoxicose? Deel hieronder je verhaal met lotgenoten…
12 comments
Mywings
29 april 2022Dag Paul, al jaren heb ik last van een te snelle schildklier. Vandaag na bloedonderzoek bleken mijn waarden als volgt: TSH 0,11 en vrij TH 15,4. Mijn klachten zijn slapeloosheid en extreme haaruitval. Het liefst neem ik geen medicijnen in en los ik het, zo mogelijk, natuurlijk op. Al middels onderzoeken een aantal jaren geleden in het ziekenhuis de volgende opties gekregen: operatie, radioactieve jodiumslok of medicijnen. Mijn huisarts laat het nu bij mij. Wat raad je aan?
Anneke
7 januari 2020Ik heb een schildklier die lek is. Dus hij is verdikt aan beide kanten. Hij groeit ook steeds verder door. Al verschillende keren een punctie gehad en bloed geprikt en dat is allemaal goed. Hij gaat nu wel op mijn luchtpijp drukken. Wat niet prettig is. Nou heb ik begrepen dat ze behandelingen hebben met hitte en dat hij dan weer normale grote krijgt. Ook schijnt het ingespoten te kunnen worden met alcohol en word dan ook zeker 95% kleiner. Mijn internist werkt daar niet aan mee. Hebben jullie hier ervaring mee? Ik zou er wel graag vanaf willen.
manon
1 september 2017Oke, ik geloof er wel in door ervaringen van anderen, anders zou ik ook sceptisch zijn van hoe dan? Maar ik laat het je weten! Ben heel benieuwd of het klopt in vergelijking met de uitslag! Fijn weekend!
manon
1 september 2017Het is wel gek dat deze arts (als huisarts opgeleid en doorgeleerd naar natuurkundig arts) er bij heel wat kennissen en familie wel de oorzaak van klachten heeft gevonden. Dat is dan wel frappant toch? Maar goed, alles wat buiten de farmaceutische valt is per definitie kwakzalverij. Maar toch bedankt voor je antwoord! Net reguliere arts bezocht en bloed geprikt nogmaals. Benieuwd wat er uit komt en of het overeenkomt met het alternatieve onderzoek! Vitamine D gaat nu zeker aangevuld worden, nu ik je reactie zo lees.. Gek dat ze daar niks over zeggen en je zelf op onderzoek uit moet! :)
Paul
1 september 2017Nee hoor. Het toepassen van betwiste medische handelingen door bevoegde artsen valt evengoed onder kwakzalverij. Kwakzalvers komen dan ook zowel binnen de reguliere geneeskunde als binnen de alternatieve geneeswijzen voor, en bedrijven niet per se één van beide. Het apparaat waarnaar je verwijst doet simpelweg geenszins waarvoor het gemaakt is. Officieel gezien mag het zelfs helemaal niet worden gebruikt om medische diagnoses te stellen. Ik betwijfel dan ook niet de kennis of kunde van je arts, maar slechts zijn toepassing van en vertrouwen in een uiterst omstreden ES Teck Lichaamsscan. Laat alsjeblieft nog even weten wat er uit de verdere onderzoeken komt! Sterkte en groeten, Paul
Manon
1 september 2017Hoi Paul, ik heb even de precieze namen opgezocht, het gaat om de ES Teck Lichaamsscan, donkerveldmicroscopie en stemanalyse. De waarde was in juni 255, omdat ik toen moe was is er een bloedonderzoek gedaan. Nu ben ik alleen maar meer vermoeid plus enorme krampen door heel mijn lijf. Kan het niet zijn dat het lager is geworden? Ook vergeten te vermelden dat ik 2 keer een operatie heb gehad in 4 maanden tijd. Heb ook een CT Scan gehad met contrastvloeistof. Volgens mij zijn toen de problemen begonnen. TSH waarde was toen 1.0, verdere waarden weet ik niet, die zijn me niet verteld. Vitamine D was 46… en foliumzuur 35. Is dit laag?
Paul
1 september 2017De kans dat je schildklier daadwerkelijk te snel werkt bij een TSH-waarde van 1,0 is nagenoeg nihil. Dit wordt namelijk als een ‘perfecte waarde’ of ‘ideaalwaarde’ beschouwd. De kans op schildklierproblemen wordt hiermee gereduceerd tot zo’n 0,1%. Hoe men met een donkerveldmicroscoop je schildklierstatus kan controleren, is mij een raadsel. Hetzelfde geldt voor stem-analyse. En een ES Teck Lichaamsscan betreft pertinente onzin c.q. kwakzalverij. :( En ja, het kan zeker zijn dat je vitamine B12 lager is geworden. Sterker nog: in geval van een opnamestoornis zijn langdurige of zelfs permanente vitamine B12-injecties vereist. Een vitamine D van 46 is net onder de officiële ondergrens van 50, maar ikzelf ben het oneens met deze ondergrens en vind dat deze zou moeten worden opgehoogd naar 80 of zelfs 100. Met je foliumzuur lijkt niet mis.
manon
4 september 2017Hoi Paul, Heb inmiddels de uitslag. B12 was hoger geworden (van 250 naar ongeveer 500). Schildklier op alle waarden geprikt en perfect. Weet deze niet precies. Alleen vitamine D was 34… Dus 12 lager dan juni. Kan ik daar al die rare klachten van hebben? Zwaar gedesoriënteerd, spierkrampen, raar in mijn hoofd en doodmoe… Alvast bedankt!!! Groet, Manon
manon
31 augustus 2017Beste Paul, Afgelopen week bij een alternatief arts geweest. Uit onderzoeken kwam dat mijn schildklier te snel werkt. Heb dit al zo lang aangekaart bij eigen huisarts, maar die zei dat alles binnen ‘de waarden’ lag. Nu heb ik homeopathische druppels gekregen. Mijn vraag is eigenlijk of enorme spierkrampen (benen, armen, borst, handen etc.) Bij een te snelle schildklier horen? Alvast bedankt… Groet, Manon
Paul
31 augustus 2017Op welke manier heeft deze alternatieve arts je versnelde schildklierwerking vastgesteld? Welk homeopathisch middel heeft men voorgeschreven? En welke schildklierwaarden heeft je huisarts gemeten qua TSH en FT4? Spierkrampen behoren in principe juist tot de symptomen van een traag werkende schildklier, maar Ook een te hoge concentratie schildklierhormonen kan op den duur voor veranderingen in de spiervezels zorgen, waardoor uiteindelijk spierpijn, spierzwakte en spierkrampen kunnen optreden. Dit is echter bij lange na niet altijd het geval. Overigens kan spierkramp ook gerelateerd zijn aan vitamine D, magnesium, vitamine B12, calcium, vitamine E, zink, kalium en natrium. Zie ook:
manon
1 september 2017Hoi Paul, dank voor je antwoord. Hij heeft mij doorgemeten met nieuwste apparatuur. Hij heeft Wolfspoot en Lycopus meegegeven. Mijn schildklier is ook wat verdikt aan de rechterkant. Dit komt aan mijn gehele vadersfamilie voor. Heb dit jaren aangegeven bij huisarts, omdat ik ook zo ontzettend gejaagd ben en nooit rust heb. Hij prikt dan 1 waarde en dan sta je weer buiten met het verhaal dat het goed is. Vandaar toch deze arts ingeschakeld voor meer duidelijkheid. Daarbij kwam een B12 tekort uit de uitslag. Bij de dokter was deze in juni 255 (geprikt omdat ik doodmoe was), inmiddels enorme spierkrampen erbij, slechte coördinatie en dit typen gaat bijna niet door mijn verkrampte handen. Is er een verband met de schildklier en B12? Oh ja, vitamine D was ook te laag. Volgens de huisarts ook binnen de waarden toentertijd… Vanmiddag weer een afspraak gemaakt, want lig alleen op bed en kan gewoon niks meer i.v.m. energielevel. Alvast hartelijk bedankt voor je antwoord! Groet, Manon
Paul
1 september 2017Wat bedoel je met “de nieuwste apparatuur”, dus om welk apparaat gaat het? Wolfspoot en Lycopus zijn twee verschillende namen voor dezelfde plant. Homeopathische verdunningen bevatten helaas niet genoeg werkzame stof om iets te doen voor een te snel werkende schildklier. Ik neem aan dat de huisarts je TSH-waarde heeft geprikt; hoe hoog was deze precies? Een vitamine B12-bepaling van plusminus 350 tot 400 pmol/l per liter wordt nog weleens als ‘ideaalwaarde’ beschouwd. Bij waarden tussen de 148 en 250 pmol/l spreekt men ook wel van een ‘grijs gebied’. 255 is dus niet te laag, maar zou best wat hoger mogen… Hoe hoog was je vitamine D precies? Een ernstig vitamine D-tekort kan namelijk ook verantwoordelijk zijn voor veel van de klachten die je beschrijft. Exacte causale verbanden tussen schildklier enerzijds en vitamine B12-tekort en/of vitamine D-tekort anderzijds zijn naar mijn weten vooralsnog niet in kaart gebracht. Wel is het heeeeeel erg opvallend dat schildklierproblemen, vitamine D-gebrek, vitamine B12-gebrek en ijzergebrek verrassend vaak gelijktijdig voorkomen. Hoe dit precies komt, is voor zover ik weet dus niet duidelijk. Zie ook: