TSH wordt aangemaakt in de hypofyse (hersenaanhangsel). TSH zorgt er met name voor dat je schildklier hormonen produceert. In geval van een goed functionerende schildklier geldt: hoe hoger je TSH-waarde, des te hoger de concentratie schildklierhormonen in je bloedbaan. TSH wordt daarom ook wel ‘schildklier-stimulerend hormoon’ genoemd. TSH staat daarnaast bekend als:

  • Thyrotropine
  • Thyroïd Stimulating Hormone (TSH)
  • Thyreotrope hormonen
  • Thyreoïdstimulerend hormoon

In dit artikel lees je alles over het verband tussen TSH-waarde & schildklier…

TSH-waarden & schildklier

Zonder TSH zal je schildklier geen schildklierhormonen aan je bloed afdragen. De TSH-waarde van je bloed is dan ook van cruciaal belang voor een goede schildklierwerking. Een overschot aan TSH zorgt er normaliter voor dat de schildklier meer hormonen in de bloedbaan brengt, maar het aflezen van de TSH ter indicatie van schildklierproblemen werkt eigenlijk precies omgekeerd. Als je schildklier te traag werkt, zal je hypofyse meer TSH aanmaken om de traag werkende schildklier aan te sporen. En als je schildklier te snel werkt, ziet de hypofyse minder reden om de schildklier aan te sporen, waardoor de TSH-productie wordt geremd. De TSH-waarde heeft dan ook de volgende betrekking op je schildklier:

Een tekort of overschot aan TSH veroorzaakt dus niet per se een schildklierfunctiestoornis, maar is veeleer een indicator dat de schildklier te traag of te snel werkt.

TSH-waarde te hoog of te laag

TSH behoort tot de belangrijkste waarden voor je schildklier. Als je klachten hebt die wijzen op een schildklierafwijking, dan is het meten van de TSH-waarde dus een logische eerste stap. Als blijkt dat de TSH-waarde van je bloed te hoog of te laag is, dan is dat een duidelijk teken van een verstoorde schildklierfunctionaliteit. De TSH-waarde wordt altijd uitgedrukt in milli-eenheden per liter (mE/l).

  • Te lage TSH-waarde = lager dan 0,4 mE/l
  • TSH-normaalwaarde: tussen 0,4 en 4,0 mE/l
  • Te hoge TSH-waarde = hoger dan 4,0 mE/l

Een TSH-waarde tussen 0,4 en 4,0 wordt door de moderne medische wetenschap als “normaal” beschouwd. Als eens TSH-meting een normale TSH-waarde aangeeft, dan functioneert je schildklier met 99% zekerheid “naar behoren”. Een TSH van 1 wordt veelal als een ideale TSH-waarde beschouwd.

Toch zijn er mensen met schildklierklachten wiens TSH-waarde goed is. In dat geval is doorgaans sprake van een hypofyse-afwijking of schildklierhormoonresistentie. In dat geval is het vrije T4 (FT4) doorgaans aan de lage kant.

Hypofyse-afwijkingen

Normaliter geldt voor de diagnosticering van schildklierproblemen: hoe hoger je TSH-waarde, des te passiever je schildklier; hoe lager je TSH-waarde, des te actiever je schildklier. Omgekeerd wordt de TSH-productie doorgaans geremd bij een hoog gehalte aan schildklierhormonen in je bloed. Daarnaast bestaan er echter ook nog hypofyse-afwijkingen waarbij het tegenovergestelde gebeurt. Als een defecte hypofyse te veel TSH produceert voor een gezonde schildklier, dan stijgt zowel de TSH als de hoeveelheid schildklierhormonen. En als een defecte hypofyse te weinig TSH produceert voor een gezonde schildklier, dan daalt zowel de TSH als de hoeveelheid schildklierhormonen. Een gelijktijdig verhoogde of verlaagde TSH en FT4 duidt dan ook veelal op een hypofyse-afwijking en niet op een primaire schildklierafwijking.

Hypopituïtarisme betekent een verminderde activiteit van de hypofyse die direct tot een tekort aan TSH kan leiden; hypopituïtarisme is meestal het gevolg van een hersentumor in of nabij het hersenaanhangsel of van onvoldoende bloedtoevoer naar deze endocriene klier. Een TSH-producerend hypofyse-adenoom kan juist weer voor een overschot aan TSH zorgen…

Overige schildklierwaarden (naast TSH)

Als je TSH afwijkt van de norm, KAN dat betekenen dat er iets aan je schildklier mankeert. Er zijn echter meer mogelijke oorzaken van een schommelend/fluctuerend TSH, waaronder medicijngebruik, zwangerschap en bepaalde gezondheidsaandoeningen. Hoe dan ook zal er bij een afwijkende TSH-waarde (dus onder de 0,4 mE/l of boven de 4,0 mE/l) meestal aanvullend schildklieronderzoek worden ingesteld. Dit zijn de schildklierwaarden waar in dat geval het vaakst naar wordt gekeken:

  • TSH: 0,4 t/m 4,0 mE/l
  • FT4 (vrij thyroxine): 9,0 t/m 23 pmol/l (voor zwangeren 6,5 t/m 13 pmol/l)
  • FT3 (vrij triiodothyronine): 3,0 t/m 8,0 pmol/l
  • T4/TT4 oftewel ’totaal T4′ (vrij + gebonden): +/- 55 t/m 160 nmol/l
  • T3/TT3 oftewel ’totaal T3′ (vrij + gebonden) +/- 1,0 t/m 3,5 nmol/l
  • FTI (vrij T4 index): 1,8 t/m 5,0 voor vrouwen; 1,3 t/m 4,2 voor mannen
  • TRH (thyreotropinevrijmakend hormoon): 5 miljoen tot 25 miljoen IE/ml
  • Tg (thyreoglobuline): 1,5 t/m 30 pmol/l
  • Hars-T3-opneming (bindingscapaciteit van TBG): 25 t/m 35%
  • rT3 (reverse T3), aan de hand van de T3/rT3-ratio (Free T3 ÷ RT3): > 20
  • Anti-TPO (thyroïd-peroxidase antistoffen): < 60 IE/ml
  • Anti-TSH-r (TSH-receptor antistoffen): minder dan < 1,0 IE/l
  • Anti-Tg (thyreoglobuline antistoffen): < 280 IE/ml
  • RAIU (radioactief jodium-opname): na 6 uur 3 t/m 16%; na 24 uur 8 t/m 25% (bron)

Bovenstaande schildklierwaarden zijn dus waarden waaraan je in het gunstigste geval voldoet. In eerste instantie is bij een afwijkende TSH vooral je FT4 (of totale T4) erg belangrijk. En daarnaast eventueel ook je FT3 (of totale T3) en eventuele schildklierantistoffen (anti-TSH, -TG en -TPO).

TSH bij reeds gediagnosticeerde schildklierpatiënten

Het verhaal hierboven gaat op voor mensen die géén verleden hebben met schildklierklachten en dus géén schildkliermedicijnen gebruiken. TSH is immers een indicator om schildklierproblemen te diagnosticeren. Als je reeds schildklierpatiënt bent en reeds schildkliermedicijnen gebruikt, dan wordt je TSH-waarde logischerwijs beïnvloed door zowel je schildklierafwijking als door je schildkliermedicatie. Als er door zulke factoren aan je TSH-waarde wordt ‘getrokken’, dan kun je er niet langer de conclusies aan verbinden die hierboven worden beschreven.

Het TSH-achtige hormoon HCG

Humaan choriongonadotrofine oftewel hCG, is een hormoon dat wordt aangemaakt tijdens de zwangerschap. Dit hormoon is onmisbaar voor de groei van een ongeboren kindje; zonder hCG kan een zwangerschap geen standhouden. TSH en hCG hebben structureel gezien nogal wat van elkaar weg, waardoor hCG enige affiniteit heeft voor de TSH-receptoren in de schildkliercellen, welke reageren op een tekort of overschot aan TSH. Zodoende kán het voorkomen dat bij een extreem hoge concentratie hCG in de bloedbaan de schildklier wordt gestimuleerd tot hormoonproductie, met een overschot aan schildklierhormonen (hyperthyreoïdie) tot gevolg. Vooral gedurende de eerste 3 maanden van de zwangerschap kunnen verlaagde TSH-waarden en verhoogde schildklierhormoonwaarden voorkomen, zelfs met ‘zwangerschapsthyreotoxicose’ tot gevolg. (bron + bron)

Tot slot

Je TSH kan worden gecontroleerd in je bloed; dit kun je bijvoorbeeld laten doen op verzoek van je huisarts of endocrinoloog bij een huisartsen laboratorium. Houd er rekening mee dat TSH net als alle andere hormonen een dagelijkse cyclus doormaakt; je TSH is ’s nachts het hoogst en in de loop van de middag het laagst. Prik TSH (en FT4) daarom altijd héél vroeg op de dag, telkens op dezelfde tijd, bij voorkeur nuchter en liefst nog voordat je je eventuele levothyroxine (Thyrax / Euthyrox) hebt ingenomen. En houd er rekening mee dat de inname van supplementen met biotine oftewel vitamine B8 ervoor kan zorgen dat een bloedwaardebepaling van TSH onbetrouwbaar wordt!

Met Thyrogen® (recombinant humaan TSH oftewel Thyrotropine Alfa) kan de TSH-waarde kunstmatig worden opgehoogd. Voor een optimaal functionerende schildklier moeten je TSH-waarden en schildklierhormonen in evenwicht zijn!

Heb jij last van je schildklier vanwege afwijkende TSH-waarden? Of heb je vragen m.b.t. de TSH-waarde van je bloed? Laat hieronder een reactie achter…

1.312 Reacties

  1. Na een periode van 30 jaar van epileptische aanvallen herkende is bij mij in 2008 Hashimoto vastgesteld en slik ik Thyrax. De aanvallen zijn daarna gestopt.
    Vanwege toenemende vermoeidheidsklachten heb ik mijn huidige dosis verhoogd met 12,5 mg (167,5 mg). Mijn TSH-waarde is nu 0,01 en mijn T4 16,9 wat volgens mijn nieuwe huisarts betekent dat de dosering toch te hoog is vanwege de te lage TSH-waarde.
    Maar ik voel mij hier redelijk bij, dus ik wil niet verlagen en wordt een beetje moe van de discussie. De T4 waarde is zeker niet te hoog en ga ik verlagen dan lever ik ook weer in op energie.
    Wat moet ik doen? Voet bij stuk houden of niet?

  2. goedmiddag,
    vraag over TSH kan beginnend suikerde TSH omhoog gooien.
    Ik heb Hashimoto .
    Vriendelijke groet Margriet

  3. Mijn tsh is nu erg laag nl 0.01.
    Dat is niet goed toch . Ik slik reeds Euthyrax. Heb ook het gevoel dat ik mijn schildklier voel en dit is pijnlijk….

  4. Hallo iedereen,
    In juni van dit jaar heb ik een uitgebreid bloedonderzoek gehad omwille van luchtwegproblemen. Hieruit bleek dat mijn TSH 0.080 stond. T4 en T3 wel normaal. Ik ben doorverwezen naar de endocrinoloog. Ik heb uitgelegd dat ik zwanger probeer te raken voor een 4de keer (vorige keren gingen zeer vlot en probleemloos). De dokter heeft een echo van mijn schildklier gedaan en deze was oké (het is geen Graves). Hij heeft niets opgestart en aangegeven dat ik gewoon verder zwanger mag proberen raken en dat ik in december opnieuw op controle moet komen. Aangezien ik tot hiertoe (na 7 maanden) nog steeds niet zwanger ben, vraag ik mij af of dit kan komen door deze schildklierwaarden. Kan iemand hieromtrent enige duidelijkheid geven?
    Alvast bedankt,
    Alana

    • Hoi Alana, ik weet niet of je nog iets hieraan hebt. Via ICSI zijn mijn partner en ik voor tweede keer nu zwanger. Ik moest mijn schildklier waarde hierop aanpassen. Dit in overleg met specialist. Mijn schildklier is voor mens gezond maar om zwanger te worden werd een waarde van <1,5 aangeraden. Bespreek dit even met je specialist. Mijn huisarts had er nog nooit van gehoord en nagevraagd bij collega’s dit werd bevestigd. Ik ben medicijnen gaan slikken hiervoor.Succes verder

  5. Uitslag vandaag van bloedwaardes FT4 – 24, TSH -0.52 en T3 – 0.8. Huisarts is er vandaag niet dus weet ik niet hoe ik deze waardes moet interpreteren. Heb het laten meten omdat ik weer veel klachten heb, o.a. hartritme stoornissen waarvoor ik inmiddels ook medicijnen slik

  6. Goedemiddag.
    Ik heb mijn bloed laten testen bij de huisarts omdat ik langdurig last heb van een breed scala aan klachten. Ik ben al drager van thalassemie en soms schrijf ik vermoeidheid etc hierop weg echter nu duurt het te lang.
    Mijn huisarts vond alleen mijn Vit D te laat (43) en dus ampullen gekregen maar ik vraag altijd mijn uitslagen op om ze in te zien en zag zelf dat mijn B12 te laag was (140) en de TSH is te hoog (volgens grenswaardes) namelijk 5.2 (FT4 wel 18,3)
    Had een afspraak gemaakt om te bespreken maar deze werd door de huisarts afgebeld omdat TSH zo licht verhoogd is dat hij geeneens herhaling van bloedonderzoek nodig vind en de B12 vond hij ook minimaal en ik kon, als ik perse wilde, tabletjes krijgen. Ik voelde me erg weggezet en heb aangedrongen op doorverwijzing naar internist.
    Ik heb ritmestoornissen, doof gevoel in benen, exrtreme vermoeidheid die niet bij mij past, verward soms, concentratie problemen, koudelijk soms en dan weer heel warm (geen zweten) hoofdpijn, flinker geworden en er niet afkrijgen, doof gevoel in vingertoppen soms, oogwit ziet gelig, enzo enzo. Dit kan toch ondanks minimale verhoging van de TSH nog wel duiden op een probleem in de schildklier?
    Alvast heel erg bedankt voor uw reactie. Groet Gina

    • Hoi Gina je moet een second opinion aanvragen bij een andere arts. Een vriendin van mij die had B12 te laag en dat wimpelden ze ook af, Anderhalf jaar later zat ze onder de blauwe plekken omdat ze elke dag een B12 prik moest krijgen. Blijkbaar was haar B12 zo laag dat gewone pilletjes niet meer helpen. Het is ook levensgevaarlijk als je B12 laag is.

  7. Ik heb een ontstoken schildklier gehad en was blij dat het weer op order was.
    TSH 4.2
    FT4 14.4
    Nu is er na 6 maand ineens
    TSH 6.0H
    FT4 12.8
    Wat houdt dat dan in?
    Kan het weer ontregelt raken of wat is dit?

  8. Mijn Anti TPO as staat op 105. Ik bleek eerder al de diagnose hashimotto te hebben en vorige zomer gestart met LDN. Om de drie maanden bloedafname. Maar dit blijft stijgen ondanks medicatie en gluten en lactosevrij. Vitamine B en D ook telkens bij genomen. Ik sta nu aan 6LDN naltrexone. Zijn er mensen met goede resultaten met deze medicatie? Je mag geen dag over slaan en je mag tot 8 gaan vernam ik maar ik moest het ene jaar nemen van moment ik op 4 stond dat was begin september en de waarden gaan niet naar beneden in tegendeel kerstvakantie 85 en september 77. Zou ik niet al meer resultaten moeten hebben? Ik ben ook vijf kilo bij in laatste drie maanden en vermoeidheid blijft. Zijn er mensen die ervaring hebben met meer licht bloedverlies of moet ik hier de oorzaak elders zoeken? Dank u!

  9. hallo ik wil vragen of deze waarden oke zijn tiroid stimulerend hormoon t 0,67 og 0.27 bg 4.2

  10. Hallo, bedankt voor deze interessante informatie. (Ik blijf speuren naar meer informatie). Geen idee of je nog kan reageren op dit forum, maar ik ga het toch proberen. Het gaat over mijn zoon van 18. Zijn TSH is 93 en FT4 6. We zijn al hele poos met onderzoeken bezig, inmiddels bij een endocrinoloog (eerste afspraak bij huisarts op 12/3/2020 ivm zeer hoge hartslag (altijd boven 110), trillende handen, onrust in z’n lichaam, zweten en warmte niet kwijt kunnen). Aangezien er geen genetische bepaling kan worden vastgesteld, is er geen diagnose (geen duidelijke schildklierziekte). Dus het is “zoeken” naar de juiste medicatie. De arts wil gaan starten met Triac en in een later stadium mogelijk Strumazol erbij. Ook worden onderzoeken bij cardioloog gedaan en een dexascan, zijn botdichtheid is laag. Vanwege Osteoporose in familie, maak ik me zorgen over wat de toekomst brengt. Niet alleen over de botten, maar ook alle andere organen. Ook het tekort aan bepaalde vitamines is erg onduidelijk. Moet ik zelf vragen om onderzoek daarnaar? Ik vroeg de arts laatst wel of vitamine D nodig is vanwege zijn botten, toen zei hij wel dat het verstandig is. Maar zelf komt hij er niet mee. Daarom vraag ik me af komt mijn zoon nog meer tekort, waardoor hij straks op latere leeftijd allemaal klachten krijgt?
    De arts wil eerst wachten op alle uitslagen (cardioloog 5/1/2021!) voordat hij medicatie wil starten. We zijn dan bijna een jaar verder. De arts zegt dat hij vermoedt dat mijn zoon dit al z’n hele leven heeft (haalt hij uit informatie uit het verleden) en dat hij daarom geen urgent geval is. Ik maak me daarentegen wel zorgen en dat spreek ik ook uit, maar heb toch het gevoel dat je aan de zijlijn staat en heel veel geduld moet hebben…..

    • Dag Barbara. Ik ben ook op zoek naar meer medische info en ik kan je wel een aantal Youtubekanalen aanbevelen (mss vind je daar iets). Dr Bergman, Dr Berg en Dr Mark Hyman. Hopelijk vind je daar iets wat jouw zoon verder kan helpen!

    • Hai

      Ik weet niet wat er ondertussen bekend is geworden uit de onderzoeken. Als je het hebt over osteoporose dan kun je eens hier kijken: vitamine D en K2. Want D zorgt voor meer beschikbaarheid van calcium maar k2 zorgt ervoor dat je het daadwerkelijk opslaat waar je het wil hebben: in de botten ipv in de bloedvaten bijvoorbeeld. https://www.orthokennis.nl/artikelen/vitamine-d-en-k2

  11. Hallo allemaal, Sinds een jaar (voor zover ik weet) in mijn TSH waarde al te hoog. De huisarts wilde gedurende het jaar aankijken hoe dit zich ging ontwikkelen. Vorig jaar maart was TSH 7,38 en vrij t4 11. In Juli ongeveer vergelijkbaar maar in December was deze weer gezakt naar TSH 4,88 en T4 10. Nu ben ik net weer geprikt en zijn de waarden TSH 7,67 en vrije T4 10. De huisarts wil nu toch wel echt dat ik ga starten met 75 mg Thyrax. Zelf vind ik de daling in December zo apart (kan ook aan mijn toen wat bewustere eetpatroon gelegen hebben) en daarnaast val ik alleen maar af, wat niet bij een trage werking hoort. Verder herken ik wel symptomen die bij trage schildklier horen. Is voor start thyrax een aanvullend onderzoek nodig naar de schildklier, of raadzaam gelijk te starten? en ook de t2, t3 en t1 laten testen? Is het ook raadzaam om op Jodium te prikken? De vitamine D en B12 zijn binnen de gestelde marges maar die supplementeer in dan ook anders zijn ze standaard te laag. Daarnaast ben ik benieuwd naar de impact van Thyrax, mocht iemand iets willen delen hierover… graag! Dank jullie wel voor eventuele reacties. Groetjes Eva

  12. Goedemiddag, Ik slik al sinds 1981 thoraxen/levothyroxine. Dit na een operatie ivm goedaardige gezwelletjes in de schildklier. Na een Lange periode van instellen slikte ik al jaren dezelfde dosering. Omdat ik al een lange tijd Gewrichtsklachten had, vermoeid was hebben we de dosis met 0,0125 verlaagd. Onlangs mijn tsh en t4 laten prikken, nu Is de tsh gezakt naar 0,12. T4is 19. De huisarts wil nog even afwachten of mijn lijf Dit gaat oplossen. Daar Ben ik t ook wel mee eens maar vraag me nu toch af of dit kwaad kan. Met name TSH. Ik voel me niet slecht, heb iets vaker last van dat mijn hart eventjes op hol slaat/overslaat. Verder niets.

  13. Beste Paul, Na 16 jaar euthyrox te hebben geslikt en elke keer weer verhoging van medicijnen te krijgen, ben ik ruim 3 weken geleden helemaal gestopt met medicatie. Ik ben overgestapt op specifiek dieet van Anthony Williams met bijna alleen maar groenten en fruit en veel sap van bleekselderij, daarnaast slik ik wat supplementen (vitamine B12, vitamine C etc.). Zijn er meer mensen die via voeding proberen een traag werkende schildklier weer aan de praat te krijgen? Net heb ik een bloedtest gehad en helaas was mijn TSH 52 en mijn t4 7.1. Volgens orthomoleculair deskundige zijn 3 weken gewoon nog te kort om resultaat te kunnen zien. Wat is jouw mening hierover?
    Ik ben echt heel benieuwd en ook naar de reacties van anderen, groetjes, Veronique

  14. Hallo, Normaal gesproken reageer ik niet op fora maar ik heb toch iets wat ik me afvraag. In 2013 werd bij mij een trage schildklier vastgesteld en ik had erg veel last van overmatig zweten. Destijds was ik aan de anticonceptiepil en toen ik deze niet meer innam ging het zweten weg. Toen heb ik jaren geen pil gebruikt maar ik moest vanwege klachten toch weer aan de pil. Het zweten begon al snel weer. Ik heb de pil een jaar geslikt en nu ben ik 4,5 maand gestopt en zweet ik nog erg. Mijn TSH is 0,19 en FT4 is 23,8. Ik zat eerst op 88 mg en de huisarts heeft mijn dosering verlaagd naar 75 mg. Merk geen verschil en moet 30 juli weer prikken. Mijn vitamine D is wel te laag maar dat heb ik al jaren. Komt het vaker voor dat je door hormonale anticonceptie uit balans kan raken? Heeft u advies? Alvast bedankt

    • Ik ben 25 jaar schildklier patient de graves radio actief jodium .nu het laatste jaar om de 6 weken andere waardenu 6.7 tsh en 16.1 t4 6 weken geleden 2 tsh.de arts belt mij vm .moet ik nu minderen met medicatie.wil hier op voorbereid zijn als zij mij belt.
      Groet Sandra

  15. Hoi Paul, Mijn vrouw heeft al 10 jaar een vertraagde schildklier (na 1e zwangerschap) en gebruikte eerst Thyrax, vervolgens Euthyrox en nu sinds enkele weken Thyreoidum. In al die 10 jaar heeft ze zich niet echt meer ‘de oude’ gevoeld. Haar waarden net voor de overstap naar thyreoidum waren TSH 1,73 – TT3 1,8 – FT4 21,9. Ze heeft ook al heel lang last van migraine en nu lezen we veel over de hypothalamus.. die met zowel migraine (direct) als met de schildklier (indirect) in verband wordt gebracht… Haar klachten zijn: het lukt niet om af te vallen, gloeiende handen en voeten en soms ook haar hoofd, door sporten ontstaat inspanningsmigraine van 2-3 dagen (mogelijke oorzaak oververhitting). Ik bedoel te zeggen er zijn typische klachten die bij hypothyreoïdie horen, maar er zijn ook klachten die precies tegenovergesteld zijn. Zou het kunnen zijn dat ondanks dat haar waarden binnen de normen zijn (agv hormoongebruik) er toch iets aan de hand is met de hypothalamus? En zo ja, wat adviseer je?

  16. Hallo Paul. Ik heb al maanden elke dag last van wee misselijk gevoel in de maag.mijn tsh is 0.01. De rest is oké. Heb al veel medicijnen en dingen geprobeerd maar niks help voor de misselijkheid wee gevoel in maag. Zou de klacht dan toch van die tsh kunnen komen. Ik slik dus hier geen medicijnen voor. En schommelt deze waarde ook over de dag of is dit vast. Ben beetje waanhoop na bij met dat misselijk zijn. Vriendelijke dank vast pita. Mijn tsh is 0.01.

    • Beste Pita, Ik heb een vergelijkbaar verhaal als jou met vergelijkbare waarden. Is er bij jou al meer bekend? Groeten Corine

  17. Hallo Paul. Ik heb met veel interesse je artikel maar ook een groot deel van de vragen en reacties gelezen. Nadat ik al jaren met vage klachten bij mijn huisarts loop (terwijl ik dus achteraf een TSH 8 had met FT4 14) ben ik naar een overgangsconsulente gegaan omdat mijn klachten toch steeds meer verergerden. Na een algeheel bloedonderzoek kwam eruit dat mijn TSH nu 17 is en FT4 op 11 staat. Ofwel mijn schildklier functioneert niet goed. ik heb half juni ook een afspraak bij een endocrinoloog omdat ik mijn huisarts niet meer vertrouw dat er op een juiste manier zal worden omgegaan met mij en mijn klachten. Ik lees van alles over het reguliere gebruik van de verschillende medicijnen. Echter lees ik heel weinig over het gebruik van Jodium. Wat is jouw visie op het gebruik van Jodium? 1. versnelt het werkelijk de schildklier? 2. als ik nu jodium zou gaan gebruiken zou de endocrinoloog dan verkeerde waardes aantreffen in het bloed? 3. kan het kwaad om jodium te gaan gebruiken? Want ik lees er heel uiteenlopende reacties over. Maar in het feit dat ik te weinig jodium binnenkrijg via mijn voeding herken ik me wel, zeker gezien het feit dat ik geen Jozo Zout gebruik en nagenoeg geen brood eet omdat ik al een aantal jaren te zwaar ben.

    • Je moet alleen jodium gebruiken als er daadwerkelijk een klinisch jodiumtekort is vastgesteld via urinetests. Zo niet, dan kan jodium averechts werken, zéér schadelijk zijn en héél kwalijk uitpakken als je te kampen hebt met schildklierproblemen. Zie eventueel ook (de reacties onder) dit artikel:

  18. Ik slik al 10 jaar medicatie voor een vertraagde schildklier. Vorig jaar voelde ik mij niet goed en bleek ik een TSH te hebben van 0,04 na opnieuw instellen zit ik nu een half jaar later op een TSH van 0,06… en een T4 van 23… Ik voel me nog steeds moe en misselijk de medicatie maar weer om laag… Als ik zo de artikelen lees dan vraag ik me af hoe ernstig is het om bijna een jaar rond te lopen met zulke waarden?

    • Na veel te lang te hebben gewacht, toch maar weer bloed laten prikken… best geschrokken overigens… mijn tsh zit op 93 en FT4 op 5.4. 2 jaar geleden op 13 en 11.6, maar toen reageerde ik ontzettend slecht op thyrax, dus daar ben ik toen mee gestopt. Niet zo handig misschien, maar ik voelde me beter zonder medicatie. Nu kom ik er niet onderuit… hopelijk gaat het deze keer beter. Ik vraag me wel af of het gevolgen zou kunnen hebben dat het al zo lang deze waardes is…

  19. Jaren geleden, ziekte van Graves, radioactief jood gekregen. Neem Momenteel l-thyroxine 125 Mg/d. Vrije T4: 17,8 / vrije T3: 3,99/ Tsh: 0,09/ anti-thyroglobuline As:21,1. Zijn dit goede waarden? Voel me niet goed… vooral erg vermoeid. Ben ook al een tijd vitamine D aan ’t nemen. Dank voor uw antwoord. Gr. Katia

  20. Ik ben een man van 78 jaar. Er is gemeten dat mijn TSH 52,2 is en FT4 is 5,3. Dit lijkt me behoorlijk afwijkend. Er staan geen eenheden bij. Zou er sprake kunnen zijn van andere meet-eenheden ? Volgens de onderzoeker is er bij mij sprake van langzaam werkende schildklier.

  21. Heeft het medicijn Tamoxifen invloed op je schildklier waardes/werking?, ik ben bekend met een traag werkende schildklier en slik hiervoor Thyrax. Bij mijn laatste bloedonderzoek echter vond ik mijn TSH van 1,30 naar 3,68 behoorlijk gestegen (met klachten). Het valt binnen de norm, dat weet ik wel, maar gezien de klachten dacht ik misschien heeft die Tamoxifen daar ook invloed op?

  22. Waarden van mijn schildklier bij een bloedanalyse van begin deze maand maart 2019: FT4 = 13,1 pmol/L en TSH = 4,18. Ik ben Hashimoto patiënt. Mijn waarden in september 2018 waren: FT4 = 13,8 pmol/L en TSH 2,33. Is de werking van mijn schildklier nu verbeterd in vergelijking met de bloedanalyse van september 2018?

  23. Ik heb bloed laten prikken en nu kwam er een waarde TSH mE 7.2 uit. is deze waarde te hoog? herken wel veel klachten van een trage schildklier. en de vrij vrij T4 11.5, is deze wel goed? groetjes blackwidow

    • Je TSH is veel te hoog en je FT4 nét niet te laag. Zie ook het artikel hierboven.

  24. Beste Paul, Nadat ik sinds oktober allerlei klachten (oververmoeidheid, hoofdpijn, spierpijn, benauwd gevoel in keel, moeite met slikken) heb gekregen, en i.v.m. een fertiliteitstraject ook al eens te horen had gekregen dat mij TSH-waarde iets te hoog was voor een optimale vruchtbaarheid, heb ik opnieuw bloedonderzoeken gehad, o.a. op TSH, T3 en T4. Ook heb ik een tekort aan vitamine D. De waarden die zijn gemeten: TSH 28-12-18: 3,2… T3 16-01-19: 1,21… T4 16-01-19: 12,7… De huisarts vond zelf de T3 te laag en de andere waarden normaal. In mijn hals voelt hij wel iets verdikking aan de rechterzijde maar niet veel. Mijn vraag is nu: zijn deze waarden aanleiding voor meer onderzoek (doorverwijzing internist/endocrinoloog) naar de werking van mijn schildklier? Ik heb nog een echo van de schildklier gepland staan binnenkort. Alvast bedankt voor je reactie.

    • Ik heb een FT4 van 16 en een TSH van 0.03. De huisdokter zegt er beter niets aan doen want bij verlaging van thyrax kom ik waarschijnlijk in gewicht aan. Ben nu ook al zo’n 10 kilo te zwaar. Slik al 15 jaar thyrax. Maar een TSH van 0.03 is dat niet gevaarlijk?

  25. Een vraag over mijn TSH deze is 6.8 de vrije T4 is 14.3. Drie maanden terug was de TSH 5 en vrije T4 15. Omdat ik niet moe ben is het advies van de huisarts om over een half jaar het bloed weer te laten onderzoeken en nu dus eerst niks te doen. Wel heb ik veel last van buikpijn, geen obstipatie. Kan dit ook komen door een afwijkende TSH? Verder was het bloedonderzoek goed, geen ontstekingen, nier en leverwaardes goed. Wat is uw mening in deze? Groet, Eke

    • Hallo Eke, mijn waardes zijn bijna hetzelfde als bij jou! Nu moet ik aankomende week naar de huisarts, maar ik wil echt geen verhoging van mijn medicatie (denk ik), ik slik nu al 0,162.5MG Thyrax. Op zich voel ik mij wel goed, al weet ik dat niet zeker, omdat ik gewoon maar doorga…

  26. Hoi Paul, Net weer laten controleren. T4 18.8 TSH 1.7 zijn dit normale waarden? Ik gebruik Euthyrox 0,125. Zelfde doorgaan of verminderen? 1 jaar geleden nog T4 24 TSH 1.5. Groetjes John (56 jaar)

  27. Ik ben een man van 77 jaar, al gedurende 15 jaar heb ik last van een te traag werkende schildklier. Indertijd ben ik ingesteld met Euthyrox 125 en dat slik ik dagelijks. De laatste tijd ben ik doodmoe en het lijkt wel een herhaling van 15 jaar geleden toen de kwaal werd ontdekt. Recent bloedonderzoek gaf een TSH waarde aan van 0.22 terwijl het laboratorium een onderwaarde van 0.35 en een bovenwaarde van 5.00 aangeeft. Kan de lage waarde de oorzaak van mijn vermoeidheid zijn?

  28. Beste Paul, Sinds maart 2018 slik ik Euthyrox omdat mijn TSH/FT4 waarden 15/14 waren. Bij 75 microgram Euthyrox waren ze 6/17 geworden. Maar bij 100 microgram sloegen ze ineens door naar 0.3/23 en na nog 6 weken gebruik zelfs 0.05/22. Stapje terug naar 88 microgram Euthyrox leverde 0.02/20 op. Is een dermate lage TSH als gevolg van Euthyrox iets om me zorgen over te maken en me naar een specialist zou moeten laten doorverwijzen? Of is dit normaal “instel-gedoe” en komt het wel goed via de huisarts?

  29. Beste Paul, Ik ben nu 8 weken zwanger en slik 150mcg Euthyrox. Mijn bloedwaardes had ik vandaag binnen: TSH 0,040, T3 1,900, Ft4 36,200 en TPO 15. Volgens mij slik ik dus nu te veel Euthyrox. kunnen deze waardes kwaad? Naar hoeveel Euthyrox zal ik terug moeten 137 mcg? Moet ik de medicatie langzaam afbouwen of meteen naar 125 mcg? Of op 150 blijven in verband met mijn prille zwangerschap? Wat is u advies?

  30. Beste Paul, Begin maart 2018 bleek mijn TSH/FT4 15/14 te zijn. Na opbouwen Euthyrox 25 en 50 bleek het 20/14 te zijn geworden. Na Euthyrox 75 en 100 gingen de waarden eerst wel de goede kant op. Namelijk 6/17 maar daarna sloegen de waarden opeens door en werd het 0.05/22. Een stapje terug naar Euthyrox 88 leverde 0.02/20 op. Daarom nu Euthyrox 75. Kan zo’n extreem lage TSH kwaad? Tot nu toe ben ik uitsluitend door huisarts begeleid is het zinvol om naar een specialist te gaan? Of maak ik me onnodig zorgen en is dit normaal voor de instelfase?

  31. Hallo, Na behandeling van Graves jaren terug met een radioactieve slok heb ik inmiddels een te traag werkende schildklier en ben ik bezig juist ingesteld te worden. Gek genoeg zijn mijn klachten vergelijkbaar met toen mijn schildklier te snel werkte (hartkloppingen, snel erg warm, gejaagd gevoel, prikkelbaar, concentratie problemen) ik heb geen gewichtstoename en ben nooit moe. Mijn huidige waarden zijn TSH 10,17 en FT4 17, en ben net opgehoogd naar 100mcgr levothyroxine. Het gaat erg tegen mijn gevoel meer om meer medicijnen te nemen gezien het feit dat ik me al zo gejaagd voel, echter (helemaal gezien mijn kinderwens in de nabije toekomst) zegt de dokter dat mijn TSH omlaag moet. Sinds een paar weken heb ik een strak gevoel in mijn keel en het idee dat mijn schildklier wellicht is vergroot. De dokter heeft dit verder niet onderzocht maar gaf aan dat dit inderdaad kan en verder geen kwaad kan. Wat te doen? Meer medicijnen slikken tegen mijn gevoel in? Zijn waarden leidend of hoe ik me voel? Overstappen op een ander medicijn? (gebruik nu Teva) Mogelijk struma laten onderzoeken? Niks doen? Zoals je ziet veel vragen waar ik mee zit, hartelijk dank alvast.

  32. Hoi vorig jaar tsh 2.0, nu 1.4 en vrij T4 14. Is dat oké? Geen ervaring mee, wel erfelijk belast…

  33. beste Paul, Ik heb een vraag over mijn TSH/T4 waarden in combinatie met mijn medicatie 62,5 mg Teva Levothyroxine. TSH is 1.3 en T4 13.8. Ik voel mij nog steeds vermoeid, en weinig energiek. Zou het mogelijk zijn om nog een keer 12,5 mg te verhogen met de medicatie, met als doel om me wat beter te gaan voelen? Of heb je een ander advies?

  34. Hallo Paul, Mijn zoontje met downsyndroom is vorige week getest op schildklierwerking. Er kwam een uitslag uit van 9.06 tsh en ft4 14. Kinderarts zegt nu niet direct hier iets mee te willen doen maar over 3 maanden weer te controleren omdat de ene waarde wel goed is en het tijdelijk kan zijn. Zelf zit die mij niet helemaal lekker, moet ik mij zorgen maken?

  35. Hoi Paul, Ten eerste bedankt voor je uitgebreide artikel. Drie weken geleden heb ik mijn bloed laten prikken omdat ik last had van vermoeidheid. Mijn TSH stond toen op 4,6 en mijn FT4 op 19,9. De huisarts zei dat dit gewoon goede waarden waren. Zeker omdat de FT4 binnen de marges was. Dan was de TSH volgens haar geen probleem. Aangezien wij een kinderwens hebben en ik vorig jaar een miskraam gehad heb wilde ik toch de verhoogde TSH waarde wat beter onder de loep nemen. Zeker omdat ik in een folder van het Amstelland ziekenhuis geleden had dat idealiter de TSH als je probeert zwager te worden 1 is en in ieder geval niet boven de 2,5. Ook las ik dat een hoge TSH waarde miskramen kan veroorzaken. Dit wil ik natuurlijk het liefst voorkomen en aangezien we nu ook alweer een tijd bezig zijn met zwanger worden zat dit me niet lekker. Mijn gynaecoloog snapte mijn bezorgdheid en liet me opnieuw bloedprikken. Afgelopen woensdag (dus 2,5 week na de eerste keer bloedprikken) heb ik dat gedaan. Nu kreeg ik daar vandaag de uitslag van en mijn TSH was 3,5 en FT4 14,9. Volgens haar dus geen reden tot bezorgdheid. Ze wilde eventueel over drie maanden nog wel een keer bloed laten prikken om te kijken of jij dan nog “goed” is of er verhoogd. De eerste keer was ik nuchter tijdens het prikken omdat ze toen ook op glucose geprikt hebben. De tweede keer had ik mijn supplementen (B12, D3, Omega 3 en folaat) en mijn ontbijt al op. Er was me ook niet gezegd dat ik beter nuchter had kunnen prikken. Nu ben ik er nog niet echt gerust op. Ten eerste omdat het dus in zo’n korte tijd best een groot verschil is (kan dit ook te maken hebben met het nuchter en niet nuchter prikken?) en ten tweede omdat ik van twee verschillende ziekenhuizen verschillende boven-waardes voor de TSH in verband met een kinderwens te horen/lezen krijg. Het is natuurlijk niet zo dat ik perse aan de medicatie wil, maar we willen toch wel graag binnenkort een gezond kindje op de wereld kunnen zetten. Wat is jouw visie op dit verhaal en zijn er eventueel andere zaken die ik kan doen om de TSH waarde wat te laten dalen en stabieler te houden? Mijn B12 was trouwens goed/iets verhoogd (590) maar ik heb inmiddels mijn dosering omlaag gebracht (ik ben veganist en slik dit dus bij).

  36. Hoi Paul, Ten eerste bedankt voor je uitgebreide uitleg. Drie weken geleden kwam ik bij de huisarts omdat ik vermoeidheidsklachten heb. Ze heeft me toen bloed laten prikken. Alle waardes waren erg netjes alleen mijn TSH was iets verhoogd (4,6) maar omdat mijn FT4 goed was (19,9) deed ze daar verder niets mee. Nu heb ik een jaar geleden een miskraam gehad en ben ik sindsdien nog niet zwanger geworden. In een online folder van het Amstelland ziekenhuis las ik dat de TSH bij een kinderwens eigenlijk het liefst 1 is een zeker niet boven de 2,5 komt. Daarom heb ik mijn gynaecoloog ingeschakeld en ze begreep mijn bezorgdheid. Afgelopen woensdag heeft ze me opnieuw bloed laten prikken (2,5 week na de eerste keer) en vandaag belde ze met de uitslag. Mijn TSH was gedaald naar 3,5 en de FT4 naar 14,9. Prima waardes aldus haar. En ook met onze kinderwens kon dit geen problemen opleveren. Ze wilde als het tegen die tijd nog niet gelukt was om zwanger te worden eventueel over drie maanden nog eens prikken om te kijken hoe het er dan voor stond. Nu heb ik de eerste keer nuchter geprikt omdat toen ook de glucose erbij zat en de tweede keer had ik mijn supplementen (B12, D3, folaat en omega 3) en ontbijt al op. (Ik neem B12 omdat ik veganist ben). Er is me de tweede keer ook niet gezegd dat ik het beste nuchter kon zijn voor het bloedprikken. Het tijdstip van prikken was wel rond dezelfde tijd. Nu ben ik nog niet echt gerustgesteld door deze uitslag. Ten eerste omdat het op zo’n relatief korte periode een redelijk groot verschil is (kan dit komen door het verschil tussen nuchter en niet nuchter prikken) en ten tweede omdat er dus bij twee verschillende ziekenhuizen verschillende boven-waardes aangehouden worden in verband met een kinderwens. Kun jij me hier misschien meer over vertellen? Nu wil ik natuurlijk ook niet meteen dat ze me met zo’n schommelende waardes meteen vol gaan pompoen met medicijnen als dat niet nodig is. Zijn er misschien nog andere dingen die ik kan doen om mijn TSH wat omlaag te brengen en hem wat stabieler te laten zijn? Ik hoop dat jij me wat wijzer kunt maken want op dit moment weet ik niet zo goed waar ik aan toe ben en wat ik ervan moet vinden.

  37. Hoi Paul, mijn zoon van 13 heeft nu al 2 jaar de ziekte van Graves en sinds 1 jaar zijn zijn waarden vrij constant gebleven. De laatste meeting was TSH 1.1, FT4 16.0, FT3 6.4. Hij gebruikt nu om de dag 1.25mg Strumazol. De waarden zijn normaal, maar hij is nog altijd erg vermoeiend, ook heeft hij een kort lontje en nergens zin in. Zijn dit nog tekenen dat zijn ziekte niet onder controle is ondanks de waarden normaal zijn?

    • Hallo, na vage klachten voor t eerst bloed laten prikken T4 is 13, TSH 11.2. Huisarts zegt niets aan de hand over 6 maanden weer prikken. Klopt dit, ik ben een leek maar voel me echt belabberd op het moment.

    • Als je TSH bijna 3x zo hoog is als de opperste grenswaarde lijkt me dat niet bepaald oké…

  38. Hoi, Sinds de overstap van Euthyrox maar Thyrax en later Tirosint blijft mijn TSH tussen de 7 en 10 zien bij een T4 van 16. Ik voel me verder best prima maar zodra mijn T4 boven de 16 uitkomt krijg ik hyperklachten dus ophogen lukt niet! Ik heb altijd ook met een normale TSH klachten gehad en ik voel me het best bij een t4 van 13, maar dan wordt de TSH nog trager. Klachten boven de T4 16 ongeacht welke TSH dan ook, tintelingen van nek tot hoofd, oorsuizen, extreme honger met suikerdips, duizelig en licht in het hoofd, spierzwakte, gevoel van burn-out bij T4 boven de 20. Mijn vitamine D zit nu op 87, vitamine B12 is 327 (deze wordt binnenkort uitgebreid gecheckt) en mijn T3 zit gemiddeld op 1.7 (1.3 – 3.1). Weet iemand hoe het kan dat de TSH zo traag is juist door aber hormoon? Terug naar Euthyox is geen optie want dan heb ik Heel veel spierklachten. Alvast bedankt!

  39. Na het verwijderen 3 maanden geleden van mijn gehele schildklier is mijn TSH waarde nu 21.9, en T4 13, ik wil graag weten of ik nu wel of niet gewoon mag gaan hardlopen, want de ene arts zegt van wel, de andere zegt van niet. Alvast mijn dank voor de eventuele bruikbare reacties!

  40. Sinds enkele weken weet ik dat ik een subklinische hyperthyreoïdie heb. TSH: <0.01, FT4: 14, T4: 2,0, as-TSH rec. negatief. Ik heb een echo en schildklierscan laten maken en er is een nodus gevonden van 5 mm (en enkele kleine knobbeltjes). De endocrinoloog denkt dat de nodus de schildklierfunctie als het ware overgenomen heeft, vandaar mijn lage (niet meetbare) TSH. Mijn TSH is overigens al minimaal 7 jaar (vanaf de eerste meting) te laag/niet meetbaar (<0.01), maar de huisarts heeft het blijkbaar nooit nodig gevonden mij eerder door te verwijzen. Mijn overige bloedwaarden waren immers altijd goed. Alleen een ietsjes verhoogd cholesterol. De endocrinoloog adviseert mij een radiologie jodiumslok te ondergaan. Aangezien ik geen ernstige klachten heb, alleen slecht slapen, twijfel ik sterk of ik zijn advies op zal volgen. Wat denkt u, behandelen of nog even aanzien?

  41. Hoi Paul, ik heb een vraag. Ik ben al 13 jaar Graves patiënt. Ik slik nu al 3 jaar geen medicijnen meer omdat ik door middel van een zeer streng dieet mijn waardes op orde wist te houden. Nu ben ik een aantal maanden geleden getrouwd en heb daarna door vakantie e.d mijn dieet behoorlijk aan de wilgen gehangen en nu is het dus weer mis. Mijn TSH is 0,0080 en mijn FT4 is 17… Normaal is FT4 17 prima voor mij (wel de max) maar dan is mijn THS wel gewoon 1.6… Ik begrijp deze waarde dus niet zo goed nu… Hoe moet ik die 0,0080 interpreteren? Is het schrikbarend laag of valt dat mee? Ik wil absoluut niet weer aan de medicijnen (slikte alleen strumazol de laatste jaren voordat ik helemaal stopte maar functioneer er niet op)… Ik ben ook niet meer onder behandeling van mijn arts dus dacht peil bij jou even hoe ik dit moet interpreteren…

    • Ja, een TSH-waarde van 0,008 mE/l is extreem laag; nagenoeg niet-bestaand. Naast je T4-waarden wil je daarom ook je T3-waarden weten.

  42. Een paar weken geleden had ik hier al mijn verhaal gedaan. Inmiddels ben ik zo’n 5 weken aan de medicatie. 5 november word ik weer nagekeken, dan zijn er 6 weken voorbij. Nadat ik bij start van de medicatie (propranolol 40mg en strumazol 30mg) een paar dagen flink ziek was begon ik me beter te voelen. Ondanks dat ik het in vergelijking met andere nog steeds heel warm had voelde ik me verder steeds beter. Vrolijker, geen trillend lichaam meer, ik stond om half 6 in de ochtend al te dweilen terwijl ik normaal altijd moe was en ga zo maar door. Alleen mijn ogen wilde niet verbeteren (Graves). Maar ach… voor zo’n korte tijd was dit al een hele verbetering. Ik had goede hoop. Inmiddels voel ik me duidelijk anders. Ik ben dood en doodmoe. Kan de hele dag slapen. Mijn humeur is niet fijn voor de mensen om me heen maar ook niet fijn voor mezelf. Zo vrolijk en positief als ik altijd was zo humeurig ben ik nu, het lontje is kort en ik heb niet veel zin in dingen. Alles wat ik doe kost me moeite. Mijn benen sleep ik echt mee. Ineens heb ik heel veel last van pijn in de schouderbladen. Ze springen ineens soort van op slot wat een helse pijn is. Na een minuut of 2 is het weer weg. En ik ben, in korte tijd, enorm aangekomen. Verder is mijn nek dik, doet mijn tong veel pijn en verslik ik me. weer regelmatig met paniekaanvallen als gevolg omdat ik geen adem kan halen en daardoor het gevoel heb te stikken. Regelmatig merk ik dat wanneer ik naar het toilet ga ik en me afveeg vaginaal rozig bloed afgeef. Niet veel maar toch. En het voelt alsof er constant een brok in mijn keel zit. Ik weet niet meer wat ik moet denken. Soms denk ik dat ik nog liever terug ga naar hoe het was voor de medicatie. Want dit onwijs moe zijn en de down gevoelens en het bijkomen (en de rest natuurlijk) is verschrikkelijk. Ik ben 37 jaar en heb een zoon van 16 jaar maar kan op dit niet optimaal genieten van alles en heb met hem te doen. Mijn humeur is alles behalve prettig voor hem. Geen idee wat de arts 5 november gaat zeggen maar gezien de geschiedenis maar ook gezien de vele verhalen van mensen met Graves heb ik er niet veel vertrouwen (meer) in.

  43. Beste Paul, Vanmorgen ben ik bij de huisarts geweest en daarbij is er geconstateerd dat mijn TSH waarde 11,01 is en FT4 12,3. Mijn cholesterol was 7,2. De andere uitslagen waren goed. Ook mijn vitamines. Mijn klachten ernstige vermoeidheid, droge huid (ook uitslaand naar witte vlekken), geheugenverlies, gewichtstoename, haaruitval, geregeld koud. Nu had de huisarts het vooral vanmorgen over de aanpak van mijn cholesterol verhoogde waardes en kwam het op de TSH/T4 waardes uit dat het niet allebei hoog waren en dat ze dit over 6 weken weer willen controleren door bloedprikken. Kan het zo zijn dat je werking van je schildklier wel verlaagd is als je FT4 waarde wel in de goede waardebepaling zit en je TSH te hoog is? En dat dit wel de klachten veroorzaakt die ik heb? Ik ben hier namelijk heel erg benieuwd naar. Eerlijk gezegd had ik gehoopt dat ik vandaag wist wat het precies was waardoor mijn klachten wat zouden verminderen. Zeker de erge vermoeidheid. Ik merk dat mijn gezin van 4 kids/man, mijn werk en mijn eigen hobby’s hier op dit moment onder lijden. Iets wat ik echt niet wil. Alvast bedankt voor uw reactie!

    • Beste Nattie, Ja, een veel te hoge TSH-waarde in combinatie met een normale T4 kan nog altijd duiden op een schildklierprobleem. Zoals je in het artikel hierboven kan lezen, zijn er méér mogelijke oorzaken van een opzichzelfstaande TSH-verhoging, maar dan nog is een schildklierprobleem niet uitgesloten. De drie belangrijkste overgebleven schildklierhypotheses zijn als volgt:

      • 1. Je T4 is toereikend, maar je T3 is (veel) te laag.
      • 2. Je gebonden T4 is toereikend, maar je vrije T4 is te laag (afhankelijk van welke vorm men heeft gecontroleerd).
      • 3. Er is sprake van een auto-immuunschildklieraandoening, waarbij (door toedoen van afbraak van schildklierweefsel) ‘vals-hoge’ T4-waardes worden vastgesteld, terwijl de schildklier wel degelijk te traag werkt.

      Overigens beweer ik absoluut NIET dat één van deze hypotheses in jouw individuele situatie per definitie het geval is; enkel dat dit in theorie het geval zou KUNNEN zijn. Daarnaast begrijp ik dat “je vitamines goed zijn”, maar ben ik héél benieuwd naar de exacte status van je ijzermarkers, vitamine B12 en vitamine D.

  44. Hallo, Ik heb een TSH van 5.8 en vrij T4 is 16. Nu begrijp ik dat mijn TSH boven de referentiewaarde valt en T4 juist erin… wat betekend dit? Ik ben ook op PCOS en ADD gediagnosticeerd als dat misschien meer duidelijkheid biedt…

    • De potentiële oorzaken van een opzichzelfstaande afwijkende TSH-waarde komen in het artikel hierboven en talloze reacties hieronder uitgebreid aan bod.

  45. Bloed geprikt na aantal symptomen. Vermoeidheid en snel koud al langer maar nu ook echt extreme haaruitval. HB 7,5 op de grens dus volgens protocol geen anemie (oude uitslagen langer dan 1 jaar 8.4). TSH 2,2 (oude uitslagen langer dan 1 jaar +/- 3.0). FT4 11.0 (volgens lab onder 11,5 te laag). Zou dit toch op schildklierprobleem kunnen duiden?

  46. Mijn TSH is 0,14 en mijn T 4 is 25,8. Wat houdt dit in? Is dit een trage of snelle schildklier. Bedankt voor evt. antwoord.

  47. nogmaals bedankt voor de snelle reactie! de ontstekingswaarde in de ontlasting waar ik het over heb is calprotectine. Er zijn geen ontstekingswaarde in zijn bloed gevonden. de waarde is een aantal keer (2 of 3 keer) boven de 50 g/g. wat is nu de handigste stap om verder te gaan?

    • Ik neem aan dat je 50 microgram (mcg) calprotectine per gram (g) ontlasting bedoelt, dus 50 mcg/g… In dat geval zit je exact op de grens tussen ‘normaal’ en ‘verhoogd’. (bron + bron + bron + bron) Dit zou kunnen duiden op prikkelbaredarmsyndroom (een term en diagnose waar ik een enorme hekel heb; ikzelf heb ook PDS, iets waar je in feite niks mee kan…). Er zou echter ook sprake kunnen zijn van een chronische inflammatoire darmziekte (IBS)… Waarden waar je in deze context concreet iets aan hebt, zijn mijns inziens onder meer:

      • Vrij of totaal T4 (FT4 of TT4)
      • Vrij of totaal T3 (FT3 of TT3)
      • Volledige IJzerstatus (serumijzer, ferritine / ijzervoorraad, transferrine / ijzertransporteiwit e.a.)
      • Glutenspecifieke antistoffen / antiglutenantistoffen (IgA-anti-endomysium- en anti-tTG-antistoffen)
      • Vitamine D3
      • Vitamine B12

      Mochten deze waarden al eens zijn gecontroleerd, vraag dan een uitdraai op bij de huisartsenpraktijk. Ik neem aan dat men vooralsnog geen darmscopie heeft uitgevoerd om een chronische darmontsteking (zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa) uit te sluiten? Zie voor meer informatie over de marker calprotectine eventueel ook dit lijntje met Debbie… En deze artikels voor meer algemene informatie over de klachten van je zoontje:

  48. Bedankt voor je reactie! Ik denk ook dat zijn gewicht los staat van zijn schildklier. Hij heeft meerdere ontlastingsonderzoek gehad en daar is verschillende onstekingswaarde in gevonden. En hij is positief geprikt op het gen hla-b27. We weten ook dat hij positief getest is op aanleg voor gluten (maar in het bloed zijn er nog geen antistoffen aangetroffen). Het probleem is dat wij hier al vanaf zijn 2de levensjaar mee lopen te klungelen. Er zijn allemaal verschillende dingen maar niks concreets zeg maar. Die andere onderzoeken voor de hypofyse e.d. wat houdt dat in? Maar het blijft gek dan zijn tsh waarde altijd aan de ruime kant is. Bedankt alvast!

    • De hypothalamus is het primaire regelcentrum / besturingssysteem in de hersenen dat hoofdverantwoordelijk is voor de volledige endocriene hormoonproductie (qua aansturing, controle en bijsturing). De hypothalamus produceert onder andere TRH (thyreotropine releasing hormone). Hoe meer TRH in de bloedbaan, des te meer de hypofysevoorkwab wordt gestimuleerd tot TSH-productie. De hypofyse (hersenaanhangsel) produceert dus TSH (thyreoïd stimulerend hormoon) oftewel thyreotroof hormoon (TTH). Dit stofje zet de schildklier aan tot de productie van het schildklierprohormoon thyroxine (T4) en het schildklierhormoon tri-joodthyronine / triiodothyronine (T3). Hoe meer TSH in je bloedbaan, des te meer de schildklier wordt gestimuleerd tot T4- en T3-productie. Een verhoogde TSH kán dus PRIMAIR het gevolg zijn van een tekort aan schildklierhormonen, maar óók SECUNDAIR van een overactieve hypofyse of TERTIAIR van een overschot aan TRH (door een overactieve hypothalamus)… Overigens zijn er verscheidene vormen van glutenovergevoeligheid die niet allemaal kunnen worden vastgesteld of uitgesloten middels bloedonderzoek. En er worden nog altijd nieuwe verbanden ontdekt tussen gluten enerzijds en (auto-immuun)schildklierproblemen anderzijds. In dat opzicht zou het raadzaam kunnen zijn om een streng glutenvrij dieet uit te proberen ter aantoning of eliminatie van glutenovergevoeligheid. Kun je misschien vertellen welke typen ontstekingswaarden verhoogd zijn aangetroffen in de bloedbaan en hoe hoog deze precies waren?

  49. Hallo Paul, Even een vraagje, mijn zoontje 4 jaar heeft is al op verschillende momenten geprikt op zijn schildklier. Uit onderzoek komt elke keer dat zijn TSH te hoog is. Bijvoorbeeld: 7.8 – 11 – 10 enz. Zijn ft4 is normaal (laatste meting 16) t3 is ook een keertje geprikt (nu weet ik niet meer wat die was) ik dacht te hoog. Nu is het zo dat mijn zoontje veel te dun is, ondergewicht heeft. En veel diarree, erg moe. Ik weet het echt niet meer maar het blijft knagen! Groeten

    • Kinderen tussen de 1- en 6-jarige leeftijd horen in principe een TSH-waarde tussen de 0,7 en 6,0 te hebben. Een verhoogde TSH-waarde duidt meestal op een tekort aan T4 en/of T3. Mocht er géén sprake zijn van een tekort aan T4 en/of T3, dan zou er bijvoorbeeld sprake kunnen zijn van een hypofyseprobleem of hypothalamusprobleem. Het zou raadzaam kunnen zijn om dit te laten uitsluiten. Het scheve is echter dat ondergewicht veeleer samengaat met een tekort aan TSH en een overschot aan schildklierhormonen (T4 en/of T3)… In dat opzicht zou het me niet verbazen als dit gewichtsprobleem losstaat van de afwijkende TSH-waarde. Diarree en vermoeidheidsklachten zouden bijvoorbeeld te maken kunnen hebben met een opnamestoornis in de darmen; bijvoorbeeld glutenintolerantie of melkeiwitintolerantie. Heeft je zoontje al eens darmonderzoek of ontlastingsonderzoek ondergaan?

  50. Hoi. Ik ben na m’n zwangerschap een te snelle schildklier ontwikkeld. Tsh was 0.016 in het begin. Omdat ik snel afviel, koud had en vroeger altijd warm, alles tegelijk wilde doen en geen rust kon vinden. Het moest zichzelf weer herstellen. Inmiddels 9 maanden na m’n zwangerschap is m’n tsh 0.8 dus goed zou je zeggen maar ik behoud zelfde klachten. Ik val nog steeds af, erger, heb het de hele dag ijskoud, ben moe maar heb t gevoel dat ik alles per se moet doen. Ik ga morgen weer bloedprikken maar als m’n tsh nog steeds binnen de norm valt, wat kan hier aan doen?

    • Laat niet uitsluitend je TSH-waarde controleren, maar zorg ervoor dat –al is het maar uit voorzorg– óók je T4 (eventueel ook T3), vitamine D, vitamine B12 en ijzer wordt gecontroleerd.

  51. Al maanden heb ik rare klachten. Een hele zware ademhaling. Als ik 5 meter loop haal ik adem alsof ik de marathon gerend heb. Ik heb het vrijwel altijd warm (terwijl ik normaal een koukleum was) en ben alleen al bij het lopen van 5 meter kletsnat. Mijn lichaam trilt constant, mijn voeten / benen en handen heel erg. Slikken is vaak moeilijk en ik verslik me dan ook vaak en heb dan het gevoel dat ik stik. Afvallen doe ik niet, op de weegschaal gebeurt niets, maar mijn buik is wel wat gegroeid. Mijn energie is niet meer wat het was. Zelfs het sporten geeft me geen energie. Al kan ik ook weer niet de hele tijd slapen. In tegendeel, in slaap vallen lukt niet altijd makkelijk. Daarnaast is de huid van mijn onderbenen vaak schraal en het jeukt veel. Ook voelen mijn benen vrijwel constant zwaar aan. En dan mijn ogen… soms lijkt het alsof ik drugs gebruikt heb (waar ik fel tegen ben en dus zeker niet gebruik) zo erg puilen ze uit. Mijn oogleden zijn gaan hangen, de ogen voelen zwaar en geïrriteerd aan (vooral vanaf later in de middag), 1 oog hangt soms en zonlicht doet vaak pijn (ik draag dan ook veel de zonnebril… ook als de zon niet echt fel schijnt). Op foto’s ga ik zelden nog (alleen als t moet of als de zonnebril op staat) omdat mijn ogen echt raar uit zien en het lijkt alsof ik wallen heb. Als laatste is mijn huid niet meer zo zacht. Als in mijn nek of aan mijn gezicht voelt voel je dat het niet meer echt zacht is. Eind 2017 / begin 2018 heb ik onderzoeken gehad i.v.m. het slikken. De slokdarm werkte perfect. Het lag aan mij. In die tijd ben ik ook bij de longarts geweest i.v.m. de erge ademhaling. Mijn longen zagen er goed uit en werkte prima. Echter zou ik mezelf vaak, onbewust, in een hyperventilatie zetten. En ik haalde verkeerd adem (mond i.p.v. neus). Daar moest ik op gaan oefenen. De klachten bleven en er kwamen andere klachten bij. Ik begon vocht vast te houden, constant had ik het warm en begon steeds meer te transpireren. Ook begon ik met trillende handen wat inmiddels door mijn hele lichaam zit. In april ben ik bij een internist gekomen. Na een onderzoek van 10 min wat niet zoveel voorstelde, bloedprikken (veel) en een hartfilmpje kreeg ik te horen dat alles in orde was en men geen verklaring had voor mijn klachten. En daar moest ik t mee doen. Onlangs kreeg ik een nieuwe fysiotherapeut. Tijdens de behandeling merkte hij dat mijn lichaam constant trilde. Toen ik een behandeling om 7 uur in de ochtend had besloot hij mijn hartslag te meten. Terwijl ik lag (dus in ruststand was) bleek mijn hartslag 113 te zijn terwijl deze max 70 mocht zijn. Hij verwees me meteen door naar de huisarts. Deze heeft me opnieuw bloed laten prikken, maar nu op de schildklier. Vandaag belde hij me. Zijn letterlijke woorden waren dat er enorm grote afwijkingen aan / in mijn schildklier waren. De TSH waarde was zo laag dat deze niet te meten was en de FT4 was 90 dus véél te hoog. Mijn schildklier zou niet werken volgens hem. Morgen moet ik een afspraak maken bij een internist. Nu heb ik er totaal geen verstand van dus ben gaan googelen (iets wat ik nooit doe). 80% van mijn klachten zie ik onder een versnelde schildklier staan. Maar ook klachten van een vertraagde schildkier zijn herkenbaar. Tevens viel mij op dat vrijwel alles bij de ziekte van Graves zeer herkenbaar was (ben ook dit jaar bij de oogarts geweest en hij gaf de schuld aan de hangende oogleden). Ik weet niet meer wat ik moet denken… alleen dat er iets niet klopt met mijn schildklier. Op internet vind ik ook niet echt iets… Ik ben een moeder van 37 jaar, 1.73 cm en 73.5 kilo. Niet de smalste, maar ook geen zwaar overgewicht.

  52. Beste Paul, Zojuist weer bloed geprikt bij huisarts: TSH 0,15 en vrije T4 20,9. Huisarts zegt dat ik prima ingeregeld ben (gebruik o.75 mg levrotyroxidecalcium). Ik voel me al lange tijd hondsmoe en uitgeput en slechte concentratie op werk. Klopt het wat de huisarts zegt?

    • Van “levrotyroxidecalcium” heb ik nog nooit eerder gehoord… Je TSH is te laag en je vrije T4 aan de hoog-normale kant. Beide waarden zijn niet gek, maar ook niet ideaal. Heeft men je T3, schildklierantistoffen, vitamine D, vitamine B12 en ijzer al eens gecontroleerd? Zie eventueel ook dit artikel voor aanvullende aanknopingspunten:

  53. Beste Paul, Sinds een paar jaar slik ik levothyroxine vanwege een te traag werkende schildklier. Destijds was de TSH-waarde 32. Nu ben ik onlangs ter controle geprikt en blijk ik een TFH-waarde te hebben van 6,5 terwijl T4 binnen de marges valt (16,8). Ik had een afspraak met de doktersassistente en zij zou dit met de huisarts bespreken, waarna ik zou horen of er iets moet gebeuren. Vandaag werd mij door de assistente verteld dat dit volgens de dokter prima waarden zijn. De TSH is weliswaar aan de hoge kant, maar de T4 is in orde dus is er niks aan de hand. De TSH is immers veel hoger geweest, daarbij vergeleken is dit goed. De assistente zei dat je dit soort waarden wel vaker ziet bij mensen die medicatie voor hun schildklier gebruiken en dat dit dan normaal is. Bijkomend probleem is dat ik autisme heb waardoor ik last heb van allerlei klachten die ook bij schildklierproblemen voorkomen zoals een wazig hoofd en grote vermoeidheid. Het is niet te onderscheiden voor mij waar de klachten van komen, waardoor het lastig is om te bepalen of ik nu nog klachten heb die met mijn schildklier samenhangen. En als je zou adviseren om toch nog eens naar de huisarts te gaan omdat de waarden niet goed zijn, wat kan ik dan tegen hem zeggen? Want als ik zeg dat ik op internet heb gelezen dat de TSH-waarde lager zou moeten zijn, ben ik bang dat hij me niet serieus neemt.

  54. Goedemorgen ik maak me zorgen heb echt het idee dat ik een snel werkende schildklier heb en al heel veel jaren hier mee rond loop ik laat steeds me bloed prikken maar volgens de huisarts ben ik gezond… Ik voel me heel moe en heb alle symptomen en nu weer geprikt en mijn waardes zijn TSH 0,7 en T4 19 is dit normaal? Mijn huisarts blijft ervan overtuigd dat het terug te zien is in het bloed maar ik lees hele andere verhalen? Ik ben op hiervan als ik het heb loop ik hier al na me bevalling mee 15 jaar weeg ik niet meer als 50 kilo nu 48 en ik eet heel veel en steeds een honger gevoel en lege maag. Ik heb trillende handen misselijk soms braken last van me buik ongesteldheid die al twee x afgelopen tijd drie maanden uit bleef .. Als ik wat heb gedaan ben ik dood moe. Ik hoop dat u me wat wijzer kan maken. M.v.g. Nina

    • Je (vrije) T4 en TSH vallen beide binnen de grenswaarden. Om een te snel werkende schildklier absoluut uit te sluiten, zou men ook je T3 kunnen controleren. Zijn je ijzer, vitamine D, vitamine B12, oestrogeen, testosteron en progesteron al eens onder de loep genomen? En heb je al eens maagonderzoek ondergaan t.a.v. maagbreuk, maagzweer, maagslijmvliesontsteking e.a.?

    • Nee, niet als je van de grenswaarden c.q. referentiewaarden van TSH uitgaat…

  55. Ik heb een verleden met ontstekingen aan mijn schildklier, is alweer ruim 10 jaar geleden. Nu heb ik het gevoel dat ik weer dezelfde soort klachten heb, en heb me nu 2 keer laten prikken. 6 weken uit elkaar. Beide gevallen had ik een TSH van waarde 6, wat te hoog is. Nu geeft de dokter aan verder niets te doen, want het moet vanzelf weer overgaan… Ik twijfel om dit te laten rusten i.v.m. mijn geschiedenis met m’n schildklier. Wat kan ik het beste doen? Of heeft mijn dokter gelijk om het te laten rusten?

    • Naar mijn mening zou men in zo’n geval ook de T4 en/of T3 moeten (willen) controleren om een klinisch schildklierprobleem uit te sluiten.

    • Beste Paul, in maart waren mijn waardes TSH 4,4… T3 7,0… T4 17,9… Ook was vitamine D te laag. Inmiddels is die 113. B12 is 421. Nu opnieuw geprikt en dit zijn de waardes. TSH is inmiddels 5,2… T3 5,6… T4 15,6… Duidt dit op een te trage schildklier of wat kan ik doen? Mijn klachten zal ik maar even niet opnoemen, want dan word het zo’n lang bericht. ???? Ik hoor graag van je.

  56. Beste Paul, op m’n 16e is de rechter schildklierkwab weggenomen omdat de schildklier veel te snel werkte, ik was broodmager. Daarna heel kort medicijnen gebruikt, daarna tot op heden (ben nu 62) niet meer. Tijdens zwangerschap en de overgang werd de overgebleven linkerkwab groter, zonder voor klachten te zorgen. Tussendoor af en toe op controle bij endocrinoloog. Zeven jaar geleden nam de zwelling toe; op aanraden van een arts kreeg ik in Nieuwegein een jodium-uptake onderzoek. Aangeraden werd om behandeling met radioactief jodium te doen. Ik besloot om niets te doen, omdat ik geen klachten heb. En belangrijker nog: mij werd verteld dat er 40% kans is dat de schildklier te langzaam gaat werken na de behandeling. Twee jaar geleden nam de zwelling verder toe, ik kreeg het er benauwd van. Uiteindelijk vorige maand via de internist weer jodium-uptake onderzoek. Zelfde uitslag: “berekende dosis wederom 1350 MBq NaI-131 per os”. Om een beslissing te kunnen nemen heb ik de internist gevraagd om een ct-scan om te zien hoe mn luchtpijp eruit ziet. Uitslag: “PROCEDURE: CT Hals, Thorax met contrast. REDEN VOOR ONDERZOEK: Symptomatisch fors struma. Lumen reductie trachea? VERSLAG: Er is inderdaad een zeer fors en inhomogeen aankleurend linkszijdig struma. Craniocaudaal maximaal 8.4 cm, links-rechts maximaal 6.6 en voor-achterwaarts maximaal 6.5.het struma loopt intrathoracaal door. Er is een forse deviatie van de trachea, die ook duidelijk vernauwd is. Geen lymfadenopathie in de hals, mediastinum of hili. In het longparenchym geen haarden.” Arts is tot 6 augustus met vakantie, moet dus wachten met bespreken van de uitslag. Bloedwaarden (14 mei): fT4 17,0 pmol/L; TSH 0,26 mU/L… Internist noemde dit “relatief verhoogde TSH waarde.” Ik denk dat ik geen keus heb en de jodiumtherapie moet gaan doen. Zo benauwd zijn is niet fijn. Ik werk fulltime, reis veel met OV: een sprintje trekken naar de trein is er niet meer bij. Een afname van de zwelling met 50% kan wel 1 jaar duren hoorde ik. Maar een operatie is risicovol vertelde de internist. Er zijn veel zenuwuiteinden in het gebied die beschadigd kunnen worden. Eerlijk gezegd zit ik ook niet op een operatie te wachten, het eerste litteken ziet er niet fraai uit. Een tweede zal dat denk ik niet mooier maken. Er werd bij het bespreken van het onderzoek geopperd dat een robot-operatie een mogelijkheid kan zijn. Heb je een advies of een mening hierover Paul? groet Lizzy

  57. Beste Paul, 10 jaar geleden werd vastgesteld dat mijn schildklier traag werkt (ik woon in Duitsland en daar noemen ze het een ‘latente Unterfunktion’). Via het homeopathische / alternatieve circuit heb ik mijn waarden 10 jaar lang stabiel weten te houden en hoefde geen Thyroxine te nemen. Vanwege onze kinderwens werd ik weer gecontroleerd en werd een waarde van 3,3 vastgesteld. Mijn gynaecoloog heeft nu een recept gestuurd voor Thyroxine tabletten. Ze geeft aan dat deze waarde door huisartsen in het dagelijks leven wordt geaccepteerd, maar als je zwanger wilt worden is dit te hoog. Klopt dit en kan ik na een mogelijke zwangerschap weer stoppen met deze medicijnen?

    • Volgens mij staat ‘latente Schilddrüsenunterfunktion’ voor ‘subklinische hypothyreoïdie‘. Ik begrijp dat men dit niet heeft hoeven behandelen met levothyroxinenatrium, want de definitie ‘subklinisch’ is als volgt: ‘niet tot klinische symptomen leidend’. Van medicamenteuze behandeling zou din zo’n geval dan ook geen sprake moeten zijn. Dat je gynaecoloog levothyroxine voorschrijft púúr en alleen op basis van je TSH-waarde van 3,3 mE/l vind ik frappant. Je TSH is op zichzelf namelijk niet bepalend voor een succesvolle bevruchting, innesteling en het verdere beloop van een zwangerschap. Het gaat erom hoe je TSH zich verhoudt tot je T4 en T3. Het zijn deze –respectievelijk– schildklierhormonen en schildklierprohormonen die bepalend zijn voor een succesvol begin en beloop van een zwangerschap. Een ietwat verhoogde (hoog-normale) TSH kán inderdaad duiden op een mild / matig verlaagde T4-waarde en/of T3-waarde, maar dat hoeft geenszins. Ik zou dan ook éérst aandringen op een bloedwaardebepaling van T3 en T4 alvorens je onverhoopt schildklierhormonen gaat slikken. Maat ja, dat is mijn persoonlijke mening c.q. opvatting.

    • Beste Pat. Zie het Persbericht van Het Erasmus medisch centrum Rotterdam februari 2017. Voor zwangere vrouwen werd tot nu toe een bovengrens aangehouden van een TSH kleiner dan 2,5. In het blad Schild van maart 2016 komt hoogleraar schildklierziekten prof. dr. Robin Peeters hier ook op, dat het Erasmus MC als een van de eersten ter wereld, deze grens ter discussie stelt. Dit omdat zwangere vrouwen vaak over behandeld worden. Een te snelle schildklier kan ook schadelijk zijn bij zwangere vrouwen. Dus wel naar een goede internist endocrinoloog. Groeten en sterkte.

  58. Ongeveer een jaar geleden, nadat ik plusminus 12 kilo verloor in een tijdsbestek van 4 à 5 maanden –waar ik erg blij mee was, omdat ik eindelijk terug was op mijn streefgewicht– kwam ik erachter dat mijn bloedtest uitwees dat mijn TSH 0,02 betrof (te laag) en mijn vrije T4 37,9 (te hoog). Ik nam geen medicijnen in, maar ik stopte met de consumptie van gember, iets dat ik nooit eerder had gegeten, maar waar ik op een gegeven moment wat van ben gaan gebruiken om gewicht te verliezen. Ik stopte ermee omdat ik her en der op internet las dat het te sterk kan uitwerken op de schildklier. Nu… een jaar later is mijn T4 goed (19) en mijn TSH nog steeds te laag (0,02). En dit jaar ben ik al 9 kilo aangekomen, iets waar ik logischerwijs niet blij mee ben. Hoe kan dit? Een lage TSH betekent toch dat de schildklier te snel werkt en dat ik meer gewicht zou moeten verliezen in plaats van aankomen? Wat betekent dit? Wat gebeurt hier?

    • Beste Effie, Ik heb je berichtje vrijelijk naar het Nederlands vertaald. Hierbij mijn antwoord: Een TSH-waarde van 0,02 mE/l of mU/l betekent MEESTAL dat er sprake is van een overschot aan actief schildklierhormoon (T3) en/of schildklierprohormoon (T4) in de bloedbaan. Dit komt MEESTAL door een te snel werkende schildklier. Je veel te hoge FT4 van destijds (37,9 pmol/l) wijst uit dat je schildklier inderdaad veel te snel werkt(e)… Eerlijk gezegd, kan ik me niet voorstellen dat dit het gevolg is geweest van je gemberconsumptie. Er zijn veel websites die pretenderen, suggereren en insinueren dat gember de schildklierfunctie positief dan wel negatief kan beïnvloeden, maar als je goed gaat lezen waarop deze pretenties, suggesties en insinuaties gebaseerd zijn, dan zijn het algemeen voorkomende vitamines, macromineralen en sporenelementen die in vele honderden verschillende voedingsmiddelen voorkomen. Wat dat betreft is gember dus niet bovengemiddeld stimulerend of remmend voor wat betreft de schildklierwerking. De verhalen van veel ‘kruidenwebsites’ berusten op een enkele wetenschappelijke publicatie waarin gember wordt gelinkt aan een anekdotisch geval van sub-acute schildklierontsteking. (bron) Hoe dan ook duidt je huidige TSH-waarde nog stééds op een veel te snelle schildklierwerking. Je FT4 is aan de hoog-normale kant, maar valt inderdaad binnen de referentiewaarden. Ik zou dan ook héél erg benieuwd zijn naar je T3-waarde en je schildklierantistoffen. Wordt je schildklierfunctie momenteel nog onderzocht??? Een TSH-waarde van 0,02 is namelijk zo goed als verwaarloosbaar. Mocht je T3 NIET veel te hoog blijken, dan kan in theorie nog sprake zijn van een verstoorde werking van hypofyse of hypothalamus, maar gezien je voorgeschiedenis van ‘hypertyroxinemie’ zou dat wel erg toevallig zijn. Hoe het kan dat je bent aangekomen qua lichaamsgewicht durf ik trouwens niet te zeggen. Hoewel je schildklierfunctie van invloed kan zijn op je lichaamsgewicht zijn er natuurlijk véél meer factoren die een rol spelen bij lichaamsgewichtstoename en lichaamsgewichtsafname. Heel veel sterkte ermee!

    • Hi Paul, Bedankt voor je bericht. Vrij T3 is alleen gecheckt in september 2017 en was toen 5,9 (normaalwaarde: 3,1 – 6,8), en in juni 2018 was de T3 trijodothyronine (is dat hetzelfde???? waarschijnlijk niet want de ‘normaalwaarde’ is anders…) 1,6 (normaalwaarde: 1,34 – 2,73 ). En bedoel je met ‘schildklierantistoffen’ a-TPO (EliA)? – Dit is gecontoleerd in september 2017: 34/H (normaal: -25) met de voetnoot ‘dubieus’… En in november 2017 was het 31/H (eveneens voetnoot ‘dubieus’). Daarna is de a-TPO niet meer gecontroleerd. Ik heb de internist in het ziekenhuis in november 2017 hiernaar gevraagd, maar die zei dat deze niet hoog genoeg was om problemen te geven. Ik weet niet wat ik nu met deze situatie aanmoet (en ik zou graag jouw advies vernemen)… Moet ik over een aantal maanden gewoon weer bloedtests laten verrichten bij de huisarts? Of moet ik terug naar de internist in het ziekenhuis? Ik krijg het gevoel dat men (misschien) bepaalde tests had kunnen verrichten (maar welke?) en dat sommige factoren (nog) niet zijn gecontroleerd. En hoewel ik me ook zorgen maak om de (nog steeds) te lage TSH-waarde, zoals jij zegt: “zo goed als verwaarloosbaar” is… Maak ik me tegelijkertijd zorgen over het slikken van medicijnen voor de rest van mijn leven. Zeker niet zolang de onderliggende oorzaak / ontstaansbron van het probleem onbekend is. Kan deze situatie vanzelf –na verloop van tijd– beter worden? Zonder medicatie?

    • Hi Effie, Ik heb ook je tweede bericht vertaald. Het zou fijn zijn als je eventuele vervolgberichten in het Nederlands aanlevert, anders kost het me heel veel tijd om te antwoorden, terwijl er heel veel reacties van anderen binnenstromen onder allerlei artikels. Zou fijn zijn! :) Mijn antwoord… 1. Er is een verschil tussen vrij T3 (FT3) en totaal T3 (TT3), net zoals men vrij T4 (FT4) van totaal T4 (TT4) onderscheidt… Anti-TPO is inderdaad een schildklierantistof, maar er bestaan meerdere van deze antistoffen die kunnen duiden op een auto-immuunschildklieraandoening… Ervaar je –naast gewichtstoename– ook andere (gezondheids)klachten die kunnen wijzen op potentiële schildklierproblemen? Gebruik je voedingssupplementen waarin veel vitamine B8 (biotine) aanwezig is? Gebruik je extreem jodiumrijke middelen (kelpsupplementen of jodiumsupplementen)? Zijn je overige hypofysehormonen reeds gecontroleerd? Bekijk vooral even deze artikels, dan begrijp je de aard en intentie van mijn vraagstelling waarschijnlijk beter:

  59. Beste Paul, vanwege zwangerschapswens en meerdere mislukte terugplaatsingen bij UZ Gent gestart met onderzoek. Hier doen ze standaard onderzoek naar schildklier. Daar kwam het volgende uit: TSH 4.4… FT3 3.0… FT4 1.2… Thyreoperoxidase antilichamen <15 (U/mL 0-34)… AMH 3.95… In UZ Gent gaven ze aan dat ik naar de endocrinoloog moest voordat ik kon starten. Om een verwijsbrief te krijgen naar de huisarts gegaan en hij wilde opnieuw bloedonderzoek (precies 2 weken later na het vorige bloedonderzoek). Hier kwam het volgende uit: TSH 2.7… FT4 10.6… FT3 4.1… Hij zegt dat de bloedwaardes normaal zijn en geeft geen verwijsbrief voor de endocrinoloog. Hoe kan de TSH waarde verschillen? Moet ik mij opnieuw en uitgebreider laten testen? Ik wil heel graag verder met het zwangerschapstraject, maar nu staat het stil omdat mijn schildklier op orde moet zijn volgens UZ Gent. Ik hoop dat u mij advies kan geven. Groet, Lisa

    • Een TSH-waarde van 4,0 (op de absolute bovengrens) in combinatie met een FT4 van 1,2 (véél te laag) en een FT3 van 3,0 (op de absolute ondergrens) duidt op een (toenmalige en vooralsnog subklinisch) te traag werkende schildklier. De anti-TPO is laag genoeg en de AMH-spiegel van 3,95 indiceert dat je nog altijd in je vruchtbare levensfase verkeert. Voor wat betreft de latere bloedwaardebepaling… Inmiddels blijkt je TSH-waarde te zijn gedaald, ogenschijnlijk omdat je schildklier sneller is gaan werken. Je FT4 en FT3 onderschrijven dit; ze zijn immers beide gestegen en vallen nu binnen de grenswaarden / referentiewaarden. Ze zijn echter nog steeds aan de lage c.q. laag-normale kant, hetgeen niet per definitie gunstig is. Gezien je achtergrond (qua zwangerschapswens en IVF) snap ik dat de gynaecoloog aandringt op schildklieronderzoek door een endocrinoloog. Een endocrinoloog heeft namelijk véél meer inzicht en ervaring op gebied van schildklier (en diens in vloed op zwangerschap) dan een huisarts. Waarom je huisarts een endocrinologische doorverwijzing tegenhoudt, snap ik dan ook niet. Prima dat hij zijn eigen schildklieronderzoek toereikend vindt, maar als je gynaecoloog het nut inziet van endocrinologisch onderzoek, neem dan gewoon het zekere voor het onzekere en ga dan voor een specialistische opinie en voor absoluut uitsluitsel. Althans, dat is mijn mening. Waarom je TSH schommelt en waarom je T3 en T4 schommelen, is moeilijk te zeggen. TSH beïnvloedt T3 en T4 en vice versa. Deze mate van deze wederzijdse beïnvloeding is weer afhankelijk van allerlei factoren, waaronder de individuele dagelijkse cyclus (‘dagcurve’), de hypofysefunctie, de hypothalamusfunctie en zelfs veralgemeende factoren als dieet en leefstijl.

  60. Beste Paul, hoe lang kan de TSH onmeetbaar laag blijven? Samengevat mijn historie: in 2015 versnelde schildklierwerking (TSH <0,03 T4 30,9) geconstateerd nav hartritmestoornissen, Strumazol geslikt en binnen twee maanden in te laag T4-gebied (6,8) gekomen (dat voelde als een zombie), vervolgens dosering Strumazol aangepast en weer in 'normale' waarden terecht gekomen (TSH <0,03 T4 11-15, T3 1,4-2,1), vanwege bijwerkingen in december 2016 gestopt met Strumazol, wat binnen een paar maanden weer tot T4 30,2 leidde, daarna afgesproken radioactieve slok te doen in mei 2017 (na de waardes weer op orde te hebben gebracht). Een maand na de slok voor het eerst een meetbare TSH (TSH 0,73 T4 7,48) en weer een maand later weer onmeetbaar (TSH <0,03, T4 17,3 T3 2,46). Sindsdien schommelt de T4 tussen 16 en 21, de T3 rond 2,5 en is de TSH nog steeds onmeetbaar laag. Bij deze waardes heb ik wel veel meer energie dan bij een lagere T4. De hartritmestoornissen zijn echter nooit helemaal weggeweest en worden nu door de cardioloog behandeld. Lang verhaal maar ik wil graag weten hoe het kan dat die TSH onmeetbaar laag blijft. Mijn internist denkt dat mijn hypofyse nog steeds in de veronderstelling is dat er te veel schildklierhormonen in mijn bloed zitten omdat dat waarschijnlijk jarenlang het geval is geweest. Zou dat kunnen?

  61. Ik heb veel symptomen van een trage schildklier. Mijn bloedtest toont aan dat mijn TSH waarde heel hoog is, maar FT3 en FT4 is normaal. Dus de dokter zegt dat dit niet bepalend is en dus te negeren is. Is dat normaal dat er daar niets aan moet gedaan worden? Zeker omdat ik veel symptomen herken?

    • TSH 7,10 FT4 17 FT3 5,9. Inflammatie, leukocyten, monocyten waarden zijn ook hoog (dokter zegt infectie).

    • Hier lijkt (vooralsnog) inderdaad geen sprake te zijn van een traag werkende schildklier. Gebruik je voedingssupplement met daarin vitamine B8 / biotine? En heeft men –ten aanzien van je symptomen– ook al eens gekeken naar je vitamine B12, vitamine D3 en ijzer?

    • Vitamine b12 is 292 IJzer 67 En 25-Oh-vitamine D 29,4 Dus enkel vitamine d is niet binnen de normen denk ik? Ik neem niks van supplementen.

    • Ja, je vitamine D-waarde duidt inderdaad op een fiks vitamine D-tekort. Je vitamine B12 is binnen de norm. En met ijzer bedoel je hopelijk ferritine? Anders is je ijzer véél te hoog, maar dit lijkt me onwaarschijnlijk. Vitamine B8 kan een TSH-waardebepaling in het bloed verstoren, maar als je dat niet inneemt, ligt er een andere oorzaak ten grondslag aan je verhoogde TSH-waarde. Welke exacte oorzaak dit precies zou kunnen zijn, durf ik niet te zeggen. Daar zal onderzoek naar moeten worden gedaan.

    • Ik vind van niet; zie ook het artikel hierboven en de vele reacties hieronder.

  62. goedemiddag, Ik voel me al lange tijd ontzettend rot, erg moe, last van haaruitval, spierpijn en pijn in gewrichten,
    gevoelloosheid in armen en benen, pijn in handen en vingers. erg last van duizeligheid. dokter en internist doen niks, want mijn waardes zijn volgens hun goed, tsh 1.68 ft4 20 mijn vitamine D was te laag en daar heb ik ampullen voor gekregen. heel vervelend want je krijgt het gevoel dat ze denken dat het tussen je oren zit. wie heeft er nog tips of iemand anders die hier ook last van heeft? ik slik de Tirosint voor mijn schilkriel. groet, Bianca

    • Mijn tip zou zijn om je actieve schildklierhormoon (T3) en vitamine B12 te laten controleren.

  63. Vandaag bij de huisarts geweest (zie eerder bericht). Krijg er nu 12,5 bij. Over zes weken prikken gelijk ook Hb, FSH, B12, MCV+ Fijn in goed overleg kunnen doen. Voordeel als je zelf ook een beetje in het vak zit en daardoor het lijntje met je huisarts kort is. Hoop dat het wat gaat doen en ik snel wat meer energie terug krijg

  64. Ik ben al 16 jaar schildklierpatiënt en nog heb al 16 jaar dezelfde klachten en problemen. Deze worden niet opgelost, ondanks alles wat geprobeerd is. Mijn schildklierwaardes zijn in 16 jaar tijd nog nooit goed geweest. Altijd wijkt er wel 1 waarde af. Ik moet dus ook continue (om de ca. 3 maanden men medicatie bijstellen meer – minder – meer – minder). Het is echt nooit goed en ik voel me ook echt nooit goed. Altijd moe. Nu was de T4 goed maar de TSH veel te laag 0,07. Ik heb de moed opgegeven dat het ooit goed komt. Ik voel me ook echt nooit goed. Helaas doen de doctoren geen verder onderzoek en halen de schouders op en zeggen dat ze het niet weten. P.s. ik ben al bij heel veel verschillende doctoren geweest.

    • Heeft men al die tijd óók je T3 gecontroleerd? En zijn je vitamine B12, vitamine D en ijzer al eens onder de loep genomen?

    • Ja Paul is allemaal gebeurt. Ik heb nl inderdaad ook een B12 tekort waarvoor ik ook al jaren injecties krijg elke 2 maand en sinds enkele maande ook een vitamine D tekort die ik sindsdien ook bij slik.

    • T3 en ijzer zijn dit keer niet gemeten maar zijn bij andere meting altijd goed.

    • En weet je ook hoe goed? Dus de exacte waarden, qua ijzerstatus (serumijzer, hemoglobine, transferrine, ferritine, verzadiging…) en vooral ook T3 (thyronine)…

  65. Beste, Ik ben een vrouw van 31 en neem nu al een 6-tal jaar thyroxine (50 microgram). In 2015 was mijn TSH 4,9 en t4 vrij 14,2. In 2016 was mijn TSH 3,3 (t4 13,7), later dat jaar 3,7 (t4 13,9). Vorige maand heb ik nogmaals mijn schildklierwaarden laten controleren na aanhoudende klachten. Ik voel me niet ziek maar wel belabberd, ik heb een stressvol jaar achter de rug, relatie en job opgezegd want werd daar echt niet gelukkig van, integendeel… Ik werk nu terug op mijn vorige job, dus de stress is al behoorlijk gedaald. Echter, mijn waarden waren nu : tsh 6,7 t4 13,5. De huisdokter liet me weten dat dit oké was, ondanks klachten, ben 15 kilo verzwaard in anderhalf jaar, blijf continue moe en snel geïrriteerd. Ik neem nu 75 microgram in plaats van 50 en ga binnen een aantal maanden nog eens mij bloed laten controleren en misschien een andere huisdokter zoeken of endocrinoloog. Mijn andere bloedwaarden, vitamines e.d. waren allemaal goed. Ik lees overal dat mensen zich het beste voelen met een lage TSH waarde van rond de 1 en dat er veel mensen zijn die niet tevreden zijn met thyroxine, maar de voorkeur geven aan dierlijke medicijnen of extra t3 nemen daar het blijkt dat het toch niet altijd evident is dat ons lichaam de t4 automatisch in t3 omzet. Wat is jou mening daarover? Dank je.

    • Hoe ik denk over de ‘ideale’ TSH-waarde, over dierlijk schildklierhormoon en over de omzetting van T4 naar T3, heb ik reeds vele malen beschreven in talloze reacties onder allerlei Gezond’r-artikels die schildklierproblemen behandelen. Omdat mijn antwoord een lange lap veralgemeende informatie zou worden die niet over TSH gaat, kan ik daarover niet uitweiden onder dit artikel.

  66. Beste Paul, Ik heb onlangs een bloedonderzoek laten doen, een TSH waarde van 10. De huisarts stelde voor om na 6 weken nog eens te testen want wie weet zou het zichzelf herstellen. Omdat het me toch niet lekker zat heb ik een gesprek aangevraagd omdat ik niet wist wat die waarde inhield. Tijdens het gesprek vertelde de huisarts (in opleiding) dat een hoge TSH waarde een hoge werking van de schildklier als eigenschap heeft en een lage TSH waarde een lage werking. Nu ik dit allemaal lees klopt het dus niet met wat mij verteld is en ik heb ook een aantal flink symptomen van een te traag werkende schildklier. De huisarts in opleiding bleef bij haar standpunt, over 6 weken nog eens testen, maar ik maak me eerlijk gezegd toch zorgen. Is het goed om die 6 weken af te wachten, of toch andere stappen ondernemen. Alvast bedankt voor de reactie, ik zou erg geholpen zijn met een informatiever antwoord dan “kom over 6 weken maar nog een keer langs”

    • Helaas heeft je AIO(S) het niet bij het rechte eind. :( Een te hoge TSH duidt toch écht op een te traag werkende schildklier en een te lage TSH op een te snel werkende schildklier. Heeft men nog helemaal niet gekeken naar je T4 en/of T3?

    • Bedankt voor je snelle reactie, heel fijn! Pas over 6 weken (ik ben er nu 2 verder dus over 4 weken) willen ze verder kijken want ze gaan er vanuit dat mijn lichaam zich in die tijd hersteld heeft ook al heb ik duidelijk in het tweede gesprek aangegeven dat ik veel symptomen heb die passen bij een trage schildklier, dat alles voor mij ineens op zijn plek valt nu ik me er in verdiept heb. Alle vage klachten die ik heb, maar niet erg genoeg vond om te laten onderzoeken. Maar het antwoord was dus, je TSH is te hoog, dus dan is je schildklier sowieso niet te traag maar te snel, dus je klachten kloppen niet bij het bloedonderzoek. Behoorlijk terneergeslagen en teleurgesteld ben ik toen huiswaarts gekeerd. Natuurlijk zit ik niet te wachten op een trage schildklier, maar het is wel fijn als je er waarschijnlijk achter bent waar je klachten vandaan komen, dan is het balen als je voor je gevoel niet gehoord word.

    • Mijns inziens gaat dit zelfs nog een stapje verder dan “niet gehoord worden”. :?

    • Ik wilde je toch nog even informeren en bedanken voor jouw kijk op mijn verhaal. Ik heb vrijdag de uitslag gekregen van mijn nieuwe bloedtest. De huisarts in opleiding zei na contact opnemen met het ziekenhuis “je TSH is ietsje verhoogd, hij was 10 en nu ietsje hoger, maar wij huisartsen doen hier niets aan, maar als je het echt per se wilt, dan geeft de internist van het ziekenhuis aan dat je zou kunnen starten met medicatie, dus ik zal je dan maar een snufje medicatie voorschrijven en maandag ligt er een formulier klaar om op Hashimoto te controleren”. Ik vond de manier waarop zó denigrerend dat ik de ‘echte’ huisarts vandaag om een gesprek gevraagd heb. Mijn TSH was in 6 weken van 10 naar 15 gegaan en mijn T4 was iets afgenomen? Ik weet die waardes even niet meer. Hij zei gelukkig “natuurlijk gaan we je helpen!”. Ik ben ontzettend blij dat ik met jou in contact geweest ben en jij ook aangaf hoe je de situatie vond. Hierdoor ben ik naar de andere huisarts gegaan die mij wél serieus neemt. Heel erg bedankt, Paul! Ik kan gaan werken aan mijn “herstel”.

    • Héél fijn om te lezen dat je voor jezelf bent opgekomen, want dit is écht een slechte gang van zaken. Schrikbarend gewoon… :? Goed dat de daadwerkelijke huisarts je verder helpt, maar ik hoop toch ook dat de arts in opleiding wordt teruggefloten en op de vingers wordt getikt, want op zo’n manier speel je als het ware met andermans gezondheid. Veel te vaak maak ik mee dat artsen (al dan niet in opleiding) simpelweg niet durven toe te geven dat ze iets niet weten, terwijl daar helemaal niets mis mee is. Niemand heeft immers de wijsheid in pacht. Je hoeft je als arts toch niet te schamen voor het feit dat je iets moet opzoeken of navragen of zelfs in het midden laten?! Mij werd laatst door de huisarts verteld dat mijn dochter van anderhalf (met bijna 41 graden koorts) een fikse oorontsteking had, terwijl ik er zeker van was dat zij geen oorontsteking had (haar oor was niet rood vanbinnen, het deed geen pijn, ze greep er niet naar, ze lag er gewoon op, er kwam niets uit, ze had er gewoon helemaal geen last van). Wat bleek na een dag of 3… De vijfde of zesde ziekte… Geen probleem, dat hoort erbij. Maar waarom een foutieve diagnose toekennen als je ook gewoon kunt zeggen dat je geen idee hebt van wat er aan de hand is?! Echt frustrerend…

  67. Hallo, ik ben een vrouw van 46. Heb hypothyreoidie. Gebruik 0.75 mcg levothyroxine. Laatste keer TSH 1.6 en FT4 11. Huisarts vond het prima binnen de normaalwaarden. Mijn ervaring is dat mijn TSH beter onder de 1.0 kan zitten en zelf vind ik de FT4 aan de lage kant. Ik ben ontzettend moe, heb wallen onder mijn ogen en krijg van alle kanten de opmerking dat ik er wit uitzie. Heb ook een trage hartslag. Meestal zo rond de 60. Mijn Hb is in orde. Wat nu? Die vermoeidheid is echt ellendig! Mijn avonden eindigen meestal al ruim voor 10 uur…

    • Ha Paul. Zou je mij nog advies willen geven? Ik ben erg benieuwd hoe jouw kijk hierop is. Bedankt!

    • Bij een hypothyreoïdiepatiënt die levothyroxinenatrium inneemt, vind ik een FT4 van 11 aan de lage kant. Wellicht loont het zich om ook eens je T3, vitamine D, vitamine B12 en volledige ijzerstatus te laten controleren. En als hier niets uitkomt misschien –in overleg met je arts!– je medicatie met een minimaal stapje ophogen…

  68. Hallo Paul, Ik heb een vraag over de waardes van mijn bloedonderzoek, met name over de schildklierwerking. April 2018 TSH 4,52 FT4 14,1… Mei 2018 TSH 4,47 FT4 13,6… Waardes geprikt i.v.m. de volgende klachten: vermoeidheid, haaruitval, broze nagels, concentratieproblemen, raak geen kilo kwijt ondanks ik een normaal eetpatroon / eetgewoontes heb. In april 2017 bevallen middels keizersnede en geef nog gemiddeld 2x per 24 uur borstvoeding. Vitamine D was trouwens ook niet hoog (82) terwijl ik daar al een hoge dosering van nam. Daarnaast vraag ik me af (weet niet precies waar de schildklier zit), zou er iets beschadigd kunnen zijn door een operatie aan mijn amandelen, ik ben in totaal 4x in mijn keel geopereerd en heb nog een verdikking achter op mijn tong zitten. Omdat ik zwanger raakte zijn de onderzoeken naar die verdikking naar de achtergrond verdwenen, moet ik dit opnieuw laten onderzoeken of heeft dit niks met elkaar te maken? Huisarts wil over 6 maanden weer bloedonderzoek maar wat adviseer jij? Ik wil me graag weer de oude ik voelen en energie hebben. Alvast bedankt!

    • Als ikzelf in jouw schoenen stond, dan zou ik óók de T3 laten controleren, evenals vitamine B12. Gebruik je toevallig voedingssupplementen waar vitamine B8 in zit?

    • Momenteel gebruik ik alleen de vitamine D op recept. Daarvoor nam ik Supradyn Complex Forte, toen was B12 rond 400 (april) daar ben ik mee gestopt omdat ik mijn waardes wilde weten zonder supplementen. In mei weer geprikt toen was ik ongeveer 3 weken zonder supplementen en was B12 rond 300. Is een daling van 100 normaal als je stopt met supplementen? 300 is naar mijn weten niet heel laag, maar is dat een goede waarde als je nagaat dat ik 3 weken daarvoor extra vitamine B nam? Hoelang blijven de effecten van supplementen zichtbaar? En nieuw onderzoek inclusief T3 over 6 maanden of eerder?

    • Oké, maar de laatste vraag… T3 nu laten prikken of 6 maanden wachten zoals de huisarts voorstelde?

    • Bedankt voor je reactie. Voor zo ver ik ik weet heb ik geen vitamine B8 extra ingenomen (n.a.v. je vraag). Bij een volgend bloedonderzoek zal ik de T3 waardes ook laten nakijken.

  69. Een vraag over de TSH. ik slik pil meer dan 30 jaren. De laatste jaren is mijn TSH naar e laagste kant gegaan. Inmiddels heb ik een cystus bij de hypofyse. Bij het ziekenhuis zeggen dat deze groeit niet en dus moet ik deze gewoon vergeten. Nu heb ik weer een bloedonderzoek gedaan. TSH: 0,34 de F3 en F4 blijken normaal te zijn. Toch ik voel me vermoeid, slaperig, foggy ik eet veel en wordt makkelijk boos. Ik dacht dat perimenopauze heeft hier iets te maken. Ze hebben al de pil van 100 mg per dag naar 88mg minder gedaan. Moet ik nu weer de dosering verminderen?

    • Wat bedoel je precies met “de pil”, “de laagste kant”, “F3”, “F4” en “perimenopauze”?

  70. Mijn TSH is 5.10 en 2 jaar geleden 4.01. Mijn vrije T4 was toen 15 en nu 18. Huisarts zei: slik je medicijnen voor se schildklier? Euh nee. Dan is alles prima in orde? Mijn symptomen: wordt steeds zwaarder, moe na het eten. Prikkelbaar, onrustig etc. etc. Heeft het met mijn schildklier te maken of moet ik dat loslaten?

    • Je TSH is te hoog, hetgeen KAN duiden op een te traag werkende schildklier. Je T4 is echter gestegen ten opzichte van een jaar geleden en aan de hoog-normale kant, hetgeen duidt op een schildklier die niet te traag werkt. Wat je nog zou kunnen vragen aan je arts is of men ook je T3, schildklierantistoffen, vitamine B12, vitamine D en ijzer wil controleren…

  71. Vorig jaar juni is bij mij een te traag werkende schildklier vastgesteld. Ik neem nu 100 microgram Euthyrox en dat ging in eerste instantie goed, maar de laatste tijd krijg ik weer dezelfde klachten als vorig jaar. Bloedonderzoek wijst uit dat mijn FT4 goed is (18), maar mijn TSH is gestegen naar 5.3. Dat snap ik niet. Hoe kan ik voldoende schildklierhormoon binnen krijgen via pillen, maar denkt mijn hypofyse nog steeds dat m’n schildklier te traag werkt? Of zijn dit normale waarden in mijn geval? T3 is overigens niet gecheckt, zou dat verstandig zijn? Ik had door auto-immuunafwijking ook een B12 tekort, maar dat is inmiddels door pillen opgelost. Dank alvast voor je reactie.

  72. Ik heb Hashimoto. De laatste keer bloedprikken was mijn FT4 27,4 en TSH 0,54. Toen gaan minderen met Euthyrox, van 175 naar 150. Ik voel me veel beter, minder hartkloppingen. Nu weer bloed laten prikken en mijn FT4 is 18,7 maar mijn TSH is 5,7! Ik heb een zwangerschapswens dus wil mijn TSH veel lager hebben. Wat is wijsheid? Huisarts zegt zo laten maar dat wil ik niet. Ophogen naar 162,5? Ik heb niet nuchter bloed geprikt, 2 uur na inname medicatie, maar dat heb ik de keer daarvoor ook gedaan…

  73. Beste Paul, ik ben een vrouw van 48 jaar, en heb al mijn leven, diverse klachten, vermoeidheid, spierpijn, snel koud, vochtzakjes onder ogen, kortom ik kan heel het lijstje van trage schildklier aanvinken. bij de huisarts val ik altijd binnen de waarden. febr 2016: tsh 2.2 ft4 18.2 cholesterol 6.15 april 2016 ben ik gestopt met roken, toen ben ik zo ziek geworden, het leek wel n burn out. Heb toen mijn schildklier laten testen: 1 september 2016: tsh 0.15 ft4 17.5 t3 1.2 16 september 2016 tsh 2.7 10 november: tsh 4.2 ft4 17 ft3 3.83 leukocyten 12.9 lymfocyten 5.2 conclusie arts schildklierontsteking, niet behandeld 7 februari 2017 tsh 3.8 ft4 17 21 maart 2017 tsh 3.2 ft4 17 Mijn klachten bleven heel erg, zodat ik van ellende weer ben gaan roken juni 2017, sinsdien ben ik uit de burn-out, maar de meeste kwalen zoals vermoeidheid en spierpijn vochtzakjes en koud etc. zijn nog steeds aanwezig. 28 mei 2018 weer laten prikken: tsh 2.9 ft4 14 ft3 4.7 cholesterol 5.8 Mij valt op nu ik weer rook dat de tsh lager is. Ik wilde eigenlijk zelf jodium en of selenium gaan slikken om te kijken of ik me beter ga voelen, maar misschien heb jij nog suggesties, mijn dokter staat voor veel dingen open. p.s. mijn moeder heeft een trage schildklier, en mijn dochter van 14 is ook erg vermoeid, haar tsh is 2.8, 5 juni moet ze naar de kinderarts. Sorry voor het lange verhaal, alvast bedankt, Groetjes Patricia

    • Zijn je vitamine B12, vitamine D3 en ijzer al eens onder de loep genomen?

    • Hoi Paul, bedankt voor je reactie, vandaag meer uitslagen binnen. ik zie wederom uit naar je reactie, ben het onderhand echt beu, dat we allebei zo vermoeid etc zijn, en dat er (nog) niks aan te doen is. alvast bedankt weer! Groetjes patricia

    • Beste Patricia, de lijst met bloedwaarden kan ik hier niet publiceren omdat ze niet relevant zijn t.a.v. TSH. Ik zal binnenkort een artikel toevoegen (of een forum beschikbaar stellen) over algemene bloedwaardebepalingen. Sterkte en beterschap toegewenst!

  74. Ik gebruik al heel lang (30 jaar) medicijnen v/d werking van m’n schildklier: op dit moment 0,125 mg Levotheroxide teva. Ik werd jaarlijks gecontroleerd door internist: bloeddruk, gewicht, en alle bloedonderzoeken die nodig waren betreft schildklier: TSH, Ft4 enz. enz. Nu, door reorganisaties moet ik dit nu bij de huisarts laten doen: alleen bloedonderzoek waarbij TSH wordt aangevinkt Verder niks. Mijn Is dit laatste voldoende om een goed beeld te krijgen? Alvast bedankt.

    • Hallo, al een geruime tijd heel erg moe kan de hele dag wel slapen last van obstipatie. Afgelopen jaar bijna 10 kilo aangekomen. Vreemde waardes alles iets verhoogd. TSH 6.0 FT3 7.5 FT4 25 Anti TG 340 Anti TPO 120 en prolactine 565 deze uitslagen waren van 3 maanden terug vorige week weer geprikt nog geen uitslag. Waar kan dit op duiden?

  75. Hallo, Ik ben een vrouw van 48 jaar en heb al lange tijd last van allerlei kwalen en er komen er steeds meer bij. Ik voel me al lange tijd niet goed! Er is een maand geleden bloed geprikt op meerdere dingen, waaronder mijn schildklier. Zoals gebruikelijk belde ik na een week naar de assistente van mijn huisarts en kreeg ik de mededeling dat alles in orde is. Ik vroeg nog specifiek naar mijn schildklier, maar ook die bleek volgens haar in orde te zijn. Toch heb ik al lange tijd het gevoel dat mijn schildklier niet in orde is, ik heb teveel klachten die overeenkomen met een trage schildklierwerking, en toen ik van een collega te horen kreeg dat ik met mijn DigiD zelf kon inloggen bij het ziekenhuis en mijn bloeduitslagen kon checken, twijfelde ik dan ook geen moment. Ik begrijp niet dat mij verteld is dat alles oké is, want volgens mij is het dus alles behalve oké! Mijn TSH waarde is 4.51 mU/l en de vrije T4 is 17. Nog geen jaar geleden was mijn TSH 1.97, dus een ontzettend verschil vergeleken met nu. Ik ben nog niet teruggegaan naar mijn huisarts, maar ben dat uiteraard wel van plan. Ik wil echter niet met een of andere smoes terug naar huis gestuurd worden, maar goed voorbereid zijn. Ik vraag me af of ik het bij het juiste eind heb, en zou graag uw mening horen. Vriendelijke groet, Angelique

    • Je FT4 is –navenant de officieuze referentiewaarden– hoog genoeg, maar je TSH is té hoog. In combinatie met je klachten / symptomen (hetgeen de REDEN was om een bloedwaardebepaling te laten verrichten) vind ik dit reden genoeg om óók je T3 onder de loep te laten nemen. Dat men in deze context “alles in orde” roept, vind ik echt belachelijk. Dat is precies de reden waarom ik op Gezond’r al minstens 1.000x heb aanbevolen om zélf je bloedwaarden in te zien door ze ter plekke uit te laten printen of digitaal op te vragen. Overigens is hetgeen men heeft gecontroleerd naar mijn mening niet uitermate zorgwekkend, maar wél een reden om diepgaander onderzoek te verrichten. Heeft men overigens ook je vitamine D, vitamine B12 en ijzerstatus gecontroleerd?

    • Hallo Paul, dank je voor je snelle reactie! Ik heb net gekeken, maar ijzer, vitamine B12 en vitamine D zijn geen van allen gecheckt! Vorig jaar zijn deze wel gecheckt, maar aangezien mijn TSH toen ook nog netjes 1.91 was, kan ik naar mijn idee niet van de waarden van vorig jaar uitgaan. Ik wil nog wel even vermelden dat de bloedafname dit keer vroeg in de ochtend heeft plaatsgevonden, en ik nuchter ben verschenen. Ik heb namelijk gelezen dat de waarden van de schildklier in de loop van de dag veranderen?

  76. Hoi Paul, Sinds enkele maanden gebruik ik Thyrax voor een traag werkende schildklier. Mijn waarden waren niet buiten de kaders maar wel aan de randjes (T4 10.3 en TSH 4.27) maar doordat ik wel al een hele tijd rondliep met klachten zoals concentratieproblemen, grote vermoeidheid, rillerig, dun breekbaar haar en breekbare nagels en ondanks een gezond en bewust eetpatroon dikker worden, een hele lage lichaamstemperatuur en een hele lage bloeddruk, hebben we toch besloten om te kijken of de medicatie daarin zou helpen. Dit deed het en in overleg hebben we de dosering langzaam verhoogd zodat ik iets boven het midden van de T4 waarden terecht zou komen. Bij de vorige meting was mijn T4 waarde 13.8 en mijn TSH 3.38. Zij wilde de T4 toch graag nog iets hoger krijgen dus nu slik ik 0.075 mg. In de eerste weken met 0.075 kreeg ik hartkloppingen (wel ook na een feestje waarop ik een paar wijntjes had gedronken), daarnaast vond mijn vriend me de eerste weken wel wat sneller geïrriteerd. Vandaag bleek mijn T4 mooi op 17 te zitten maar mijn TSH op 0.05. Ze wil nu er toch een beetje af doen en kijken of dat tot een goede waarde komt. Ik vraag me nu af hoe de TSH opeens zo gezakt kan zijn terwijl ik niet heel hoog zit met de T4. En heeft het zin om toch ook T3 te laten testen? Ben benieuwd wat jij er van denkt. Zie soms door de bomen het bos niet meer. Het is een ingewikkeld systeem de schildklier en haar medewerkers. :) Groetjes, Mariska

    • Ja, laat je T3 testen. De kans bestaat dat die (veel) te hoog is.

    • Hallo Mariska, ik herken veel van jouw klachten, waaronder extreme vermoeidheid, lage lichaamstemperatuur, lage bloeddruk, het altijd koud hebben, broze nagels, en haarverlies en toename lichaamsgewicht. Andere klachten zijn: vaak koude voeten/handen/neus, slechte bloedcirculatie, spataderen, slecht slapen, vaak migraine, pijn in nek, schouders en bovenrug, huidproblemen, eczeem en sinds een jaar vitiligo. Aardig wat klachten zou je denken, maar volgens de huisarts is alles in orde. Gelukkig kon ik zelf de bloeduitslagen checken, mijn TSH waarde is 4.51, mijn vrije T4 waarde 17. Naar mijn idee is dit niet oké, en ik ga dan ook zeker terug naar de huisarts!

  77. Hoi op 26 1 2018 was mijn schildklier TSH 1.14 en T4 vrij thyroxine 22 ik slik 100mg levothyrine nu ben ik gezonder en op tijd stip gaan eten let op dat ik gevarieerd en op colidraten let omdat ik anders diabetische 2 krijg slik, geen risperdal meer voor psychoses ben al afgevallen weeg nu 55.2 kilo met 1m60 maar ik moest naar de cardioloog omdat ik maagzuurremmer gebruik i.v.m. middenrifbreuk die prikte mij op schildklier ook en bloedbeeld en chotstorol chorostol goed bloedbeeld bloedarmoede maar mijn schildklier was daar ineens TSH 0.19 vrij T4 21 totaal T3 1,5 ik blijf volgens mij nog steeds afvallen maar de TSH is laag heb ik nu niet een snelle schildklier en moet er niet iets aangepast worden ben wel amandel drink unsweeted gaan doen met havermout en weet verse groenten beetje lijnzaad hennepzaad chiazaad etc de huisarts doet niks moet alleen nu terug voor mijn bloedarmoede.

    • Beste Jolanda, Je verhaal is voor mij een tikkeltje lastig te volgen. Als ik het goed begrijp, gebruikte je reeds levothyroxine voor een te traag werkende schildklier en bleek je TSH bij een tussentijds bloedwaardebepaling plots 0,19 te zijn, je FT4 21 en je TT3 1,5… Je TSH is in dat geval ietwat te laag en je FT4 aan de hoog-normale kant. Dit kán –met name in geval van gezondheidsklachten die kunnen wijzen op een overschot aan schildklierhormonen in de bloedbaan– een reden zijn om de dosis levothyroxine ietwat (echt minimaal) te verlagen, maar ik kan me voorstellen dat men nu nog niet ingrijpt en wenst te wachten op de uitslagen van de eerstvolgende bloedwaardecheck.

  78. In Frankrijk bloedonderzoek gehad. TSH 5,965 micUI/ml aangegeven bevolen waarde 0,550 a 4,780 is dit erg te hoog?

    • Dat ligt er maar net aan wat je verstaat onder “erg te hoog”. In Frankrijk ziet men een TSH van 0,55 blijkbaar als minimum en een TSH van 4,7 als maximum. In Nederland hanteert men meestal een minimumreferentiewaarde van 0,4 en een maximumreferentiewaarde van 4,0. Een TSH-waarde van bijna 6 vind ik in dat opzicht te hoog, maar hoe “erg te hoog” dit in de praktijk is, is afhankelijk van twee andere factoren, namelijk je T4 en T3. Ik zie weleens TSH-waarden boven de 300 en zelfs tegen de 600 voorbijkomen, maar dat betekent niet altijd dat er sprake is van een extreem tekort aan T4 en/of T3. Een extreem hoge TSH-waarde betekent dus niet per se een extreem groot schildklierprobleem of een extreem grote schildklierhormoonafwijking. Bij een TSH-waarde richting de 6 is er in ieder geval een grote kans dat er sprake is van een schildklierprobleem, hetgeen mijns inziens een controle van T4 en T3 rechtvaardigt. En zodra je wéét dat er sprake is van een schildklierprobleem vind ik TSH ondergeschikt aan T4 en T3. Sterkte ermee!

  79. Beste Paul, ik snap er geen bal meer van en eer dat ik bij een internist terecht kom, kan ik wel wat wijsheid gebruiken! Ik heb een traag werkende schildklier, ik zat altijd op 1 wit pilletje 0.1 mg is dat al ik het goed heb. Nu was mij TSH lang te laag tussen de 0.03 – 0.13. Mijn FT4 tussen de 10 – 14. Mijn huisarts heeft me 3 weken geleden geadviseerd om minder Thyrax te nemen; 3 blauwe pilletjes, 0.75 mg als ik het goed heb. Maar na een week begin ik me raar te voelen, problemen met m’n zicht, intolerantie voor licht en een hoofd vol met soep als het ware. Ik neem daarom sinds 2 weken 3 en een halve blauwe. Helaas voel ik me nog geen steek beter. En eigenlijk heb ik me altijd beter gevoeld met 1 wit tabletje. Ik prikte wel altijd in de middag wanneer ik al mijn Thyrax genomen heb en heb gegeten. Zijn mijn waardes daarom niet zuiver geweest? Ik neem nu ook selenium, is dit een goed idee? Alvast ontzettend bedankt! Maaike

    • Een dergelijk lage TSH-waarde duidt mééstal op een fiks overschot aan schildklierhormonen (T4 en/of T3) in de bloedbaan. Een vrij T4 tussen de 10 en 14 pmol/l is echter helemaal NIET te hoog, integendeel! Je te lage TSH en je relatief lage FT4 rijmen dus niet met elkaar. Naar mijn mening zou men dan ook je T3 en schildklierantistoffen moeten controleren en niet zomaar onverhoopt je dosis aanpassen vooraleer men het totaalplaatje naar behoren heeft onderzocht. Want nogmaals: een FT4 tussen de 10 en 14 pmol/l is NIET te hoog en bevindt zich zelfs aan de laag-normale kant, hetgeen niet rijmt met je lage TSH-waarde.

    • Naar alle waarschijnlijkheid dat je schildklier veel te snel werkt, maar er bestaan ook enkele andere potentiële oorzaken van een veel te lage TSH-waarde. Zie ook het artikel hierboven…

  80. Mijn TSH staat op 43. Mijn T4 op 9. Het is net ontdekt en heb nu levothyroxine 50 gekregen over 6 weken weer bloed prikken. Moet ik me nu echt zorgen maken!!!

    • Beste Bridget, Een traag werkende schildklier is niet fijn en kan verscheidene gezondheidsklachten teweegbrengen. Of je je zorgen moet maken? Nee, want stress en bezorgdheid maken een schildklierprobleem er helaas niet beter op… Je kunt beter langzaam toewerken naar een optimale hoeveelheid schildkliermedicatie; dan kan het best zijn dat je niet of nauwelijks klachten ondervindt aan je trage schildklier. Ik zal in ieder geval voor je duimen. Sterkte ermee! Groeten, Paul

    • Dank je wel, Paul! Ik ga het positief inzien, want het is zo dat stress en zo het er niet beter op maakt… En waarschijnlijk met de tijd en juiste medicatie zal het beter worden. Het is alleen op het moment even vervelend qua symptomen, maar daar kom ik ook wel overheen… Bedankt voor je reactie!

  81. Hallo, Ik ben 9 maanden geleden gestart met Euthyrox. Sindsdien zag ik mijn waarde stijgen van 0,03 naar 0,8. Nu echter sinds 2 maanden zie ik mijn waarde weer in een dalende lijn zakken van 0,8 naar 0,4 (16-4). Mijn dosering was 75mcg, moet ik nu naar een lagere dosering? Vriendelijke groet, Linda

    • Of je meer of minder schildklierhormonen moet innemen, is niet te bepalen aan de hand van énkel je TSH-waarde. Bovendien moet je dit altijd bespreken met je arts.

  82. Enkele jaren geleden aan de Thyrax 0,025mg gegaan omdat na aanhoudende klachten (pijn in benen, vermoeidheid, koude handen voeten, opgejaagd wakker worden en dan snel naar toilet om alles eruit te gooien, hierdoor weer angststoornis gekregen). De dokter bloedonderzoek heeft laten doen. Daar kwam uit dat mijn schildklier te langzaam werkte. De waardes weet ik niet meer. Wel had ik ook een B12 tekort (117) en vitamine D tekort. In de tussenliggende jaren zijn de klachten op en af gekomen en gegaan. Nu na een controle voor medicijngebruik ook mijn schildklier weer eens geprikt. TSH is 17 en FT4 13,8. Moet nu twee tabletjes gaan nemen i.p.v. anderhalve. In de tussenliggende jaren heeft de huisarts allerlei diagnoses gesteld: van Fibromyalgie tot angststoornis tot prikkelbare darm. Nu is bij mij het kwartje gevallen en ik vermoed dat alle klachten van mijn schildklier afkomstig zijn.

  83. Zonet aan de telefoon gehoord dat mijn TSH 13 is, witte bloedcellen ook verhoogd… weet niet goed wat ik ervan moet denken. Huisarts wil het zeker opvolgen, maar wilde weten wat de mogelijke oorzaken hiervan kunnen zijn…

    • Wat een verhoogde TSH-waarde betekent, kun je lezen in het artikel hierboven. Mééstal duidt het op een traag werkende schildklier… Een verhoogd aantal witte bloedcellen / leukocyten duidt doorgaans op een bacteriële of virale infectie in het lichaam. De combinatie van een TSH-afwijking en een leukocytenafwijking ZÓÚ in theorie kunnen duiden op een schildklierontsteking, maar dat hoeft geenszins het geval te zijn. Sowieso hoeft de verhoogde TSH-waarde niet per se gerelateerd te zijn aan de verhoogde leukocytenwaarde. Diepgaander (bloed)onderzoek dient uitsluitsel te geven hieromtrent.

  84. Hallo, Begin 2016 ging ik naar een orthomoleculair nadat ik last bleef hebben na een ongeval met hersenschudding en whiplash. Mijn TSH waarde was 1,99 mU/L en mijn FT3 bedroeg 3,8 pmol/L. Zijn conclusie was “hypo” en ik kreeg de natuurlijke versie Thyorid Erfa 30 mg voorgeschreven. Omdat ik dacht dat mijn schildklier wat in de war was van die klap op mijn hoofd dacht / hoopte ik dat dat van zichzelf zou herstellen en stopte ik met mijn medicatie. De gevolgen waren niet min; wazig zicht, grote druk boven / op mijn ogen, een enorme lusteloosheid, huid werd veel droger, mijn lichamelijke thermostaat deed rare dingen en geestelijk liep het ook niet heel erg vlot. Dus terug aan de Thyorid en alles werd weer normaal. Sinds dit jaar is er zoals vele medicijnen geen Thyorid ter beschikking en de natuurlijke varianten zijn voor mij onbetaalbaar, dus weer zonder medicatie door het leven. Alle gevolgen van vorige keer zijn er weer maar omdat het nu al zolang duurt is het echt onhoudbaar aan het worden. Mijn huisarts liet mijn waarden nakijken en FT4 bedragen 14,8 pmol/L en de TSH 3 mIU/L. Volgens de huisarts zijn dit goede waarden en moet het probleem ergens anders gezocht worden ook al weet ik met zekerheid dat het dezelfde gevolgen zijn dan de vorige keer dat ik met de Thyorid stopte. HELP, kunt u mij raad geven over mijn bloedwaarden of wat ik nog zou moeten laten checken? Het is voor mij ook verwarrend om te vergelijken omdat er blijkbaar verschillende eenheden gebruikt worden. Alvast bedankt.

    • Beste Linkin, Persoonlijk snap ik niet hoe de orthomoleculair therapeut erbij komt dat een TSH-waarde van 2 en een FT3 van 4 een traag werkende schildklier indiceert. Het voorschrijven van schildklierhormonen bij zulke waarden is mijns inziens héél vreemd! Je huidige schildklierwaarden (een FT4 van 15 en een TSH van 3) zijn evenmin buitensporig. Ik snap dan ook de beweegreden van je huisarts. Althans, navenant de bloedwaarden die men heeft gecontroleerd… Wat je nog zou kunnen proberen, is uitgebreider schildklieronderzoek laten verrichten. Een goede TSH-waarde en een goede FT4-waarde verkleinen de kans op een schildklierprobleem namelijk enorm (tot zo’n 0,1%), maar sluiten schildklierproblematiek niet voor 100% uit. Aangezien je lichaam goed vaarde bij toediening van dierlijk schildklierhormoon zou je kunnen vragen of men dit hele rijtje wil controleren: TSH, Vrij T4 (FT4), Totaal T4, Vrij T3, Totaal T3, Tg-antistoffen, TPO-antistoffen en TSI-antistoffen. Mochten al deze waarden goed blijken, dan is er absoluut géén sprake van een schildklierprobleem. Overigens kunnen je klachten ook anders worden verklaard. Als je orthomoleculair therapeut ten onrechte schildklierhormonen voorschrijft, dan zullen deze lichaamsvreemde schildklierhormonen je lichaamseigen schildklierwerking onderdrukken. Je schildklier wordt dus lui… Als je vervolgens plotsklaps stopt met de inname van deze schildklierhormonen, ontstaat dus ineens een tekort, met alle gevolgen van dien. Het is dan aan je schildklier om weer harder aan het werk te gaan. Daarvoor is méér TRH nodig en meer TSH nodig. Je hersenen en je schildklier moeten dus weer tot een nieuwe balans zien te komen. Al met al ben ik het bovenal oneens met de stappen die je orthomoleculair therapeut heeft genomen. Groeten, Paul P.S. Zijn je ijzer, vitamine D en vitamine B12 al eens gecontroleerd?

  85. Hallo, Sinds een aantal weken voel ik mij ontzettend vermoeid. Op advies van de huisarts heb ik bloed laten prikken om te kijken of de schildklier ook oké was. Nu was mijn TSH toen 0,1. Na 6 weken gewacht te hebben met opnieuw prikken, bleek mijn TSH 117 te zijn. Nu voel ik mij erg vermoeid, er komt weinig uit mijn handen, heb erg veel last van spierpijn en gewrichten. Ik dacht eerst dat dit gewoon te maken had met het herstellen van de zwangerschap maar de huisarts zei dat dit met de schildklier te maken heeft. De laatste uitslag is dat de TSH 138 is en de T3 erg laag is. De T4 begint wat te stijgen met medicatie die we al wel gestart zijn. Nu moet ik volgende week bij de internist zijn. Kan het zo zijn dat deze waarden gevaarlijk zijn en kwaad kunnen?

    • Het ziet ernaar uit dat je schildklier véél te traag werkt, hetgeen ook wel bekendstaat als hypothyreoïdie en een tekort aan schildklierhormonen in cellen en weefsels tot gevolg heeft. Dit is een potentieel gevaarlijke aandoening die behandeld dient te worden. Hoe langer een traag werkende schildklier onbehandeld blijft, des te ernstiger de potentiële gevolgen voor de gezondheid. Zie ook:

      Heel veel sterkte en beterschap toegewenst!

  86. Zo’n 20 jaar geleden had ik een hyperthyreoïdie daarvoor ben ik succesvol 1 jaar behandeld met medicijnen en ging alles weer normaal functioneren. Ik liet laatst mijn waarden weer eens controleren en nu heb ik een verhoogde TSH van 11,12 bij een normale T4 van 10,3. De klachten die ik heb zijn in het geheel vaak koud, in het bijzonder voeten en handen, emotioneel, slechte concentratie, moe dan lees ik dat het gevolg kan zijn van te traag werkende schildklier kan zijn. Mijn huisarts geeft aan dat ze het alleen behandelen bij klachten. Wat nu te doen? Ik ben toen doorgestuurd naar een endocrinoloog. Lijkt mij dat die er toch meer kijk op heeft.

    • Heel goed dat je je hebt laten doorverwijzen naar een internist-endocrinoloog! Je TSH is veel te hoog en je T4 zit tegen de ondergrens aan. Je T3 zou dan ook best weleens te laag kunnen zijn. En zo te lezen ERVAAR je momenteel (potentiële) schildklierklachten! Dus de beredenering van je huisarts vind ik erg vreemd…

    • Goedemiddag, ik kon niet vinden hoe ik hier een eigen vraag kon stellen alleen een reactie kon plaatsen dus vandaar even zo. Ik heb na mijn zwangerschap Hashimoto “opgelopen”, werd mij verteld dat dit vaak levenslang is. Een jaar lang hier medicatie voor geslikt en tussen door af en toe bloed prikken. Na 1 jaar waren de medicijnen op en belde ik voor een herhalingsrecept, er werd mij verteld om te stoppen en over 14 dagen bloed te prikken. Zo gezegd zo gedaan en volgens de dokter waren de uitslagen prima en mocht ik stoppen. Daarna nooit meer onder controle geweest en nu inmiddels al 6 maanden geleden. Ik zit nog steeds met dezelfde klachten. Hoofdpijn, zwaar vermoeid, zware ogen, nergens zin in, raar dronken gevoel in mijn hoofd etc. Als ik de uitslagen krijg zie en hoor ik ook alleen of ze goed zijn of niet en geen nummertjes. Kunnen jullie mij vertellen wat normaal de gang van zaken is in een geval zoals mij? Controle, waardes, medicatie etc. etc. Alvast bedankt.

    • “De normale gang van zaken” bestaat niet. Iedere arts, ieder laboratorium en iedere praktijk hanteert (tot op zekere hoogte) eigen principes (qua anamnese, diagnostiek, doorverwijzing, medicatievoorschrift, referentiewaarden, et cetera). Natuurlijk zijn er voor bepaalde zaken medische protocollen voor handen, maar hoe strikt deze worden opgevolgd c.q. nageleefd, verschilt eveneens per situatie. Om die reden raad ik bezoekers van Gezond’r te allen tijde aan om een printje / uitdraaitje van bloeduitslagen mee naar huis te vragen, zodat je ze op een later moment op je gemakje kan bestuderen. Daar heb je recht op; het gaat immers om je eigen gezondheidsproblematiek en om je eigen medisch dossier. Mocht men hier moeilijk over doen, dan is dat ronduit absurd. Laat alsjeblieft even weten hoe je waarden eruitzien. En het kan in geval van dit soort gezondheidsklachten raadzaam zijn om naast je schildklierparameters óók je vitamine B12, vitamine D en ijzer te laten prikken. Sterkte!

    • TSH 1.95
      vrije T4 9
      vrije T3 2,8
      endocrinoloog stelt kleine hoeveelheid medicatie voor, 12,5 mg
      huisarts zegt dat waarden laag normaal zijn en geen medicatie nodig
      ?

  87. Een vraag over de TSH-waarde: Na bloedonderzoek bleek ik een TSH-waarde van 5.6 te hebben en mijn T4 is 16. Dit was goed, volgens mij huisarts. Terwijl ik alle heel tijdje last heb van allerlei verschijnselen die wel lijkt op traag werkende schildklier.

    • Ik denk dat ik over je vraag heen lees. Voor de duidelijkheid zal ik een TSH-schema uiteenzetten dat door veel artsen wordt gehanteerd om schildklierproblemen te diagnosticeren:

      • TSH te hoog, T4 normaal, T3 normaal = subklinische hypothyreoïdie
      • TSH te hoog, T4 te laag, T3 te laag of normaal = (klinische) hypothyreoïdie
      • TSH te laag, T4 normaal, T3 normaal = subklinische hyperthyreoïdie
      • TSH te laag, T4 te hoog, T3 te hoog of normaal = (klinische) hyperthyreoïdie (tenzij je levothyroxine of liothyronine inneemt)
      • TSH te laag, T4 laag of normaal, T3 laag of normaal = secundair of tertiair TSH-probleem t.a.v. hypofyse of hypothalamus

      Bij een te hoge TSH-waarde en een normale T4 én T3 is dus veelal sprake van een subklinische hypothyreoïdie.

  88. Hallo, ik heb Graves, gestabiliseerd na een block & replace-behandeling. Een jaar na het stoppen met de medicatie was ik nog steeds stabiel, maar werd er een voorstadium van schildklierkanker (nodule) geconstateerd. Inmiddels is de helft van mij schildklier verwijderd (juni 2017). Sindsdien schommelt het voor mijn gevoel nogal heftig (ik reageer nogal sterk op binnen de bandbreedte “aan de hoge of lage kant” zitten). In oktober was er een vreemd beeld, maar ik wilde niet aan de medicijnen. Twee maanden geleden was ik 24 uur per dag knetter alert en werd iedereen gek van me, maar ik heb geen bloed laten prikken. Ik dacht het wel uit te zitten. Probeerde het ziekenhuis er drie weken geleden van te overtuigen dat ik toch gecheckt wilde worden, maar dat wilde de assistent niet regelen. Nu ben ik heel moe. Bloed laten prikken bij de huisarts: TSH 9 en T4 3,04. Volgens (de assistente van) de huisarts: alles goed dus. Dat voelt echt totaal niet zo. In mei pas weer naar de endocrinoloog. Vraag me af wat er is, als alles goed zou zijn…

    • Ik parafraseer de referentiewaarden uit het artikel hierboven:

      • TSH: 0,4 t/m 4,0 mE/l
      • FT4 (vrij thyroxine): 9,0 t/m 23 pmol/l (voor zwangeren 6,5 t/m 13 pmol/l)
      • T4/TT4 oftewel ‘totaal T4’ (vrij + gebonden): +/- 55 t/m 160 nmol/l

      Je TSH is dus veel te hoog en je (vrije dan wel totale) T4 veel te laag. :(

  89. Ik ben sinds 5 weken overgestapt van Thyrax naar natuurlijke hormonen(Armour), en nu is mijn bloed net weer onderzocht. De TSH is nu 15.48 en de T4 6.3. Ik slik 2 capsules van 15mg Armour dus 30 mg in totaal, mijn orthomoleculair arts wil nog niets veranderen en over 4 weken weer bloed prikken. Eigenlijk voelde ik me na 2 dagen overstap van 0.1 Thyrax naar deze medicatie veel beter in mijn hoofd en was niet meer zo vreselijk moe maar momenteel heb ik heel veel last van mijn spieren. Ik ben een fanatiek paardensporter maar het dressuurrijden op hoger niveau geeft veel problemen, mijn bovenrug en nekspieren slaan helemaal vast… Moet ik nou echt 4 weken wachten of gewoon eigenwijs zijn en de dosering verhogen?

  90. Goedenavond, Ik heb mijn bloed laten controleren omdat ik al ruim 3 jaar een koolhydraatarme leefstijl volg. Ik ben altijd gezond geweest en nooit lichamelijke klachten gehad. Eens in de zoveel tijd laat ik mijn bloed controleren om te kijken of ik wel echt gezond bezig ben. Aangezien ik plots last heb van dunne broze nagels, haaruitval, plots droge huid en vlammende uitslag, vermoeidheid, kramp in tenen en been, niet meer afvallen, koud (nu is het natuurlijk ook koud) dacht ik het is tijd om te laten controleren, mogelijk kom ik wel iets te kort. Mijn vitamine B12 (426) en vitamine D (130), ijzer etc. zijn perfect, ook geprikt op andere zaken wat volgens arts prima was. Mijn TSH is ook op mijn verzoek geprikt (familie komt vergrote schildklier voor) enkele jaren gelden was de waarde 2.6 nu is deze waarde 3.6. Volgens het lab is een waarde tot en met 3.7 binnen de norm. Ik vraag mij 2 dingen af: – Is het normaal dat je TSH waarde in de jaren hoger kan worden? Van 2.6 naar 3.6; – Klopt het dat mijn waarde 3.6 perfect is en dit geen aandacht behoeft? Ik hoor het heel erg graag… Mijn dank is groot.

  91. Ik ben vandaag naar huisarts geweest. Mijn uitslagen zijn TSH 9,53 en mijn T4 13,9. Mijn levothyroxine wordt nu opgehoogd van 50 microgram naar 75. Hoe kan nu mijn T4 wel goed zijn en mijn TSH niet? En hoe kan het dat nu ineens de TSH omhoog is gegaan? Wordt dit erger naar mate je ouder wordt?

    • Laat eerst eens je T3 controleren. Zie ook voorgaande reacties.

  92. Beste Paul, Ik heb een vraagje mijn waardes zijn als volgt: TSH: 0,3, T4: 14,2 en T3: 1,2. Sinds 2 jaar is geconstateerd dat ik een te snel werkende schildklier heb. Deze waardes zijn t.o.v. de vorige keer prikken stabiel gebleven en hierdoor doet mijn huisarts er niets aan. Een half jaar geleden waren mijn waardes: TSH: 0,3, T4: 13,7 eb T3: 1,5 (achtergrondinformatie). Wat vindt u van deze waardes? Alvast bedankt voor uw reactie! Met vriendelijke groet, Melissa

    • Gebruik je momenteel een schildklierremmer of andersoortige schildkliermedicatie?

    • Beste Paul, Bedankt voor uw reactie. Nee, ik heb de afgelopen 2 jaar geen medicatie voorgeschreven gekregen en ook niet gebruikt. Met vriendelijke groet, Melissa

    • Zolang men je totale T3 heeft gecontroleerd zie ik geen grote fluctuaties en ook geen discrepanties t.a.v. de referentiewaarden. Ja, je TSH-waarde is net te laag –hetgeen zou kunnen duiden op een ietwat te snel werkende schildklier— maar je (vrije) T4 en (totale) T3 zijn niet te hoog, hetgeen een te snel werkende schildklier tegenspreekt.

    • Beste Paul, Heel erg bedankt voor de informatie en uw reactie. Met vriendelijke groet, Müge Keser

    • Beste Paul, Is er een manier om de TSH-waarde om hoog te krijgen? Groet, Melissa

  93. Goedemiddag, Al een tijdje heb ik weer klachten zoals extreme vermoeidheid, zenuwachtig en hartkloppingen. Vandaag de uitslag van bloedonderzoek: TSH 3.4 en T4 18,3. Volgens de huisarts goede uitslagen. Vorig jaar waren de uitslagen TSH 1.9 en T4 15.2. Dus zeker wel verhoogde waardes nu. Zou een verhoging van Thyrax niet zorgen dat ik mijzelf beter voel? Ik slik nu 0.1 per dag.

  94. Hoi Paul, Vraagje: Ik heb Hashimoto. Mijn dochter heeft bloed laten prikken: TSH 8.39 en T4 12 – Vitamine D 43,3 en vitamine B12 141. De huisarts zegt dat ze geen schildkliermedicatie nodig heeft, maar ik weet het niet hoor… volgens mij wel. Wat denk jij? Dank je wel! Groetjes, Margriet

    • Bij een TSH die 2x zo hoog is als de opperste grenswaarde en een FT4 die de onderste grenswaarde aardig benadert, zou ik in het minste geval ook de T3 laten controleren. Deze situatie afdoen met “geen schildkliermedicatie nodig” vind ik persoonlijk potentieel nalatig en wanstaltig. Overigens vind ik ook haar vitamine B12 erg laag… En haar vitamine D behoorlijk aan de lage kant…

  95. Goedemorgen. Sinds 7 jaar aan de medicatie voor trage schildklier. Afgelopen jaar veel wisselingen qua medicatie. Nu enige tijd op de Tirosint. Ik zit al 6 jaar op 25 microgram. De TSH was de laatste keer bij controle 4,6 en T4 16. Vanwege klachten werd de dosis verhoog van 25 microgram naar 38 (Tirosint kent 13, 25 of 50…). Na bloedprikken vond de huisarts de waarden oke, terwijl ik mij nog steeds hetzelfde voelde. Wat bleek de waardes waren hetzelfde als de vorige keer. Ondanks de verhoging, waardes hetzelfde. Nu verhoogd naar 50 microgramm. De waardes nu TSH 3,3 3 en T4 16. De T4 is nog steeds hetzelfde. Zou deze niet mee moeten veranderen?

    • T4 is een inactief prohormoon dat nog moet worden geconverteerd naar het actieve schildklierhormoon T3. Het lichaam zal altijd een evenwicht blijven zoeken tussen een optimale hoeveelheid actief hormoon (T3) en een optimale reservevoorraad (T4). Vooral na dosisveranderingen qua schildkliermedicatie kan het lang duren voordat een nieuw evenwicht is bereikt. Wat ik probeer uit te leggen, is dat vooral ook je T3-waarde relevant is om een duidelijk beeld (lees: totaalplaatje) te krijgen. Overigens weet ik niet precies welke klachten je ervoer, maar zijn je vitamine D, vitamine B12 en ijzer al eens onder de loep genomen?

  96. Juli 2017, TSH waarde 0,13 T4. Waarde 25 Inmiddels TSH waarde 15. T4. Waarde 15 Ziekte van Hasjimoto 10 jaar geleden vastgesteld. Slik al jaren tussen 100-150 Mg euthyrax Iemand enig idee hoe de waarden zich n verhouden tot de klachten. Wat hoort hierbij? Ik houd voor het eerst enorm vocht vast en ben flink aangekomen.

  97. Ik heb een vraag; mijn TSH waarde schommelt tussen 0.16 en 0.30, T4 waarde was deze week 16 (wacht nog op T3 waarde). Ik heb dit al ruim een jaar en mijn huisarts zegt steeds “kan zo wel hoor”. Ik ben gegaan naar de huisarts destijds omdat ik moe ben. In plaats dat mijn huisarts iets aan mijn schildklier doet, ben ik doorverwezen naar cardioloog (niets gevonden), KNO arts voor slaapapneu (ook niets) en wat volgende zal zijn, wie weet… Wat nu? Suggesties zijn welkom, want “kan zo wel hoor” vind ik niet fijn én wil echt niet constant moe zijn. Heel erg bedankt voor iedereen (heb ik veel aan verhalen van anderen) en als iemand raad weet, heel graag. Groetjes.

    • hoi, Tero Ik laat 1xp. jaar bloed prikken, omdat het volgens mij geen zin heeft dit vaker te doen. Die moeheid heb ik ook en overvalt mij dan zomaar heel erg. De uitslagen Doen er niet zoveel toe. Het fluctueer (op en neer) altijd, dat betekend dat de uitslagen altijd verschillen. Ik ga puur op van mijn eigen gevoel uit, geen arts kan mee voelen. Door het gebruik van LDN, low dosis naltrexon 3,5mg voel ik mij veel beter. Hoe daaraan te komen is moeilijk omdat er weinig artsen mee bekend zijn. Het geeft een inter actie waar door ik maar 3,4 Euthyrox slik. Vr, gr, Elly

  98. er ligt wat op m'n lever Reageer

    Mijn TSH is 4.95 en mijn ft4 is 15.2 (’s avonds geprikt). Ik krijg levenslang testosteron toegediend omdat ik 2 maal testiskanker heb gehad. Ben de ene keer bestraald en de andere keer chemo gehad. Ik ben vaak moe, ook als ik voldoende slaap. Vaak last van de luchtwegen en het gevoel van slijmen in de keel. Ik ben gluten intolerant. Raden jullie verder onderzoek aan of zijn de waarden op zich geruststellend genoeg? Volgens de huisarts is alles oké.

    • Een TSH van 4,95 is per definitie niet oké, aangezien de officieuze opperste grenswaarde 4,00 is. Ik vind de opmerking van de huisarts “alles is oké” dan ook erg vreemd.

  99. Ik heb sinds eind 2015 medicatie voor de schildklier. De schildklier was vertraagd. De waardes waren niet extreem, maar ik had er baat bij. Sinds echter een tweetal jaren heb ik ook een soort ruis in het hoofd (soort televisieruis zeg maar). En dat begint meestal in de avond en is vaak aanwezig als ik wakker word. Overdag is het meestal te verwaarlozen. Ik ben al bij neuroloog geweest. Gelukkig niets aan de hand. Nu vraag ik me af of het niet te maken zou kunnen hebben met de schildklier (met de dagcyclus bv.).

    • Hoi, hoop dat iemand mij kan helpen.Heb al circa 12 jaar medicijnen voor trage schildklier. Thyrioidium. In tot jan zat ik op 120 mg gecombineerd met euthyrox 50 mg omdat t4 steeds aan de lage kant zat. Ook speelt de overgang een rol ik had circa 60 opvliegers op een dag opgejaagd ecg. januari 2018 bloed geprikt TSH 0.001 Ft4 17.6 Ft3 6.83 Anti TPO 600. Kortom te snel werkend ineens. Medicatie verminderd nu 90 mg Thyrioidium 25 mcg Euhyrox… laatste bloeduitslag Anti TPO 600 Ft4 12.4 TSH 0.18 Ft3 4.7… en sinds 6 weken op glutenvrij dieet om te kijken of de antistoffen dalen. Ik voel me ontzettend moe ben 4 kilo aangekomen in 1 maand wederom… TSH duidt op een snelle werking Ft4 is niet heel hoog… ik weet t niet meer… nog minder medicatie gaat de t4 nog verder omlaag… meer is ook geen optie? Zoals ik het begrijp… wie weet raad?

  100. Ik heb PCOS en al jarenlang gewichtsproblemen (veel te zwaar, houd veel vocht vast). Recent heb ik nuchter mijn schildklierwaardes laten prikken. TSH: 3,3. FT4: 13,8. FT3: 5,1. Anti-TPO <9. Vitamine D: 41. Denkt u dat ik mijn schildklier moet laten behandelen of wat zou u adviseren?

    • TSH, vrij T3 en vrij T4 vallen alle drie binnen de grenswaarden, dus behandeling met schildkliermedicatie is dan zo goed als uitgesloten. Normaliter zou ik zeggen dat het raadzaam zou kunnen zijn om je schildklierwaarden over een week of 6 nogmaals te laten controleren (om het beloop ervan te kunnen zien), maar als je al jarenlang last hebt van de opgesomde klachten, dan zou je mogen verwachten dat je schildklierwaarden inmiddels allang zouden zijn geëscaleerd. Althans, áls de schildklier verantwoordelijk zou zijn voor de betreffende klachten. Dit doet mij vermoeden dat de schildklier niet de onderliggende oorzaak kan zijn van je gezondheidsproblematiek, maar ik ben géén arts.

  101. Hallo, mijn dochter kreeg 5 jaar geleden (toen 18 jaar) schildklierkanker en heeft inmiddels geen schildklier meer. Zij is 6 weken geleden overgestapt van Euthyrox naar Thyrax; dit omdat zij altijd verschrikkelijk moe was en zodoende een ander medicament wilde uitproberen. Zij is nu minder moe, maar… Nu is haar bloed nagekeken en haar TSH-waarde was 6 weken geleden 1,5 (dus normaal), maar staat nu op 22! Er wordt pas over een paar weken weer naar haar bloed gekeken en er wordt voorlopig niks aan gedaan. Wat betekent dit dat de TSH zo hoog is? Kan dit kwaad? Stomme vragen bestaan niet is mij ooit verteld, dus vandaar mijn vraag van een overbezorgde moeder. Mijn dank is groot! M.v.g. Michelle

    • Beste Michelle, Wat een vreselijke ervaring! :( Eet stijgende TSH-waarde duidt meestal op een hogere vraag van het lichaam naar –en dus een lagere aanwezigheid van– schildklierhormonen in bloedbaan, organen en/of cellen. Let wel: wisselen qua merk schildkliermedicatie kan nogal wat voet in de aarde hebben en zodoende de TSH-waarde beïnvloeden. Ik parafraseer Schildklier Organisatie Nederland (SON): “Wees erop bedacht dat het nieuwe merk schildklierhormoon ánders kan werken, ook al gebruik je exact dezelfde dosis. De werking kan sterker of minder sterk zijn. Het werkzame bestanddeel levothyroxine is –bij eenzelfde dosering– in alle merken hetzelfde , maar de hoeveelheid levothyroxine die uit een tablet in het lichaam wordt opgenomen kan per merk of fabrikant verschillen. Dat komt doordat ze verschillende hulpstoffen en vulstoffen bevatten die onder meer van invloed kunnen zijn op de opname van de levothyroxine in maag en darmen. Mensen die schildklierhormoon gebruiken en overstappen op een ander merk moeten goed gecontroleerd worden. Na minimaal 6 weken dient de schildklierfunctie in het bloed te worden bepaald. Indien nodig kan daarna de dosering worden aangepast. Frequentere controle is mogelijk nodig bij kinderen, zwangere vrouwen en patiënten die eerder moeilijk konden worden ingesteld. Als de laatste bloedcontrole meer dan een halfjaar geleden is geweest: ook vóór de overstap bloed laten prikken. Geduld is een belangrijk onderdeel van de behandeling! Bloedonderzoek éérder dan 6 weken heeft geen zin omdat het middel een lange tijd nodig heeft om door het lichaam te worden verwerkt en een nieuw evenwicht te bewerkstelligen. Dit kan soms enkele weken of zelfs maanden duren. Het is belangrijk om het lichaam de tijd te gunnen. Dus: niet te snel overstappen op nóg een ander merk of de dosis té snel verhogen / verlagen. Ook al zijn de bloedwaarden ‘goed’ na de 6 weken-controle, dan kan het nog weken of zelfs maanden duren voordat het schildklierhormoon ook in de weefsels en organen is terechtgekomen. Je kunt daarom nog langere tijd klachten ervaren. Heb dus geduld. Het is aan te raden om een dosisverandering in kleine stapjes te doen. Tijdens de instelfase kan een laag doseringstablet ook gebroken worden. Indien je goed bent ingesteld, kun je eventueel aan de apotheek vragen de tabletten te breken.” (bron) Los van dit verhaal vraag ik me af of men ook T4 en T3 heeft gecontroleerd en hoe deze beide waarden zich verhielden tot de TSH-waarde. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

    • Dat ligt aan de situatie. Als je lichaam al heel lang gewend is aan een bepaalde dosis exogene schildklierhormonen in medicijnvorm, en je zou ineens 24 uur geen schildklierhormonen innemen om nuchter te kunnen worden geprikt, dan kan het zijn dat je hersenen ineens heel veel TSH gaan produceren omdat ze een fikse daling qua T4 en/of T3 gewaarworden. Uiteindelijk zal men dan alsnog op een later moment niet nuchter willen prikken om te zien of de verhoogde TSH-waarde het gevolg was van het ‘overslaan’ van de schildkliermedicatie. Het voordeel van ’s ochtends nuchter prikken is dan weer dat de bloedwaarden zo min mogelijk worden beïnvloed door medicamenten. SON zegt hierover het volgende: “Ongeveer 2 uur na het slikken van schildklierhormonen krijg je een piek te zien in het bloed, dus de TSH wordt ietwat lager, de FT4 hoger. Als je óók T3 gebruikt, kun je eveneens een toename van de FT3 zien in je bloed. Over al dan niet nuchter prikken wordt verschillend gedacht. Sommige artsen adviseren om nuchter te prikken, anderen adviseren om dit juist niet te doen. Maak hierover een afspraak met je arts. Als niet nuchter geprikt wordt, ligt je TSH-waarde iets lager en je FT4-waarde iets hoger dan als wél nuchter wordt geprikt, hiermee moet met het interpreteren van de schildklierwaarden rekening gehouden worden. Bij uitsluitend T4-gebruik schommelen de waarden niet sterk gedurende de dag. Als naast T4 óók T3 wordt geslikt, zijn de schommelingen sterker. Er wordt in elk geval geadviseerd om steeds op één vast moment van de dag te laten prikken.”

  102. Hallo, Ik had al eens eerder op 27 februarieen vraag gesteld over mij Tsh waarde. Nu zei u dat de TSH waarde niet zo relevant was en ook gekeken moest worden in relatie met de T4 en T3. Nu is mijn vraag met mijn zwangerschap: welke T4 en T3 waarde is dan wel belangrijk in relatie met de tsh waarde? Na mijn inziens is vooral de TSH waarde erg belangrijk zoals ook omschreven staat op de site van de schildklierstichting bij een zwangerschap en is deze wel degelijk erg relevant. Groet, Linda

    • Beste Linda, Ik snap je vervolgvraag niet… Wat bedoel je met “welke T4 en T3 waarde”? En bedoel je SON (Schildklier Organisatie Nederland)? Zo ja, kun je me vertellen wat zij precies zeggen over TSH tijdens de zwangerschap? Ik snap dat TSH als aansturingshormoon relevant is en ik heb dan ook nimmer beweerd dat TSH irrelevant is; ik geef enkel aan dat een TSH-bloedwaarde op zichzelf onvoldoende zegt over je schildkliersituatie. Mijn punt is en blijft dat het belang van TSH schuilt in diens kracht om de schildklier te stimuleren tot hormoonproductie. Dus een tekort of overschot aan TSH is op zichzelf geen schildklierziekte; je kunt het enkel zien als parameter, graadmeter, indicator of MARKER waaraan een potentiële schildklier(hormoon)afwijking kan worden herkend. Natuurlijk zou het fantastisch zijn om bij elke individu ter wereld een optimale TSH-waarde te bewerkstelligen, maar dit is een irreëel uitgangspunt. Ieder lichaam is anders, en zo ook ieders TSH-waarde. Hetzelfde geldt voor ieder ander aansturingshormoon… En zo ook voor vitamines, covitamines, mineralen, enzymen, co-enzymen, aminozuren, vetzuren, cholesterolen, antistoffen en ga zo maar door. Geen twee personen hebben exact dezelfde bloedwaarden… Ik blijf dan ook bij mijn eerdere standpunten:

      • TSH-waarden rond de 1,0 worden veelal als ideaalwaarden beschouwd; het verschil tussen 0,84 en 0,77 is in dat opzicht verwaarloosbaar.
      • De TSH-waarde dient altijd te worden bekeken in relatie tot T4 en T3, want de functie van TSH is aansturing van de schildklier en daarmee beïnvloeding van deze beide (pro)hormonen.
      • Een minimale schommeling in iemands TSH-waarde zegt op zichzelf niets; gedurende de dag maakt TSH sowieso een 24-uurs (circadiaan / diurnaal) ritme door, dus TSH wordt niet constant / stabiel geproduceerd, maar veeleer met pulsatiele / stootsgewijze productiepieken. Alleen dit al kan een TSH-schommeling verklaren.
      • Aan de hand van een miniem verschil tussen twee bloedwaarden kan geen beloop worden vastgesteld. Hiervoor zijn aanvullende bloedwaardebepalingen vereist waaruit grotere schommelingen blijken.

      Het enige wat ik hier probeer te doen is vrijblijvend vragen beantwoorden. Als je het met me oneens bent, is dat helemaal prima, maar dan kun je je vragen wellicht beter wegleggen bij je internist-endocrinoloog. Het laatste waar ik zin in heb is namelijk anderen van mijn gelijk overtuigen. Groeten, Paul

  103. Mijn zoon van 16 heeft een TSH waarde van 7.6 wat is normaal voor die leeftijd en waar kan dit op duiden. Hij is ook aldoor vreselijk moe en heeft veel last van opgezwollen klier links in de hals en veel last van hoofdpijn.

    • In notulen van een overleg van kinder-endocrinologen van UMCG uit 02-12-2016 haalde ik de volgende informatie omtrent TSH-referentiewaarden:

      • 0 dagen – 6 dagen: 00,70 tot 15,20
      • 6 dagen – 1 maand: 00,70 tot 10,00
      • 1 maand – 3 maanden: 00,70 tot 08,00
      • 3 maanden – 12 maanden: 00,70 tot 08,00
      • 1 jaar – 6 jaar: 00,70 tot 06,00
      • 6 jaar – 11 jaar: 00,60 tot 04,80
      • ouder dan 11 jaar: 00,50 tot 04,30

      Iedereen boven de 11-jarige leeftijd zou in principe een TSH-waarde tussen de 0,4 en 4,0 of volgens sommigen tussen de 0,5 en 4,3 moeten hebben. Een TSH van 7,6 is dan ook te hoog en duidt meestal op een traag werkende schildklier.

  104. Hallo Paul, hier enkele antwoorden! Ik denk dat ik ongeveer 3 jaar schildklierpatiënt ben, en slik sinds het begin L-Thyroxine (50 mcg), ’s morgens nuchter, een halfuur voor het opstaan. Mijn bloedtest is gedaan ’s morgens om 8 uur, nuchter, 24 uur na de laatste inname van L-Thyroxine. Men heeft T4 vrij en T3 vrij geprikt en in hetzelfde laboratorium. Nu moet ik een volgende bloedtest volgende maand, niet nuchter, als controle. Het commentaar van de arts (met verwijzing naar de hypofyse) was eerder onrustwekkend. Daardoor dat ik ben beginnen te googelen en bij u terecht gekomen. Alvast heel erg bedankt! Groetjes, Magda

    • De verhoogde TSH-waarde indiceert een verhoogde vraag / smacht van je lijf om méér schildklierhormonen: T4 en/of T3. Dit zou in theorie het directe gevolg kunnen zijn van het feit dat je 24 uur geleden voor het laatst levothyroxinenatrium (T4) hebt ingenomen. Ik snap dan ook de keuze van je arts om de eerstvolgende keer een niet-nuchtere bloedwaardebepaling te verrichten. Mocht je TSH dan nog altijd veel te hoog zijn, dan zou inderdaad sprake kunnen zijn van een hypofyseprobleem of hypothalamusprobleem. Maar dit lijkt me vooralsnog een stap (of twee of drie) te ver. Zie eventueel ook:

  105. Hallo Paul, ik ben hier terechtgekomen doordat ik op zoek was naar uitleg i.v.m. mijn bloedtest. Bij de laatste test blijk ik een TSH van 15.53 te hebben, T4 van 13.4 en T3 van 3.26. Deze test is genomen nuchter zonder de dagelijkse dosis thyroxine (50 mcg). Kan jij mij hier meer over vertellen? Groetjes,

    • Kun je misschien iets meer achtergrondinformatie geven? Hoelang ben je al schildklierpatiënt? Hoelang slik je al levothyroxinenatrium? Ben je onlangs overgestapt qua merk L-thyroxine? Hoe laat werd er geprikt? Hoelang heeft er gezeten tussen de op dat moment meest recente levothyroxine-inname en het moment van prikken? Neem je je schildkliermedicijnen normaliter ’s avonds of ’s ochtends in? Laat je je bloed telkens op dezelfde tijd en in hetzelfde laboratorium prikken? Heeft men totaal of vrij T4 gerikt? En heeft men totaal of vrij T3 geprikt? Een TSH-waarde van 15,53 duidt in elk geval op een fiks tekort aan schildklierhormonen in je bloedbaan… Sowieso is de TSH-waarde ’s ochtends vroeg relatief hoog en de FT4 relatief laag, maar een TSH boven de 15 gaat veel te ver om via deze weg te kunnen worden verklaard. Wat zei je arts van deze waarden?

  106. Hallo, ik heb sinds kort een redelijke goede TSH waarde 0,84. Eerst slikte ik 75 microgram Euthyrox en sinds dat bekend was dat ik zwanger ben slik ik nu sinds 4 weken 100 microgram. Daarvoor had ik altijd waardes van 0,03 tot 0,10 met een andere medicatie en een onwetende huisarts, waardoor ik waarschijnlijk ook 2 miskramen heb gehad. Nu ben ik sinds 6 weken weer zwanger en is mijn TSH-waarde sinds 02-02-2018 0,84 dus tegen 1,0 wat best redelijk goed is. Maar sinds 23-02-2018 is deze gezakt naar TSH-waarde 0,77. Moet ik nu omlaag met mijn medicatie of omhoog? Ik maak me nu zorgen want hij mag niet blijven zakken. Met vriendelijke groet, Linda

    • Aan de hand van zulke minimale schommelingen van ja TSH-waarde kun je je dosis levothyroxine niet aanpassen, en dit moet je mijns inziens ook niet willen. TSH-waarden tussen de 0,4 en 4,0 worden over het algemeen als goed beschouwd. Alles rond de 1,0 wordt veelal als ideaal beschouwd. Het verschil tussen 0,84 en 0,77 is in dat opzicht verwaarloosbaar. Bovendien moet de TSH-waarde altijd worden bekeken in relatie tot T4 en T3.

    • Maar met deze indicatie geeft het al aan dat hij aan het zakken is en dat is niet goed omdat ik pas sinds 4 weken 100microgram aan het innemen ben. Wat is daarbij een goede waarde van de T4 en T3 als je 6 weken zwanger bent? Linda.

    • Mijn punt is dat een minimale schommeling in iemands TSH-waarde op zichzelf niets zegt. Allereerst kun je aan de hand van het verschil tussen twee waarden geen beloop vaststellen. Het kan namelijk best zo zijn dat bij een derde bloedwaardebepaling sprake blijkt te zijn van een stijging. Bovendien is een verandering van de TSH-waarde slechts een indicator waaraan een mogelijke stijging of daling van de daadwerkelijke schildklierhormonen kan worden afgelezen. TSH an sich is dus helemaal niet zo relevant.

  107. Mijn dochter is 15 en bij bloedonderzoek bleek ze een TSH-waarde van 5.8 en T4 13.3 te hebben. Ze voelt zich o.a slap, heeft gewichtstoename en een droge huid. Deze symptomen heeft ze nu ongeveer 2 maanden. Vorig jaar heeft bloedonderzoek ook een verhoogd prolactine niveau uitgewezen (26.5). Haar TSH waarde was toen normaal (1.8). Afgelopen zomer is ze met de pil begonnen, na pijnlijke (gebroken) cystes. De endocrinoloog wil niet met behandeling beginnen, maar eerst nog 3 maanden afwachten om te kijken of haar peilingen alsnog gaan dalen. Volgens haar is het gebruik van medicatie levenslang en ze wil het liever nog even afwachten. In de tussentijd voelt mijn dochter zich belabberd en is te zwak om bijvoorbeeld met gymnastiek mee te doen of te kunnen sporten. Denkt u dat we in de tussentijd misschien jodiumtabletten kunnen proberen of kunnen we beter om een tweede mening vragen? Of heeft de arts gelijk en moeten we het nog ven afwachten?

    • Nee, absoluut géén jodiumtabletten innemen! Dit kan de situatie danig verergeren en toekomstige bloedwaardebepalingen onbetrouwbaar maken. Ik snap dat de endocrinoloog wil wachten met levothyroxine voorschrijven, aangezien je dochter nog vrij jong is en (vooralsnog) geen extreme bloedwaarde-afwijkingen qua schildklierparameters vertoont. Bovendien is er sprake van een complexe (multicausale / multicorrelatieve) gezondheidsproblematiek t.a.v. (eierstok)cysten en potentiële prolactinomen, dus ik kan me eveneens voorstellen dat de arts twijfelt over de exacte primaire oorzaak van de klachten die je dochter ervaart. Slapheid, gewichtstoename en een droge huid hoeven immers niet per se het gevolg te zijn van een schildklierprobleem. Een tweede mening kan en mag altijd, maar persoonlijk zou ik óók het beloop van de schildklierwerking in kaart gebracht willen hebben. Drie maanden afwachten vind ik overigens wel vrij lang, maar wellicht heeft de endocrinoloog hier een duidelijke reden voor. Daarnaast zou het raadzaam kunnen zijn om een tekort aan vitamine B12, vitamine D en/of ijzer te laten uitsluiten… Let wel dit is mijn persoonlijke mening.

  108. Beste Paul, Tijdje geleden kwam uit mijn bloedonderzoek dat mijn TSH waarde 7,5 en T4 13,9 is. Mijn arts is toen begonnen mij een lage dosering levothyroxine 25mg. Helaas kreeg ik allerlei vervelende bijwerkingen van dit medicijn. Mijn klachten, vermoeidheid, hartkloppingen, droge huid, gewichtstoename etc. Ik las laatst dat kelppoeder de schildklier ook kan stimuleren om wat harder te gaan werken. Ben nu begonnen met een half theelepeltje per dag te nemen. Mijn vraag is zou dat erg veel kwaad kunnen? Ik las ook dat het helemaal weer niet goed is om dit te doen. Maar ik denk zelf dat het toch een natuurproduct is en weinig kwaad kan wat vind jij?

    • Nee, bij een traag werkende schildklier moet je ECHT geen jodiumrijke voedingsmiddelen of voedingssupplementen innemen. En kelppoeder is –op pure jodium na– in feite het meest jodiumrijke ‘supplement’ dat er bestaat. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak van je hypothyreoïdie kan overmatig jodiumgebruik je klachten flink doen toenemen (qua diversiteit) en verergeren (qua intensiteit). Houd er bovendien rekening mee dat de klachten die je beschrijft juist passen bij een traag werkende schildklier. Het zouden dan ook best weleens symptomen kunnen zijn van je trage schildklierwerking en geen bijwerkingen van je schildkliermedicatie. In dat opzicht is de kans groot dat je klachten niet het gevolg zijn van je medicatie, maar blijven bestaan ondanks je medicatie (of omdat je je medicatie niet inneemt). Voor eenduidigheid en uitsluitsel hieromtrent kun je overigens het beste je huisarts of endocrinoloog raadplegen.

  109. Hoi Paul, Ik heb al een jaar vage klachten.. spiertrekkingen, opgefokt, krampen overal en nooit mezelf. Mijn D en B12 zijn nu goed, maar voel me nog raar. Wat vind jij van deze schilklierwaarden: TSH 1,5… T3 4,27… T4 11,0… Alvast bedankt. Krijg nu ook last van mijn ogen, zere kassen. Opticien gaf aan dat ik een bol oog had en vroeg of ik iets aan mijn schildklier mankeerde! Bedankt i.i.g.!

  110. Hallo ik hoop dat u mij een beetje wegwijs kunt maken… kunt u mij vertellen hoe het kan dat mijn vriend zijn waardes kantje boord TSH 120 en FT4 8 waren voor 3 weken terug en per direct a/d Euthyrox 100mcg moest en nu vandaag waren zijn waardes TSH 6,4 en FT4 58 zijn gelijk door de laborant gebeld en moeten nu wachten op telefoon v/d internist ben hier wel van geschrokken.

    • Een TSH-waarde van 120 is niet kantje boord, maar echt véél te hoog. Een FT4 van 8 ligt onder de minimumgrenswaarde, dus de combinatie van beide duidt op een te traag werkende schildklier. Een TSH van 6,4 is nog altijd te hoog, hetgeen normaliter duidt op een (gering) tekort aan schildklierhormonen. Maar een FT4 van 58 duidt juist op een aanzienlijk overschot. Deze onderling tegensprekende bloedwaarden kunnen het directe gevolg zijn van de schildkliermedicatie (die zich nog moet stabiliseren); immers is een tijdsbestek van 3 weken wel érg kort. Daarnaast KAN het een teken zijn van een auto-immuunschildklieraandoening, maar dit kan uitsluitend worden bekrachtigd dan wel ontkracht aan de hand van eventuele aanwezige schildklierantistoffen in het bloed. Persoonlijk zou ik dan ook de opinie en uitleg van de internist-endocrinoloog afwachten. Deze gene is als geen ander gespecialiseerd in schommelende of disputerende schildklierparameters.

  111. Beste, Heb op 9-2 jaarlijks bloedafname gehad. Klein vitamine D3 tekort (heb al D-kuur) gehaald in apotheker. Dokter zegt ook dat ik een te traag werkende schildklier heb en schrijft L-Thyroxine Christiaens voor van 25mcg/dag. Mijn bloedwaarde zijn: TSH +4,61 (zou tussen 0,27 en 4,20 moeten zijn volgens testuitslag). FT4 -10,7 (zou tussen 11,00 en 24,00 moeten zijn volgens testuitslag). FT3 4,3 (zou tussen 3,7 en 6,1 moeten zijn volgens testuitslag = goed). Ik voel me niet goed bij die medicatie die ik nu 1 week aan het innemen ben. Mijn dokter schrijft heel gemakkelijk medicatie zonder veel uitleg en ik stel me de vraag of ik met deze geringe afwijkingen wel medicatie moet nemen. Heeft u hier een mening over? Ik heb deze week afspraak gemaakt bij nieuwe dokterspraktijk voor second opinion over die uitslag en eventueel nieuwe bloedafname omdat ik nu echt iets zou hebben mij er toch niet helemaal gerust in voel dat deze dokter mij dat zomaar voorschrijft! Alvast bedankt!

    • In iemands medicatiebeleid kan en mag ik me niet mengen. Weet je zeker dat er een minnetje (-) voor je FT4 staat? Een second opinion lijkt me sowieso geen verkeerd idee…

    • Er staat enkel een plus of min voor als de waarde afwijkt (hoger of lager) dan hetgeen normaal is, AO staat er ook een plusje bij de TSB-waarde omdat die hoger is, maar geen plus of min bij de FT3 waarde want due zit goed

    • Ja, precies… In Nederland is dit niet gebruikelijk, vandaar dat ik dit zeker wilde weten. Je TSH-waarde is inderdaad niet extreem hoog, maar desalniettemin te hoog. Je TSH is ondergeschikt aan T4 en T3, maar zelfs als deze allebei (net wel of net niet) binnen de grenswaarden vallen, kan een dergelijke (relatief licht) afwijkende TSH-waarde op een beginnend / subklinisch / preklinisch schildklierprobleem duiden. Of men met zulke waarden direct begint met het voorschrijven van levothyroxine, is –althans in Nederland– sterk afhankelijk per individuele arts. Dus in dat opzicht lijkt het me des te raadzamer om een tweede mening in te winnen. Soms loont het zich om een week of 6 af te wachten en dan eerst nog eens te kijken hoe het beloop is van TSH, T4 en T3…

  112. Hallo, Ik heb een traag werkende schildklier sinds 2016. Na veel klachten en jaarlijkse controle bloed geprikt. Te traag, verhoging levotheroxine van 25mcg. Klachten blijven bestaan, weer prikken waarde TSH 17 begreep andere waarden goed. Gevraagd wat de waarde van TSH hoorde te zijn, 4. Ik begrijp nu niet de uitleg van de huisarts. Schildklier is goed maar lichaam geeft aan van niet was het antwoord. Kunt u mij uitleggen hoe dit zit?

    • De TSH-waarde mag in principe MAXIMAAL 4 zijn, maar de meesten voelen zich optimaal bij een TSH van om en nabij de 1… Een TSH-waarde van 17 duidt op een tekort aan schildklierhormonen in de bloedbaan. “Hoe dit zit” kan ik dan ook niet uitleggen zonder te weten hoe hoog je T4 en/of T3 precies waren…

    • In theorie zou het zo kunnen zijn dat het inactieve prohormoon afdoende voorhanden is, maar niet goed wordt omgezet naar het actieve schildklierhormoon T3. Deze hypothese kan enkel en alleen worden bekrachtigd dan wel uitgesloten aan de hand van je T3-bloedwaarde. De TSH-waarde kan eveneens worden beïnvloed door een afwijking van hypothalamus of hypofyse, maar dit zou zich in het overgrote merendeel van de gevallen moeten reflecteren in T4 en/of T3. Tot slot kan er sprake zijn van de aanwezigheid van TSH-receptor-antistoffen (TBII: stimulerend dan wel blokkerend)… De aanwezigheid hiervan is veelal gerelateerd aan een auto-immuunschildklieraandoening. Om een dergelijk schildklierprobleem uit te sluiten, dient te worden gecontroleerd op schildklierantistoffen.

    • Hallo Paul, Ik ben inmiddels 3 weken verder met verhoging van 50mcg naar 75 mcg levotheroxine. Ik zou in april opnieuw moeten prikken, maar voel me erg vermoeid, slaap heel slecht door, spierpijn en krampen, darmklachten etc. Moet ik dan nog wel zolang wachten totdat de levotheroxine aanslaat?

    • Persoonlijk zou ik in geval van dergelijke klachten éérder aan de bel trekken bij je huisarts (en dus niet afwachten tot april). Houd er echter rekening mee dat de klachten die je omschrijft gerelateerd KUNNEN zijn aan je (nog niet goed met medicijnen onderdrukte) schildklierprobleem, dus in dat opzicht eveneens aan je (een nog niet goed ingestelde dosis qua) schildkliermedicatie. Maar er kunnen ook andere factoren een rol spelen; denk maar eens aan een vitamine D-tekort, vitamine B12-tekort of ijzergebrek. Ikzelf zou in jouw situatie dan ook aandringen bij je arts dat er óók wordt gekeken naar vitamine B12, vitamine D3 en ijzerstatus.

    • Hallo Paul, De huisarts denkt dat mijn klachten niet allemaal van de schildklier kan komen. Vervolgens laten prikken op mijn verzoek naast de waarden van schildklier ook vitamine B12 en D. Inmiddels uitslag vitamines goed, TSH 12 en T4 15.4. nu is de levothyroxine opnieuw verhoogd met 25 mcg. Zou dat niet direct wat hoger kunnen?

    • Hoe zagen de exacte bloeduitslagen van je T3, vitamine D en vitamine B12 eruit? In kleine stapjes ophogen heeft in elk geval altijd de voorkeur boven fikse ophogingen, althans, als het aankomt op L-thyroxine.

  113. Hoi Paul, ik zit met klachten van vermoeidheid en spierpijn e.m., een nodus op mijn schildklier en een verhoogde TSH van boven de 6 mclU/ml. FT4 waarde 1,35 NG/dl,TSRE01 en TPO.01 gemeten alle drie 2 maanden daarvoor. Deze waren binnen het normale bereik. De arts heeft geen medicatie voorgeschreven maar ik begrijp dat ik subklinische ben. Eerder heb ik bij een andere arts vanwege de nodus jodiumtabletten gekregen. Vitamine D is zo’n 3 jaar eerder deficiënt geweest. Deze keer is dat niet gecontroleerd noch B12. Is het zinvol dit nog een keer te laten doen, vraag ik me af met deze waarden. Of kan er beter met medicatie begonnen worden?

    • Het lijkt me zeker zinvol om naast je schildklierwaarden ook (nogmaals) je vitamine D, vitamine B12 en ijzer te laten controleren. Of er reeds dient te worden begonnen met schildkliermedicatie is niet aan mij om te bepalen; dit zul je écht met je (of een) arts moeten bespreken.

  114. Hallo, Ik loop al heel lang met diverse klachten: erg vermoeid, spierpijnen en gewrichtspijnen, hoofdpijn, en het lukt absoluut niet om af te vallen terwijl dat eigenlijk wel zou moeten maakt niet uit hoeveel ik beweeg of hoe weinig (en altijd al heel gezond) ik eet… en nog wat meer vage klachten… Nu heb ik op mijn aandringen bij de huisarts een poosje terug bloed laten prikken, o.a. op schildklier. Eind augustus vorig jaar: De TSH: 3,6… FT4: 14… FT3: 3,2. Volgens de huisarts dus prima. Doe maar rustig aan, ga maar slapen als je moe bent en doei… Hmmm lekker… Nu had ik altijd al heel dunne wenkbrauwen; vooral het buitenste deel. En dit is de laatste tijd nog erger geworden, het is nu echt nog maar een halve wenkbrauw… En de andere klachten bleven dan wel verergerden… Dus toch weer bij huisarts gevraagd bloed te laten prikken in december… Toen als volgt: TSH: 5,3… FT4: 17,3… FT3: 4,60. Weer alles oké volgens de huisarts. En het is weer klaar… Wat moet ik doen? Er zijn diverse andere dingen ook geprikt; dit was ook allemaal oké… Als alles oké is, ik leef gezond… Waarom voel ik me dan al jaren zo? :-( Zijn die normaalwaarden ook echt zoals het altijd is? Naar mijn idee verschillen mensen heel veel, dus waardes kunnen voor de één normaal zijn en voor de andere misschien niet? Maar daar wil de huisarts niet aan. Bedankt alvast voor de reactie!

    • Als je TSH de tweede keer boven de opperste grenswaarde valt en je FT3 de eerste keer echt NET boven de onderste grenswaarde valt, dan is mijns inziens niet per se alles oké. :( Ik snap de reactie van je huisarts dan ook niet helemaal… Zijn je vitamine B12, vitamine D3 en ijzerstatus eveneens gecontroleerd? En zo ja, wat waren de exacte bloedwaarden daaromtrent? En gebruik je voedingssupplementen? Er zijn namelijk vitamines die kunnen interfereren met een schildklierbloedwaardebepaling…

    • Hoi Bedankt voor de snelle reactie! Nee op het moment van beide tests geen supplementen alleen bij de 2e keer wel selenium al een tijdje genomen op aanraden orthomoleculair arts omdat ik bij huisarts geen verdere hulp kreeg daarheen gegaan. Selenium zou goed zijn voor schildklier? Mja daarna was TSH nog hoger… De laatste keer in december heb ik om meer info gevraagd qua prikken en is ijzer ook getest: 14… ijzerbindingscapaciteit: 56… transferrine: 2.47… ferritine: 63… Dat is toch allemaal op ijzergebied?!)… De eerste keer in augustus is de vitamine D (zonder cijfer) geprikt: 91. Zijn dit waardes waar je wat mee kunt? Of kan je misschien een lijstje met dingen geven waarop ik moet vragen om te prikken? Ik ben er zo klaar mee… Maar meer bewegen en gezonder eten is voor mij echt een kwetsend antwoord, want ik weet gewoon dat ik gezonder eet en meer beweeg dan menigeen, en zeker meer dan de huisarts zelf. ;-) Groetjes!

    • Persoonlijk zou ik de huisarts allereerst vragen waarom een TSH-waarde van 5,3 volgens hem/haar “oké” zou zijn… Daarnaast lijkt het me geen overbodige luxe om ook eens je vitamine B12 onder de loep te laten nemen.

  115. Goedemiddag ik gebruik al jaren schildkliermedicijn maar sinds 5 juli weer overgestapt op Thyrax de waardes waren van augustus 6 weken daarna TSH 1.28 en T4 16.4 en november waren ze TSH 1.99 en T4 16.6 nu 14 februari geprikt mijn waardes zijn nu TSH alleen geprikt 3.12 en voel me niet goed hierbij. Koud, pijnlijke kuiten, spieren. Klopt dat ik denk dat ik meer Thyrax nodig hebt zodat ik mij beter voel ben ook angstig af en toe kan dat hiermee te maken hebben ook geestelijk? Gr. Bianca

    • Een stijgende TSH-waarde KAN inderdaad een stijgende behoefte aan schildklierhormonen betekenen, maar dat kan uitsluitend met klem worden bepaald aan de hand van T4 en/of T3. Je TSH op zichzelf is dus niet voldoende om een dergelijke conclusie op te baseren… Overigens KUNNEN je klachten inderdaad stuk voor stuk gerelateerd zijn aan een schildklierhormoontekort, maar ook hiervoor geldt weer dat je huidige T4 en T3 extreem relevant zijn. Mocht blijken dat er niets mankeert aan je actuele T4-waarde en T3-waarde, dan zou het raadzaam kunnen zijn om ook eens je vitamine B12, vitamine D en ijzer te laten controleren.

    • Oké bedankt vind het apart omdat de assistente zei dat het nieuw is dat alleen de TSH word geprikt en mijn huisarts zei dat T3 niet geprikt hoeven te worden als de TSH en T4 tussen de waardes valt.

    • Het kan best zo zijn dat het beleid of het protocol van de huisarts indiceert dat niet verder hoeft te worden gekeken dan de TSH zolang iemands TSH-waarde niet boven de oppergrens van 4 mE/l uitkomt… Maar als iemand met een medische geschiedenis van schildklierproblematiek en een verschuivende TSH-waarde na een overstap naar een ander schildkliermedicament met een verhaal komt over een merkbare klachtentoename, dan vraag ik me apert af of waarom men niet verder kijkt dan beleidsregels en protocollen… Maar ja, dit is slechts mijn persoonlijke opvatting. :?

    • Beste Paul mijn ths waarde is binnen is 1.1 me t4 en t3 hoeft niet geprikt te worden omdat me ths goed is maar heb zoveel. klachten wat raad je me aan om te doen groet Yvonne

    • Beste Yvonne, Kun je misschien iets meer achtergrondinformatie verschaffen over je situatie? Qua aard en duur van je klachten bijvoorbeeld…

  116. margriet Smit westerveld Reageer

    Hoi Paul net de uitslag binnen van het bloed, een vraag ben Hashimoto patiënt, ik gebruik 112 mcg Tirosint. TSH 3,6 – T4 15 totale T3 1,57 – vitamine D 62,2 blijf veel klachten houden moet ik meer Tirosint gaan slikken dank je wel. Vriendelijke groet Margriet.

    • Ik kan en mag me niet mengen in andermans medicatiebeleid, dus concreet medisch advies zal ik niet geven. Mijns inziens zou je TSH-waarde best wat lager mogen zijn en je (vrije) T4 en (totale) T3 best wat hoger mogen zijn… Al is het maar om te zien of je je hier beter bij voelt… Het zou dan ook de moeite kunnen lonen om een stapsgewijze dosisverhoging (in hééééééle kleine stapjes) bespreekbaar te maken met je huisarts of internist-endocrinoloog. Sterkte!

  117. Omdat in 2015 51 jaar was moest ik stoppen met de pil. Ik ben ook nooit meer ongesteld geworden. Twee maanden later begon ik spierpijn te krijgen, stijfheid, ‘sachts beenkrampen, Carpaal Tunnel Syndroom (CTS), moeheid, wisselende stemmingen. Mijn zus heeft Hashimoto en zei laat je eens prikken op je schildklier. Om de 6 weken laat ik me sindsdien prikken en mijn TSH blijft tussen de 7 en 12. T4 tussen 12 en 15. Slik Thyrax 2 tabletjes van 0,025. Vandaag uitslag TSH 7.2 en T4 15.6. Neem maar tabletje erbij zegt de huisarts. Ik voel me sinds ik Thyrax slik echt niet beter. Krijg om de 6 weken ook een B12 injectie, na maagverkleining, 7 jaar geleden. Ben ook in een jaar tijd meer dan 20 kilo aangekomen. Wat moet ik doen? Huisarts volgen of verwijskaart vragen voor endocrinoloog?

    • Ik denk dat je klachten hebt van B12 tekort… Een maagverkleining staat erom bekend een B12 opname probleem te kunnen veroorzaken. Dus injecteren naar de klachten en niet volgens het zogeheten landelijk protocol. Ik denk dat je injecties veel en veel te weinig zijn. Let daar dus ook op. Heel veel sterkte!

    • Deze klachten zouden –behalve met schildklierproblematiek– inderdaad (ook) te maken kunnen hebben met een resterend vitamine B12-tekort op weefselniveau en celniveau. En dit kan inderdaad het gevolg zijn van een operatieve maagverkleining. Zie desgewenst ook:

      Dat neemt echter niet weg dat je TSH hoog is en je schildklierhormoonwaarden relatief laag.

    • Naam mijn mening is je FT4 te laag en je TSH waarde te hoog. De meeste schildklierpatiënten voelen zich heel slecht bij deze waardes en komen aan in gewicht. Met een hogere FT4 (rond de 20) en een lagere TSH (beneden de 1) voel je je vast beter. Je kunt in overleg met je arts je Thyrax elke 6 weken ophogen met 25 mcg totdat je die waardes hebt bereikt. Heel veel sterkte!

  118. Beste Paul, Ik ben in verwarring over mijn bloedwaarden schildklier. Ik ben sinds een klein half jaar onder controle (weer) bij een internist/endocrinoloog omdat mijn TSH te laag was. Deze internist zegt me dat het wel belangrijk is de TSH-waarde, vroeger werd me vaak gezegd: ‘ook al is de TSH waarde te laag, het gaat uiteindelijk om de vrij T4 c.q. T3 waarde’. Zijn die regels veranderd? Maar nu het volgende, omdat de TSH waarde iets te laag was (0,33) en vrij T4 11 kreeg ik van de internist een recept mee voor een lichtere medicatie. Dat was tot dan toe al jaren 1 dag 75 mcg en 1 dag 88 mcg om de dag dus. De arts schreef me 62,5 voor, maar dat voelde niet goed, ik ben toen, na een tijdje geprobeerd te hebben, iets gaan verhogen met de Euthyrox, van 62,5 naar 75. Afgelopen week ben ik weer naar de internist geweest voor controle, en toen bleek dat mij TSH nu 40 is en vrij T4 6! Begrijpt u hier iets van? In ieder geval heb ik trouw zoals gewoonlijk mijn medicijnen ingenomen. De arts was zeer verbaasd en dacht dat het wellicht niet was ingenomen, de medicijnen dus. Maar dat is niet waar, het is dit wel heel vreemd. Van iets te weinig TSH naar veel te hoog! En dat in pakweg 4 maanden. De medicatie was toch ook niet veel veranderd om zoveel verschil te kunnen maken?

    • Een lage TSH-waarde is een indicator voor een overschot aan T4 en/of T3 in de bloedbaan. Als je T4 en/of T3 inneemt in de vorm van schildkliermedicatie (levothyroxinenatrium en/of liothyroninenatrium), dan zal (althans, KAN) dit de TSH-productie remmen. Vanaf dat moment kun je je TSH-waarde zien als “voor 100% ondergeschikt aan T3-waarde en T4-waarde”. De enige plausibele manier om in deze situatie je TSH-waarde omhoog te krijgen, is immers minder medicijnen innemen. Maar dat is geen optie… OF een TSH-onderdrukker c.q. TSH-remmer innemen, maar dat is zeeeeeer ongebruikelijk omdat de potentiële voordelen ervan in deze context niet opwegen tegen de potentiële nadelen. Aangaande je tweede vraagstuk: Het verhogen van je Euthyrox zou er in feite voor moeten zorgen dat je TSH-waarde daalt en je T4-waarde stijgt. Een dergelijke immense stijging van je TSH en daling van je T4 kan ik –aan de hand van de informatie die je hier verschaft– dan ook TOTAAL NIET verklaren. Echt heel vreemd! De verandering van je medicatie kan deze verandering inderdaad niet verklaren en zou zelfs een tegengesteld effect moeten bewerkstelligen: een daling van je TSH en een stijging van je T4 (en T3). (bron + bron + bron + bron) Ik zou bijna denken dat je je schildkliermedicamenten zou moeten laten bestuderen door een kundig laboratorium…

    • Ziekte van Addison (sinds jaren) en schildklierproblemen. Nu neem ik dagelijks L-thyroxine 125 en een halfje (soms iets meer, niet simpel te doseren als je het moet in midden doen) Thyroid ERFA (nam 6 maand geleden een volledige tablet, maar kreeg wat hartkloppingen, dus verminderd). Bloeduitslag: TSH minder dan 0,2… Vrij T4 1,8… Vrij T3 7,1… Gewicht is 5kg omhoog t.o.v. 6 maand geleden. Ben ik op de goede weg nog? Bedankt alvast!

    • Hallo Martine, Je vrije T4 is te laag en je TSH is veel te hoog. Wat zegt je arts hiervan?

  119. Beste Paul, Hoe of welk orgaan reageert vanuit de hypofyse als je geen schildklier meer hebt? Wie stuurt wie dan aan? Slaat je lichaam dan een stap over en heeft het dan wel effect om TSH en T4 te bepalen? Of kun je dan beter ook altijd T3 mee prikken? Bedankt voor het antwoord! Groetjes, Visje

    • De schildklier heeft binnen het endocriene systeem geen aansturende functie, maar juist een ontvangende. Als je geen schildklier meer hebt, zal er simpelweg niet meer worden gereageerd op TSH, dus een TSH-waardebepaling heeft in dat opzicht geen zin meer. Indien je geen schildklier meer hebt, krijg je per definitie schildkliermedicatie: levothyroxine (T4) en/of liothyronine (T3). Het bloed kan bij ontbreken van een schildklier wel worden gecontroleerd op T4 en T3 om te zien of je voldoende van zulke schildkliermedicijnen inneemt. Zie eventueel ook:

  120. Beste Paul 5 maand geleden bevallen en door post fatale depressie klachten bloed laten controleren. TSH 0.01 en VRIJE T4 33.20. Heb ik dan een te snel werkende schildklier en hoe komt het dat ik mezelf meer herken in de symptomen van een te traag werkende schildklier (de psychische klachten, concentratieproblemen bijv.).

    • Je TSH en FT4 duiden inderdaad op een veel te snel werkende schildklier… Althans, op een overschot aan schildklierhormonen in de bloedbaan… Dat er destijds sprake was van een teveel aan schildklierhormoon –al dan niet door toedoen van een te snel werkende schildklier– wil echter niet per se zeggen dat daar nu nog steeds sprake van is. Zo zijn er situaties denkbaar waarin een te snelle schildklierwerking overgaat in een te trage schildklierwerking. Wanneer zijn je bloedwaarden aanvankelijk gecontroleerd? Wanneer zijn ze voor het laatst gecheckt? Welke stappen zijn tot nog toe ondernomen? Welke diagnoses zijn gesteld? Zijn er reeds medicijnen voorgeschreven?

    • Vergeten melden maar ik geef ook borstvoeding en ook daarin herken ik de klachten van de te traag werkende schildklier mijn kindje wilt namelijk constant drinken en als ik kolf komt er bijna niks uit. Daarom ben ik bang dat ik te weinig melk zou hebben… Ik kan pas midden februari bij de endocrinoloog terecht.

    • Volgens mij is een verminderde moedermelkproductie niet per se gerelateerd aan een traag werkende schildklier. Desalniettemin lijkt het me van belang om zo spoedig mogelijk zekerheid te krijgen hieromtrent… Misschien kun je je huisarts of de zorgbemiddelaar van je zorgverzekeraar contacteren om te zien of er iemand is die je al eerder kan informeren over de potentiële consequenties van je schildkliersituatie voor je borstvoedingspatroon en het drinkpatroon van je kindje?

    • Dag Paul mijn bloed is eergisteren getrokken dus das nog maar net.. zo raar dat ook men partner alles herkent bijna van de symptomen van de traag werkende schildklier. Maar wat hij net zei.. die symptomen lijken natuurlijk wel op de symptomen van een depressie, misschien is het daarom dat het zo herkenbaar is? Er is nog niks gebeurd qua medicatie. Ik kreeg net men uitslagen en nu moet ik wachten tot 15 februari wanneer ik naar de specialist kan. Rond de borstvoeding komt straks de vroedvrouw dus zij zal me wel tips kunnen geven. Zij weet veel meer hieromtrent dus dat is oké. Wat ik nu vooral raar vind is dat ik nog bijna niks van gewicht kwijt ben geraakt na de bevalling, en toch 30kg bijkwam. Eerst dacht ik dat dit met de schildklier te maken zou hebben, maar blijkbaar zou ik door de te snel werkende schildklier juist moeten afvallen… wat niet het geval is…?! Heeft niet iedereen deze gewichtsdaling dan? Alvast erg bedankt!

    • Nee, niet iedereen met een te snel werkende schildklier ervaart per definitie een daling van het lichaamsgewicht. De stofwisseling en vetverbranding blijven afhankelijk van het totaalplaatje van energie-inname en energieverbruik. Je metabolisme wordt wel verhoogd door een overactieve schildklier, maar deze verhoging is relatief en in verhouding tot talloze variabelen, waaronder dieet, bewegingspatroon, energiehuishouding, et cetera. Zijn je vitamine D, vitamine B12 en ijzer trouwens ook al gecontroleerd?

    • Neen dat is nog niet gecontroleerd! Al weet ik zeker dat ik B12 tekort heb krijg hier al heel lang spuiten voor. Ik neem elke dag Omnibionta sinds de zwangerschap. Maar ik vraag het aan de dokter maandag of deze ook zijn getest en anders laat ik hem opnieuw bloed prikken. Er is een verband tussen beide?

    • Relatief veel mensen met schildklierproblemen hebben eveneens te kampen met een tekort aan vitamine B12, vitamine D en/of ijzer. De exacte onderlinge causale en/of correlatieve verbanden zijn vooralsnog vaagjes… Bovendien overlappen de symptomen van schildklierproblematiek met de karakteristieken van deze nutritionele tekorten.

  121. Op 22-11-2017 bloed geprikt. TSH 5,3; T4 15,5… • Een verhoogde TSH-waarde duidt op een te langzame schildklier; Ik gebruik 0,025 mg Thyrax. Ik doe overmatig transpireren en krijg ontzettende hartkloppingen. Op advies een kwart van de tablet Thyrax eraf. Minder transpireren (opvliegers) maar wel hartkloppingen m.n. na het eten (ik wijt dit aan het feit dat mijn schildklier op gang moet komen). BRANDENDE OGEN. Moet ik nu nog meer Thyrax minderen of meer gebruiken. Huisarts zegt dat komt omdat Thyrax een synthetisch hulpmiddel is. Wat is uw mening?

    • Een verhoogde TSH-waarde kan inderdaad duiden op een te traag werkende schildklier, maar inderdaad ook op een te lage dosis levothyroxine (Thyrax e.a.) of op een probleem van de hypofyse of hypothalamus. Zie ook het artikel hierboven… Hartkloppingen vormen juist een bekende potentiële bijwerking van een te snel werkende schildklier of een overdosering aan schildkliermedicatie. Uiteindelijk is de aard van je TSH-waarde ondergeschikt aan je T4, T3 en klachtenpatroon… Een dosisverlaging lijkt me al met al de veiligste beslissing van je arts. Al is het maar om te zien wat dit doet met je klachten en schildklierwaarden… Weet je wellicht ook de waarde van je vrije of totale T3? Overigens ben ikzelf geen arts en is het dus niet aan mij om medische adviezen te geven. Ik kan enkel vrijblijvend met je meedenken…

  122. Ik ben een vrouw van 47. 14 jaar geleden werd een te traag werkende schildklier ontdekt. Sindsdien slik ik medicijnen. Eerst Thyrax en nu al meer dan een jaar Euthyrox. Voor de overstap was mijn TSH-waarde redelijk stabiel. Hij was rond de 1 en vlak voor de overstap 0,43. Toen ik overstapte veranderde hij in 0,05. Toen langzaam minder medicijnen. Van 125, naar 100, naar 112, naar 100. Toen werkte hij nog steeds te snel. (TSH 0,37) Toen naar 88. Vier weken later was de TSH 4. FT4 was 17,2. Ik had veel klachten; zowel lichamelijk als psychisch. Moe, spierslapte, obstipatie, spierspanning, concentratieverlies, vergeetachtigheid, druk op oren. Vreemd gevoel ik handen en voeten (spanning en kou). Ik slik vitamine D ampullen. Na 6 weken waren de klachten nog het hetzelfde. Euthyrox was aangepast van 112 naar 100. Mijn TSH was niet gedaald maar iets gestegen naar 4,1. FT4 18 en FT3 4,1. Nu heb ik weer meer medicijn gekregen. Al drie weken terug naar 112. Ik ben nog steeds (al ruim 2 maanden) ziek thuis met dezelfde klachten. Kun je me meer duidelijkheid geven alsjeblieft? Ik wil me weer graag fit voelen en aan het werk :) Bedankt!

    • Is je B12 waarde al een geprikt? Bij een tekort aan vitamine B12 krijgen ze de schildklier niet goed ingesteld want de schildklier heeft B12 nodig om te functioneren. Je klachten komen ook erg overeen met die van een vitamine B12 tekort.

    • Mirtjekoekepirtje

      Hoi Marianna, ik zag je verhaal en wou je zeggen dat ik sinds de overstap naar Euthyrox dezelfde klachten heb en nog zelfs meer dan dat. Drie jaar geleden is bij mij de schildklier helemaal uit gehaald ik ben nu 27. De eerste tijd slikte ik ook Thyrax en ging het echt in stappen vooruit. Sinds de overstap naar Euthyrox is alles in heel veel stappen achteruit gegaan. Het voelt echt alsof me leven een puinhoop is omdat je je anders wil voelen maar dat niet lukt. Ik heb echter ook al een aantal verhalen gelezen afgelopen maanden / jaar van verschillende mensen die ook problemen hadden sinds de overstap van Thyrax naar Euthyrox. Misschien toch om iets met je arts te bespreken een ander schildkliermedicijn? Ik heb binnen 2 weken een afspraak met mijn arts en zal dit ook zeker aan het licht brengen. Groetjes, Mir P.S. Bij mij is trouwens de bloedwaarde altijd in orde, ook vitamines en dergelijke in bloedonderzoeken…

  123. Hallo Paul, Mijn TSH is nu 3x gemeten, volgens de huisarts is alles goed want het valt mooi binnen de referentiewaarden (2014 2,4; 2017 3,5 en 3,3). Zou er toch sprake kunnen zijn van een schildklierprobleem? En zo ja, hoe kom ik erachter of dat echt zo is? Ik word behandeld voor een vermoedelijk vitamine B12-tekort, ik heb begrepen dat B12-tekorten en schildklierproblemen vaak samen voorkomen.

    • Beste Floor, Schildklierproblemen gaan inderdaad opvallend vaak samen met tekorten aan vitamine B12, vitamine D, ijzer, jodium en magnesium. Dat wil echter geenszins zeggen dat er altijd sprake is van een dergelijke samenloop, integendeel… De TSH-waarden die je opsomt, suggereren een gezonde schildklierwerking, maar er is een duidelijke stijging richting het hoog-normale gebied te zien. De KANS op schildklierproblemen is al met al klein, maar definitief uitsluitsel kan enkel worden gegeven aan de hand van T4 en T3.

  124. Hallo, sinds februari is er Graves (snelle schildklier) vastgesteld. Behandeling is B&R. Nu na 9 maanden gaat eindelijk mijn TSH wat omhoog. Nu 0,09 (was 0,01). Alleen gaat mijn Ft4 omlaag. Nu 12 (was 15). Ik vraag me af of dit normaal is… Ik lees verschillende berichten over gebruik Euthyrox. De 1 zegt wel verlagen & de ander zegt weer van niet i.v.m. de Ft4 die zakt. Kan je Ft4 weer omhoog gaan als je TSH stijgt? Zo nee, hoe krijg ik mijn TSH weer omhoog?

  125. Ik heb een vraagje. Ik slik medicijnen voor een te trage schildklier afgelopen juli bleek dat ik teveel slikte en een waarde had van TSH 0,01 en een T4 vrije thyroxine van 32,3. Ik voelde mij super goed maar moest minderen van de huisarts en nu een paar weken later is de T4 – 26. Maar het gekke is dat ik mij nu niet meer zo goed voel! Wat denk jij van deze waardes?

    • Indien er sprake is van (vrij) FT4 dan zit je nu weer netjes binnen de grenswaarden. Maar dat je je hierbij minder fit voelt, is natuurlijk geen goed teken. Is je vrije of totale T3 ook al eens gecontroleerd? En je ijzer / vitamine D?

    • Dank u wel voor uw antwoord. Ik heb toevallig vanmorgen vitamine D laten prikken en ik zal aan de huisarts vragen over hij over 5 weken de T3 waarden wil laten prikken. Dat wordt namelijk nooit geprikt.

  126. Nee, geen van allen is ooit onder de loep genomen. Ik ga me er eens in verdiepen, dank!

    • Dag Paul, ben onlangs gestart met pil en weer gestopt i.v.m. verhoging van mijn triglyceriden. Ik voelde mij niet optimaal en was daarom begonnen met de pil omdat ik dacht dat ik overgangsklachten had. Inmiddels ben ik mij wel slechter gaan voelen en is door huisarts ook op schildklier geprikt . Ik kreeg van huisarts TSH door van 14. De assistent. Licht verhoogd zei ze. Nu, ik heb volgende week afspraak, maar lees op diverse fora dat 14 hoog is. Ik voel mij eigenlijk pas echt slecht sinds laatste week (likt beetje op griep), met zere longen en moeilijke ademhaling. Wijt dat aan beetje bronchitis maar hoef niet te hoesten verder. Hoe erg is een dergelijke verhoging en hoe kan dat? Twee weken geleden surfte ik nog (wel uitgeput) maar avond weer prima. Alles gaat redelijk alleen explosieve kracht is moeilijk en heb last van veel hartkloppingen. Kan dit er plotseling zijn en is het gevaarlijk nu? Groet, Annet

    • Hallo Annet, Een te hoge TSH-waarde (hoger dan 4,0 mE/l) duidt op een te trage schildklierwerking. Een TSH-waarde van 14 is dus drieënhalf keer zo hoog als het maximum en –dus inderdaad– echt geen “lichte verhoging”. Een TSH-verhoging an sich is niet per se gevaarlijk. Het betreft een marker / indicator / parameter die kan duiden op een schildklierprobleem. En een schildklierprobleem kan wel gevaarlijk zijn zolang het onbehandeld blijft. Vandaar dat men binnenkort waarschijnlijk ook naar je T4, T3 en/of schildklierantistoffen zal gaan kijken…

  127. Beste Paul, Ik ben sinds een jaar of 3 gestopt met anticonceptiepil en sindsdien heb ik vage klachten zoals snel warm, gejaagd / zenuwachtig gevoel, vermoeide spieren en zo nu en dan een zeer lichte menstruatie. Ik heb vaak gedacht aan een (iets) te snelle schildklier, soms heb ik ook het gevoel dat ik de schildklier ‘voel’. Mijn huisarts zag tot nu toe geen aanleiding om het verder te laten onderzoeken, maar sinds ik heb laten vallen dat er een kinderwens is nu toch voor de zekerheid. Mijn waardes zijn TSH 0,87 en FT4 11,6. Volgens de huisarts keurig binnen de norm. Kan het nog aan te raden zijn om mij op andere schildklierwaardes te laten testen of moet ik mijn klachten in een andere hoek zoeken? Dank voor het meedenken.

    • Je TSH zou door velen perfect worden genoemd. Je FT4 is laag-normaal tot normaal. Ik snap dat je arts geen reden ziet tot nader / diepgaander schildklieronderzoek, dus ik verwacht dat je klachten inderdaad in een andere hoek dienen te worden gezocht. Zijn je vitamine D, vitamine B12, ijzer, magnesium en kalium al eens onderzocht?

    • De klachten lijken op typische overgangsklachten. Als je wilt kun je je huisarts vragen om informatie over hormonen om de klachten te verlichten.

  128. Hoi hoi wij proberen zwanger te worden cd 2e al 2.5 jaar bezig inmiddels 3 vroege miskramen en 1 missed abortion verder. O.a. vermoeidheid en obstipatie heeft me laten bloedprikken TSH 4.31 en FT4 18.4. Heb gelezen dat voor zwanger worden er wordt aangeraden een TSH van max 2.5… Klopt dat?

    • Ja, dat klopt. (bron + bron + bron) Het lastige is echter dat je je TSH-waarde niet voor het uitkiezen hebt. Je TSH-waarde wordt beïnvloed door je schildklierwerking, dus men zou je schildklierwerking medicinaal moeten beïnvloeden om je TSH-waarde te kunnen sturen. En dan nog is het de vraag welk causale of correlatieve verband bestaat tussen TSH enerzijds en zwangerschapsproblematiek anderzijds. Het is immers niet aangetoond dat het ‘kunstmatig bijsturen’ van iemands TSH-waarde verbetering brengt in diens zwangerschapssituatie. Het lijkt mij een goed plan om je huisarts eens om een doorverwijzing te vragen naar een internist-endocrinoloog / schildklierspecialist, en daarnaast om een doorverwijzing naar een gespecialiseerd gynaecoloog. Ik ben GEEN arts of andersoortig medicus, maar dit lijkt me een vreselijke en onhoudbare situatie waarin gespecialiseerd medisch onderzoek ten zeerste op zijn plaats zou zijn… Onwijs veel sterkte en beterschap toegewenst!

    • Misschien verstandig om geen foliumzuur te slikken maar folaal met B12. Ga daar maar een op Google. Schildklier problemen en een gestoorde opnamen van foliumzuur gaan vaak samen.

  129. Hi, Mijn moeder is al een tijdje erg moe. Ze is bekend met een trage schildklier. Ze slikt Thyrax (75). Haar waarden zijn TSH 5,4 en T4 22,3. De huisarts zegt dat ze alleen naar de T4 kijkt en dat het goed is. Ze is ook bij de cardioloog geweest omdat haar hartslag 100 is. Haar hart is verder in orde. Ik vraag mij af of het in orde is zo.

  130. Hoi Paul, een beetje uit nieuwsgierigheid deze vraag… ruim een jaar geleden ben ik begonnen met de Levotiraxine medicijnen. ik heb mij 1 maand goed gevoeld alles bij elkaar. mijn waarden schommelen heel erg volgens de huisarts. Vorige maand vertelde ze dat mijn waarden net zo zijn als dat ik net begon met mijn medicijnen. toen overgegaan op de tyrax. maar nu dus met bijwerkingen. ik overweeg om een internist te raadplegen, wat zou je adviseren? Ik ben ontzettend moe en mijn stemming is niet te pijlen maar vaak chagrijnig. ook heb ik al een paar jaar een hele stijve nek, en vorige maand hoorde ik van mijn chiropractor dat dit ook met de schildklier te maken kan hebben, al heb ik mijn huisarts hier nooit over gehoord. Hieronder mijn waarden van mijn te trage schildklier. oktober 2016: vrij t4 18 en de Tsh 2.8; januari 2017: vrij t4 15 tsh 6.5 anti tpo 224; februari 2017: vrij t4 23 Tsh 0.20; mei 2017: vrij t4 20 tsh 0.36; september 2017: vrij t4 19 tsh 2.5… B.v.d voor je tijd, en reactie.

  131. ik ben al een paar maanden bezig om erachter te komen waardoor ik mij de laatste maanden zo beroerd voel. 2 keer een bloedonderzoek gedaan en de eerste keer waren mijn waardes ( 8 maanden geleden ) TSH 2.06mlE/l en nu TSH 0.12 mlE/l de assistente zei je hebt een te snel werkende schildklier en de dokter zegt juist te traag. Ik zou heel graag willen weten wat het nou echt is… ik kan pas eind november in het ziekenhuis terecht.

    • Wauw, wat een blunder van je arts… Een dergelijke veel te lage TSH-waarde duidt op een te snel werkende schildklier. Uitleg omtrent dit werkingsmechanisme (de wisselwerking tussen TSH enerzijds en schildklierhormonen anderzijds) vind je in het artikel hierboven.

    • Beste Paul, Bedankt voor de snelle reactie, klopt het dus dat mijn waardes te laag zijn en dat ik een te snel werkende schildklier heb?

    • Ik ben GEEN arts, maar naar mijn persoonlijke mening is je TSH veel te laag, hetgeen inderdaad duidt op een te snel werkende schildklier.

  132. Ik voel me al jaren vermoeid en inmiddels uitgeput waardoor ik niet meer kan werken en zelfs mijn leefwereld steeds kleiner wordt. Vandaag heb ik nog maar eens eerdere uitslagen van bloedtesten opgevraagd bij mijn huisarts. Ik wil ze graag aan u voorleggen. Uitslag 2006: TSH: 3.2 en vrij T4: 15.6… Uitslag 2012: TSH: 4.7 en vrij T4: 14.8… Destijds heeft de huisarts geen vervolgonderzoek gedaan met deze uitslag. Zou het toch kunnen dat mijn vermoeidheid hiervan komt?

  133. Ik voelde mij al een tijdje moe. Maar aangezien ik (ongeveer 5 maanden geleden) bevallen ben en een baby veel energie eist, ben ik er niet op ingegaan. Totdat ik tintelingen en gevoelloosheid in mijn vingerkootjes kreeg. Heb mijn bloedwaardes laten controleren en TSH waarde is 18.29, T3 is 2.31 en T4 is 0.67. Ik geef borstvoeding en ben bang dat bij medicijngebruik dit nadelige effect op mijn baby zal hebben. Kan ik nog iets doen behalve medicijngebruik?

    • Nee, bij een serieus tekort aan lichaamseigen (endogene) schildklierhormonen kun je eigenlijk alleen lichaamsvreemde (exogene) schildklierhormonen innemen…

  134. Ik zit steeds op grenswaardes nu 5.4 TSH en 13,4 T4 vrij, en heb een behoorlijke vitamine D tekort waar ik pillen voor heb. Verder willen ze er niet mee, maar ik voel me K en wordt doorgestuurd naar een psych… weet niet zo goed wat ik er van moet denken allemaal…

    • Zoals je in het artikel hierboven –en in de honderden reacties hieronder– kunt lezen, ligt een TSH-waarde van 5,4 ruim boven de opperste grenswaarde. Mijns inziens zou men dan ook je (vrije of totale) T3 onder de loep moeten nemen.

  135. Ik hoop dat u mij advies kan geven. Vorig jaar ben ik in februari bij de huisarts geweest omdat ik een lange lijst met klachten had wat zou kunnen wijzen op een traag werkende schildklier. Na bloedonderzoek was de TSH 2,79 t4 vrij 12. Ik werd naar huis gestuurd en moest maar gaan praten met iemand van ggz. 2 maanden later (april) waren me klachten verergert en had ik een bult in mijn nek. Ze hebben mijn bloed getest TSH 4,17 t4vrij 11,5 in het ziekenhuis hebben ze een echo gemaakt en bleek een struma te hebben na 2 puncties de uitslag gekregen een goedaardige tumor en moest het verder maar uitzoeken. Waarde in het ziekenhuis in juni was: TSH 3,44 t3 vrij 4,9 t4 vrij 11,8. Nu na dik 1,5 jaar zijn mijn klachten verergert en heb ik een second opinion aangevraagd omdat ik sterk het idee heb dat ik echt een traagwerkende schildklier heb maar dit niet uit de bloeduitslagen komt. Half september hebben ze daar weer bloed afgenomen TSH 2.0 t4 vrij 13,5 wat volgens hun waarde goed is… het vreemde is dat mijn vitamine D iets verlaagd is volgens hun moet dit 50> zijn en is bij mij 46 maar wat blijkt is dat mijn bezinkingen 29 is wat volgens hun niet hoger dan 20 mag zijn. Als ik goed heb gelezen heeft dit te maken met een ontsteking maar het kan ook zijn dat mijn lichaam vecht tegen mijn schildklier (hashimoto?) mijn vermoede was als sterk. Ik heb het volgende gelezen: Hashimoto en normale TSH: behandelen of niet? ON ZATERDAG, 15 FEBRUARI 2014. Hashimoto is een ontsteking aan de schildklier die wordt veroorzaakt door een auto-immuunreactie van het immuunsysteem dat de schildkliercellen door een stoornis als vijandig beschouwt. En vervolgens in een reactie daarop antilichamen gaat produceren die zich aan de schildkliercellen hechten om ze als vijandig aan te merken waarop ze door andere cellen van het immuunsysteem vernietigd worden. Hashimoto is een ziekte. Deze ziekte leidt op den duur tot verlies van schildklierfunctie en wordt dan een conditie, een toestand: hypothyreoïdie. De ziekte van Hashimoto kan worden aangetoond via verhoogde antilichamenniveaus in het bloed. De meeste endocrinologen en conventionele artsen behandelen de ziekte van Hashimoto niet zolang andere schildklierfunctietesten zoals TSH binnen de normale range zijn. Een studie van Duitse onderzoekers heeft echter aangetoond dat een behandeling met schildklierhormonen bij een nog niet verhoogde TSH wel degelijk zinvol kan zijn. In een studie van 21 patiënten met verhoogde antilichamen, maar normale TSH, werd de helft van de patiënten een jaar lang behandeld met schildklierhormoon, de andere helft werd niet behandeld. Het bleek dat in de behandelde groep de niveaus van de antilichamen en het optreden van ontstekingen significant gedaald was. In de niet-behandelde groep stegen de niveaus van de antilichamen of bleven gelijk (Thyroid, 2001, 11(3): 249-55, One-year prophylactic treatment of euthyroid Hashimoto’s thyroiditis patients with levothyroxine: is there a benefit?) Deze uitkomsten werden bevestigd op een conferentie van de Endocrine Society in 2005, waar Dr. Ting Chang verslag deed van een gelijksoortig onderzoek van zes maanden. Bij de respondenten die schildklierhormonen hadden gekregen waren niet alleen de antilichamenniveaus substantieel gedaald, maar ook de TSH. Een Japanse studie van vijftien maanden toonde aan dat bij de behandelde groep het vrije T4 steeg, terwijl de TSH-niveaus daalden, evenals de niveaus van de antilichamen. De omvang van de schildklier nam eveneens af in de behandelde groep. (Endocr J(Japan Vol. 52: 337-343 (2005). Effects of Prophylactic Thyroid Hormone Replacement in Euthyroid Hashimoto’s Thyroiditis. Preventieve behandeling lijkt dus te helpen; het leidt tot een vermindering van antilichamen en kan helpen voorkomen dat de ziekte omslaat in de toestand: hypothyreoïdie. Mensen met een vergrote schildklier (struma) en symptomen als angst, slecht slapen, vermoeidheid, gewichtstoename, depressie, haaruitval, spierpijnen, hoofdpijn, concentratieproblemen etc., al die symptomen die kunnen wijzen op de ziekte van Hashimoto maar die door een TSH-test niet bevestigd wordt omdat de waarden binnen de normale range liggen, wat is trouwens normaal gezien alle kritiek die op deze Gouden Standaard mogelijk is, zouden er goed aan doen om hun arts te vragen om een test op antilichamen en bij hoge scores een behandeling met schildklierhormoon te overwegen. Wat is jou gedachten over mijn situatie? Zou het zinvol zijn om voet bij stuk te houden dat ze hashimoto verder uit zoeken? Wat voor onderzoeken kan ik dan nog op eisen? Of moet ik me er bij neerleggen dat ik niks heb behalve een goedaardige tumor?

    • mij werd ook verteld na de schildklierpunctie dat ik waarschijnlijk een goedaardige struma had. maar moest wel geopereerd worden omdat de struma anders groter kon worden. tijdens de operatie bleek toch dat het kwaadaardig was en hebben ze meteen de hele schildklier verwijderd.

  136. mijn tsh is -0.04 wat zou er met mijn lichaam gebeuren moest de waarde -0.00 zijn geweest

    • Dat is niet te voorspellen… TSH is slechts een profactor. Het gaat om de reden waarom je TSH afwijkt, dus de onderliggende oorzaak. Een veel te lage TSH waarde kan ervan de oorzaak zijn dat je schildklier stopt met het produceren van schildklierhormonen (hetgeen erg gevaarlijk is), maar een extreem lage TSH-waarde kan evengoed het gevolg zijn van een extreem overschot aan schildklierhormonen (hetgeen eveneens gevaarlijk is). Een TSH-waarde van 0 is op zichzelf niet iets dat ervoor zorgt dat er per definitie iets concreets met je lichaam gebeurt.

  137. ik heb 1,5 jaar geleden een ontstoken schildklier gekregen, ik was toen 50 jaar. Dit is toen met ibuprofen 600 geleidelijk overgegaan, de schildklier was toen te snel maar dat is na ongeveer 3 maanden naar te langzaam gegaan. TSH van 14(juli 2017) naar 5,8 (april 2018) de endocrinoloog adviseerde mij nog een half jaar af te wachten omdat na een ontsteking het meestal weer vanzelf goed komt. Nu weer laten prikken en de waarde was 6,1. Ze zegt het ligt eraan hoe jij je voelt, je kan een lichte medicatie levothyroxine gaan nemen, maar het hoeft niet. Ik werk, sport en er is mee te leven. Ik heb wel wat strammere spieren, sneller spierpijn, mijn spieren verzuren sneller met sporten. Ook wat sneller humeurig, moe maar doe ook best veel (denk ik). Ik zou me wel wat fitter willen voelen maar ben bang dat als ik eenmaal aan die pillen begin ik er niet meer mee kan stoppen als ik bijvoorbeeld bijwerkingen krijg of me er niet beter door voel. Ze belt me dinsdag terug omdat ik nog vragen heb en niet weet wat ik moet. Kunt u mij advies geven? Ik weet overigens geen T4 en T3 waardes…

  138. Onze dochter van 16 jaar kamt al ruim een jaar met vermoeidheidsklachten. Haar schildklier bleek opgezet te zijn en heeft in november 2016 een echo moeten laten maken. Haar schildklier bleek idd opgezet en ontstoken te zijn. Nu 9 maanden later en nog steeds veel last van vermoeidheid en een dikke keel opnieuw een echo laten maken. Nog steeds opgezet en ontstoken. TSH waarde 6.55 en FT4 waarde is 17. Kunnen de vermoeidheidsklachten hier van komen en wat voor advies hebt uw.

  139. Vraagje, bij mijn zoon zijn de volgende waarden vastgesteld; TSH 3.5, FT4 12 en T3 1.4. Nu valt dit natuurlijk binnen de waarden maar wel maar net. Hij heeft naast zijn zwaarlijvigheid ook last van andere symptomen behorende bij afwijkingen van de schildklier. Wel of niet verder laten onderzoeken door een internist? Zelf ben ik na de geboorte van mijn zoon gediagnosticeerd met hypo.

  140. Hallo, Ik ben op zoek naar ervaringsdeskundigen en hun mening. Ben 55 en eigenlijk nooit ergens last van gehad altijd topsport gedaan maar door een medische keuring i.v.m. arbeidsongeschiktheidsverzekering als zelfstandig ondernemer zijn er toch schildklierafwijkingen bij me geconstateerd. In 2016 is bij mij dus een te snel werkende schildklier geconstateerd waarbij tevens struma (gezwollen schildklier) was opgetreden. Hoewel de zwelling goed zichtbaar was had ik behalve dat ik het altijd snel warm had en veel zweette nergens last van. Mensen om me heen vonden me wel snel qua doen en praten etc maar dat is volgens mij gewoon een persoonlijheidsding. Bij nader onderzoek bleek mijn schildklier dus veel te snel te werken en ik had een verhoogde waarde van 44,5. Omdat me verteld werd dat een dergelijke verhoging niet gezond was en omdat de struma nogal erg opgezwollen werd en er ook niet uit zag heb ik me na lang afwegen laten behandelen met radioactief jodium (als alternatief voor medicijnen en operatie). Nu 3 maanden later is mijn waarde van 44,5 naar 10 gedaald, struma vrijwel niet meer zichtbaar, doch mijn TSH schijnt niet meetbaar te zijn omdat dat onder de 0,02 zit. Mijn internist zegt dat dat normaal is na die radioactieve behandeling, maar ik kan er verder op internet weinig over vinden. De voorgestelde situatie is nu dat ik schildklierhormonen ga slikken, maar ik ben daar nogal huiverig voor omdat ik eigenlijk liever geen chemische troep in mijn lichaam wil. Het was al een hele stap om die radioactieve pil te slikken. Nu ik op internet de bijwerkingen en reviews van het medicijn lees (Teva Levothyroxine 50 microgram) word ik helemaal niet vrolijk. Mijn concrete vragen: – Is het idd normaal dat TSH niet meetbaar na bijna 4 maand radioactief jodium? (ik heb de kleinste dosis gekregen waarbij ik nog net een dag in quarantaine moest in ziekenhuis); – Wat is de normale schildklierhormoonwaarde Mijn waarde is nu 10 en op internet lees ik verschillende meningen en waardes betreffende de normaalwaardes; – Wat indien ik die pillen niet slik? Ik merk dat ik sneller aankom, maar ben inmiddels overgestapt op veganistisch en biologisch eten (of i.i.g. minstens vegetarisch) en stop ook met roken en ben weer begonnen met sporten; – De apotheker vertelde me dat het een kunstmatig / chemisch hormoon in mijn pillen is en ik kan nergens iets vinden over langetermijneffecten want ben nogal wantrouwend richting farmaceutische industrie dus werkende (biologische / non chemical) alternatieven zijn welkom. Weet iemand hier iets van?

  141. Hallo, Ik heb natuurlijk ook een vraag.. Ik heb een maagverkleining gehad… en nu heb ik B12 tekort, ik krijg om de 6 weken een injectie, kalium schommelt.. mijn hele vitaminen huishouding is in de war.. Maar nu begint mijn TSH ook te dalen (nu. O,28 was een jaar geleden 0,78). En T4 17. En ik heb allerlei vage klachten. Prikkende benen en armen. Nb Ik heb ook een ablatie gehad wegens hartritmestoornis.. ik 58 jaar. Graag als het kan meer informatie over de bloedwaarden ..dank u

  142. Ik heb een vraag. Ben het laatste jaar vrij moe en heb last van me spieren en gewichten. Na bloedonderzoek bleek me TSH waarden 2,4 te zijn. Betekent dit nu dat ik niets aan me schildkieren heb, of moet ik vragen naar meer testen.

  143. Goedendag. Ik ben in 2012 geopereerd aan een zogenaamde struma. Er is toen 90% van mijn schildklier weggehaald. Sindsdien gebruik ik dagelijks levothyroxine 100 mg per dag. Ik merk dat ik de laatste maanden klachten heb die zijn te refereren aan een te traag werkende schildklier, zoals niet kunnen afvallen, vermoeidheid, moeite met stoelgang, veel koud incl. handen en voeten, menstruatie is niet regelmatig etc. Ik heb mijn bloed laten testen, maar de HA vindt alles normaal TSH 0,42, FT4 20. Dit was normaal, maar ik hou toch veel klachten die mijn leven beïnvloeden. Wat kan ik zelf doen? Wat kan ik nog meer doen? Ik ben ten einde raad.

    • Wat ik in jouw situatie allereerst zou doen, is aandringen op een bloedwaardebepaling van T3 (actief / geactiveerd schildklierhormoon), vitamine D3, vitamine B12 en ijzerstatus.

    • Hallo Beata, hier gelijkaardig verhaal, ook in 2012 90% van mijn schildklier weggehaald. ik neem ook l-thyroxine 100 mg (ook al een aantal keer moeten verhogen en verlagen van dosis). veel klachten die blijven, ook extreme vermoeidheid. ik ga waarschijnlijk starten met natuurlijk schildklierhormoon (armour thyroid).

  144. Ik ben steeds erg vermoeid en heb een vergrote schildklier (struma). Mijn TSH-waarde is 8,3 en mijn FT4 is 10,7. Mijn vitamine D-waarde is < 7,5 en B12 is 383. Ik heb een stootkuur gekregen voor mijn vitamine D. Moet ik mij zorgen over mijn schildklier?

    • Het is niet aan mij om te bepalen of je je wel of geen zorgen moet maken. Feit is dat je TSH-waarde ruim 2x zo hoog is als de maximale bovengrens…

  145. Bestaat er ook zo’n uitgebreid overzicht van de waarden voor volwassenen? Ik kan ze bij het umcg niet vinden.

    • Populaire referentiewaarden voor T3 zijn als volgt:

      • FT3 (vrij triiodothyronine): 3,0 t/m 8,0 pmol/l
      • T3/TT3 oftewel ‘totaal T3’ (vrij + gebonden) +/- 1,0 t/m 3,5 nmol/l

      Heeft men TT3 gemeten, dan is een waarde van 4.3 te hoog. Heeft men FT3 gemeten, dan is 4.3 aan de laag-normale kant…

  146. Beste Paul, sinds december ben ik overgegaan op Thyreoïdum. Eerlijk gezegd merk ik weinig verschil met Thyrax dat ik ruim 30 jaar heb gebruikt. Is het al bekend of de nieuwe serie Thyrax écht hetzelfde is als uit de oude fabriek? Er zijn nogal wat overstappers / terugstappers die het anders vinden werken…

    • Ik zou je graag uitsluitsel geven, maar helaas kan ik dat niet. De fabrikant van Thyrax hield in 2015 (ten tijde van de welbekende problematiek door toedoen van de overstap van glazen potjes naar doordrukstrips; zie: reactie + reactie + reactie) ook vol dat er niets aan de samenstelling van het medicament was veranderd. Zelfs laboratoriumanalyses zouden geen verschil in de chemische samenstelling hebben aangetoond. Toch kreeg men duizenden verontrustende klachten van gebruikers binnen?! Inmiddels gaat men ervan uit dat de klachten het gevolg waren van het feit dat blisterverpakkingen een betere bescherming bieden tegen omgevingsfactoren… Dus zelfs al zou er in theorie sprake moeten zijn van “dezelfde Thyrax”, dan nog kan ik niet garanderen dat de uitwerking ervan in een individu onveranderd is gebleven. Dit is dan ook helaas echt een kwestie van uitproberen… :(

    • Mijn TSH is nu 0.32, T4 is 12 T3 is 4.3 de endocrinoloog durft niet de medicatie te verlagen omdat ze bang is dat de T4 te laag wordt. heb gisteren ergens gelezen dat bij NSH de TSH vaak (te) laag is, ft3 moet in de “upper half” zitten en ft4 in de “mid range”. Maar wat zijn die ranges?

    • Bedoel je met NSH natuurlijk schildklierhormoon? De kans dat je TSH hierdoor afneemt, is inderdaad relatief groot omdat er zowel T4 als T3 in zit. Beide hebben de potentie om de TSH-waarde te (onder)drukken. Is daadwerkelijk je vrije T3 gecontroleerd of toch je totale T3?

    • Op jouw vraag over T3 en T4… er staat op het formulier FT3 en FT4

  147. 12 weken geleden naar de huisarts geweest met klachten over smaakverandering, dus geen moeheid o.i.d. Bloedgeprikt, en daar kwam uit dat ik een vitamine D en B12 tekort had, en mijn TSH waarde was 7.8 (FT4 weet ik even niet, maar was normaal) Wekelijks 2 keer B12 laten spuiten en vitamine D aangevuld. Na 6 weken weer bloed laten prikken. Vitamines waren prima, maar nu waren mijn TSH waarde 13 en mijn FT4 waarde 11.2. Terwijl ik dus eigenlijk geen klachten had, moest ik beginnen met Thyrax. Dat slik ik nu 5 weken, eerst 2 tabletjes in de ochtend, maar ik voelde me zó ellendig, dat ik vorige week terug ben gegaan naar 1 tabletje in de ochtend. Maar nog steeds voel ik me slecht, terwijl ik me dus voordat ik dat gebruikte kiplekker voelde… Ik vraag me dus af of het niet gewoon een verhoging kan zijn geweest, even, die TSH. En als ik geen klachten had, hoe erg is het dan als ik niks slik tegen die verhoogde TSH? Dat is dus eigenlijk mijn vraag.

    • Hoe hoog waren je vitamine B12 en vitamine D3 precies? Je TSH is simpelweg veel te hoog en je FT4 is NET niet te laag… Wat interessant zou zijn om te weten, is of je T3 en schildklierantistoffen binnen de perken zijn. Eigenhandig stoppen met Thyrax zou ik zeker niet doen. Weet je zeker dat je nieuwe klachten het gevolg zijn van de Thyrax? Immers is er sprake van meerdere gezondheidsproblemen en (een combinatie van) meerdere medicamenten en supplementen… De aanvankelijke smaakverandering zou overigens te maken kunnen hebben met je vitamine B12-tekort, maar absoluut ook het gevolg kunnen zijn van een (al dan niet beginnend) schildklierprobleem.

    • Mijn B12 is nu weer normaal, en de smaak is ook weer normaal. Toen dat weer normaal was, was mijn TSH 13. Zes weken daarvoor, mét de vitaminetekorten, was deze 7.8. Ik ben toch gestopt met de Thyrax, en ik voel me 100 keer beter. Ik bel nog even met de huisarts voor overleg.

  148. Taillieu lieve Reageer

    hallo, ik heb nu na 6 maanden op advies van de arts nog eens bloed laten prikken TSH 6?26 EN ft4 11,6 is dit zorgwekkend? Menen jullie dat verder onderzoek is aangewezen en er medicatie zal volgen, voel me wel wat moe heb vaak erg jeukende vingers ’s morgens en kramp in mijn dij?

    • Een TSH-waarde van 6,26 is ronduit te hoog. Een FT4 van 11,6 is aan de laag-normale kant –dus behoorlijk laag– maar (vooralsnog) niet TE laag. In deze context zou je: A. Willen weten hoe hoog je vrije of totale T3 is… B. Over ongeveer 6 weken nogmaals je TSH en FT4 laten controleren om het beloop van deze waarden in kaart te brengen… En C. Je vitamine B12, ijzer en vitamine D3 laten controleren… Althans, dat is mijn persoonlijke en ondeskundige opvatting.

    • Hallo, Mijn dochter heeft enorme last van vermoeidheid. We hebben bloed laten prikken en volgens huisarts is alles normaal. Na een uitdraai van de uitslagen opgevraagd te hebben, blijkt haar TSH-waarde 4.7. Ze is 9 jaar. Is dit normaal?

    • Beste Marianne, In bovenstaand artikel over TSH-waarden worden vaak gebruikte schildklierreferentiewaarden voor volwassenen uiteengezet met een veralgemeende consensus. Voor kinderen die nog volop in ontwikkeling zijn –en wiens lichaam nog volop in de groei is– gelden afwijkende referentiewaarden. Hierbij een overzicht van schildklierreferentiewaarden voor kinderen (uit een overleg van kinder-endocrinologen van UMCG 02-12-2016):
      TSH

      • 0 dagen – 6 dagen: 00,70 tot 15,20
      • 6 dagen – 1 maand: 00,70 tot 10,00
      • 1 maand – 3 maanden: 00,70 tot 08,00
      • 3 maanden – 12 maanden: 00,70 tot 08,00
      • 1 jaar – 6 jaar: 00,70 tot 06,00
      • 6 jaar – 11 jaar: 00,60 tot 04,80
      • 11 jaar tot 20 jaar: 00,50 tot 04,30

      FT4

      • 0 dagen – 6 dagen: 12,00 tot 32,00
      • 6 dagen – 1 maand: 12,00 tot 28,30
      • 1 maand – 3 maanden: 12,00 tot 28,30
      • 3 maanden – 12 maanden: 12,00 tot 25,60
      • 1 jaar – 6 jaar: 12,30 tot 22,80
      • 6 jaar – 11 jaar: 12,50 tot 21,50
      • 11 jaar tot 20 jaar: 12,60 tot 21,00

      FT3

      • 0 dagen – 6 dagen: 02,67 tot 09,70
      • 6 dagen – 3 maanden: 03,00 tot 09,30
      • 3 maand – 12 maanden: 03,30 tot 09,80
      • 1 jaar – 6 jaar: 03,70 tot 08,50
      • 6 jaar – 11 jaar: 03,90 tot 08,00
      • 11 jaar tot 20 jaar: 03,90 tot 07,70

      Eerlijk is eerlijk, context heb ik niet, maar naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening zouden dit weleens de meest recente gegevens uit betrouwbare bron kunnen zijn omtrent schildklierwaarden voor kinderen en adolescenten. (bron) Volgend deze tabel met parameters valt de TSH-waarde van je dochter nog net binnen de norm / grens. Dat neemt niet weg dat dit naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening reden genoeg zou moeten zijn om ook de T4 en T3 onder de loep te nemen. Sterkte en groeten, Paul

    • Dankjewel voor je reactie Paul. De T4 is ook geprikt en is 17.6. Zo te zien valt die prima binnen de waarde. Kan ik er dan vanuit gaan dat het ok is bij haar? T3 is niet geprikt. Wel heb ik ook mijn twijfels bij de vitamine B12 waarde van 299. Volgens het laboratorium valt dit binnen de norm maar op internet vind ik hele andere waardes voor kinderen. Hebben vitamine B12 en TSH iets met elkaar te maken?

    • T4 is inactief prohormoon. Als T4 wordt omgezet naar T3 ontstaat actief schildklierhormoon. Een goede TSH maakt de kans op schildklierproblemen extreem klein. Een goede T4 maakt de kans op schildklierproblemen nog veel kleiner. Maar uiteindelijk kan er alsnog sprake zijn van een T3-tekort en dus van schildklierproblematiek. Maar die kans is dus zeeeeeer klein… In beginsel bestaat er geen direct causaal of correlatief verband tussen TSH enerzijds en vitamine B12 anderzijds, maar er bestaat wel degelijk een indirect verband tussen schildklierproblemen enerzijds en vitamine B12-tekorten anderzijds. De oorzakelijkheid is vooralsnog onbekend, maar feit is dat opvallend veel schildklierpatiënten te kampen hebben met tekorten aan vitamine B12, vitamine D en ijzer. Zie eventueel ook dit artikel:

  149. Ik wil graag weten of mijn bloedwaarden goed is TSH waarde is 0.76 miu/1 VRIJ T4 waarde is 19.6 pmol /1 Graag reactie hier op nog wel vermoeidheid verschijnselen en haaruitval en droog haar Aan kom in gewicht terwijl ik niet veel eet geen tussendoortjes altijd gezond en vers.

    • Miu/1 en pmol/1 zijn geen bestaande eenheden / grootheden. Misschien kun je nog even goed je labformulier en bovenstaand artikel bekijken…

    • Ik heb een waarde van TSH 0,76. En vrije T4 van 19,6. Zijn dit goede waardes voor een traag werkende schildklier?!

  150. Heb voor de schildklier bloedgeprikt omdat ik toch veel symtomen ervan heb maar de uitslag was niets aan de hand goed dus dit zijn de waarden TSH 0.81 mu/l Gr sloovie

  151. Dag Paul. Ik ben naar de internist gestuurd met vermoeidheidsklachten, die steeds heviger werden. Daarnaast wisselende bloeddruk, afvallen ondanks normaal eetpatroon en nachtelijke transpiratie. Voordat ik bij de internist kwam ben ik met een hele hoge bloeddruk en snelle hartslag op de eerste harthulp terechtgekomen. De TSH-screening was begin avond 3.9. Ik heb medicijnen gekregen om bloeddruk te verlagen en hartslag te normaliseren. Twee maanden later weer geprikt en was de TSH waarde 2.4 en FT4 18 (’s morgens vroeg in de ochtend). Dit zouden normale waardes moeten zijn. Kan het zijn dat er toch een schildklierprobleem is? T3 is niet gecontroleerd, maar vraag me af of dit ook zinvol is bij deze waardes. De huisarts denkt erover om mij alsnog naar een endocrinoloog te verwijzen. Dank alvast voor uw reactie.

    • Beste Lin, Bij een TSH-waarde van 2,4 mE/l en een FT4 van 18 pmol/l is de kans op primaire schildklierproblemen nagenoeg nihil. Je aanvankelijke TSH-afwijking lijkt me veeleer de oorzaak van een gezondheidsprobleem dat niet direct gerelateerd is aan de schildklier. Bijvoorbeeld een ontsteking. Zijn je ontstekingswaarden al eens onder de loep genomen? Ervaar je maagklachten, darmklachten, pijn nabij bepaalde onderbuikorganen of bovenbuikorganen? Zie eventueel ook:

    • Beste Paul. Dank voor je reactie. Ja er is geprikt op ontstekingswaarden en ik heb verder geen pijnklachten in het gebied van mijn buik/maag. Ik ervaar alleen een uitputtende vermoeidheid, die in golfbewegingen komt en gaat. Ik zal het waarschijnlijk in een andere hoek moeten gaan zoeken. Mijn huisarts denkt aan een hormoonstoornis, maar dat schijnt een ingewikkelde materie te zijn. Groet, Lin

  152. Sonnieschildklier Reageer

    Beste Paul, wil je even meedenken. Zes weken geleden weer terug naar de Thyrax (moest over op andere medicatie omdat Thyrax uit de handel was, maar daar reageerde ik slecht op). Sinds paar weken weer echte hypo klachten (moe, concentratieproblemen, pijn in gewrichten en spieren, last van tranende / rode ogen). Vanochtend uitslag FT4 – 23 en TSH 0.22. Huisarts stelt voor om gezien de waardes de Thyrax te verlagen van 125 naar 100 mg. Haar uitgelegd dat me dat gezien de klachten een slecht plan lijkt. En verzocht om aanvullend T3 te bepalen. Heb jij nog tips? Wat zou jij adviseren?

    • Je (lage) TSH en (hoge) FT4 duiden wel degelijk op een overschot aan schildklierhormonen in de bloedbaan. Gezien je klachten is het inderdaad niet onverstandig om je T3 te laten controleren. Daarnaast zou het raadzaam kunnen zijn om ook de aanwezigheid van schildklierantistoffen te laten uitsluiten. Tot slot zou ik vooral ook eens je bloed laten controleren op tekorten aan vitamine D, vitamine B12, ijzer en magnesium. Sterkte ermee!

    • Sonnieschildklier

      Dank voor je snelle reactie Paul. Destijds bij diagnose Hypothyreoïdie had ik geen irr. antistoffen. Kan dat in de loop der jaren veranderen? Zou jij medicatie al verlagen dan of zou je aanvullend bloedonderzoek afwachten?

    • Of zich na verloop van tijd schildklierantistoffen kunnen ontwikkelen, is volkomen afhankelijk van de onderliggende oorzaak van je traag werkende schildklier. Aangezien ik geen arts ben, kan en mag ik geen advies geven over andermans medicatie, maar als ik in jouw schoenen zou staan, zou ik inderdaad alvast akkoord gaan met een dosisverlaging. Zie eventueel ook de volgende artikels:

    • tennisfreak

      Beste Paul, graag jouw mening. Ik heb Hashimoto met Tg-antistoffen en onlangs ook overgestapt van Thyrax naar Eutyrox. Nu waren mijn laatste waarden TSH -0,01 en mijn T4-21 bij gebruik van 162,5 mg. Mijn huisarts is al jaren van mening dat mijn TSH veel te laag is, maar ik ben van mening dat mijn T4 belangrijker is. Ik sport veel, maar ik twijfel ontzettend of ik mijn dosering zal verlagen of niet. Ik ben moe en prikkelbaar… Mijn vraag: wat zal ik doen? Verlagen en nogmaals prikken ook een keertje op T3. En hoe gevaarlijk is nu een zeer lage TSH?

    • Hoe gevaarlijk een lage TSH-waarde is, heb ik al heel vaak geprobeerd uit te leggen in eerdere reacties. Voor zover ik weet, kleven er geen concrete nadelen aan een verlaagde TSH-waarde an sich. Het belangrijkste gevaar van een lage TSH is een verminderde productie van T4 en T3. Er zijn verbanden bekend tussen lage TSH-waarden enerzijds en bepaalde gezondheidsklachten anderzijds, maar naar mijn weten zijn deze niet per definitie causaal of primair van aard. Ik citeer eerdere reacties: “Een te hoge TSH is op zichzelf niet gevaarlijk; het is de oorzaak die ten grondslag ligt aan een verhoogd TSH die gevaarlijk kan zijn.”… “Een verhoogde TSH-serumwaarde is veeleer een indicatie van een ontoereikende schildklierwerking en op zichzelf geen gevaar.”… “Een forse TSH-afwijking is nooit wenselijk, maar er zijn uitzonderlijke gevallen bekend van TSH-waarden tussen de 300 en 600, dus een ‘forse afwijking’ is relatief.”… “Je kunt bovendien NIET per definitie stellen: hoe hoger je TSH, des te ernstiger je schildklierprobleem.”… “Bovendien is de oorzaak van de verhoogde TSH belangwekkender dan de hoge TSH an sich.”… Ik ben geen arts, dus het is niet aan mij om definitief uitsluitsel te geven hieromtrent. Ik wil enkel aangeven dat het naar mijn persoonlijke mening een veel gemaakte FOUT is om iemands TSH-waarde als uitgangspunt te nemen en te proberen om iemand te behandelen door diens TSH-waarde te sturen. Je moet TSH altijd in verband / context tot T4 en T3 bekijken. Sterker nog: zodra je weet dat iemands schildklier niet goed werkt, zijn T4 en T3 veel belangrijkere focuspunten dan TSH! Maar nogmaals, ik ben geen arts…

  153. Beste Paul, Heb bloed laten prikken en mijn TSH waarde was 6,2 en FT4 waarde 12, nu heb ik wel veel klachten die in de “lijst” voorkomen: extreem moe, soms depressieve gevoelens, droge huid, nerveus, lusteloos en hoge bloeddruk (gemiddeld 150/115). Mijn huisarts wil het nog even aankijken (3 maanden). Heb jij nog tips?

    • Je TSH is te hoog en je FT4 is aan de laag-normale kant. In dat geval kan men: A. Over 3 maanden nogmaals je TSH en FT4 controleren… En B. Ook je T3, schildklierantistoffen en rT3 onder de loep nemen…

  154. Beste Paul, Ik heb eerder een bericht geschreven maar ik denk niet dat het bericht goed is aangekomen. Ik ben sinds kort woonachtig in Brazilië, en moeder van een 7 maanden oude baby. Tijdens een bloedonderzoek (verplicht voor nieuwe huisarts) zijn ze er achtergekomen dat mijn TSH een waarde heeft van 40,01 (normale waardebepaling is 0,4 – 4,3 mcUI/mL). Mijn vrije T4 is 0,5 ng/dL (normale waarde 0,7 – 1,9 ng/dL). Voor de rest zijn alle onderzoeken prima binnen de marges. Ik heb geen symptomen (zo ver ik weet). Ik kan nergens iets vinden over zulke hoge TSH waarden. Het lijkt mij extreem hoog, maar veel kan ik er helaas niet over vinden. Ik heb a.s. woensdag een afspraak bij een lokale arts. Graag verneem ik van je wat het nou precies kan zijn? Wij zijn nogal verbaasd over de hoogte. Met vriendelijke groet, Sabine

    • Jouw eerdere bericht heb je onder Gezondr’s algemene artikel over schildklierwaarden geplaatst, vandaar dat je het hier niet terugziet. Zie hier mijn antwoord… SOwieso lijkt het me evident dat je schildklier te traag werkt. Een extreem hoge TSH-waarde is relatief. 4,0 is eigenlijk al best wel hoog, maar er worden ook weleens TSH-waarden tussen de 300 en 600 gemeten… Zie voor aanvullende uitleg mijn antwoord op Sanne’s vraag… Sterkte!

  155. Louise Molendijk-Kalma Reageer

    Hallo Paul, Fijn,dat ik een vraag mag stellen. Vorig jaar ben ik verhuisd naar Spanje. In Nederland slikte ik Thyrax voor een traag werkende schildklier. Nooit geen problemen. Sinds mei vorig jaar overgegaan op Euthyrox, Thyrax is in Spanje niet te krijgen, en toen begonnen de problemen. Ik begon met dezelfde dosis 150mg als in Nederland. Veel last van hartkloppingen, na bezoek aan het ziekenhuis bleek de dosis veel te hoog. Ik ben nu al een jaar bezig om de dosis goed ingesteld te krijgen. Van een traag werkende naar een snel werkende schildklier en nu volgens de bloedwaarden en het slikken van 50mg weer naar een traag werkende. Vanmorgen weer naar huisarts voor de bloeduitslagen. Tiroxina T4. 0,68. M/z (tussen ng/dl 0,58 – 1,64) is goed, TSH 17,8 M/z (tussen uUl/mL 0,34 – 5,60) is veel te hoog. De arts heeft de dosis verhoogd naar 75mg en over 6 weken weer bloed prikken. Ik voel mij na het slikken van 50 mg goed. Geen last meer van hartkloppingen alleen wel obstipatie. Heeft dat ook te maken met een te lage dosis. Hanteren ze in Spanje andere waarden als in Nederland of is dat Europees vastgesteld. Ook wordt hier niet over T3 gesproken. Terwijl ik lees, dat die waarde ook belangrijk is om de waarde van de schildklier goed ingesteld te krijgen. Alvast bedankt voor uw antwoord. Met vriendelijke groeten, Louise Molendijk

    • Zelfs binnen Nederland verschillen de referentiewaarden voor schildklierparameters per laboratorium en per kliniek. Daar gelden dus geen steevaste normen voor, laat staan Europese regelgeving. Bovendien is het ook nog eens zo dat in het buitenland andere eenheden / grootheden worden toegepast, wat omrekenen moeilijk maakt. Natuurlijk is het fijn als je TSH-waarde binnen de referentiewaarden valt, want dat zou betekenen dat er naar alle waarschijnlijkheid geen sprake is van een schildklierprobleem. Maar als je toch al weet dat er WEL sprake is van een schildklierprobleem, dan dient men naar mijn mening de T4 en de T3 binnen de referentiewaarden te krijgen. De TSH-waarde is vanaf dat moment ondergeschikt aan de daadwerkelijke schildklierhormonen.

  156. Vervelende klier, scheldeklier Reageer

    Beste Paul Ik ben het laatste jaar lekker aan het schommelen, hieronder enkele bloeduitslagen: TSH 0,6 t4 vrij 22,5 TSH 3,4 T4 vrij 16,5 TSH 17,3 T4 vrij 8,9 TSH 5,4 T4 vrij 10,5 TSH 5 T4 vrij 10 TSH 0,6 T4 vrij 11,9 TSH 0,4 T4 vrij 11,1 Bij de TSH vanaf 17,3 medicatie omhoog gegaan, bij de laatste 0,6 weer omlaag gegaan. Mijn laatste bloeduitslag begrijp ik niet omdat ik weer comateus slaap (sorry voor woordgebruik), ik kan overdag, vooral s middags moeilijk wakker blijven, s morgens zere gewrichten en dikke vingers, pafferig gezicht, wallen, weinig eetlust. S avonds kom ik moeilijk in slaap, (hyper) dus vandaar halve tablet minder genomen. Door mijn verminderde eetlust, en mijn agitatie en moeheid toch maar weer bloed geprikt en nu een TSH van 0,4 heeeeee??? Dus ik ben hyper??? Ik heb veel stress, vorig jaar thuis komen te zitten, ik heb geen schildklier meer vanwege schildklierkanker in het verleden en ik ben overgestapt op thyroidum oftewel natuurlijk schildklierhormoon. Hoe zit het met het stofwisselingssysteem, hypofyse verhaal als je geen schildklier heb. Alvast bedankt voor het beantwoorden van mijn vragen. Momenteel slik ik geen selenium, misschien toch weer gaan doen?? Groetjes iemand met heimwee naar de schildklier.

  157. Hallo Paul, Ik zal eerst proberen mijn geschiedenis kort uit te leggen. Sinds jaar 2000 is ziekte van Graves geconstateerd. Na medicatie met PTU een jodiumkuur gehad. Hierna een traag werkende schildklier en daarvoor slik ik Euthyrox 75mcg. Maar sindsdien nog steeds last van vermoeidheidsklachten. Maar waardes zijn altijd in orde. Wel een vrij lage vitamine B12 en daarvoor krijg ik de laatste drie jaar ongeveer elke 6 weken een injectie. Momenteel ben ik ook zwanger en wilde mij laten doorverwijzen naar de endocrinoloog i.v.m. mijn zwangerschap en de vermoeidheidsklachten. Dit vindt de huisarts niet nodig gezien de waardes normaal zijn. Ik vind mijn waardes vrij schommelen maar heb hier verder ook geen verstand van. Overzicht van mijn TSH en vrije T4: – juli 2017 – 1,6 TSH en 13,4 vrije T4; – juni 2017 – 2,6 TSH bij de verloskundige; – februari 2017 – 4,3 TSH en 12,8 vrije T4; – juli 2016 – 2 TSH; – februari 2016 – 2,6 TSH en 18,4 vrije T4… Vitamine B12 is 274 dit met de injecties. Vitamine D 91 dus ook goed. IJzer en foliumzuur waren ook goed. T3 was de laatste keer 2,2. Nu had ik op de site van de schildklier stichting gelezen dat patiënten zich vaak het beste bij een TSH-waarde in het laag-normale gebied (TSH lager dan 2,0) en een vrije-T4-waarde in het hoog-normale gebied. Dit zou eventueel betekenen dat mijn vrije T4 wel nog omhoog kan. Wat zou je mij adviseren in mijn situatie. Aan de ene kant wil ik een doorverwijzing naar een endocrinoloog. Maar twijfel ook over vitamine B12 kliniek. Alvast bedankt. 

  158. Goedemiddag, sinds 2 jaar gebruik ik medicatie vanwege een matig traag werkende schildklier (subklinisch). De TSH was bij de laatste 3 controles 12,00 (T4 11,00), 06,30 (T4 13,70) en 05,30 (T4 15,60). Nu is na 3 maanden mijn TSH ineens gestegen naar 40,00 terwijl de T4 12,80 is. De huisarts vindt dit ook heel vreemd en gaat hierover informatie inwinnen. Iemand hiermee bekend? Mijn klachten zijn ook toegenomen. Groeten, Suzanne

    • Ik neem aan dat het hier om vrij T4 (FT4) gaat en niet om totaal T4 (TT4)? Sowieso moet er bij een plotse extreme stijging van de TSH bijna wel sprake zijn van een schildklierhormoontekort. Het lijkt me dan ook allereerst raadzaam om de FT3 of TT3 te laten controleren om te zien of er sprake is van een tekort aan actief schildklierhormoon (T3) door een gebrekkige omzetting van inactief prohormoon (T4)… Daarnaast zou het raadzaam kunnen zijn om een hypofyseprobleem en/of hypothalamusprobleem te laten uitsluiten… Maar een bloedwaardebepaling van T3 (en eventueel schildklierantistoffen) lijkt me een raadzame eerste stap. Zie ook:

  159. Hoi mijn TSH waarde zijn “gemeten” op minder dan 0.05… Veel te laag dus… Mijn andere hormoonwaardes zijn niet afwijkend… Wat kan hier de achterliggende oorzaak van zijn? Ik ben doorverwezen naar een internist, maar kan maar moeilijk wachten. ;)

    • Deze TSH-waarde is nagenoeg niet-bestaand en kan eigenlijk niet toereikend zijn om de schildklier aan te sporen tot hormoonproductie. De volgende scenario’s zijn mogelijk:

      • Je schildklier maakt momenteel veel te veel schildklierhormonen (T4 en/of T3) aan, waardoor je hersenen zijn gestopt met de productie van TSH.
      • Je hersenen maken veel te weinig TSH aan, waardoor je schildklier vroeg of laat gaat stoppen met de productie van T4 en/of T3.
      • Je hypothalamus maakt veel te weinig TRH aan, waardoor je hypofyse veel te weinig TSH aanmaakt en je schildklier vroeg of laat te weinig hormonen zal gaan produceren.

      Hoe dan ook moet er vroeg of laat een tekort of overschot aan schildklierhormonen kunnen worden geconstateerd, tenzij er iets is misgegaan met de bloedwaardebepaling van je TSH.

  160. Hallo, Mijn TSH is geprikt en deze is op dit moment 4.3. Een halfjaar geleden is deze ook geprikt en toen was hij bijna de helft lager. De referentiewaarden bij het lab zijn tot de 4.3. Nu is mij dus verteld dat de lab-uitslag goed was. Maar er klopt toch iets niet als deze in een halfjaar zoveel gestegen is?

    • Ben je bekend met schildklierproblemen, dus ben je reeds schildklierpatiënt? En gebruik je momenteel schildkliermedicatie?

    • Nee ik ben hier niet mee bekend. Ik heb verschillende klachten die zoals ik het nu bekijk overeenkomen met de klachten van een traag werkende schildklier.

    • Een TSH-waarde van 4,3 bij iemand die vooralsnog geen schildkliermedicatie inneemt, duidt 9 van de 10 keer op een te traag werkende schildklier. Naar mijn mening zou men dan ook je (F)T4 en/of (F)T3 moeten controleren…

  161. Beste Paul, Aantal jaren geleden heb ik 2 jaar Thyrax geslikt i.v.m. te snel werkende schildklier. Afgelopen tijd veel last van maagklachten / darmklachten, vermoeidheid, kouwelijk. In oktober hadden ze al een afwijkende TSH waarden gezien, geen actie ondernomen. Nu is mijn TSH waarden 4,4. Andere waardes zijn niet geprikt. Nu wil de dokter alsnog geen actie ondernemen. Hoe denk jij hier over? Groetjes, Maaike

    • De werkzame stof in Thyrax betreft levothyroxinenatrium (L-thyroxine). Dit medicament wordt op zichzelf niet voorgeschreven bij een te snel werkende schildklier, maar juist bij een te traag werkende schildklier (tenzij er sprake is van de ziekte van Graves en Thyrax in combinatie met een schildklierremmer –bijvoorbeeld Strumazol / thiamazol– wordt voorgeschreven)… Een TSH-waarde van 4,4 duidt eveneens op een traag werkende schildklier. In dat geval zou men eigenlijk je T4 en/of T3 moeten controleren om te zien of er inderdaad sprake is van een schildklierhormoontekort. Dat je huisarts dit weigert, vind ik op zijn zachtst gezegd uitermate frappant. Maar ja, ik ben geen arts, dus ik heb geen recht van spreken… Wie weet is je huisarts helderziend of iets dergelijks… :( Hoe dan ook zou ikzelf aandringen op een second opinion bij een andere huisarts OF op vervolgonderzoek bij een internist-endocrinoloog OF definitief overstappen naar een andere huisarts. Maar wie ben ik? Sorry, ik word soms een tikkeltje sarcastisch van zulke –naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening– wanstaltige praktijken…

    • Hoi Paul, Ja dat ging ook om de ziekte van Graves toen die tijd. Ja ik vind het ook erg frappant. Ga er ook zeker nog iets mee doen. Bedankt voor je snelle reactie. Groetjes Maaike

  162. Mijn dochter van 19 jaar krijgt al een jaar vitamine B12 injecties. In verband met veel afvallen, geen eetlust, maagpijn, haaruitval, tintelingen in handen… Nu was er opnieuw geprikt, maar waarde vitamine B12 was prima. Nu moet ze volgende week bij de huisarts komen omdat ze naar haar schildklier willen kijken en dit willen bespreken. Het enige wat we gehoord hebben is dat de TSH-waarde gezakt was van 2,5 naar 1. Een andere waarde is niet genoemd. Hebben jullie een tip waar we volgende week in het gesprek ook naar kunnen vragen? Mijn dochter is het een beetje zat. Zijn ze er eindelijk achter waarom ze zo moe was etc. En nu dit weer… Hoor het graag van iemand!

    • Beste Aggie, Er zijn verschillende symptomen die zowel het gevolg kunnen zijn van schildklierproblemen als van een vitamine B12-tekort; denk maar eens aan vermoeidheidsklachten en veranderingen qua haardikte en haarkleur. Een aantal van de klachten die je beschrijft vertonen dus een zekere overlap tussen B12 enerzijds en schildklier anderzijds. Daarnaast komen schildklierklachten en vitamine B12-tekorten opvallend vaak tezamen c.q. gezamenlijk voor… Bovendien zijn er een aantal door jou beschreven klachten die sterker passen bij schildklierproblemen dan bij vitamine B12-deficiëntie; denk maar eens aan onverklaarbaar afvallen. Let wel: bij een overactieve schildklier val je doorgaans af, maar is in veruit de meeste gevallen juist OOK sprake van een verhoogde eetlust. Een hele duidelijke aanwijzing voor schildklierproblemen zie ik niet per se, vooral niet omdat er reeds een vitamine B12-tekort is gediagnosticeerd, hetgeen een duidelijke veroorzaker kan zijn voor wat betreft chronische vermoeidheid… Is de vermoeidheid trouwens afgenomen sinds de vitamine B12 injecties? Hoe dan ook is het uitsluiten van een schildklierprobleem naar mijn ondeskundige mening altijd de moeite waard! Des te meer als er sprake is (geweest) van een vitamine B12-tekort… Bovendien is een verschuivende TSH-waarde een duidelijke indicator voor een potentieel schildklierprobleem… Zowel een TSH van 2,5 als een TSH van 1,0 valt binnen de huidige referentiewaarden (een TSH-waarde van 1,0 is zelfs preferabel boven een TSH-waarde van 2,5), maar het loutere feit dat de TSH-waarde met anderhalve mE/l daalt, is een goede reden om ook eens de T4 en T3 onder de loep te nemen. En om over een week of 6 nogmaals te kijken of de TSH niet nog verder is gezakt… Zie eventueel ook de volgende artikels:

      Zijn de vitamine D-waarden, ijzerwaarden en gluten-antistoffen van je dochter trouwens al eens gecontroleerd? Zo niet, dan lijkt ook dit me absoluut de moeite waard. Althans, als haar klachten nog altijd (deels) aanwezig zijn… Sterkte en groeten, Paul

    • Hoi Paul. Bedankt voor je reactie! De uitslag van de vitamine B12 was nu iets te hoog, maar dit kwam volgens de huisarts vaker voor bij B12-injecties. Was nu 900. Ze komt van 180 af. Omdat ze nu op dit moment dus klachten heeft van vermoeidheid, afvallen, maagpijn en haaruitval was er weer geprikt. Ook bij het intensieve sporten heeft ze krachtvermindering in haar spieren. Vitamine D en hemoglobine zijn goed. Gluten antistoffen is naar mijn weten niet op geprikt. Ik las dat bloeduitslagen van schildklier afwisselend kunnen zijn. Ik zal volgende werk met huisarts je advies bespreken. Ben benieuwd wat eruit gaat komen. Gr. Aggie

    • Klopt, Aggie! Omdat een B12-injectie ervoor zorgt dat het bloed rechtstreeks wordt ‘volgepompt’ met vitamine B12, zal dit tijdens een bloedwaardebepaling worden teruggevonden. Direct na een vitamine B12-injectie zal de bloedwaarde extreem hoog zijn en naarmate de weken verstrijken zal de cobalamine zich uitbalanceren / stabiliseren. Die ’te hoge’ B12-waarde is dus irrelevant. Overigens klopt het ook dat schildklierwaarden gedurende de maand, week en zelfs dag kunnen schommelen, maar iemands TSH hoort in principe niet zonder reden anderhalf ‘punt’ te verschuiven. De marge is 0,4 tot 4,0… Dus tussen ‘goed’ en ‘slecht’ zit slechts iets meer dan drieënhalf ‘punt’. En dat terwijl men deze marge eigenlijk terug wil brengen tot iets meer dan twee punten…

    • Beste Aggie. Bij B12 injecties moet de waarde minstens 1200 of 1300 pmol/L zijn. Bij hogere waarden wordt op cel niveau meer vitamine B12 opgenomen. Zolang je dochter nog snel moe is gewoon doorgaan met B12 injecties. Veel huisartsen begrijpen dit nog steeds niet. Het criterium is de moeheid en niet of de waarde hoog is, die is in zo n geval nooit te hoog. Kijk maar op de website van Hindrik de Jong of de B12 klinieken van Amsterdam en Rotterdam. En als de B12 op cel niveau niet goed is, krijg je de schildklier ook moeilijk op orde. Groeten Klaas

  163. Beste Paul. Ik neem sinds 8 maanden Levothyroxinenatrium Teva 50 mg. Eerst 25 mg. 4 maanden. Nu 50 mg. Mijn waardes zijn TSA 3.5 en T4 vrij thyroxine 18.8. Mijn huisarts zegt dat deze waardes goed zijn maar ik voel me nog net zo voordat ik aan de medicijnen begon. Bijwerkingen: zweten, opgezwollen ogen, toename van gewicht, spierpijn, moe en lusteloos. Mijn huisarts zei dat ik geduld moest hebben en maar moest gaan sporten. Dat vind ik wel beetje kort door de bocht. Graag jouw advies c.q. mening. Alvast bedankt!

  164. Ik gebruik sinds 4 jaar medicijnen. Nu was mijn uitslag TSH 16 en T4 7. Volgens arts gewoon doorgaan met 100mcg en om de dag halve erbij van 25mcg. De rest bloeduitslagen waren goed. Denk jij hier ook zo over?

    • Een TSH van 16 in combinatie met een FT4 van 7 duidt op een te lage dosis schildkliermedicatie. Hoeveel je precies moet ophogen is moeilijk te zeggen. Ik vind het op zich een goed idee om met 0,25 omhoog te gaan, maar laat over een week of 6 WEL nog een keer controleren of dit genoeg blijkt te zijn (geweest) om je TSH en FT4 weer binnen de grenswaarden te krijgen.

    • Dank je wel Paul. Nog 1 vraag maakt het ook wat uit dat mijn schildklier verschrompeld is en dus niets meer doet.

    • Ja, dat maakt zeker uit. Een schildklier die niets meer doet vereist doorgaans een hogere dosis levothyroxinenatrium dan een schildklier die slechts te traag werkt. De behandeling blijft echter hetzelfde als bij een te trage schildklier: levothyroxine opbouwen tot er een optimaal en stabiel niveau qua T4 en T3 wordt bereikt. Nadeel van een niet functionerende schildklier: meer medicijnen nodig (qua dosis, niet qua aantal verschillende medicamenten)… Respectievelijke voordeel: geen tussenkomst van lichaamseigen schildklierhormonen, dus over het algemeen gemakkelijker te sturen en stabiel te houden met medicijnen. Zie eventueel ook:

  165. Dag Paul, in 2011 werd bij mij een te traag werkende schildklier geconstateerd. Ik heb 2 weken geleden bloed laten prikken; tsh is 0,4 en t vrij is 16. Volgens de huisarts zijn de waarden prima en moet ik doorgaan met de huidige dosering van 0,100 mg thyrax. Echter voel ik me allesbehalve prima. Ik ben s ochtend doodmoe, moet mij uit bed slepen, heb vaak hoofdpijn en verschrikkelijk veel last van tintelingen en spierkramp in de armen en benen. Daarnaast heb ik ook veel moeite om mijn concentratie vast te houden. Zal dit toch aan mijn schildklier liggen? 0

  166. Graag had ik het volgende geweten totale schildklier weg al 6 jaar neem L-theroxine 100 mg elke dag bloed laten trekken TSH waarde 0.07 FT3 waarde is 6.2 moet ik medicatie verhogen?

    • Nee, een TSH-waarde van 0,07 (hetgeen veeeeeel te laag is) duidt veelal juist op een overschot aan schildklierhormonen dus een te hoge dosis schildkliermedicatie. Een FT3 van 6,2 is aan de hoog-normale kant, maar valt nog ruim onder de maximale grenswaarde. Wat je daarnaast wilt weten, is hoe hoog je vrije of totale T4 is, dus je FT4 of TT4. Is deze te hoog, dan dien je naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening inderdaad je dosis schildkliermedicatie te verlagen. Maar natuurlijk moet je deze kwestie te allen tijde bespreekbaar maken met je huisarts of internist-endocrinoloog. Zie ook:

  167. In verband met reeds langdurige klachten heb ik weer mijn bloed laten onderzoeken. Mijn huisarts wordt er een beetje geïrriteerd van dat ik steeds met allerlei “vage” klachten kom. Hieronder de uitslag: TSH 0.057; T vrij 19. Onderzoek was gericht op vitamine D en B12. Ikzelf had het idee dat er gezien de klachten mogelijk sprake zou kunnen zijn van Lyme maar dat is eerder reeds getest en er was niets te zien. (heb de laatste jaren van af 2013 drie keer een tekenbeet gehad, laatste keer vorig jaar september. Nu zie ik dat de TSH-waarde extreem laag is. Wat zou daar de oorzaak van kunnen zijn en is er nader onderzoek nodig? Ik denk dat mijn huisarts dit niet zo nodig zal vinden. Volgens mij zijn de andere waarden niet echt afwijkend of verontrustend.

    • Beste Ellie, Je lijst met bloedwaarden kwam niet goed binnen. Wat ik eruit heb kunnen filteren, is een TSH-waarde van 0,057 en iets ‘vrij’ (T4 of T3) van 19. Een TSH van 0,057 is absoluut opmerkelijk! Gek dat je arts hier niets over heeft gezegd… Dit duidt meestal op een schildklierprobleem, maar soms ook op een probleem met hypothalamus of hippocampus (zie ook het artikel hierboven en de vele reacties hieronder). In veruit de meeste gevallen betekent een extreem lage TSH-waarde een te snel werkende schildklier. Dit reflecteert zich in veruit de meeste gevallen in een veel te hoge FT4 en/of FT3. Zo te zien heeft men 1 van beide gecontroleerd, maar zoals ik al aangaf, was het bloedformulier wat je had overgetypt onleesbaar.

    • Beste Paul, Sorry voor late reactie. De 19 stond voor de T4 vrij thyroxine waarde. Ik ben weer naar de huisarts gegaan en deze heeft De T# waarde ook laten bepalen. Dit was 1.3. De anti TPO was 35. Verder vond de huisarts de lage TSH van 0.057 niet verontrustend aangezien de waarde van de T3 en T4 normaal waren. Hij vergeleek het met de werking van een auto die maar weinig gas nodig heeft om te kunnen rijden?! Ik ben er zelf niet gerust op. Wat is je advies?

    • Absolute onzin! Natuurlijk zijn er energiezuinige en minder energiezuinige auto’s… Maar er is geen enkele auto die de hele dag kilometers kan maken op een druppeltje brandstof. Zou er ineens een dergelijke science fiction-achtige auto rondrijden, dan zou iedere kundige garagehouder extreem nieuwsgierig moeten zijn naar hoe dit in hemelsnaam kan! Point being: je arts bagatelliseert een extreem afwijkende bloedwaarde van 00,057 met referentiewaarden van 00,4000 tot 04,000! Naar mijn ondeskundige mening is dat absurd! Wat ik je dan ook zou willen aanraden, is een doorverwijzing eisen naar een internist-endocrinoloog: een schildklierspecialist…

  168. Na ruim 15 jaar 150 mcg Thyax te hebben geslikt was vorig jaar augustus mijn TSH 7,8. FT4 weet ik niet meer. Toen 25 mcg levothyroxinenatrium erbij en na 6 weken was TSH 0,4. Vanaf oktober 175 mcg levothyroxinenatrium en eind maart was de TSH 0,08. Verlaagd naar 162,5 mcg levothyroxinenatrium en gister weer uitslag gehad en TSH was nog verder gedaald naar 0,04 en FT4 was 19. Huisarts heeft nu geadviseerd om de medicatie te gaan verlagen naar 125 mcg en over 6 weken weer te laten prikken. Ik heb geen klachten (behalve haaruitval en vocht vasthouden) en zit lekker in mijn vel. Is het advies van huisarts de juiste?

    • Beste Els, Aangezien ik geen arts ben, kan en mag ik me niet mengen in de medicinale voorschriften van je huisarts. Naar mijn persoonlijke mening wordt er wel behoorlijk aangerommeld als ik naar je bloedwaarden kijk. Een TSH die van 7,8 naar 0,4 naar 0,04 gaat… Dat klinkt als een dosis levothyroxine die veeeeeel te snel wordt opgevoerd. Persoonlijk zou ik om een doorverwijzing naar een internist-endocrinoloog vragen. Schildkliermedicatie aanpassen op basis van TSH-waarde vind ikzelf overigens sowieso een achterhaalde methode… Naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening zou men bij iemand met gediagnosticeerde schildklierproblemen die reeds schildkliermedicijnen gebruikt moeten kijken naar (in volgorde van belangrijkheid):

      • 1. Klachten, symptomen & verschijnselen (hoe goed een schildklierpatiënt zich voelt)
      • 2. Vrij of totaal T4
      • 3. Vrij of totaal T3
      • 4. TSH-waarde

      Iemands TSH-waarde is een geweldig instrument, want aan de hand daarvan kun je schildklierwaarden vaststellen (en tot op zekere hoogte uitsluiten). Maar als je reeds weet dat iemand schildklierproblemen heeft, is TSH een minder belangrijke factor dan vaak wordt gedacht. Althans, dan zijn er hogere prioriteiten. Mijns inziens zou men dus goed je (F)T4 en (F)T3 onder de loep moeten nemen. Groeten, Paul

  169. mijn laatste uitslag is TSH 0.39 FT4 20 . Is dit nu te laag? Ik ben snel lichtgeraakt en heb last van hoofdpijn. Moet ik het nog even aankijken of zou ik 12 mcg moeten minderen. Gebruik nu om de dag 100 en 112 Tirosint, Voel me echt top op deze medicatie maar nu even niet.

    • Beste Walas, Zou je nog geen schildklierpatiënt zijn geweest en nog geen schildkliermedicatie hebben gebruikt, dan zou je (ietwat te lage) TSH-waarde op een te snel werkende schildklier hebben kunnen duiden. Omdat je reeds levothyroxinenatrium gebruikt, zou je veeleer verwachten dat je dosis Tirosint ietwat te hoog is. Het feit dat je FT4 aan de hoog-normale kant is, zou dit kunnen onderschrijven. Wat je zou kunnen overwegen is je (vrije of totale) T3 laten controleren om te zien of deze daadwerkelijk TE hoog is… Zie ook:

      Je geeft aan dat je je momenteel niet top voelt… Wat bedoel je daar precies mee?

  170. Gister de uitslag gehad van de schildklierwaardes bij gebruik van Euthyrox. Slik 75mg Eutyrox… TSH 3,53 en T4 15. Vandaag overgestapt weer op de Thyrax. Maar ook hiervan wil de huisarts dat ik 75mcg gebruik. Zelf denk ik dat het beter is om naar de 100mcg te verhogen. Wat is wijsheid en in hoeverre zijn de vorige waardes goed? Ben erg moe en heb veel last van spierpijn…

    • Beste Esther, Voor iemand die dagelijks levothyroxinenatrium inneemt, vind ik je TSH aan de hoge kant en je FT4 aan de lage kant. Aangezien ik GEEN arts ben, kan en mag ik me echter niet bemoeien met iemands individuele schildkliermedicatie… Maar als ikzelf in jouw schoenen stond, zou ik eveneens een dosisverhoging overwegen. Het KAN echter raadzaam zijn om eerst eens een paar maanden 75 microgram (oftewel 0,075 milligram) te proberen en over 6 tot 8 weken nogmaals je bloedwaarden te controleren. In principe zou een merk-overstap op zichzelf niet uit moeten maken, maar in de praktijk zie ik dat desalniettemin heel vaak gebeuren. Dus eerst aankijken wat de overstap van Euthyrox naar Thyrax doet… En dan over een week of 6 – 8 kijken of je wellicht ook de dosis moet aanpassen… Gezien de klachten die je omschrijft, zou ik overigens ook eens je vitamine D en vitamine B12 laten controleren. Sterkte en groeten, Paul

  171. Dankjewel Paul! Vitamine B11 etc. ga ik achteraan. Mijn benauwdheid is lastig te omschrijven. Wel genoeg lucht, maar onaangename druk borstkas. Ook spanning en pijn soms achter borstbeen. En dat benauwde kan uren en dagen aanhouden om vervolgens weer te verdwijnen en /of plaats te maken voor andere klachten. En daar word je natuurlijk weer angstig van, etc. Extrasystolen en flodders. Geen zorgen volgens de cardioloog. Schorre stem. Geen energie. Temperatuur na ontwaken 36.2 / 36.4. Ik heb volgens mij wel echt schildklierklachten en -symptomen. Is mijn schildklier nu lui? Inmiddels nu 6 jaar aan de pillen. Heb je ervaringen van mensen die dit zijn aangegaan na trage schildklier? Diagnose? Dat afbouwen vind ik overigens doodeng. Ben 63 en zeer gevoelig voor medicijnen. Wat betekent langzaam afbouwen voor jou? Gr. C

    • Beste Clem, Waarom iemand zomaar levothyroxine + kaliumjodide voorschrijft snap ik eigenlijk niet. Dit is inderdaad gebruikelijk bij struma door toedoen van een ernstig jodiumtekort… Ik snap dat je je klachten als schildkliersymptomen beschouwt, maar nagenoeg elk potentieel schildkliersymptoom is geen exclusieve of unieke factor voor schildklierproblematiek. Wat ik bedoel te zeggen, is dat er heel veel mogelijke oorzaken zijn voor klachten / symptomen die passen bij schildklierproblemen. Waarom ik de mogelijkheid opper om tijdelijk –in overleg met je arts en bij wijze van experiment– je L-thyroxine af te bouwen, is inderdaad om te zien of je schildklier lui is geworden en de draad zelf zal oppakken zodra je stopt met de inname van synthetische schildklierhormonen. En of de klachten die je ervaart hierdoor verergeren of juist afnemen… Ervaringen van mensen die jarenlang ten onrechte schildkliermedicijnen hebben ingenomen, heb ik helaas niet voor je. Maar tussen de letterlijk duizenden reacties onder de tientallen artikels over schildklierproblematiek zullen er vast en zeker te vinden zijn. Het resultaat van onterechte inname van levothyroxine of liothyronine is doorgaans het klachtenpatroon dat past bij hyperthyreoïdie. Voor meer informatie over je situatie kun je eventueel de volgende artikels raadplegen:

      Hopelijk kun je iets met deze informatie… Sterkte & groeten, Paul

    • Het afbouwen van 75 naar 50 gaf zo idioot veel klachten dat ik toch weer iets opgehoogd heb. Was niet te doen. Het voelt ook behoorlijk hypo. En men zou verwachten dat ik dan toch meer en meer hyper verschijnselen zou krijgen als de schildklier zelf wil meedoen. Of onterechte medicatie heb geslikt. Ik heb me ook destijds geleidelijk aan best beter gevoeld met de pillen. Ging een aantal jaren goed. Weliswaar met restklachten. Met de huisarts + internist valt niet zoveel te bespreken. Gaat alleen van waarden uit. Lastige situatie dat er geen goed uitgangspunt is geweest. Hoop nog op een reactie op jouw site. Gr. C.

  172. Dag Paul, Ik woon in Duitsland. Vanwege zeer veel klachten (tintelingen, moe, benauwd, hart, et cetera) ben ik in 2012 op basis van enkel TSH 5.01 op Thyronajod 75 gezet (in Nederland een maand ervoor TSH 3.9 en Ft4 15.3). Dit plusminus 5 jaar geslikt, veelal met restklachten en schommelingen. Maar kon ermee leven. Begin 2016 kwam ik erachter dat dit medicijn vooral bij struma voorgeschreven wordt en hooguit 1 a 2 jaar zin heeft om te slikken. Geen resultaat, dan staken… In overleg overgestapt op Thyroxine 75 (levothyroxine). Na 8 maanden een redelijk bestaan. Met deze medicatie begon de onrust en het zieker voelen. Dosis verhogen met 12,5 maakte me hyper en hondsberoerd. TSH 0,95 FT4 18.6 prima waarden! Naar de internist in Nederland met deze waarden: “je schildklier doet het prima”… We kunnen stoppen of afbouwen, hij durfde dat wel aan, zou ik niets van merken. Ik koos voor afbouwen van 78.50 naar 75 naar 50. Voelde me steeds zieker worden. Zelfs naar de eerste hulp “waar ze niets konden beteken voor me”. Waarden op 50 microgram: TSH 2.30 en FT4 15.4 en T3 1.5. Prima waarden! Maar ik mocht gerust weer ophogen / uitproberen. Na 6 weken op 62.50 Waarden TSH 1.6 en FT4 16 en T3 1.5. Perfecte waarden! En het leek iets beter te gaan. Nu in de 8e week zakt het weer in. Tintelingen in gezicht, druk op de borst, benauwd, et cetera. Eergisteren er weer 6.25 bij en maar weer afwachten. Heb jij –Paul– enig idee wat er aan de hand kan zijn? Ben ik destijds onterecht op schildkliermedicijnen gezet? Waarden zijn alsmaar prima. En mijn klachten kunnen niet van de schildklier komen. Vitamine D van 32 naar nu 73 is “prima”… Vitamine B12 238, dus prima… Hemoglobine 8.3… Bij voorbaat dank! Groet, Clem

    • Het zou me eerlijk gezegd niet verbazen als je inderdaad onterecht schildklierhormonen bent gaan innemen… Een TSH van 5,01 is niet bepaald een ideaalwaarde, maar hoeft op zichzelf ook echt geen schildklierprobleem te betekenen… Misschien een idee om je levothyroxine langzaamaan af te bouwen naar 0 (niet per definitie permanent, maar om te zien hoe je schildklier het doet zonder hulp)? Toen ik je bericht las, moest ik eigenlijk allereerst denken aan een vitamine B12-gebrek. Bij mijn weten worden serum-B12-waarden tussen de 148 en 250 pmol/l veelal als ‘grijs gebied’ beschouwd. Ik beweer geenszins dat er sprake is van een vitamine B12-tekort, maar om tekorten op celniveau verder uit te sluiten zou je je holotranscobalamine oftewel holo-TC + methylmalonzuur oftewel MMA + homocysteïne + foliumzuur / vitamine B11 kunnen laten controleren. Kun je je aanvankelijke hartklachten en benauwdheidsklachten wellicht nader omschrijven?

  173. Ik heb net weer de uitslag van mijn schildklierwaarden gehad. TSH 7.3 en T4 15. Ik heb een halfjaar geleden medicijnen geslikt maar ik werd daar zieker van, en ben daarmee gestopt. Nu voel ik me eigenlijk best wel prima. Alleen nog een beetje angstig met autorijden en dan de verre afstanden. Wat is het advies, wel aan de medicijnen of niet? Eerlijk gezegd weet ik niet meer wat me goed voelen is, overgang e.d.

    • De referentiewaarden voor vrij T4 verschillen nogal per instantie. Het minimum is veelal 7 of 8 of 9 of 10. Het maximum is doorgaans 16 of 19 of 23 of 26. Ikzelf vind een FT4 van 15 ietwat aan de laag-normale kant, maar absoluut niet te laag. Maar een TSH-waarde van 7,3 is overduidelijk te hoog en duidt op een traag werkende schildklier. Aangezien ik GEEN arts ben, kan en mag ik GEEN medisch advies geven, en je dus NIET aanraden om wel of niet schildkliermedicatie te gebruiken. Wat ik in jouw situatie zou doen, is aandringen op een bloedwaardebepaling van –vrij of totaal– T3. Een gebrek aan T3 zou namelijk je verhoogde TSH, je enigszins laag-normale FT4 en je klachten kunnen verklaren. Zolang T4 niet afdoende wordt omgezet naar T3, heb je namelijk niet zo veel aan T4. En als je dan toch je T3 laat controleren, laat dan ook vitamine D, vitamine B12 en ijzer prikken.

  174. Ik heb een vraagje over mijn bloedwaardes… Mijn T4 vrije thyroxine is 16,600 en mijn TSH 4,620 en gebruik al jaren Euthyrox en er wordt altijd gezegd de waardes zijn oké. Toch afvallen lukt op geen enkele manier, ben emotioneel een wrak en nagels scheuren al af bij het dichtdoen van een knoopje. Vind jij ook dat de waardes voor schildklier oké zijn?

    • Deze waarden zijn inderdaad niet gek voor iemand met een te traag werkende schildklier die wordt behandeld met levothyroxinenatrium. Dat neemt echter niet weg dat sommige hypothyreoïdiepatiënten zich beter voelen bij een nog ietwat hogere FT4. Bovendien lijkt het erop dat je (vrije dan wel totale) T3 onbekend is. En deze waarde is minstens zo relevant. Mocht men je FT3 of TT3 testen, laat dan ook direct vitamine B12, vitamine D en ijzer controleren…

  175. Hoi, ik heb een vraagje over schildkliermedicatie en TSH. Ik gebruik al jaren medicatie i.v.m. traag werkende schildklier. In het voorjaar ben ik aan de pil geweest 2 maanden, maar daar kwam ik heel erg door aan. Lees: in 1 week 3 kilo. Ik ben daar na 2 maanden mee gestopt (maart 2017). Echter blijf ik maar aankomen, ondanks gezonde levensstijl (gezond eten en veel sporten). Daarom deze week bloed laten controleren. T4 was 20,4 (moet volgens waarde SHL tussen 19 en 23,4 zijn), mijn TSH was 0,5 (zit bij SHL waarde tussen 0,4 en 4). De TSH zit dus aan de lage kant, vorige keer was deze hoger. Nou heeft de huisarts geadviseerd om de Euthyrox op te hogen van 112 naar 125 microgram. Is dit de juiste keuze? En ik vroeg me af of de rusteloze benen en het onrustige gevoel wat ik heb door de lage TSH kan komen. Normaal ben ik altijd moe, nu juist andersom. Groet, Charlotte

    • Beste Charlotte, FT4 hoort in principe tussen de 09,00 en 23,00 pmol/l te liggen en niet per definitie tussen de 19,00 en 23,40 pmol/l. Soms wordt een minimum van 07,00 of 08,00 of 10,00 en een maximum van 16,00 of 26,00 pmol/l gehanteerd. De referentiewaarden / grenswaarden / normaalwaarden / ijkingswaarden zijn dus veel ruimer. Door sommige laboratoria wordt een FT4 van 16,00 of 19,00 pmol/l als maximumgrenswaarde beschouwd, dus je zit met een FT4 van 20,40 aan de hoog-normale tot hoge kant. Aangezien je TSH met 00,50 aan de laag-normale kant zit, duidt alles erop dat je juist ruim voldoende levothyroxine inneemt. Ik snap dan ook totaal niet waarom je huisarts je dosis Euthyrox wil ophogen… Je gewichtstoename is natuurlijk heel erg vervelend, maar op zichzelf geen reden om aan te nemen dat er te weinig schildklierhormonen in je bloedbaan circuleren. Bovendien zeggen je bloedwaarden (TSH en FT4) het tegenovergestelde… Wat je nog zou kunnen doen, is je TT3 of FT3 laten laten controleren om te zien of er al dan niet voldoende actief schildklierhormoon aanwezig is. Bovendien kan het –met het oog op de rusteloze benen– raadzaam zijn om je vitamine B12 te laten controleren. Persoonlijk zou ik dan direct ook vitamine D en ijzer mee laten prikken. Een ietwat lage TSH-waarde is in ieder geval geen bekende veroorzaker van rusteloze benen / RLS (Restless Legs Syndrome). Succes, sterkte en groeten, Paul

    • Dank je wel Paul! Ik ga dit eens met de huisarts overleggen. Vitamine D, ijzer en B12 laat ik ook meeprikken. Vorig jaar had ik een flink tekort aan vitamine D, zou mogelijk weer kunnen zijn. Ook de andere waarden zal ik navragen.

  176. Paul, allereerst wat ben je een topper met al je goede tips! Zou je eens naar mijn waardes willen kijken? Al 10 jaar Hashimoto, helaas dito jaren aan het kwakkelen met de schildklierwaardes. Nu na nieuwe Thyrax (0,150): T4 19,3 en TSH 0,25. Met symptomen van een forse hypo, m’n lijf voelt gestopt. Wat zou jij doen?

    • Hallo Susan, Heel vreemd! Een TSH-waarde van 0,25 duidt op een gematigd overschot aan schildklierhormonen. En een (ik neem aan vrij) T4 duidt op een hoog-normale waarde aan schildklier-prehormoon. Wat ik persoonlijk zou doen is de huisarts vragen om een controle van (vrij of totaal) T3, dus het daadwerkelijke actieve schildklierhormoon… En daarnaast om een bloedwaardebepaling van vitamine B12, vitamine D3 en ijzer. Een vitamine B12-tekort, vitamine D-tekort of ijzertekort kan namelijk tot klachten leiden die sterk overeenkomen met schildkliersymptomen? Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  177. Mijn dochter van bijna 17 is met klachten naar de huisarts geweest. Ze heeft vanaf december al een aantal keer een virusinfectie / griep gehad. De laatste maanden is ze ook heel moe / lusteloos en merkt met sporten dat ze achterblijft qua conditie ten opzichte van haar teamgenoten. Terwijl dat voorheen niet het geval was. De huisarts heeft een uitgebreid bloedonderzoek gedaan. Haar TSH-waarde is 6,05 (0,5- 5,0) en haar FT4 is 12 (9 – 23). Het bloedprikken was in de middag om 16.00 uur. De huisarts vind er niets zorgelijks aan. En wil pas over 3 maanden weer een keertje prikken. Wat is uw mening? En als we het de volgende keer laten prikken is het dan verstandig dit vroeg in de ochtend te doen en nuchter? Ik wil geen overbezorgde moeder zijn, maar denk dat het verstandig is om eerder terug te gaan dan 3 maanden? Ook al vind mijn huisarts dit niet nodig. Heb verder totaal geen ervaring met schildklierproblemen. Alvast bedankt voor uw reactie.

    • Beste Lena, In Nederland staan normaliter de volgende referentiewaarden / grenswaarden / normaalwaarden voor TSH: minimaal 0,4 mIE/l en maximaal 4,0 mIE/l. Een TSH-waarde van 6,05 is dan ook te hoog en ZOU kunnen duiden op een traag werkende schildklier. Aangezien de FT4 van je dochter binnen de perken valt, lijkt van een te trage schildklier echter geen sprake te zijn. Toch is de FT4 ook niet bepaald hoog… Vandaar dat je arts aangeeft over 3 maanden nogmaals TSH + FT4 te controleren om het beloop ervan in kaart te kunnen brengen. Ik ben van mening dat je –voor een representatieve meting– de TSH inderdaad het beste ’s morgens / ’s ochtends op nuchtere maag kan prikken. Over het algemeen is iemands TSH ’s middags lager dan ’s ochtends: TSH piekt doorgaans na middernacht (tussen 2 en 4 uur) en bereikt ’s middags (tussen 16 en 20 uur) zijn dieptepunt (met een verschil TOT maar liefst 2 mIE/l)… Persoonlijk kan ik me vinden in het besluit van de huisarts om over 3 maanden nogmaals TSH en FT4 te prikken. Wel zou ik tegen die tijd (maar liefst eerder) ook vrij T3 (FT3) of totaal T3 (TT3) laten controleren… En bovendien ook vitamine D, vitamine B12 en ijzer. Zie desgewenst ook het volgende artikel:

      Heel veel sterkte toewenst met je dochter! Groeten, Paul

    • Hartelijk dank voor uw reactie en advies. De waarde TSH van ons Labaratorium 5 vind ik ook afwijken van de landelijke norm. Als de waardes van de T3 ook niet goed blijken, wat kan er dan zijn?

  178. Marianne de jeu Reageer

    Hallo heb al 30 jaar hypo / hyper teoride mijn waarde schommelt behoorlijk heb spierpijn hoofdpijn problemen met slapen onderhuidse jeuk en ben afgevallen. Gebruik momenteel 0,1 thyrax mijn TSH WAS 10/5 0,15 11/1 5,7 T4 10/5 24,2 11/1 18,6. Denk dat het is een te snel werkende schildklier is?

  179. Hoi, Ik zit al een tijdje te worstelen met mijn schildklier. Ik weet inmiddels uit ervaring als ik overdag veel zit te gapen en slaap krijg ik mijn dosis Euthyrox moet verhogen. Mijn huisarts wil nooit hoger gaan als de T4 een waarde heeft van 24… Nu heb ik zelf mijn dosis maar verhoogd en de slaapaanvallen overdag zijn weer weg. Mijn TSH is echter dan 0,01 en de T4 is 29. Heb jij suggesties?

    • Dit zijn geen goede waarden. Je FT4 is echt te hoog en je TSH veel te laag. Dit duidt inderdaad op een te hoge dosis levothyroxinenatrium. Wat ik persoonlijk zou doen is direct vragen of men je T3 (vrij of totaal) wil controleren om te zien of er wellicht sprake is van een gebrekkige omzetting van T4 naar T3. In dat geval kan men soms liothyroninenatrium voorschrijven.

  180. Ik ben al jaren schildklierpatiënt en heb ook de ziekte van Hashimoto. Nu wordt ik de laatste tijd overvallen door slaap en slaap dan 2-3 uur op de dag en om half 11 avonds krijg ik weer zo’n slaap dat ik maar weer vertrek richting bed. Vrijdag heb ik m’n bloedwaardes laten prikken en vandaag de uitslag opgehaald. De huisarts heeft me doorgestuurd naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. Precies 1 jaar geleden is er ook een controle gedaan: T3 3.15 (nu 2.95) en T4 1.48 (nu 1.03). En de TSH-waarde was vorig jaar 1.84 (en nu 8.92). Moet ik me zorgen maken?

    • Heeft men je vrije (F) of totale (T) T4 en T3 gecontroleerd?

    • Beste Astrid, De referentiewaarden voor vrij T4 (FT4) en vrij T3 (FT3) zijn als volgt:

      • FT4 (vrij thyroxine): minimaal 8 pmol/l; maximaal 26 pmol/l (picomol per liter bloed)
      • FT3 (vrij triiodothyronine): minimaal 3 pmol/l; maximaal 8 pmol/l (picomol per liter bloed)

      Je FT3 valt zodoende op het randje van ‘net goed’ en ‘net te laag’. En je FT4 is ronduit VEEEEEEL te laag. In vrijwel alle gevallen heeft dit te maken met een te lage dosering qua schildkliermedicatie. Je verhoogde TSH-waarde bevestigt dit in principe. Je klachten verbazen me dan ook geenszins… Welke dosis levothyroxine en/of liothyronine neem je dagelijks in? En ben je consistent bezig met je dagelijkse inname?

    • Astrid Poot

      Hoi, om op je vraag terug te komen, ik neem iedere dag een halfuur voor m’n ontbijt 125 ugh in. Ik kom net van het ziekenhuis vandaan en moet het best wel veel ophogen naar 200 ugh. Ik gebruik Euthyrox. M. vr. gr. Astrid

    • Dat er sprake is van een flinke dosisverhoging verbaast me eerlijk gezegd niet. Wel heel vreemd dat men destijds ‘genoegen heeft genomen’ met de relatief lage FT3 en extreem lage FT4. De werkzame stof in Euthyrox is overigens levothyroxine.

  181. Beste Paul, Ik heb de uitslag mee op papier T4 vrij Thyroxine uitslag is 16.8 waarde tussen (10-23) T3 waarde zie ik er niet tussen staan. Ik heb bij de huisdokter laten weten dat ik alles wil na checken met bloed prikken. andere waarde waar ik over heen ben en wat de dokter niet heeft door heeft genomen zijn: Hematocriet 0.51 waarde. Normaal hoort die: (0.40-0.50) en Erytrocyten waarde 5.9 normale (4.5 – 5.5). Ik heb zitten lezen heeft te maken met bloedverdikking of het komt ook voor bij wielrenners die EPO gebruiken. misschien heeft dat ook te maken (TSH) die aan de hoge kant is? waar ik moeiten mee heb is, waar het aan zou liggen. Ik heb geen klachten, pijn of het aan mijn voeding ligt dat is voor mij een raadsel. Straks vererger ik het als zelfde levensstijl doorga. Bedankt voor beterschap en eerder reactie. Met vriendelijke groet, Nourdin

    • Waarschijnlijk doet je arts hier niet of nauwelijks mee omdat de waarden slechts NET boven de opperste referentiewaarde vallen. Maar voor wat betreft de schildklier: een TSH-waarde van 5 (bij een goede T4) zou een reden kunnen zijn om je T3 te laten controleren.

  182. Beste Paul, Ik ben een jongeman van 28 jaar. Ik heb mijn bloed laten prikken. Uitslag was te zien dat (TSH) waarde: 5.0 hoog was. Normaal hoort die (0.3 – 4.6) moet ik mijn zorgen maken? Ik heb aan de huisarts gevraagd voor advies. Die wist ook niet waar het aan ligt. Die zei over 3 maanden weer bloed laten prikken kijken of dan (TSH) waarden zijn verlaagd. Vitamine B12 was ook aan de hoge kant, daar heb ik een verklaring op, ik neem vitamine B12 pillen, ik ben er direct mee gestopt. Heeft u advies qua voeding waar het aan zou liggen dat mijn (TSH) hoog is? Ik sport met regelmaat. Ik hou mijn calorieën bij. De volgende supplement die ik dagelijks inneem: Vitamine B12, Vitamine C, Biotine, Visolie Omega, Vitamine D3, Creatine, Proteïne Whey. Met vriendelijke groet, Nourdin

    • Ikzelf ben geen fan van het preventief innemen van allerlei supplementen. Kwalitatief hoogstaand vitamine B12 is perfect als je lage tot normaal-lage B12-waarden hebt… En vitamine D is ideaal bij lage D3-waarden in de wintermaanden… Maar zolang er geen sprake is van een tekort kunnen supplementen meer kwaad dan goed doen. Overigens denk ik niet dat je verhoogde TSH-waarde te maken heeft met je suppletiegedrag. Een hoge TSH duidt meestal op een te trage schildklier en dus op een verminderde schildklierhormoonproductie. Ik snap dan ook niet waarom je arts aangeeft niet te weten “waaraan het ligt”… Mijns inziens zou hij/zij TENMINSTE je (F)T4 en (F)T3 –dus je daadwerkelijke schildklierprehormoon en schildklierhormoon– kunnen controleren om te zien of het daaraan ligt. Die kans is immers heeeeeel erg groot, maar zolang je iemands (vrije) T4 en (vrije) T3 niet controleert, zul je het natuurlijk nooit zeker weten. Overigens kan een overschot aan biotine (vitamine B8) interfereren met schildklierbloedwaardebepalingen… Sterkte ermee!

  183. Beste Paul op 27/03/2017 is er een bloed afname gebeurt en resultaat is dat ik te hoge tsh waarde hebt van 49,380 wat betekent dat eigenlijk en wat moet ik doen of is er een behandeling er voor mvg

    • Meestal betekent dit dat de schildklier veel te traag werkt. Zie ook het artikel hierboven…

  184. Beste, na iets meer dan 1 jaar block and replace bij Graves, blijkt mijn tsi zelfs iets te stijgen. Endocrinoloog wil schildklier operatief verwijderen. Gebeurt dit vaak dat de antistoffen niet dalen bij therapie? En kan je dan nog titratie overwegen of is dit ook gedoemd? Alvast bedankt voor de hulp.

    • Ik ben GEEN arts, dus ik kan geen medisch advies geven! Dit betreft dus mijn persoonlijke opvatting… TSI betreft thyreoïd-stimulerende immunoglobulines; het gaat om antistoffen tegen de TSH-receptor die de schildklier sneller laten werken, waardoor de schildklier meer schildklierhormonen aanmaakt en in feite auto-immuunhyperthyreoïdie optreedt. Voor zover ik weet staat het sturen van de schildklierhormoonwaarden in principe los van de schildklierantistoffen. Men moet dus sowieso de schildklierhormonen (T4 en T3) blijven monitoren en indien nodig bijsturen, ongeacht stijgende of dalende schildklierantistoffen. En de schildklierantistoffen worden dus niet per se beïnvloed door de therapie… Wel is het zo dat als de TSI-antistoffen zodanig hoog zijn dat ze het onmogelijk maken om effectief bij te sturen met thyreostatica en/of thyreomimetica, zal men de schildklier moeten lamleggen, zodat TSI geen invloed meer kan uitoefenen op de lichaamseigen schildklierwerking. Block & Replace ontleent zijn werking grotendeels aan het blokkeren van de lichaamseigen schildklier met ‘remmers’, maar als deze schildklierremmers niet langer opgewassen zijn tegen het stimulerende effect van TSI, dan zijn er ingrijpendere maatregelen nodig om de schildklier buiten spel te zetten. In dat opzicht is titratie inderdaad ook gedoemd te mislukken. Naast een operatieve schildklierverwijdering wordt soms ook radioactief jodium of een gedeeltelijke schildklierverwijdering overwogen. Alles heeft zijn voordelen en nadelen… Zie eventueel ook (de reacties onder) de volgende artikels:

  185. Hoi, Mijn TSH is 17.47. FT4 = 16. T3= 1.4. Wat kan ik hieruit opmaken? Moet ik me zorgen maken om mijn hypofyse? FT4 en T3 zijn toch goed? En toch lees ik dat mijn schildklier te traag werkt. Ik heb de ziekte van Hashimoto. Vr. groet, Jel

    • Als je de ziekte van Hashimoto hebt, heb je per definitie een schildklierafwijking (meestal ook een te traag werkende schildklier). Ik neem dan ook aan dat je momenteel al schildkliermedicijnen inneemt? In dat geval wordt je TSH-waarde beïnvloed door zowel je schildklieraandoening als door je schildkliermedicatie en kun je je TSH dus niet als zodanig interpreteren.

  186. Hallo Paul, Sinds ik ben gestopt met roken ervaar ik vervelende kwaaltjes; ik ben 15 kilo aangekomen, heb last van haar roos, nare okselgeur (voorheen gebruikte ik amper deo en nu ruik je het er gewoon doorheen), vermoeidheid en futloos. Hiermee ben ik naar de dokter gegaan en hij heeft op verschillende dingen geprikt, daaruit kom ik bijna overal aan de lage kant uit waarop; – * alkalische fosfatase 34 normaal 40/120; * foliumzuur 11 normaal 12 of hoger; * hb 7.6 normaal 7.5/10; * tsh 0.67 normaal 0.4/4,7; * t3 1.1 normaal 1/2.8; * t4 12 normaal 11.5/23; * vitamine d 36 normaal 50 of hoger… Mijn kalium zat wel wat hoger 5.1 normaal 3.5/5… Op het internet lees ik van alles maar kom nergens echt wijs uit. Kan jij mij zeggen wat je van bovenstaande vind? Hartstikke bedankt alvast! Groetjes, Sammy

    • Allereerst is het niet zo dat iedere bloedwaarde aan de bovengrens moet zitten. Soms is het juist beter als iets aan de ondergrens zit… Je schildklier(pre)hormonen zitten inderdaad aan de lage kant, wat niet per se positief is… Maar aangezien je TSH niet verhoogd is (en zelfs aan de lage kant is), lijkt er vooralsnog geen sprake van een klinische hypothyreoïdie. Wel kan het raadzaam zijn om over een week of 6 nogmaals je TSH, FT4 en FT3 te laten controleren. Sowieso is er sprake van een vitamine D-tekort! Zie ook dit artikel: Vitamine D-tekort: klachten, symptomen & behandeling… Wat heeft je arts aanbevolen?

    • Ik heb vitamine D pipetjes gekregen en extra foliumzuur en ik moest over 3 weken opnieuw prikken wat dus vandaag is en dan wordt er naar kalium, foliumzuur en vitamine D gekeken. Maar het rare is dat ik voordat er geprikt werd ook al ongeveer een maand vitamine preparaten gebruikte in de hoop dat mijn klachten minder werden. Groetjes, Sammy

    • Welke vitaminesupplementen gebruikte je precies? In ieder geval goed dat je vitamine D wordt aangevuld (kijk eventueel even in het eerder gelinkte artikel over vitamine D waar je op moet letten, bijvoorbeeld t.a.v. magnesium…)… Persoonlijk zou ik uit voorzorg ook eens naar je vitamine B12 en ijzerstatus laten kijken… En dus over plusminus 6 weken nogmaals maar je schildklierparameters…

    • Ik gebruik golden naturals en dan de multi strong. Heb ook net het artikel gelezen en wij eten dagelijks vlees, gebruik alleen volle zuivel producten en we hebben kippen dus eten ook regelmatig eieren. Mijn vitamine B12 waardes waren 277 normaal 140/600, dus dat leek me wel normaal. Op ijzer ben ik volgens mij niet geprikt.

    • Beste Sammy, De ‘Golden Naturals Multi Strong’ multivitamine levert onwijs veel verschillende voedingsstoffen in de meest uiteenlopende concentraties. 1000% ADH vitamine B1, 1000% ADH vitamine B2, 600% ADH vitamine B6, 5200% vitamine B12, et cetera. Ik ben echt fel tegenstander van dit soort multivitaminepreparaten, want ze leveren ver boven de hoeveelheden die je lichaam nodig heeft en verbruikt. In theorie zou je het overschot moeten kunnen uitplassen, maar als je zo veel overtolligheid in 1 supplement stopt, moeten je nieren en lever wel extreem hun best doen. Naar mijn persoonlijke mening vraag je dan om problemen. Mij zou het niks verbazen als je een overschot aan B-vitamines (bijvoorbeeld B6) hebt opgebouwd en/of een vals-positieve B12-waarde… Zie eventueel ook:

    • Beste Paul, Ik ben door je links gegaan en uitgekomen bij de maagverkleining. Die heb ik 5 jaar geleden ondergaan en mijn tekorten komen wel overeen. Daarbij staat dus dat het wel nuttig is om een overmatige voedingssupplement te gebruiken. Zouden deze van golden naturals dan wel voldoen?

    • Je hebt niks aan “all over the place” multivitamines omdat ze meestal nergens op slaan qua samenstelling, doses, onderlinge verhoudingen en vormen (qua opneembaarheid). Wat je naar mijn mening het beste kunt doen, is nagaan wat men tijdens de operatieve maagverkleining precies heeft verwijderd (naast een deel van de maag) en of er een deel van de darmen wordt omzeild middels een bypass. Door een maagverkleining wordt de maagwand kleiner en dus ook de hoeveelheid maagsappen die worden geproduceerd. De darmen bestaan uit talloze compartimenten: duodenum (twaalfvingerige darm) → jejunum (nuchtere darm) → ileum (kronkeldarm) → caecum (blindedarm) → colon (karteldarm, bestaande uit: ascendens, transversum, descendens en sigmoïd) → rectum / endeldarm → anus… Ieder deel van de darm is verantwoordelijk voor vertering, opslag en/of opname. Dus als een deel van de darmwand verdwijnt of wordt overgeslagen, kan dat ten koste gaan van bepaalde macronutriënten en micronutriënten. Het gaat dan wel vaak om hele specifieke nutriënten. Vaak ontstaan na een operatieve maagverkleining c.q. gastric bypass tekorten aan vitamine D, vitamine B12 en/of vitamine B11… Soms ook ijzer, calcium, zink, magnesium en eiwitten… Mijn punt is dat je specifieke tekorten moet opsporen en deze tekorten aanvullen. Maar GEEN extreme overdosis aan allerlei nodeloze voedingsstoffen moet innemen waardoor mogelijkerwijs gevaarlijke overschotten optreden. Zie ook:

      Overigens hebben orale vitamine B12-supplementen soms geen nut bij een opnamestoornis. En kunnen ze bovendien een vals-hoge c.q. vals-positieve waarde in het bloed veroorzaken, terwijl er op celniveau nog altijd een vitamine B12-tekort plaatsheeft. :( Om deze pagina on-topic te houden, kan ik hier verder niet te veel over uitweiden.

  187. Beste Paul, Vorige maand, half februari, werd hypothyreoïdie vastgesteld na een bloedtest bij de huisarts. Vanaf september vorig jaar ervoer ik een heleboel klachten die steeds erger werden. Super vermoeid, koud algemeen tot rillen toe (dag voor eerste prik had ik 34,8 graden om middernacht), spierpijnen, spraakproblemen, concentratieverlies, koude neus + voeten + vingers, sterke pijn in drie vingers en pols, verlies deel van wenkbrauwen, oorsuizen, ontzettende hoofdpijn. Al deze klachten zijn haast continue. Half februari gestart met 25 mcg L thyroxine van Christianses. Gisteren priktest met waarden: Tsh 10,81; Ft4 14,4; Ft3 5,3… Ik beschik niet over de waarden van eerste test. Maar weet wel dat de eerste test wees op te hoge Tsh en andere waarde Ft4 of 3 die te laag was. Ik dien nu 50 mcg levothyroxine te nemen en binnen 6 weken terug prikken. Op heden merk ik weinig verschil, ik voel me alhoewel ik het niet weet hoe het is precies 85 jaar. Terwijl ik 37 ben. Ik voel me rotslecht. Graag uw reactie.

    • In principe lijken je daadwerkelijke schildklierwaarden (schildklierhormoon T3 en schildklierprehormoon T4) in de goede richting te gaan, namelijk in het laag-normale tot normale gebied. Veel schildklierpatiënten voelen zich echter beter bij hoog-normale waarden, dus het zou raadzaam kunnen zijn om met je arts te bespreken of je dosis levothyroxine mag worden verhoogd. Waarschijnlijk zal dan je TSH ook nog een stukje dalen richting de opperste referentiewaarde. Daarnaast zou het raadzaam kunnen zijn om ook eens je vitamine D, vitamine B12 en ijzer te laten controleren… Heel veel sterkte toegewenst!

  188. Beste Paul. Al jaren ben ik aan het vervelen met mijn schildklier. Ik begon met Thyrax welke achteraf niet werd omgezet, waardoor ik Cytomel moest gaan bij slikken. Het ging in eerste opzicht beter, maar bleef een wrak… Toen de Thyrax op raakte moest ik, net als alle anderen, overstappen op Euthyrox. Ik werd slechter en slechter en stopte ook met de Cytomel. Ik kreeg steeds meer druk in het hoofd en tal van andere klachten kwamen, welke niet achter de schildklier werden gezocht. Nader onderzoek zoals MRI en lumbaalpunctie leverde niets op. Mijn testosteron raakte aan de lage kant waardoor ik nu testosteronsuppletie smeer, door de slechte reactie op Euthyrox ben ik overgezet op Tirosint, dat werkt stukken beter! Maar de druk in mijn hoofd blijft met dikwijls erg veel hoofdpijn. Ik heb naar mijn gevoel erg vreemde schildklierwaarden en graag had ik daar jouw mening op. Tsh 3.0 (refr. 0.4 – 4.0); Ft4 22 (refr. 11 – 22); Ft3 4.0 (refr. 3.2 – 6.8). Paul, wat vind jij hiervan? Ik slik 100 mcgr. Tirosint. Bedankt alvast, grtz, Carel

    • Beste Carel, Om even duidelijk het onderscheid tussen de referentiewaarden en jouw eigen bloedwaarden aan te geven, heb ik even wat leestekens in je verhaal toegevoegd… Zoals nu blijkt, vallen zowel je TSH als je FT4 als je FT3 netjes binnen de referentiewaarden. Je FT4 zit wel op de bovengrens… In theorie zou je in overleg met je arts kunnen overwegen om je schildkliermedicatie ietwat te verlagen, maar persoonlijk zou ik dat niet zo snel doen, aangezien de meeste schildklierpatiënten juist goed varen bij hoog-normale waarden. Of de druk in het hoofd en de hoofdpijn met je schildklier te maken hebben, betwijfel ik sowieso. Hoe dan ook vind ik je schildklierwaarden zeker niet “erg vreemd” en zelfs verrassend goed voor iemand die schildkliermedicatie gebruikt. Misschien dat de onderliggende oorzaak van je hoofdklachten elders gezocht moet worden? Ik ben overigens GEEN arts, dus dit is mijn persoonlijke / ondeskundige mening… Groeten, Paul

  189. Beste, mijn vriend heeft net zijn bloedwaarden laten testen. Dit was ’s avond om acht uur. Wel bij vermelden dat zijn maaginhoud al verdwenen was door het toilet. Nu zag ik op zijn fiche dat zijn TSH-waarde 7,71 is! Zijn FT4 daarentegen was 16,6 (deze is dus normaal). Wat raad je ons aan? Volgende de dokter is alles in orde. Maar met zulke hoge TSH-waarde stel ik mij daar toch vragen bij. Groetjes Mieke.

    • Beste Mieke, Ervaart je vriend typerende schildklierklachten / schildkliersymptomen? Zoals je in talloze eerdere reacties hieronder kunt lezen zijn er veel mensen met een hoge TSH en een normale FT4. Dit kan van alles betekenen… Misschien is de T3 (TT3 / FT3) te laag, dus verloopt de omzetting van T4 naar T3 niet goed. Of misschien gaat er iets mis met de hypofyse of hypothalamus… De schildklierhormoonproductie verloopt verschillende stappen:

      • 1. Als je lichaam schildklierhormonen nodig heeft, maakt de hypothalamus TRH aan. TRH zorgt ervoor dat de hypofyse TSH aanmaakt.
      • 2. TSH zorgt ervoor dat de schildklier T1, T2, T3, T4 en calcitonine produceert. Vooral T4 (thyroxine: een prohormoon / prehormoon) en T3 (tri-joodthyronine: actief schildklierhormoon) zijn belangrijk.
      • 3. Plusminus 80% van de schildklierhormoonproductie bestaat uit T4; T4 moet eerst worden omgezet naar T3 (met behulp van dejodase-enzymen) alvorens het kan worden gebruikt door lichaamscellen. (bron)
      • 4. De receptorcellen van je lichaam ontvangen bruikbare schildklierhormonen. (bron)

      Binnen alle vier de stappen kan van alles misgaan. Met de hypofyse, met de hypothalamus, met de enzymproductie, met het schildklierweefsel, met de activering van inactieve hormonen, met de hechting aan receptoren (al dan niet door blokkade), et cetera. Het is dan ook aan jullie arts om jullie te vertellen waarom de TSH-waarde van jouw vriend zo hoog is… En kan hij/zij dit niet vertellen, laat hem/haar dan in ieder geval verklaren waarom dit naar zijn/haar mening niet relevant zou zijn… Want laten we eerlijk wezen, een arts kan wel zeggen dat “alles in orde is”, maar een TSH-waarde van 7,71 mE/l is bijna 2x zo hoog als de opperste referentiewaarde en verdient naar mijn persoonlijke / ondeskundige mening dan ook de nodige uitleg… Maar nogmaals: eventuele de klachten / symptomen van jouw vriend spelen hierbij een cruciale rol. Sterkte en groeten, Paul

    • Beste Paul. Hij heeft de dokter gecontacteerd. En zij zegt dat als de FT4 waarde oké is, dat er geen nood is tot meer onderzoek. Nu zal ik zelf even vermelden: mijn vriend is echt een overmatige zweter, heeft sinds hij al redelijk klein is psoriasis (vooral op hoofd, gezicht en borst), redelijk dorstig altijd (waarschijnlijk zal dit ook wel in combinatie zijn met het zweten). Is voor zijn 32 jaar vind ik al wel zeer kalend. En heeft sinds zolang ik weet moeilijkheden om te poepen. Blijkbaar toch heel wat klachten die ik toch zie bij schildklierklachten. Wat nu?

    • Ik ben GEEN arts, dus ik kan en mag geen medisch advies geven. Het enige wat ik kan zeggen, is dat als ik in zijn schoenen zou staan, ik allereerst zou aandringen op een bloedwaardebepaling van T3 (FT3 of TT3) om te zien of er inderdaad geen tekort bestaat aan schildklierhormonen. Dat een toereikende FT4 uitsluitsel biedt, is in ieder geval pertinent onjuist.

  190. Beste Paul, Al 16 jaar slik ik Thyrax en sinds ze dit niet meer leveren een vervanging. De dosis was altijd 2,25 microgram, 2 pillen van 1 en 1 van 0,25. Nu heeft de arts bedacht dat het minder moest kunnen en slik ik 2,12 microgram. Het is maar een kleine daling maar ik voel me steeds slechter. Koud en rillerig, spraakproblemen, aankomen terwijl ik al 2 maanden flink aan het klussen ben (mijn man is 4 kilo afgevallen). Stel ik me aan of kan het zo’n verschil maken? TSH 0,11 vrij T4 26 bij de laatste meting. Alvast bedankt voor een eventuele reactie. NB: klachten zijn begonnen door het slikken van Lithium. Slik ik nog steeds.

    • Zijn je oorspronkelijke schildklierklachten begonnen na inname van lithium of zijn je huidige klachten begonnen nadat je lithium bent gaan gebruiken? Hoe dan ook snap ik de beweeggrond van je arts… Een FT4 van 26 bevindt zich precies op de bovengrens qua referentiewaarden en is dus aan de hoge kant. In combinatie met de lage TSH-waarde snap ik de beslissing van je arts… Toch ben ik het er niet per se mee eens… Want hoewel een FT4-waarde van 26 hoog is, zou ik persoonlijk altijd iemands klachten en symptomen vooropstellen. Zolang iemand zich goed voelt bij een vrij T4 van 26 zou ik er dus nooit zomaar voor kiezen om eraan te morren. Maar ik ben dan ook GEEN arts… Mijn ervaring is in ieder geval dat kleine veranderingen in de schildkliermedicatie verregaande gevolgen kunnen hebben; zowel qua merk als qua dosering. Heel veel sterkte toegewenst!

  191. Hallo, Ik heb een vraag: Sinds enige tijd ben ik overgezet van Thyrax op Euthyrox. Dosering: 125. Ik had het idee dat ik me fitter voelde. Volgens de huisarts was deze dosis te hoog en ben ik op 112 gezet. Ik heb hierbij het idee dat ik sneller moe ben, meer last van spierpijn / gewrichtspijn heb en in gewicht aankom. Weer bloed laten prikken en nu moest ik eigenlijk naar 100 Euthyrox, maar omdat ik deze “klachten” aangaf, mocht ik 112 blijven slikken komend half jaar. De waardes die ik doorkreeg: 0.14 en 17. Een van de waardes was de vorige keer 0.08 (ik begrijp zelf niet goed hoe dit zit met die schildklierwaardes). Enige klacht met Euthyrox: hartkloppingen. Die zijn nu minder dan voorheen (met 125 Euthyrox). Wat is uw advies?

    • Beste ahdv, Als schildklierpatiënt herken ik bepaalde klachten die jij nu ook hebt, namelijk de vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn en de hartkloppingen. Zelf krijg ik van dosiswijzigingen meer spierpijn. Maar de hartkloppingen horen volgens mij toch echt bij een te hoge dosering Euthyrox. Dat ligt niet aan het merk. Omdat je TSH ook nog steeds zo laag is (0,14), ben ik het met je arts eens dat je zou moeten verlagen. Maar je zou ook eerst nog eens 6 weken 112 mcg kunnen slikken en dan opnieuw bloedprikken. Je TSH is te laag als die onder de 0,4 is. Van een te hoge dosis voel je je net zo min goed als van een te lage! En ik zou voorlopig vaker dan 2 keer per jaar laten prikken. Veel sterkte ermee!

  192. Hoi Paul ik heb vandaag mijn uitslag gekregen van mijn bloedonderzoek. De waarde was 11 TF4 zij de assistente. Ze zij dat het 12 moest zijn maar daar deden ze verder niks aan. Ik ben 29 weken zwanger. En heb ontzettende hartkloppingen en mijn hart slaat ook de hele tijd over. Ook voel ik me opgejaagd en onrustig. Zou ik hier verder nog wat anders mee kunnen? Groetjes José

    • Ik neem aan dat je FT4 bedoelt? Hypothyroxinemie (verlaagd T4) of hypothyroninemie (verlaagd T3) tijdens de zwangerschap is extra schadelijk! In de eerste weken van de zwangerschap is de foetus volledig afhankelijk van de moederlijke schildklierhormonen. Pas aan het einde van het eerste trimester is de foetale hypofyse-schildklier-as functioneel en is de schildklierfunctie nog slechts ten dele afhankelijk van het maternale / moederlijke T4. Nog veel later in de zwangerschap is de schildklier van het ongeboren kind volledig functioneel. Al met al is een ongeboren kindje tijdens de zwangerschap grotendeels afhankelijk van moeders schildklierhormonen. De behoefte aan T4 en T3 neemt dan ook flink toe tijdens de zwangerschap! Weet je misschien ook hoe hoog je TSH-waarde was? Want maternaal-manifeste hypothyreoïdie wordt officieel gekenmerkt door een te hoge TSH-waarde (hoger dan 4,0) en een te lage FT4 (lager dan 9,0), conform de definitie hypothyreoïdie. Bij subklinische hypothyreoïdie is de TSH verhoogd (meer dan 4,0) bij een normaal FT4 (tussen de 9 en 24); in zo’n geval word je doorgaans (nog) niet als hypothyreotisch behandeld… Mocht hier twijfel over bestaan, neem dan contact op met je arts! Nog even ter verduidelijking: ben je reeds schildklierpatiënt, dus gebruik je momenteel al schildkliermedicijnen? De klachten die je beschrijft passen namelijk veeleer bij een te snel werkende schildklier, een overschot aan schildklierhormonen of een overdosis aan schildkliermedicatie… Wat dat betreft ben ik (naast je TSH) ook benieuwd naar je T3. (bron + bron)

    • J Scharphof

      Hoi Paul, ik heb net naar de huisarts gebeld en de TSH Waarde is 0.53 Groetjes José

    • En ben je reeds schildklierpatiënt, dus gebruik je momenteel schildkliermedicatie?

    • Dan vind ik de waarden slechts een tikkeltje opvallend, maar niet per se iets om je zorgen over te maken… Je FT4 is voor een niet-zwangere persoon aan de lage kant, wat zich normaliter reflecteert in een relatief hoge TSH-waarde. Maar je TSH-waarde is juist ook aan de lage kant… Weet je zeker dat je met TF4 FT4 bedoelt? En dat je FT4-waarde 11 pmol/l betrof? In principe gelden gestandaardiseerde referentiewaarden voor vrij T4 (FT4): minimaal 9,0 pmol/l en maximaal 23 pmol/l… Maar voor zwangeren wordt veelal een minimum van 6,5 pmol/l en een maximum van 13 pmol/l gehanteerd omdat een ongeboren baby een deel van moeders FT4 opneemt. Dus in principe zit je met 11 pmol/l tijdens de zwangerschap goed. Je bloedwaarden duiden al met al niet op een te snel werkende schildklier, dus dit lijkt me niet de reden van je hartkloppingen / hart-overslagen / extrasystolen… Het kan zijn dat je baarmoeder simpelweg zo groot is geworden dat je overige organen (maag, darmen e.a.) in de verdrukking komen. Dit kan indirect weer druk geven op je longen en hart, dus misschien dat daarin de oorzaak is gelegen? Ervaar je verder nog schildkliersymptomen, dus symptomen die met de schildklier van doen zouden kunnen hebben?

    • J Scharphof

      Nee verder heb ik geen symptomen. Bedankt voor je duidelijke informatie!

  193. Dag Paul, Ik heb T4 vrij thyroxine waarde 10 en TSH waarde 6,93. Dit wijst op een te langzame schildklierwerking. Nu lees ik op allerlei sites (waaronder ook de uwe) dat een van de symptomen is: gewichtstoename / overgewicht. Terwijl ik (ondanks alles wat ik eet) kamp met een ONDER-gewicht /gewichtsverlies. Hoe denk jij hierover?

    • Ik neem aan dat je (vooralsnog) geen schildkliermedicatie gebruikt(e)?

    • Dag Paul, Ik heb schildkliermedicatie (Euthyrox ,25 mg.) Dit n.a.v. de waarden die in aug. 2016 zijn geprikt. (T4 vrij thyroxine 12, TSH 3,32) De uitslag van vandaag: T4 is 10, TSH is 6,29. Dus een verslechtering. Maar wat ik eet, ik kom geen gram aan. (en ik eet als een dijker) en blijf kampen met Ondergewicht!!!

    • Dat maakt het verhaal anders… Als je ondanks schildkliermedicatie een te hoge TSH-waarde en een te lage FT4-waarde blijft houden, zou ik absoluut eens vragen of men ook je T3 (FT3 of TT3) wil controleren. Bij een klinisch tekort aan (actieve) schildklierhormonen komen veruit de meeste mensen namelijk aan in gewicht, precies wat jij ook al aangeeft. Is je gewichtsafname / ondergewicht begonnen toen je schildkliermedicatie ging gebruiken of was er al eerder sprake van? Natuurlijk zijn er meer factoren die een rol spelen bij gewichtstoename en gewichtsafname, maar de schildklierwerking en schildklierhormoonstatus zijn van enorme invloed op het totaalmetabolisme. Dus iets lijkt er niet te kloppen in het totaalplaatje… Wat zegt je arts hiervan?

    • De huisarts wil morgen de WISSELWERKING schildklier -bloedsuiker bekijken. (bloedprikken glucose) Weet u (in het algemeen) wat de invloed van suiker op de schildklier kan zijn en andersom? (de invloed van de schildklier op de suiker)

    • Het is zo dat er allerlei causale en correlatieve verbanden bestaan tussen verschillende hormonen. Het geheel der hormonen wordt dan ook niet voor niets ‘hormoonhuishouding’ genoemd: het betreft een enorm aantal (100+) synergetische hormonen die elkander wederzijds beïnvloeden. Wat dat betreft zijn er verbanden te bedenken tussen zo’n beetje elke twee willekeurige hormonen, zo ook tussen insuline (het alvleesklierhormoon dat je bloedsuikerspiegel reguleert) enerzijds en thyronine (actief schildklierhormoon) anderzijds… Zo ook hebben mensen met diabetes en/of insulineresistentie een verhoogde kans op een traag werkende schildklier en/of schildklierhormoonresistentie en vice versa, maar hoe dit precies komt, is vooralsnog onduidelijk. Ook zijn er potentiële verbanden ontdekt tussen de auto-immuunziekte diabetes type 1 en auto-immuunschildklierziekten (Graves, Hashimoto e.a.)… Maar ook hierbij is de onderlinge oorzaak-gevolg-relatie naar mijn weten enorm abstract… Hoe dan ook is het voor zover ik weet onmogelijk om zomaar even 1-2-3 de “wisselwerking” tussen schildklierfunctie enerzijds en bloedsuikerspiegel anderzijds te meten. Sterker nog: ik ben ZEER benieuwd hoe deze wisselwerking zou moeten worden gemeten en waarin deze zou moeten worden uitgedrukt… Het klinkt naar mijn persoonlijke mening een beetje als de zoveelste vage toepassingsvorm der bioresonantie. Is jouw huisarts wellicht ‘natuurarts’? Echt niet denigrerend bedoeld, maar ik snap oprecht niet wat je huisarts van plan is…

    • Mijn huisarts is (in naam) antroposoof, maar werkt met reguliere diagnostiek en medicijnen. (Wil ik alternatieve medicijnen dan zal ik daarom moeten vragen) Ze is zelfs wars van bioresonantie. (vega-test) Misschien wil ze het e.e.a. uitsluiten voordat ze de Euthyrox zomaar verhoogt. Weliswaar kamp ik alle lange tijd met een laag bloedsuikerwaarde / spiegel. Misschien is het nu TE laag. En of de huisarts het 1-2-3 oplost betwijfel ik.

    • Hoe dan ook ben ik heel benieuwd welke test je huisarts voornemens is te doen. Mocht je hier achter komen, laat jet me dan alsjeblieft even weten! Dit zou voor mij echt ZEER waardevol zijn… Overigens ben ik nog steeds benieuwd of je reeds te kampen had met ondergewicht en/of gewichtsafname voordat je begon met schildkliermedicatie… Misschien zijn de volgende artikels nog interessant voor je:

    • Nu ben ik nooit dik geweest (48 kg.) Maar was wel constant. Eind. 2015 met Thyrax 0,25 mg. begonnen. Sloeg goed aan. In 2016 overgegaan op Euthyrox. In augustus 2016 weer geprikt. Huisarts zag geen reden om medicatie te gaan veranderen. Oktober 2016 begon ik te kwakkelen (gewichtsafname). Dus je krijgt de vraag: Wat is er eerder het kip of het ei? Was er eerst verslechtering van de schildier en daarna gewichtsafname of eerst gewichtsafname en daarna verslechtering van de schildklier.

    • Op zich snap ik je kip-en-ei-beredenering, maar in dit geval zijn er duidelijke correlatieve en causale verbanden bekend tussen schildklierwerking enerzijds en lichaamsgewicht anderzijds. Zo leidt een klinisch traag werkende schildklier, een tekort aan schildklierhormonen of een te lage dosis schildkliermedicatie maar al te vaak tot gewichtstoename… En zo leidt een klinisch snel werkende schildklier, een overschot aan schildklierhormonen of een te hoge dosis schildkliermedicatie maar al te vaak tot gewichtsafname… Natuurlijk bestaat de mogelijkheid dat je gewichtsverandering niets met je schildklierstatus te maken heeft, want eerlijk is eerlijk: er zijn veel MEER mogelijke invloedsfactoren die van toepassing zijn op je lichaamsgewicht. Maar het staat in ieder geval buiten kijf dat de schildklier van grote invloed is op lichaamsgewicht an sich, dus als je toch al te kampen hebt met schildklierproblemen, dan lijkt het me verstandig om de verschillende schildklierpatameters (TSH, FT4, TT4, FT3, TT3, rT3 en schildklierantistoffen) zo goed mogelijk in kaart te brengen, zodat beïnvloeding van je lichaamsgewicht door schommelende schildklierhormoonwaarden kan worden uitgesloten. Uitsluitsel hieromtrent kan ik je helaas niet bieden; ik kan je enkel aanraden om zo veel mogelijk duidelijkheid te krijgen over de exacte cijfers. Overigens zou het ook waardevol kunnen zijn om erachter te komen wat er precies verdwijnt: vetweefsel, spierweefsel of watergewicht… Hiertoe zou je een meting kunnen laten doen van je lichaamssamenstelling. Sterkte ermee, Willy!

    • Bedankt voor je reacties. Bloedsuikerwaarde goed. N.a.v. van mijn anamnese en klachten is bijna met zekerheid de diagnose COELIAKIE. Ik ben doorverwezen naar een academisch ziekenhuis of zij de diagnose kunnen bevestigen.

    • Schildklierproblemen en coeliakie komen heel vaak tezamen voor. Het gaat dan meestal om een combinatie van glutenintolerantie en schildklierauto-immuunziekten (Hashimoto en/of Graves). Dit zou overigens ook kunnen verklaren waarom je gewichtsstatus niet lijkt te passen bij je diagnose… in geval van auto-immuunschildklieraandoeningen kunnen hypothyreoïdie (trage schildklier) en hyperthyreoïdie (snelle schildklier) elkaar namelijk afwisselen… Zie desgewenst ook (de vele reacties onder) de volgende artikels:

    • Nog een vraag: Stel (!!!) dat ik een auto-immuunschildklieraandoening heb (ik krijg ook een uitgebreid hormoononderzoek in een academisch ziekenhuis), krijg ik dan ook andersoortige medicijnen i.p.v. de Euthyrox die ik nu slik tegen een trage schildklier. Dit vraag omdat u schrijf: “… in geval van auto-immuunschildklieraandoeningen kunnen hypothyreoïdie (trage schildklier) en hyperthyreoïdie (snelle schildklier) elkaar namelijk afwisselen …”

    • Ja en nee… Niet per se, maar dat zou (deels) kunnen. Afhankelijk van de bevindingen die men doet, kan men ervoor kiezen om de lichaamseigen schildklierhormoonproductie volledig lam te leggen met een schildklierremmer / thyreostaticum (dit wordt ‘block’ genoemd). Zodoende kan men het schildklierhormoonniveau veel gemakkelijker en gerichter instellen, omdat er niet langer tussenkomst is van de lichaamseigen schildklierfunctie en schildklierhormoonproductie. Het volledige schildklierhormoonniveau wordt vanaf dat moment dus voor nagenoeg 100% bepaald door exogeen / lichaamsvreemd schildklierhormoon, verkregen uit levothroxine, en is dus beter te sturen. Dus hoewel je er een medicament BIJ krijgt, zal nog altijd levothyroxine moeten worden ingenomen ter vervanging van de lichaamseigen schildklierhormonen die je misloopt (dit wordt ‘replace’ genoemd). De combinatie van schildklierremmers (thyreostatica) enerzijds en kunstmatige schildklierhormonen (thyromimetica) anderzijds wordt zodoende ook wel ‘block & replace-therapie’ genoemd. Dit in tegenstelling tot de meer gebruikelijke ’titratietherapie’ die je nu volgt (en waarbij enkel het bestaande tekort aan endogene schildklierhormonen wordt aangevuld met exogene schildkliermedicijnen)… Een laatste scenario is dat men vaststelt dat er ondanks de afdoende aanvulling van T4 (inactief schildklierprehormoon) een tekort blijft bestaan aan T3 (actief schildklierhormoon). In dat geval zal men naast levothyroxine (kunstmatig thyroxine / T4) ook liothyronine (kunstmatig thyronine / T3) voorschrijven. Zie eventueel ook dit artikel: Behandeling schildklier met schildkliermedicijnen… (bron) Hoe dan ook kun je nimmer om levothyroxinenatrium heen zolang er een tekort aan lichaamseigen (F)T4 blijft bestaan…

  194. Ik raak in de war van mijn huisarts. Mijn waardes wijken volgens haar onvoldoende af om in te grijpen. Bij mijn laatste meting was mijn TSH 0.36 en mijn vrije T4 12.6. Het een is toch te hoog en het andere te laag? En zo ja, moet ik hier iets mee. Mijn waardes gaan door het jaar heen alle kanten op. Ik ben eigenlijk nooit echt fit. Ik gebruik aanvullend vitamine B12 en vitamine D graag hoor ik jouw visie.

    • Nee, dat zie je verkeerd… Je TSH-waarde is net iets te laag, namelijk 0,36, terwijl die tussen de 0,40 en 4,00 zou moeten liggen. Je FT4 daarentegen, valt met 12,6 binnen de referentiewaarden: 9,0 t/m 23. Een (veel) te lage TSH-waarde betekent meestal een te snel werkende schildklier, maar jouw FT4 is eerder laag-normaal dan hoog. Van een te snel werkende schildklier lijkt dan ook geen sprake. Ik snap dan ook dat je huisarts vooralsnog geen medicijnen voorschrijft. Wat overigens nog interessant zou kunnen zijn, is je (F)T3. Ik neem trouwens aan dat je niet reeds gediagnosticeerd schildklierpatiënt bent die reeds schildkliermedicijnen gebruikt en periodiek wordt gemonitord (aangezien je aangeeft dat je schildklierwaarden door het jaar heen alle kanten opgaan)?

  195. Hoi Paul, Ik lees zo het een en ander over de schildklier en TSH waarde. Het feit bij mij is dat ik ontzettend veel eet. Alleen er komt geen gram bij 0,0. Nu is mijn bloed geprikt en kreeg te horen dat de TSH waardes niet overeenkomen met elkaar. En dat ik over een half jaar opnieuw moet prikken. Graag zou ik willen weten wat ik kan doen. Aangezien ik me letterlijk scheel eet en niks bijkom.

    • Het kan niet zo zijn dat “de TSH waardes niet overeenkomen met elkaar”… Er is slecht 1 TSH-waarde, namelijk de waarde van schildklier-stimulerend hormoon in je bloed (ook wel bekend als thyrotropine of thyreoïd-stimulerend hormoon). Deze waarde zou in een gunstig geval moeten corresponderen met TRH (thyroliberine thyreotropine-vrijmakend hormoon) enerzijds en T4 (het schildklier-prehormoon thyroxine) en T3 (het schildklierhormoon thyronine) anderzijds. Wat je wilt weten is hoe hoog je TSH was en hoe hoog je (F)T4 en/of (F)T3 was. Dat je niet aankomt, zou kunnen wijzen op een te snel werkende schildklier. In dat geval zijn je T4 en/of T3 te hoog en is je TSH meestal te laag. Maar of er daadwerkelijk sprake is van hyperthyreoïdie zul je moeten nakijken op je bloedprikformulier…

  196. Vraag: heb vandaag mijn waardes van het bloedonderzoek terug. Schildklier; ts4 = 10 Tsh= 1,8 Vitamine d = 32 Kan dit verband houden met elkaar ? En wat raadt je me aan. Huisarts weet niet zo goed wat hij met de vitamine D waardes aan moet zegt hij. En over de schildklier zegt hij dat hij traag is maar dat de aanjager wel goed werkt. Ik zou van hem schildkliermedicijnen mogen proberen. Klachten zijn; Moe, lusteloos, niet vrolijk, veel hoofdpijn en migraine, spierpijn, en echt pijn in mijn gewrichten. Al met al wordt ik er niet vrolijker van . B12 / ijzer / suiker allemaal prima!

    • Beste Tan, Onder het artikel over vitamine D heb je min of meer dezelfde vraag gesteld… Hier zal ik ingaan op je schildklierwaarden… Ik neem aan dat je met TS4 FT4 bedoelt? In dat geval is het leuk dat de ‘aanjager’ (TSH) met 1,8 volstaat, maar als deze aanjager niet zorgt voor voldoende T4 en T3, heb je daar helemaal niks aan. Persoonlijk zou ik vragen of men over 6 weken nogmaals je FT4 controleert, maar uit voorzorg ook je T3. Mocht je FT4 dan nog steeds te laag zijn, dan zou ik persoonlijk akkoord gaan met schildkliermedicatie (levothyroxine). Mocht ook je T3 te laag blijken, dan zou ik dat al helemaal doen… Succes!

  197. Sinds Thyrax uit de handel genomen is, ben ik verkeerd ingesteld.. Dan is T4 vrij 25.7 en de TSH 0.7 en dan weer is de TSH 7 en de T4 vrij 17.5 (dat is goed). Ik heb het 20 jaar aan mijn schildklier en met Thyrax geen enkele problemen gehad.

    • Referentiewaarden TSH: 0,4 – 4 mE/l… Referentiewaarden FT4 (vrij thyroxine): 9 – 23 pmol/l… In de eerste situatie ziet je TSH er prima uit en is je FT4 ietwat te hoog. In de tweede situatie lijkt je TSH veel te hoog en valt je FT4 netjes tussen beide referentiewaarden. Maar zolang je geen klachten ervaart, vind ik beide situaties niet bepaald verontrustend. Let wel: ik ben GEEN arts!

    • Hallo Ria, ik gebruik al ruim 30 jaar Thyrax, nooit problemen gehad, altijd stabiel. Nu (door niet te leveren Thyrax) Euthyrox en gelijk een schommeling in de waarde van het vrije T4! Baal hier van!

  198. Beste Paul, ik wilde alleen even checken of de twee vragen die ik gisteravond gesteld heb goed zijn aangekomen in de mail? Ik zag dat je later nog wel gereageerd hebt op andere vragen van 4 maart. Dat kan natuurlijk, maar voor de zekerheid stuur ik toch nog maar even een mailtje, hoop dat je ’t geen probleem vindt! Ik had een vraag over anti-TPO (flink verhoogd, maar dalend) bij (inmiddels) redelijk goede TSH, vrije T4 en vrije T3. En nog eentje over oogklachten. Het zou heel fijn zijn als je erop wilt reageren wanneer je gelegenheid hebt. Alvast bedankt voor de moeite! Vriendelijke groeten, Lonne

    • Beste Lonne, Inmiddels zijn je beide vragen (deze en deze) beantwoord. Niet alles komt bij mij chronologisch binnen, dus soms beantwoord ik eerdere vragen pas later. :) Succes ermee!

  199. Beste Paul, een half jaar geleden is door mijn huisarts vastgesteld dat ik waarschijnlijk ziekte van Hashimoto heb. Nadat ik een jaar of acht geleden een veel te snelle schildklier had, die goed reageerde op de medicijnen (Strumazol), en daarna jarenlang zonder medicatie in balans bleef, heb ik opnieuw onderzoek laten doen vanwege klachten als extreme vermoeidheid (al twee jaar, na een burn-out) en veel in gewicht aankomen (ik dacht dat het door de overgang kwam, ik ben 55). De eerste keer dat ik liet prikken was de TSH te hoog en was anti-TPO 667. Vrije T4 was normaal laag. Ik heb toen met voeding geprobeerd mijn schildkier te ondersteunen (de levothyroxine, 0,25 mg gaf bijwerkingen). Nu, een half jaar later, is de TSH 2.42, T4 is 12.0, T3 1.44 (dat is te laag, begreep ik) en anti-TPO 442. Ik ben nog steeds erg moe, traag en vergeetachtig en ben ook nog iets aangekomen in gewicht, misschien ook doordat ik wat minder beweeg. Mijn huisarts weet weinig over schildklierziekten. Ik weet niet wat het best is om te doen. Kan een met 200 dalend anti-TPO-gehalte en een gunstiger TSH een indicatie zijn dat de aanpak met voeding toch helpt, of is het beter om naar een endocrinoloog te gaan? En gaat die niet gewoon levothyroxine voorschrijven, wat ik al heb geprobeerd en waar ik niet goed tegen kon? Heb je misschien een advies? Alvast erg bedankt!

    • Persoonlijk zou ik met een anti-immuunschildklieraandoening altijd advies inwinnen bij een internist-endocrinoloog. Of iemands voedingspatroon zo direct / causaal diens anti-TPO en/of TSH kan beïnvloeden, durf ik niet met zekerheid te zeggen, maar dat lijkt me eerlijk gezegd zeer stug. Als men je vrije T4 heeft getest, is dit met 12 aan de lage kant. Als men je totale T4 heeft getest, is dit met 12 veeeeeel te laag. Als men je vrije T3 heeft getest, is dit met 1,44 veel te laag. Als men je totale T3 heeft getest, is dit met 1,44 aan de lage kant. In alle gevallen denk ik persoonlijk dat je schildklier te traag werkt. Levothyroxine is in dat geval inderdaad de enige optie. Let wel: er zijn verschillende natuurlijke en verscheidene synthetische vormen van thyroxine… Sommigen reageren beter op Thyrax, anderen beter op Euthyrox, sommigen beter op Armour Thyroid en weer anderen beter op merkloos levothyroxinenatrium. Overigens duidt een dergelijk verhoogd anti-TPO vrijwel zeker op Hashimoto en wellicht op Graves. Ook in dat opzicht zou ik inlichtingen inwinnen bij een endocrionloog / schildklierspecialist. Zie eventueel ook:

      Overigens zou ik mezelf in jouw geval ook uit voorzorg laten testen op vitamine B12-tekort, vitamine D-tekort en gluten-intolerantie. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  200. Hallo Paul, wat een schildklierproblemen komen er langs op deze site. Ook ik heb een vraag. Onlangs is er bloed geprikt (2x) waaruit de volgende waarden komen; TSH: 0.072 – vrij T4: 16 – T3: 1.76 – Anti TPO: 21 – De TSH is dus zeer laag maar T4 en T3 “normaal”. Verder heb ik een te hoge waarde B6 (547) en een te hoge waarde B12 (852) vorige jaar heb ik een tijdje iets geslikt tegen de overgang. Maar ben daar 7 maanden terug mee gestopt. Mijn vraag is hoe kijk jij tegen een zo lage TSH waarde aan?

    • Beste Lia, Zijn je vrije of totale waarden qua T4 en T3 gecheckt? Als het om de vrije vormen gaat, is je FT4 namelijk prima, maar je FT3 te laag. Als het om je totale waarden gaat, is je TT3 prima, maar je TT4 te laag. In beide gevallen zou dit je veel te lage TSH-waarde niet verklaren, want een te laag TSH duidt meestal op een te hoge schildklierhormoonwaarde. Wat ook nog zou kunnen, is dat je totale T3 en je vrije T4 zijn gecontroleerd, dan vallen beide binnen de referentiewaarden… Misschien kun je uitsluitsel geven over de eenheden / grootheden waarin je schildklierwaarden op het bloedprikformulier worden uitgedrukt? Hoe dan ook is je extreem lage TSH-waarde een mysterie, want deze minimale concentratie aan TSH zou er eigenlijk wel voor MOETEN zorgen dat je schildklierhormoonproductie wordt geremd… En dit zou zich eigenlijk wel MOETEN reflecteren in je schildklierhormoonwaarden… Is het niet nu, dan toch zeker wel op korte termijn. Wat zeggen je artsen hierover? By the way: ik neem aan dat je voorafgaand aan de bloedwaardebepalingen niet reeds gediagnosticeerd schildklierpatiënt was en dus al schildkliermedicijnen gebruikte? Een overschot aan vitamine B6 en/of vitamine B12 komt overigens bijna altijd door toedoen van voedingssupplementen. Zie desgewenst ook de volgende artikels:

      Welk voedingssupplement gebruikte je eigenlijk (uit nieuwsgierigheid…). Ik kom namelijk steeds vaker ronduit belabberde voedingssupplementen tegen waarin vele malen de ADH van bepaalde vitamines en mineralen wordt gestopt. Onder het mom: “dat plassen we wel weer uit…” Echt levensgevaarlijk! Eerlijk gezegd ben ik vooral benieuwd naar de opvattingen en bevindingen van je artsen, want een extreem lage TSH-waarde die zich niet reflecteert in iemands schildklierhormonen (T3 en T4) kan bijvoorbeeld duiden op een hypofyse-aandoening.

    • Dank je wel voor je snelle antwoord. De waarden op het formulier is Vrij T4 pmol/l beide keren prikken is 16 en dan totaal T3 nmol/l is 1,76 alleen laatste keer geprikt. En dan de TSH mIU/l is de eerste keer .0072 en 0,071. Tussen het prikken zat 6 weken tijd. Ik ben geen schildklier patiënt maar was vanwege brandende voetzolen naar de neuroloog die een uitgebreid bloedonderzoek heeft gedaan. Ze heeft me daarna naar de internist gestuurd die na een uitgebreiden vragenlijst de conclusie trok om maar met een psycholoog te gaan praten. De lage TSH waarde gaf volgens deze arts geen problemen. Ik loop al drie jaar met allerlei klachten (super moe, depressief, niet kunnen concentreren enz) en hoewel ik een lieve huisarts heb kwam ik niet verder, dan ga je zelf dokteren. Dus nam ik magnesium met een hoge dosis B6 met de naam Meta Relax en B12 smelttabletten van vitamineB12nu. Dank wel voor beide artikels hierover. Ik heb nu een afspraak gemaakt bij, in de praktijk van de huisarts gevestigde, dame van GGZ. Ik ga het maar gewoon doen omdat ik niet meer weet wat anders te doen.

    • De brandende voetzolen, ontstond deze klacht voordat je Meta Relax ging gebruiken of pas daarna? Dit supplement levert 71,4% van de ADH aan vitamine B6 (waarvan de meeste mensen voldoende binnenkrijgen via voeding) en maar liefst 500% van de ADH aan vitamine B12. Als je dan ook nog de Flinndal zuigtabletten via B12NU bestelt (met maar liefst 40.000% van de ADH), dan verwacht ik dat dit de oorzaak is van het brandende gevoel in je voetzolen. Zulke hoge doseringen aan vitamine B12 en vitamine B6 zijn bedoeld om klinische tekorten aan te vullen. Als ze worden gebruikt door iemand zonder vitaminetekorten kunnen ze tot (al dan niet permanente) zenuwschade leiden, iets wat je brandende voetzolen zou kunnen verklaren. :( Persoonlijk zou ik allereerst een second opinion aanvragen bij een andere huisarts of een doorverwijzing eisen naar een internist-endocrinoloog, zodat je extreem lage TSH-waarde kan worden verklaard. Dit lijkt me een absolute must! Daarnaast zou ik vitamine D3 laten controleren. Laat je alsjeblieft niet zomaar afschepen met een diagnose zoals stress of “tussen de oren”. Onwijs veel sterkte toegewenst! P.S. Je FT4 en T3 vallen dus wel degelijk binnen de referentiewaarden, iets wat ik zeeeeeer vreemd vind!

    • De brandende voetzolen zijn inderdaad ontstaan na de inname van de supplementen. De neuroloog heeft geen neuropathie geconstateerd, gelukkig :) en me naar de internist verwezen. Mag ik nog vragen waarom de controle op D3? Verder wil ik je bedanken voor deze heldere site en natuurlijk je duidelijke antwoorden het heeft me weer een goed gevoel gegeven om door te gaan.

    • Ik wijs op vitamine D omdat je oorspronkelijke klachten (super moe, depressief, niet kunnen concentreren…) naar mijn mening zouden kunnen duiden op: A. Schildklier; en B. Vitamine D-tekort. Er zijn meer potentiële oorzaken van zulke symptomen, maar dit zijn mijns inziens de meest voor de hand liggende en de gemakkelijkst controleerbare…

    • Beste Lia. Beste Paul. Meta Relax bevat maar zeer weinig vitamine B6, maar extreem veel magnesium. Dit kan dus nooit de hoge waarde van 547 B6 veroorzaken. Dat moet dus komen van maagzuurremmers, energiedrankjes of andere oorzaak. Ik heb verder niets met Meta Relax. Groeten, Klaas

    • Beste Lia. Beste Paul. Sommige middelen tegen overgangsklachten bevatten meer vitamine B6 dan Meta Relax, tenminste middelen tegen overgangsklachten verkrijgbaar bij de drogist. Misschien daar een link van een B6 van 547. Groeten Klaas

    • Een supplement dat 71,4% van de ADH aan vitamine B6 levert vind ik niet per se laag gedoseerd. Of zo’n supplement tot klachten leidt, ligt maar net aan hoeveel vitamine B6 iemand via andere wegen binnenkrijgt en hoe goed iemands lichaam vitamine B6 uitscheidt via de urine. Natuurlijk zijn er talloze supplementen te verzinnen die nog veel meer vitamine B6 bevatten, maar ik snap niet zo goed waarom dit geruststellend zou moeten zijn… Metagenics, de producent van MetaRelax, stelt zelf: “Het toegevoegde Metafolin® is de meest actieve en werkzame natuurlijke vorm van folaat: het is direct beschikbaar voor werking in het lichaam”. Men raadt een dosis van 2 tabletten of 1 zakje per dag aan, wat neerkomt op 142,8% ADH vitamine B6. Verdere discussie hieromtrent (waarin verder niets over TSH-waarden / schildklier wordt besproken) graag onder Gezondr’s artikel over vitamine B6

  201. Hoi ik ben Linda 50 jaar. ik ben overgegaan van Thyrax 0.175 naar levothyroxine 0.175 maar was super moe gejaagd en kan niet slapen zweten enz na om de paar maanden bloed testen zit ik nu op 0.137 levothyroxine en mijn waardes zijn nu TSH 0.28 TS 22.6 maar ben nog helemaal op en rusteloos. heb u een advies word er moedeloos van GRT Linda

    • Ik neem aan dat de waarde 22,6 je FT4 betreft? Dit zou in combinatie met je klachten een verlaging van je dosis levothyroxine kunnen rechtvaardigen. Bespreek dit eens met je arts… Bovendien zou ik ook eens vragen of je (F)T3 kan worden gecontroleerd… Het zou me namelijk niet verbazen als ook die aan de hoge kant is…

    • Bedankt voor u snelle reactie stel dat ik dit vraag aan de HA en mijn T3 is veel te hoog wat kan hij dan anders doen als verlagen met het zelfde medicijn?

    • Iets anders kan hij niet per se doen, maar dit zou wel de waarschijnlijkheid bevestigen dat je klachten worden veroorzaakt door een overdosis aan schildkliermedicijnen.

  202. Internist vertelde me vandaag dat ik de ziekte van Graves heb. 2 weken geleden is bij mij DVT in mijn onderbeen geconstateerd. Door de bloedonderzoeken is dit dus “toevallig” aan het licht gekomen. Ik heb geen enkele klacht die bij Graves voorkomt. Volgens internist heb ik wel klachten alleen die herken ik pas als ze voorbij zijn. Ik moet nu starten met medicatie. Nogal lastig te accepteren zonder klachten. Combinatie trombose en Graves was ingewikkeld volgens arts. Is medicatie echt nodig?

    • Wat zijn je bloedwaarden qua TSH, (F)T4, (F)T3 en schildklierantistoffen (anti-TPO, anti-TG en anti-TSHr)?

  203. Hallo Paul, Vandaag kreeg ik mijn bloedwaarden van de huisarts. Zij vertelde mij dat er niks verder onderzocht hoeft te worden. Maar ik heb mijn twijfels. Ik heb namelijk nogal wat klachten zoals licht in mijn hoofd, droge hoofdhuid, verhoogde bloeddruk, vreemd gevoel bij mijn hart, zoals overslaan, sneller kloppen etc. Binnenkort krijg ik wel een kastje om te kijken of ik een hartritmestoornis heb. De waarden zijn: TSH: 0,12. T4: 22,4. T3: 1.91. Wat vind jij hiervan? En wat zou jouw advies zijn?

    • Vooropgesteld dient te worden dat ik GEEN arts ben en dus GEEN medisch advies kan of mag geven. Naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening zijn je schildklierwaarden niet wat ze in een ideaalsituatie zouden moeten zijn. Je TSH dient tussen de 0,4 en 4,0 mE/l te vallen, en is met 0,12 veel te laag. Je (ik neem aan vrije) T4 hoort minimaal 8 en maximaal 26 pmol/l te zijn; deze waarde is met 22,4 niet TE hoog, maar wel aan de hoog-normale tot hoge kant. Totaal T3 hoort minimaal 1,2 en maximaal 3,4 nmol/l te zijn en valt dus netjes binnen de grenswaarden. Hoewel deze waarden niet direct op een (klinisch) schildklierprobleem duiden, zou een (aanzienlijk) te lage TSH-waarde in combinatie met een hoog-normale FT4 kunnen duiden op een (vooralsnog) preklinisch snel werkende schildklier (preklinische hyperthyreoïdie)… Ikzelf zou dan ook aandringen op een herhaling van het schildklieronderzoek over een week of 6… al is het maar uit voorzorg.

    • Nog een aanvulling. Ik heb mijn waardes laten prikken omdat ik een trage schildklier vermoede. Ik heb namelijk veel klachten die daar naartoe wijzen. Bovenstaande maar ook koud moe oogproblemen etc. Maar hij lijkt geloof ik eerder op een te snelle schildklier. ????

    • Ja, mee eens… Houd er echter rekening mee dat er aandoeningen zijn (waaronder auto-immuunschildklierziekten) waarbij een te snel werkende schildklier en een te traag werkende schildklier elkaar opvolgen…

    • Hallo Paul, Dank je wel voor je verhelderende antwoord. Vandaag ben ik weer bij de huisarts geweest. Ik voelde mij namelijk zo ontzettend opgefokt (sorry maar ik heb er geen ander woord voor) en mijn pols is in rust 101. Dat vond de dokter ook een beetje veel. Dus ik ben doorgestuurd naar de cardioloog om eerst mijn hart eens door te lichten. Hartaanvallen en dichtgeslibde aderen zitten namelijk ook in de familie. Daarna krijg ik medicijnen voor mijn schildklier. Morgen of maandag kan ik waarschijnlijk al terecht bij de cardioloog. Nogmaals dank voor je antwoord!

  204. Vraagje: gebruik al jaren Euthyrox 125 mg voor een te langzaam werkende schildklier.. na enkele klachten zijn de bloedwaardes nu: TSH 0.18 en FT4 22.1. Eigenlijk waarden die duiden op een te snel werkende schildklier! Is het raadzaam om het gebruik van Euthyrox 125 te verminderen?

    • Als je levothyroxinenatrium gebruikt, weegt je TSH-waarde in principe minder zwaar (of eigenlijk anders dan normaal), dus die moet je min of meer buiten beschouwing laten… Je FT4 is inderdaad aan de hoge kant, maar (met 22,1 pmol/l) niet per se te hoog. Vrij thyroxine hoort immers tussen de 9 en 23 pmol/l te zitten… Ervaar je klachten van hyperthyreoïdie zoals gejaagdheid, benauwdheid, transpireren, hartkloppingen, extreme eetlust, trillingen / tremoren? Zo ja, dan zou ik zeker bij je huisarts of internist-endocrinoloog aankloppen. Ga in ieder geval niet op eigen initiatief aan je dosis L-thyroxine sleutelen. :)

  205. Goedemiddag Paul Vanmiddag de uitslagen van mijn schildklierwaarde gekregen en mijn TSH is 8.7 en ze zegt dat de rest goed is? Zes weken geleden ook laten prikken en was toen zelfs nog ietsjes hoger geloof 9.1. Ik ervaar wel veel klachten die horen bij een te trage schildklier zoals wazig zien en licht in het hoofd enzovoort. nu wilt de dokter verders niks doen dus geen medicatie maar over 3 maanden opnieuw prikken wat vinden jullie hiervan?

    • Neem nooit genoegen met “dat de rest goed is”! Vraag welke bloedwaarden men heeft gecontroleerd en eis desnoods een uitdraai van de bloeduitslagen, daar heb je recht op. Een TSH-waarde van respectievelijk 9,1 mE/l en 8,7 mE/l over een tijdsbestek van 6 weken suggereert een traag werkende schildklier. Persoonlijk zou ik dan ook duidelijkheid eisen over de (F)T4 en (F)T3. Sterkte ermee!

    • Hallo Paul. Ja ze had het erover dat alleen mijn TSH waarde te hoog is, dus de t3 en t4 zijn goed. Betekent dit dan alsnog dat mijn schildklier te langzaam werkt? Aangezien ik veel klachten ervaar?

    • Ik bedoel enkel duidelijk te maken dat mensen fouten kunnen maken. Dus dat iemand jouw waarden goed vindt, is leuk om te horen, maar vraag liever een uitdraai van de bloedwaarden zodat je er eigenhandig naar kan kijken. Je TSH-waarde op zichzelf zegt niet zo veel… En hoe vaak ik wel niet heb meegemaakt dat mensen naar huis worden gestuurd met de zinsnede “ziet er goed uit”, “alles prima”, of “niets mis”, kan ik niet eens op twaalf handen tellen… Vandaar dat ik iedereen altijd aanraad om een printje mee naar huis te vragen om op eigen houtje te kunnen bevestigen dat er inderdaad niets aan de hand is…

  206. Mirjam de Jong Reageer

    Goeden middag. Al 19 jaar last van een te langzaam werkende schildklier. Nu het gevoel dat mijn keel dichtgeknepen wordt, ademhalen en praten word ik best wel moe van naarmate de dag vordert.. slik 0.125 MG euthyrox, 2 en halve week geleden bloed laten prikken net gebeld voor de uitslag. TSH 0,02 en FT4 27. Wat wilt dit nou allemaal zeggen? Graag jullie reactie… Groetjes Mirjam

    • Beste Mirjam, FT4 (vrij thyroxine) hoort in principe tussen de 9 en 23 pmol/l te zijn. Met 27 zit je dus een behoorlijk eindje boven de maximum grenswaarde, wat naar mijn ondeskundige mening duidt op een te hoge dosis Euthyrox. Dit is mijns inziens ook meteen de reden dat je TSH zo laag is: je hersenen zien geen reden om je schildklier tot hormoonproductie te stimuleren omdat je al (veel) te veel schildklier(pre)hormonen binnenkrijgt in de vorm van medicatie. Heeft je arts je dosering Euthyrox reeds naar beneden bijgesteld? Ik ben benieuwd… Zo niet, neem dan contact met hem/haar op en vraag om opheldering! Groeten, Paul

  207. margriet Smit westerveld Reageer

    Hoi Paul vraagje weet het effe niet meer slik 112 mcg tirosint heb veel klachten heb Hashimoto laatste tijd erg stijf en veel spierpijn angst kort lontje pijn op de borst. afgelopen maandag bloed geprikt TSH 1,75 en T3 1,32 en t4 vrij 15 vit d 57,2 b12 kunnen ze niet meer meten omdat ik aan de injecties zit, mijn gevoel zegt dat ik moet mindere is dat zo dank je wel groetjes Margriet

    • Ik neem aan dat niet het vrije T3 oftewel FT3 is gemeten, maar het totale T3? FT3 (vrij triiodothyronine) hoort tussen de 3,0 en 8,0 pmol/l te liggen en totaal T3 tussen de 1,0 en 3,5 nmol/l. In beide gevallen is een T3-waarde van 1,32 dus aan de lage kant… Vrij T4 oftewel FT4 hoort tussen de 9,0 en 23 pmol/l te liggen, en is met 15 pmol/l dus ook zeker niet (te) hoog… Ik zie dan ook geen enkele reden om je schildkliermedicatie te minderen, al ben ik GEEN arts… Aangezien je vitamine B12-injecties toegediend krijgt, neem ik aan dat er sprake is/was van een vitamine B12-tekort. Zijn in dat opzicht (naast je serum-B12 / serumcobalamine) ook weleens je actief B12 (holo-TC), MMA en/of homocysteïne gemeten via een bloedwaardebepaling? Overigens vind ik ook je vitamine D zeer aan de lage kant! Hoewel deze vitamine D3-waarde binnen de medische / klinische ‘norm’ valt, zou ik absoluut hoogwaardige vitamine D-supplementen gaan innemen. Naar mijn persoonlijke / ondeskundige mening zijn de referentiewaarden voor vitamine D namelijk extreem verouderd en zou de minimumwaarde mogen worden verdubbeld… Al met lijkt het me raadzaam om je vitamine B12 en vitamine D op peil te krijgen en onverstandig om je dosis levothyroxinenatrium te verlagen… Oh ja, nog even tot slot: de toediening van vitamine B12-injecties zorgt er inderdaad voor dat er extreem hoge B12-waarden in het bloed kunnen worden gemeten, die niet representatief zijn voor de hoeveelheid cobalamine in cellen en organen. Dat neemt echter niet weg dat een bloedwaardebepaling handig kan zijn om een tekort in het bloed definitief uit te sluiten. Want wie weet zijn je B12-injecties niet eens toereikend om je bloedwaarde op te krikken. Normaliter natuurlijk wel, maar bevestiging hiervan is nimmer verkeerd…

    • margriet Smit westerveld

      Hoi Paul bedankt voor je reactie, Wat getest was is inderdaad alleen totale T3, hoe krijg ik deze waardes omhoog. Welke vit d3 kan ik het besten gebruiken ik denk dat het lichaam het niet goed omzet, ik heb ook last van darmen en lactose intolerantie vette lever en ik weet dat daar een hoop omgezet word. B12 is vorig jaar op dat andere getest moest toen 3 maanden stoppen met prikken en slikken D3 zo dom, de internist hier vond het niet meer nodig dat ik vitamine B12 injecties zou nemen maar ik heb niks met hem te maken Auwerda in Lelystad heeft ze voorgeschreven ik mis iets waardoor ik het niet goed omzet, heb ook geen galblaas meer is ook niet echt goed, maar goed ik wil van die pijnklachten af en beter kunnen lopen dus ga ik maar weer even met de huisarts rond de tafel pfff welke vitamine D3 behalve die van de dokter hoef ik niet meer om te zetten mocht ze het niet meer voor willen schrijven want zij vind het goed vitamine D3 ik niet bedankt fijne dag .. Groetjes Margriet xx

  208. Dag , ik heb sinds 2010 geen schildklier meer. Mijn FT4 is meestal hoog ca 22 A 23, maar dat werkt voor mij. Mijn TSH is altijd laag ca 0,03. Volgens de endocrinoloog waar ik jarenlang onder controle was, was dit prima voor mij. Ik slik 150 Thyrax. Nu sta ik alweer een tijdje onder controle van de huisarts en die adviseert met 25 de Thyrax te verlagen. Ik voel me goed, en twijfel of ik nu met medicatie moet gaan rommelen. Hebt altijd dezelfde dosis gehad. Deze week mijn jaarlijkse bloedonderzoek gehad, helaas niet op nuchtere maag en al wel Thyrax gelikt, TSH 0,01 en FT4 23,4. Nu is mijn vraag wat zijn normaalwaardes voor de TSH als je geen schildklier hebt. Als ik het goed begrepen heb, moet dit juist laag zijn, omdat je geen schildklierhormoon meer in je bloed hebt. Of zit ik helemaal verkeerd?

    • De TSH-waarde na het verwijderen van de schildklier, is qua stimulerende factor niet relevant meer. TSH heeft namelijk als functie de schildklier aan te zetten tot hormoonproductie, dus als er geen schildklier meer is, heeft TSH geen stimulatiefunctie meer. Je kan dus stellen: hoe lager de TSH-waarde, des te beter (althans, in de situatie van een verwijderde schildklier)… TSH staat er namelijk ook om bekend dat het de groei van schildkliercellen (en dus potentieel ook schildklierkankercellen) bevordert. Dus ook in dat opzicht zou het raadzaam kunnen zijn om (al is het alleen maar uit voorzorg) de TSH zo laag mogelijk te krijgen en houden na een operatieve schildklierverwijdering. Let wel: dit kan erg lastig zijn… Men streeft na een operatieve schildklierverwijdering doorgaans naar een TSH-waarde die kleiner is dan 0,1 mE/liter, maar dit is een ideaalsituatie die niet altijd wordt of kan worden bewerkstelligd. Overigens heeft iemand zonder schildklier nog WEL schildklierhormonen in zijn bloed zitten… Deze zijn niet langer (endogeen) afkomstig van de schildklier, maar worden (exogeen) uit schildkliermedicijnen verkregen, namelijk uit levothyroxinenatrium en/of liothyroninenatrium. Zie desgewenst ook het volgende artikel:

  209. Dag Paul, ben behoorlijk aan t tobben, morgen weer naar HA na aanleiding bloeduitslagen. Daar ik zelf helemaal niet scherp ben op het moment, en veel weerstand ervaar. Bij volgende waardes… TSH 3,8… T4 15… Anti-TPO 438… B12 138 (de laatste 2 waardes, heb ik zelf om gesmeekt te laten prikken en wijken ook het meest af…) Wat hoopt u dat zij mij morgen gaat voorstellen of vertellen??? M.v.g. Nancy 1977

    • Je hebt in ieder geval te maken met een vitamine B12-tekort. En dit kan op zichzelf al verregaande gezondheidsproblematiek teweegbrengen… Je TSH is niet TE hoog, maar wel opvallend hoog. Dit zou kunnen wijzen op beginnende hypothyreoïdie… Heeft men daadwerkelijk je (totale) T4 gecontroleerd of toch je (vrije) FT4? Meestal wordt FT4 gecontroleerd; in dat geval zou er vooralsnog geen sprake zijn van een tekort aan dit schildklierprehormoon. Maar mocht daadwerkelijke het totale T4 zijn gemeten, dan is er reeds sprake van een fiks tekort. Je anti-TPO is sterk verhoogd, wat veelal wijst op een schildklierziekte als gevolg van autoantistoffen, zoals de ziekte van Hashimoto of de ziekte van Graves. Om het beloop van een auto-immuunschildklieraandoening in beeld te brengen, wordt de bloedwaardebepaling van TSH, (F)T4, T3 en/of schildklierantistoffen doorgaans met enige regelmaat herhaald. Een toenemende hoeveelheid schildklierautoantistoffen wijst op een toename van de auto-immuunactiviteit en bevestigt een auto-immuunschildklierziekte. Gezien je relatief hoge TSH-waarde zouer sprake kunnen zijn van een beginstadium van Hashimoto. Persoonlijk zou ik proberen 100% duidelijk te krijgen hoe hoog je vrije T4 (FT4) precies is en hoe hoog je T3 is. Ik ben overigens GEEN arts; dit is dus mijn persoonlijke en ondeskundige eigen mening. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst!

    • Dank Paul, ik was inderdaad onvolledig, ik kom terug (d.m.v. Euthyrox) van een hele trage schildklier… Dat lijkt nu redelijk te gaan. Maar voel me slecht. En het is inderdaad m’n vrije T4 geweest… Dank voor je snelle reactie, vind het ingewikkeld en juist dat kost me zoveel moeite!!! Ik weet wat me te doen staat! Om die T3 heb ik vaker gevraagd, maar daar doen ze ook zo terughoudend over, enig idee waarom? M.v.g. Nancy

    • Ah, dat verklaart een hoop! Ik denk eigenlijk dat het testen van de T3 kostbaar is en om die reden wordt afgehouden. Ook in mijn omgeving zie ik namelijk heel veel weerstand als mensen vragen om een bloedwaardebepaling van de T3. En dit vind ik (qua relevantie) vreemd, want je kunt nog zo veel T4 in je bloedbaan hebben, zolang deze T4 niet (afdoende) wordt omgezet naar T3 heb je er helemaal niks aan. Want inactief prehormoon is absoluut nodig, maar toch uitsluitend om te kunnen worden omgezet naar actief hormoon… Al met al denk ik dat je traag werkende schildklier van destijds het gevolg was van Graves of Hashimoto, dus dat je nu pas de oorzaak hebt achterhaald van je jarenlange schildklierproblemen… Helaas is hier niet veel aan te doen, behalve dan je T4 en T3 op peil zien te krijgen met behulp van levothyroxine en/of liothyronine. Overigens zou het me echt niks verbazen als een groot deel van je huidige klachten niet het gevolg is van een (hypothetisch) T3-tekort, maar van je (concrete) vitamine B12-tekort. Heeft men reeds vitamine B12-injecties of andersoortige B12-supplementen voorgeschreven?

    • Super fijn dat je met me mee denkt Paul! Wat mijn B12 betreft, volgens referenties van mijn HA valt deze binnen de kaders (!?!?) Ik kwam er onlangs pas achter dat andere elders hele andere normaal waardes hanteren, waar ik ver onder duik… Zucht… Het enige wat er vooralsnog is voorgesteld is nog meer Euthyrox… Dus vorig week nogmaals bloedonderzoek afgedwongen en dat ga ik morgen dus weer doen voor tt4 T3… Of beter doorverwijzing naar Endocrinologie?

    • Veel artsen en instanties hanteren verouderde referentiewaarden voor het serumniveau van vitamine B12, namelijk >148 pmol/l of >151 pmol/l. Echter wordt in de praktijk liever wordt gezien: 35 – 40 jaar: 167 – 573 pmol/l; 45 – 50 jaar: 146 – 582 pmol/l; 55 – 60 jaar: 129 – 552 pmol/l; 65 – 70 jaar: 118 – 579 pmol/l; 75 – 80 jaar: 113 – 515 pmol/l… Of nog liever: 20 – 29 jaar: 207 – 796 pmol/l; 30 – 39 jaar: 183 – 712 pmol/l; 40 – 49 jaar: 160 – 636 pmol/l; 50 – 59 jaar: 141- 568 pmol/l; 60 – 69 jaar: 124 – 507 pmol/l; 70 – 79 jaar: 112 – 465 pmol/l… En natuurlijk is het beter om ergens in het midden van de ondergrens en de bovengrens te zitten dan net boven de ondergrens… Al met al lijkt jouw vitamine B12-waarde me op geen enkele manier gezond. :( Zie eventueel ook dit artikel over vitamine B12-tekort voor de beste diagnostische tests en vormen van suppletie…

  210. Er is laatst bloed geprikt vanwege mijn bloeddrukverlagende medicijnen. Ik heb gevraagd of ook mijn schildklierwaarde meegenomen kan worden, omdat ik in het verleden een ontsteking aan de schildklier heb gehad en daarom ook op prednison heb gestaan. De internist zei toen als je klachten krijgt, laat het dan even op nieuw meten, want het kan zijn dat de schildklier nu te langzaam gaat. Ik heb veel klachten die op het lijstje staan v.w.b. te langzame schildklier, zoals veel vocht vasthouden, licht gevoel in hoofd, moe, vaak pijn in gewrichten / spieren, gewichtstoename enz. Nu was mijn waarde TSH 7.5 en de T4 was 12.8 volgens de assistente van de huisarts maar een lichte verhoging en moet ik over drie maanden weer prikken. Mijn vitamine D was nu goed na een paar jaar medicatie te hebben gehad, moet ik die nu stoppen in maart en daar moet ik mij dan weer in oktober voor laten prikken. Mijn vraag is, bij zoveel klachten van het lijstje en met deze waarden TSH 7.5 en T4 12.8 is dat normaal dat er verder niks wordt gedaan en pas over drie maanden weer bloed prikken?

    • Je FT4 is niet TE laag, maar wel aan de lage kant. In combinatie met de verhoogde TSH-waarde KAN dit duiden op een (beginnend / preklinisch) traag werkende schildklier. Al met al snap ik dat je arts eerst wil aankijken of de situatie vanzelf verbetert of misschien toch verslechtert. Als je eenmaal schildkliermedicijnen inneemt, is het namelijk (nagenoeg) onmogelijk om nog te zien welk deel van je schildklierhormonen van je schildklier afkomstig is en welk deel van medicatie. Ook is dan het natuurlijke beloop c.q. de lichaamseigen progressie van je schildklierwerking niet langer accuraat in kaart te brengen, wat het zeer lastig maakt om nog te zien hoe goed je schildklier op zichzelf staand functioneert. Je kunt er dus maar beter heel zeker van zijn dat je schildklier de hormoonproductie niet vanzelf weer opplakt alvorens je met de inname van levothyroxine of liothyronine aanvangt… Overigens overlappen heel veel potentiële schildkliersymptomen ook nog eens met de symptomen van een vitamine D-tekort, vitamine B12-tekort en ijzertekort, dus ook in dat opzicht kun je maar beter het zekere voor het onzekere nemen.

  211. Ik was vandaag bij de dokter, ik ben steeds heel erg moe. Nu is mijn bloed weer nagekeken en moest mijn medicatie omhoog, ik slik euthyrox 100mg en ga nu naar 112,5, dat slik ik nu al een maand en moest dus opnieuw bloed prikken. Nu zegt mijn dokter dat de T4 netjes is maar de TSH is veel te hoog… Ik snap er echt helemaal niks van, hij zou met een specialist gaan overleggen en dan zou ik nog wel horen hoe of wat. Maar wat houd dat nou in dan en hoe komt dat? Ik bedoel dat die TSH zo hoog is.

    • Een (extreem) verhoogde TSH is meestal het gevolg van een te lage concentratie aan schildklierhormonen in de bloedbaan en cellen. Ik vraag me dan ook af HOE netjes je FT4 precies was… en ben eveneens benieuwd naar je T3… Overigens zijn er ook andere mogelijke oorzaken van een verhoogde TSH-waarde; deze vind je in het artikel hierboven en o.a. in deze reactie en deze reactie mijnerzijds… Hoelang is het geleden dat men een schildklierprobleem bij je geeft gediagnosticeerd en hoelang gebruik je hier al schildkliermedicijnen voor?

    • Ik heb al 4 en half jaar een trage schildklier, mijn T4 was 17, het zegt mij niet zo heel veel al die cijfertjes eigenlijk. T3 ik weet niet hoe die was, heeft mijn dokter niet gezegd. 4 en half jaar geleden ben ik gestopt met roken en verloor mijn maatje voor het leven mijn broer plotseling en mijn dokter zegt dat het een combinatie is van het stoppen met roken en de stress dat mijn schildklier trager werd, ik kwam 20 kilo aan. Die zijn er voor een groot deel gelukkig weer af maar krijg het nooit meer zoals het was, heb ik van alles aan gedaan.

    • Met je FT4 lijkt op het oog inderdaad niets mis te zijn… Houd er echter wel rekening mee dat de hypofyse doorgaans meer TSH gaat produceren bij een tekort aan ACTIEVE schildklierhormonen. Actief schildklierhormoon betreft T3 (thyronine). Een tekort aan T3 ontstaat meestal door een tekort aan T4 (vandaar ook dat de meeste hypothyreoïdiepatiënten geholpen zijn met levothyroxine). Inactief T4 wordt omgezet naar actief T3, dus als er onvoldoende T4 aanwezig is, ontstaat er vanzelf ook een tekort aan T3. Vandaar dat een tekort aan zowel T4 als T3 in de meeste gevallen kan worden verholpen met levothyroxine. Soms gaat er echter iets mis met de OMZETTING van T4 naar T3… Er is dan wel voldoende inactief T4 aanwezig, maar desondanks blijft er een tekort aan T3 bestaan… In dat geval heeft het weinig zin om uitsluitend levothyroxine in te nemen, en dient er dus eigenlijk ook liothyronine te worden ingenomen. Vandaar dat ik benieuwd ben naar je T3-waarde. Ik beweer al met al niet DAT er sprake is van een T3-tekort, maar geef enkel aan dat dit tot de mogelijkheden behoort en dat dit zou kunnen verklaren waarom je TSH te hoog is en je (F)T4 toereikend…

    • Ik heb net even de assistente gebeld om te vragen hoe het zit met die T3 maar die is niet nagekeken alleen T4 die was 17 en TSH 9.1 (geen flauw idee hoeveel die moet zijn).

    • Bij iemand bij wie (nog) geen schildklierprobleem is gediagnosticeerd, wordt een TSH tussen de 0,4 en 4,0 verwacht. Een TSH-waarde die hiervan afwijkt, is doorgaans een reden om schildklierproblemen te verdenken en nader schildklieronderzoek te doen. Aangezien er bij jou reeds een schildklierprobleem is vastgesteld en je reeds schildkliermedicijnen gebruikt, is het niet onlogisch dat je geen ‘normale’ TSH-waarde hebt. Je TSH-waarde wordt nu immers beïnvloed door je trage schildklierwerking enerzijds en door je schildkliermedicijnen anderzijds, en zal dus eerder geneigd zijn te schommelen en af te wijken. Dat neemt niet weg dat een TSH-waarde van 9,1 nog steeds kan betekenen dat er een tekort aan schildklierhormonen bestaat. Aangezien je FT4 toereikend is, zou ik persoonlijk toch eens aandringen op controle van de T3.

  212. Hoi, Mag ik wat vragen? Normaal slik ik Thyrax (ziekte van Graves-voorheen snelle schildklier – na radioactief jodiumbehandeling traag) en nu LevothyroxineNatrium. Nu is mijn T4-20 en mijn TSH 0,24 (terwijl mijn TSH de vorige keer 0,87 was). De dokter vond dit voor alsnog geen probleem en verandert niets aan mijn dosering omdat mijn T4 mooi is en ik moet gewoon over Eem half jaar weer bloedprikken. Toch zit me dit lage TSH niet lekker. Overdrijf ik?

    • Je TSH-waarde is ondergeschikt aan je daadwerkelijke schildklierhormonen (T4: thyroxine en T3: thyronine); dat geldt des te meer als je synthetische schildklierhormonen inneemt in de vorm van levothyroxine of liothyronine. Persoonlijk ben ik het dan ook volkomen met je arts eens. Ervaar je bepaalde klachten die ervoor zorgen dat je twijfels trekt bij de huidige gesteldheid van je TSH?

    • Dank je wel voor je reactie Paul! Misschien had ik gewoon even die bevestiging nodig. ???? Omdat ik las op internet dat een lage TSH ook ergens anders aan kan liggen, werd ik wat onzeker…

  213. Ton Roozendaal Reageer

    Beste Paul, Ik ben een man van 70 jaar en voel me kerngezond. De uitslagen van recent bloedonderzoek zijn: TSH 1,4; T4 11; Vitamine D 98; Vitamine B12 108. Mijn lengte is 1,78 en gewicht 76 kg. Op basis van dit laatste bloedonderzoek adviseert huisarts te starten met levothyroxine 1dd 50ug en lab. controle 6 weken na start medicatie. Ik kan mij niets voorstellen bij schildklierklachten, leef en eet erg gezond en gebruik geen medicijnen. Ik vind het advies van de huisarts via de assistente wel erg kort door de bocht. Moet niet eerst worden doorgevraagd over eventuele klachten, ziektegeschiedenis vanaf mijn jeugd, familie-ziektegeschiedenis, etc.? De huisarts is op de hoogte van mijn houding dat ik in principe geen medicijnen gebruik.

    • Een FT4 van 11 pmol/l is aan de lage kant, maar NIET te laag… Aangezien je TSH ook nog eens nagenoeg perfect is, snap ik persoonlijk niet zo goed dat men niet eerst een week of 6 aankijkt en dan nogmaals je TSH-waarde en FT4-waarde bepaalt… Zeker niet aangezien je aangeeft geen schildkliersymptomen te ervaren. Ik ben GEEN arts en dit is dan ook mijn persoonlijke en ondeskundige mening, maar ikzelf zou ik jouw situatie aandringen op een herhaling van de bloedwaardebepalingen over een week of 6 en absoluut NIET direct beginnen met levothyroxine…

    • Beste Ton. Een vitamine B12 van 108 is nog onder de al zeer lage waarde van 148 pmol/L, daar zou eerder na gekeken moeten worden. Groeten, Klaas

  214. Ik vraag dit uit naam van mijn vriendin, mijn vriendin heeft letterlijk alle klachten die bij schildklierproblemen horen. Haar TSH is 6.8 T4 is 16,4 volgens huisarts niets aan de hand. Wat adviseert u? Ze zegt zelf mijn thermostaat is kapot, ze heeft het alleen maar erg warm, is moe, moe en verder het gele rijtje wat erbij zou horen. Graag uw advies, met vr. gr. Deb

  215. Hoi allemaal. Ik gebruik sinds november 2016 Euthyrox (daarvoor Thyrax). Deze week laten controleren. T4 is 26,6 TSH 0.05. Vorige controle was T4 23 TSH 1.04. Ik gebruik 0.150 Euthyrox. Moet ik nu verhogen of verlagen? Arts zegt verlagen met 0.025. Wat is waar? Gr. John

    • Beste Ik begrijp niet goed hoe ik zelf een vraag stellen. Om die reden op “beantwoorden” geklikt. Ik moet van de week anti tpo prikken. Nu wil ik graag weten of je hier het beste voor in de ochtend of middag kunt prikken, of maakt dit niet uit? Ik wil graag weten wanneer je deze test herhaald (anti tpo) het net als bij tsh prikken belangrijk is om steeds op dezelfde tijd te prikken. Ik hoop dat u mijn vragen kunt beantwoorden. Groetjes!

    • Beste Anne, Anti-TPO is een schildklierantistof die verhoogd is bij auto-immuunschildklieraandoeningen. Op welk tijdstip binnen het dagritme deze waarde wordt geprikt, maakt in principe niet uit. Een eenmalige (sterk) verhoogde waarde duidt op een auto-immuunschildklierstoornis zoals die ziekte van Graves of die ziekte van Hashimoto. De enige reden om anti TPO meermaals te prikken is om na constatering van zo’n ziekte het beloop ervan in kaart te brengen, dus verergering versus verbetering… Zie ook:

      Ik neem aan dat er reeds een afwijkende TSH en FT4 bij je zijn geconstateerd? Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  216. Dag Paul, Ik ben de laatste 4 maanden enorm veel bijgekomen en nochtans is er niets veranderd in mijn eetpatroon (altijd heel gezond gegeten) en sport ik om de 2 dagen (of soms elke dag). Ik moest onlangs een bloedtest laten trekken, en heb meteen ook die van mijn schildklier gevraagd. Ik heb een FT4 van 11,1 en TSH van 0,88. Ik vind mezelf helemaal terug in de symptonen / klachten van een te trage schildklier. Wat denkt U? Hartelijk dank! Charlotte

    • Hallo Charlotte, bij een te lage TSH werkt je schildklier juist te snel.

    • Beste Charlotte, In tegenstelling tot wat Sabrina suggereert, is je TSH niet te laag. Bovendien hoeft een lage TSH niet per se een trage schildklier te betekenen; het is slechts een indicator (die eveneens afhankelijk is van medicijngebruik, hormoonhuishouding, meetmoment, et cetera). Je TSH-waarde hoort tussen de 0,4 en 4,0 te liggen en is met 0,88 dus perfect te noemen. Wel is je FT4 aan de lage kant, maar vooralsnog niet te laag. Wat je uit voorzorg zou kunnen doen, is vragen om een herhaling van je bloedtests, maar deze keer inclusief een bloedwaardebepaling van je T3 om te zien of (inactief) T4 wel goed wordt omgezet naar (actief) T3. Bovendien kunnen veronderstelde schildkliersymptomen te maken hebben met factoren die geen primair verband hebben met de schildklier. Hierbij valt te denken aan een ijzertekort, een vitamine D-tekort, een vitamine B12-tekort en ga zo maar door… Het zou dus raadzaam kunnen zijn om ook je vitamines en mineralen te laten controleren middels een bloedwaardebepaling… Zie hieromtrent ook dit artikel over vermoeidheidsklachten en dit artikel over ‘veelvuldig ziek zijn’… Sterkte!

  217. Wat ik mis aan deze opsomming van waarden, is dat een schildklierpatiënt in de “meeste” gevallen het beste gedijd op een TSH van rond de 1.0. Iedereen voelt zich anders met een beetje erbij of eraf en daar gaan de meeste artsen aan voorbij. Ze kijken of je binnen de lijntjes past maar niet hoe jij je voelt. Als daar eens verandering in kwam…

    • In bovenstaand artikel (direct onder de opsomming van TSH-waarden) staat letterlijk het volgende: “Een TSH van 1 wordt veelal als een ideale TSH-waarde beschouwd.”

  218. Ik gebruik al 15 jaren Euthyrox 75. Op dit moment heb ik spontaan last van dubbelzien, niet continue gelukkig. Wel heel lastig. Daarom heb ik naast urgent oogonderzoek ook mijn schildklier weer moeten laten prikken. TSH 8,8, T4 vrij thyroxine 14,4. Ik krijg het advies om Euthyrox op te hogen, naar 1,5 pilletje per dag. Als ik de theorie zie, dan kan dat kloppen toch? Hoe hoger de TSH waarde, hoe lager de schildklierwerking, dus hogere medicatie? Vraag is hoe dat zo kan veranderen na jaren van gelijkwaardigheid. Ik doe aan een koolhydraatarm / vetrijk dieet (20 – 30 gram koolhydraten per dag). Ik zie op de Facebookgroep dat dat bij meer mensen invloed heeft op de schildklier en cholesterol. Cholesterol is ook iets te hoog (cholesterol 6,19 (normaalwaarde tot 5), LDL cholesterol direct 3,39 (mag max. 3 zijn), HDL 2,03 en Triglyceriden 0,89 (die 2 zijn volgens mijn info oké) en cholesterol / HDL-cholesterol ratio 3 (volgen mij ook oké onder de 4,5). Kan het dieet zo’n invloed hebben op de schildklier en cholesterol? Of is dit toeval?

  219. Excuus: in 2010 is mijn verteld dat ik een te langzame schildklier had (niet een te snelle!). En bij de laatste meting 4 weken geleden was de T3 vrij 2 (de waarde ontbrak in mijn vorige bericht).

    • Vreemd dat je symptomen van een te snel werkende schildklier ervaart terwijl je FT3 te laag is, en je FT4 relatief laag tot laag-normaal. In dat geval zou je eigenlijk geen symptomen van hyperthyreoïdie moeten verwachten… Overigens ook vreemd dat je schildkliermedicatie voorgeschreven hebt gekregen bij een ‘ideale’ TSH-waarde in combinatie met een FT4 die slechts 0,1 pmol onder de ondergrens viel. Persoonlijk zou ik hebben gedacht dat men je schildklierwaarden nogmaals zou hebben gecheckt alvorens je schildkliermedicijnen voor te schrijven. Ik vind het heel moeilijk om in te schatten of je klachten daadwerkelijk het directe gevolg zijn van je schildklierwerking en/of schildkliermedicatie… En in hoeverre ze te maken (kunnen) hebben met het stoppen met roken en/of het staken van antidepressivagebruik. Ik ben GEEN arts, maar doorverwijzing naar een endocrinoloog lijkt me eerlijk gezegd geen overbodige luxe, zeker niet aangezien je al sinds 2010 aan het strubbelen bent met deze problemen. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst in ieder geval!

  220. Mijn schildklier is in 2010 voor het eerst getest met waardes van TSH 1 en T4 vrij thyroxine 8,9. Mij is toen verteld dat ik een te snel werkende de schildklier heb. Ik ben Thyrax gaan slikken. In de jaren daarna zijn bijna continu de TSH waarden te laag geweest, maar ik begrijp dat dat op zich geen probleem hoeft te zijn als de T4 vrij en de T3 vrij maar binnen de marges vallen. In november 2015 was mijn TSH 0,01 T4 vrij 15 ik had toen al veel klachten die binnen een te snel werkende schildklier passen (T3 vrij was niet getest). Ik heb toen trouw mijn thryrax-dosering aangepast zonder me in de materie te verdiepen. Afgelopen november was mijn TSH 0,005 en mijn T4 vrij 18 (T3 vrij weer niet getest). Deze test was n.a.v. het overstappen van Thyrax naar levothyroxinenatrium 8 weken daarvoor. Mijn huisarts adviseerden me om van 150 microgram over te stappen naar 100 microgram. 4 weken later, nu, is de TSH waarde 0,05 en de T4 vrij 14 en de nu wel geteste T3 vrij. Ik heb nu alle klachten die bij een te snel werkende schildklier horen. Ik ben al 3 maanden niet meer ongesteld, extreme slapeloosheid, stress / paniekbuien, haaruitval, hartkloppingen, gewichtsverlies. Mijn verhaal is complexer omdat ik na 15 jaar in september met mijn antidepressiva ben gestopt en 5 weken gestopt ben met roken (nog wel nicotinepleisters). Mijn huisarts wil mij niet naar een endocrinoloog verwijzen, maar opnieuw 4 weken wachten of er verandering is. Ondertussen heb ik wel slaapmedicatie gekregen, wat volgens mij het probleem verplaatsen is. Ik maak mij zorgen over de bijna continu lage TSH waarden en weet me met mijn klachten geen raad meer. Ik voel me totaal vervreemd van mezelf.

  221. Ik heb al meer dan 14 jaar een te snel werkende schildklier. Al meer dan 14 jaar slik ik Strumazol. Er zijn periodes waarin de schildklier (d.m.v. medicatie) wat stabieler is dan andere periodes. Het blijft schommelen. Waarvan ik in 2013 een radioactieve slok heb gehad die helaas niet heeft geholpen. Afgelopen week opnieuw laten prikken op de schildklierfunctie, aangezien ik momenteel enorm veel transpireer, afval en slecht slaap, onrustig. Mijn TSH is 0,04 is en de FT4 17,6 is. Ik denk dat de medicatie verhoogd zal worden. Is mijn TSH waarde op dit moment te laag waardoor mijn schildklier weer te actief is?

  222. Ik heb een bloedonderzoek moeten doen omdat ik last had van een iets onregelmatige hartslag en soms een wat vreemd gevoel op de borst (lijkt op angst). Uit het bloedonderzoek blijkt dat mijn TSH 0.36 is. Dit is nuchter gemeten om 9:00 ur. Is een verder onderzoek nodig? Ik voel me verder perfect. Ik = man, 55 jaar, fit, 60kg.

    • Als ik last zou hebben van een onregelmatige hartslag en er zou een TSH-waarde van 0,36 bij me worden geconstateerd (die officieel gezien overigens net niet te hoog is), dan zou ik in ieder geval aandringen op een bloedwaardebepaling van de FT4.

  223. Beste Paul, ik weet sinds een paar dagen dat mijn schildklier vrijwel niet werkt en mijn hypofyse overactief is. Waardes T4 0,6 TSH 153,7!!! Volgens mijn huisarts heeft hij nog nooit zo’n hoge waarde gemeten. Nou had ik verwacht nog wat extra onderzoek te krijgen gezien deze bloeduitkomst maar ben eigenlijk alleen direct aan de medicatie gezet. Wat zou ik nu het beste kunnen doen? Ik voel me natuurlijk alles behalve oké. Ook gekke dingen zoals de hele nacht tintelende handen waarvan ik wakker wordt. Temperatuur schommelingen de hele dag, moe uiteraard enzovoorts. Ik ben benieuwd of er iemand bekend is met zo’n extreme waarde. Groet, Laura

    • Beste, ik heb juist de zelfde probleem! Ik heb een vraagje, bent u bijgekomen of afgevallen? Bij mij is het dat ik heel veel bijkom! Ik heb ervoor propylthiouracil en l-thyroxine gepakt! Een paar maanden gestopt en nu begint het weer het zelfde te zijn!! Welke medicatie neemt u? Groetjes, Mira

  224. Hi Paul, mijn waarden zijn: TSH 2,5, T3 5,7, T4 17, dhea 9. Cortisol urine 42, Immunoglobine e7. Toch blijf ik ook al eet ik nu paleo (glutenvrij, lactosevrij en suikervrij) last houden van hoewel licht gewrichtspijn (wel in 2009 fibromyalgie geconstateerd). Een hartslag van 90 heb ik wel naar 70 teruggebracht. Maar toch nog veel kuitkramp en af en toe dooie vingers. Volgens de normen zit ik overal mooi tussen in. Wat zou ik nog kunnen verbeteren? Wat kan ik nog doen om mijn gezondheid omhoog te krijgen. Door 5 dagen in de week te werken ben ik te moe om te sporten, maar dat kan toch niet de boosdoener zijn? Ben wel 59 jaar.

    • Dag Paul, dat weet ik niet. Maar mijn HB is altijd rond 9 geweest. Jaren gaf ik bloed. Dat heb ik stop gezet vanwege beperkt tijd die men gaf v/d bloedbank. Zonde. Maar goed slik zodra ‘r’ in de maand is vitamine D3. En eet ook erg gezond. Eieren, avocado, fruit. Beperking van gluten, lactose en geraffineerde suiker. Eet ook vlees en vis m.n. veel vis en kip. 2009 fibromyalgie geconstateerd maar blijf gevoelsmatig hier niet akkoord mee te gaan. Niet omdat ik t wil ontkennen maar omdat ik voel dat ik steeds meer last van ‘alles’ schijn te krijgen hoe goed ik ook mijn best doe om gezond bezig te zijn. Ben beetje radeloos. Mijn waarden lijken goed te zijn en toch is t dagelijks vechten om me gezond te blijven voelen. 1x over de scherp schijnt gevolgen te hebben. Lichaam en geest kopen niet want ben zeer positief ingesteld persoon, geen zwartkijker en zie en zorg dat er voor veel weer een oplossing is. Tegenslag daar komt ook ‘altijd’ weer iets positief uit. Zo zit ik in elkaar een vechten. Adrenaline heb ik ook nodig daar voel ik me wel bij. Saai is niet leuk… soms. ????

    • Dat je voldoende vitamines inneemt, wil (helaas) niet zeggen dat deze vitamines ook naar behoren worden opgenomen, omgezet en ingezet. Je kunt dus een tekort aan vitamines in je cellen en weefsels hebben, terwijl je er genoeg van binnenkrijgt via voeding. De klachten die je beschrijft passen grotendeels bij een vitamine B12-tekort en voor een kleiner deel ook bij een vitamine D-tekort. Een schildklierprobleem is in ieder geval uitermate onwaarschijnlijk met zulke schildklierwaarden.

    • Da Paul, wat raadt je mij aan? En vooral wie? Bloed prikken of wat is om vitamine B12 en D te constateren?

    • Ja, je kunt je huisarts vragen om je te laten testen op een vitamine B12-tekort en een vitamine D-tekort. Dit gebeurt inderdaad via een bloedwaardebepaling bij de prikpost of het huisartsenlaboratorium.

  225. Mijn volwassen zoon heeft zich recent (toch maar eens) laten onderzoeken vanwege al jaren op onregelmatige momenten optredende hartkloppingen. Zijn TSH blijkt driemaal zo hoog als normaal. Is dit met medicamenten te normaliseren?

    • Een afwijkende TSH-waarde zou op zichzelf niet per definitie moeten willen worden genormaliseerd. Het gaat erom of (en hoe erg) iemands afwijkende TSH-waarde diens (F)T4 en (F)T3 beïnvloedt…

  226. Beste Paul, ik heb op 14 maart 2016 een RAJ behandeling gehad, vanwege een hyperthyreoïdie en ziekte van Graves… Nu sinds die tijd aan het schommelen met mijn medicijnen. In juni begonnen met 25 mcg Levothyroxine. In juli meteen verhoogd naar 100 mcg. Sinds die tijd last van dikke oogleden en in oktober medicatie weer verlaagd naar 75 mcg. Vanmorgen weer bloed afgenomen en zojuist de uitslag gekregen. TSH: 0,009 mU/l en ft4 16 pmol/l. Internist geeft aan dat medicatie verlaagd kan worden naar 50 mcg. Voel me ook niet goed; ben ontzettend vermoeid en heb last van dikke oogleden en ‘opengesperde ogen’. Morgen heb ik ook een afspraak staan bij de oogarts om mijn ogen te controleren. Wat is jouw mening over bovenstaande? Ik weet dat je geen arts bent, maar wil me gewoon wat verder verdiepen in mijn waardes. Dankjewel alvast, groeten Arianne

  227. Hallo, ik heb een paar maanden geleden bloed geprikt en de tsh waarde was 0,99. De waarde moet tussen de 0,27 en 4,2 zitten dus de mijne is goed, kunnen de waardes nog dalen of stijgen of blijven ze altijd zo, kan ik over een half jaar wel in een keer last krijgen van schildklier want zit in mijn familie en heb ook allerlei klachten en heb t3 en t4 nooit laten testen, en heb ook constant vitamines tekort dan weer b12 dan weer vitamine d en ga zo maar door maar heb nog nooit last van schildklier gehad

  228. Beste, U vermeldt dat de waardes van de schildklierhormonen ook kunnen schommelen door medicatiegebruik. Door dewelke onder andere? Ik heb een tijdje geleden sinusitis gehad en daarvoor een stevige antibiotica moeten nemen. Daarna kreeg ik enorme warmteaanvallen en steeg mijn temperatuur na elke kleine inspanning. Aangezien ik Graves heb en intussen anderhalf jaar medicatievrij (wegens uitgedoofde Graves), heb ik mijn bloed laten trekken. Mijn TSH was veel te laag: 0,02 en mijn FT4 was nèt op de bovengrens. Intussen zijn mijn klachten verdwenen. Huisarts raadt aan om over 6 weken opnieuw bloed te laten controleren (of vroeger indien opnieuw klachten). Nu ben ik natuurlijk bang voor opflakkering van Graves… en hoop heel hard dat mijn schildklier schommelde door die antibiotica en/of sinusitis. Is dat ijdele hoop of reële?

  229. In augustus TSH van 0,06 en t4van 23. Eind september TSH van 1,8 en t4 van 11. Gisteren TSH van 24!!! En t4 van 11. Internist wil verhogen en homeopaat zegt even afwachten. Heb de laatste anderhalve week veel negatieve heftige emoties gehad.

  230. Mijn man heeft sinds een half jaar schildklierklachten. Hij heeft een vrij hoge TSH waarde van 7 op dit moment en zijn FT4 staat op 12. Die laatste dus wel binnen de grens, maar volgens mij nog aan de lage kant. Kan het hypofyse hormoon alleen maar worden geremd met nog weer een zwaardere dosering pillen? Zijn TSH moet enorm hard werken om de waarde 12 te halen. Kunnen we behalve extra pillen slikken zelf nog iets doen aan bijvoorbeeld zijn eetpatroon? Hij is vaak moe, kouwelijk en lusteloos en baalt ervan dat hij niet meer zo lekker kan sporten.

  231. Dag Paul, Ik stuurde je vanavond een mailtje over mijn schildklierwaarden. Ik schreef daarbij dat we sinds een tijdje geen brood meer aten en vroeg me af of dat er mee te maken had dat mijn TSH waarde te hoog is. Ik realiseerde me achteraf dat dit er niets mee te maken heeft, maar ik had 2 zaken verward. Bij dezelfde meting van bloedwaarden bleek namelijk ook mijn HB gehalte aan de hoge kant en dat kan met een tekort aan jodium te maken hebben, en jodium zit in brood… Vandaar… Toevallig las ik ook op je site dat HB waarde ook met de schildklier te maken kan hebben, dus misschien was mijn opmerking over toch niet helemaal zinloos… Groet, Jaap

  232. Vorig jaar werd na vaststelling van schildklierkanker mijn schildklier volledig verwijderd. Momenteel ervaar ik volgende klachten: moeheid, gewichtsverhoging, lage libido, broosheid haren, obstipatie, enz. Mijn T3 en T4 waarden zijn in balans. Tsh waarde is minder dan 0,04. Wat normaal zou zijn aangezien schildklier weg is. Mijn medicatie levothyroxine werd verlaagd omwille van mijn klachten van 150 mcg nr 125 mcg. Volgens specialist zou hierdoor mijn Tsh moeten gaan stijgen waardoor ik mij beter zou gaan voelen maar dat is niet het geval. Klinkt dit bekend bij iemand? Tips?

  233. Ik heb voor de 2e keer bloed laten prikken op TSH. De 1e keer 3 maanden geleden en vorige week de 2e keer. In beide gevallen waren ze wat te hoog. Nu 7,2 eerste keer ook zoiets dacht ik. het advies via de assistente is over 3 maanden weer laten prikken. en dat medicijnen nog niet nodig zijn. mijn vraag is of dit een gangbare procedure is? schildklier problemen komen trouwens voor in de naaste familie.

    • Wat je wilt weten bij een dergelijke verhoogde TSH-waarde is je FT4 en (F)T3…

  234. Beste, Ik was de laatste jaar erg moe, geprikkeld, veel spier en gewrichtspijn (met name in de nek en schouders) hoofdpijn, niet kunnen concentreren, niet kunnen focussen, vergeetachtig en gewichtstoename. Na een bloedonderzoek bleek dat ik een B12 tekort heb (onder de 200) Nu krijg ik 2xpw b12 toegediend. Op de tweede week van de injecties kreeg ik juist verergering en huilbuien zonder aantoonbare reden. Huisarts heeft breder bloedonderzoek laten doen en nu blijkt dat mijn TSH ook hoog is en dat ik mogelijk een traag werkend schildklier heb. T4 16 TSH 6… de huisarts wil daar nu nog niets mee doen. Hij stelt voor over een maand opnieuw de waardes te laten meten. Hij zegt dat mijn zenuwstelsel is overbelast door stress. Maar ik heb geen stress, of anders gezegd de enige stress die ik ervaar zijn deze symptomen en het onbegrip. Heeft mijn B12 de TSH verhoogd of juist de TSH mijn B12 verlaagd of zou er meer aan de hand kunnen zijn? Mijn b2,B3 en B6 krijg ik woensdag binnen. Graag je visie en advies alvast bedankt.

  235. Dag Paul, In verband met angst- en depressieklachten waarbij ikzelf het gevoel heb dat dit biochemisch is i.p.v. psychisch en daarbij een hoop lichamelijke klachten heb, heb ik het afgelopen jaar twee maal mijn schildklier laten testen. TSH: 4.3 en 4.1. FT4: 14.9 en 14.6. FT3: 3.7 (laatste keer mee-getest). Vitamine D 78,60. Vitamine B12 370. Vanmiddag heb ik een echo laten maken van mijn schildklier en daar kwam uit dat die licht ontstoken is, of ontstoken is geweest. Ik moet de huisarts hierover volgende week terugbellen want dan ligt de gehele uitslag van de radioloog bij de arts. Ik ga over een aantal weken ook nog op bezoek bij een gynaecoloog, omdat uit 1 van deze testen ook kwam dat mijn progesteron t.o.v. het oestrogeen redelijk verlaagd is. Ik heb in de tweede helft van mijn cyclus ook zwaardere klachten dan daarvoor. Klachten zijn echter altijd aanwezig. Destijds wilde de endocrinoloog niets doen aan medicatie, echter een orthomoleculair arts wilde mij op lage dosis natuurlijk schildklierhormoon zetten. Dat durfde ik niet aan. Ik vraag mij af wat jij van de waarden vindt en wat jouw idee hierbij is. Verder vraag ik mij af of een schildklier (en met name TSH) uit balans kan raken door een angststoornis waarbij te veel stresshormonen worden geproduceerd jaar in jaar uit. Dus kip en ei verhaal. Ik weet dat te veel cortisol wel je progesteron niveau onderuit kan halen. Ben benieuwd naar jouw idee. Dank alvast. Grt Irene

  236. Goedendag, Ik heb in mei van dit jaar bloed laten testen omdat ik last had van haaruitval.. Hier kwam een afwijkende schildklierwaarde van 4,7 uit. Na googelen bleek ik aan wel meer symptomen te voldoen. Ik moest nog een 2e keer weer prikken en toen zat ik onder de grenswaarde (3,7 of 3,9 geloof ik). Conclusie van de assistent was dus dat mijn schildklier gewoon gezond is. De haaruitval is gestopt gelukkig, maar toch zit het me nog niet helemaal lekker… Mijn oma heeft een trage schildklier, dus het zit wel in de familie. Ik ben nog steeds altijd moe / lui/ zeer weinig energie. Ook heb ik het bijna altijd koud, en m’n huid is schilferig (maar wel vettig want puistjes en mee-eters blijven komen). Ook is afvallen of m’n gewicht stabiel houden een ramp, ik moet echt eten zoals je bij een eetstoornis doet wil ik m’n gewicht stabiel houden (onder de 63 kilo blijven is nu m’n streven bij een lengte van 168 cm, al wil ik het liefste m’n laatste vet-kilo’s ook weg hebben waarvan ik vermoed dat dat met 3 kilo eraf wel moet lukken. M’n ideale gewicht volgens een berekening zou 60.4 kilo moeten zijn). Meer bewegen bij gewoon eten maakt geen verschil en daardoor kan ik daar de motivatie ook niet voor opbrengen.. Het eetstoorniseetpatroon is ’s ochtends alleen maar water / thee drinken. Tussen de middag 1 cracker met beleg of 1 maar maximaal 2 sneetjes stevig volkorenbrood. En ’s avonds ook oppassen met de grootte van mijn porties. Ik eet geen groentes (helemaal niet, dat is weer een andere eetstoornis) dus koolhydraten of zetmeel schappen is geen optie haha :+ Drinken doe ik vooral water / thee. Soms 1 beker melk per dag, en soms cola zero. Enkel op deze manier kan ik enigszins stabiel blijven / voorkomen dat ik weer terug omhoog kruip met m’n gewicht, en enkel op deze manier heb ik af kunnen vallen.. Nu vroeg ik mij af, heeft het nut om opnieuw een bloedonderzoek te laten doen? Hoe groot is de kans dat de hoge waarde een toevalstreffer was of dat dat te maken had met de haaruitval die ik toen had? En andersom ook, hoe groot is dat de gezonde waarde een toevalstreffer was?

    • Exacte kansberekeningen hieromtrent kan ik je niet bieden. Over het algemeen wordt gezegd dat 90% van de mensen met een ‘normale’ TSH-waarde (tussen de 0,4 en 4,0 me/l) geen schildklierproblemen heeft. Aangezien er bij jou (in ieder geval eenmalig) wel sprake was van een afwijkende TSH behoort een schildklierafwijking sowieso tot de mogelijkheden. Hartstikke leuk natuurlijk dat je TSH de tweede keer net niet hoog genoeg bleek om als ’te hoog’ of ‘boven de opperste grenswaarde’ te kunnen worden aangemerkt, maar men gaat hier naar mijn persoonlijke / ondeskundige mening voorbij aan een stukje context en voorgeschiedenis. Persoonlijk zou ik aandringen op een bloedwaardebepaling van vrij T4 oftewel FT4; dit is de voorloper van actief schildklierhormoon (T3) en een goede graadmeter om te kunnen testen of er sprake is van een tekort aan daadwerkelijke schildklierhormonen. Ik vind het in ieder geval zeer vreemd dat men je FT4 niet allang mee heeft geprikt… Naar mijn weten is dat het standaard protocol en de normale gang van zaken als iemands TSH te hoog blijkt. Sterkte en groeten, Paul

  237. Hallo, Ik heb al geruime tijd last van klachten en de huisarts verteld elke keer dat ik binnen de waardes zit. Toch voel ik me niet goed. TSH 0,68 (na recent B12 injectie) T4 18,8 T3 6,5 Ik heb al ruim 4 weken een verdikking in mijn hals dus een opgezette schildklier. de huisarts neemt niet de moeite om te voelen. Kan het zijn dat de waardes goed zijn maar dat ik toch schildklierklachten kan hebben?

    • Een zwelling in de hals hoeft niet per se met de schildklier te maken te hebben. In het halsgebied bevinden zich je slokdarm, je bijschildklieren, een flink aantal lymfeklieren en ga zo maar door. Als je TSH, FT4 en FT3 netjes binnen de grenswaarden liggen, is de kans op een schildklierprobleem zeer klein. Natuurlijk kan een gezwollen schildklier een schildklierontsteking betekenen. En een schildklierontsteking hoeft niet per se een verandering in schildklierwaarden te betekenen, zeker niet in de beginfase. Maar na verloop van tijd zie je een schildklierontsteking doorgaans ook terug in het bloed…

    • Bedankt voor je antwoord. Ik heb al 5 jaar problemen. elke keer als B12 injectie krijg gaat de waarde omhoog. mijn laagst gemeten waarde TSH is 0,42. Ik ga een afspraak maken bij de huisarts en kijken wat hij kan doen.

  238. Beste Paul (hier ben ik weer) mijn halve schildklier stuiterde ontzettend de laatste jaren met al die darmoperaties. Een goede stabiele instelling Euthyrox medicatie is dan moeilijk. M’n TSH was nu de laatste keer 0.05!!! De T4 en T3 waren dus torenhoog. Weer omlaag dus met de microgrammen. En naar de endocrinoloog. Ik bel al sinds de operatie met een lieve oudere mevrouw (ze werkt bij de schildklierstichting a/d telefoon, geweldig, ze weet echt alles). Er zijn verschillende medewerkers die je echt goede raad kunnen geven. Ik kon haar dit jaar niet bellen, omdat ik constant werd opgenomen met breuken en prolapsen… Nu bel ik haar om de 2 – 3 weken, en haar info geef ik door aan de artsen. Het schildkliermedicijn is verlaagd. Het was akelig om zo’n onrust inwendig mee te maken, veel te hoge instelling – maar in een ziekenhuis prikken ze tijdens ’n opname natuurlijk nooit op schildklier helaas. Zouden ze wel moeten doen, als iemand Euthyrox gebruikt.

    • Ja, echt absurd dat men je schildklierwaarden niet eerder heeft geprikt! :( Zeker gezien je symptomen en het feit dat je reeds schildkliermedicatie gebruikte… Heel fijn te lezen dat de Schildklierstichting zo veel voor je betekent! Ikzelf heb vooralsnog nauwelijks ervaring met deze partij, maar weet wel dat ze heel veel nuttige informatie aanreiken.

  239. Susanne Gabrieel Reageer

    Dank aan Van Aspen, eerst van potje naar blisterverpakking, TSH zakte naar 0,02 de Thyrax zakte dus van 1,5 naar 1,25 mu. Nu over op Euthyrox en na 6 weken is de TSH die weer naar 2 gestegen was, weer naar 0,07. Dus weer nieuw recept halen nu van Euthyrox 1. Over 6 weken weer prikken. Wie mag de rekening hiervoor eigenlijk ontvangen? Dit is een serieuze vraag.

    • Er zal geen enkele arts of apotheker zijn die hier (financiële) verantwoordelijkheid voor neemt. Als puntje bij paaltje komt, zal men zeggen dat het uiteindelijk aan de patiënt / consument zelf is om een medicament wel of niet in te nemen. Kortom: de beslissing om een medicijn al dan niet in te nemen is aan jouzelf, evenals de bijbehorende rekening… :( Prettig? Nee. Eerlijk? Nee. Rechtvaardig? Nee. Werkelijkheid? Ja.

  240. Ik heb de laatste jaren regelmatig een bloedonderzoek laten doen en stel vast dat mijn TSH waarden steeds iets te hoog zijn en mijn FT4 waarden normaal. Toen dat de eerste keer werd vastgesteld heeft de dokter mij op een minimale dosis (ik denk 25µg) Thyroxine gezet. Bijna gelijktijdig heb ik dan een opstoot van glaucome op mijn ogen meegemaakt waar de drukwaarden plots naar 25 en 28 op liepen terwijl die steeds ongeveer 15 à 16 bedragen. Ik ben ten gevolge daarvan ook het zicht op de onderste helft van mijn linkeroog verloren. Ik ben onmiddellijk gestopt met de Thyroxine en de druk op mijn ogen is intussen wel normaal maar wel mits het gebruik van oogdruppels. Ik weet niet of stoppen met oogdruppels de druk weer zou terugkomen. Ter informatie geef ik hierbij mijn HTS- en FT4 waarden waarden. 10/2013 HTS = 4.1 FT4 = 13.1 — 7/2014 HTS = 5.9 FT4 = 11.7 — 11/2014 HTS = 5.93 FT4 = 12.9 — 9/2015 — HTS =4.91 FT4 = 13.8 — 10/2016 HTS = 7.26 FT4 = 12.3 Dank voor een reactie.

    • Of de glaucoom iets met je schildkliermedicatie te maken heeft gehad, vind ik moeilijk in te schatten. Daarnaast weet ik niet welk type oogdruppels je gebruikt. Het is in elk geval overduidelijk te zien dat je TSH-waarde te hoog en bovendien alsmaar stijgende is. Je FT4 blijft inderdaad redelijk stabiel en netjes binnen de grenswaarden. Een afwijkende TSH-waarde zonder afwijkende schildklierhormoonwaarden zou van alles kunnen betekenen en hoeft voor zover ik weet niet per se een aanwijsbare oorzaak of negatieve uitvloei te hebben.

  241. Hallo, ik heb al jaren klachten zoals extreem moe, duizelig, hartkloppingen, opgejaagd gevoel… Vele malen uitgebreide bloedonderzoeken, waarin in iedere keer uitkomt dat mijn TSH waarde net te hoog is.. op t moment 4.4. Mijn huisarts zegt dat dit het niet kan zijn.. toch voel ik me niet oké… wat is uw mening hierin???

    • Beste Tess, Iemands TSH-waarde hoort tussen de 0,4 en 4,0 me/l te liggen en is met 4,4 me/l dus wel degelijk te hoog. Persoonlijk zou ik erop aandringen dat men de bloedwaarden van je FT4 en (F)T3 controleert, zodat men een tekort of overschot aan schildklierhormonen daadwerkelijk kan uitsluiten. Sterkte!

  242. Een orthomoleculaire arts wilt mij medicatie doen nemen voor een “te traag” werkende schildklier. Mijn huisarts zegt dat dit écht niet nodig is. Mijn TSH is 1,38 (nuchter genomen) en ligt volgens mij binnen de normale waarden. Wat denken jullie hiervan? Volgens alle reacties weten jullie veel meer van schildklierwerking af dan ik???

    • Een TSH van rond de 1 mE/l wordt doorgaans als ideaal / optimaal beschouwd. Deze bloedwaarde is op zichzelf geen enkele reden om schildkliermedicatie in te nemen. Tenzij men ook je FT4 en/of (F)T3 heeft bepaald en deze waarden veel te laag waren… Vooralsnog zou ik dus ten zeerste op het advies van je huisarts afgaan.

  243. Hi blog, onlangs n tsh waarde geconstateerd bij v lager dan 0.4 . De andere waarden zijn binnen decaangegeven waarden. Ik ben opnieuw verwezen naar mijn internist voor een algehele check-up. Wat wordt er allemaal gedaan. Ik ben van mezelf al niet zwaar. 45kg voor mijn 28 jaar. Schommelend gewicht moeder van 2 kids. Na de bevalling blijf ik op n gewicht van 55kg n dat neemt geleidelijk aan af. totdat ik weer op wat ik noem mijn tienerjarengewicht. Ik heb in februari mijn galblaas eruit laten halen. Kan dat ook leiden tot gewichtsverlies? Ik heb n normaal eetpatroon van 2tt 3 keer rijst. Dus u begrijpt. Ik wil dus weten wat de dokters allemaal gaan doen met mijn lichaam

    • Een te lage TSH kan duiden op een te snel werkende schildklier. De check-up zal uitwijzen of hier ook daadwerkelijk sprake van is… Wat de vervolgstappen zijn, is vooraf niet te voorspellen; dit zal afhangen van de uitslag van je FT4, (F)T3 en eventuele schildklierantistoffen… Sterkte!

  244. Net als velen anderen een vraag over mijn TSH en FT4 waarden. In januari is mijn schildklier getest en toen vielen alle waarden nog netjes binnen de lijntjes. Vrijdag ben ik bij de huisarts binnen geroepen omdat de waarden die afgelopen week geprikt zijn erop wijzen dat mijn schildklier van slag is. Mijn TSH waarde is 100.9. Dat is geen typefout, de referentiewaarden die er naast staan op de labuitslag zijn net als hier 0.4 – 4.0. De arts gaf dan ook aan dat de TSH waarde best extreem is. Mijn FT4 waarde ligt op 2.3. Ik heb begrepen dat dit te laag is, maar is het net zo extreem als de TSH? De HA heeft me nu gediagnosticeerd als hypothyroidie, en gaf aan dat hij nog even met de internist zou bellen. Moet ik me ergens druk om maken? Ik heb ook pernicieuze anemie (hiervoor krijg ik elke maand een prik) en mijn vitamine D was 45, ook iets te laag dus. Het maakt me allemaal stiekem best een beetje zenuwachtig dus hoor graag wat de redactie ervan vind. Bij voorbaat dank.

    • Je TSH is inderdaad vele malen hoger dan de maximale grenswaarde. Je FT4 (vrije thyroxine) zou minimaal 8 pmol/l en maximaal 26 pmol/l moeten zijn en is dus inderdaad ook veel te laag. De combinatie van deze twee bloedwaarden duidt dus inderdaad op een (veel te) traag werkende schildklier. Het exacte causale of correlatieve verband is vooralsnog niet in kaart gebracht, maar opvallenderwijs hebben verrassend veel hypothyreoïdie-patiënten eveneens te kampen met een vitamine B12-tekort, een vitamine D3-tekort en/of een ijzertekort… Een combinatie van dit alles kan verregaande klachten teweegbrengen, maar met de juiste medicatie en supplementen kan de boel in veel gevallen worden ‘genormaliseerd’. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst!

  245. Een vraag over de TSH-waarde. Bij mij is de totale schildklier verwijderd en ik slik 125 mg Euthyrox. Nu heb ik laatst mijn waarden laten prikken. De FT4 waarde was 15, T3 0,7 en THS 0,02… Kan een te lage TSH kwaad? Of moet de dosering van Euthyrox omlaag?

  246. In augustus dit jaar was mijn de waarde van T4 18 en de waarde van T3 3,53. Begin deze maand toch maar weer laten prikken omdat ik veel klachten heb, maar deze waarden zijn nieuw voor me (ben al 18 jaar schildklierpatient). Nu zijn de waarden bij T4 17 en bij T3 0,010. Normaal gesproken is de T4 of TSH afwijkend, maar de T3 kan ik me niet herinneren. Hoe moet ik dit interpreteren?

    • T4 is geen ‘echt’ hormoon. Het is een inactieve voorloper –een voorstadium– van het daadwerkelijke / actieve schildklierhormoon T3. Dat het prehormoon T4 toereikend is, is fijn, want dit betekent dat er in theorie voldoende T3 kan worden aangemaakt. Maar als je T4 op peil is, terwijl je T3 tekort komt, gaat er waarschijnlijk iets mis bij de omzetting van het préhormoon / pre-hormoon T4 naar het actieve schildklierhormoon T3. En een tekort aan T3 geeft evengoed klachten / symptomen die kunnen duiden op een trage schildklierwerking als een tekort aan T4. De behandeling is echter net iets anders, omdat een ander endogeen stofje dient te worden vervangen door een exogeen alternatief

  247. De meningen zijn verdeeld over mijn bloedwaarden tsh en vrije tsh. nu tsh 5.5 en de vrije 13. wel/geen medicatie is al jaren de vraag van mijn huisarts. Wat is jullie ervaring hiermee met bovenstaande waarden?

    • Met vrij TSH bedoel je waarschijnlijke vrij (F)T4? Een TSH van 5,5 mE/l is gewoonweg te hoog (ref: 0,4 – 4,0 mE/l. Maar een FT4 van 13 pmol/l valt netjes binnen de referentiewaarden (9,0 – 23 pmol/l), vandaar dat men vooralsnog geen schildkliermedicatie / levothyroxine voorschrijft. Is je (F)T3 eigenlijk al eens gecontroleerd?

    • in een “normale” situatie liggen de waardes van tsh rond de 1 en van je vrije T4 tussen 12 en de 21 (ongeveer). als je TSH dus 5,5 is, is je hypophyse harder aan t werk om je schildklier aan te sturen en voldoende hormonen aan te maken. testen op FT3 is dus idd handig. ik zou overigens, afhankelijk van je leeftijd, dit uberhaupt even laten checken. (lees: vrouwen / zwanger / overgang / veranderende hormoonhuishouding) succes.

  248. Hallo, heb hier alles niet gelezen, maar ik raadt één ding aan. Als jullie bloed laten prikken om één of andere reden LAAT OOK ALTIJD je BIJNIEREN nakijken!!! En er zelfs op aandringen!. Goede raad van Tante … :)

    • Dag Doufke, Zou je mij aan kunnen geven op welke manieren jij je bijnieren na hebt laten kijken? Ik heb er bij mijn internist op aangedrongen na ietwat verdachte schildklierwaarden (TSH) maar ze was geenszins bereid om het te onderzoeken omdat andere bloedtest-uitslagen in orde waren. Hoe kan ik dit alsnog laten onderzoeken? M.v.g. Ale

  249. hallo Paul, mijn schildklier is een tijd geleden al dood verklaart maar mijn vraag is nu. mijn TSH is 0.04 en T4 15 ik voel me echt ook doodmoe en overal pijn. ik slik levothyroxine 100 en 25 T4 is goed maar TSH is echt laag. huisarts zegt over 6 weken prikken mijn gevoel zegt NOG 6 WEKEN dat haal ik niet wat vindt jij?

    • Laat naast je FT4 ook eens je T3, vitamine D en vitamine B12 prikken.

    • Sylvia Hazenberg

      Hallo Paul, Nog maar net nieuw voor mij problemen met schildklier. Ik heb 6 maanden geleden een nieuwe heup gehad. Knapte niet op spieren willen niet moe hartkloppingen slecht zien en 24 kilo afgevallen in 3 maanden. Bij de huisarts en onderzoek schildklier. Helaas is hij er maandag pas weer. Heb wel mijn waardes opgevraagd. TSH 0.06 T4 50.2. Wat houdt dit nu in? Met vriendelijke groet, Sylvia

    • Dit betekent dat je een veeeeeel te snelle schildklier hebt. Niet gek dus dat je last hebt van ongewenst gewichtsverlies, spierzwakte en hartkloppingen. Het slechte zicht zou gerelateerd kunnen zijn aan een auto-immuunschildklierziekte, maar het is nog te vroeg om daar iets concreets over te melden. Probeer in elk geval zo snel mogelijk een afspraak te maken met een internist-endocrinoloog / schildklierspecialist!

  250. Goedemorgen, Ik heb het laatste half jaar veel last van angst en depressie. Sinds kort ineens een zwelling van mijn schildklier, die goed te zien is. Ik voel me daarnaast enorm opgejaagd, tril vaak een beetje met mijn handen, kan me slecht concentreren, ben vergeetachtig en ga zeker 5-6 maal per dag naar het toilet. Ook ben ik afgevallen. Dit kan natuurlijk allemaal het gevolg van stress zijn, maar volgens de huisarts ontstaat een zwelling in de nek niet door stress. TSH was 0,27, dus niet veel aan de hand. Zwelling beweegt mee met het slikken. Kan het toch zo zijn dat deze zwelling wordt veroorzaakt door stress? Kan ie uit zichzelf weer verdwijnen als de stress afneemt? Of zou het ondanks de 0,27 TSH toch nog een schildklier probleem zijn? Het is wel gevoelig en ik voel soms een soort stroomstootjes door de zwelling heen gaan. Ook last van mijn oor erbij. Groetjes, Lisette

    • Ik vind een TSH waarde van 0,27 best laag. Als ik de tekst goed heb gelezen betekent het dat je een snel werkende schildklier hebt. Dan kan ik me het opgejaagde gevoel wel voorstellen. Ikzelf heb een traag werkende schildklier en slik Thyrax. Soms, als mijn persoonlijke situatie verandert (bijvoorbeeld bij een verandering van mijn gewicht) krijg ik teveel Thyrax en heb ik dezelfde verschijnselen die jij noemt. Het komt bij mij heel nauw. Bij elk klein verschil reageert mijn lichaam direct. Mijn partner heeft momenteel ook een dikke schildklier. Hij heeft een cyste van bijna 3 cm in zijn schildklier. Dat heeft hij al eerder gehad en die is met een naald leeggezogen. Niks aan de hand, zo gebeurd. Zal dit keer waarschijnlijk ook zo gaan.

    • Een TSH-waarde van 0,27 mE/l is inderdaad te laag. Op zichzelf kan hier niet de conclusie uit voortkomen dat je schildklier te snel werkt, maar wel heeeeeel vreemd dat men hier verder niets mee heeft gedaan. Naar mijn persoonlijke en ondeskundige mening zou men eigenlijk direct je FT4 en FT3 moeten controleren.

  251. Walter Mulders Reageer

    Mijn vraag omtrent mijn schildklier aandoening is als volgt. Na controle TSH waarde 8,39 en T4 waarde 17,9. TSH is dus te hoog maar volgens huisarts niet belangrijk. T4 is belangrijk. Echter loop zelf met constante klachten en nieuwsgierig naar reactie op met name de verhoogde TSH waarde. Alvast dank voor de reactie.

    • Een opzichzelfstaande afwijkende TSH-waarde kan van alles betekenen. Het kan de moeite waard zijn om over een week of 6 nogmaals je TSH te laten controleren en dan naast je FT4 meteen ook je (F)T3 mee te laten prikken. Succes!

  252. Beste Paul, Voor de zomervakantie had ik een te snelle schildklierwerking. TSH 0.02 en FT4 79.5. TSH receptor antistoffen was negatief. Ik heb toen naxapron en propranolol gekregen voor mijn klachten. Na de zomer weer bloedprikken en toen waren mijn waardes TSH 59 en FT4 9.2 en toen heb ik euthyrox 100 gekregen en nu was mijn waarde TSH 1.7 en FT4 27. TSH is dus nu gemiddeld? Maar FT4 is aan de hoge kant begrijp ik? Ik voel me nog net zo beroerd namelijk.

    • FT4 is inderdaad nog te hoog. Weet je ook hoe het komt dat je schildklier te snel werkt?

    • Nee de oorzaak weten ze nog steeds niet. Inmiddels heb ik nog een aantal keer bloed geprikt in de afgelopen maanden de laatste waardes zijn TSH 14,3 en FT4 13,1 en CRP 0

  253. Beste Paul, T4 van 112.4 nmol/L T3 van 3.0900 nmol/L TSH van 8.530 M(micro) IV Ik heb geen teken van micro op mijn keyboard!

    • Gebonden T4 wordt uitgedrukt in nmol/l en hoort tussen de 64 en 154 nmol/l te liggen. Gebonden T3 wordt uitgedrukt in nmol/l en hoort tussen de 1,2 en 3,4 nmol/l te liggen. Ik denk dat je met ‘M(micro) IV’ micro–international-units per liter bedoelt. Als ik je waarden goed interpreteer is je TSH dus te hoog, maar is er (vooralsnog) niets mis met je daadwerkelijke schildklierhormonen (T4 + T3). Ze zijn zelfs aan de hoge kant, wat je eigenlijk niet zou verwachten bij een verhoogde TSH-waarde. Persoonlijk zou ik nogmaals een bloedonderzoek laten uitvoeren; bij voorkeur in een Nederlands huisartsenlaboratorium.

  254. Hoi, Ik ben nieuw in deze schildklierwereld en probeer een beetje te begrijpen hoe het allemaal zit en hoe ik er zelf aan toe ben maar nog niet helemaal duidelijk hoe ik alles wat ik lees moet vertalen naar mijzelf dus vandaar deze vraag. Een paar weken geleden besloot mijn huisarts bloed te laten prikken in verband met extrasystolen waar ik al een tijdje last van had en de uitslag was TSH 26,3 en T4 9,5 verder was mijn hart, bloeddruk en cholesterol helemaal goed dus zouden mijn klachten kunnen duiden op een lage schildklierfunctie. De waarden waren wel wat afwijkend volgend de huisarts maar ze deed er eigenlijk niet zo spannend over en liet de keuze van wel of niet medicatie geheel aan mijzelf over. Wel moest ik over 3 maanden terugkomen om opnieuw te prikken en het in de gaten te houden en in de tussentijd moet ik maar kijken of ik wel of geen medicatie wil nemen. Ik heb de medicatie toch maar in huis gehaald (levothyroxine 1x daags 1 tablet van 25 mg) een beetje op google gekeken en toen hevig geschrokken van alle verhalen die ik daar aantrof. Ik begrijp ondertussen wel dat mijn TSH-waarde wel extreem hoog is, dus de twijfel slaat nu echt toe. Bijkomend probleem is dat ik over 3 weken op vakantie ga naar Zuid-Afrika en dus weinig zin heb in allerlei bijwerkingen zoals depressie en lusteloosheid en zo. Ik heb verder nog weinig klachten afgezien van de extrasystolen, beetje moe soms en elke ochtend wat krampen in mijn kuiten (dat is niet leuk maar ik dan daar wel heel goed mee leven). SVP kun jij mij een advies geven wat ik het beste kan doen?

    • Beste J, Aangezien ik GEEN arts ben, kan en mag ik geen medisch advies geven; hiervoor zul je echt opnieuw contact moeten opnemen met je huisarts. Wat ik voor mijzelf zou doen bij een TSH-waarde van 26,3 mE/l en een FT4-waarde van 9,5 pmol/l is indien mogelijk alvast een half tabletje levothyroxine (+/- 0,125mg) innemen om te zien of daarmee de extrasystolen verdwijnen. Je TSH hoort in principe tussen de 0,4 en 4,0 mE/l te liggen en is met 26+ dus inderdaad veel te hoog. Maar je FT4 hoort tussen de 8 en 26 pmol/l te liggen en valt dus (nog) boven de minimum referentiewaarde. Zolang je geen aanvullende klachten ervaart, zou ik daarom spaarzaam zijn met de schildkliermedicatie, al is een dosis van 25mg levothyroxine per dag nog heel erg laag: een startdosis / aanvangsdosis. Bij een klinische hypothyreoïdie wordt meestal toegewerkt naar een dagdosis van 200 à 300mg. En gezien je TSH nu al zo hoog is, bestaat de kans inderdaad wel dat je schildklier steeds trager gaat werken… :( Ik ben benieuwd naar je eerstvolgende bloedwaardebepaling. Sterkte!

  255. Hallo, ik heb een bloedonderzoek in het buitenland gedaan. Alleen mijn TSH was hoog. T4 was 112. T3 was 3.090 en TSH 8.530 ben nog niet naar mijn huisarts gegaan. Is dat nodig? Alvast bedankt voor uw antwoord.

    • In Nederland wordt TSH uitgedrukt in me/l, FT4 in pmol/l en (T)T3 in nmol/l. Ik weet niet waar je je bloed hebt laten controleren, maar in veel landen worden totaal andere eenheden / grootheden gebruikt om schildklierwaarden uit te drukken, dus deze getallen zijn moeilijk op waarde te schatten zonder deze uit te drukken in een specifieke grondeenheid / maateenheid / rekeneenheid / schaaleenheid. Een TSH van 8,5 me/l bij een FT4 van 112 pmol/l zou in elk geval een zeer slecht teken zijn en een gegronde reden om direct contact op te zoeken met je huisarts. Maar nogmaals: als men aldaar totaal andere eenheden heeft gehanteerd, hoeft dat niet het geval te zijn… Sterkte!

  256. Een hoge TSH, normale T4. Ongeveer een half jaar geleden heeft mijn huisarts naar aanleiding van jaarlijkse controle i.v.m. ontbreken van schildklier besloten mijn medicijnen naar beneden bij te stellen. Mijn waardes waren toen 1.0 TSH en 24 T4 (bij 0,200 milligram Thyrax). Na 6 maanden opnieuw laten prikken en nog steeds aan de hoge kant volgens hem: TSH 2 en T4 20 (bij 0,175 milligram Thyrax). Dus nog verder naar beneden. Toen begon de ellende. Ik voelde me duizelig, werd daardoor misselijk, kon om alles huilen, had geen honger meer maar kwam wel aan. Toch opnieuw laten prikken en de waardes waren TSH 20 (!) en T4 17 (bij 0,150 milligram Thyrax). Bijzondere waardes volgens de dokters, maar goed, toch meer medicijnen gekregen. Nu vandaag nieuwe uitslag gekregen na kleine verhoging : TSH 11 en T4 20. (bij 0,150 milligram Thyrax + 0,025 milligram levothyroxine). Wat de dokter (inmiddels zelfs internist i.v.m. meer kennis dacht ik) zegt is eigenlijk: dit kan niet, heb je je medicijnen een week lang niet geslikt of zo? Hypochondrisch als ik al ben maak ik me nu echt zorgen. Omdat ik me met mijn oude waardes het beste voelde mag ik nu weer mijn oude waarde gaan slikken (0,200 milligram). Heb jij een verklaring? Alvast bedankt!

    • De maximale grenswaarde voor FT4 is 26 pmol/l. Aangezien je je goed voelde bij een FT4 van 24 pmol/l snap ik dan ook niet zo goed dat men je dosis schildkliermedicatie heeft verlaagd. Aangezien je TSH steeg na de eerste verlaging, snap ik al helemaal niet dat men bij de FT4-waarde van 20 pmol/l nogmaals koos voor een dosisverlaging. Ik weet niet hoeveel tijd er tussen de verschillende bloedwaardebepalingen heeft gezeten, maar dat je TSH momenteel zo hoog is, ligt volgens mij aan het feit dat je zo vaak van dosis bent veranderd in een relatief klein tijdsbestek. Ik verwacht dat als je eenmaal weer een flinke tijd je oude dosis hebt gehanteerd je TSH weer zal terugzakken naar een normaal niveau. Maar dit is mijn persoonlijke / ondeskundige verwachting en ik ben GEEN arts… Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! P.S. Wat ik nog altijd niet snap is dat heel veel artsen ervoor kiezen te gaan morren aan schildkliermedicatie terwijl er geen sprake is van klachten / symptomen en er tegelijkertijd geen sprake is van te hoge of te lage bloedwaarden; echt zonde.

  257. Ben sinds maart jongstleden noodgedwongen overgestapt op het gebruik van Euthyrox. Mijn schildklierwaardes zijn niet stabiel. Daarom elke 3 maanden bloedprikken. Maar ik vraag mij af kun je de Euthyrox ook ’s avonds innemen. En hoelang mag je dan bv niets gegeten hebben. Slik nu elke morgen om stipt 7 uur mijn medicatie. Groet. Jozien.

    • Hallo Jozien, Ik slik mijn Euthyrox al jaren ’s avonds voordat ik naar bed ga. Na een half jaar ’s avonds Euthyrox slikken bleek dit voor mijn waarden zelfs beter uit te komen. Ik ben binnen een jaar van 187.5 mg gezakt naar 125 mg Euthyrox.

  258. In dit voorjaar (verplicht) overgestapt van Tyrax (1.375 MG) naar Levothyrox (zelfde dosis). Bloedwaarde toen 4 a 5 en nu gestegen naar 17. Huisarts heeft de medicatie vorige week verhoogt naar 1.50 MG. Voel me morgens moe en kom pas tegen elven een beetje op gang. Kan / mag ik mijzelf een tijdelijke hogere dosis toedienen om mijzelf weer actiever te voelen? Peter

    • Was je TSH eerst 4 à 5 mE/l en nu 17 mE/l? Of ging het om een anders schildklierwaarde? Sowieso nooit op eigen houtje je dosering qua schildkliermedicatie aanpassen; dit moet je te allen tijde in overleg met je arts(en) doen. Sowieso kan het een tijdje duren voordat je lichaam gewend is aan een dosisaanpassing t.a.v. levothyroxine. Sterkte!

  259. Dag Paul, Ik ben in behandeling voor een (familiaire) hypothyreoïdie sinds een driekwart jaar. Voor het eerst werd hypothyreoïdie 14 jaar geleden geconstateerd na de bevalling van onze jongste. Dit werd destijds niet behandeld. Drie weken geleden liet ik bloed prikken, de waarden T4: 20,9 en TSH 0,03. Ik slikte Euthyrox 88 2x en 100 1x om-en-om. De waarden zouden te hoog liggen en sinds 3 weken slik ik Euthyrox 88 elke dag. Ik voel me niet goed: huilerig, oorsuizen is terug, droge huid, hees. Ik ben 50 jaar en in de overgang. Waren mijn waarden misschien toch normaal? Bij T4 20,9 en TSH 0,03 voelde ik mij redelijk goed. Bij voorbaat dank voor je antwoord!

    • Nee, volgens de officiële grenswaarden was je FT4 niet te hoog: de opperste grenswaarde voor vrij T4 is immers 23 pmol/l. Ik blijf er maar op hameren: Artsen gaan bij schildklierpatiënten die reeds schildklierhormonen (levothyroxine) innemen te vaak en te veel uit van iemands TSH… En te weinig van iemands klachten en symptomen… Zolang iemand zich goed voelt, moet je naar mijn persoonlijke mening niet willen sleutelen aan schildklierhormoonwaarden die binnen de norm vallen.

    • Dag Paul. Wordt sinds een half jaar ingesteld op Euthyrox na ontdekking van een verkwikkende FT4 van 1,5 en een TSH van meer dan 100… Loop er al heel lang mee naar nu lijkt,na 2 dagen merkte ik al effect van de behandeling(gestart met 100 mcg). Nu na 6 maanden zit ik op een FT4 van 17,6 en een TSH van 4,4. Arts heeft me nu na enige tussensprongen op 137 mcg gezet omdat TSH nog omlaag moet. Echter ik heb nu allerlei klachten gekregen die ondanks de brave labwaarden wijzen op teveel T4 (hartoverslagen, gejaagd, grote eetlust, moeheid etc.). En gek genoeg snelle gewichtstoename… heb zelf wat zitten te experimenteren, en elke keer dat ik 1 a 2 dagen geheel stopte bij klachten, knapte ik direct op (soms zelfs 100%). Heel vreemd, gezien het feit dat hormoonhalfwaardetijd in bloed 7 dagen bedraagt. Herstart met een lagere dosis gaf dezelfde klachten weer, zelfs als ik zakte tot 100mcg. Al dit geknutsel bracht mijn T4 terug naar 14 en mijn TSH op 10. Huisarts heeft me nu gezet op 75 mcg (zo laag heb ik dus nog nooit gebruikt…). Heb zelf de voorzorgmaatregel genomen (ik gebruik ’s avonds, neemt beter op) om erbij te eten (1 boterham gezien wat bovenbuikklachten), wat de resorptie nog eens 20% schijnt te verlagen want niet nuchter. En guess what, ik knap weer flink op… Heb het idee dat ik met een rare labuitslag mij het beste voel (basis T4 en verhoogde TSH). Toen ik startte een half jaar geleden, zat ik snel op betere waarden FT4/TSH was achtereenvolgens 12 / 59, 14 / 30, 16 / 10. Gek genoeg voelde ik me toen uitstekend, beter dan met 17,6 / 4,4. Nu zit ik dus weer op dit soort waardes, met malle TSH en voel me dus opgeknapt. Komt dit vaker voor?

  260. Goedemorgen 15 jaar geleden had ik een Te snelwerkende schildklier , Ben daar Aan geholpen met een radioactieve pil toen Kregen ik medicijn Jared gebruikt sinds vorig jaar krijg ik levothyroxine 100 mg in januari bloed geprikt was wel oké , sinds April heb ik een ontstoken maagwand, daar krijg ik medicijn 2x 40 mg voor moest ik 2 weken geleden weer bloed prikken werd ik gebeld de volgende dag door m’n ha hij vroeg neem je je schildklier pillen wel goed in ik zei Ja mijn tsh was in een keer 63 veel Te Hoog en t3 9.9 was ook niet goed heb er nu een pilletje bij en allemaal klachten hij weet niet waar het nu Aan ligt kan van de maagmedicijn Zijn of van de levothyroxine heeft iemand. Zo iets meegemaakt hoor het graag

  261. Ik ben samen met mijn dokter naar de kinderarts geweest. Ik vond haar altijd al een beetje aan de magere kant. Na een veneuze bloedname kwamen de resultaten als gevolgd: verhoogde TSH, verhoogde T3 en verhoogde T4. Andere hormonen hadden een normale waarde. Schildklier echo is genomen waarop bleek dat alles normaal is. Nu moest ik een afspraak maken voor een NMR hersenen. Ik maak me enorm veel zorgen aangezien de arts zei dat ze het voor de eerste keer meemaakte. Wat kan dit zijn?! Help a.u.b.

    • Dat weet ik niet meer. Ik weet wel dat ze in het rood stonden. De artst zei dat het wel opvallend hoog was dus niet een klein verhoging. Mijn dochter is nog maar 6 jaar oud. Schildklier is in orde, bijnieren ook, oogarts heeft ook een soort test gedaan. Er was geen druk of zo zei hij. Dus we wachten nu op de NMR hersenen. Ik heb schrik dat ze een tumor gaan vinden. Maar dan is mijn vraag: zouden de andere hormonen die bijgestuurd worden door de hypofyse dan ook niet uit balans zijn? Ik ga dood tijdens het wachten heb je enig idee wat dit kan zijn? Mijn dochter is nog steeds zeer actief geen enkel verandering in haar leven.

    • Hoe het kan dat iemands TSH, FT4 en FT3 “in het rood staan” durf ik niet te zeggen. Of naast de schildklierhormonen ook andere hormonen afwijken, is eveneens moeilijk te voorspellen; dat ligt maar net aan de onderliggende oorzaak van de afwijkende bloedwaarden. Als er inderdaad sprake is van een hypofyse-afwijking, zouden in theorie meer hormonen kunnen afwijken, maar dat is pure speculatie / hypothese… Ik begrijp ten zeerste dat je je zorgen maakt, maar persoonlijk zou ik toch echt de NMR afwachten alvorens je je ongerust gaat maken om kwaadaardige gezwellen. Dit lijkt me namelijk zeeeeeer onwaarschijnlijk bij een 6-jarig meisje. Heel veel sterkte toegewenst!

  262. Ik heb geen schildklier meer . Zat op 175 microgram tyrax Binnen 4 maanden op 112,50. met euthyrox Mijn hypofyse is te lui? Klopt dit

  263. Mijn schildklier is traag of werkt niet goed ik slik al 5 jaar 0,1 Thyrax wit pilletje. Maar voel me al 5 jaar echt beroerd allemaal vervelende klachten. Mijn dokter zegt dat ik goed ben ingesteld. Ik laat morgen bloed prikken om de waarden te meten. Wie weet welke dingen gemeten moeten worden op het formulier staat alleen TSH aangekruist. B.v.d. Johan

    • TSH is een goede indicator om te onderzoeken of iemands schildklier wel of niet goed werkt, maar als je toch al weet dat je schildklier niet goed werkt (en daar ook nog eens levothyroxine voor inneemt), zou ik absoluut ook je vrije thyroxine (FT4) mee laten prikken…

  264. Beste Paul, Mijn vrouw heeft Hashimoto en slikt al enige jaren medicijnen. Nu 100 microgram enthyrox. Haar THS is 0,1. T4 22. Zij heeft al jaren een continue discussie met haar huisarts. Hij wil dat zij minder medicijnen slikt. De reden: De richtlijn. De waarden. Zij wil erg graag meer medicijnen. Want ze voelt zich beroerd. Ze staan lijnrecht tegenover elkaar. Zij heeft in het verleden meer medicijnen geslikt. De overstap naar enthyrox deed haar goed. Ik begrijp dat die dosering iets krachtiger uitpakt. Toen voelde zich veel fitter. Ik kon duidelijk aan haar merken dat zij veel meer energie had. Ze was daar blij mee. Sinds een paar maanden slikt ze minder. Ze voelt zich daardoor nu weer ontzettend moe en futloos. Ze is daar erg ontevreden over. De huisarts houdt echter voet bij stuk. Wat ik niet begrijp is wat nu werkelijk de risico’s zijn die zij loopt als zij iets meer medicijnen slikt zoals haar gevoel ingeeft. Als zij zich daar happy en fit bij voelt. Wat kan het dan voor kwaad? Wat voor afwegingen spelen mee? Zijn waarden belangrijker dan het gevoel? Duidt dit op wat anders? Kun je me adviseren wat verstandig is?

    • Beste Jan, De functie van levothyroxine (Thyrax, Euthyrox e.a.) is het aanvullen van een tekort aan lichaamseigen schildklierhormonen (endogeen T4) met synthetische schildklierhormonen (exogeen levo-T4). Hoe simpel dit ook klinkt, in de praktijk komt er behoorlijk wat kijken bij dit vervangingsproces… Ieder schildkliermedicijn bevat andere vulstoffen en hulpstoffen, de concentraties aan werkzame stoffen komen zeer nauw en kunnen afwijken, de opname en verwerking van schildkliermedicatie in het lichaam verschilt per persoon, de schildklier en schildklierfunctie van mensen kan van week tot week veranderen, waardoor de dosis schildkliermedicatie dient te worden aangepast… Ik ben GEEN arts, maar persoonlijk vind ik dat artsen extreem veel waarde zouden moeten hechten aan de klachten en symptomen van schildklierpatiënten. Natuurlijk mogen de T4 en T3 niet te hoog worden, maar onderaan de streep zou het klachtenpatroon voorop moeten staan. Het grootste risico van een te hoge dosis schildkliermedicatie is thyreotoxicose / schildklierhormoonvergiftiging. Daarnaast kunnen zich symptomen van een te snel werkende schildklier voordoen: extreme eetlust, benauwdheid, verhoogde & onregelmatige hartslag, hartkramp, hoge bloeddruk, overmatig transpireren, gejaagdheid, rusteloosheid, verhoogde basale lichaamstemperatuur, broeierige / klamme huid, onverklaarbare jeuk, diarree, spiertremoren / spiertrillingen, vruchtbaarheidsproblemen, zwangerschapsproblemen, haaruitval, atypische problemen met huid en nagels, opgezette schildklier (struma), slaapproblemen, vocht vasthouden, oogproblemen, mentale problemen (angst, agressie, argwaan e.a.), onverklaarbare gewichtsafname, et cetera… Maar nogmaals: naar mijn persoonlijke mening zou men vooral moeten letten op hoe een schildklierpatiënt zich voelt; zolang de schildklierhormonen –T4 en T3– niet (veel) te hoog of (veel) te laag worden, zou dit wat mij betreft de bepalende factor moeten zijn. Overigens snap ik de beweegreden van jullie arts; een FT4 van 22 zit tegen de klinische bovengrens aan… Wat dat betreft zou het raadzaam kunnen zijn om ook eens (F)T3, vitamine B12, vitamine D en ijzer te laten controleren. Sterkte en groeten, Paul

    • Beste Paul, Ik ben blij met het antwoord dat je hebt gegeven. Hier kan ik meer vooruit. Nogmaals bedankt!

  265. Hoi Paul, Ik heb een traag werkende schildklier en een kinderwens. Mijn T4 waarde bij eerdere (mislukte) zwangerschappen was 13. Na contact met de schildklier organisatie NL bleek dat mijn TSH rond de 1 en de T4 rond de 20 moest zijn (iets wat mijn internist nooit verteld heeft, zij vond 13 netjes voor zwanger). In overleg met mijn HA opgehoogd met medicatie en T4 is nu mooi rond de 19. Alleen mijn TSH is nu 0,04… Mijn HA zegt dat het geen kwaad kan, maar op internet lees ik hierover tegenstrijdige informatie… Wat is jouw mening en kun jij me helpen / advies geven?

  266. Hoi Paul. Ik heb een zwangerschapswens en een traag werkende schildklier. Na meerdere miskramen erachter gekomen dat TSH rond 1 moet zijn en T4 rond 20 (tijdens zwangerschap). Voor deze miskramen was mijn T4 tijdens mijn zwangerschappen rond 13 wat dus resulteerde in miskramen. Ik ben in overleg met arts rustig gaan ophogen, en mijn T4 is nu 19, dus hartstikke goed om zwanger te raken / blijven. Alleen mijn TSH is nu 0.04… Ik lees op internet tegenstrijdige artikelen over de TSH waarde tijdens zwangerschap… Kun jij me helpen?

    • Ik ben geen arts, dus medisch advies kan en mag ik niet geven. Naar mijn persoonlijke mening is en blijft de TSH-waarde echter een indicator die ondergeschikt is aan je (F)T4 en (F)T3. Uiteindelijk vertelt een te hoge TSH slechts dat er sprake is (of zou kunnen zijn) van een tekort of overschot aan schildklierhormonen en dat dit overschot of tekort dus moet worden verholpen of aangevuld. Voor zover ik weet gaat het er dus om dat er voldoende schildklierhormonen (T4 en T3) in je bloed circuleren. En dat geldt des te meer tijdens je zwangerschap, want je ongeboren kindje is de eerste maanden volkomen afhankelijk van jouw schildklierhormonen. Voor zover mij bekend maakt het voor je kindje niet uit dat je TSH laag is, want hij/zij heeft toch nog geen schildkliertje dat kan worden gestimuleerd. Ik ben van mening dat te veel artsen zich focussen of zelfs blindstaren op de TSH-waarde, terwijl de TSH-waarde uitsluitend als indicator zou moeten dienen. Zodra je weet dat iemands TSH-waarde te hoog of te laag is, moet de focus volgens mij liggen op het (vrije) T4 en (vrije) T3. Helaas is het nu eenmaal een feit dat het nagenoeg onmogelijk is om iemands TSH onder controle te houden als diegene EN een traag werkende schildklier heeft, EN schildkliermedicijnen / levothyroxine gebruikt, EN zwanger is… Heel veel sterkte met je schildklierproblematiek en heel veel geluk tijdens je zwangerschap!!!

  267. Beste Paul. Bij mij is in maart 2015 naast coeliakie ook ziekte van Hashimoto geconstateerd (anti-TPO) boven de 3000. Ik begon (na een zwangerschap) met een TSH van 12, deze zakte vanzelf naar 1.8. Nu weer klachten van vermoeidheid, haaruitval en geen energie. Naar de huisarts geweest. TSH 5,19 en T4 15. Huisarts vind het niet nodig om met medicatie te starten. Maar gaat door die hoge anti-TPO de TSH niet gewoon door stijgen? En als ik nu klachten heb, toch wachten en later opnieuw prikken?

    • Je huisarts laat je niet met schildkliermedicatie beginnen omdat je FT4 nog binnen de marges valt. Voor zover ik weet is het niet zo dat je TSH stijgt door toedoen van anti-TPO. Sowieso is je TSH niet zo heel erg relevant. Een verhoogde TSH is een indicator dat je T4 en T3 te laag zouden kunnen zijn. Zolang je T4 en T3 echter hoog genoeg zijn, is een verhoogde TSH-waarde niet zo’n probleem. Persoonlijk zou ik inderdaad periodiek je TSH en FT4 laten prikken. Bovendien zou ik zo spoedig mogelijk ook eens je (F)T3 laten controleren en vooral ook je vitamine B12, vitamine D en ijzer. Heel veel sterkte toegewenst!

  268. Patrick Vandenbempt Reageer

    Waar je weinig over leest zijn uitslagen als de mijne. Jaar na jaar krijg ik ongeveer volgende resultaten: TSH 2,18 mU/L, FT4 29,1 pmol/L, FT3 6,0 pmol/L. Dus enkel verhoogde FT4.

  269. Goedendag, Sinds een aantal jaren kwakkel ik met vele klachten die allemaal richting schildklierperikelen wijzen. Via het huisartsenlaboratorium ben ik regelmatig geprikt en kreeg altijd te horen dat mijn TSH goed was. Nu zit ik in een medisch traject en heb een hele rits bepalingen laten doen, uitkomsten m.b.t. schildklier: TSH 0.31 mUl/l en Vrij T4 16.4pmol/l. Aan de hand hiervan lijkt mijn TSH waarde te laag. Voor de bloeddrukcontrole was ik bij de assistente van de huisarts en heb daar de TSH waarde opgevraagd van eerdere bepalingen. Destijds, zaten ze allemaal op 0.30 mUl/l. Nu blijkt dat de huisarts een waarde aanhoudt van 0.275 mUl/l – 4.0 mUl/l. In januari heb ik een CT-scan gehad van de longen (die was goed), maar bleek wel dat mijn schildklier vergroot was. I.c.m. de TSH-waarden ben ik nu heel erg teleurgesteld, voel mij met mijn klachten totaal niet serieus genomen. Eigenlijk wil ik toch naar de endocrinoloog voor advies en eventuele behandeling. Graag zou ik advies willen. M.V.G. Janneke

    • De onderste grenswaarde van 0.275 mel/l is nogal ongebruikelijk en naar mijn mening verouderd. Een TSH-waarde van 0,30 of 0,31 KAN naar mijn mening op een (ietwat) snel werkende schildklier duiden, maar aangezien je FT4 16,4 betreft, lijkt hier geen sprake van te zijn. Het lijkt me niet onverstandig om de schildklier in ieder geval goed in de gaten te houden en over een tijdje nogmaals je TSH, FT4 en/of (F)T3 te laten controleren… In ieder geval is een TSH van rond de 0,3 bij een normale FT4 en (F)T3 niet zorgwekkend te noemen…

  270. Hi, Sinds eind december (30-12) zijn we erachter dat ik een te langzaam werkende schildklier heb mijn THS was 70 (T4 7), in april THS op 3 (T4 was goed) dus medicijnen 3 maanden op 0,125 houden. Nu voelde ik me drie weken gelden weer slechter (dus eerder dan afgesproken) me laten prikken en mijn TSH is nu weer 7 (T4 was goed). Hoe lang kan het duren voordat je waardes goed zijn en kan het na drie maanden mijn waardes weer slecht zijn? Wordt er zo onzeker van, van alle bijwerkingen (druk op de borst, pijn in mijn hele lichaam, draaierig (paar seconden), gewoon alles)… Het schildkliermedicijn dat ik gebruik is Eltroxin 0,150. Groetjes, Vanessa

    • De kans dat je TSH ooit “goed” wordt, is niet heel groot als je schildkliermedicijnen gebruikt. De TSH-productie in je hersenen past zich immers aan op de behoefte van je lichaam aan schildklierhormonen. Als je schildklierhormonen slikt, kan je TSH daardoor gaan afwijken. De belangrijkste indicatoren zijn dan ook je FT4 en (F)T3. Je geeft aan dat je T4 steeds “goed” was, maar weet je de exacte bloedwaarden ook?

  271. Ik heb van pas laten prikken voor de schildklier. Dit omdat ik niet vooruit te branden ben en in de overgang ben. Tevens val ik niets af met sporten en eindelijk door na eens goed en gezond te eten. Dus niet erg motiverend allemaal. Nu was de uitslag T4 vrij thyroxine 15.600 en Thyroid stimulerend hormoon 4.2. Moet ik nu stappen ondernemen of is het wel goed zoals de dokter zei?

    • Op het oog lijkt er niks mis te zijn met je schildklier. Je TSH is ietwat verhoogd en dat kan in theorie een indicator zijn voor een (subklinisch) traag werkende schildklier, maar aangezien je FT4 netjes binnen de referentiewaarden valt, is een schildklierprobleem uitermate onwaarschijnlijk. Als je niet vooruit te branden bent, kunnen daar overigens veel meer mogelijke oorzaken aan ten grondslag liggen dan een traag werkende schildklier. Zie desgewenst ook dit artikel over chronische vermoeidheid en lusteloosheid… Sterkte!

  272. hallo paul ik heb thyrox gekregen van 25mg mijn waarde zijn tsh 2.9 en ft4 13.1 ik hoor vertellen van verschillende mensen dat ze het vreemd vinden dat ik thyrox gebruik met deze waardes want deze schijnen goed te zijn , maar heb wel enorme klachten haaruitval gewichtsverlies zeer moe wat is uw mening hierover over 4 wkn moet ik opnieuw bloedprikken ook is er niet op antistoffen geprikt en bij de volgende bloedprik formulier is dat ook niet aangekruist

    • Beste Truus, Als het voorschrift van schildkliermedicatie puur en alleen gebaseerd is op die 2 bloedwaarden (FT4 + TSH), wat meestal het geval is en waar ik voor het gemak even van uitga, dan vind ik het ronduit absurd dat je schildkliermedicatie voorgeschreven hebt gekregen… :( Beide waarden vallen immers inderdaad netjes binnen de grenswaarden, dus ik begrijp totaal niet waarom men een te traag werkende schildklier vermoedt… Ja, haaruitval is soms het gevolg van schildklierproblemen, maar het zou evengoed een teken kunnen zijn van een vitamine B12-tekort of iets dergelijks… Gewichtsverlies kan allerlei oorzaken hebben, maar mocht gewichtsverlies gerelateerd zijn aan de schildklier, dan is het veeleer een teken van een te snel werkende schildklier, dus van een overschot aan schildklierhormonen… En dus NIET van een te traag werkende schildklier of een tekort aan schildklierhormonen… Des te absurder dus dat men in zo’n geval levothyroxine (een synthetische schildklierhormoonvervanger) voorschrijft… Persoonlijk zou ik dan ook direct contact opnemen met je huisarts en vragen wat de exacte reden is dat je schildklierhormonen moet innemen, dus waarop deze beslissing is gebaseerd. Over een tijdje opnieuw bloed laten prikken lijkt me een goed plan, maar laat naast TSH en FT4 dan ook meteen vitamine B12, ijzer en vitamine D controleren. Althans, dat zou mijn persoonlijke / ondeskundige voorkeur hebben… Sterkte en groeten, Paul

    • Dank je Paul, ik heb zojuist contact gehad daar heb ik de waardes opgevraagd waarmee de huisarts mij op medicatie heeft gezet deze waardes waren TSH 5.1 en FT4 9.1 en er zit nog geen 2 weken tussen met deze bloedprik uitslagen.

    • Dat maakt het verhaal wel even anders… Je TSH is in twee weken tijd dus gestegen van 2,9 naar 5,1. En je FT4 is in diezelfde periode gedaald van 13,1 naar 9,1. In principe valt een FT4 van 9,1 nog net binnen de referentiewaarden, maar een dergelijke snelle daling qua FT4 en stijging qua TSH duidt toch meestal wel op een trager wordende schildklier. Vandaar ook dat men je op een lage aanvangsdosis van 0,25 milligram levothyroxine heeft gezet en over 4 weken nogmaals controleert of hoe je lichaam hierop reageert. Ik ben geen arts, maar wat mij betreft een prima beslissing… Overigens wel heel raar dat je afvalt bij een trager wordende schildklier… de meesten wiens schildklierwerking afneemt, worden juist zwaarder…

    • Beste Paul het is andersom eerst een tsh 5.1 t4 9.1 en nog geen 2 weken later tsh 2.9 t4 13.1 hoe kan dit in zo korte tijd maandag heb ik afspraak bij de huisarts.

    • Zijn je schildklierwaarden veranderd sinds je schildkliermedicatie inneemt? Of hadden die veranderingen zich al voltrokken alvorens je schildkliermedicijnen voorgeschreven kreeg en in begon te nemen? Dus heb je de tweede keer bloed laten prikken voordat je schildkliertabletten slikte of terwijl je schildkliertabletten slikte? Als de tweede bloedwaardebepaling is verricht terwijl je schildkliermeidcijnen innam, is dat logischerwijs de oorzaak van de verbeterde bloedwaarden…

    • Beste Paul deze waarde is veranderd zonder gebruik van de medicatie…

    • Ik zou het je echt niet durven zeggen… Van een traag werkende schildklier (inclusief te hoge TSH en te lage FT4) die vanzelf binnen enkele weken normaliseert heb ik nog nooit gehoord. Het zou natuurlijk kunnen dat dit een momentopname is: een soort van ’toevalstreffer’ waarbij toevallig een goede waarde wordt geprikt… En dat je schildklier in werkelijkheid helemaal niet is genormaliseerd of gestabiliseerd, maar veeleer pieken en dalen doormaakt… Zulke schommelende schildklierwaarden worden bijvoorbeeld nog weleens gezien in het beginstadium van auto-immuunschildklierziekten… Vandaar ook dat het belangrijk is om binnen niet al te lange tijd nogmaals je FT4 en TSH-waarde te laten controleren zodat het verloop en de ontwikkeling van deze bloedwaarden goed in kaart kunnen worden gebracht.

  273. Beste Paul, Mijn TSH waarde was als laatste 22 en mijn T4 was goed. De internist snapt het ook niet echt en mijn arts ook niet. weet jij hier meer over te vertellen?

    • Wat bedoel je met een “goede T4”, heb je misschien een exacte bloedwaarde bij de hand? Hoe dan ook kan een te hoge TSH een indicatie zijn voor een te traag werkende schildklier. Het kan echter ook betekenen dat er iets mis is met de klier die TSH aanmaakt: de hypofyse. Meestal heeft dit echter een verhoogde FT4 en/of FT3 tot gevolg, maar misschien bestaat het probleem nog niet lang genoeg om nu al veranderingen te kunnen waarnemen in je FT4 en/of FT3. Daarnaast zijn er allerlei aspecten die (tijdelijk) je TSH kunnen beïnvloeden (verlagen of verhogen), maar een TSH-waarde van 22 is in die context wel heel erg extreem… Persoonlijk zou ik deze twee bloedwaarden (tezamen met je TSH) over een week of 4 tot 6 nogmaals laten controleren. Ervaar je eigenlijk ook bepaalde klachten? Of anders gevraagd: waarom liet je in eerste instantie je TSH-waarde controleren? Of ben je reeds gediagnosticeerd als schildklierpatiënt?

  274. Ik heb ook gelezen dat kraanwater niet best is voor je schildklierwerking ik drink dat nl heel veel, ik wil je hierbij alvast heel hartelijk danken voor de reeds gegeven info!

  275. lydia wijsbroek Reageer

    heb net de nieuwe medicijnen opgehaald en wat denk je, wederom overgezet nu van levothyroxine naar euthyrox, hier is al het gedonder mee begonnen, was goed ingesteld op euthyrox al ca 15 jaar en 2 jaar terug overgezet (in opdracht van verzekering naar levothyroxine) en sinds die tijd is het hommeles. Ben van lieverlee fysiek en mentaal aan m’n eindje, slik je 2 jaar levothyroxine met problemen wordt je zonder waarschuwing weer overgezet naar euthyrox, laten we hopen dat dat gaat werken. Wanneer houdt dit op, dat speelballetje zijn van huisarts en verzekering.

    • Beste Lydia, Levothyroxine is de naam van de werkzame stof in allerlei schildkliermedicijnen, waaronder Euthyrox, Thyrax, Eltroxin en Thyrofix. Er zijn ook merkloze varianten die ‘gewoon’ bij de naam van de werkzame stof worden genoemd, namelijk levothyroxine oftewel L-thyroxine… Het is dus niet zo dat er sprake is van verschillende medicijnen, uitsluitend van verschillende merken. Wel kan het zo zijn dat de hoeveelheid werkzame stof per merk verschilt… Dat de omvang van de pil anders is, dus dat de verhouding tussen ballaststoffen / bulkstoffen en werkzame stoffen onderling varieert… En dat de hulpstoffen / dragers per merk afwijken… In theorie zou je bijvoorbeeld allergisch kunnen zijn voor een bepaald additief in de merkloze variant, maar ik verwacht eigenlijk dat je klachten worden veroorzaakt door de hoeveelheid werkzame stof die je momenteel binnenkrijgt. Ik geef je overigens groot gelijk! Het is onzinnig dat apothekers continu wisselen tussen allerlei merken en generieke / merkloze schildkliermedicamenten… Als je hier last aan ondervindt, vraag je huisarts dan om een medische indicatie waarin hij/zij aan de apotheker laat weten dat jij om klinische redenen (dus vanwege medische noodzaak) een specifiek merk moet blijven gebruiken. Dan voorkom je schommelingen door afwijkende concentraties aan werkzame stof… Laat sowieso nog eens je FT4 en/of FT3 controleren om te zien hoe het er daadwerkelijk voor staat met je schildklierhormonen. En ik blijf erbij dat het goed zou zijn om ook eens je vitamine B12, vitamine D en ijzer mee te laten prikken. Sterkte!

    • Wat is dit voor een website? Ik vind nergens de credentials van Paul. De adviezen zijn medisch gezien wel goed, maar voor hetzelfde geld is het een zelfgeschoolde schoenlapper. Is het advies aan de mensen die vragen stellen niet gewoon: ga naar je huisarts want die kent je medische geschiedenis het beste. En als dat op problemen stuit: zoek een andere huisarts!

    • Beste Koemans, Zoals ik keer op keer in mijn antwoorden aangeef, ben ik inderdaad een zelfgeschoolde schoenlapper ( :D ) en GEEN arts. Vandaar ook dat ik iedereen aanraad om voor medisch advies naar een arts te gaan. Ik benadruk dan ook telkens weer geen medisch advies te mogen/kunnen geven en enkel vrijblijvend met mensen mee te kunnen denken… Groeten, Paul

    • Hoi, Bij mij is het andersom ik krijg geen Thyrax maar Euthyrox! Vreselijk kan niet meer normaal functioneren! Ik ga zo dit maar even hard maken dat de arts contact opneemt met de verzekering en een beetje aandikken dat het levensbedreigend is. De groeten van een gejaagd persoon. :-)

    • Ja, indirect. Maagzuurremmers kunnen ervoor zorgen dat bepaalde vitamines en mineralen slechter worden opgenomen die nodig zijn om schildklierhormonen samen te stellen… Of die een secundaire rol spelen bij de schildklierfunctionaliteit… Denk maar eens aan jodium, selenium, zink, ijzer, koper, magnesium, vitamine B12, vitamine D, vitamine E en vitamine A. Bovendien kunnen schildkliermedicijnen minder goed worden opgenomen bij gebruik van maagzuurremmers.

  276. Ik heb een TSH waarde van 9.2 maar moet zeggen dat ik niet echt grote klachten heb iedereen is wel eens moe ik ben slank slaap goed weleens wat hartkloppingen maar minimaal moet ik nu een schildklierhormoon gaan innemen ik heb het niet zo op medicijnen namelijk. Ik gebruik alleen maagzuurremmers en ben 63 jaar.

    • Als je je goed voelt, begin dan niet zomaar met levothyroxine. Laat eerst je FT4 en/of FT3 checken, zodat je weet hoe het ervoor staat met je daadwerkelijke schildklierhormonen…

    • Wat betekent de uitslag van f3 en f4 op een waarde van m’n tsh waarde die nu 9 is en voor inname van medicijnen

    • Je schildklier produceert een inactief prohormoon (T4 / thyroxine) en een actief hormoon (T3 / thyronine). Als een van beide te laag is krijg je doorgaans schildkliermedicijnen voorgeschreven. Deze schildkliermedicamenten bevatten synthetische nabootsingen van lichaamseigen T4 en T3. Als puntje bij paaltje komt, bestaat er een gesynthetiseerde vorm van T4, namelijk levothyroxine / L-thyroxine… deze werkzame stof zit in o.a. Thyrax®, Euthyrox®, Eltroxin®, Thyrofix® en merkloze varianten. Daarnaast bestaat er een gesynthetiseerde vorm van T3, namelijk liothyronine / L-thyronine… deze werkzame stof zit in o.a. Cynomel®, Cytomel® en Thybon® en merkloze varianten. Op zich is het goed om te weten dat je TSH te hoog is, want dit is een duidelijke aanwijzing dat je schildklier te langzaam werkt… En dat je schildklier te langzaam werkt betekent meestal dat er een tekort aan schildklierhormonen bestaat… Maar aangezien je niet weet hoelang je TSH al te laag is en hoe je TSH zich de afgelopen tijd heeft ontwikkeld, heb je er geen idee van hoe groot het (veronderstelde) tekort aan FT4 en FT3 precies is. Natuurlijk kun je min of meer op de gok een X-dosis levothyroxine laten voorschrijven en innemen, en hopen dat dit exact de goede dagdosering is… Maar dit gaat vaak mis; de dosis is vaak te hoog of te laag, waardoor klachten blijven bestaan… Men zal dan opnieuw de TSH controleren en aan de hand van je TSH-waarde je dagdosering aanpassen… Net zolang tot je je goed voelt… Dit is echter absurd! Want als je je FT4 en FT3 zou laten controleren, weet je simpelweg precies hoe groot het tekort is en dus ook precies hoeveel je moet aanvullen… Daarom blijf ik er steeds op hameren: een te hoge of te lage TSH-waarde is slechts een aanwijzing, een indicator, een graadmeter, een parameter, een maatstaf… Het zijn de daadwerkelijke schildklierhormonen die men als uitgangspunt zou moeten nemen en waaraan men consequenties zou moeten verbinden…

  277. lydia wijsbroek Reageer

    heb net weer eens bloed laten prikken, was zo verdraaide moe, uit bed komen en dan eigenlijk weer willen slapen, ga om 9 uur ’s avonds naar bed en kom er om 7 uur weer uit, wordt er gewoon depri van. T4 is gezakt van 24,7 naar 15,1 (laatste test) en TSH van 0,37 naar 4,43, heb een 15-tal jaren Euthyrox 125 geslikt, sta nu op 0,75 levothyroxine en moet nu omhoog naar 0,88.

    • Een stijgende TSH bij een dalende FT4 in het bloed van een schildklierpatiënt die levothyroxine gebruikt, is voor een arts inderdaad een duidelijke indicator dat de dosis / dagdosering schildklierhormonen omhoog geschroefd dient te worden. Dat geldt des te meer als je ook nog eens ‘schildkliersymptomen’ vertoont die bij een trage schildklierwerking en een tekort aan schildklierhormonen passen. Overigens kan het raadzaam zijn om ook eens je vitamine D en vitamine B12 te laten controleren…

  278. Goedemorgen, Ik heb een vraag over mijn waardes van mijn TSH en T4. Al een paar jaar slik ik medicijnen voor mijn schildklier. Door de jodiumslok is mijn schildklier plat gelegd en werkt te langzaam. Nu heb ik heel regelmatig last van hevige haaruitval. Hiermee bedoel ik plukken die gewoon uitvallen en dit gaat meestal een paar maanden door, stopt het even, en begint weer op nieuw. De waardes van mijn schildklier toen ik geen last had van haaruitval, waren TSH 1,4 en T4 17. Op dit moment (last van haaruitval) zijn mijn waardes TSH 0,210 en T4 19. Oftewel lijkt het of ik nu te veel medicijnen slik aangezien mijn waardes buiten de grens van 0,4 – 4,0 vallen. Zou dit een oorzaak kunnen zijn van de haaruitval? M.v.g. Amber

    • Als je schildkliermedicijnen slikt, kun je niet meer uitgaan van de normaalwaarden qua TSH. Je FT4 en FT3 zijn dan de belangrijkste uitgangspunten. Je haarverlies zou het gevolg kunnen zijn van het radioactieve jodium, maar er zijn meer oorzaken van overmatige haaruitval, waaronder een vitamine B12-tekort

  279. Paul, Ik ben benieuwd of deze waarden OK zijn of niet. Ik ben in de war door mE/l en mU/l TSH 0,04 mU/l Nmrl: 0.27 – 4.20 13-jun-2016 T4 Vrij 12,6 pmol/l Nmrl: 10.0 – 19.0 13-jun-2016

    • Beste Heleen, mE/l is hetzelfde als mU/l. Deze eenheid staat voor milli-eenheden oftewel milli-units per liter bloed. Het gaat om duizendsten van ‘Internationale Eenheden’ oftewel ‘International Units’… Als je TSH-waarde 0,04 is (met twee decimalen na de komma), dan is je TSH veeeeeel te laag. Dit betekent in veruit de meeste gevallen een te snel werkende schildklier. Het frappante is dat je FT4 (vooralsnog) aan de lage kant is (in plaats van te hoog). De combinatie van een veel te lage TSH-waarde en een laag-normale FT4 is vrij zeldzaam. Het kan duiden op subklinische hypothyreoïdie, maar meestal is de FT4 dan al aan de hoge kant… in plaats van aan de lage kant (bron + bron + bron + bron + bron)… Er zou nog sprake kunnen zijn van hypopituïtarisme / panhypopituïtarisme: verminderde activiteit van de hypofyse die tot een tekort aan één of meer hypofysehormonen leidt… Persoonlijk zou ik niet alleen nogmaals je TSH en FT4 laten controleren, maar ook eens je FT3 mee laten nemen. Ervaar je verder ook schildklierklachten / schildkliersymptomen?

    • Beste Paul, Dank je voor je antwoord. Mijn huisarts zei dat het wel laag was maar niet té laag. Over drie maanden moet ik het weer laten controleren . De klachten die ik heb zijn vermoeidheid (als ik smorgens mijn ogen open doe ben ik al moe), gewicht toename (ca 4 kg dit jaar) terwijl ik oplet wat ik eet. Als ik ga lijnen gaat er nagenoeg niets af (ca 500 gram in twee weken), en ik moet moeite doen om te blijven focussen op wat ik aan het doen ben. Die soms echt drie dingen tegelijk (half) en ben vergeten waar ik nou eigenlijk mee bezig was. Verder wat vergeetachtigheid. Dit zijn eigenlijk de meest opvallende dingen .
      Groet Heleen

    • Hoi Paul, als aanvulling op mijn reactie van zojuist: ik ben ook erg traag en niet actief. M.a.w.: ik ben niet vooruit te branden. Waarschijnlijk doordat ik altijd zo moe ben. Ik werk wel gewoon maar ga vrij vroeg slapen om vervolgens weer moe wakker te worden. Groet Heleen

    • Ter verduidelijking: een TSH van 0,4 mE/l is laag, maar niet te laag… Een TSH van 0,04 mE/l daarentegen, is simpelweg veel te laag, daar is geen twijfel over mogelijk. Misschien staat de komma verkeerd?

    • Hoi Paul, de komma staat niet verkeerd. Ik heb de uitslag digitaal en deze waardes geknipt en geplakt. Zo langzamerhand begin ik me zorgen te maken. Denk je dat er een verband bestaat tussen deze waardes en mijn klachten? Groet, Heleen

    • Beste Heleen, Iemands TSH-waarde hoort in principe tussen de 0,4 en 4,0 me/l te fluctueren. Een TSH van 0,04 is dus 10x zo laag als het minimum en met geen mogelijkheid “wel laag, maar niet té laag”. Deze TSH is 100% zeker veeeeeel te laag en dit duidt op schildklierproblemen, meestal op een te snel werkende schildklier, maar soms ook op de overgangsperiode van een auto-immuunschildklieraandoening… Dus JA: ik kan me heel goed voorstellen dat je klachten worden veroorzaakt door schildklierproblemen. Dat je FT4 (vooralsnog) binnen de normen valt (of viel) kan nog enigszins als geruststellend worden beschouwd, maar naar alle waarschijnlijkheid zal dit niet lang voortduren (of inmiddels zelfs al zijn veranderd). Laat zo spoedig mogelijk nogmaals je TSH en FT4 controleren, en laat dan direct ook de FT3, schildklierantistoffen vitamine B12 en vitamine D mee prikken. Althans, dat is wat ik in jouw situatie zou doen… Het enige wat ik me nog kan voorstellen is dat je huisarts(assistent)(e) de bloeduitslag niet goed genoeg heeft bekeken en de 0,04 voor 0,4 heeft aangezien… Groeten, Paul

  280. Hoi Paul, Wat een duidelijke uitleg, bedankt! In 2013 zijn o.a. mijn schildklierwaarden getest omdat ik wilde weten waar mijn vermoeidheid vandaan kwam en toen was mijn TSH 8.21 (referentie 0.3 – 4.2) en mijn FT4 16.7 (referentie 12.0 – 22.0). Drie maanden later was mijn TSH 3.1 (referentie 0.27 – 4.2) en mijn FT4 14.3 (referentie 10.0 – 19.0) en toen is er verder niet meer naar gekeken. Nu 3 jaar later lukt het zwanger worden niet en is er dus weer opnieuw naar mijn schildklier gekeken. Mijn TSH was nu 6 (referentie 0.3 – 5.6) en FT4 was 9.8 (referentie 7.0 – 16). De anti-TPO is dit keer ook meegenomen en is te hoog (763). De huisarts heeft uitgelegd dat de schildklier langzaam maar zeker waarschijnlijk steeds slechter zal gaan werken en 6 weken geleden ben ik gestart met 0,025 mg levothyroxine. Mijn schildklierwaardes zijn nu TSH 3 en FT4 11.7. Ik kreeg in eerste instantie alleen te horen dat de waardes nu stabiel zijn dus heb om de specifieke waardes gevraagd want ik merk geen verandering. Het was bijna een teleurstelling dat ze binnen de referentiewaardes vallen, had gehoopt dat ik mij dan ook wat minder moe zou voelen. Over 6 weken kan ik weer testen. Nu wil ik liever geen medicatie gebruiken, maar ik vraag mij wel af of een TSH van 3 laag genoeg is voor een zwangerschap? Aangezien ik overal lees dat deze het best rond 1.0 kan zijn. Is het mogelijk dat de TSH nog verder zakt komende tijd als ik dezelfde lage doses levothyroxine blijf nemen? Alvast bedankt voor de reactie!

    • Wat iemands TSH-spiegel precies doet als de schildklier niet goed werkt en je tegelijkertijd schildkliermedicijnen (synthetische schildklierhormonen) inneemt, is moeilijk te voorspellen. Naar mijn ondeskundige mening is dit ook niet extreem relevant. Veel belangrijker is je daadwerkelijke schildklierhormoon: al dan niet vrij (F)T4 en al dan niet vrij (F)T3. Dit is hetgeen essentieel is om zwanger te kunnen worden en minstens zo belangrijk is tijdens een zwangerschap, omdat een ongeboren kindje in het beginstadium van de zwangerschap nog geen eigen schildkliertje heeft en dus mee moet liften op moeders schildklier en schildklierhormonen… Focus je dus niet te veel op TSH, maar vooral op de cruciale waarden FT4 en FT3. En laat bovendien je vitamine B12, vitamine D en ijzer controleren! Tekorten aan deze micronutriënten komen namelijk veelvuldig voor onder schildklierpatiënten. Daarnaast kunnen zulke deficiënties klachten veroorzaken die sterk overeenkomen met schildkliersymptomen. Bovendien zijn ze funest voor zwangere dames en dames met een zwangerschapswens. Dus laat naast je FT4 ook eens je FT3 controleren en laat direct een vitamine B12-tekort, een vitamine D-tekort en een ijzergebrek uitslutien. Heel veel sterkte en geluk toegewenst!

  281. Gerda van Vianen-Nobel Reageer

    Hallo ik heb een vraag. Slik al heel lang thyrax 2 blauwe pilletjes. Volgens mij niet echt veel. Nu ben ik in Spanje gaan wonen en is kort geleden mijn bloed geprikt. De waarden van de TSH wordt hier anders aangegeven dan ik op deze site leest. Hier geven ze 2.138 aan, mijn waarden, wat schijnbaar goed is. Normaal mag het 0 350 – 5 500 zijn. Hier lees ik waarden 0,4 en 4.0. Hoe kan ik dat terug berekenen. En zou het mogelijk zijn je schildkliertabletten af te bouwen, omdat deze hoge bloeddruk veroorzaakt. Hoop van u te horen. Vr. Groet Gerda v Vianen

    • De referentiewaarden voor TSH zullen in Spanje waarschijnlijk wat ruimer liggen, dus minimaal 0,35 me/l en maximaal 5,5 me/l. Met een TSH van afgerond 2,1 me/l val je dus netjes binnen de referentiewaarden. Of je je schildkliermedicatie al dan niet mag afbouwen, kan niet worden bepaald aan de hand van je TSH, maar navenant FT4, FT3 en eventuele klachten. Sowieso zal dit moeten worden bepaald door een arts. Een verhoogde bloeddruk is niet het directe gevolg van het gebruik van Thyrax (levothyroxine) an sich, maar van een verhoogde c.q. te hoge hoeveelheid schildklierhormonen in je bloedbaan. Dit kan op zijn beurt het gevolg zijn van een te snel werkende schildklier, maar inderdaad ook van een te hoge dagdosis Thyrax / levothyroxine of van het te snel of met te grote stappen opbouwen van de dagdosering Thyrax / levothyroxine. Zodra je ‘goed staat ingesteld’ veroorzaakt Thyrax echter geen te hoge bloeddruk / hypertensie. Alleen je FT4 en FT3 kunnen je vragen dus beantwoorden…

  282. Hallo, ik ben 15 jaar geleden na de bevalling schildklierpatiënt geworden. Ik gebruik euthyrox , de ene dag 125 en de andere 100. Mijn tsh is al jaren rond de 0,03 en ft4 0,02 Nu heb ik gisteren weer geprikt heb nl klachten van spierspanning, moeheid. Tsh 0,08 was en ft4 14 Moet ik me zorgen maken dat ik mijn tsh al jaren aan de lage kant is, loop ik meer risico op hartkloppingen atriumfibrilleren of osteoporose? Moet ik streven naar een lagere tsh? Gr Maria

  283. Vandaag opnieuw mijn bloed laten prikken. Ik moet eerlijk bekennen dat ik ongeveer 5 jaar geleden bij de huisarts ben geweest i.v.m. bepaalde vage klachten. Toen werd er vastgesteld dat mijn schildklier te traag zou werken. Ik kreeg dus Thyrax voorgeschreven 0.100 mg. Vandaag hoorde ik van me huisarts dat mijn TSH waarde op de 45 zat… was nogal hoog. Ik krijg nu een opbouwschema om de aantal mg Thyrax te verhogen. Heeft iemand hier ervaring in? Hoor graag van jullie.

  284. Hoi Paul, Ik ben al meer dan een jaar niet lekker. Erg vermoeid. Van de ene ontsteking naar de andere. Antibiotica die niet helpt. Nu alweer een week koorts. 24 juni 2015 Tsh 5.5 T4 14.2 15 juli 2015 Tsh 6.6 T4 13.3 Nu in maart 2016 Tsh 1.39 T4 vrij 11 Ik gebruik geen schildklier medicatie. De artsen begrijpen niet waar de koorts vandaan komt. En bloedwaardes zijn prima volgens arts (er is niet geprikt op ontstekingswaarde) Ik had eenmalig ck waarde van 302. En die was daarna weer goed. Gr Anne

  285. Beste Paul, ik voel mij al zeker een jaar niet goed. In Januari is er bloed geprikt TSH 4,15 en FT4 9 volgens huisarts is er niets aan de hand. Helaas voel ik me met de weken slechter worden. Afgelopen week heb ik opnieuw bloed laten prikken en de nieuwe waarde is als volgt, TSH 4,35 en FT4 12, vitamine B12 142 en vitamine D 57. Volgens de huisarts niets aan de hand, echter ik voel me hondsberoerd. Wat kan ik het beste doen?

    • Beste Chantal, Je TSH is te hoog. Je FT4 schommelt net op/boven de onderste grenswaarde… Je vitamine D is volgens de (verouderde) grenswaarden net hoog genoeg, maar deze zou eigenlijk minimaal 80 nmol/l moeten zijn (en liever nog tussen de 100 en 150 nmol/l). De referentiewaarden voor vitamine B12 zijn 150 en 750 pmol/l. Je zit dus onder het absolute minimum, terwijl de streefwaarde / ideaalwaarde zo’n beetje 350 tot 400 pmol/l betreft. Al met al is er geen sprake van schrikbarende bloedwaarden, maar alles zit om en nabij het absolute minimum; zowel je FT4 als je B12 als je D. Ik kan me dan ook heel goed voorstellen dat je hier klachten aan ondervindt. Persoonlijk zou ik een goed vitaminesupplement met vitamine D3 (cholecalciferol) en bio-opneembaar B12 (methylcobalamine) innemen. En ook eens je FT3 en ijzer laten controleren. Helaas gaan artsen nog altijd veel te vaak van absolute en opzichzelfstaande cijfertjes uit en kijken ze zelden naar totaalplaatjes en omstandigheden. Sterkte!

  286. Beste Paul, Ik ben ongeveer 8 a 9 weken overgestapt van Thyrax naar Euthyrox, ik voelde me prima maar na een week kreeg ik migraine hoofdpijnen waartegen geen pijnstiller hielp. Ik heb toen een halve tablet minder Euthyrox genomen (tabletten van 25 mcg) en dan ging redelijk. Totdat ik klachten kreeg van hevige hartkloppingen, daarbij misselijkheid en bijna flauwvallen en bleek dat mijn bloeddruk zeer hoog was en kreeg ik van de huisarts Losartan om de bloeddruk te verlagen. Dit ging redelijk goed en ik voelde me minder vaak beroerd met hartkloppingen en daardoor bijna flauwvallen totdat het zaterdagavond mis ging: ernstige hartkloppingen zo erg dat ik naar de SEH ben gegaan of ik geen hartaanval had. Uit onderzoeken blijkt dat mijn hart gezond is maar dat mijn TSH hoog is, waarde 11. Nu heb ik de huisarts gebeld over advies betreft het aanpassen van de Euthyrox maar die is heel druk vandaag, dus ik heb uit eigen beweging een half tabletje extra van 25mcg Euthyrox genomen want ik ga ervan uit dat ik de medicatie op moet hogen om zo mijn TSH te laten zakken. Is dat correct of moet de medicatie juist omlaag. Ik ben lid van een forum maar lees daar zoveel dat het me nu onduidelijk is en ik hier mijn vraag stel.

    • Beste Karin, Aan iemands TSH alleen –dus op zichzelf— kun je helaas weinig afleiden indien diegene schildkliermedicatie gebruikt. Dat geldt des te meer als je onlangs nog bent overgestapt van schildkliermedicament en aanpassingen hebt doorgevoerd qua dosering. Belangrijker zijn momenteel je FT4 en FT3; persoonlijk zou ik deze zo spoedig mogelijk laten controleren. Hartkloppingen kunnen voorkomen bij een te traag werkende schildklier en/of een tekort aan (lichaamseigen dan wel medicamenteuze) schildklierhormonen in de bloedbaan, maar ze zijn veeleer het gevolg van een te snel werkende schildklier en/of een overschot aan (lichaamseigen dan wel medicamenteuze) schildklierhormonen in de bloedbaan… Hetzelfde geldt min of meer voor een verhoogde bloeddruk (hypertensie)… Vandaar ook dat je veel beter kunt afgaan op je klachten / symptomen en op je daadwerkelijke schildklierhormonen (T4 en T3) dan op je TSH-waarde… En dan bestaat er ook nog de mogelijkheid dat je hartkloppingen (tachycardie / extrasystolen / palpitaties?) en bloeddrukproblemen niet gerelateerd zijn aan je schildklierproblematiek en dus volkomen losstaan van je schildkliermedicatie, al zou dat wel erg toevallig zijn. Ik ben overigens GEEN arts, dus voor uitsluitsel zul je echt je huisarts of endocrinoloog moeten raadplegen. Overigens kan het na een wijziging in je schildkliermedicatie tot wel een week of 6 duren voordat je lichaam gewend is aan de nieuwe dosis of het nieuwe merk, dus je kunt niet zomaar even je TSH laten dalen door meer schildklierhormonen in te nemen. Überhaupt is de wederzijdse beïnvloeding, conversie, synergie en samenhang van TSH enerzijds en schildklierhormonen anderzijds beduidend minder simplistisch en rechtlijnig dan veelal wordt verondersteld. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  287. Nadat ik zo’n 26 jaar Thyrax heb gebruikt ben ik op 17 maart j.l. overgestapt naar Euthyrox. Ik slikte 125 MG Thyrax en ik ben naar 112 MG Euthyrox gegaan. Met thyrax waren de laatste bloedwaarden op 30-12-2015 geprikt en de uitslag was: TSH 0,35 en T4 vrij 22.0. Op 02-03-2016 alles opnieuw laten prikken en toen was mijn TSH 0,15 en Vrij T4 22,2. Op 17 maart gestart met Euthyrox 112 mg en ik ging me geweldig voelen geen pijnlijke gewrichten meer en geen vocht vasthouden en minder moe. In mei weer bloed laten prikken en de internist vroeg hoe ik mij voelde waarop ik zei super! Mijn TSH was 0,15 en T4 22,4. Hij heeft mij toch nog verlaagd naar 100 MG Euthyrox en nu bijna 3 weken later zijn alle bovengenoemde klachten volledig terug. Mijn bloed kan pas 20 juni 2016 geprikt worden om te zien hoe het er dan uitziet. Het liefst zou ik zo weer naar 112 mg Euthyrox teruggaan als het kan vandaag nog. Wat vindt jij hiervan Paul?

    • Ik vind dat veel huisartsen de dagdosering aan levothyroxine bij een te traag werkende schildklier onterecht baseren op iemands TSH-waarde… Terwijl de TSH slechts een indicator is en FT4 en FT3 de belangrijkste waarden betreffen. Nog veel belangrijker zijn (naar mijn ondeskundige mening) iemands klachten c.q. ongemakken c.q. kwalen c.q. symptomen c.q. ziekteverschijnselen… Uiteindelijk is de belangrijkste functie van schildkliermedicijnen het verhelpen van iemands schildklierklachten… Medici staren zich wat dat betreft te vaak blind op cijfertjes en luisteren zelden naar de ervaringen en bevindingen van patiënten. Uiteindelijk vind ik dat iemands (verergering of vermindering van) klachten minstens zo zwaar zouden moeten wegen als iemands bloedwaarden. Sterkte!

  288. Goedenavond, 10 jaar gelede. Met vermoeidheidsklachten naar de dokter. Bij bloedprikken kwam eruit dat ik een trage schildklier had. Verder geen onderzoeken aan de schildklier gehad (weet ook niet of dat nodig is) en de dokter schreef thyrax voor en zie dat ik daar mijn hele even aan vast zat. Begonnen met 0,025 Mg en in de jaren erna verhoogd naar 0,08250 Mg dus 3 en een kwart thyrax. 8 weken geleden overgegaan op levothyroxinenatrium van Teva. Waardes 2 weken geleden waren TSH 1,78 en ft4 12. Volgens de dokter goede waardes maar voel me allesbehalve goed. Ben veel misselijk en heel moe overdag en voel me echt lamlendig. Waardes met thyrax voor de overstap waren TSH 2,41 en ft4 12. Moet zeggen dat ik me toen ook al niet optimaal voelde. Weet het nu even niet meer. Ben met de nieuwe medicijnen wel begonnen ze ’s avonds voor het slapengaan in te nemen. Had gelezen dat ze dan beter opgenomen werden. Gisteren bloed weer afgenomen op diverse vitamines en hb en nog wat andere dingen. Is het gebruikelijk dat er verder nooit naar mijn schildklier zelf is gekeken? Morgen bloeduitslagen, wil zo graag van die moeheid af.

  289. Ik ben naar mijn huisarts gegaan i.v.m vermoeidheid en slaapproblemen, ik heb het probleem dat ik in de ochtend niet wakker word. Het lijkt wel alsof ik coma slaap. Ik slaap overal doorheen en als ik wakker word ben ik nog steeds moe. Over de dag ben ik ook heel vermoeid. Ik heb hiervoor bloedonderzoek gedaan. Alles was positief geen ijzertekort wat ik wel verwacht had, maar mijn TSH is op 4.3. Volgens mijn dokter moet ik over 6 weken nogmaals bloedprikken om te kijken of hier verandering in komt. Kan mijn vermoeidheid hierdoor komen? Want volgens mijn dokter zouden er geen bijwerkingen moeten zijn doordat het maar 0.1 te hoog is dan de normale waarde. Alvast bedankt!

    • Je TSH is slechts een indicatieve factor. Wat je wilt weten is in welke mate je (mild) afwijkende TSH-waarde je (F)T4 en/of (F)T3 beïnvloedt. En in welke mate je TSH-waarde afwijkt door toedoen van een mogelijkerwijs te hoge of te lage (F)T4 en/of (F)T3… Kortom: laat je FT4 (en eventueel FT3) controleren, dat is de enige manier om uitsluitsel te krijgen…

    • Ja dat is ook getest, ik heb een T4 van 14.6 .. wat houd dit precies in dan ? want ik zie dat de normale waarde tussen de 12 en 22 zit.

    • TSH stimuleert je schildklier om hormonen te produceren. Althans, dat probeert het… Een sterk verhoogde TSH duidt er dan ook op dat je schildklier te traag werkt: in dat geval blijft je hypofyse tevergeefs TSH aanmaken om je schildklier als het ware “wakker te schudden”. Je TSH wordt dan steeds hoger, maar omdat je schildklier niet goed werkt, worden je daadwerkelijke schildklierhormonen (FT4 en/of FT3) steeds lager. Als deze hormonen te laag worden, krijg je doorgaans schildkliermedicatie voorgeschreven. Vooralsnog is je FT4 dus (nog) niet te laag; vandaar dat men eerst wil kijken hoe je TSH en FT4 zich de komende weken zullen ontwikkelen…

  290. Vorig jarig ben ik door mijn huisarts naar de internist gestuurd omdat mijn TSH waarde onmeetbaar laag was. De internist vertelde mij dat een te lage TSH in de toekomst ik een verhoogd risico loop op hart en vaatziekte en osteoporose. In januari 2016 waren mijn waardes TSH:0,006 en T4:16 en ben ik terug naar de huisarts teruggestuurd, met de mededeling dat het zo goed was. Mijn waarde is op dit moment: TSH: 0,005 T4: 17 Ik ben mijn dosering aan het aanpassen naar beneden op advies van de huisarts. Vorige week van 125 naar 100mg. Maar ik meen nu al te voelen dat ik mij hier niet lekker bij voel. Ik weet dat ik bij een hogere T4 waarde beter functioneer. Huisarts wilt mij over 6 weken prikken, mocht de TSH niet veel hoger zijn dan word ik weer doorgestuurd naar de internist. Maar dan ben ik weer terug bij af. Graag uw mening!!

  291. Goedemiddag, Ik slik al ca. 12 jaar thyrax ivm een te trage schildklier. Vanaf 2011 blijft mijn T4-waarde wel constant (ca. 17,5), maar mijn TSH wordt steeds lager. Op het moment is dat 0,1. Op advies van de huisarts ben ik wel steeds minder mg medicatie gaan slikken, maar de TSH blijft heel erg laag. Wat kan de oorzaak zijn, is het überhaupt wel een probleem dat TSH laag blijft als T4 wel constant blijft? Groeten, Thea

    • Naar mijn mening focussen veel (huis)artsen zich onterecht op de TSH. Zolang je FT4 goed is en je je bij een dalende of stijgende TSH niet slechter gaat voelen, zou ik persoonlijk nooit aan de dagdosering van je schildkliermedicatie gaan morren / sleutelen… Het kan eventueel wel raadzaam zijn om de FT3 te laten controleren. Een toereikend (inactief) FT4-niveau is fijn, maar bij een tekort aan (actief) FT3 heb je er niet zo veel aan.

  292. Frank Krijgsman Reageer

    Beste mensen, Ik heb een bloedonderzoek gehad voor mijn schildklier en dit was de uitslag. Mijn TSH waarde is 6 en mijn T4 waarde is 18. Hoe slecht zijn deze waardes?

    • Een TSH van 6,0 mE/l zit boven de oppergrens van 4,0 mE/l en is dus te hoog. Dit kan in theorie duiden op een schildklierprobleem… Een FT4 van 18,0 pmol/l valt echter netjes binnen de referentiewaarden van 9,0 t/m 23 pmol/l, wat suggereert dat er niets aan je schildklier mankeert. Je verhoogde TSH zou een reden kunnen zijn om over een week of 6 nogmaals je FT4 (en eventueel FT3) te willen laten controleren…

  293. Beste Paul, Ik heb een vraag betreffende de een aantal schildklierwaarden. Op 8 april had ik de volgende bloedwaarden: Anti – Thyroid TG : 330 KU/l (ref 0,0 – 120) //// Anti – Thyriod TPO : 160 KU/l (ref 60) //// T4 vrij : 14,2 //// TSH : 3,8… En op 12 mei T4 vrij: 15.0 //// TSH: 6,4… Prolactine: 1079 (ref 40 – 530) – Prolactine recovery: 81% (ref > 60). Nu heb ik al ruim 9 maanden last van een groot scala aan lichamelijke klachten (o.a vermoeidheid, zwakte en krachtverlies in zowel armen en benen) waar op dit moment helaas nog geen duidelijke oorzaak voor is gevonden. De internist gaf aan dat ze me niet verder kan helpen en de reumatoloog lijkt ook op een dood spoor te zitten. De bovenstaande waarde zijn de enige ‘afwijkingen’ die er tot nu toe zijn gevonden in mijn bloed (met uitzondering van een wat laag vitamine D gehalte, maar die is inmiddels weer op pijl). Raad u mij aan om mijn schildklier verder te laten onderzoeken vanwege die anti TG en anti TPO? Of zal het probleem toch echt anders liggen? En kan dit ook samen hangen met de hoge Prolactine waarden? Ik hoor het graag van u, Groeten, Su

    • Beste Su, Ik heb je viertal berichtjes even samengevoegd tot een enkel bericht om gemakkelijker antwoord te kunnen geven. :) Dat je internist hier niks mee doet snap ik eigenlijk niet… Je anti-TG en anti-TPO zijn naar mijn ondeskundige mening hartstikke verhoogd, wat zou kunnen duiden op een auto-immuunschildklierziekte. Daarbovenop is je TSH in +/- een maand tijd gestegen van 3,8 naar 6,4… dit lijkt me eveneens een zorgwekkende indicator… Je verhoogde prolactineniveau zou overigens inderdaad gerelateerd kunnen zijn aan je (veronderstelde) schildklierproblematiek… Sowieso kan hyperprolactinemie (overschot aan prolactine) het gevolg zijn van hypothyreoïdie (een traag werkende schildklier / tekort aan schildklierhormonen)… Daarnaast maakt je hypofyse zowel TSH als prolactine aan; dus in theorie zou zelfs sprake kunnen zijn van een primaire of secundaire hypofyseaandoeningen… Al met al vind ik het van de zotte dat deze verbanden niet worden opgemerkt! Dring alsjeblieft aan op vervolgonderzoek naar je schildklier; laat over een week of 6 nogmaals controleren hoe je TSH, FT4, FT3 en schildklierantistoffen zich sindsdien hebben doorontwikkeld! En mocht hier niet aan mee worden gewerkt, vraag dan een second opinion aan… Het zou mij in elk geval niet verbazen als er tegen die tijd een aanzienlijk tekort aan FT4 en/of FT3 bestaat… Voor de zekerheid zou je ook nog je vitamine D, vitamine B12 en ijzer (nogmaals) kunnen laten controleren… Oh ja, dit is mijn persoonlijke / ondeskundige mening en dus geen medisch advies… Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  294. Beste Paul, Ik ben sinds 12 jaar Hashimotopatiënt en mijn schildklier is het laatste jaar enorm aan het jojoën. Mijn holistisch arts adviseerde daarom om thyreoidum in te zetten en de Thyrax wat naar beneden te brengen. Nu met de laatste controle bleek ik toch weer te hyperen: T4 29 en TSH 0,006. Wanneer kan het testen van de rT3 een aanvulling zijn en wie kan dit onderzoek aanvragen? De huisarts zei dat ze het niet kon aanvragen!

    • rT3 wordt nagenoeg uitsluitend gecontroleerd als iemand symptomen van een traag werkende schildklier ervaart, maar de oorzaak van de klachten onduidelijk blijft na controle van TSH, FT4 en FT3. Als uitsluitend de T3 of FT3 afwijkt zal men soms kijken of dit komt door verhoogde rT3-waardes. Ik kan me voorstellen dat rT3 niet op het ‘standaard’ bloedprikformulier van een huisarts kan worden aangekruist, maar waarschijnlijk kan een huisarts dit wel rechtstreeks aanvragen bij het huisartsenlaboratorium… Een schildklierspecialist (internist-endocrinoloog) zal deze bloedtest waarschijnlijk standaard tot zijn/haar beschikking hebben. Maar in jouw situatie lijkt me een rT3-bepaling weinig zinvol omdat de oorzaak van je schildklierklachten duidelijk is, namelijk de (auto-immuunschildklier)ziekte van Hashimoto. Gezien je verhoogde T4 ziet het ernaar uit dat je dosis thyreoidum te hoog is. Zoals ik regelmatig aangeef, is thyreoidum moeilijker te doseren omdat de hoeveelheid T3 en T4 in dit medicament fluctueert. Je zou eigenlijk je (F)T3 eens moeten laten controleren om te zien of je inactieve (F)T4 hoog blijft door een overschot aan actief (F)T3. Bij een teveel aan T3 zal immers minder T4 worden omgezet naar T3, waardoor ook je T4 hoog blijft. In dat opzicht kan een verhoogd T4 dus een indicator zijn voor een verhoogd T3…

    • Beste Marina, Waarschijnlijk is er sprake van één van deze twee situaties: A. Je hersenen maken geen TSH aan, waardoor je schildklier niet langer wordt gestimuleerd / aangezet tot hormoonproductie en uiteindelijk een tekort aan schildklierhormonen ontstaat… Of B. Je schildklier maakt veel te veel schildklierhormonen aan, waardoor je schildklier niet langer hoeft te worden aangespoord / gestimuleerd tot de productie van schildklierhormonen en je hersenen geen reden meer zien om TSH te produceren… Kortom: laat je FT4 en FT3 controleren om te zien of er te veel of juist te weinig schildklierhormonen in je bloedbaan circuleren… Meestal betekent een veel te lage TSH een te snelle schildklier… Een te snelle schildklier is meestal het gevolg van de ziekte van Graves… En soms versnelt de schildklierwerking door een multinodulair struma (schildklierhormoonproducerende haard), door een subacute schildklierontsteking / thyreoïditis (door virale infectie), door een toxisch adenoom (schildklierhormoonproducerend schildkliergezwel) of door (iatrogeen) medicijngebruik: lithium, amiodaron of een jodiumhoudend contrastmiddel… Sterkte & groeten, Paul

  295. Beste Paul, 5 weken geleden is bij mij een TSH van 110 en VT4 van 6,9 geconstateerd. De week ervoor is bij mijn moeder ook een schildklierafwijking gevonden, maar dat was TSH 14 en VT4 8. Nu is de huisarts die mij hiervoor behandeld net in opleiding en ben ik wat onzeker over haar oordeel. Wat zijn de gevaren van zo een hoge TSH, Had ik niet met deze waardes naar het ziekenhuis doorverwezen moeten worden. Is het toch aannemelijk dat het erfelijk is ondanks het verschil in waardes met mijn moeder? Ik hoor heel graag van u!

    • Hallo Ennas, TSH stimuleert de schildklier tot hormoonproductie, het is dus geen schildklierhormoon. Iemands TSH-waarde is dus slechts een indicator voor mogelijke schildklierproblemen: een parameter, een maatstaf, een aanwijzing… TSH wordt gecontroleerd omdat TSH-afwijkingen een belangrijke aanwijzing kunnen zijn bij de diagnose van schildklierproblemen, maar een TSH-afwijking is geen ziekte op zich. Het is dus niet zo dat een extreem hoge TSH per definitie erger of gevaarlijker is dan een ietwat verhoogde TSH. Uiteindelijk gaat het erom hoe de TSH-afwijking zich verhoudt tot je (F)T4 en (F)T3: je daadwerkelijke schildklierhormonen. De hoogte van je TSH zegt ook niks over de mate van erfelijkheid. Als jij en je moeder beide een traag werkende schildklier hebben, kan er (ongeacht de TSH-waarde) best sprake zijn van een erfelijke schildklieraandoening of een erfelijk aspect. Vooralsnog gaat men ervan uit dat erfelijkheid / genetische verworvenheid een rol speelt bij o.a. de ziekte van Graves en de ziekte van Hashimoto, al is de exacte correlatie / causaliteit vooralsnog onbekend. (bron + bron + bron + bron) Al met al hadden jij en je moeder allebei een verhoogde TSH-waarde, iets wat een traag werkende schildklier indiceerde… Dat jullie een FT4 van respectievelijk 6,9 en 8,0 bleken te hebben (dus onder de minimumgrenswaarde), bevestigt een traag werkende schildklier. Ik neem aan dat jullie beide levothyroxine voorgeschreven hebben gekregen en over een x-aantal weken terug moeten komen voor een bloedwaardebepaling? Een schildklierspecialist / internist-endocrinoloog kan niet per se meer voor je betekenen dan je huisarts; zolang de huisarts je schildklierhormonen maar op een goed niveau krijgt met behulp van de juiste dosis schildkliermedicatie. Sterkte en beterschap toegewenst voor jou en je moeder! Groeten, Paul

  296. Beste Paul, wederom bedankt voor je snelle antwoord. Het ging niet om een thuistest hoor, het bloed is bij een huisartsenlab afgenomen en opgestuurd voor testen. Maar ik zal de uitslagen inderdaad met mijn huisarts bespreken. Hartelijk bedankt!

    • Dat is een geruststellende en bemoedigende reactie! :D Ik kon me eerlijk gezegd al niet voorstellen dat er betrouwbare thuistests voor zulke gecompliceerde bloedwaardebepalingen bestonden… Ik zie nu ook dat de bloedstalen worden opgestuurd naar ‘Medische Laboratoria Dr. Stein & Collegae’, dat is mooi!. Hopelijk kan je huisarts je verder helpen!

  297. Beste Paul, bedankt voor je snelle reactie! Ik ben geen schildklierpatiënt, maar omdat ik met die ongrijpbare klachten blijf zitten heb ik deze test aangevraagd. Ik neem aan dat het inderdaad het totale T3 is, maar is die dan niet aan de lage kant? Kan dat mijn klachten verklaren en zou jij aanraden hier iets mee te doen? En de waarde van Vrij T4 van 13,26, is dat laag, of wel normaal? Alvast bedankt! Gr, Annemiek

    • Beste Annemiek, Ik ben niet bekend met de specificaties van de ‘schildklier-zelftest’ / ‘schildklier-thuistest’ van Bloedwaardentest.nl. Evenmin met diens mate van betrouwbaarheid… Ik ben GEEN arts, maar met je FT4 lijkt niets mis. Als er inderdaad sprake is van een TT3 van 1,22 nanomol, lijkt ook daar niets mis mee te zijn. Dat je TSH netjes binnen de grenswaarden valt, is eveneens een indicator dat er niets aan je schildklier mankeert. Maar nogmaals: ik ben geen arts en ik ben niet bekend met thuistests / zelftests voor TSH, FT4 en TT3 en weet dus niet of ze vals-positief of vals-negatief kunnen uitpakken. Mocht je je zorgen (blijven) maken over je schildklierwerking, vraag je huisarts dan liever om een betrouwbare bloedwaardebepaling van TSH en FT4 via het huisartsenlaboratorium. Een gastric bypass (GBP) kan overigens zorgen voor allerlei opnamestoornissen en tekorten… denk maar eens aan vitamine B12, vitamine D en ijzer. Zulke deficiënties kunnen weer klachten teweegbrengen die sterk lijken op schildkliersymptomen

  298. Beste Paul, Na een leven lang overgewicht en een gastric bypass blijf ik moe, kouwelijk en lusteloos. Mijn TSH is 2,03, T4 vrij 13,26, maar T3 totaal 1,22. Kan dit mijn klachten verklaren en raad je me aan hier iets mee te doen en zo ja wat? Alvast erg bedankt voor je advies!

    • Beste Annemiek, T4 is inactief schildklierhormoon dat nog moet worden omgezet naar actief T3 om functioneel te worden… Een tekort aan T4 kan indirect klachten veroorzaken doordat het op den duur voor een tekort aan T3 zal zorgen. Een tekort aan T3 daarentegen, zorgt doorgaans direct voor klachten (‘schildkliersymptomen’) omdat het een actieve functie heeft in cellen en weefsels. Je geeft aan dat je totale (T)T3 is getest… FT3 (vrij triiodothyronine) hoort tussen de 3 en 8 pmol/l te liggen… T3 oftewel TT3 oftewel ‘totaal T3’ (vrij + gebonden triiodothyronine) hoort normaliter tussen de 1 en 3,5 nmol/l te liggen. Waar, door wie en om welke reden is je T3 getest? Ben je reeds bekend met schildklierproblemen, dus was je al schildklierpatiënt? Het is namelijk vrij ongebruikelijk dat in Nederland totaal T3 wordt getest zonder specifieke medische voorgeschiedenis… Mocht er inderdaad sprake zijn van totaal T3 (1,22 nanomol), dan valt deze netjes binnen de grenswaarden, maar mocht er sprake zijn van vrij T3 (1,22 picomol), dan is er sprake van een tekort. Sterkte en groeten, Paul

  299. Ik wilde graag overstappen op dit middel, omdat het erg goed wordt gevonden…. Thyrax – op!!!

    • Het kan 2 kanten op met synthetisch versus natuurlijk schildklierhormoon… Mensen die goed reageren op L-thyroxine kunnen slecht reageren op thyreoidum en vice versa. En ja Thyrax is op, maar exact dezelfde gesynthetiseerde vorm van thyroxine zit ook in allerlei andere synthetische schildkliermedicamenten, waaronder Euthyrox, Eltroxin en Thyrofix. Al met al kan op levothyroxine (Thyrax, Euthyrox, Eltroxin of Thyrofix) zowel goed als slecht worden gereageerd. En thyreoidum (Forest Armour Thyroid, Erfa Thyroid, Nature-Throid, Westhroid, WP Thyroid of Fagron Thyreoidum) kan eveneens goed of slecht worden verdragen. Het is sterk afhankelijk van de individuele schildklierpatiënt.

  300. Beste Paul, graag zou ik je iets willen vragen over TSH. etc. Mijn TSH is momenteel <0.01 mE/1 * 0,27 – 4.20 (TSH B); vrij T4: 17,7 pmol/l; vrij T3: 8,9 pmol/l… Mooie cijfers? Ik voel me belabberd, nadat ik 0,075 Thyrax en 0,25 mg Cytomel ingewisseld heb voor 2 thyreoidum 60 mg (ongeveer 8 weken geleden – in stappen). Ik ben een emotioneel wrak geworden (vooral ’s morgens) en loop de hele dag “erbij” te eten om niet verder af te vallen als mijn huidige 50 kg (161cm). Vind jij ook dat ik een overdosis aan schildkliermedicijnen krijg? Groeten, Aline

    • Beste Aline, Je TSH is veel te laag en je FT3 ligt boven de opperste grenswaarde. Ik ben geen arts en mag dan ook geen medisch advies geven, maar technisch / theoretisch gezien duiden deze twee waarden tezamen op een te snel werkende schildklier. Gezien je schildkliermedicatie inneemt, zou dit dus kunnen betekenen dat je dosis schildkliermedicatie inderdaad te hoog is. Wie heeft überhaupt besloten om over te stappen op thyreoidum? Thyreoidum bevat namelijk (enigszins wisselende samenstellingen van) een combi van T4 en T3. Met een losse combinatie van levothyroxinenatrium (bijvoorbeeld Thyrax) en liothyroninenatrium (bijvoorbeeld Cytomel) is de verhouding tussen T4 en T3 doorgaans veel beter te sturen. Als je goed vaarde bij levo + lio snap ik eigenlijk niet waarom je van medicatie bent gewisseld… Of er sprake is van overdosering durf ik overigens niet te zeggen, maar je symptomen zouden daar (in combinatie met je bloedwaarden) wel op kunnen duiden… Was je arts serieus tevreden over de cijfers? Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  301. Ik heb last van oedeem en de spieren rondom mijn knieën voelen slap. Verder heb ik brokkelige nagels en ben ik een beetje vergeetachtig. Sinds twee dagen heb ik ook enorm stijve heupen. Ik heb last van overgewicht en brede heupen, maar het bleef de hele dag stijf ondanks dat ik veel heb gelopen. Ben verder ook vermoeid. Mijn bloed is getest en mijn t4 is 15 en TSH 6,34. Mijn huisarts heeft me een steunkous aangeraden en volgens haar is het verder geen probleem dat de TSH te hoog is. Toch maak ik me zorgen omdat ik me niet helemaal goed voel.

    • Vooralsnog lijkt je FT4 (ondanks de te hoge TSH-serumwaarde) toereikend, maar dat wil niet zeggen dat de FT4 op celniveau en weefselniveau momenteel nog toereikend is… Kortom: wat doet het vrije T4 in je bloed van hieraf aan: stijgen… dalen… gelijk blijven? Niemand die dit met enige zekerheid kan voorspellen aan de hand van deze ene bloedwaardebepaling… Als je FT4 over een week of 6 blijkt te zijn gedaald tot (ver) onder de minimum referentiewaarde (van 9 pmol/l), dan is de kans zelfs groot dat er zelfs op dit moment al sprake is/was van een traag werkende schildklier. Maar dit is louter speculatief… Mijn punt is eigenlijk dat het me niet onverdienstelijk lijkt om over 6 tot 8 weken nogmaals je FT4 (en eigenlijk ook je FT3) te laten controleren om diens ontwikkeling in kaart te brengen. Overigens lijkt het me eveneens geen verkeerd plan om ook je vitamine D en vitamine B12 te laten mee prikken. Sterkte!

    • Hoi Paul, bedankt voor je snelle reactie. In september is het ook gemeten en toen waren de waarden T4: 14.3 en TSH: 6.34. Mijn huisarts is nogal laconiek. Ik had toen het gevoel dat ik ineens meer spataderen kreeg en beweging in mij been voelde. De afgelopen tijd heb ik vooral een druk gevoeld aan de onderkant van mijn bovenbeen en twee weken geleden voelde ik ook ineens beweging in mijn been toen ik wakker werd. Ik denk achteraf dat het vocht is. Ga naar een nieuwe huisarts en hoop dat die de andere dingen (B12 etc.) ook wil checken.

    • In dat geval is de ontwikkeling van je FT4 positief te noemen. Deze lijkt immers niet stelselmatig te dalen, maar relatief stabiel te blijven. Ook je TSH is stabiel gebleven; ja, deze is te hoog, maar de TSH-serumwaarde blijft een indicator voor schildklierproblemen en een afwijkende TSH an sich is geen schildklierprobleem. Dus zolang je TSH niet lineair stijgt, is het doorgaans geen aanwijzing voor een stelselmatig dalende FT4 en/of FT3 (en dus een te traag werkende schildklier). Aan een chronisch verhoogde (maar stabiele) TSH kunnen allerlei mogelijke oorzaken ten grondslag liggen die in beginsel niets met schildklierhormonen te maken hebben, van algehele hormoonhuishouding tot medicijngebruik tot eetgewoonten… Desalniettemin lijkt het me een goed plan om je vitamine B12 en vitamine D te laten controleren, want de symptomen die je beschrijft, stroken grotendeels met een vitamine B12-tekort en/of vitamine D-tekort. Mocht je nieuwe huisarts hieraan mee willen werken, dan kan een bloedwaardebepaling van FT3 en/of rT3 een schildklierprobleem voor nagenoeg 100% uitsluiten. Als is de kans op schildklierproblematiek eigenlijk al extreem klein, aangezien je FT4 in september 14,3 pmol//l was en momenteel 15,0 pmol/l.

    • Dat is fijn om te horen, Ik zal sowieso vit B12 en D laten testen. Ik vraag me wel af waarom de huisarts dat niet meteen zelf heeft aangegeven. Is dat iets wat niet zo bekend is of kost bloedonderzoek teveel of zo? Het is voor mij niet echt helder. Moet je als cliënt hele goede argumenten aandragen om het te laten testen of wordt dat over het algemeen gewoon gedaan als je het vraagt? Ik kom zo min mogelijk bij de huisarts en slik geen medicijnen, maar kan waarschijnlijk wel wat aan mijn eetgewoonten doen. Ik denk er ook over om naar een natuurarts te gaan die alles kan testen (en wat verder kijkt), maar als het via de huisarts gedaan wordt is dat uiteraard handiger.

    • Beste Marieke, Bloedtests moet je naar mijn mening echt bij een laboratorium laten uitvoeren. Mijn moeder was fervent pendelaar en geloofde heilig in allerhande alternatieve methoden, maar mijn ervaring is dat natuurgeneeskundigen (die geen laboratoriumonderzoek uitvoeren) er heel vaak naast zitten als het aankomt op specifieke bloedwaardebepalingen en nauwlettende medische diagnoses, zelfs al beschikken ze over nog zo veel ‘lijntjes’ en ‘intuïtie’. Men meent tegenwoordig alles te kunnen vaststellen of uitsluiten met een pendel, wichel of biosensor / biotensor, maar (noem me sceptisch…) ik geloof er niet zo in… heb het te vaak fout zien gaan doordat er verkeerde diagnoses werden gesteld, zowel vals-positief als vals-negatief. Hoe hoog of laag een bepaalde bloedwaarde precies is, is simpelweg ontzettend lastig te bepalen. Daar komen zeer nauwlettende laboratoriumtechnieken aan te pas die naar mijn mening niet met een pendel kunnen worden nagebootst. Of je huisarts meewerkt aan een bloedwaardebepaling van vitamine D en vitamine B12 kan ik niet voorspellen. Vraag het hem/haar gewoon… Zeg dat je tekorten vermoedt en deze graag wilt laten uitsluiten. Je symptomen liegen er volgens mij niet om… Als je vegetarisch of veganistisch eet, weinig in de zon komt of een medische geschiedenis hebt, kun je dat nog als argument aandragen… Overigens heb ik helemaal niks tegen natuurgeneeskundigen en ben ik er zelfs van overtuigd dat veel mensen er baat bij (kunnen) hebben… Ik vind simpelweg dat je niet alles moet willen kunnen aantonen dan wel uitsluiten met behulp van een ‘speciale gave’ en dat je bepaalde zaken ‘volgens het boekje’ moet willen aanpakken. Daarnaast is niet iedere natuurarts een spiritueel paragnost of paranormaal medium… Er zijn evengoed natuurgenezers die zich simpelweg hebben gespecialiseerd in klassieke en alternatieve natuurgeneeskunde (Traditionele Chinese Geneeskunde en Kruidenleer, Ayurveda, Kruidengeneeskunde / Fytotherapie e.a.) met een reguliere medische achtergrond, die van oudsher zijn opgeleid tot regulier medicus en dus wel degelijk gebruikmaken van huisartsenlaboratoria om bloedtests uit te voeren. Nou ja, point being: laat je goed informeren over de methodes en technieken die men gebruikt voor anamnese, lichamelijk onderzoek, aanvullend onderzoek en diagnose / diagnostiek voordat je je supplementen of medicamenten laat voorschrijven. Groeten, Paul

    • Hoi Paul, Ik bedoelde een arts die juist ook het bloed laat testen en eventueel kijkt naar de hormoonbalans. Maar eigenlijk denk ik dat de huisarts het ook zou moeten laten testen. Ik ben nogal snel bruin, maar smeer me altijd goed in, daarom zie ik er voor de meeste mensen juist heel gezond uit, kan een verkeerd beeld geven, maar heb begrepen dat de vitamine D niet wordt aangemaakt als je ingesmeerd bent, dus zou best te laag kunnen zijn. Bedankt zover!

    • Klopt! De vitamine D-synthese in je huid wordt geremd door zonnebrandcrèmes. En graag gedaan! ;)

    • Hoi Paul, Ik heb mijn bloed laten testen bij een nieuwe huisarts en dit waren mijn waarden: B12: 232, Kreatinine: 85, vitamine D: 121. Volgens de assistente is het allemaal goed, maar ben benieuwd naar jouw mening. Gr. Marieke

  302. Ik heb een vraag over de schildklierwaardes. Net uitslag gekregen van bloedonderzoek. Ik slik nu 6 weken Euthyrox 75 mcg. TSH is 0,99 en T4 16,2. Toch heb ik verschillende klachten zoals duizeligheid, slechte weerstand, obstipatie, emotionele problemen die volgens mij met schildklier te maken hebben. Ook is nog nooit de T3 waarde onderzocht, waarom gebeurd dit niet in een standaard bloedonderzoek? Wat kan ik doen om meer duidelijkheid te krijgen?

    • Bloedwaardebepalingen van TSH en FT4 zijn waardevol omdat ze kunnen worden gebruikt om (mogelijke) tekorten of overschotten aan schildklierhormonen in de bloedbaan te constateren. Ze zeggen echter weinig concreets over de exacte aanwezigheid (of afwezigheid) van voldoende schildklierhormonen in je cellen en weefsels. Het kan dus best zo zijn dat je bloedwaarde qua FT4 momenteel prima is dankzij de schildkliermedicijnen, maar dat het nog een tijdje duurt voordat dit zich in de rest van je lichaam gaat reflecteren. Zes weken is nog vrij kort; persoonlijk zou ik het nog eens een week of zes aankijken, maar ik ben geen arts. (F)T3 wordt eigenlijk alleen gecontroleerd als daar hele duidelijke aanleiding toe is, bijvoorbeeld als er ondanks een stelselmatig toereikende FT4 potentiële schildkliersymptomen blijven bestaan.

    • Bedankt voor je reactie, was vergeten te melden dat ik al enkele jaren Thyrax heb geslikt. Had ook zoveel problemen toen de verpakking veranderde. Maar mijn huidige waardes zijn wel oké toch? Misschien is er een andere reden voor mijn klachten.

    • Ik ben geen arts, maar naar mijn persoonlijke / ondeskundige mening lijkt er niet veel mis te zijn met je schildklierwaarden, aangezien ze netjes binnen de algemene referentiewaarden vallen.

  303. Goedemiddag, Eind 2013 ziekte van Graves geconstateerd. Tot september 2015 Strumazol in combinatie met Thyrax geslikt. In september gestopt. Laatste tijd voel ik me heel erg moe en niet lekker in m’n vel. Last van onregelmatige hartslag en hartkloppingen. TSH was afgelopen maanden rond de 1,2 en de FT4 rond de 16. Afgelopen week geprikt. TSH 0,22 en FT4 17. Internist wil het nog even aankijken. Over 3 maanden pas weer op consult. Wat vind u van deze waarden? Kloppen mijn klachten hierbij? Ik heb vanwege chronisch pijn nu ook dagelijks tramadol. Kan dat de schildklierwaarden beïnvloed hebben? Ik voel me niet echt lekker. Maar twijfel of ik nu stappen moet ondernemen of afwachten. M.v.g. v.d. Wal

    • Beste v/d Wal, Een FT4 van 16 / 17 pmol/l lijkt me eigenlijk niet veel mis. De kans dat je klachten door een schildklierhormoontekort worden veroorzaakt, lijkt me dan ook vrij gering. Wat nog interessant zou kunnen zijn om te weten is je FT3 en/of rT3. Bovendien zou (een historie van) schildklierproblematiek in combinatie met chronische pijnklachten kunnen duiden op een vitamine B12-tekort en/of vitamine D-tekort. Voor zover ik weet bestaat er overigens geen wederzijdse interactie tussen tramadol en schildklierwerking, maar ik ben geen arts, dus uitsluitsel hieromtrent kan ik je niet geven. Je geeft trouwens aan te zijn gestopt… Ben je zowel gestopt met Strumazol als met Thyrax / L-thyroxine? Sterkte & groeten, Paul

  304. Goedendag, een lang verhaal met voor mij nog steeds veel vraagtekens. Op mijn 36e (ben nu 53), tijdens een tweelingzwangerschap, begon de ellende met een hart die werkelijk waar, op hol sloeg. Mijn toenmalige huisarts kwam direct met een diagnose, schildklier. Ik ben direct doorgestuurd naar internist. Uiteraard geen medicijnen gehad en een half jaar na de zwangerschap had mijn schildklier weer redelijk normale waardes. Klachten had ik wel, gejaagd, op hol slaan van hart en zo meer. Mijn huidige Huisarts vond het niet nodig me door te sturen omdat de waardes rond de normale waardes schommelde. 13 jaar heeft het geduurd toen mijn hart, door een combinatie van hoge stress / schildklier op hol sloeg (235 slagen per minuut) en uiteindelijk na 2,5 uur crashte. De combinatie van die twee en een aangeboren afwijking (deze afwijking schijnt bij 70% v/d vrouwen voor te komen met hartkloppingen, zo zei mijn cardioloog) had dit tot gevolg. Een hartoperatie en revalidatie volgden. Nog geen 3 kwart jaar later begon mijn schildklier op te zetten en daar ik nog steeds het gejaagde gevoel had, werd ik toch maar naar de internist gestuurd diagnose ‘ziekte van Plummer’ Ben echt ziek geweest door een schildklier die veel te snel ging, zelfs na de slok! Iets meer dan een half jaar na de slok en het slikken van Strumazol moest ik afbouwen. Mijn waardes hingen weer rond het normale en werd ik teruggestuurd naar de huisarts. Ik blijf maar klachten hebben nu van moeheid, geen energie, toch gejaagd gevoel (kan natuurlijk door zorgen komen hiervoor?)… Af en toe voel ik toch verdikking in mijn hals. Om het half jaar moet ik bloed prikken. Nu blijkt mijn TSH waarde te schommelen, in november 5.3. Mijn T4 zit tussen de normale waarde 13.2. Vitamine D gecheckt dat alles is goed. Verder van waardes zoals hierboven genoemd is bij mij niet gedaan, wel de algemene waardes. Bezinking, hb etc. etc. Maar nog steeds voel ik me niet goed. Volgens mijn huisarts kan het absoluut niet door de schildklier komen en ook niet door de overgang. Maar voel me wel beroerd en moe. Ben veel ziek (griep / verkouden alle virussen pik ik mee)… Ze zegt het zal wel stress zijn. Kan ik me alleen maar beroerd voelen als het volgens de regels is of zijn er uitzonderingen dat ondanks mijn T4 goed, ik me toch beroerd kan voelen? Groetjes Linda

    • Ja, er zijn absoluut uitzonderingen te bedenken. Zo kan je T4 (inactief prohormoon) perfect zijn, terwijl je T3 (actief schildklierhormoon) te laag is. In dat geval gaat er bijvoorbeeld iets mis in de omzetting van T4 naar T3, waardoor je alsnog ‘hypo’ klachten houdt. Sowieso is je FT4 naar mijn persoonlijke en ondeskundige aan de ‘laag-normale’ kant, terwijl veel schildklier patiënten juist het beste varen bij ‘hoog-normale’ FT4-waarden. En weet je toevallig je precieze waardes t.a.v. vitamine B12, vitamine D en ijzer? Want “dat alles is goed” dekt in de praktijk helaas niet altijd de lading… Sterkte! Groeten, Paul

  305. Hi, Ik weet sinds kort dat ik de ziekte van Graves heb. Sinds een week slik ik Strumazol, hier merk ik nog weinig van. Mijn schildklierwaarde was licht verhoogd. De waarde van mijn antistoffen daarentegen was wel veel te hoog. Moet je dit altijd tegengaan met medicatie of kan je dit ook op zijn beloop laten? Wat doet Strumazol met je gewicht in de eerste 6 weken?

  306. Bester Paul, Al 10 jaar gebruik ik Thyrax 0,1125 mg i.v.m. hypothyreoïdy. Ondanks schommelingen in zowel de TSH als de T4 bleven de waarden altijd wel binnen de normaalwaarden. Sinds september 2015 is de TSH aan het dalen. Sept. 2015: TSH 0,22 bij T4 16… Dec. 2015: TSH 0,14 bij T4 15… Feb. 2016: TSH 0,07 bij T4 19… Op grond van deze laatste uitslag is de dosis verhoogd van 0,1125 mg. Thyrax tot 0,125 mg. Tegelijkertijd is de Thyrax (niet meer leverbaar) vervangen door levothyroxinenatrium. Uitslag test hierna (april 2016): TSH 0,01 bij een T4 van 22. Voorstel huisarts: levothyroxinenatrium verlagen tot 0,1 mg. Maar: omlaag gaan met 0,25 in één keer lijkt mij geen goed idee, met name omdat ik al die jaren 0,1125 heb geslikt. En mijn vraag is verder “Kan er iets mis zijn met de hypofyse?”. Word er bij een bloedonderzoek alleen bekeken of de hypofyse op een normale manier TSH produceert of komt de totale werking van de hypofyse in beeld? Graag hierop je reactie. Gea Binneveld P.S. Ik weet niet of ik dit via het geëigende kanaal stuur, maar ik zag zo snel niet hoe het anders moet…

    • Beste Gea, Naar mijn persoonlijke / ondeskundige mening focussen artsen zich bij schildklierpatiënten (die schildklier medicatie gebruiken) veel te veel op de TSH. De TSH-waarde is een goede indicator om schildklierproblemen aan het licht te brengen, maar als je eenmaal weet dat de schildklier niet goed werkt, zijn de FT4 en FT3 waar het om draait. Dat je TSH laag is, is logisch indien je lichaamsvreemd / exogeen schildklierhormoon slikt, want je hypofyse ziet in dat geval geen noodzaak om je schildklier te stimuleren tot aanvullende hormoonproductie. Van een hypofyse-afwijking lijkt me dan ook geen sprake… Althans, ik zie geen enkele reden tot verdenking van een hypofyseprobleem… Overigens lijkt een FT4 van respectievelijk 16, 15, 19 en 22 mij persoonlijk zo slecht nog niet. Ik begrijp dat je arts de stijging van je FT4 als bezwaarlijk ziet en je dosis L-thyoroxine daarom wil verlagen (wellicht om een verdere stijging te voorkomen)… Ik ben geen arts, dus hier kan ik me verder niet in mengen. Mocht blijken dat je FT4 te ver daalt door de dosisverlaging, dan verwacht ik dat je huisarts je weer terugzet op je oude vertrouwde dosering… Overigens wordt er bij bloedonderzoek helemaal niet expliciet gekeken naar de hypofysewerking. Dat wordt meestal pas gedaan bij onverklaarbare afwijkingen van bloedwaarden die niet kunnen worden verklaard door een (louter) schildklierprobleem en niet verdwijnen door schildkliermedicatie. Dus als er geen sprake blijkt te zijn van primaire hypothyreoïdie (door toedoen van de schildklier zelf) kijkt men doorgaans pas verder of er sprake zou kunnen zijn van secundaire hypothyreoïdie (door toedoen van de hypofyse / hersenaanhangsel) of van tertiaire hypothyreoïdie (door toedoen van tussenhersenen: thalamus en/of hypothalamus)… Hoe zit het eigenlijk met potentiële schildkliersymptomen? Ondervind je veel last van je trage schildklierwerking of worden de schildklierklachten naar behoren onderdrukt dankzij je schildkliermedicijnen? Sterkte! Groeten, Paul

    • Gea Binneveld

      Beste Paul, Hartelijk dank voor je snelle reactie! Over het algemeen heb ik, dankzij de schildkliermedicijnen, weinig problemen. Ik ga de lagere dosis proberen. Met vriendelijke groet, Gea Binneveld

    • Beste Gea, Mijn punt was eigenlijk veeleer dat het wellicht zonde is om aan je dosis schildkliermedicatie te gaan morren indien je momenteel geen klachten ervaart… Althans, zolang je FT4 met de huidige dosering binnen de grenswaarden / referentiewaarden blijft. Wellicht kun je dit met je huisarts overleggen. Groeten, Paul

    • Gea Binneveld

      Beste Paul, Hartelijk dank voor je aanvullende reactie. Ik ga het inderdaad met de huisarts overleggen. Hartelijke groet, Gea

  307. Jacqueline de Vaan Reageer

    Hallo Paul, Ik heb al jaren klachten van extreem koude handen, voeten, futloosheid, etc. Al jaren zijn mijn TSH waarden verhoogd. Vorig jaar nog 6.9 en onlangs 10.9. Toch vond mijn huisarts het tot nu toe niet nodig om verder te kijken. Ging ze pas doen als de T4 onder de 10 zou gaan. Die blijft echter stabiel op 12. Wat is nu verstandig? Vind die 10.9 toch wel hoog. Nu mag ik eindelijk over 5 weken opnieuw gaan prikken. Maar zou toch graag jouw advies horen.

    • Beste Jacqueline, Gezien ik geen arts ben, kan en mag ik geen medisch advies geven, dus daar kan ik je helaas niet mee helpen. Over het algemeen geldt in ieder geval dat iemands TSH-waarde slechts een indicator is voor schildklierproblemen. Mocht de TSH te hoog of te laag zijn, dan kijkt men verder naar FT4 en/of FT3. Je FT4 valt nog net boven de ondergrens, en in dat geval kiezen veel artsen ervoor om niet tot medicamentering over te gaan. Persoonlijk vind ik dat men in zulke ‘randgevallen’ altijd de FT3 moet controleren. Immers KAN een nipt toereikende FT4 in bepaalde individuele gevallen volstaan om geen schildkliersymptomen / schildklierklachten te ondervinden… maar als er ook nog eens sprake is van een verminderde omzetting van inactief FT4 naar actief FT3, kan er ondanks een nog net binnen de grenzen vallende FT4 toch een hypothyreoïtische / hypothyreoïdische situatie ontstaan. Daarnaast kan er nog sprake zijn van een verhoogde rT3 oftewel ‘reversed’ T3. Dit ‘omgekeerde T3’ zorgt er in beginsel voor dat een overschot aan inactief T4 wordt opgeruimd, maar kan er in bepaalde gevallen ook voor zorgen dat de plek van actief T3 wordt ingenomen, waardoor dus een tekort aan actief schildklierhormoon optreedt. Point being: iemand KAN absoluut hypothyreoot zijn bij een ‘nog net afdoende FT4’. Als je bij een dergelijke ‘laagnormale FT4’ ook nog eens een sterk verhoogde TSH hebt in combinatie met mogelijke schildkliersymptomen, dan zou men wat mij betreft verder moeten kijken naar het totale of gebonden T4, het vrije (F)T3, het totale of gebonden T3 en/of ‘omgekeerd’ / ‘reversed’ T3. Wil men deze aanvullende bloedtests niet uitvoeren, dan snap ik niet dat men niet in ieder geval een minimale startdosering levothyroxine voorschrijft om te zien of dit je klachten doet afnemen. Want uiteindelijk draait je schildklierstatus niet uitsluitend om exacte bloedwaarden, maar vooral ook om hoe jouw individuele lichaam vaart bij bepaalde schildklierwaarden. Als je TSH te hoog is en je FT4 nog net boven de ondergrens valt, zou men naar mijn persoonlijke mening dus vervolgonderzoek moeten instellen. En hoewel ik absoluut geen fan ben van ‘preventieve’ schildkliermedicatie zou men –bij weigering van vervolgonderzoek– in ieder geval een minimumdosis L-thyroxine kunnen voorschrijven. Nogmaals: ik kan en mag geen medisch advies geven; dit is mijn persoonlijke / ondeskundige mening. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  308. Denise Veldhuizen Reageer

    Hallo. Sinds een paar dagen moet ik medicatie slikken voor schildklier… Kunnen jullie mij een beetje de waardes uitleggen van de onderzoeken. Arts gaf na drie keer prikken medicatie. Zonder verdere uitleg hiervan… TSH is 16,
    T4 vrij 8,4… Staat op het formulier… Mijn dank is groot!

    • Beste Denise, De TSH van iemand met een gezonde schildklier hoort in principe tussen de 0,4 en de 4,0 mE/l te blijven. Een sterk verhoogde TSH betekent meestal dat je hersenen je schildklier proberen ‘wakker te schudden’. Een sterk verlaagde TSH betekent meestal dat je hersenen je schildklier proberen te ‘kalmeren’ of ’temperen’… of dat je hersenen geen reden zien om je schildklier nog te stimuleren… Een te hoge TSH duidt dus op een te trage schildklier; een te lage TSH duidt op een te snelle schildklier. Jouw TSH-waarde omhelsde 4x de maximumwaarde en was dus veel te hoog. In dat geval vermoedt men een te trage schildklier en zal men naar de schildklierhormonen gaan kijken, met name vrij (F)T4. Iemands FT4 oftewel ‘vrij thyroxine’ hoort in principe tussen de 9 en 23 pmol/l te fluctueren. Jouw FT4 was 8,4 pmol/l en dus een klein stukje onder de minimumwaarde. In combinatie met de sterk verhoogde TSH-waarde (en misschien bepaalde schildklierklachten / schildkliersymptomen?) heeft je arts de diagnose ‘hypothyreoïdie’ (te trage schildklier) gesteld en je levothyroxine (Thyrax, Euthyrox, Eltroxin of Thyrofix) voorgeschreven. Dit schildkliermedicijn bevat een synthetische vorm van T4 en vervangt als het ware de schildklierhormonen waarvan je schildklier er te weinig produceert. Hopelijk verklaart dit het één en ander… Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  309. Beste, Ik ben al vanaf mijn 13e schildklierpatiënt. Op mijn 16e heb ik een radioactieve jodium slok gekregen waardoor mijn schildklier te langzaam is gaan werken. Door medicijnen is het daarna goed gegaan. Tot vorig jaar december. Ik kreeg klachten van een te langzaam werkende schildklier. Nu heb ik weer meer medicatie gekregen. Daarna ging het wat beter. Maar nu krijg ik de klachten van een te snel werkende schildklier. Maar de waardes zijn niet zorgwekkend. Hoe kan dit?

  310. Beste, Na paar keer bloedprikken bleek mijn TSH van 70 naar 63 en nu 78. De T3 en T4 zijn prima. Ik ben doodmoe en futloos. Onlangs is er een eierstok met eileider verwijderd. Kan dit het probleem zijn? Wat anders? Morgen naar hematoloog. Gr. Bianca

    • Beste Bianca, Ben je gemedicineerd (levothyroxine-gebruikend) schildklierpatiënt of iemand zonder schildklierverleden? Als je schildkliermedicatie gebruikt, zouden je afwijkende TSH-waarden daarmee te maken hebben… Zo niet, dan zou je verwijderde eierstok / eileider (puur theoretisch / hypothetisch / speculatief) gerelateerd kunnen zijn… Doorgaans geldt namelijk: hoe hoger je oestrogeen, des te groter de hoeveelheid THG thyroxine-bindend globuline (TBG) die in je bloedbaan circuleert. Zo zal THG tijdens een zwangerschap zo’n beetje verdubbelen… De schildklier zal vervolgens meer FT4 produceren om alle bindingsplaatsen aan dit transporteiwit te bezetten en zodoende te voorkomen dat het metabolisch actieve FT4 te laag wordt. THG slorpt immers vrijelijk circulerend (F)T4 op, waardoor het gebonden T4 wordt… Kortom: minder: actief schildklierhormoon. Get gevolg hiervan kan zijn dat je hersenen meer TSH gaan produceren om het tekort aan FT4 aan te vullen… Logischerwijs heb ik geen idee welk effect je operatie op je oestrogeenniveau heeft gehad; ik probeer enkel uit te leggen dat eierstokken, oestrogeen produceren, dat oestrogeen THG beïnvloedt, dat THG FT4 omzet in gebonden T4, en dat een tekort aan FT4 doorgaans leidt tot verhoging van de TSH-waarde. Een onderling verband zou dan ook mogelijk kunnen zijn, maar logischerwijs hoeft er niet per se sprake te zijn van een causale of correlatieve relatie tussen de ovariëctomie enerzijds en de verhoogde TSH-waarde anderzijds. Wellicht kan je huisarts of endocrinoloog je hieromtrent beter informeren… Sterkte! Groeten, Paul

  311. Beste Paul, ik heb al jaren last van onverklaarbare vermoeidheid en een opgejaagd nerveus gevoel, 2 maanden geleden daarmee naar de huisarts geweest, bloedonderzoek wees uit, een tekort aan vitamine D en een verhoogde TSH waarde, de vitamine D is nu weer aangevuld (B12 was goed), maar de TSH waarde is nu 5,2 en de FT4 waarde is nu 19,9, de huisarts vind het nu niet nodig om iets met medicatie te doen, mijn vermoeidheid is grotendeels weg, maar dat nerveuze opgejaagde gevoel dat is gebleven, ik gebruik nu een bètablokker om dat te onderdrukken, maar ik zou daar graag vanaf willen, misschien moet ik toch weer met m’n huisarts gaan praten, graag jouw visie hierop.

  312. Hoi, als ik tijdens mijn menstruatie mijn schildklierwaardes laat prikken, heeft dat invloed op de uitslag?

    • Best Carmen, Schildklierproblemen kunnen wel leiden tot (verergering van) menstruatieklachten, maar het is in principe niet zo dat je TSH, FT4 en FT3 zeer sterk worden beïnvloed door je menstruatiecyclus. De menstruatie is overigens wel iets om rekening mee te houden als het aankomt op diagnose c.q. diagnosticering van schildklierfunctiestoornissen. Zo zijn er aanwijzingen dat tijdens de menstruatie / ongesteldheid de TSH doorgaans ietwat verhoogd is (met dientengevolge ook de FT4) en het schildkliervolume ietwat vergroot. (bron + bron) Voor vrouwen is het dan ook raadzaam om bloedwaardebepalingen t.a.v. de schildklier steeds weer in dezelfde fase van de menstruatiecyclus te laten uitvoeren; liefst na de ovulatiefase (dus tijdens de luteale fase) en voordat de de folliculaire fase (menstruatie / ongesteldheid / bloedverlies) aanvangt. Al met al is het denk ik niet zo dat je schildklier merkbaar ontregeld wordt door je menstruatiecyclus of dat de dosis qua schildkliermedicatie navenant de menstruatiecyclus dagelijks dient te worden bijgesteld… Maar als een niet-schildklierpatiënt tijdens de menstruatie een ietwat verhoogde TSH-waarde heeft, dan is dit wellicht een goede reden om het bloed na de eerstvolgende ovulatie nogmaals te controleren, alvorens schildkliermedicatie voor te schrijven. Overigens vind ik het voorschrijven van schildkliermedicatie uitsluitend op basis van TSH-waarde sowieso zeer vreemd. Naar mijn ondeskundige mening dient in ieder geval altijd ook naar de FT4 te worden gekeken… En liefst ook direct naar FT3, rT3 en schildklierantistoffen. Groeten, Paul

  313. Vorige week heb ik bloed laten prikken om vast te stellen of er eventueel klachten zijn met mijn schildklier. Schildklierklachten zitten namelijk bij ons in de familie en wil graag weten of dit erfelijk is. Vanmorgen heb ik gebeld met de huisartspraktijk en daar wordt aangegeven dat het ‘subklinisch’ is. Is er een mogelijkheid dat ik d.m.v. voeding de THSH waarde naar beneden kan krijgen? Ik heb ook iets gehoord over kelptabletten? Ik hoor het graag. Alvast bedankt.

    • De term subklinisch wordt nogal eens vrijelijk gebruikt. Hoe zagen de exacte waarden van je TSH en FT4 eruit? Dat zou interessant zijn om te weten. Ten aanzien van essentiële voedingsstoffen zoals mineralen, sporenelementen, aminozuren en vitamines is zeewier hartstikke gezond! Maar het gebruik van kelp of geconcentreerde kelptabletten zou –met het oog op je schildklierwerking– eigenlijk alleen nut hebben als er sprake is van een jodiumtekort, al dan niet met een traag werkende schildklier tot gevolg. Voordat je je eetpatroon gaat ‘verrijken’ met jodiumrijke voedingsmiddelen of andersoortige jodiumbronnen kun je dan ook veel beter je jodiumgehalte laten controleren. Afhankelijk van je huidige jodiumstatus en van de aard en ernst van het (veronderstelde) schildklierprobleem kan jodiumverrijking namelijk juist ook averechts uitpakken en negatief uitwerken op je algehele gezondheid en schildklierstatus. Groeten, Paul

  314. Beste Paul, Ik heb een waarde van TSH 0,03 ME/L en een vrij t4 van 20.1 er is bij mij jaren terug Graves vastgesteld maar moet minderen met medicatie maar twijfel of ik dit wel moet doen omdat ik me nu eigenlijk goed voel wat zeg jij?

    • Beste Patrizia, In de praktijk blijkt het vaak heel erg lastig te zijn om bij schildklierpatiënten (die schildkliermedicijnen gebruiken voor klinische schildklierproblemen) de TSH binnen de norm (0,4 – 4,0) te krijgen. De TSH is veelal extreem laag; naar alle waarschijnlijkheid omdat de schildklier als het ware ‘verwend’ met exogene schildklierhormonen en door toedoen van de schildkliermedicatie ‘luier’ wordt (TSH-suppressie door feedback effect). Zolang er voldoende schildklierhormonen in het bloed zitten, zien de hersenen geen noodzaak om de schildklier te stimuleren met TSH. Of er nadelen kleven aan een extreem lage TSH bij een toereikende hoeveelheid FT4 is nog altijd erg onduidelijk. Men weet niet of TSH op zichzelf andere functies heeft dan het stimuleren van de schildklier. Er bestaan allerlei verbanden tussen TSH-waarden en gezondheidsproblemen, maar of deze verbanden causaal, correlatief, direct of indirect van aard zijn, blijft vooralsnog grijs gebied. (bron + bron + bron) De algemene consensus is voor zover ik weet dat de bij schildklierpatiënten die levothyroxine gebruiken de TSH-waarde ondergeschikt is aan de FT4-waarde en FT3-waarde. Ik ben GEEN arts, maar ikzelf zou niet zo snel laten sleutelen aan schildkliermedicatie zolang de FT4 en FT3 netjes binnen de grenswaarden vallen. Voorop staat natuurlijk dat je je goed moet laten informeren door medisch experts die beroepshalve thuis zijn in deze materie. Sterkte & groeten, Paul

  315. Beste Paul, Vorige week bloed laten prikken. De arts heeft laten weten dat mijn schildklier te snel werkt. Waarde was 29, hij gaf aan dat dit normaal gesproken 18/19 is. Is dit iets te hoog of veel te hoog? Ik ervaar alleen niet veel klachten die hier bij horen. Wat gebeurt er met je lijf als je hier niks aan doet? Ik heb overigens al wel een afspraak bij de huisarts gemaakt.

    • Beste Famke, Ik neem aan dat je bedoelt dat je FT4 (vrij thyroxine) een bloedwaarde van 29 pmol/l vertoonde… Kun je dit bevestigen? In dat geval is het ook goed om te weten hoe hoog je TSH was. Bij niet-zwangere vrouwen die geen schildkliermedicijnen gebruiken hoort de FT4 in principe tussen de 9 en 23 pmol per liter bloed te blijven; 29 pmol/l is dan ook te hoog. Het verschil tussen “te hoog” en “veel te hoog” is relatief; dus laten we zeggen dat er niet voor niets een maximale FT4-waarde van 23 pmol/l wordt gehanteerd. Hoe gevaarlijk deze situatie is, is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Mogelijke oorzaken van een versnelde schildklierwerking zijn struma, een schildklierontsteking, een schildkliergezwel, een afwijking van hypofyse of hypothalamus, een auto-immuunschildklierziekte (Graves en/of Hashimoto), et cetera. Wat je dus wilt weten is waarom je schildklier te snel functioneert. Bovendien dient het verdere verloop van je schildklierwaarden goed in de gaten te worden gehouden. Gaat je FT4 nog verder stijgen of juist dalen? Gaat je TSH navenant stijgen of dalen? En wat doet je FT3? Persoonlijk zou ik je huisarts vragen om doorverwijzing naar een schildklierspecialist (internist-endocrinoloog) voor aanvullende onderzoeken en inzichten… Dat je vooralsnog niet of nauwelijks symptomen van hyperthyreoïdie vertoont (gejaagdheid, afvallen, benauwdheid, hoge hartslag…), lijkt me in ieder geval een positief teken. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

    • Beste Paul, Bedankt! Ik weet op dit moment zelf niet meer dan wat ik al geschreven had. Ik neem zelf ook aan dat het om de FT4 gaat, als ik kijk op google. Ik zal volgende week bij de huisarts waarschijnlijk meer informatie krijgen. Groeten, Famke

  316. Heb vorige week bloed geprikt; TSH waarde 3,9, T4 vrij 16,1… TSH waarde stijgt al enkele jaren. Heb ook regelmatig last van “schildklierklachten” zoals: hartkloppingen, tintelingen in bovenbenen, duizelingen / licht in het hoofd / moeite met helder denken, heb al zo’n 30 jaar de auto-immuunziekte Vitiligo en ben ook veel moe. Is behandeling nuttig ondanks dat TSH nog net binnen de waarde ligt? Men zegt dat de waarde het beste rond de 1 moet liggen. PS mijn kalium was twee weken geleden 3,4 en vorige week 3,7; is dat ook niet wat laag?

    • Met een FT4 van 16,1 lijkt je schildklier netjes te werken. Zijn je vitamine D, vitamine B12 en ijzer al eens gecontroleerd? Over kaliumtekorten kun je meer lezen in dit artikel over kalium. De referentiewaarden die worden gehanteerd voor kalium zijn veelal 3,5 tot 5,0 mmol/l.

    • Rene Eppink

      wat is eigenlijk ijzer; is dit natrium ? Mijn B12 is in ieder geval goed. Maar de TSH waarde, is dat niet beter als dit rond de 1 ligt ?? Of is de FT4 belangrijker ?

    • Nee, ijzer is totaal iets anders dan natrium. En ja, FT4 is belangrijker dan TSH. In principe hoort je TSH tussen de 0,4 en 4,0 te liggen.

    • Rene Eppink

      heb het al ontdekt; ijzer is het HB gehalte, is goed bij mij !

    • Nee, ijzer is niet hetzelfde als hemoglobine. Hemoglobine is een eiwit dat in het bloed voorkomt. Hemoglobine bevat ijzer, dus voor de opbouw van hemoglobine is ijzer nodig. Daarnaast kan hemoglobine ijzer binden en vervoeren door het lichaam. Maar feit blijft dat het hier om twee totaal verschillende stoffen gaat met ieder hun eigen functies. Tekorten van beide komen wel vaak tezamen voor, maar dat hoeft niet per se.

    • Gewoon ijzer. Beetje afhankelijk van het exacte labformulier / aanvraagformulier / bloedprikformulier… Onder andere vermeld onder het kopje hemochromatose -> ijzergroep, samen met ferritine, hemoglobine, transferrine en ijzerverzadiging. Maar ook gewoon in de alfabetische lijst bij de I van ijzer.

    • Bij een TSH waarde van 3,9 en een goede FT4 waarde, maar heb ’s ochtends net na het wakker worden regelmatig een temperatuur van 36,2 tot 36,5; is dan toch je schildklierfunctie niet goed???

    • Een lichaamstemperatuur tussen de 36,5 en 37,5 °C wordt als normaal beschouwd. Sowieso is het gebruikelijk dat je lichaamstemperatuur ’s ochtends tot ongeveer een halve graad lager is dan ’s avonds. Ik ben benieuwd naar de exacte waarde van de “goede FT4” (nog steeds rond de 16?), maar als een arts aangeeft dat je FT4 goed is en je verder geen schildkliersymptomen vertoont, zie ik niet in waarom je schildklier niet goed zou werken. Zou je FT4 stelselmatig (van dag tot dag en van week tot week) afnemen bij een TSH van 3,9, dan wordt het een ander verhaal…

    • Ik vraag me trouwens ook af hoeveel de waarde TSH en FT4 kan varieren gedurende de dag? Dus TSH bv. ’s morgens 3,9 en ’s avonds bv. 1,2? En bij FT4?

    • Je TSH-waarde maakt een 24-uurs (circadiaan / diurnaal) ritme door; TSH wordt niet constant / stabiel geproduceerd, maar veeleer met pulsatiele / stootsgewijze productiepieken… Logischerwijs is de dagelijkse fluctuatie (dagcyclus / dagcurve) van TSH in bloedbaan / bloedserum afhankelijk van talloze persoonlijke randfactoren en verschilt de TSH-curve dan ook sterk per individu. Dat neemt niet weg dat er (veelal kleinschalig) onderzoek is gedaan naar gemiddelden en medianen… Over het algemeen is de TSH ’s middags lager dan ’s ochtends. De TSH blijkt te pieken na middernacht (tussen 2 en 4 uur) en ’s middags (tussen 16 en 20 uur) zijn dieptepunt te bereiken… Uit een test onder 42 proefpersonen met primaire hypothyreoïdie bleek de volgende mediaan: TSH in de ochtend: 5,83 mU/L… TSH in de middag: 3,79 mU/L. Dit scheelt ruim 2 mU/L binnen één en dezelfde dag! Iemands T4 is in principe sterk afhankelijk van diens TSH, dus ook de FT4 zal navenant ietwat schommelen. Het verband tussen de dagelijkse TSH-curve enerzijds en de T4-curve anderzijds is echter beduidend minder causaal en ingrijpend dan menigeen zou verwachten. De FT4 blijft relatief constant / consistent, wat enigszins verrassend is. Hoewel TSH op de langere termijn (dagen / weken / maanden) je T4 reguleert, beïnvloedt de 24-uurs TSH-curve je T4 minimaal. Bij iemand met een gezonde schildklier fluctueert de FT4 met plusminus 0,1 tot plusminus 1,0 microgram per deciliter bloed gedurende een voltallige dag, maar in hoeverre dit het directe gevolg is van de TSH-curve is vooralsnog onduidelijk. Wel wordt je T3 overduidelijk gefinetuned door je dagelijkse TSH-curve. Al met al zijn je schildklierhormonen ’s nachts (terwijl je slaapt) het hoogst en overdag (terwijl je wakker bent) het laagst. De exacte sinusoïdale golven met bijbehorende bloedwaarden kun je desgewenst terugzien in de bronnen. (bron + bron + bron + bron + bron) In de praktijk zul je echter niet zo veel hebben aan een dergelijke mechanistische benadering van schildklierwaarden…

  317. mieke van der stege Reageer

    Hallo Paul, Naar aanleiding van meerdere klachten zijn deze week mijn schildklierwaardes gemeten. Ik slik al jaren Euthyrox en zit op 175 mg. Omdat ik plotseling last heb van schilferende nagels, vochtophoping en eczeem rond mijn ogen is er een ingelaste meting gedaan. De ft4 zit op 22,2, de TSH op 0,02 en de t4 op 20,6, nagenoeg hetzelfde als in november. Mijn huisarts geeft aan hier tevreden mee te zijn en daarmee is de kous af. Toch lees ik op internet dat mijn klachten wel degelijk te maken kunnen hebben met een verstoorde hormoonfunctie. Heb jij hierover een advies? Met vriendelijke groet, Mieke

  318. Hallo, Net mijn waardes gekregen en mijn TSH is 1,7 dus goed, maar mijn T4 is 27,7 de medicijnhoeveelheid wil de dokter nog niet aanpassen omdat mijn TSH van 1,7 een goede waarde heeft. Hoe kan dit verklaard worden? En kan door hogere dosis medicijn deze waarde (T4) zakken? Verder zijn mijn bloedwaardes helemaal in orde en ik heb een HB van 8,7…

    • Beste Marjolein, Uit je reactie leid ik af dat je reeds schildkliermedicatie inneemt. In dat geval is de kans extreem groot dat je TSH afwijkt van de ‘norm’ die geldt voor mensen met een gezonde, optimaal functionerende schildklier. Naar mijn persoonlijke mening zijn de hoogte van je FT3 en FT4 in dat geval veeeeeel belangrijker dan je TSH-waarde. Je FT4 is simpelweg te hoog. Je FT3 is neem ik aan niet bekend. Volgens mij is je dosis levothyroxine in dit geval ietwat aan de hoge kant, maar ik ben geen arts en kan hieromtrent dan ook geen uitsluitsel geven, noch aanbevelingen doen. Ervaar je momenteel klachten die passen bij hyperthyreoïdie (gejaagdheid, mentale onrust, het warm hebben, zweten, flinke eetlust, hoge hartslag)? Heel veel sterkte in ieder geval! Groeten, Paul

  319. Hallo mijn huisarts vertelde dat mijn TSH waarde 30 was en mijn T4 7.59. Ik heb me overal op sites ingelezen en overal zijn de waardes verschillend. Wat houd dit voor mij nu precies in als ik deze waardes heb?

    • Een dergelijke hoge TSH-waarde (bijna 8x hoger dan ’toegestaan’) is een duidelijke aanwijzing dat je hersenen je schildklier proberen aan te sporen om meer schildklierhormonen te produceren… Aangezien je FT4 te laag is, lijkt het er sterk op dat hier reden toe is en dat dit dus inderdaad het geval is, dus dat je schildklier momenteel te weinig hormonen aanmaakt. Deze situatie wordt ook wel primaire hypothyreoïdie genoemd. Heeft de huisarts die deze bloedwaarden constateerde je hier verder niets over verteld?

    • Hallo Paul. Mijn huisarts heeft wel wat uitgelegd, maar ik kreeg voor 2 weken Euthyrox voorgeschreven. Na die 2 weken moet ik opnieuw bloed laten prikken om te kijken of het heeft aangeslagen. Maar zijn mijn waardes dan niet gevaarlijk laag? Je zou zeggen dat ik met deze waardes opgenomen zou moeten worden. Daar maak ik me vooral zorgen over. Verder heb ik ook last bij het slikken (misschien vergrote schildklier)? Mijn huisarts zei dat dat alleen voorkwam bij een hyperthyreoïdie, maar op internet heb ik gelezen dat het ook voorkomt bij een hypothyreoïdie. Kunt u mij daar misschien iets meer over vertellen hoe dat precies in elkaar zit? Verder zou je zeggen dat je met deze waardes ook nog geprikt wordt op je T3, maar dat is niet het geval. Mijn huisarts denkt zelf dat het een virus infectie is, maar de klachten vallen bij mij nu allemaal op zijn plek en dit zou zeker al wel 3 jaar aan de gang kunnen zijn (ik vind dat mijn huisarts er te luchtig over denkt en hij vind het niet nodig om verdere onderzoeken uit te voeren). Wat zou u voorstellen aan mij? Is mijn ongerustheid terecht?

    • In Nederland wordt eigenlijk altijd standaard de FT4 gecheckt (referentiewaarden 9,0 t/m 23 pmol/l), dus een FT4 van 7,59 is niet schrikbarend laag. Levothyroxine (Euthyrox, Thyrax o.i.d.) innemen en het verloop van de bloedwaarden in de gaten houden, is voor zover ik weet dan ook de standaard gang van zaken als je TSH te hoog en je FT4 te laag is. Keelklachten kunnen inderdaad ook bij een trage schildklier voorkomen; dat ligt maar net aan de onderliggende oorzaak van de vertraagde schildklierwerking (en van de mogelijke schildklierzwelling). Zie eventueel ook de volgende artikels:

      Mocht je je zorgen maken, vraag dan om doorverwijzing naar een schildklierspecialist. Of laat in ieder geval ook je FT3, rT3 en eventuele schildklierantistoffen controleren. Sterkte en groeten, Paul

  320. Paul, Mijn dochter 6 heeft afgelopen maand twee keer bloed geprikt. Eerste keer tsh van 8,9 en nu van 4,5. Hoe kan het dat dit zo schommelt? En wat kan de oorzaak zijn van deze verhoogde waardes. Over 3 maanden moet ze weer bloedprikken.

    • Beste Miss, De belangrijkste vraag die je jezelf dient te stellen, is naar mijn ondeskundige mening of je dochter ook daadwerkelijk klachten ervaart die raakvlakken vertonen met schildkliersymptomen. TSH is sowieso een matige en onbetrouwbare graadmeter als het aankomt op schildklierklachten, maar dat geldt des te meer als het aankomt op kinderen. (bron + bron) TSH-grenswaarden, -ideaalwaarden en -referentiewaarden voor kinderen zouden eigenlijk moeten afwijken van ‘volwassen bloedwaarden’, maar voor zover ik weet is dat vooralsnog niet het geval… Iemands TSH kan daarnaast worden beïnvloed door talloze interne en externe factoren. In dat opzicht is er maar 1 manier om meer duidelijkheid te krijgen: FT4 en FT3 (de daadwerkelijke schildklierhormonen) laten controleren… en daarnaast eventueel rT3 en schildklierantistoffen… Op zichzelf staande verhoogde TSH-waarden in kinderen stabiliseren veelal vanzelf, al kan het in bepaalde gevallen een teken zijn van een voorstadium van (subklinische) hypothyreoïdie. Nogmaals: bloedwaarden v.w.b. FT3 en FT4 kunnen meer licht op de situatie schijnen. Sterkte & groeten, Paul

  321. Hallo, ik heb Graves gehad in 2010. Na block-en-replace-therapie (“resetten van de schildklier), functioneerde mijn schildklier weer normaal en heb ik bijna 3 jaren geen medicatie hoeven te gebruiken. Vandaag gehoord dat mijn TSH-waarde 21 is. Betekent dit dat de ziekte van Graves nu veranderd is in Hashimoto? En dat ik nu altijd Thyrax of iets degelijks zal moeten gebruiken? Alvast bedankt!

  322. Ik heb een tsh, al heel lang van 0,01 ben van 225 Euthyrox naar 150 mg gegaan in kleine stapjes, binnen 2 maanden v 0,02 weer gedaald naar 0,01 t4 is 16 ik voel me vermoeid na een dag werken lig ik om 840 te slapen ik let goed op mijn voeding eet vegetarisch en heb een lekkende darm (na 10 jaar erachter gekomen) eet geen tarwe meer. Maar ben zooo moe, heb fenomeen v Raynaud, de specialist zegt dat mijn schildklier te snel werkt maar heb alle symptomen van traag. Dat snap ik niet nu verder verlagen naar 125 maar hoe ver mort je gaan? Ik wordt doorgestuurd n cardioloog ivm hartziektes ouders en zelf ablatie in 2008 gehad av-knoop aangeboren hartafwijking. Zou dit de tsh waarde kunnen beïnvloeden en de bloedcirculatie in mijn lichaam? En de vermoeidheid? Graag een antwoord en bedankt hiervoor.

    • Beste Jacky, Aangezien ik geen arts ben, kan ik naar de onderlinge (causale of correlatieve) verbanden tussen TSH-waarde, aangeboren AV-blok(?), ablatie, bloedcirculatie / Raynaud, lekkende darm syndroom (LDS) en vermoeidheidsklachten enkel gissen. Zelfs al zouden eventuele verbanden plausibel zijn, dan nog is het aan een arts om daar concrete uitspraken over te doen. In theorie zijn er sowieso heel veel aspecten die je schildklierfunctie en TSH-waarde kunnen beïnvloeden, maar in veruit de meeste gevallen is een afwijkende TSH een teken van een afwijkende schildklierfunctie of een afwijkende hypofysefunctie… Of van een foutieve dosis of foutief type schildkliermedicatie… Of er speelt iets anders dat direct of indirect de schildklier of hypofyse beïnvloedt… Dat de ablatie van destijds je TSH-waarde omlaag brengt, kan ik me eigenlijk niet voorstellen. Wel andersom: een te snel of te traag werkende schildklier kan je hartslagfrequentie en hartritme beïnvloeden. De uitspraak van de specialist snap ik overigens ook niet… Je TSH is extreem laag, maar je FT4 is niet te hoog, dus van een te snel werkende schildklier is naar mijn ondeskundige mening niet per se sprake. Zijn je FT3, schildklierauto-immuunantistoffen, vitamine B12, vitamine D en ijzer al eens gecontroleerd? Aangezien je schildklierpatiënt bent EN vegetarisch eet, is de kans op een ijzertekort, vitamine D-tekort en vitamine B12-tekort sowieso sterk aanwezig. En zulke tekorten zouden in theorie veel van je klachten kunnen verklaren. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

    • Hoi, heel erg bedankt voor je uitgebreide antwoord nee er wordt alleen geprikt op tsh en t4. Andere is een jaar geleden. Ik ga t de volgende keer vragen. En verder denk ik ook niet dat ik een snelwerkende schildklier heb door medicatie maar je moet toch je arts kunnen vertrouwen? ?

  323. Hallo, Sorry voor mijn Engels. Waar in Nederland kan ik mijn Tg- en TPO-antilichamen laten testen? Dankjewel, Anthia *vertaald*

    • Beste Anthia, Ik ben zo vrij geweest om je berichtje te vertalen (om eventuele misverstanden te voorkomen)… Je huisarts of endocrinoloog kan je in geval van (verdenking van) schildklierproblemen een verwijsbrief geven voor een medisch laboratorium of prikpost. Hier kun je bloed laten afnemen, waarna je doorgaans binnen 2 weken de uitslag krijgt v.w.b. schildklierantistoffen (thyroïd-peroxidase antistoffen en thyreoglobuline-antistoffen). Groeten, Paul

    • Bedankt voor je antwoord, Paul. Ik vroeg me echter af of ik de schildklierantistoffen kan laten bepalen zonder de hulp van mijn huisarts te hoeven inschakelen. Dankjewel weer, Anthia *vertaald*

    • Er zijn wel partijen zoals Bloedwaardentest.nl die dit soort labtests aanbieden, maar ik heb echt geen idee of ze betrouwbaar zijn. Als puntje bij paaltje komt, zijn er in Nederland zeer beperkte mogelijkheden om zonder tussenkomst van een arts laboratoriumonderzoek te laten verrichten. Bij gezondheidsklachten is het sowieso raadzaam eerst contact op te nemen met een arts. Als ik vragen mag, is er een specifieke reden dat je zonder medeweten van je huisarts je schildklierantistoffen wilt laten testen? Want als je geen fan bent van je huisarts, zou je dit ook via een second opinion bij een andere arts kunnen (laten) regelen. In dat geval weet je zeker dat je bloed wordt onderzocht door een vakkundige laborant in een professioneel medisch lab. Het voordeel is bovendien dat de laboratoriumonderzoeken in dat geval worden vergoed door de zorgverzekering. Sterkte!

  324. Hallo, Wellicht kan iemand mij helpen met het volgende. Vorig jaar is er bij mij struma ontdekt met 2 cystes. Er is een echo gemaakt en een punctie gedaan i.v.m. de aanwezige cystes. Ook is er bloed afgenomen. Afgelopen november is alles weer herhaald. Uitslag volgens internist; niks aan de de hand alles werkt naar behoren en de kwaliteit van de punctie valt onder kwaliteit 2. Geringe groei struma. Eerder ben ik geprikt i.v.m. mijn vraag of mijn schildklier wel goed zou functioneren. Ik sport fanatiek (4 a 5x per week), eet gezond, maar val slecht af en krijg mijn vetpercentage niet omlaag, heb vaak last van droge jeukende (hoofdhuid) en heb het zeer regelmatig koud. Onlangs heb ik mijn gegevens opgevraagd m.b.t. de uitslagen… 2012: TSH 0.70… 2013: TSH 0.636 / Vrij T4 14.2… 2014: TSH 0.587 / Vrij T4 14.9… 2015: TSH 0.34 / Vrij T4 13.2… Ik hoop dat iemand mij kan helpen. Alvast bedankt voor de genomen moeite!

    • Beste Diana, TSH: 0,70 –> 0,63 –> 0,58 –> 0,34… FT4: 14,2 –> 14,9 –> 13,2. Je TSH is in 4 jaar tijd stelselmatig teruggezakt van 0,7 naar 0,34. Hoewel deze laatste TSH-waarde niet heel laag is, is de gehanteerde minimumwaarde voor TSH eigenlijk 0,4 (en soms zelfs 0,5). Als puntje bij paaltje komt is je TSH dus te laag, wat op een te snelle schildklier zou kunnen duiden. In geval van een te snel werkende schildklier zou je FT4 eigenlijk boven de 23 pmol/l moeten liggen, maar als er inderdaad ‘pmol/l’ als eenheid wordt vermeld op je bloeduitslagen, zit je met alle FT4-waarden uit het verleden netjes tussen de referentiewaarden van 9,0 t/m 23 pmol/l. De kans op een te snel werkende schildklier is dan ook zeer klein te noemen. Zijn je T3 of FT3 en je schildklierantistoffen ooit meegenomen in de bloedwaardebepalingen? En heb je al eens je vitamine D, B-vitamines (m.n. B12) en ijzer laten controleren? Ik ben overigens GEEN arts en probeer dan ook enkel vrijblijvend met je mee te denken. Sterkte en groeten, Paul

  325. Beste Paul, Allereerst: ik ben zo blij met deze site. Ik lees er veel op. Ik heb een beetje een aparte vraag, maar ik ga hem toch stellen. Ik slik ook Thyrax (ziekte van Hashimoto). Ik vraag me al heel lang af hoe lang zonder medicatie kan, maar kan dit helaas nergens vinden. Wat als er nou ooit wat is, hoe lang kan ik dan zonder (ongeveer), is dat een jaar, een paar maanden of een paar weken? Groetjes, Annemieke

    • Beste Annemieke, Dankjewel voor je aardige berichtje! :) Je vraag (“Hoelang kan iemand zonder levothyroxine?”) is eigenlijk niet of nauwelijks te beantwoorden. Dit is namelijk volledig afhankelijk van iemands individuele hormoonproductie en lichamelijke hormoonbehoefte. Hoeveel levothyroxine een mensenlichaam vergt en verbruikt, is afhankelijk van oneindig veel aspecten; van stofwisseling tot voeding tot lichamelijke activiteit tot lichaamssamenstelling… En iemand wiens schildklier nog een beetje werkt kan logischerwijs veel langer zonder levothyroxine dan iemand met een niet-werkende (volledig inactieve) schildklier. Het gaat er immers om hoelang het precies duurt voordat essentiële cellen en organen volledig zonder actieve schildklierhormonen komen te zitten… En sowieso is het fenomeen “niet zonder kunnen” extreem relatief en contextgevoelig. In eerste instantie zal je lichaam bij een gebrek aan schildklierhormonen in de cellen milde schildkliersymptomen gaan vertonen. Maar hoe lang het duurt voordat er serieuze, onomkeerbare of zelfs levensbedreigende complicaties optreden, is volledig afhankelijk van iemands algehele fysiek en gezondheidstoestand. Dit kan in theorie al na een dag zijn, maar (dus afhankelijk van hormonale behoefte en hormonale productie) ook pas na enkele hypothetische maanden. De bottom-line is: hoe trager je schildklier en hoe hoger je behoefte, des te sneller je hormonen uitgeput raken en des te sneller serieuze complicaties zullen optreden. Het punt is dan ook dat je klachten bij gebrek aan lichaamseigen schildklieractiviteit of vervangende (synthetische / exogene) schildklierhormonen progressief zullen verergeren en verergeren totdat je vitale organen ermee stoppen. Je klachten zullen beginnen met loomheid, kouwelijkheid, afwijkende vochtregulatie, huidproblemen, haaruitval… op den duur ontstaan spierproblemen en zenuwproblemen zoals tintelingen, spierkrampen, spierzwakte, tremoren, apathie, depressie… en uiteindelijk gevaarlijke hartritmestoornissen, darmverstoppingen, stofwisselingscomplicaties, bloeddrukproblemen, totale verwardheid… totdat je overlijdt doordat een vitale lichaamsfunctie wordt ontregeld… De aard, ernst en volgorde van zulke schildklier-gerelateerde complicaties is natuurlijk speculatief; dit zal per persoon verschillen. Je moet dan ook te allen tijde proberen te voorkomen dat je lichaam zonder (levo)thyroxine komt te zitten, dus je dosis schildkliermedicatie dient periodiek te worden aangepast aan je lichamelijke behoefte (die weer kan worden afgelezen via je bloedwaarden)… Hierbij nog enkele voorgaande reacties mijnerzijds (1 & 2) die extra licht op de zaak zouden kunnen doen schijnen. Hopelijk verklaart dit de boel enigszins. Groeten, Paul

  326. Beste Paul, Drie jaar geleden heb ik een drie dubbele longontsteking gehad en daarna waren mijn schildklierwaardes te laag volgens de huisarts. TSH 9.0 en FT4 10.9. Daarnaast kreeg ik last van hartkloppingen of zoals ik het omschrijf extra overslagen welke duidelijk te voelen zijn. Doorgestuurd naar de cardioloog en endocrinoloog. Bij de echo voor het hart bleek een geringe hartkleplekkage te hebben, maar dit is niets ernstig en komen de klachten niet vandaan dus heb een bètablokker gekregen waarmee het acceptabel werd. De endocrinoloog heeft mij Thyrax voorgeschreven omdat na bloedwaardes bleek dat ik de ziekte van Hashimoto heb. vernietiging van de schildklier. Ik ben 3x begonnen met Thyrax maar mijn hartklachten / overslagen waren zo heftig dat is ermee ben gestopt. De endocrinoloog heeft de dosering van de bètablokker omhoog gedaan, in de hoop dat ik de Thyrax kon blijven gebruiken, maar toen ging in bijna tegen de vlakte omdat mijn bloeddruk zeer laag werd en de overslagen blijven heftig. Dus dat was ook geen optie. Ik ben toen gestopt met de Thyrax. Het is het laatste half jaar redelijk gegaan zonder Thyrax, maar nu is het weer mis. Moe, geen energie, tintelingen in vingertoppen en dood gevoel, duizelig, dood gevoel in wang links (4 seconden), veel migraine. Ik moet van de huisarts terug naar de endocrinoloog en wil graag met schildklierhormoon beginnen, maar durf het niet meer. Heb nu het gevoel dat mijn bloeddruk weer te laag is omdat mijn hoofd en ogen zwaar zijn en ook als ik naar bereden of boven kijk val ik om. De huisarts weet niet hoe het komt dat mijn hart op hol gaat zodra ik Thyrax inneem en ook de endocrinoloog weet het niet. Ik rook niet en drink geen koffie. Ik ben pas 51 jaar, werk 28 uur per week maar dat haal ik nog maar net. Elke avond ben ik uitgeput en heb ik een gevoel of ik koortsig ben. Voel m’n huid rillen en trekken van binnen. Heb jij een idee wat ik hiermee aan moet en waarom ik geen Thyrax kan verdragen?

    • Beste Janet, Hartkloppigen (met name hartoverslagen oftewel extrasystolen) komen veelvuldig voor onder schildklierpatiënten. Als de overslagen uitsluitend worden opgewekt na de inname van Thyrax, zou je kunnen proberen om in overleg met je arts een alternatief schildkliermedicament uit te proberen. Het komt niet vaak voor, maar je leest nog weleens verhalen van mensen die overgevoelig, intolerant of allergisch lijken te reageren op bepaalde hulpstoffen en vulstoffen in bepaalde schildkliermedicamenten. (bron + bron + bron + bron) Het is heel lastig om deze klachten toe te schrijven aan een exacte onderliggende oorzaak of een specifieke stof. Sowieso vind ik het erg lastig om in te schatten welke klachten het gevolg zijn van je Hashimoto en welke klachten het gevolg zijn van de Thyrax… Voor zover ik weet is het sowieso geen optie om te stoppen met levothyroxine, want je lichaam heeft simpelweg schildklierhormonen nodig om te kunnen functioneren. Dus ik denk dat de oplossing schuilt in het zoeken naar een levothyroxine-merk waar je niet zo heftig op reageert. Een endocrinoloog die gespecialiseerd is in schildklierproblemen zou je hierbij moeten kunnen helpen. Onwijs veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  327. Beste Paul, Hartelijk dank voor je snelle reactie! Begrijp ik het goed dat je de T4 van 15 in deze situatie aan de lage kant vindt? Met vriendelijke groet, Gea

    • Nee, sorry, ik verwoord het niet helder genoeg… Momenteel ziet je FT4 er (naar mijn ondeskundige mening) prima uit; in een ‘doorsnee’ situatie hoort de FT4-waarde tussen de 8,0 en 26,0 pmol/l te liggen, dus met 15 pmol/l zit je zeer netjes. Maar gezien je klachten blijven aanhouden en zowel je FT4 als je TSH stelselmatig lijken te blijven dalen c.q. afnemen (ondanks de levothyroxine die je inneemt), zou een hypofyseprobleem een optie kunnen zijn. Overigens ben ik GEEN arts en is mijn punt juist dat je je zou kunnen laten doorverwijzen naar een specialist voor diepgaander schildklieronderzoek, eventueel ook naar schildklierantistoffen, FT3, rT3 en hypofyse. Zijn daarnaast je vitamine D, vitamine B12 en ijzer al eens gecontroleerd?

  328. Beste Paul , Ik wordt sinds ongeveer 10 jaar behandeld wegens hypothyreoïdie met Thyrax , dosering 0,1125 mg. Hoewel de dosering nooit is gewijzigd hebben zowel mijn TSH- als mijn T4 -waarden altijd nogal gefluctueerd . Sinds februari verleden jaar zijn zowel mijn TSH – als mijn T-4waarden gedaald . Febr. 2015 : TSH- 0,7 T4- 19,7 . Aug. 2015 : TSH- 0,22 T4- 16 . Dec.2015 : TSH- 0,14 T4 – 15 . Ik voel mij niet goed : Snel moe , hartkloppingen , spierpijn , tintelende handen en voeten e.d. Mijn huisarts heeft nu geleidelijke verhoging van de dosering Thyrax voorgeschreven (uiteraard zolang dat er nog is ) Ik slik sinds 2 weken 0,125 en het is de bedoeling dat dat wordt verhoogd , afhankelijk van de waarden van het volgende bloedonderzoek . Mijn vraag is nu : waar kan de daling van beide waarden tegelijk op wijzen ? M.i. zou het logischer zijn als bij een daling van de T4 de TSH omhoog zou gaan ofwel bij een zo lage TSH de T4 hoog zou zijn . Ik zou ook denken dat verhoging van de dosis Thyrax tot een nog lageren TSH zou leiden . Mijn huisarts heeft er geen antwoord op Hij zegt : “we kijken alleen naar de TSH ” , maar is uiteindelijk de T4 niet belangrijker ? Graag hoor ik je reactie , bij voorbaat dank . Met vriendelijke groet, Gea

    • Ja, naar mijn mening is de FT4 belangrijker dan de TSH. TSH heeft immers als doel de schildklier te stimuleren tot de productie van T4. Een lage en/of dalende TSH in combinatie met een lage en/of dalende FT4 zou bijvoorbeeld kunnen duiden op een afwijking van de hypofyse. Als je huisarts je niet eigenhandig kan verder helpen, dring dan aan op doorverwijzing naar een schildklierspecialist. Aangezien je al 10 jaar onder behandeling staat, lijkt me dit geen gangbare situatie… Heel veel beterschap toegewenst!

  329. Tamara Veenendaal Reageer

    Hallo, Sinds februari dit jaar is er bij mij een vertraagde schildklierwerking ontdekt. Ik kreeg Euthyrox 25 voorgeschreven. Na een half jaar werd dit verhoogd naar 50. Ik ben nu weer een half jaar verder en mijn TSH waarde is in een half jaar tijd van 10.12 naar 20,5 gegaan! Wat nu? Wat zijn jullie ervaringen? Ik ben sinds vier maanden op een redelijk glutenvrij dieet omdat mij dat werd aangeraden. Iemand hier ervaringen mee? Bedankt!

    • Maar hoe verhielden je FT4 en FT3 zich bij ieder van je bloedwaardebepalingen tot je TSH?

    • Tamara Veenendaal

      Die is niet gemeten bij de laatste twee keer. Februari 2015: TSH 10.63, FT3 5.3 en FT4 14.5. September 2015 TSH 10.12 en FT4 17.4. Januari 2016 TSH 20.05, rest niet gemeten.

    • Had je in februari 2015 wel last van typische schildkliersymptomen? Ik zie namelijk steeds meer mensen in mijn omgeving die geen schildklierklachten hebben en wiens T4 en T3 binnen de normen vallen, maar die van hun huisarts (zonder doorverwijzing naar een internist-endocrinoloog c.q. schildklierspecialist) TOCH meteen schildklierhormonen voorgeschreven krijgen, puur en alleen omdat de TSH afwijkt. Dit vind ik persoonlijk een tikkeltje vreemd… Ter illustratie: Jouw FT3 viel in februari 2015 met 5.3 netjes binnen de grenswaarden van 3 en 8. En jouw FT4 viel met 14.5 netjes binnen de grenswaarden van 9 en 23. Natuurlijk is een TSH van boven de 10 een slecht teken, maar zolang er geen sprake is van typische schildklierklachten of lage schildklierhormoonwaarden, zou ik diepgaander onderzoek doen voordat ik iemand zomaar synthetische / exogene schildklierhormonen zou voorschrijven. Zijn je schildklierantistoffen bijvoorbeeld ooit gemeten? Een te hoge TSH-waarde bij een normale FT4 en FT3 duidt namelijk maar al te vaak op het beginstadium van een auto-immuunschildklierziekte (o.a. Hashimoto). In dat geval maakt je lichaam antistoffen aan tegen de eigen schildklier… De hypofyse compenseert dit door meer TSH te produceren, waardoor de schildklier meer hormonen gaat aanmaken. In het beginstadium van dit proces zijn de T4 en T3 redelijk normaal, maar de TSH verhoogd. Naarmate de ziekte voortschrijdt, dalen de schildklierhormoonwaarden en stijgt de TSH enorm. De symptomen worden vanaf dat moment erger en je subklinische hypothyreoïdie wordt een klinische hypothyreoïdie. Persoonlijk zou ik dan ook eens je anti-TG en anti-TPO laten onderzoeken en nogmaals je FT4 en FT3. Zoals ik al aangaf: afhankelijk van de exacte klachten die je ervaart… Sterkte toegewenst! Groeten, Paul

    • Hallo Paul, De reden dat het bij mij is ontdekt, was niet omdat ik klachten aangaf, maar omdat ik een verdikking in mijn hals heb. Bij een echo is gebleken dat ik meerdere knobbels op mijn schildklier heb. Daarna heb ik de lijst van symptomen bekeken en heb ik veel herkend van “klachten” waar ik al geruime tijd last van had. Zoals vermoeidheid, geheugenverlies (concentratiestoornissen), depressieve gevoelens, spierpijn en stijfheid, met name in armen, benen en heupen, gewrichtspijn, uitblijvende menstruatie, emotionele labiliteit. Ik ben onder behandeling van een specialist-endocrinoloog, hij heeft me de Euthyrox voorgeschreven en aanbevolen nu naar 100 te gaan. Weet jij waardoor de TSH zo kan stijgen? Welke factoren hebben daar invloed op? En kan ik er zelf invloed op hebben d.m.v. voeding of leefpatroon? Bedankt!

    • Beste Tamara, Schommelingen van de TSH kunnen allerlei oorzaken hebben… Van veranderingen in de dosis van je schildkliermedicatie tot de tijden waarop je je schildkliermedicatie inneemt tot afwijkingen binnen het productieproces van het betreffende schildkliermedicijn tot het starten of stoppen met vezelsupplementen, ijzersupplementen en/of calciumsupplementen tot de consumptie van grote hoeveelheden ‘goitrogenen’ (soort fytochemicaliën) die voorkomen in o.a. sojaproducten, perziken, gierst en kruisbloemigen (bloemkool, boerenkool, broccoli, spruitjes, wittekool, Chinese kool, radijs, koolrabi e.a.) tot seizoensveranderingen en temperatuurveranderingen tot een jodiumrijk dieet tot bepaalde medicamenten (antidepressiva, corticosteroïden, cholesterolsyntheseremmers e.a.) tot stress of ziekte tot het verloop van een auto-immuunschildklierziekte tot een afwijking van de hypofyse of hypothalamus… Als je last hebt (gehad) van een opgezette schildklier door schildklierknobbels, lees dan ook (de reacties onder) deze artikels eens door:

      Maar wat ik blijf aangeven: je TSH-waarde is volledig ondergeschikt aan de waarde van je FT4 en FT3; dat geldt des te meer als er reeds een klinische hypothyreoïdie is gediagnosticeerd door een arts waarvoor je schildkliermedicatie inneemt. Nogmaals sterkte! Groeten, Paul

  330. Beste Paul, Ik heb bloed laten prikken en heb waarde TSH <0,01 uU/nl en T4L 2,07 ng/dL. Ik gebruik Thyrax 0,15. Moet ik actie nemen of zijn deze waardes niet buitengewoon? Vriendelijke groet en dank, Ella.

    • Beste Ella, Ik ben niet bekend met de eenheid uU/nl, noch met het begrip T4L, dus ik kan hier helaas niets zinnigs over zeggen.

  331. Beste Paul, ik neem sinds november 37,5 mcg L-thyroxine omdat mijn TSH waarde altijd ‘op het randje’ was. Ik weet sinds 3 weken dat ik zwanger ben (ondertussen 7-8 weken) en ik ben heel ongerust want ik lees heel wat zaken op het internet over ‘abnormale’ schildklierwaarden en zwangerschap; je zou er namelijk veel sneller een miskraam door kunnen krijgen. Mijn TSH was 10 dagen geleden 3,18 mU/L en de FT4 18 pmol/L. Ik ben net naar de endocrinoloog geweest en ze heeft mijn L-thyroxine verhoogd naar 50 mcg. Binnen 5 weken moet ik terug op controle. Weet jij of de TSH waarde van 3,18 mU/L echt een verhoogde kans op een miskraam kan geven en zo ja, hoeveel meer kans? Ik lees dat je om goed te zijn op 1 mU/L zou moeten zitten. Ik ben redelijk ongerust… Met vriendelijke groeten, Sigrid

    • Beste Sigrid, Allereerst gefeliciteerd met je zwangerschap! Ik ben GEEN arts, dus zulke concrete medische uitspraken kan en mag ik niet doen. Over het algemeen kun je wel stellen dat het niet de TSH is die direct van invloed is op je zwangerschap. TSH stimuleert je schildklier, dus indirect kan een lage TSH ervoor zorgen dat je schildklier niet genoeg schildklierhormoon (T4) aanmaakt, waardoor ook je ongeboren kindje onvoldoende schildklierhormoon (T4) krijgt aangereikt. Het punt is dus dat het gaat om je T4; deze moet hoog genoeg zijn. levothyroxine of L-thyroxine IS in feite T4, dus dit schildkliermedicament vult een eventueel tekort aan. Sowieso valt je TSH-waarde met 3,18 mU/l binnen de normale grenswaarden (van 0,4 – 4,0 mU/l) en bovendien is het niet ongebruikelijk dat je TSH gaat schommelen tijdens je zwangerschap. Recent onderzoek wijst uit dat voor vrouwen met een kinderwens een TSH-waarde tot 2,0 mU/l ideaal zou zijn en dat je tijdens de zwangerschap een TSH-waarde van 0,4 tot 2,0 mU/l moet proberen te handhaven (optimaal gezien rond de 1) (bron), maar deze waarden worden in de praktijk lang niet altijd als zodanig gehanteerd of geëvenaard. Als puntje bij paaltje komt, is het dus vooral belangrijk dat er tijdens je zwangerschap voldoende schildklierhormoon (T4) in je bloed aanwezig is omdat je ongeboren kindje nog geen eigen schildklier heeft en dus nog volledig afhankelijk is van jouw schildklierhormonen. Je FT4 zou in het gunstigste geval dus in het hoog-normale gebied moeten liggen, dus ergens rond de 20+ pmol/l. Dus een FT4 van 18 pmol/l is inderdaad aan de lage kant, dus mooi dat men je levothyroxine heeft opgehoogd! Overigens zijn het vooral ook schildklierantistoffen zoals die voorkomen bij auto-immuunschildklieraandoeningen (Graves & Hashimoto) die het sterkst in verband worden gebracht met miskramen. (bron) Zie eventueel ook dit artikel over schildklierwaarden… Heel veel sterkte toegewenst en ik duim met je mee voor een zorgeloze zwangerschap, vrij van complicaties! Groeten, Paul

    • Hoi Sigrid, Ik snap dat je bezorgd bent. Ik heb precies hetzelfde gehad toen ik zwanger raakte. Mijn schildklierwaardes bleken niet goed. Ik ben ook opgehoogd en in de gaten gehouden. Ik heb een gezonden dochter gekregen en een heerlijke zwangerschap gehad. Je mag me altijd mailen hoor. Ik weet hoe je je voelt. Groetjes, Annemieke

  332. Beste Paul, ik maak me ongerust over m’n echtgenote. De TSH is bij haar 4.3 (was voor 2 jaar 4.9) de Vitamine B1 is 154 en de Vitamine B6 is 76. Er is nog geen vrij T4 gemeten. Reden dat ik me ongerust maak is dat ze moeite heeft met het vasthouden van de aandacht bv in een gesprek vraag ze soms meerdere keren hetzelfde en zegt ze soms ook vaker hetzelfde. Verder is haar geheugen uitstekend en heeft ze voor de geheugentest 27 v/d 30 punten gescoord alleen de vraag om 3 voorwerpen te onthouden, welke na enkele minuten opnieuw gevraagd worden ging fout ze wist er nog 1 v/d 3. Verder heeft ze moeite in iets drukkere situaties waarbij er veel info op haar afkomt. Kortom ik zie klachten die horen bij een te trage schildklier echter, zelfs na aandringen van onze zijde, zegt de huisarts dat alles OK is. Haar cholesterol is ook behoorlijk hoog 7.7 maar ze behoort, gezien haar lichamelijke gesteldheid, absoluut niet bij de risicogroep en gebruikt derhalve geen medicijnen. Kortom bij de huisarts komen we niet verder ik zou graag de T4 willen laten meten. Onze dochter heeft ook een te traag werkende schildklier. Vraag derhalve kunt u ons adviseren? bvd vrgr Herman

    • Beste Herman, De symptomen die je beschrijft passen inderdaad deels bij (vergevorderde) schildklierklachten, maar zijn zeker niet exclusief verwant aan schildklierproblemen. Bij een vergevorderd schildklierprobleem zou je bovendien nog heel veel aanvullende klachten verwachten. Aangezien de TSH een minimale afwijking vertoont, is de kans op een schildklieraandoening klein. Ik begrijp desalniettemin dat je zekerheid wilt en aandringt op een bloedwaardebepaling van de FT4; dit zou eigenlijk niet zo’n probleem moeten zijn, zeker niet gezien schildklierproblemen voorkomen binnen je familie… De B1 is op het oog aan de hoge kant, de B6 ziet er naar mijn ondeskundige mening goed uit. Zijn de bloedwaarden van je vrouw v.w.b. vitamine D, ijzer, vitamine B12 ook gecontroleerd? Dit lijkt me namelijk geen overbodige luxe. Mocht je huisarts niet meewerken, vraag dan desgewenst een second opinion aan… Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul P.S. Je aanvullend bericht met een flinke reeks bloedwaarden heb ik afgekeurd; aangezien ik geen arts ben, kan en mag ik hier namelijk geen waarde-oordeel aan verbinden. :(

  333. Goedemorgen, I.v.m. IVF-traject zijn mijn schildklierwaarden geprikt. Deze was bij de TSH in ieder geval 7,3… Voor IVF patiënten dient deze onder de 2,5 te zijn (willen ze in België voor behandeling). Drie weken geleden dus aan de medicatie gezet. Gisteren heb ik mijn bloed moeten laten prikken in NL en net de uitslag gekregen. Nu staat deze na drie weken al op 2,15 (TSH). Kan dit zo snel gedaald zijn met maar 1 pil? Ik slik Euthyrox 50 mg… Hoor graag of ik deze nieuwe waarde kan vertrouwen…

    • Hallo Bianca, Ja, dat kan zeker. Je TSH-waarde is afhankelijk van verscheidene factoren en kan dus sowieso van dag tot dag en van moment tot moment schommelen. Als je FT4 niet veel te laag was, kan een enkel levothyroxinetablet van 50 microgram ervoor zorgen dat je FT4 voldoende stijgt, waardoor je hersenen geen noodzaak meer zien om je schildklier te stimuleren met extra TSH. De halfwaardetijd van TSH is voor zover ik weet ongeveer een halfuur, dus relatief grote stijgingen en dalingen van je TSH kunnen vrij abrupt plaatsvinden. Overigens zou ik voor de zekerheid over een tijdje zowel de TSH (ALS DE FT4!) nogmaals laten controleren. Succes & groeten, Paul

  334. Hallo Paul, Ik ben onlangs naar de huisarts geweest i.v.m. vage klachten. Het leek mij een probleem met de schildklier. Dit is ook zo gebleken. Ik had een TSH waarde van 160 en een T4 waarde van 1.1. Deze waarde leek mij extreem hoog (dit vertelde de huisarts mij ook). Nu zijn we gestart met tabletten. Tevens was mijn vitamine D veel te laag. Hiervoor moet ik ook tabletten gebruiken. Mijn vraag: Heb je al vaak zo’n hoge waarde gehoord? En hoe zijn de ervaringen met de behandeling hiervan?

    • Beste A, Dit is zeker een extreem hoge TSH-waarde, maar ik heb ze ook nog beduidend hoger (tussen de 300 en 600 mE/l oftewel mU/l) voorbij zien komen. Gelukkig is de hoogte van iemands TSH-waarde niet representatief voor de ernst van iemands schildklierklachten, dus “hoe hoger je TSH, des te groter je schildklierprobleem” gaat niet op. Je hersenen zullen bij een tekort aan schildklierhormonen simpelweg TSH blijven aanmaken, dus hoe langer een schildklierhormoontekort aanhoudt, des te meer TSH wordt vrijgemaakt. Maar daarbij hoeft de ernst van het onderliggende schildklierprobleem dus niet per se toe te nemen. TSH is en blijft een indicator voor schildklierproblematiek. Een vrij T4 van 1,1 pmol/l is overigens WEL problematisch; dit hoort eigenlijk ergens tussen de 8 en 26 pmol/l te liggen. Al met al is er dus geen sprake van een behandeling van de verhoogde TSH. Het tekort aan T4/FT4 dient simpelweg te worden aangevuld met schildkliermedicatie en naarmate de T4 toeneemt en zich stabiliseert, zal naar alle waarschijnlijkheid ook de TSH normaliseren. Zijn naast je vitamine D overigens ook je vitamine B12 en ijzer gecontroleerd? Sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  335. Ls, Loop rond met diverse klachten; – gewrichten – vermoeid – onrustige benen – onrustig lijf (sinds een half jaar) – hartkloppingen (af en toe in rust) – duizelig… Mijn bloed al een aantal keren gecontroleerd, zelf is mij opgevallen (wil ik nog met de huisarts bespreken) dat ik in een paar jaar tijd een verandering zie in – hemoglobine van 7.7 naar 7.0 naar 6.5 – hematocriet van 0.36 naar 0.34 naar 0.32 – erytrocyten van 4.12 naar 4.03 naar 3.70 – MCV van 87 naar 84 naar 86 – RDW van 12.3 naar 12.9 naar 13.3… Mijn crp is nu <1 (geen idee wat dat betekent)… BSE is 3 (lijkt me prima)… Transferine saturatie staat op 0.06 (ook geen idee of dat goed/niet goed is)… TSH is in die jaren nog maar 1x geprikt (recent) en staat op 2.89 (lijkt me goed toch?). Maar iets anders rondom die schildklierwaarde waar hierboven over wordt gesproken is nog nooit geprikt… moet ik dat zelf aangeven?

    • Ik ben geen arts, dus ik ben niet de aangewezen persoon om allerhande parameters te interpreteren. Je TSH valt in elk geval netjes binnen de grenswaarden. Zijn je vitamine D, vitamine B12, vitamine B6 en ijzer al eens gecontroleerd? Dit zijn namelijk stuk voor stuk aspecten die aan de door jou benoemde klachten gerelateerd kunnen zijn. Heel veel sterkte!

  336. Ik heb op eigen verzoek, in verband met vermoeidheid, mijn schildklierwaarden laten prikken. en daar kwamen de volgende waardes uit: TSH 15.2 en T4 15.9. Wat betekent dit? Ik kreeg deze uitslag door van de huisartsassistente. Dus weet eigenlijk niet wat het precies inhoudt. Wel moet ik over een halfjaar weer bloed laten prikken. Alvast bedankt voor het reageren. Vriendelijke groet, Thea

    • Beste Thea, Je TSH is in principe véél te hoog. Dit KAN een teken zijn dat je schildklier te traag werkt… En een te traag werkende schildklier kan een tekort aan T4 en T3 in de bloedbaan veroorzaken: een situatie die geenszins wenselijk is. Ondanks je verhoogde TSH-waarde blijkt je T4 (vooralsnog) echter niet te laag, wat een positief teken is. Desalniettemin ZOU het zo kunnen zijn dat je T4 en T3 in de (nabije) toekomst alsnog zullen gaan dalen, dus dat de verhoogde TSH een vervroegde reactie c.q. een voorteken is van… Of eigenlijk dat je hypofyse al doorheeft dat je schildklier te traag is gaan werken, maar dat het nog even duurt voordat er een concreet tekort aan schilklierhormonen aan je bloedbaan is opgetreden. Vandaar dat je arts ervoor heeft gekozen om je TSH en FT4 over een halfjaar nogmaals te laten controleren. Mocht tegen die tijd blijken dat je TSH niet is gedaald omdat je schildklier inderdaad te traag werkt, dan zal je huisarts je wellicht doorverwijzen naar een schildklierspecialist (internist-endocrinoloog) of op eigen initiatief schildkliermedicatie voorschrijven. Overigens zou ik persoonlijk aandringen op een aanvullende bloedwaardebepaling over 2 maanden en zo nodig 2 maanden later nog eens… 6 maanden lijkt me nogal een lange tijd om met een TSH-waarde van 15,9 te lopen, maar ik ben dan ook geen arts… Sterkte ermee! Groeten, Paul

  337. Lizy Van Rompaey Reageer

    Ik neem 60 mg Erfa Thyroid en 25 L-thyroxine. Bij mijn laatste bloedonderzoek was mijn TSH 0.06 (0.27 – 4.20) dus te laag en mijn FT4 11.5 (12.4 – 20.4) wat ook een beetje te laag is. Wat wil dit nu zeggen? Werkt mijn schildklier iets te snel? Kamp met haaruitval, jeuk hoofdhuid en neerslachtigheid en soms hartkloppingen. Kan het zijn dat de L-thyroxine overbodig is? Groetjes, Lizy

    • Beste Lizy, Weten je artsen dat je twee verschillende schildkliermedicamenten gebruikt? Dit lijkt me namelijk niet bepaald een ideaalsituatie, aangezien beide middelen dezelfde werkzame stoffen bevatten. Of je onderaan de streep te veel levothyroxine binnenkrijgt, durf ik niet 1-2-3 te zeggen, maar dat zou best weleens kunnen, al is je FT4 niet erg hoog… Voor de zekerheid zou je eigenlijk ook je FT3 moeten laten nakijken. Of 1 van beide medicamenten overbodig is, dient een arts te bepalen aan de hand van periodieke controles en eventuele medicinale aanpassingen. Groeten & sterkte, Paul

  338. Hallo Paul e.a., Regelmatig lees ik de diverse reacties en het helpt enorm te weten dat je er niet alleen voor staat. Nu heb ik echter 1 vraag… na Radioactieve Slok blijk dat mijn schildklierwaarden in een maand tijd van goed naar superslecht zijn gegaan. (5-okt) TSH 2.93 / FT4 11.6 / FT3 3.5 naar (12-nov) TSH 156 / FT4 1.4 / FT3 0.9. Inmiddels aan de Euthyrox en nu zijn mijn waarden nog niet goed, maar zit stijgende/dalende lijn in. Ben erg benieuwd of er mensen zijn die ook zo’n hoge TSH hebben gehad. Groeten, Vlinder

  339. Hallo Paul, mijn schilklier is er al een paar jaar helemaal uit en slik elke dag 125 mg Euthyrox en mijn waardes waren altijd prima. Nu weer de jaarlijkse controle gehad en waardes zijn nu TSH 0,4 en T4 24,4…. volgens huusarts iets versneld moet nu over 6 weken opnieuw gaan prikken. Kan de verandering van de waardes komen doordat ik in de pre overgang gekomen ben en nu ook met vitamine D capsules bezig ben ivm te lage vit D gehalte. Heb nu regelmatig hoofdpijn en slaap heel slecht door de opvliegers ook in de nacht helaas. Heb kast van gewricht pijnen, vermoeidheid en jeuk. Wat denk jij……

  340. Ik heb een TSH waarde van 5,1 wat te hoog is. Maar de FT4 is 19,6 wat geloof ik normaal is. Wel een laag B12 van 169. Een aantal grenswaardes. Er zijn een aantal klachten die ik heb die overeenkomen met wat op jullie site staat. Maar huisarts reageert nergens op. Krijg ook geen antwoorden. Kan jij mij misschien wat duidelijk geven. Ben radeloos.

  341. margriet Smit Westerveld Reageer

    hoi Paul heb net de uitslag van het bloed Ben Schildklierpatient Hashimoto en ik krijg hoge dosis d3 en 2 keer per week b12 injecties en ik slik 125 mcg Euthyrox nu 2 jaar voel me niet goed . TSH 0,3 T4 21 en Anti TPO 65 nu. Was 389 voordat ik b12 en hoge dosis d3 kreeg snap er niks meer van Heb ik wel Hashimoto ?????? Vriendelijk bedankt Margriet

  342. Hoi, sinds 2010 heb ik een verhoogde TSH waarde. Zat steeds rond de 8. Tijdje Thyrax geslikt, maar omdat ik geen verschil merkte met en zonder ben ik daar weer mee gestopt. Ik heb GEEN klachten. Dus subklinische hypothyreoidie. Afgelopen maandag weer eens bloed laten prikken, ik verwachte eigenlijk normale waarden maar: TSH 14 en T4 13. Enige ‘klacht’ is dat ik het idee heb dat mijn haar wat uitvalt. Ik voel me energiek, sport 4x per week (ik loop regelmatig halve marathons) en eet voornamelijk vegetarisch (kan dat er iets mee te maken hebben???). Volgende week heb ik een afspraak met de huisarts, maar ben benieuwd wat uw reactie/visie op mijn klachten/behandeling zijn. Is het erg om langdurig onbehandeld met een hoge TSH rond te lopen? Richt dat wellicht ongemerkt schade aan?

    • Beste Nicolien, Dat een opzichzelfstaand chronisch tekort aan TSH schade kan aanrichten, is niet geheel duidelijk, maar voor zover ik weet, gaat men er vooralsnog van uit dat dit niet het geval is. De meeste artsen zien TSH als een stofje dat uitsluitend de schildklier dient te stimuleren tot hormoonproductie, maar sommigen gaan ervan uit dat subeenheden van TSH (namelijk α/alfa en β/beta) misschien nog wel meer functies hebben. Tot dusverre is dit echter een volkomen hypothetische aanname. Dus zolang je schildklier de juiste hoeveelheid T4 en T3 aanmaakt, gaat men ervan uit dat een afwijkende TSH-waarde het gevolg is van een tijdelijk mankement of van een zogenaamde NTI(S): ‘nonthyroidal illness (syndrome)’. Of vegetarisme en veelvuldig sporten in verband kan staan met een lage TSH-waarde durf ik niet met zekerheid te zeggen, maar wat opvalt is het volgende… Veel schildklierpatiënten hebben chronische tekorten aan vitamine D, vitamine B12 en ijzer. En deze tekorten komen relatief vaak voor bij veganisten, vegetariërs en fanatieke sporters. De causale en correlatieve verbanden tussen schildklierafwijkingen enerzijds en nutritionele tekorten anderzijds zijn tot nog toe niet geheel duidelijk, maar dat er verbanden moeten bestaan, is nagenoeg zeker. Ik ben GEEN arts, maar het zou raadzaam kunnen zijn om je bloedwaarden qua vitamine D, vitamine B12 en ijzer te laten controleren. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  343. Hoi. Ik heb vandaag een uitslag gekregen van TSH 5,1 dat is te hoog. Mijn FT4 is 19,6 dat is dus normaal. Heb een vitamine B12 waarde van 169 wat volgens mij te laag is. Vitamine D 97 ik krijg per maand 50000 eenheden bij. Mijn ijzer is 11. Ik heb een vermoeden dat het niet goed is maar de huisarts wacht gewoon af. Wat denk jij. Alvast bedankt

  344. Hoi Paul! Momenteel maak ik me zorgen op een bepaalde reden, nl. Ik heb een TSH-waarde van: 6,93 (grens 4,20) en een FT4 van 16,2. Mijn vitamine D is te laag; 21,9, vitamine B12 is te laag; 171 en mijn ijzer is iets te laag: 49. Kan het zijn dat al die tekorten aan de basis liggen van de verhoogde TSH-waarde? Ook ben ik sinds een 4-tal weken gestart met de pil (na maanden geen anticonceptie te hebben gebruikt). Ik kom namelijk in aanmerking voor een GBP en heb heel veel schrik dat deze resultaten roet in het eten gaan gooien. Alvast bedankt! Groeten, K.

  345. margriet Smit westerveld Reageer

    Hoi vraagje dochter heeft een waarde van 16 t4 en Tsh 6,50 zelf bent ik Schildklierpatient ik heb Hashimoto b12 injecties en vit d 50,000 eenheden per mnd, hoe krijg ik de tsh van mijn dochter omlaag zonder medicijnen vriendelijk bedankt, groetjes Margriet

    • TSH is een indicator. Dus een te hoge TSH-waarde is veelal een teken dat er iets mis is met de schildklierwerking. Het is dus niet zo dat het verlagen van de TSH an sich het onderliggende schildklierprobleem oplost. Sowieso is het niet mogelijk om zeer gericht de TSH-waarde te verlagen. Een te hoge TSH (dus zonder afwijkende FT4 en FT3) HOEFT op zichzelf overigens niet zo’n probleem te zijn. Het is vooral raadzaam om het toekomstige verloop van de TSH periodiek te laten controleren. Dus om te zien of er verbetering dan wel verslechtering optreedt. Een op zichzelf staande TSH-afwijking KAN namelijk een voorbode zijn van een schildklierprobleem. Sterkte ermee!

  346. Hallo, mijn vraag betreft mijn dochter van 9. Zichtbaar verdikte hals, lijkt vergrote schildklier. Bloeduitslag tsh 7,5 t4 15,1. Volgende week echo. Maar maak me zorgen, kan je hier iets over zeggen? Groet Esther.

  347. Beste Paul, i.v.m. blijvende vermoeidheidsklachten en buikpijnklachten bloed laten prikken. Alles goed, alleen TSH is 0,34 en FT4 15,5. Deze laatste valt dus precies binnen de normaalwaarden. Wat zegt dit nu precies? Als ik terug kijk op eerder geprikte waarden (dat was nooit FT4) dan zat ik met mijn TSH altijd zo rond de 0,6 tot 0,8. Nu ben ik momenteel verkouden (geen koorts). Kan dat de reden zijn dat mijn TSH nu te laag is?

    • Er zijn talloze mogelijke redenen te bedenken waardoor iemands TSH-waarde tijdelijk stijgt of daalt. Als puntje bij paaltje komt, gaat het er voornamelijk om dat de TSH tussen de 0,4 en 4,0 blijft. Is dit niet het geval, dan is het raadzaam om de FT4 (en eventueel de FT3) te controleren… Maar aangezien jouw FT4 netjes binnen de normaalwaarden valt, is de ietwat verlaagde TSH niet per se zorgwekkend. Wel kan het een aanleiding zijn om over een tijdje nogmaals je TSH-waarde te laten controleren om een voortschrijdende daling van de TSH uit te sluiten. Het zou immers zo kunnen zijn dat dit pas het prille begin is van een zich ontwikkelende TSH-daling door een (vooralsnog) subklinische schildklierafwijking. Vervolgonderzoek zal dit moeten uitwijzen.

  348. Hallo, Mijn TSH waarde is 6.5 en T4 is 18.5. Wat voor advies kunt u mij geven en wat kan er aan de hand zijn? Bedankt.

  349. Hoi Paul! Ook ik (26) sukkel al een paar jaar met veel van de beschreven klachten. Mijn leven is nu eigenlijk piepend en krakend tot stilstand gekomen terwijl ik vroeger juist hartstikke gezond en energiek was. Omdat mijn tantes, oma en oudtantes een trage schildklier hebben (of hadden) mocht ik van de huisarts eens bloed laten prikken. Uitslag: TSH: 11,7 mU/l (0,27-4,2); FT4: 13.1 (10.0 – 19.0). Met een FT4 van 13 mag je je geloof ik gelukkig prijzen, en de huisarts vindt de uitslag dan ook prima. Case closed. Maar een TSH van 11,7 is toch veel te hoog? In de reacties lees ik dat ik maanden of jaren moet wachten en dan maar mijn FT4 waarden moet blijven checken tot er een dag komt waarop FT4 onder de 8 valt en ik misschien medicatie kan krijgen. Ik vroeg me af: wat kan nog meer de oorzaak zijn van een te hoge TSH-waarde? Kan er iets mis zijn met de hypofyse? Kan het zijn dat mijn schildklierhormoon (T3? FT3?) een gebrek aan enzymen ondervindt waardoor het allemaal alsnog niet wordt omgezet naar bruikbaar hormoon en de hypofyse daar op reageert? Ik lees hier iets over vitaminen, zouden dit soort klachten echt ook veroorzaakt kunnen worden door een gebrek aan B12 of ijzer? Is er een lab-test die ik nu nog zou kunnen doen? Alvast ontzettend bedankt en top dat je hier mensen helpt bij hun klachten, dankjewel!

    • Beste Lola, Een geïsoleerde hoge TSH-waarde (dus bij een normale FT4 en FT3) kan verschillende oorzaken hebben. Ze worden beschreven in dit antwoord van een tijdje geleden… Daarnaast kunnen tekorten of overschotten aan bepaalde voedingsstoffen (direct of indirect en tot op zekere hoogte) je TSH beïnvloeden zonder dat er sprake is van een klinisch schildklierprobleem; hierbij valt te denken aan jodium, selenium, zink, ijzer, koper, magnesium, vitamine E, vitamine D, vitamine B12 en vitamine A. Maar vaak is een sterk verhoogde TSH (zonder afwijkingen van FT4 en FT3) een voorbode van een schildklierprobleem. Komen er bijvoorbeeld auto-immuunschildklierziekten (Graves en Hashimoto) in je familie voor? Persoonlijk zou ik inderdaad aandringen op een bloedwaardebepaling van FT3, puur om te zien of de omzetting van FT4 goed verloopt. Daarnaast kunnen er nog veel meer schildkliertests worden ondernomen, waaronder: Een bloedwaardebepaling van het ’totale’ (inclusief gebonden) T3 en T4… Een jodium-retentie-onderzoek (scan en uptake-test met radioactief jodium)… Beeldvormend onderzoek van de schildklier (echografie, CAT-scan en/of MRI-scan)… Bloedwaardebepaling van schildklierantistoffen (met het oog op Hashimoto en Graves)… Schildklierbiopsie (met het oog op schildklierkanker)… Maar of een arts hieraan mee wil werken, is zeer sterk afhankelijk van omstandigheden en randfactoren. Als ik in jouw schoenen stond, zou ik allereerst aandringen op een bloedwaardebepaling van FT3, anti-TPO (thyroïd-peroxidase antistoffen), anti-TSH-r (TSH-receptor antistoffen) en anti-Tg (thyreoglobuline antistoffen). Sowieso lijkt het me niet ongunstig om inderdaad ook eens je vitamine D, vitamine B12 en ijzer te laten nakijken, want ja, een tekort aan deze vitamines en mineralen kan absoluut (vermoeidheids)klachten teweegbrengen die lijken op schildkliersymptomen. Heel veel sterkte! Groeten, Paul

  350. Even een vraag: mijn schildklierwaarde was 17-09-15 : TSH = 0,65 / T4 = 23 / T3 = 1,5. Nu ik vandaag 05-10-15 een positieve zwangerschapstest had, heb ik meteen bloed laten prikken en mijn waardes waren voor de specialist (endocrinoloog) niet goed te verklaren: TSH = 4,2 / T4 = 23 / T3? De T4 blijft net zo hoog en de TSH is heel snel vertraagd. Nu wist de specialist niet goed wat ze met de dosering aan moest. Ik reageer normaal heel snel op een ophoging, maar ik weet dat de TSH omlaag moet, maar gaat de T4 dan ook niet omhoog waardoor ik veel te veel in mijn bloed aanwezig heb? Ik zat voordat ik zwanger was op 125UG en had toen de TSH goed, maar de T4 was toen ook al hoog in verhouding. Kun je mij advies geven? Want mijn specialist die geeft geen concrete adviezen. Ik weet dat je normaal met ongeveer 25UG omhoog gaat, maar gaat mijn T4 dan niet te hoog worden?

    • Beste Mirjam, Ik ben geen arts, dus ik kan en mag geen aanbevelingen doen omtrent receptplichtige medicamenten. Gezien je spreekt over voormalige doseringen neem ik aan dat je schildklierpatiënt bent… Met welke schildklierafwijking heb je te kampen: hypo, Hashimoto, Graves, verwijderde schildklier? Als je geen concreet advies krijgt van je huidige endocrinoloog zou ik persoonlijk overstappen naar een endocrinoloog die wel kundig genoeg is om aanbevelingen te doen over doses schildkliermedicatie op basis van schildklierwaarden tijdens zwangerschap. Het is immers ZEER belangrijk om de schildklierhormoonlevels van een zwangere vrouw te blijven optimaliseren door ze periodiek te monitoren en indien aan te scherpen door aanpassing van de dosering. Heel veel sterkte! Groeten, Paul

  351. Beste Paul, Vorig jaar ben ik behandeld voor de ziekte van Graves en na een jaar medicijnen te hebben geslikt is de behandeling per direct gestopt omdat de schildklier weer naar behoren functioneerde en alle waardes goed waren. Nu zijn sommige symptomen de laatste tijd weer op komen spelen en heb ik voor de zekerheid bloed geprikt omdat het mij niet lekker zat. De dokter zegt dat de waardes er goed uit zien en dat ik het maar een poosje aan moet kijken. De geprikte waardes zijn T4 = 19 en TSH = 0,17. Toch is de TSH erg laag, wat vindt u hiervan?

    • Beste Louve, Ik zie heel vaak vragen voorbijkomen van mensen met een (zeer) lage TSH en een normale FT4. Het is heel lastig om hier als ‘niet-medicus’ uitspraken over te doen. TSH stimuleert de schildklier tot hormoonproductie. Iemands TSH-waarde dient dus hoofdzakelijk als indicator voor mogelijke schildklierproblemen. Als de TSH goed is, is er in 99% van de gevallen geen sprake van een schildklierprobleem. Een (sterk) afwijkende TSH is echter een belangrijke indicator voor een MOGELIJK schildklierprobleem. Wat men bij een afwijkende TSH-waarde doet is de FT4 en FT3 controleren om te zien hoe goed of slecht de schildklier deze hormonen aanmaakt. Als je FT4 daadwerkelijk 19 is, LIJKT de schildklier in principe prima te werken, maar ik ben geen arts, dus ik kan daar geen definitieve uitspraken over doen. En sowieso is een lage TSH nooit een positief teken, want dit betekent dat de schildklier ondergemiddeld wordt (of hoeft te worden) gestimuleerd. Bovendien ben je bekend met de ziekte van Graves, dus misschien is je FT4 juist sterk stijgende (wat de dalende TSH zou kunnen verklaren)… Persoonlijk zou ik de FT4 + FT3 opnieuw laten bepalen om te zien of ze niet juist TE hoog worden. Kun je omschrijven welke klachten je precies ervaart? Heel veel sterkte! Groeten, Paul

  352. Hallo Paul, Ik heb een vraag, ik ben onlangs naar de huisarts gegaan i.v.m. extrasystolen, die waren bij mij zo heftig dat ik na iedere hartslag een extra hartslag had, erg vervelend dus. Ik heb hiervoor Bètablokkers gekregen, en daarmee is het heerlijk rustig. Maar mijn huisarts heeft ook mijn bloed laten onderzoeken omdat de extrasystolen ook kunnen duiden op een traag werkende schildklier. Nu heb ik de uitslag, en volgens de huisarts moeten we het wel in de gaten houden, maar is het nog in orde. Mijn TSH is 5,1 en mijn FT4 is 21. Ik heb wel last van veel klachten die horen bij een traag werkende schildklier, maar ja, het hoeft natuurlijk niet in verband te staan hiermee… Heb je tips of goede raad voor mij? Groetjes, Esther

    • Beste Esther, Een TSH van 5,1 is volgens Nederlands maatstaven te hoog (namelijk hoger dan 4.0 mE/l: milli-eenheden per liter bloed). Er zijn echter landen die een TSH van 4.2, 4.5 of zelfs 5.0 nog altijd als normaal of ‘hoog-normaal’ beschouwen. De bottom-line is echter dat een TSH van 5,1 op schildklierproblemen KAN duiden. Maar omdat je FT4 (vooralsnog) niet te laag is —en met 21 pmol/l zelfs aan de ‘hoog-normale’ kant (grenswaarden: 9.0 t/m 23.0 pmol/l)— zal een arts niet geneigd zijn om zomaar schildkliermedicijnen voor te schrijven. De kans op een klinisch traag werkende schildklier is met een dergelijke FT4-waarde immers nagenoeg nihil. Wat je zou kunnen overwegen is voor de zekerheid je FT3 laten testen. Ook een bloedwaardebepaling van ijzer, vitamine D en vitamine B12 kan raadzaam zijn bij schildklierwaarden die nog NET binnen de grenswaarden vallen. Verdere tips en adviezen kan ik je helaas niet bieden. Inderdaad wat je arts ook aangeeft: periodiek/stelselmatig je TSH en FT4 blijven monitoren zodat het verloop ervan duidelijk in kaart wordt gebracht. In de reacties hieronder vind je heel veel handvatten. Hetzelfde geldt voor (de reacties onder) dit artikel over een te traag werkende schildklier en dit artikel over schildkliersymptomen. Misschien dat je het betreffende artikel reeds hebt gelezen, maar in dit artikel over extrasystolen en de 750+ reacties eronder vind je onwijs veel info over hartoverslagen en premature hartslagen. Hopelijk gaat het snel beter met je! Groeten, Paul

  353. Mijn TSH-waarde is 4.8 maar de huisarts zegt dat mijn schildklier goed werkt. Nu heb ik wel last van verschijnselen die duiden op een traag werkende schildklier zoals haaruitval, brekende en scheurende nagels, vaak heb ik het koud of snel koud, vermoeidheid en vroeg wakker in de ochtend (rond 5.00 uur). Hoe kan dit?

    • Gezien je huisarts aangeeft dat je schildklier goed werkt, neem ik aan dat ook de bloedwaarde van je FT4 is bepaald? Wat was de exacte uitslag hiervan?

    • Mijn TSH waarde was ook 4,8 en mijn arts zei juist dat in combinatie met mijn klachten (al maanden zeer moe, zeer lage lichaamstemperatuur en allerlei pijntjes) proberen met Thyrax en dan na 3 weken weer laten prikken en toen was er al duidelijk verschil en ik voel me ook al zo ontzettend meer mezelf. Mijn arts zei dat ook al valt de TSH misschien maar een beetje buiten de marge dat het wel degelijk veel klachten kan veroorzaken. Sommige mensen hebben nergens last van met een veel hogere waarde, dus het is per persoon verschillend.

  354. Dag Paul, Mijn waardes bij de speekseltest waren: 3.75 ng/ml, 2.76 ng/ml, 2.51 ng/ml, 3.17 ng/ml en 1.52 ng/ml. En in het bloed is mijn cortisol 215.3 nmol/l (niet nuchter geprikt). Maar voor mij is de vraag wat te doen aan die vermoeidheid en spierslapte, want het is niet normaal en ligt wel ergens aan. Wat te doen? Welke stappen kan ik ondernemen, iets is niet normaal… Toch hormonen laten controleren, het moet toch beter worden???

    • Ik ben geen arts, dus ik ben niet de aangewezen persoon om individuele bloedwaarden, speekselwaarden of urinewaarden te interpreteren. Sowieso ben ik niet bekend met uitslagen voor speekselcortisol in nanogrammen per milliliter speeksel. Er zijn Duitse laboratoria die referentiewaarden hanteren van 1800 tot 14500 pg/ml (’s ochtends), wat gelijk staat aan 1,8 tot 14,5 ng/ml. Naarmate de dag vordert, hoort deze waarde te dalen. Het lijkt me dan ook onmogelijk om concrete waarde-oordelen aan jouw cortisolspiegel te verbinden, want er is geen sprake van een extreem laag niveau. Sowieso is een te hoog cortisol in eerste instantie problematisch… Pas als het cortisol langdurig te hoog blijft kan er een diep dal optreden als gevolg van bijnieruitputting. Zoals ik al aangaf, kunnen onverklaarbare chronische vermoeidheidsklachten en spierzwakte (naast schildklierklachten en bijnierproblemen) door talloze andere mogelijke oorzaken worden uitgelokt. In dat opzicht zou het raadzaam kunnen zijn om bijvoorbeeld je ijzer, vitamine D, vitamine B12 en ontstekingsparameters te laten controleren. Wellicht heb je nog iets aan deze artikels:

  355. Dag Paul, Nog even verdere aanvulling, mijn cortisol is wel over de gehele dag gemeten met speeksel dus nuchter t/m voor slapen gaan in de avond. Hij zit dan rond de 2 / 1,5 / 3, volgens mijn orthomoleculair arts is dit veel te laag en hoort het rond de 8 of soms wat hoger te liggen. Zou mijn T3 ook niet eens getest moeten worden? Mijn ortho arts zegt dat het wel precies binnen de grenzen valt, maar dat het voor mij misschien te laag is, zou dat kunnen??? Mijn vorige huisarts heeft in 2008 een T4 van 9.4 gemeten en TSH was normaal, maar hij zei dat T4 toen te laag was, deze moest volgens hem boven de 10 zitten, toen had hij het over hypothyreoïdie. Soms weet ik het ook niet meer, maar de artsen zelf ook niet.

    • Het lastige is dat orthomoleculair therapeuten en artsen soms veelvouden gebruiken van reguliere normaalwaarden en zodoende abnormaal hoge doseringen gebruiken in geval van suppletie. Hoewel er mensen zijn die goed varen bij zulke (extreem) hoge doses, kunnen ze bij sommige anderen risicovolle overschotten teweegbrengen. Ik kies geenszins partij in de kwestie regulier versus orthomoleculair, maar wil enkel aangeven dat het niet zo is dat één van beide ‘partijen’ per definitie gelijk heeft. De één zal het beste varen bij schildklierwaarden binnen de reguliere referentiewaarden vallen; de ander floreert bij ’te hoge’ bloedwaarden zoals deze worden gehanteerd binnen de orthomoleculaire behandelwijzen. Dit is en blijft een hele lastige kwestie…

    • Niet argwanend of denigrerend bedoeld, maar je weet wel 100% zeker dat je bloedmonsters naar een betrouwbaar onderzoekslaboratorium zijn gestuurd en dat de resultaten afkomstig zijn van een kundig laborant? Je hoort namelijk nog weleens gekke verhalen over orthomoleculair behandelaars in de trant van Moerman en Houtsmuller.

  356. Dag Paul, Mijn orthomoleculair arts heeft een dagcurve cortisol van mij afgenomen, dus nuchter tot en met voor het slapen gaan. En deze waardes zitten allemaal rond de 2. Dus dat is toch veel te laag. Groetjes, Maaike

    • Wat was de eenheidsaanduiding die achter de 2 stond? Sowieso is niet iedereen is het erover eens wanneer cortisol nou eigenlijk precies te laag is… Houd er sowieso rekening mee dat orthomoleculair artsen VEEL hogere minimumwaarden hanteren dan regulier artsen. In principe gelden de volgende grenswaarden voor cortisol… De cortisolwaarden in het bloed variëren met het tijdstip van de dag… ’s Ochtends tussen 08:00 uur en 09:00 uur geldt een normaalwaarde tussen de 150 en 700 nmol/l, soms ook tussen de 140 en 640 nmol/l (hoger dan 800 nmol/l is te veel)… ’s Middags tussen 16:00 en 17:00 uur geldt een normaalwaarde tussen de 100 en 400 nmol/l, soms ook tussen de 80 en 440 nmol/l (meer dan 500 nmol/l is te hoog)… ’s Avonds na 23:00 uur hoort je bloedcortisol onder de 210 nmol/l te liggen (meer dan 300 nmol/l geldt veelal als een ‘klinisch’ overschot). Cortisol kan soms ook in µmol/l oftewel mcg/l worden uitgedrukt; in dat geval zijn de cortisolwaarden 1000x lager (bijvoorbeeld 0,15 tot 0,7 ’s ochtends). Er is dus sprake van een dagelijkse cortisolcyclus, vandaar ook dat men naast de bloedwaardebepaling vaak ook een 24-uurse dagcurve van cortisol in de urine bijhoudt… Uitscheiding van 10 tot 100 microgram aan ‘vrij’ cortisol per 24 uur (mcg/24 uur) wordt veelal als normaal beschouwd… soms wordt hiervoor 55 tot 250 nmol/24 uur gehanteerd. Aangezien bijnieruitputting door het overgrote merendeel van de artsen niet wordt (h)erkend, bestaan er vooralsnog geen officiële minimumwaarden of minimale grenswaarden voor cortisol. De symptomen van bijnieruitputting en hypocortisolemie zijn veelal vaag en relatief aspecifiek, maar je moet hierbij denken aan o.a. onverklaarbaar gewichtsverlies, chronische vermoeidheidsklachten, lage bloeddruk, duizeligheid, flauwvallen, spierzwakte, abdominale pijn (dus in de onderbuik), later ook pijn in benen en onderrug, verminderde lichaamsbeharing, uitputting, diarree of juist constipatie, en op den duur een adrenale crisis. Het kan raadzaam zijn om ook eens je corticotropine of adrenocorticotroop hormoon (ACTH) te laten controleren (het hormoon dat de bijnieren stimuleert om corticosteroïden te produceren), al doen artsen dat doorgaans niet zo snel… Ik zal binnenkort eens een artikel wijden aan bijnieren en bijnierhormonen… Nogmaals sterkte!

  357. Dag Paul, Ik loop al meer dan 15 jaar met vermoeidheidsklachten, concentratieproblemen, dingen snel vergeten… Ook andere mensen zien aan mij dat ik moe ben: bleek gezicht, kouwelijk enz. Ben tal van keren bij de huisarts geweest, ze kunnen er geen vinger op leggen wat het nu is. Ik ben nu 35, toen ik ongeveer 18 was heb ik een aantal keren een hersenschudding gehad. Met mijn 15e is mijn moeder overleden, dus heb veel meegemaakt. Zelf zat ik eerst aan een burn-out te denken of NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel), maar huisarts denkt op dit moment dat het een combi is van stress in verleden en hersenschudding, dat ik deze klachten heb nog steeds. Hij denkt dat het CVS of ME is. Zelf zit ik te denken aan schildklierproblematiek… Jaren geleden ben ik een keer opgebeld omdat men dacht dat ik hypothyreoïdie had, maar na 3 maanden opnieuw prikken was alles weer goed. Nu ben ik pas geleden bij een orthomoleculair arts geweest, zij kijken toch anders naar je lichaam en omdat ze mij nergens kunnen helpen probeer je wat anders. Hij heeft bloedonderzoek gedaan en daar kwam uit dat ik bijna geen cortisol aanmaak en hij had ook een speekseltest afgenomen, waar dit ook in te zien was. Daarbij lag mijn T3 op 3.91 en T4 op 10.81, maar TSH was wel goed, deze is 0.78. Wat ik alleen jammer vind is dat mijn huisarts hier niets mee doet. Omdat dit door een orthomoleculair arts is gedaan en die houden andere waardes aan. Mijn orthomoleculair arts had het over bijnieruitputting dat ik dat heb. Maar ja, wat zou het nu werkelijk zijn? Of is het verstandig een keer naar een schildkliercentrum te gaan? Mijn huisarts heeft in september 2014 nog bloedonderzoek gedaan bij mij, ook naar de TSH. Deze was toen 1.2 en de T4 was 12.4. T3 is niets mee gedaan. Graag advies, want ik heb dus al erg lang klachten en probeer van alles. Groetjes, Maaike

    • Beste Maaike, Je TSH ziet er naar mijn ondeskundige mening prima uit en je T3 en T4 liggen bij alle metingen (zowel regulier als orthomoleculair) binnen de grenswaarden. Ik kan me dan ook eigenlijk niet voorstellen dat je chronische vermoeidheid in dat geval direct wordt veroorzaakt door schildklierproblemen. Hoewel deze ‘aandoening’ over het algemeen niet wordt erkend, geloof ik zeker in het fenomeen bijnieruitputting of ‘adrenal gland fatigue’ (met uiteindelijk tot een cortisoltekort tot gevolg). Je moet er alleen wel rekening mee houden dat ieders cortisol gedurende de dag enorm schommelt. Een momentopname volstaat dus niet om een chronisch tekort aan cortisol vast te stellen… Hier is een 24-uurs urineonderzoek voor nodig qua cortisol-uitscheiding, plus een bepaling van het cortisol in speeksel rond 23 uur ’s avonds, plus een bloedwaardebepaling van cortisol ’s ochtends (na inname van een tabletje dexamethason laat in de voorafgaande avond). Bovendien is het heel lastig om bijnieruitputting tegen te gaan, aangezien het hoofdzakelijk een kwestie is van stress beperken. En alleen al je zorgen maken over cortisol en bijnieren levert stress op. :( Lees voor de zekerheid ook eens over de ziekte van Addison… Overigens kan chronische oververmoeidheid ook samenhangen met allerlei andere factoren; zie ook dit artikel over vage/onverklaarbare vermoeidheidsklachten… Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  358. Hallo, Ik heb net te horen gekregen dat mijn T4 waarde 16 is en mijn TSH waarde 8,58. Mijn dokter noemt de TSH-waarde ‘licht verhoogd’ maar dat het niet nodig is om medicijnen te slikken. Ik heb het altijd koud en ben in de laatste 5 jaar 35 kilo aangekomen (ik ben begin 20). Ik weet niet wat mijn volgende stap zou kunnen zijn… Ik heb 2x bloed laten prikken en allebei de keren kwam dit eruit. Wat zou u mij adviseren?

  359. Hallo Paul, Informatieve antwoorden! Ik ben een 32-jarige vrouw. Klachten vermoeidheid/traagheid en erg lastige gewichtsafname. Via een osteopaat ben ik er sinds kort achter gekomen dat mijn jodiumgehalte te laag is (waarde is lager dan de minimale waarde 10). Ik ga nu kelp en selenium bij slikken, maar vraag me wel een beetje af of dit een goed idee is en of het ook echt klachten gaat verhelpen (TSH = 3.0 en T4 = 13). Wat is jouw ervaring hiermee? Alvast bedankt!

    • Beste Maite, Heeft men je urine gecontroleerd op jodiumconcentratie? Iemands jodium wordt normaliter namelijk gemeten in de urine en uitgedrukt in microgrammen (mcg of µg) per liter urine. Bij een jodiumconcentratie kleiner dan 20 μg/L is sprake van een ernstig jodiumtekort. Bij 20 tot 49 μg/L jodium in de urine spreekt men van een aanzienlijk jodiumtekort. Bij 30 tot 74 μg/L een gematigd tekort. Bij 50 tot 99 μg/L een mild tot minimaal tekort. Een jodiumconcentratie in de urine van 75 tot 149 μg/L wordt als optimaal beschouwd. Een jodiumniveau tussen de 300 en 449 μg/L is meer dan voldoende. En vanaf de 299 spreekt men van een jodiumoverschot. Mocht er daadwerkelijk sprake zijn van een jodiumurineconcentratie kleiner dan 10 microgram per liter, dan is dat inderdaad een slecht teken. Ik vind het wel enigszins frappant dat je schildklierwaarden er navenant goed uitzien… Bij een jodiumtekort kan jodiumrijke voeding zeker helpen. Aangezien jodium een essentieel onderdeel van schildklierhormonen is, kan het inderdaad ook ten goede komen aan de schildkliersituatie. Of een jodiumrijk dieet je klachten gaat verhelpen, durf ik echter niet te zeggen. Het is immers nog maar de vraag of de vermoeidheid, traagheid en moeite met afvallen daadwerkelijk worden veroorzaakt door het jodiumtekort en niet door een totaal andere factor. Meer informatie over voeding die de schildklier kan ondersteunen, vind je in dit artikel over een zogenaamd ‘schildklierdieet’. Heel veel succes & sterkte ermee! Groeten, Paul

    • @Paul: Dank voor de reactie. Inderdaad via urine getest. Jodiumwaarde was 8.1 ug/dl. Referentiewaarden 10-30. Ik wil dit (onder begeleiding) gaan aanvullen met kelp en selenium. Heeft u daar ervaringen mee?

    • Nee, daar heb ik geen persoonlijke ervaring mee. Wel is het zo dat kelp heel veel jodium bevat. De vraag is echter HOE bij jou zo’n extreem jodiumtekort heeft kunnen ontstaan, want in principe ontstaat een gebrek aan jodium in het lichaam niet zomaar 1-2-3… Hoewel ook selenium bijdraagt aan een optimale schildklierwerking, is selenium een totaal ander element dan jodium. Wel is het zodat een tekort aan selenium in bepaalde gevallen een tekort aan jodium in de hand kan werken, maar in dat geval zou er dus een concreet seleniumtekort moeten kunnen worden vastgesteld. Er zijn echter meer mogelijke oorzaken van een jodiumtekort, waarvan een gebrekkige inname via voeding de belangrijkste is, al moet je dan wel heel weinig jodium in je dieet hebben gehad, en bovendien zeer langdurig… Maar ook zwangerschap, inname van de (anticonceptie)pil, roken, alcoholgebruik en bestraling zijn bekende veroorzakers van jodiumtekort; allemaal aspecten die kunnen bijdragen aan een verhoogde behoefte aan of een verhoogde uitscheiding van jodium… De linkjes in m’n reactie hierboven geven meer info hieromtrent, vooral ook dit artikel over schildklier & voeding… Succes!

  360. Beste Paul, loop na de bevalling van mijn dochter met rond met veel klachten, waaronder extreem moe zijn, verminderde concentratie en nog meer. Aan de hand daarvan ben ik vorig jaar naar de dokter gegaan om mijn vitamine B12 te laten prikken. De uitslag was goed alleen had ik een TSH van 4,8 en een FT4 van 14,2. Toen ze me vertelde dat dit een voorbode was voor een trage schildklier ging ik natuurlijk googelen. Wat blijkt, 97% van de klachten komen overheen (tinnitus, extreem koud, droge huid, haaruitval, vocht vasthouden enz.). Dokter vertelde mij dat dit niet door mijn bloedwaarden kon komen. Nu weer bloed geprikt: TSH 6,5 en FT4 14. Ik ben eigenlijk radeloos, snap niet dat mijn TSH verhoogd is en dat ik enorm veel klachten heb, want mijn FT4 is prima, dus niks aan de hand volgens dokter.

    • Beste Kim, Een stijgende TSH in combinatie met een dalende FT4 KAN inderdaad een (subklinische/postklinische) hypothyreoïdie betekenen (dus een voorbode zijn van een te traag werkende schildklier), maar dat hoeft niet per se. In theorie zouden de schildklierwaarden zich na verloop van tijd ook gewoon weer kunnen stabiliseren… Is je bloed al eens gecontroleerd op schildklierantistoffen t.a.v. Graves en/of Hashimoto? Helaas kun je in dit soort gevallen (waarbij uitsluitend de TSH afwijkt, maar er (nog) geen evidente overschotten of tekorten in hormonen of antistoffen zijn aangetroffen) niet veel meer doen dan periodiek het verloop (stijgen of dalen) van de schildklierparameters in het bloed laten controleren. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  361. Beste, de uitslagen zijn binnen. TSH waarde is 8.7 en de FT4 waarde is 15.75 dus die is goed. Nu heb ik inmiddels een oogrok ontsteking waarbij onderliggende oorzaak meestal reuma of schildklier is. Heb last van vermoeidheid, blijf aankomen wat ik ook probeer, luie maag, PDS, astma, knieprothese rechts, links geen kraakbeen in de knie (graad 4), blaasverzakkingen (blijft terugkomen)… Nou ik kan wel een hele lijst opnoemen. Ik weet niet goed wat ik moet doen… afwachten zoals ik al jaren doe? Ik ben nu inmiddels 40 jaar… weet niet of dat van belang is. ;)

  362. Jacqueline rosdorff Reageer

    Beste Paul, ben al jaren graves patiënt, 2 jaar geleden radioactief jodium gekregen. Voel mij nog steeds niet goed, waardes zijn FT4 12 en TSH 4,8. Arts vindt mijn waardes prima en kan al mijn klachten dus niet verklaren! Heb last van maag, darmen, spierpijn, lusteloos, emotioneel en kortademigheid. Kan het zijn dat deze klachten toch van mijn schildklier komen? Groetjes, Jacqueline

    • Beste Jacqueline, Dat je klachten direct of indirect door je schildklier worden veroorzaakt, kan ik niet uitsluiten, noch bevestigen. Dit behoort in ieder geval tot de mogelijkheden. Het is immers EXTREEM lastig te bepalen wanneer een individuele schildklierpatiënt optimaal ‘staat ingesteld’ qua schildkliermedicatie. De één vaart goed bij relatief hoge schildklierwaarden; de ander bij relatief lage… Bovendien is de behandeling van de ziekte van Graves-Basedow enorm ingrijpend… Eerst medicamenteuze blokkering van de schildklier m.b.v. thyreostatica… Dan vernietiging van (een deel van) de schildklier m.b.v. radioactief jodium… Dan eventueel chirurgische verwijdering van (een deel van) de schildklier… Dan de ontbrekende schildklierhormonen vervangen door thyromimetica… Het kan dan ook erg lang duren voordat je lichaam gewend is aan de nieuwe situatie, dus wellicht is er nog altijd sprake van bepaalde restverschijnselen van de RAJ-slok… Er zijn echter ook allerlei andere mogelijke oorzaken voor de klachten die je omschrijft, waarvan sommige zich maar al te vaak voordoen in combinatie met schildklierproblemen. Hierbij valt te denken aan (al dan niet ernstige) tekorten aan vitamine D, vitamine B12 en/of ijzer. Is je bloed al eens gecontroleerd hierop? En gebruik je momenteel nog schildkliermedicijnen? Zo ja, dan zouden sommige van je klachten zelfs tot de bijwerkingen van deze medicamenten kunnen behoren. Het (in overleg met je arts) ophogen, verlagen of overstappen qua medicatie zou eventueel een optie kunnen zijn. Sterkte! Groeten, Paul

    • Jacqueline Rosdorff

      Beste Paul, Als eerste bedankt voor de reactie! Nee ik slik nu sinds anderhalf jaar geen schildkliermedicatie, 2 jaar geleden de RAJ pil geslikt. Ik voelde mij het beste bij een FT4-waarde van 17 en een TSH-waarde van 1,5. Mijn waardes waren vorige week FT4 12 en TSH 4,3. En nog steeds vindt mijn arts deze waardes prima. Hoe kan het dat mijn TSH-waarde iets gezakt is, maar de FT4 waarde ook? Deze zou dan toch moeten stijgen? Wat Ik niet snap is dat de arts geen kleine hoeveelheid Thyrax wil voorschrijven om te kijken of ik me daar niet wat beter van ga voelen? Groetjes, Jacqueline

    • Beste Jacqueline, Het is vrij gebruikelijk dat de schildklier steeds inactiever wordt naarmate de ziekte van Graves vordert. In een vergevorderd stadium van de ziekte van Graves kan de schildklierfunctie zelfs volledig verdwijnen. Het is overigens niet zo dat TSH en FT4 uitsluitend op elkaar reageren. Je TSH-waarde kan door talloze factoren worden beïnvloed; zo ook je FT4-waarde. Over het algemeen zal je TSH sterk toenemen naarmate je FT4 en FT3 afnemen… En als er ruim voldoende FT4 en FT3 in je bloed zit, zal je TSH dalen. Maar dit kun je niet 1 op 1 tegen elkaar wegstrepen of voorspellen. Wat je zegt, klopt volgens mij trouwens niet… Je FT4 is gezakt van 17 naar 12 en waarschijnlijk is daardoor je TSH gestegen van 15 naar 4,3. Maar als je schildklier niet meer goed werkt, is TSH niet meer in staat om de schildklierhormoonproductie te stimuleren, waardoor de TSH tevergeefs steeds hoger zal worden. Waarschijnlijk vindt je arts dat je FT4 “prima” vindt omdat deze nog altijd boven de onderste grenswaarde van 9 pmol/l valt. Maar aangezien je Gravespatiënt bent, snap ik niet dat er zo slecht met je mee wordt gedacht en dat je symptomen als het ware voor lief worden genomen. Word je momenteel behandeld door je huisarts of door een specialist? Persoonlijk zou ik absoluut aandringen op doorverwijzing naar een schildklierspecialist. Een internist-endocrinoloog let doorgaans namelijk veel beter op het totaalplaatje van schildklierwaarden en schildkliersymptomen en gaat niet uitsluitend uit van de onderlinge verstandhouding tussen TSH en FT4. Nogmaals sterkte!

    • Jacqueline Rosdorff

      Beste Paul, dank je wel voor je uitleg! Ik loop al jaren bij een internist-endocrinoloog in het ziekenhuis. De FT4 waarde van 17 is al van een jaar geleden, toen voelde ik me super! Snel daarna ben ik onverwachts zwanger geraakt op mijn 43e. Gelukkig is die zwangerschap heel goed verlopen en heb ik een heerlijk zoon die van het weekend 3 jaar wordt. Vrij snel na de bevalling voelde ik dat ik ging hyperen. Maar dat was niet aan mijn waardes te zien, dus mijn arts zei dat alles prima was en het niet van mijn schildklier kon zijn. Paar maanden later bleek inderdaad toch dat de Graves weer terug was! Toen aan de medicijnen en toen mijn zoontje 1 jaar was heb ik de RAJ pil geslikt. Daarna ben ik nog geen dag fit geweest! Mijn arts geeft toe met TSH waarde rond de 5 dat mijn schildklier niet optimaal werkt, maar dat al mijn klachten daar niet van kunnen komen. Ben naar een lezing van de schildklierorganisatie geweest en heb daar een arts gesproken die zegt dat ik mijn TSH aan de hoge kant is en ik daar best klachten van hebben, dat maakt het allemaal heel verwarrend! Vorige keer begon mijn eigen arts over een proef jaar Thyrax?? Toen ik daar vorige week over begon zei hij dat hij dat nog geen goed idee vond en zo tob je maar door. En ondertussen wordt het steeds moeilijker om mijn huishouden op peil te houden en mijn werk te doen! Heb erg veel last van spieren, veel kramp, slecht geheugen, veel hoofdpijn, erg emotioneel en nog heel veel meer klachten. Denk er over na om een second opinion te gaan vragen. Vitamines zijn paar maanden geleden geprikt en waren goed! Soms word ik er een beetje wanhopig van! Groetjes Jacqueline

    • Op zichzelf kan een ietwat te hoge of te lage TSH-waarde echt geen klachten veroorzaken, dus ik snap niet hoe de woordvoerder van de betreffende schildklierorganisatie daarbij komt. Wel kan een afwijkende TSH-waarde een indicator zijn voor schildklierklachten… Maar dit zou dan moeten blijken uit je FT4, T4, FT3, T3, rT3 en/of schildklierantistoffen.

    • Vooralsnog valt je FT4 netjes binnen de grenswaarden, vandaar dat je arts je nog geen medicatie voorschrijft.

  363. Beste Mensen, mijn T4 is 15,00 (dat is goed) en mijn TSH waarde is 5,070 betekent dat de Thyrax verhoogd moet worden?

  364. Beste, Ik heb al jaren te maken met een verhoogde TSH-waarde. Deze schommelt altijd tussen de 7,4 en 8,2. Mijn huisarts zegt dat hij 3x boven de 8 moet staan wil ik hier medicatie voor krijgen. Is dit normaal? Ik ben zo moe, ondanks bijna niks eten kom ik altijd aan, nu is vorige week gebleken dat ook mijn maag te traag werkt 13 uur voor het maagonderzoek voor het laatst gegeten en tijdens het maagonderzoek was mijn maag nog helemaal vol. Wat moet ik doen? Ik ben radeloos… Moet wel ieder jaar prikken op schildklierwaardes samen met mijn dochter van 7 zij heeft ook hetzelfde probleem helaas…

    • Ik moet a.s. dinsdag opnieuw prikken.. laat je de precieze uitslag weten.. want die heeft ze me eigenlijk nooit verteld.. ik krijg altijd alleen de TSH waarde te horen. Ik zal hier om vragen zodra ik de uitslag van de schildklier binnen heb. Ik heb veel klachten helaas… PDS, trage maag ontlediging, moeheid, golfarm, ga zo maar door. Nu ben ik niet iemand die snel auw zegt en daarom ook minder snel serieus genomen wordt maar ik laat het je snel weten. Dank je wel voor je snelle reactie!

  365. Ik ben zelf schildklier patiënt …heb vit b22 jaren tekort gehad .en heeft last van hartfalen ..mij vraag is mijn bloeduitslagen zijn . Vit b12 497 Tsh 2.5 T4 17 . Zijn deze waarden normaal .ik ben zo moe en dat is niet van mn hartfalen mn ogen vallen zomaar dicht .mn benen armen mn hoofd alles is moe ..concentratie problemen ..ribbels in mn nagels ..een krop in mn keel .weet iemand hier een anrwoord op .want de QRDEN ZIJN NORMAAL ZEGT MN HUISARTS.GRT RIEKIE

    • Goeienhemel… In bovenstaande tekst kun je precies lezen binnen welke grenzen je schildklierwaarden moeten vallen! Lees gewoon ff zelf…

  366. Hallo, Vorige week ben ik opgenomen in het ziekenhuis in Turkije omdat ik een paniekaanval kreeg in het vliegtuig. Ze hebben daar bloed afgenomen en daar is uitgekomen dat ik een te hoge TSH-waarde had, namelijk 6,0. In Nederland moest ik dit verder laten onderzoeken dus dat heb ik gedaan. Nu komt er uit mijn bloed een TSH-waarde van 1,9 en FT4 16,3. Ik kom al 3 jaar lang geregeld bij de dokter voor verschillende klachten. Ik heb al een hele tijd last van extreme vermoeidheid (ze dachten eerst dat dit Pfeiffer was maar in het bloed was alleen te zien dat ik ooit een keer Pfeiffer heb gehad, dus geen acute Pfeiffer)… Ik heb het bijna altijd koud, vaak last van hartkloppingen, last van kortademigheid en benauwd (ook al eens een astmatest gedaan en daar kwam uit dat het net geen astma was)… Mijn handen trillen heel vaak zonder verklaarbare reden en ook heb ik vaak last van obstipatie. Op internet staat dat veel van deze klachten overeenkomen met symptomen van een traag werkende en een snel werkende schildklier. Wat moet ik nu doen? Die klachten moeten toch ergens vandaan komen lijkt me en ik loop hier nu al veel te lang mee. Heeft iemand een idee?

    • Dat men in Turkije eenmalig een relatief mild verhoogde TSH-waarde heeft geconstateerd lijkt me geen directe reden tot verdenking van schildklierproblemen. De TSH kan door allerlei factoren worden beïnvloed, dus het bepalen van de TSH-waarde na een vliegreis lijkt me niet per se voor de representatiefst mogelijke uitslag zorgen. De klachten die je beschrijft zouden bijvoorbeeld ook te maken kunnen hebben met een tekort of overschot aan o.a. ijzer, calcium, magnesium, vitamine D en vitamine B12. Ook kunnen bepaalde medicamenten een rol spelen, waaronder bloeddrukmedicijnen, allergiemedicijnen, pijnstillers, antidepressiva, maagzuurremmers en diarreeremmers. Een TSH van 1,9 en een FT4 van 16,3 ziet er op het oog in ieder geval uitstekend uit. Sterkte!

  367. Hoi Paul, Ik heb mijn bloeduitslagen binnengekregen. Mijn T4 waarde is 15 en TSH waarde is 7,72. Ik heb van de huisarts begrepen dat ik geen medicatie krijg. Over 3 maanden moet ik terugkomen voor controle. Dit is namelijk de eerste keer dat er een afwijking in m’n schildklierwaarden geconstateerd is. Ik ben wel heel erg ongerust. Is er zelf iets wat ik kan doen om de TSH-waarde weer op peil te krijgen? Ik heb wel veel symptomen zoals die opgesomd staan: altijd koud en onregelmatige menstruatiecyclus. Maar ik heb geen last van gewichtstoename of obstipatie. Daarnaast is ook een ijzertekort geconstateerd bij mij. Ik heb wel echt heel veel stressperiodes achter de rug. Kan je mij advies geven wat ik kan doen en of ik ongerust moet worden? Alvast bedankt!

    • Beste Sabine, Je FT4 valt netjes binnen de grenswaarden, maar je TSH is simpelweg te hoog. Dit kan een teken zijn van beginnende hypothyreoïdie. Zolang je daadwerkelijke schildklierhormonen (FT4 & FT3) binnen de grenswaarden vallen, zal men inderdaad niet zo snel schildkliermedicijnen voorschrijven. Het lijkt me dan ook inderdaad raadzaam om over 3 maanden nogmaals de bloedwaarden van je TSH en FT4 te laten bepalen. Helaas kun je je TSH niet of nauwelijks eigenhandig beïnvloeden. Er zijn wel voedingsstoffen die je schildklierwerking (en zodoende indirect je TSH) kunnen beïnvloeden. Hierbij valt te denken aan jodium, selenium, zink, ijzer, koper, magnesium, vitamine E, vitamine D, vitamine B12 en vitamine A. Maar zowel tekorten als overschotten kunnen funest zijn voor je schildklierwerking, dus blindelings voedingssupplementen kan averechts uitpakken… De symptomen die je ervaart passen overigens evengoed bij een ijzertekort als bij een schildklierprobleem… Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  368. Hallo, Ik ben een vrouw van 36 en heb vorige week bloed laten testen omdat ik ook met onverklaarbare klachten kamp. Mijn grootste frustratie is de gewichtstoename, ondanks ik al mijn hele leven ‘dieet’ en zelden een uitschieter toelaat. Andere klachten, snel kouwelijk, verstoorde/uitblijvende menstruatie, beharing gelaat, sombere gedachten… Ik dacht dat er misschien een oorzaak lag in schildklier… De huisarts wist me echter te vertellen dat die normaal is. Mijn vrije testosteron was te hoog (4,8) en de SHBG te laag (0,9). Vitamine b12 was ook te hoog (860) ondanks ik voor 90 procent vegetarisch eet, maar dat wijt ik aan een recentelijke vitamine B kuur. Mijn vrij T4 is 10,7 en de TSH 0,75. Aangezien u in deze topic interessante opmerkingen geeft, ben ik benieuwd of u mij over mijn waardes meer kan vertellen. Zijn mijn klachten gewoon vervelende probleempjes waarmee ik moet leren leven, of zou er een oplossing bestaan?

    • De klachten die je omschrijft kunnen absoluut een specifieke onderliggende oorzaak hebben. Je FT4 is ietwat aan de lage kant, maar valt netjes binnen de grenswaarden. Je TSH ziet er prima uit. De kans op een schildklierprobleem is dan ook zeer klein. Gelijksoortige klachten kunnen echter ook worden uitgelokt door problemen in de hormoonhuishouding die niet gerelateerd zijn aan de schildklier (bijvoorbeeld qua oestrogeen, progesteron en/of testosteron). Ook een overschot aan B6 of B12 kan vergelijkbare klachten teweegbrengen, evenals een ijzertekort en een vitamine D-tekort. Vooral je ijzer en vitamine D lijken me uiterst relevant. Ik ben overigens GEEN arts; dit is mijn persoonlijke, ondeskundige opvatting. Sterkte!

  369. Mijn man (82) heeft het erg benauwd, misselijk na het eten, eten smaakt hem niet, opgeblazen gevoel, vocht vasthouden, weinig plassen, weinig ontlasting enz. enz. We hebben al 3 nachten niet geslapen door de benauwdheid en paniekaanvallen. Dokters geraadpleegd, kunnen niets vinden. Bloedcontrole T4 vrij (FT4) 20,2 en TSH 6.3. We dachten daar komen al die klachten door, maar de huisarts zegt iets te hoog, maar daar doen wij niets aan. Dus krijgt hij nu allerlei nare onderzoeken en natuurlijk ‘s nachts voorlopig niet slapen. Kunt U ons s.v.p verder helpen? Alvast dank!

    • Beste Chris, Zolang de FT4 van je man ruimschoots binnen de grenswaarden valt, kan ik me eigenlijk nauwelijks voorstellen dat de reeks klachten die je opsomt het directe gevolg zijn van eventuele schildklierproblemen. Een TSH van 6,3 is inderdaad te hoog, dat staat voorop, maar zolang deze afwijkende TSH-waarde niet tot afwijkingen binnen de schildklierhormoonwaarden (qua FT4 en FT3) leidt, is er geen duidelijke reden om aan te nemen dat de schildklier niet goed werkt. TSH dient immers als boodschapper en als indicator… Een afwijkende TSH KAN absoluut een teken zijn van een afwijkende/ontoereikende schildklierwerking, maar de TSH kan evengoed worden beïnvloed door externe factoren zoals medicijnen. Aanvullend medisch onderzoek (naar longen, hart, spijsvertering e.a.) lijkt mij persoonlijk dan ook niet overbodig. Ik ben overigens GEEN arts; dit is mijn persoonlijke, ondeskundige opvatting. Heel veel sterkte toegewenst voor zowel jou als je man! Groeten, Paul

  370. Hoi! Maandag ben ik wezen bloedprikken en gisteren door een bezorgde huisarts gebeld. Mijn T4 is te laag: 3,9 en mijn TSH was haar inziens belachelijk extreem hoog: 301. Ik moest wel direct aan de medicatie en a.s. maandag het schildklieronderzoek in, maar ik blijf me maar afvragen wat alles inhoudt en of het wel kan kloppen. De waarden liggen zo ver af van de normale waarden en de huisarts was ook wel ernstig bezorgd, maar kan zoiets überhaupt kloppen?

    • Ja, deze schildklierwaarden kunnen zeker kloppen… Een TSH van 300 is extreem hoog, maar er worden zelfs weleens TSH-waarden van 600 en hoger gemeten. Een extreem verhoogde TSH duidt op tevergeefse stimulatie van de schildklier, dus een schildklier die te traag werkt, maar ondanks verhoogde vrijmaking van TSH niet sneller wil gaan werken. De kans is dus zeer groot dat je schildklier VEEL te traag werkt of zelfs helemaal niet meer werkt… De onderliggende oorzaak van een niet of nauwelijks werkende schildklier kan van alles zijn; van een schildklierontsteking tot de ziekte van Hashimoto (auto-immuunziekte) tot een extreem jodiumgebrek tot een vergevorderd stadium van de ziekte van Graves tot bijnieruitputting. Hopelijk krijg je snel meer zekerheid! Ontzettend veel sterkte toegewenst!

  371. Onlangs bloed laten prikken i.v.m. vermoedelijk trage schildklier (heb symptomen en hypothyreoïdie komt voor in familie), maar waardes zijn volgens huisarts ‘normaal’: TSH = 2.45 en T4 = 13.4. Ikzelf (ben geen arts) vind de T4 wat aan de lage kant en heb flinke klachten zoals extreme vermoeidheid/energie, problemen met gewicht, vaak koud etc. Heeft iemand ervaring met zo’n soort uitslag en advies wat nu verder? Kan ik hiermee terug naar de huisarts en wat zou er dan gedaan kunnen worden?

    • Eerlijk gezegd duiden je schildklierwaarden niet op een traag werkende schildklier, hooguit op ZEEEEEER preklinische/subklinische variant. De klachten die je omschrijft passen overigens bij velerlei aandoeningen en gebreken; zijn je ijzer, ferritine, vitamine D, ontstekingsparameters en B-vitamines bijvoorbeeld al eens onderzocht?

  372. Bloed geprikt op 08-07-2015. Ft4 7.8 – Ft3 5.1 – TSH 0.76. Ik gebruik al geruime tijd Thyreoidun tabl. van 120 mg. Uiteraard in samen werking met een arts. Alleen de Ft4 waarde is altijd aan de lage kant. Wat raad je mij aan toch maar aanvullen met Thyrax? Harte groet, Jan R

    • Beste Jan, Ik ben geen arts, dus ik kan en mag geen individuele aanbevelingen doen v.w.b. receptplichtige medicamenten. Ik ben overigens niet bekend met Thyreoidun. Bespreek dit vraagstuk eens met de arts die je dit medicament heeft voorgeschreven. Sterkte & groeten, Paul

  373. Hallo Paul, Ik ben Graves patiënt vanaf 2004. vanaf 2012 is mijn TSH-spiegel wat aan de lage kant maar nog niet te laag bevonden. In juni van dit jaar was mijn TSH spiegel 0.05 en mijn T4 was 20. Mijn TSH is dus sinds 2013 rond deze hoogte (soms 17, 19, 20). Mijn huisarts vond het niet nodig om me door te sturen naar internist. Heb hier zelf op aangedrongen omdat ik mijn TSH erg laag vind. Ik slik 125 mcg Euthyrox. En heb al jaren klachten. Snel spierpijn, depressieve klachten, moeheid en lusteloosheid. Je leert ermee leven, maar optimaal is het zeker niet. Je laat je niet controleren omdat de huisarts zegt dat je goed bent ingesteld. Zelfs nu nog zegt hij het (vervanger overigens die me alleen maar via de telefoon te woord heeft gestaan, dus niet pols gemeten, ogen gecontroleerd enz…). Hij adviseerde dus: niets doen en alles zo laten. Groeten, E.

  374. Hoi Paul, Bedankt voor je reactie, de klachten lijst was niet compleet, spierzwakte dronkenmanspraat, loop uitvalverschijnselen aan rechterkant en zo gaat het maar door. De T4 is niet de vrije maar gewone T4. Ik las op andere sites van laboratorium dat dit zeer zeldzaam is. De T4 is 16,2 en de TSH 0,41. Antistoffen zijn wel geprikt ietsjes te hoog maar wees niet weer op Graves. Zou altijd wat verhoogd blijven zei de arts, op die site van lab staat als je laag of normaal (bij mij net op de grens) TSH hebt en een laag T4 dat dat zeer zeldzaam is en dat dat te maken heeft met je hypofyse, wat voor mij heel verduidelijkend zou zijn gezien de vele klachten en pijn in mijn lijf heb. Dus de T4 is niet de vrije maar de gewone T4. Zegt jou dit iets? TSH 0,41 en t4 16,2? Helaas bedoel ik dus niet de vrije T4 maar de “normale T4” las op een officieel erkend labsite dat deze combinatie zeldzaam is en te maken heeft met je hypofyse. Ook de uitvalverschijnselen het lopen als een dronkenman inclusief praten en zenuwpijnen alleen in rechterbeen, evenwichtsstoornissen en gehoor en visuele problemen ontstekingen, etc. etc. Dus ik heb een laag tot nog net op het randje een TSH van 0,41 en een T4 van 16.2 rare en m.i vreemde combi en ook zeer zeldzaam. Artsen kunnen steeds niks vinden. Als je de schildklierwaardes apart bekijkt vallen ze binnen de normaalwaarden volgens mij maar bekijk je ze samen dan is het niet goed en ik voel van alles maar verreweg van goed. Ik ben benieuwd hoe jij hier over denkt! Groetjes, Juut

    • Beste Juut, Een verlaagd ‘normaal’ T4 is niet per se zeldzamer dan een verlaagd ’totaal’ T4. Het vrije FT4 maakt namelijk onderdeel uit van het totale T4, dus als je FT4 verlaagd is, wordt je T4 automatisch ook wat lager. Veruit het grootste deel (99,98%) van je T4 is echter gebonden aan transporteiwitten, namelijk thyroïdbindend globuline (TBG), pre-albumine of albumine; vandaar dat verlaging van de 0,02 procent aan vrij T4 nauwelijks wordt weerspiegeld in het totale T4 en amper kan worden teruggezien. Alleen het kleine beetje vrije/ongebonden T4/thyroxine dat in je bloed zit, is in staat om biologische effecten te bewerkstelligen, vandaar ook dat een bloedwaardebepaling van het minuscule beetje bio-actieve FT4 een veel betere indicator is voor schildklierproblemen dan T4 oftewel TT4. Ik kan me zodoende ECHT niet voorstellen dat men je normale T4 heeft gemeten. Ten eerste is dat zelden nuttig zolang men je FT4 nog niet heeft gemeten. Ten tweede hoort je totaal T4 tussen de 55 en 160 nmol/l te liggen, dus geen enkele arts kan om een totale T4-waarde van 16,2 nmol/l heen… Je arts zou in dat geval dan ook nooit hebben aangegeven “dat de waardes goed zijn”. Ik verwacht dan ook dat er sprake is van een misverstand c.q. misinterpretatie c.q. miscommunicatie. Kijk eens goed op het uitslagformulier welke eenheid achter je T4 staat: picomol (pmol/l) of nanomol (nmol/l)… In geval van nmol spreekt men doorgaans van T4; in geval van pmol spreekt men doorgaans van FT4… Neem hieromtrent desnoods even telefonisch contact op met de huisartsassistente, die kan je binnen 10 seconden opheldering verschaffen. Voor de zekerheid nogmaals de vraag of je momenteel (schildklier)medicijnen of (voedings)supplementen gebruikt… Groeten & sterkte, Paul

  375. Hoi Paul, Ik heb in het verleden de (oog)ziekte van Graves gehad. Nu sinds ruim een jaar heb ik diverse klachten die aanwijzingen geven dat de schildklier weer opspeelt. Echter is er nu al verschillende keren geprikt op schildklierwaarden. Nu heb ik specifiek naar de uitslagen gevraagd, maar ik kom er niet echt uit. De huisarts zegt dat de waardes goed zijn. De waardes zijn vorige week geprikt en de TSH is 0,41 en de T4 is 16,2. Is dit inderdaad goed of moet ik daar wat mee? Mijn ogen zijn bij tijden weer erg groot en ik ben 20 kilo afgevallen in 2,5 maand tijd. Ook zweten en dergelijke. Alvast bedankt! M.v.g. Juut

    • Beste Juut, Je TSH hoort in principe tussen de 0,4 en 4,0 mE/l te liggen. Je valt met 0,41 dus binnen de grenswaarde, maar slechts NET, wat niet per se ideaal te noemen is. Je (ik neem aan vrije) T4 hoort tussen de 9,0 en 23 pmol/l te liggen, dus met 16,2 zit je prima. Aangezien je een voorgeschiedenis hebt met schildklierproblemen en je huidige klachten tot de MOGELIJKE schildkliersymptomen behoren, lijkt het me toch niet verkeerd om je bloed ook eens te laten testen op FT3 en schildklierantistoffen. Gebruik je momenteel schildkliermedicatie of andere medicamenten? En is je vitamine D, vitamine B12 en ijzer ooit gecontroleerd? Ik ben benieuwd… Heel veel sterkte in elk geval! Groeten, Paul

  376. Goedemorgen, Mijn dochter van 16 heeft de ziekte van Pfeiffer 3 maanden geleden ongeveer doorgemaakt. Omdat ze zoveel klachten blijft houden: ernstige vermoeidheid… futloos… somber… toch maar weer een bloedonderzoek laten doen. Haar waarde is T6… dokter zegt iets te traag, maar ze hoeft nog geen medicijnen. Kind heeft momenteel geen leven meer… Hier is toch wel wat aan te doen? Woensdag hebben we weer een afspraak. Bij voorbaat dank. Met vriendelijke groet, Thea

  377. Hallo Paul, Even een vraag over de antistoffen TPO. Heeft de inname van schildkliermedicatie nog invloed op deze waarde? Hoe zit het in de loop van de jaren dat iemand Hashimoto heeft. Naarmate schildklierweefsel verder kapot gaat en er dus minder goed weefsel overblijft, neemt dan TPO ook weer af. Of blijft deze de rest van je leven in principe hoog? Ik kan hier weinig informatie over vinden.

    • Hoe de anti-TPO-waarden zich ontwikkelen in een Hashimotopatiënt is afhankelijk van talloze factoren; daar is eigenlijk geen peil op te trekken. In het Nederlands is er inderdaad weinig gedetailleerde informatie over zulke specialistische ontwikkelingen qua schildklierwaarden te vinden, maar in het Engels wel degelijk. Ikzelf vind dit Engelstalige stuk erg overzichtelijk en verhelderend…

  378. Beste Paul, Heb vandaag de uitslag van mijn schildklier. TSH = 12,8 en FT4 = 10,3. Twee maanden geleden waren de waarden ook zo. De huisarts zegt omdat de FT4 normaal is doen we niets en omdat ik bevallen ben zegt hij dat de waarden zo normaal zijn. Er is echter eerder via een echo al geconstateerd dat ik een schildklierontsteking heb, (zichtbare bobbels/vergroting schildklier). Deze bobbels/zwellingen had ik blijkbaar al na de bevalling, echter is het mij pas opgevallen (eerder al keelpijn, slikklachten en stemverandering). Daarnaast ben ik 7 maanden geleden bevallen, waarbij tijdens de zwangerschap extreme vermoeidheid, gewichtsverlies en misselijkheid aanwezig waren. Baby had tevens een te hoge hartslag en was erg klein (symptomen snel werkende schildklier). Na de zwangerschap bleef ik maar afvallen en recentelijk zijn er andere klachten bijgekomen die mijn leven aan het beïnvloeden zijn: weer die erge vermoeidheid, stemmingswisselingen en van dag tot dag ernstige gewrichtsklachten (bijna niet kunnen lopen, dag erna weer wel). De huisarts zei dat de schildklierontsteking vanzelf over gaat en dat het een postpartum thyroiditis is. Maar overal lees ik dat deze vorm van schildklierontsteking binnen een paar maanden geneest en de zwelling vanzelf overgaat. Bij mij gaat nu juist alles de slechtere kant op. Heb jij nog tips die ik bij de huisarts kan voorleggen?

    • Hallo Sofia, Persoonlijk zou ik bij je huisarts aandringen op doorverwijzing naar een endocrinoloog. Ik sluit niet uit dat je huisarts helemaal gelijk heeft, maar evenmin dat hij ongelijk heeft. Ik ben sowieso GEEN arts, maar als je voorafgaand aan je zwangerschap en bevalling al te kampen had met een schildklierontsteking lijkt het me raadzaam om een expert naar je schildklier te laten kijken. Als buitenstaander kan ik de situatie natuurlijk niet op waarde schatten, maar ik heb niet het idee dat je heel erg serieus genomen wordt. Vraag desnoods een second opinion aan bij een tweede huisarts als je huidige huisarts je niet wil doorverwijzen. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  379. Beste, Ik ben de laatste maanden erg moe, heb veel haaruitval en houd veel vocht vast. Na bloedonderzoek blijk ik de volgende waardes te hebben: TSH 4,26 en T4 11,6. Vitamine D = 106. Vitamine B12 = 1082. IJzer = 16. Vitamine B12 is aan de hoge kant omdat ik foliumzuur slik i.v.m. kinderwens. Volgens de huisarts zit ik goed qua waardes, ook al is de TSH-waarde iets aan de hoge kant. Ik ben nu van plan kelp te gaan slikken, is dit een goed plan?

    • Nee, kelpsupplementen slikken is naar mijn mening GEEN goed plan zolang er geen sprake is van een concreet jodiumtekort. Kelp en vele andere zeewieren zijn in principe hartstikke gezond, maar geconcentreerde kelpsupplementen innemen, kan voor enorme mineralenoverschotten zorgen, waar je -vooral tijdens een zwangerschap- echt niet op zit te wachten. Laat liever je TSH en (F)T4 nogmaals controleren om te zien hoe de TSH-waarde en (F)T4-waarde zich ontwikkelen Zolang je (F)T4 en (F)T3 netjes binnen de grenswaarden vallen, hoef je je om je schildklier niet al te veel zorgen te maken. Het is namelijk vrij gebruikelijk dat de TSH tijdens een zwangerschap gaat schommelen. Natuurlijk is het wel belangrijk dat de TSH zich uiteindelijk weer stabiliseert… Tijdens je zwangerschap vinden er logischerwijs veel meer hormonale verschuivingen plaats die vermoeidheid, haaruitval en (zwangerschaps)oedeem in de hand kunnen werken, dus dit hoeft niet eens per se gerelateerd te zijn aan je schildklier. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  380. Mijn TSH was in januari 6,3, T4 was 10.5. Had veel klachten en dacht dat het door stress kwam. Begonnen met Euthyrox 25 mg. Een keer is de medicatie opgehoogd tot 37,5 mg. Even heb ik me wat beter gevoeld. Ik ging met de laatste tijd weer erg slecht voelen en bij laatste bloedcontrole was mijn TSH 0,29 en T4 12,7. Ik had verwachten te moeten stoppen met Eurthyrox, maar huisarts zegt dat ik moet doorgaan met 25 mg i.p.v. 37.5 mg. Zou ik niet beter kunnen stoppen met de medicatie?

    • Nee, zolang je schildklier onvoldoende schildklierhormonen aanmaakt, kun je niet zomaar stoppen met je schildkliermedicatie.

  381. Beste Paul, Al jaren heb ik last van klachten die een relatie kunnen hebben met de schildklier. Ik heb de meeste reacties gelezen, maar zou toch graag jouw mening weten over mijn bloeduitslagen. TSH 2.15, FT4 13.1, T3 1.79… Vitamine B12 en D waren ook laag, maar injecties e.d. gaven geen enkele verbetering van de klachten. Schildklierproblemen zit ook in de familie, moeder en de zus van mijn moeder. Alvast bedankt voor je reactie!

    • Beste Sabine, Als inderdaad je (vrije) FT4 en je (gebonden) T3 zijn gemeten, dan vallen ze allebei netjes binnen de grenswaarden, net als je TSH overigens. De kans op een schildklierprobleem is in dat geval nihil. Kun je misschien uitleggen welke (schildkliersymptomen gelijkende) klachten je precies ervaart? Ben benieuwd… Sterkte in elk geval! Groeten, Paul

  382. Beste, Ik kamp al een hele poos met haaruitval en ernstige vermoeidheid (van 06:00 tot 15;00 uur werken laat mij een dutje doen van 1,5 uur bij thuiskomst). Ook kreeg ik vorige week last van donkere oranje/bruine vlekken op mijn handpalmen en voeten. Heb hiervoor bloed laten prikken. De assistente vertelde dat mijn THS 5,6 was en mijn leverwaardes verhoogd. De THS wil ze over 6 weken weer laten prikken en voor mijn lever gaan ze nog wat extra analyses doen. Uitslag hoor ik donderdag. Wat zijn de gevolgen van een te hoge THS waarde? En nog belangrijker, wat kan ik hier zelf aan doen? Ik ben 21 jaar. Kan na het werk amper meer iets doen door vermoeidheid. Dokters reageren hier bijna niet op. Dankzij de gele plekken mocht ik bloedprikken. Alvast bedankt, Ashley

    • Beste Ashley, Het directe gevolg van een verhoogde TSH-waarde is dat je schildklier wordt gestimuleerd tot aanvullende hormoonproductie. Belangrijker is echter de oorzaak van een verhoogd TSH… Je TSH zal namelijk stijgen indien je schildklier ontoereikende hoeveelheden schildklierhormonen aanmaakt, waardoor er onvoldoende schildklierhormoon in je bloedbaan circuleert. Een te hoge TSH duidt dus meestal op een te traag werkende schildklier oftewel hypothyreoïdie. De onderliggende oorzaak van een te trage schildklier is meestal Graves, Hashimoto en/of een schildklierontsteking. En soms een jodiumtekort, bijnieruitputting of een schildkliergezwel. Lever(waarden) en schildklier(waarden) kunnen elkaar onderling beïnvloeden… En mankementen van het ene orgaan kunnen in bepaalde gevallen leiden tot mankementen van het andere orgaan. (bron) Het is dus vooral belangrijk om te weten hoe je TSH zich gaat ontwikkelen. Als ‘ie te hoog blijft, is er sprake van een trage schildklier. Als de TSH zich stabiliseert op een gezonde waarde, hoeft dat niet het geval te zijn. Overigens kun je zelf eigenlijk niks doen om je TSH te beïnvloeden; je hersenen zorgen er simpelweg voor dat er meer TSH wordt aangemaakt bij een tekort aan schildklierhormonen; dit is een natuurlijke reactie. Het is trouwens goed dat men je verhoogde leverwaarden, maar persoonlijk zou ik OOK aandringen op aanvullend onderzoek van je daadwerkelijke schildklierhormonen; sowieso je FT4 en eventueel je FT3. Een TSH van 5,6 is namelijk een behoorlijk duidelijke indicatie van hypothyreoïdie. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  383. Beste Paul, Ik ben momenteel 9 weken zwanger en op 6 weken had ik dit als bloeduitslag (wist niet dat ik schildklierprobleem had): Anti TPO 69,4; FT4 32,45; FT3 15,61; TSH < 0.005… Mijn Mijn gynaecoloog zegt dat we dit gewoon in het oog moeten houden. Ik stel me hier vragen bij en wil graag een endocrinoloog zien. Wat denk jij? Zijn deze waardes heel gevaarlijk voor de zwangerschap? Bedankt voor je antwoord!

    • Beste Elli, Een TPO van boven de 100 wordt als ‘positief’ ervaren; in dat geval gaat mer er veelal van uit dat er sprake is van de ziekte van Hashimoto en/of de ziekte van Graves. Een TPO tussen de 60 en 100 wordt veelal als ‘dubieus’ beschouwd, dus jouw TPO van +/- 70 is niet erg geruststellend… Maar aangezien je TSH ook nog eens BELACHELIJK laag (bijna niet-bestaand) is, lijkt me dit directe reden tot vervolgonderzoek en vervolgstappen! Je FT4 zit met 32,45 ook nog eens ruim boven de opperste grenswaarde van 26 en je FT3 is bijna tweemaal zo hoog als de opperste grenswaarde van 8. Dat je gynaecoloog dit “nog even wil aankijken”, vind ik persoonlijk absurd. Natuurlijk kan een zwangerschap tijdelijk de hormoonhuishouding ontregelen, waaronder ook de schildklierhormonen… Maar zodanig sterk afwijkende schildklierwaarden zijn naar mijn ONDESKUNDIGE mening absoluut reden tot doorverwijzing; juist ook vanwege je zwangerschap. Je ongeboren kindje heeft immers nog geen eigen schildklier en is tot week 15 a 17 van je zwangerschap volledig aangewezen op jouw schildklierwerking en schildklierhormonen. Nogmaals: ik ben GEEN arts, maar mijns inziens kun je er als aanstaande moeder beter te vroeg bij zijn dan te laat, al is het maar uit absolute voorzorg. Dus luister vooral niet naar je gynaecoloog en dring aan op spoedige doorverwijzing naar een schildklierspecialist/internist-endocrinoloog. Sterkte met je schildklier! En heel veel geluk met je zwangerschap! Groeten, Paul

    • Beste Paul, Bedankt voor je antwoord! Ik heb ondertussen zelf naar de afdeling endocrinologie gebeld in het universitair ziekenhuis waar ik loop. Mocht de schildklierwaardes via mail doorsturen zodat ze konden zien hoe dringend het is. Afhankelijk van hoe urgent de de situatie, krijg ik een afspraak ofwel zeer snel ofwel later. Ik wacht dus nu op hun antwoord. Ik voel me er gewoon beter bij als ik zeker ben dat ik ze alles aan gedaan heb. Hopelijk is het niet nodig en is mijn ongerustheid voor niets. Groetjes, Elli

    • Goed dat je hebt gebeld! En fijn dat je de waardes mag doormailen. Houd er rekening mee dat je op consult dient te komen, want alleen al je TSH van 0,005 kan je schildklierwerking volledig ontregelen. :(

  384. Beste Paul, In 2010 voor de eerste maal problemen met de schildklier gekregen. Een TSH-waarde van 0.01 en een FT4-waarde van 51, dus het was wel duidelijk wat er aan de hand was. Behandeling en na 1,5 jaar gestopt met alle schildkliermedicijnen, is goed gegaan tot nu… Juli 2015, TSH 0.01 en FT4 26. Momenteel zit ik aan de Strumazol en over 6 weken moet ik bloedprikken. Maar… in 2010 kreeg ik al na 4 weken hypoklachten (FT4 van 14) en begon de toevoeging met Thyrax. Nu verwacht ik dat ik eerder hypo ga worden, dit omdat mijn hyper nu niet zo erg is als 5 jaar geleden (scheelt bijna de helft aan FT4). Wat denk jij? Eerder hypo of niet? Wat is je eerste ingeving? Groetjes en bedankt alvast! Edwin

    • Dat is moeilijk te zeggen. Hoe snel een situatie van hypothyreoïdie ontstaat is namelijk niet alleen afhankelijk van je FT4, maar ook van je FT3, T4 en T3… En van de hoeveelheid Strumazol die je inneemt. Weet je ook wat de oorzaak was van je te snel werkende schildklier destijds (Graves, schildklierontsteking, toxisch adenoom, hypofyse-probleem)?…

    • Paul, Schildklier probleem t.g.v. Graves, zonder oogproblemen. Edwin

  385. Hallo Paul, Een vraag… Mijn waardes zijn: TSH 4.0 , FT4 11.5 en T3 2.2. Klachten zijn vermoeidheid, traagheid, snel kouwelijk, makkelijke gewichtstoename en lastige gewichtsafname. Vrouw 32 jaar. Mijn huisarts zegt dat dit normale waardes zijn… Maar ik weet ’t niet zeker… Tips?

    • ‘Normaal’ vind ik in dit geval niet de juiste term. Je TSH is simpelweg aan de hoge kant en valt echt NET binnen de grenswaarden. Je FT4 valt binnen de grenswaarden, maar is aan de laag-normale kant. De combinatie van deze twee ZOU kunnen duiden op beginnende/subklinische hypothyreoïdie, dus persoonlijk zou ik aandringen op doorverwijzing naar een endocrinoloog voor uitgebreider schildklierfunctieonderzoek. Of in ieder geval over 3 of 6 maanden nog een bepaling laten doen van TSH en FT4 om te zien of er verbetering dan wel verslechtering plaatsheeft.

  386. Zes jaar geleden kreeg ik ernstige slapeloosheid. De huisarts deed bloedonderzoek en constateerde een te lage TSH van 0.1 en een nog net normale T4 van 21. Een scintigram gaf aan dat de schildklier te hard werkte volgens het patroon van Graves, maar ik had geen antistoffen. Na een jaar moest ik stoppen met Strumazol en waren mijn waardes een half jaar normaal. Daarna ging de TSH weer achteruit tot 0.1 waarop het nu al een tijd zit. Evenwel mijn T4 gaat is ook van 17 langzaam naar 12.7 en nu weer iets omhoog naar 13.5 gegaan. De slapeloosheid overigens ondanks iedere behandeling gebleven. De lagere T4 doet mij dus niet slapen. Wel heb ik ergens gelezen dat TSH (of TRH) iets met melatonine doet dus dat er wel interactie met andere hersenhormonen optreedt. Ook vind ik het op zichzelf vreemd dat bij gelijk blijvende maar te lage TSH T4 toch ook aan de lage kant is. Bij subklinische hyperthyreoïdie is die n.l. meestal aan de hoge kant. Ik ga dan denken aan een hypofyse probleem (afwijking) maar mijn huisarts vind het allemaal niet verontrustend. Wat vind jij hiervan. Is het volgens jou toch aan te raden om mij naar een goede endocrinoloog te laten doorverwijzen?

    • Beste Vera, Een gebonden FT4-waarde van 21 nmol/l is inderdaad aan de hoge kant, maar in principe niet verontrustend. Als je echter OOK nog eens een TSH hebt (gehad) van 0,1 en een scintigrafie ook nog eens heeft aangetoond dat je schildklier te snel werkt, lijkt een doorverwijzing naar een endocrinoloog mij zeker gepast. Dat je vrije T4 en TSH na 6 jaar nog altijd niet stabiel zijn, is immers niet bepaald vertrouwenwekkend. Dat je vrij T4 van 21 richting de 13 is gedaald, lijkt me in principe niet verkeerd. Dat melatonine, TSH en TRH elkander onderling beïnvloeden, sluit ik niet uit, maar de kans dat melatonine je TSH en TRH beïnvloedt, lijkt me logischer dan andersom. Ik ben geen arts, dus uitsluitsel kan ik je helaas niet bieden. Persoonlijk zou ik bij je huisarts aandringen op doorverwijzing naar een endocrinoloog/schildklierspecialist. Logischerwijs KUNNEN slaapproblemen worden veroorzaakt door talloze mogelijke onderliggende problemen, dus of er een verband bestaat tussen je slapeloosheid en je schildklierproblemen durf ik niet eens met zekerheid te zeggen. Heel veel sterkte in ieder geval! Groeten, Paul

  387. Dag Paul, Al vanaf mijn 10e jaar ben ik onder behandeling van de welbekende Thyrax (ik ben nu 25). Voorheen altijd “uit het potje” gebruikt en sinds 1 a 1.5 jaar in doordrukstrips. De mediabekendheid tijdens de omwisseling van het potje naar de doordrukstrips is mij geheel ontgaan. Sinds enkele maanden heb ik erg veel last van extreme moeheid. Ikzelf dacht eerst dat het de werkdruk was, maar na de jaarlijkse controle (1 maand geleden) heb ik de resultaten van het bloedprikken opgevraagd. De doktersassistente vertelde mij dat alles in orde was en wilde het gesprek alweer beëindigen. Ik heb toch om de TSH en FT4 waardes gevraagd. Deze zijn als volgt: TSH 7.4 en FT4 17.7. Klopt het dat de TSH waarde hoger kan zijn als je onder medicatie bent van Thyrax vergeleken met iemand die niet onder behandeling is? Ik vind de TSH waarde erg hoog, aangezien 4 de hoogste “normale waarde” zou zijn. Ik heb nu een vermoeden dat de klachten hierdoor komen en ga binnenkort een afspraak maken met de huisarts om de medicatie te bespreken. Graag hoor ik van je of de waardes acceptabel zijn als je al onder behandeling bent. Alvast bedankt!

    • Ja, als je schildkliermedicijnen inneemt, is de kans extreem groot dat je TSH afwijkt van de norm, al is 7,4 wel echt aan de hoge kant. Het is niet aan mij om jouw individuele TSH-waarde acceptabel te vinden, dat zul je echt door een arts moeten laten beoordelen die een totaalplaatje heeft van je medische situatie. Sterkte ermee!

  388. Hi Paul, Ik had een vraagje met betrekking tot mijn situatie die schijnbaar nogal ongewoon is. Twee jaar geleden heb ik mijn gehele schildklier moeten laten verwijderen vanwege een kwaadaardige tumor, het heeft een hele tijd geduurd voordat ik ingesteld was, ik neem nu dagelijks elke dag op dezelfde tijd 125 Mg Euthyrox. Mijn waardes zijn als volgt, TSH is veel te laag, 0,01, mijn T3 is precies goed en zit mooi in het midden (precieze uitkomst weet ik zo even niet) en mijn FT4 is met 1.2 puntjes ietsjes te hoog. Ik voel me bij deze dosis echt perfect, ben zelf erg actief en heb nergens last van, ben niet onrustig, stress heeft gelukkig geen groot merkbaar effect meer op mij en me eetlust is gewoon oké, ben niet te zwaar, maar kom wel gewoon aan als ik niet op me eten let. :) Het enige puntje is dat als ik mijn medicijnen inneem om 06:30 en pas om 12:00 wat eet, mijn handen erg beginnen te trillen en ik me onrustig voel. De ene arts zegt dat dit te hoog is en dat ik omlaag moet en de andere zegt dat het eigenlijk een klein beetje te hoog is, maar dat het op zich geen kwaad kan. Ik ben begonnen met het nemen van 100 Mg Euthyrox direct na mijn schildklieroperatie, hier waren al mijn waardes goed, aan de lage kant goed, maar ik was heel erg gehumeurd, boos, geen eetlust, moe en mijn haar brak erg makkelijk af. Ook heb ik de tussendosis, 112,5 ook geprobeerd en voelde mij daar ook niet goed op. De vraag is eigenlijk, zijn mijn waardes echt te hoog? En kunnen deze waardes veel schade doen op langere termijn? Of kan ik gewoon lekker me leventje verder leiden zoals het nu gaat? Graag hoor ik van je en alvast heel erg bedankt! Susan

    • Beste Susan, Omdat ik geen arts ben, kan ik geen uitspraken doen over zulke complexe medische vraagstukken. Over het algemeen denk ik dat het al dan niet bestaan van individuele klachten/symptomen VEEL belangrijker is dan het al dan niet hebben van optimale bloedwaarden. Al met al is iedere persoon anders en vaart de één beter bij zogenaamde ‘ideaalwaarden’ en de ander bij ‘niet-ideale schildklierwaarden’. (bron) Het lijkt me dan ook zonde om te gaan experimenteren met dosisverlagingen terwijl je je naar eigen zeggen prima voelt… Wat is je exacte (F)T4-waarde eigenlijk? Sterkte in elk geval! Groeten, Paul

  389. Hoi Paul, In het afgelopen jaar ben ik drie keer getest op TSH en de waardes waren achtereenvolgens 1,72, 1,37 en die van deze maand 0,7. Dit alles in een tijdspanne van een jaar. Ik heb enorm veel klachten die overeenkomen met een schildklierprobleem. Kun jij misschien aangeven of de verlaging van TSH hiermee te maken kan hebben, ook al zitten de waardes nog binnen de norm? Mijn T4 is in alle drie de gevallen 17. Alvast bedankt!

    • Een dalende TSH-waarde wil op zichzelf eigenlijk niet zoveel zeggen zolang je TSH en FT4 netjes binnen de grenswaarden blijven. Dus om je vraag te beantwoorden: Als je ongebonden (vrije) T4 in alle gevallen 17 pmol/l is, kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat je klachten ondervindt aan je TSH. Maal als je totale T4 (gebonden + vrij) 17 mol/l is wel. Dit hoort namelijk 64 tot 154 nmol/l te zijn. Ik verwacht echter dat je FT4 is getest en niet je T4… Maar ik ben geen arts, dus voor uitsluitsel zul je echt een internist-endocrinoloog moeten raadplegen…

  390. Hallo, Ik loop al een tijdje te dokteren in het ziekenhuis maar voel me niet begrepen, ik heb erg veel last van verkeerde hormonen, zelf geef ik aan dat ik echt het gevoel het dat het mijn schildklier is maar word niet serieus genomen. Ik vermoed namelijk dat hij te traag is. Mijn waardes liggen net binnen de grenzen maar mijn T3 is erg laag, ik maak me zorgen en twijfel over een second opion. Ik heb namelijk: TSH 1,1; T4 12,7; T3 1,07. Graag hoor ik iets, bedankt!

    • Beste Lisaa, Wat bedoel je precies met “verkeerde hormonen”? Dit zijn gangbare referentiewaarden voor wat betreft schildklierparameters:

      • TSH: 0,4 t/m 4,0 mU/l
      • T4: 64 t/m 154 nmol/l
      • FT4: 8 t/m 26 pmol/l
      • T3: 1,2 t/m 3,4 nmol/l
      • FT3: 3 t/m 8 pmol/l

      Ik begrijp je frustratie, maar als dezelfde eenheden worden gebruikt op je uitslagformulier, dan is uitsluitend je T3 een fractie lager dan de onderste grenswaarde. Je TSH ziet er perfect uit en ook je T4 lijkt in orde te zijn, ten minste, als het om je vrije T4 gaat. Eerlijk gezegd kan ik me dan ook voorstellen dat je arts je vooralsnog geen schildkliermedicijnen voorschrijft. Welke klachten ervaar je precies? Ik ben benieuwd… Sterkte & groeten, Paul

    • Hoi Paul, Ik hen afgelopen jaar een jaar flink aan mezelf gewerkt en een streng dieet gevolgd i.c.m. krachttraining en cardio. Hierbij ben ik in een jaar 25 kilo afgevallen, daarbij heb ik in dat kaar enkele keren bezoeken gehad bij de huisarts voor klachten van mijn onregelmatige menstruatie, stemmingswisselingen en blauwe plekken. Zeker vijf maanden lang bleef mijn gewicht stabiel ondanks dat ik vijf x in de week trainde. Na mijn sporturen te verhogen van 3 u per dag en mijn dieet te verlagen in kcal begon ik weer een beetje vooruit te gaan. Maar zodra ik langzaam aan mijn gewicht wilde behouden (ik verloor in 14 maanden 25 kilo) bleef ik niet stabiel met 1700 kcal, ik kwam extreem hard aan, had last van toenemende emoties, roos, haaruitval, 4 maanden lang menstrueren, gele huid, duizelingen, hoofdpijn en witte tenen of vingertoppen… Ik wilde graag op gewicht blijven en hield me steng aan mijn schema’s maar ik kwam aan. De arts gaf aan dat ik niet mijn kcal behoefte at. Maar ik weet zeker dat ik niet meer eet dan 1700 kcal. Op aanrader van de arts moest ik minderen van trainen i.v.m. stressfactor, en mijn spiraal verwijderen. Nu drie maanden later zijn enkele klachten weg. Maar mijn menstruatie, roos, en gewicht blijven onregelmatig. De bloeduitslagen geven ook aan te weinig oestradiol aan te maken. Online lees ik ook dat het vaker voorkomt dat er alleen een lage T3 voor kan komen zonder lage TSH maar dit niet herkent wordt door artsen. Als ik dit lees van anderen heb ik erg het gevoel dat het aansluit op mijn verhaal. P.S. ik wordt geholpen door een universitair ziekenhuis

    • Beste Lisaa, Je T3 is niet duidelijk te laag; je zit slechts 0,13 pmol/l onder de grenswaarde. Dit is niet verontrustend, zeker niet aangezien je TSH en T4 in orde zijn. Je TSH zou overigens niet te laag moeten zijn bij een verlaagd T3 en/of T4, maar juist te hoog, wat in jouw geval (met een TSH van 1,1) zeker niet het geval is. Een verlaagde T3 kan inderdaad voorkomen bij een optimale TSH, maar in jouw geval is je T3 reeds opgemeten, dus ik snap niet zo goed wat er mogelijkerwijs niet zou zijn herkend… Zoals ik hieronder al meermaals heb aangegeven, zijn er inderdaad relatief zeldzame schildklierklachten die niet gemakkelijk vast te stellen zijn aan de hand van bloedwaarden… Hierbij valt te denken aan schildklierhormoonresistentie, een hypofyse-afwijking en bepaalde auto-immuunaandoeningen… Maar ik zie geen duidelijke reden om aan te namen dat hier sprake van zou kunnen zijn. De klachten (menstruatie, roos, gewicht…) die je beschrijft zouden natuurlijk ook helemaal los kunnen staan van je schildklier. Ik ben GEEN arts, dus individuele gezondheidsadviezen kan ik je niet geven, maar naar mijn ondeskundige mening is er geen duidelijke aanwijzing voor schildklierklachten. Nogmaals sterkte!

    • Hoi Lisaa en Paul, Jullie klachten lijken erg veel op een tekort aan vitamine B12. Ik zou daar eens op laten prikken. Ben zelf begonnen met n B12 van 53 terwijl het tussen 220 en 700 namelijk moet zitten gelijk naar n internist gegaan die bekent is met je bloedwaardes en hij kwam erachter dat mijn schildklier te traag werkte ik had n tsh van 12. Hij zei dat de te lage b12 je einde kunt betekenen. Zelfde klachten vooral de tintelende dove voeten vermoeidheid koud hebben etc. zijn klachten die voorkomen bij een te lage waarde van schildklier en b12. En laat je niet wegsturen bij de huisarts voor het checken van je b12 want daar zijn ze goed in. Gewoon erop staan dat het nagekeken word. Ik hoop dat ik hier een paar mensen mee help, info op tekort b12 en je zult versteld staan hoeveel klachten erop lijken. Sterkte allemaal!

    • Een traag werkende schildklier komt inderdaad veelvuldig voor in combinatie met een vitamine B12-tekort (evenals een ijzertekort, ferritinetekort en vitamine D-tekort). Hierover kun je desgewenst meer lezen in eerdere reacties, maar ook in dit artikel over hypothyreoïdie en dit artikel over vitamine B12-tekorten (en de reacties onder beide artikels). De klachten die Lisaa beschrijft -namelijk menstruatieproblemen, schilferige hoofdhuid en gewichtstoename- vind ik op zichzelf echter NIET kenmerkend voor een klinisch gebrek aan vitamine B12. Symptomen van een B12-tekort zijn veeleer pijnlijke ontstekingsreacties, zenuwproblemen, vermoeidheidsklachten, bloedarmoede en zintuiglijke problemen. Ikzelf ervaar overigens geen klachten, maar beantwoord enkel vragen. ;)

  391. Hoi, Ik ben in november 2014 Thyrax 0,100 mcg gaan slikken omdat mij schildklier te traag werkte. De klachten die ik had waren binnen een aantal weken zo goed als verdwenen. Tussendoor twee keer bloed geprikt en de waarden waren volgens de assistente goed. Toch zijn sinds een aantal weken de klachten die ik had weer terug en zijn er zelfs een aantal bijgekomen. Het gaat o.a. om de volgende klachten: regelmatig ontstekingen in mond en keel, obstipatie, concentratieproblemen, duizeligheid (wattenhoofd), spierpijn en krampen, wazig zien, vergeetachtig, tintelingen (handen en voeten), snel koud en zo nu en dan een benauwd gevoel. Helaas kan ik geen bloedwaarden vermelden omdat ik die gewoon niet heb. Zou het, ondanks dat de waarden goed zijn, toch te maken kunnen hebben met mijn schildklier?

    • Hoelang is het geleden dat je voor het laatst je TSH en FT4 hebt laten prikken? Persoonlijk zou ik de uitslag alsnog opvragen bij de huisarts(assistent)(e). Dit zijn namelijk allemaal klachten/symptomen die niet per se door je schildklier worden veroorzaakt, maar die wel door de schildklier veroorzaakt KUNNEN worden… Zie ook dit lijstje met schildkliersymptomen

  392. Ik heb een TSH van 0,01 en een T3 van 8.0 (te hoog) T4 is binnen de norm. Wat kan dit betekenen?

    • Iemands TSH wordt normaliter verlaagd als er te veel schildklierhormonen aanwezig zijn. In jouw geval is er echter een overschot aan T3, waardoor je hypofyse waarschijnlijk geen noodzaak ziet om je schildklier te stimuleren met behulp van TSH. Het dalen van je TSH kan dus het directe gevolg zijn van je verhoogde T3… Het is goed om te weten dat T4 moet worden omgezet naar T3 om actief te worden, dus waarschijnlijk wordt er te veel T4 omgezet naar T3, waardoor je vrij/ongebonden/beschikbare FT3 te hoog is en je TSH-aanmaak wordt geremd. Weet je zeker dat je T3-waarde 8 is, en dus niet je FT3-waarde? Als er sprake is van een verhoogd (F)T3 is er namelijk heel vaak ook sprake van een verhoogd (F)T4 (dus het is enigszins apart dat je T4 goed is en je T3 niet)… Je T3 hoort normaliter tussen de 1,2 en 3,4 nmol/l te liggen… en je FT3 tussen de 3 en 8 pmol/l… Hoe dan ook is je TSH VEEEEL te laag, wat in veruit de meeste gevallen op een overactieve schildklier oftewel hyperthyreoïdie duidt. Hyperthyreoïdie is heel vaak het gevolg van (het beginstadium van) de ziekte van Graves of een schildklierontsteking. Ik ben overigens GEEN arts, dus voor uitsluitsel zul je je huisarts of internist-endocrinoloog moeten raadplegen. Wat hebben je artsen je tot nog toe medegedeeld en aanbevolen?

  393. Beste, Ik heb bloed laten prikken februari jongstleden omdat ik allemaal vreemde klachten had. Nu is er uitgekomen dat mijn TSH 13,4 is en t4 vrij Thyoxine 11,8. Nu zegt mij dit allemaal niets en heeft me huisarts op dat moment niet gehandeld… en zei dat me waarde goed waren. Aangezien mijn klachten erger worden en dus echt niet verbeteren opnieuw de huisarts gebeld en kreeg een andere arts van de praktijk en zei dat de waarde wel degelijk te hoog waren. Ik moest vandaag opnieuw prikken. Maar mijn vraag is, had er in februari al iets gedaan moeten worden? En zijn de waarden te hoog? Want ik snap er namelijk geen bal van…

    • Welke eenheid stond er achter je FT4? In Nederland wordt meestal pmol/l gebruikt en soms ng/dl of nmol/l… Er zijn echter ook nog de eenheden ng/l, ng/ml en pg/ml die weleens voor T4 en FT4 worden gebruikt. Of een FT4 van 11,8 goed of slecht is, is 100% afhankelijk van de gebruikte meeteenheid. Als je ervan uitgaat dat FT4 volgens de meeste instanties tussen de 8 t/m 26 pmol/l moet zijn, dan valt een FT4 van 11,8 netjes binnen de grenswaarden. Andere grenswaarden voor FT4 in “picomol per liter bloed” zijn 7,0 tot 16 pmol/l en 10 tot 23 pmol/l… In al deze gevallen zit je met 11,8 binnen de grenzen… Maar als er bijvoorbeeld sprake is van 11,8 NG/DL, dan zit je veel te hoog (grenswaarde FT4: 0,7 tot 1,8 ng/dl)… Ik neem aan dat achter je TSH de eenheid mU/l stond… In dat geval is jet TSH veel te hoog. De grenswaarden voor TSH zijn namelijk 0,4 tot 4,0 mU/l… Ik ben geen arts, dus uitspraken over individuele schildklierwaarden kan en mag ik niet doen… Maar mocht er in zijn algemeenheid sprake zijn van een TSH van 13,4, dan is er sprake van een veel te hoge TSH-waarde. Men zal in dat geval de FT4 controleren om te kijken WAAROM de TSH afwijkt. Als er vervolgens een FT4 van 11,8 pmol/l wordt geconstateerd, kan ik me voorstellen dat een arts deze waarde als “goed” beschouwt… Feit blijft dat de TSH-waarde veel te hoog is, dus de vraag blijft WAARDOOR deze verhoogde TSH wordt veroorzaakt. Is het niet door een tekort aan schildklierhormonen, dan zal het ergens anders door komen… Meestal zal een arts een vervolgonderzoek instellen… al is het maar een tweede bloedwaardebepaling van de TSH en FT4 na 3 of 6 maanden.

  394. Ik heb 9 jaar geleden de diagnose Hashimoto gekregen. Vanaf die tijd loop ik steeds te sukkelen met instellen van de Euthyrox. De TSH waarden voor mij moet net iets onder de 1 zijn en mijn FT4 20. Periode ging het goed, maar 3 maanden geleden was mijn TSH 4.4, moest ophogen van mijn huisarts, nam 100 mcg en kwart erbij komt het op 125 mcg. Laatst weer bloed geprikt, waarden TSH 0,14 en FT4 30, moest weer een kwart minderen. Dokter vroeg of ik aan het hyperen was, dat is niet zo. Hele gebied bij mijn keel doet zeer en er blijft constant slijm vastzitten. Wat zeggen de waardes van een te hoge FT4? Heeft het vastzittende slijm ook met de schildklier te maken? Gr. Passie

    • Beste Passie, Wellicht is er sprake van Hashimoto-thyreoïditis… Dit is een bekende vorm van schildklierontsteking die veel voorkomt onder Hashimoto-patiënten. Afhankelijk van de aard, ernst en het stadium/beloop van de thyreoïditis kan er zowel sprake zijn van een te hoge of te lage schildklierhormoonwaarden (FT4, FT3, T4, T3 en rT3). Omdat er in jouw meerdere factoren zijn die deze schildklierhormonen direct beïnvloeden (auto-immuunverstoring, schildkliermedicatie, eventuele schildklierontsteking e.a.) zal de verhoogde FT4 het gevolg zijn van dit totaalplaatje. Hashimoto-thyreoïditis begint vaak met een harde, niet-pijnlijke vergroting van de schildklier -die rubberachtig en/of knobbelig aanvoelt- en een gezwollen gevoel in de hals. Ik snap nooit zo goed dat veel artsen EXTREEM gefocust zijn op de TSH. De TSH is vooral nuttig om een schildklierprobleem te ontdekken, maar als je toch al weet dat iemand Hashimoto heeft, is TSH naar mijn ondeskundige mening helemaal niet zo relevant. Je schildklier produceert na 9 jaar Hashimoto waarschijnlijk nauwelijks nog hormonen, dus hoeveel TSH tevergeefs je schildklier probeert te stimuleren, doet er in jouw geval niet zo veel meer toe. Zolang een schildklierpatiënt zich goed voelt, moet je naar mijn mening NIET zomaar de schildkliermedicatie aanpassen, althans NIET puur en alleen omdat de TSH te hoog of te laag is… In jouw geval is denk ik vooral de FT3 belangrijk om te weten. Misschien gaat er iets mis met de conversie van T4 naar T3… En laat eventueel een echo van je schildklier maken. Uiteindelijk gaat het erom dat er voldoende vrij beschikbaar T3 aanwezig is en dat er een buffer is qua vrij beschikbaar T4. Veel mensen met Hashimoto-thyreoïditis hebben overigens ook andere endocriene aandoeningen, al dan niet op auto-immuniteitsbasis… Hierbij valt te denken aan diabetes mellitus, bijnierinsufficiëntie, bijschildklierinsufficiëntie, pernicieuze anemie, gewrichtsreuma, syndroom van Sjögren, systemische lupus erythematodes (SLE), et cetera. Misschien is het handig om eens met een specialist om de tafel te gaan zitten, al is het maar uit voorzorg… Ben je momenteel onder behandeling van je huisarts of van een internist-endocrinoloog? Ik probeer je absoluut niet te beangstigen of ontmoedigen, maar als je je verder goed voelde, vind ik die ophoging qua schildkliermedicatie heel vreemd. Heel veel sterkte & beterschap! Groeten, Paul

    • Dankjewel voor je reactie en goede uitleg Paul! Liep jaren geleden bij een endocrinoloog en heeft me terug verwezen naar de huisarts. Ik heb al mijn lab bloeduitslagen bij elkaar gezocht en nog nooit is er voor T3 geprikt, wel altijd de TSH en FT4. Vandaag bij de dokter geweest en heb doorgegeven dat ik ook de Ft3 geprikt wil hebben, was geen probleem. Ook verteld dat er nog nooit een echo van mijn schildklier gemaakt is, gelijk een verwijsbrief gekregen en er wordt vrijdag een echo gemaakt. Zoals je al zegt dat de kans bestaat dat er meerdere auto-immuunziektes kunnen optreden bij de ziekte van Hashimoto… klopt helemaal! Ik heb spierreuma, fibromyalgie, syndroom van Tietze en een vitamine B12-tekort, daar krijg ik 2 injecties per week voor. Als je Hashimoto hebt, bestaat de kans ook dat je een B12-tekort hebt, wat in mijn geval zo is. De klachten lijken heel veel op elkaar. Maar goed, eerst de echo afwachten. En over 3 maanden moet ik pas bloedprikken. Nogmaals bedankt Paul!

    • Heel graag gedaan! En onwijs goed om te horen dat je serieus wordt genomen door je arts! Als je een vitamine B12-tekort hebt in combinatie met schildklierproblemen, laat dan ook eens je vitamine D en ijzer controleren. Ik komt echt honderden schildklierpatiënten tegen die zowel een vitamine B12-tekort als een vitamine D-tekort als een ijzertekort hebben. De onderlinge causale en correlatieve verbanden zijn vooralsnog onduidelijk, maar dat deze synergetische situatie zo vaak voorkomt, is echt stuitend. Ik hoop dat je heel snel meer duidelijkheid krijgt over je situatie! Groeten, Paul

    • O ja, doordat ik spierreuma heb, heb ik bijna een jaar prednison geslikt, wat helaas niet heeft geholpen… Sinds die tijd kan het natuurlijk ook zijn dat mijn schildklier van slag is door de prednison, daardoor is mijn lichaam zieker geworden.

    • Prednison/Prednisolon staat er inderdaad om bekend dat het de schildklierfunctie en schildklierwaarden sterk kan beïnvloeden. Of dit medicament direct/primair tot chronische schildklierklachten kan leiden, durf ik niet te zeggen, maar ik sluit een onderling verband zeker niet uit. Vooral ook de T4 en FT4 worden enorm beïnvloed door Prednison. (bron + bron)

    • Hoi, FF een update. Heb de uitslag van de echo gekregen, de schildklier is te klein. Dokter zei dat het door de Hashimoto komt. Ben allang blij dat er niks engs te zien was! Ik houd me nu gewoon aan de dosis van 100 mcg Euthyrox en hoop dat het snel weer onder controle is. Grt. Passie

    • Dankjewel voor de update; hopelijk gaat het snel beter met je zodra de dosering van de Euthyrox zich heeft geoptimaliseerd/gestabiliseerd in je bloedbaan!

  395. Bij mij hebben ze in oktober 2014 de ziekte van Graves geconstateerd, kreeg Strumazol 30 mg per dag en een halve Thyrax. Nu in mei weer bloed laten prikken en toen was mijn TSH 6.7 en T4 13. De arts schreef dat ik de Thyrax verhogen moest en 3x per week 1 hele Thyrax moet slikken. Wat ik niet begrijp is waarom niet de Strumazol verlagen? En nu voel ik me de laatste week steeds slechter worden. Ik voel me wankel, mijn hoofd doet raar, alsof alles langs mij heen gaat… Heb steken in mijn buik en noem maar op… Durf niet de deur uit, bang dat ik flauwval. Iemand hier ervaring mee met dit alles? En waarom de Strumazol niet verlaagd wordt? Vriendelijke groet, Jackie

    • Voor antwoorden, ervaringen en suggesties van ‘ervaringsdeskundigen’ met de ziekte van Graves kun je je vraag denk ik beter stellen onder dit artikel over Graves. Sterkte ermee!

  396. Beste Paul, Zou je hier eens naar kunnen kijken: Tsh 1.6; Vrij T4 0,95; Vrij T3 2,7… Heb de uitslagen net. Voel me extreem moe, vocht vasthoudende benen, neerslachtig, snel blauwe plekken, 10 kg aangekomen in 1 jaar. Ogen die snel achteruitgaan. Verder cortisol 0.3. Arts wil schildklier behandelen met thyroid epa en heeft het over metabool syndroom. Het gesprek was in het Frans, dus begreep het niet helemaal. Groet!

    • Beste Lae, Je TSH valt binnen de grenswaarden… Je FT4 hoort echter tussen de 8 en 26 pmol/l te liggen en is met 0,95 dus veel te laag. En je FT3 hoort tussen de 3 en 8 pmol/l te liggen en is met 2,7 dus ook te laag. Je hebt geen eenheid achter de getallen gezet, dus ik weer niet eens of de maat waarmee je arts de grootheid van je schildklierwaarden heeft uitgedrukt daadwerkelijk pmol/l is. Dit is natuurlijk wel ONTZETTEND relevant. De kans dat je arts een andere maatstaf heeft gebruikt bestaat, vooral ook aangezien je het hebt over een Franstalig consult. Als er daadwerkelijk sprake is van waardes in pmol/l, dan heb je veel te weinig schildklierhormonen in je bloedbaan. Normaliter wordt er in dat geval levothyroxine en/of liothyronine voorgeschreven. Ik zou niet weten wat je arts met “thyroid epa” bedoelt. EPA is een meervoudig onverzadigd omega 3-vetzuur, namelijk eicosapentaeenzuur, wat onder andere in supplementvorm (visoliecapsules) bestaat… Maar wat dit met je schildklier te maken heeft, durf ik niet te zeggen. persoonlijk zou ik me nogmaals duidelijk laten inlichten door de arts die verantwoordelijk is voor je tests en eventuele diagnoses. Sterkte & groeten, Paul

    • Dank je Paul. Ik zal iets meer details geven. Ik woon in België vandaar dat het gesprek in het Frans ging. TSH is 1.6 de waarde die erachter staat is mIU/L. Vrij T4 0.95 waarde ng/dl. Vrij T3 2.7 ng/l. Medicijn is Thyroid erfa. Mijn huisarts was heel verontwaardigd dat ik deze diagnose kreeg omdat ik volgens hem binnen bandbreedtes val. Heb echter veel klachten.

    • Dank je paul, nu met eenheden; Tsh 1,6 mIU/L; Vrij T4 0,95 ng/dl; Vrij T3 2.7 ng/L… Medicijn thyroid erfa. Huisarts zwaar verontwaardigd dat ik dit medicijn krijg. Volgens hem niks aan de hand. Vrij Cortisol 0.3 ug/dl.

    • Erfa Thyroid Canada is een bio-identiek schildklierhormoon, wat betekent dat het dierlijk schildklierpoeder is; meestal vermalen schildklierweefsel van koeien of varkens. Erfa wordt geproduceerd door Pfizer/Park Davis, geproduceerd in België, en gedistribueerd vanuit Canada. Ik vind het gek dat je arts dit middel voorschreef, aangezien het door vele artsen als dubieus wordt beschouwd. Dat je waarden in “milli-eenheden per liter”, “nanogram per deciliter” en “nanogram per liter” waren genoteerd (waarden die in Nederland vrij ongebruikelijk zijn), verklaart een heleboel en zet de getallen ineens in een heel ander daglicht. Hiermee verkrijg je ineens TOTAAL andere schildklierwaarden. Wat voor soort arts heeft je in eerste instantie Erfa voorgeschreven? Ik kan me in elk geval voorstellen dat je huisarts verontwaardigd was… Wat stelde je huisarts verder voor? De klachten die je beschrijft zouden bijvoorbeeld ook te maken kunnen hebben met een niet-schildklier-gerelateerd probleem… Bijvoorbeeld een tekort aan vitamine D, vitamine B12, ijzer of iets totaal anders…

  397. Paul, mijn ijzer staat op 117 en mijn vitamine B12 op 483. Magnesium, kalium en natrium ook allen goed.

  398. Ben langs een sportarts gegaan wegens klachten: stramme pijnlijke spieren, veel kwetsuren gekend afgelopen jaar, overdag moeten bijslapen, op 40 dagen bijna 10kg aangekomen ondanks ik op mijn eten let en 3x per week sport. In bloedwaarden terug te vinden: zeer lage Vit D, zijnde 9.1 i.p.v. minimaal 30, en TSH 2.88 (waarden 0.27 – 4.20) en FT4 12.3 (waarden 12.5 – 21.2). Sportarts zei dat als hij dit zou voorleggen aan een endocrinoloog, deze geen medicatie zou voorschrijven. Vanuit sportmedisch punt zou hij dit wel doen. Mijn HA heeft dus opgestart voor een kuur van 3 maanden, dagelijks 1 tabletje van 25mg L-Thyroxine. Graag jullie bevindingen binnen deze.

    • Beste Erik, Het laboratorium dat je bloedwaardebepaling heeft uitgevoerd, hanteert een FT4-ondergrens van 12,5 pmol/l, waar je echt NET onder valt. Veel andere artsen en instanties hanteren echter ondergrenzen voor FT4 tussen de 8,0 en 10,0 pmol/l, waar je nog best een eindje boven zit. Je FT4 is hoe dan ook aan de lage kant, maar theoretisch gezien niet TE laag. Is toevallig ook je FT3 gecontroleerd? Een endocrinoloog zal -louter op basis van de door jou genoemde schildklierwaarden- in ieder geval geen schildkliermedicatie voorschrijven, aangezien je TSH hoog-normaal en je FT4 laag-normaal is. In zo’n geval wordt er doorgaans voor gekozen om na 3 of 6 maanden nogmaals een bloedwaardebepaling te doen om het verloop en de ontwikkeling van je TSH/FT4/FT3 in kaart te brengen. Ik kan me echter voorstellen dat je sportarts adviseert en handelt naargelang jouw huidige (individuele) klachten en symptomen. Als ik in jouw schoenen stond, zou ik in ieder geval niet zomaar aan de haal gaan met exogene schildklierhormonen en liever nog een tijdje aankijken, aangezien er (nog) niet echt sprake is van een duidelijk aantoonbare schildklierfunctiestoornis. De klachten die je beschrijft passen bovendien niet uitsluitend bij schildklierproblemen, maar evengoed bij tekorten aan bepaalde vitamines en mineralen, waaronder een vitamine D-tekort, ijzertekort en vitamine B12-gebrek. Misschien is het een idee om ook je ijzer en B-vitamines eens te laten controleren, alvorens te beginnen met schildkliermedicatie? Let wel: ik ben GEEN arts, dus dit is slechts mijn persoonlijke, ondeskundige mening. Sterkte & groeten, Paul

  399. Beste Paul, Ik wil heel graag de schildklier genezen. Ik heb mijn voeding aangepast om dit te ondersteunen. Ik eet geen granen meer. Helaas zijn mijn waardes verslechterd. Ik begrijp niet goed wat ik kan doen om het te verbeteren. Mijn waardes: Feb 2013: TSH 2,27; T4 13,4… April 2014: TSH 2,8; T4 12,5… April 2015: TSH 19,65; T4 vrij 9,8… Dank u wel en een fijne dag!

    • Beste Ardi, De genezing van een schildklierfunctiestoornis is iets medisch waar ik je helaas niet bij kan helpen. Sowieso kun je een zieke schildklier niet genezen door louter granen uit je dieet te bannen. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak kan een schildklierprobleem zelfs ongeneeslijk zijn. Logischerwijs zijn er volop aanwijzingen dat een gezonde leefstijl (gevarieerd, uitgebalanceerd en natuurlijk eten + voldoende bewegen) kan bijdragen aan de genezing van de meest uiteenlopende gezondheidsklachten, maar als het zo gemakkelijk zou zijn om gecompliceerde gezondheidsproblemen te genezen, zou niemand ziek zijn. Wellicht is het handig om eens mer je arts om de tafel te gaan zitten? Je TSH is in 3 jaar tijd gestegen van 2,27 naar 19,65. En je FT4 is in 3 jaar tijd gedaald van 13,4 naar 9,8. Het ziet er dan ook naar uit dat je schildklier steeds minder schildklierhormonen aanmaakt, waardoor je hersenen steeds meer TSH aanmaken om (helaas tevergeefs) je schildklier te stimuleren tot aanvullende hormoonproductie. Heeft je arts gesproken over de onderliggende oorzaak van deze ontwikkeling? Zo zou er bijvoorbeeld sprake kunnen zijn van een schildklier-auto-immuunaandoening… In zo’n geval valt je immuunsysteem je schildklier aan, waardoor de schildklier uiteindelijk stopt met de productie van hormonen. In zo’n geval zit er helaas weinig anders op dan synthetische schildklierhormonen in de vorm van schildkliermedicatie innemen. Heel veel sterkte in ieder geval! Groeten, Paul

  400. Hallo, Ik heb net de bloeduitslag gekregen en ziet er als volgt uit: TSH: 3,176; T4: 0,98; T3: 2,8… Wat moet ik hiervan denken? Ik voel me niet optimaal, ben vlug buiten adem (trap op lopen), hoge cholesterolwaarden. Kan ik best meer of minder schildklierhormoon nemen? Mijn dank, Carine P.S. Is het nu best om een TSH zo laag mogelijk of zo hoog mogelijk te hebben?

    • Je TSH valt netjes binnen de grenswaarden en doet er in dit geval dus niet zo gek veel toe. Vooral je extreem lage T4 valt op. Je ’totale’ (gebonden + vrije/ongebonden) T4 hoort tussen de 64 en 154 nmol/l te liggen. Dus 0,98 is VEEL te laag. Weet je toevallig ook de waardes van je ongebonden/vrije T4 en T3 (FT4 en FT3)? Ik verwacht namelijk dat men niet je T4/TT4, maar je vrije FT4 heeft gemeten… Even ter illustratie: TSH STIMULEERT enkel de productie van schildklierhormonen. Aangezien je schildklierhormonen in de vorm van Thyrax slikt, zal je lichaam automatisch minder z’n best doen om schildklierhormonen te produceren, waardoor het niet gek zou zijn geweest als je TSH zou hebben afgeweken van de norm. Desondanks valt je TSH TOCH netjes binnen de grenswaarden… Je T4 is een inactief schildklierhormoon dat eerst moet worden omgezet naar T3. Je T3 valt netjes binnen de grenswaarden, wat positief is, maar dat je T4 zodanig laag is, blijft desalniettemin vreemd. Of je meer of minder Thyrax moet gebruiken is niet aan mij op te bepalen, want ik ben GEEN arts. Welk advies heb je van je arts gekregen toen deze ietwat vreemd uitziende bloedwaardebepalingen werden overhandigd?

  401. Beste Paul, Sinds 2006 heb ik Hashimoto en hoewel er veel verbeterd is, voel ik me nog altijd niet helemaal goed. Klachten: sterk wisselend moe, passief en somber. Ik krijg via de huisarts B3, die zijn nu goed. B12 was laag, is nu goed. Mijn laatste waarden waren op 12-11-’15: TSH 0,41 / FT4 15.6. TSH zit al jaren onder de 1. Zou ik toch iets moeten veranderen? Groet, Annemarie

  402. Beste Paul, Ik ben momenteel 3.5 maand zwanger. Mijn TSH waarde is mee geprikt vanwege mijn overgewicht. Hier kwam een TSH-waarde uit van 3.9. Het T4 was 14.9. Moet ik mij zorgen maken? Kan het door de zwangerschap komen? Wat zijn vaak de vervolgonderzoeken hierbij? Alvast bedankt voor je reactie!

    • Het is vrij gebruikelijk dat schildklierwaarden ietwat afwijken tijdens de zwangerschap. Een TSH van 3,9 is wel hoog-normaal, maar valt desalniettemin nog net binnen de grenswaarden. En wat nog belangrijker is: je vrije T4 valt ergens in het midden van de grenswaarden (8 tot 26 nmol/l). Ik betwijfel dan ook of er reden is tot bezorgdheid en ben vooral benieuwd naar wat je arts van deze schildklierwaarden vond.

  403. Ik zie hier mensen over TSH waardes, dus ik waag ook een gokje om mijn vraag te stellen, waar ik niet geheel een antwoord op krijg bij mijn eigen dokter. Ik heb sinds maandag de waardes van mijn schildklier binnen. TSH 6,6 en T4 14. Nu heeft mijn arts als proef voorgesteld medicijnen, omdat ik er toch wel wat klachten van zou kunnen hebben, die ik ook wel enigszins ervaar. Maar nu de vraag, de T4 waarde is goed, dat wil dus zeggen milde (subklinische) hypo… Daar wordt toch over het algemeen geen medicijnen voor voorgeschreven? Of toch wel? Ik wil namelijk niet klakkeloos medicijnen gaan slikken, ik ben ook bang voor medicijnen en wil ze al zeker niet slikken voor iets wat niet ernstig is. Althans, is het wel iets wat ernstig zou kunnen worden met deze waarde? Dus een voorloper van hypothyreoïdie?… Ik zit constant in dubio wat te doen, dat mogen duidelijk zijn. In het kort, zijn mijn waardes slecht genoeg voor medicijnen, of heeft mijn arts ze te snel voorgeschreven?

    • De meeste doktoren zullen niet op basis van 1 enkele, mild afwijkende bloedwaardebepaling van de TSH schildkliermedicatie voorschrijven. Althans, niet als de FT4 en FT3 er verder prima uitzien. Meestal worden de TSH en FT4 na 3 of 6 maanden nog een keer gemeten om het verloop en de ontwikkeling van de schildklierwaarden in kaart te brengen. Mocht hieruit blijken dat de TSH verder is gestegen en dat de FT4 (verder) is gedaald, dan wordt meestal tot behandeling met schildkliermedicatie overgegaan. Ik kan en mag me niet mengen in jouw individuele behandeling, maar dit is naar mijn ONDESKUNDIGE opvattingen wat er over het algemeen gebeurt in geval van een opzichzelfstaande verhoogde TSH die al dan niet duidt op veronderstelde subklinische hypothyreoïdie.

  404. Hallo, mijn TSH waarde is 4,47 gebleken. Dit is me doorgegeven door de huisarts na bloedonderzoek. Wat kan ik doen om die weer onder de 4 te krijgen?

    • Je kunt je TSH niet rechtstreeks beïnvloeden, althans niet dusdanig doelbewust/doelgericht. Je TSH is namelijk afhankelijk van de hoeveelheid schildklierhormonen in je bloedbaan. Over het algemeen geldt dat je TSH stijgt naarmate je schildklierhormonen dalen. De vraag is dus WAAROM je schildklierhormonen eventueel dalen. Is ook je FT4 gemeten en heeft je huisarts hier iets over gezegd?

  405. Hallo, mijn T-SHIRT waarde is 4,47 gebleken. Dit is me doorgegeven door de huisarts na bloedonderzoek. Wat kan ik doen om die weer onder de 4 te krijgen?

    • Sorry domme aanvulfout. T-shirt is fout. Moet TSH zijn.

  406. Graag een reactie op de volgende verandering in schildklierwaardes. 2014 t4 thyroxine FT4 16,5 2015 14,4 2014 0,55 tsh 2015 0,55 De huisarts zou bellen over minder Thyrax. Ik heb nu 200. Zo vreemd ineens die verandering. Ik heb al 14 jaar Thyrax. Hartelijke groet, Gonny uit Amersfoort

    • Als ik het goed lees, is je FT4 in een jaar tijd van 16,5 naar 14,4 gezakt en is je TSH hetzelfde gebleven, namelijk 0,55. Als je al jaren Thyrax gebruikt is een verschil van 2,1 (bij 2 momentopnames waar een jaar tussen zit) qua FT4 niet ongewoon. De hoeveelheid vrije, ongebonden schildklierhormonen in je bloedbaan zullen namelijk nooit precies gelijk blijven, maar continu schommelen. Het gaat hier om twee momentopnamen met een tussentijd van een jaar, dus van een concrete “verandering” is dan ook niet per definitie sprake. Al met al zal men proberen om je FT4 tussen de 8 en 26 pmol/l te houden. Beide momentopnames (zowel 2014 als 2015) vielen binnen deze referentiewaarden. Dus als ik je schildklierwaarden naar behoren interpreteer, snap ik niet zo goed van welke concrete verandering sprake zou moeten zijn… Zeker niet als je TSH en FT3 onveranderd zijn gebleven. Mocht je FT4 bij volgende bloedwaardebepalingen opnieuw met >2 punten blijken te zijn gedaald (of zelfs onder de minimumreferentiewaarde van 8,0 zijn gezakt), dan kun je wel degelijk van een negatieve ontwikkeling spreken. Ik ben echter GEEN arts, dus wellicht zie ik iets over het hoofd.

    • gonny Goertz

      Paul even opnieuw die waarde. Ik heb het erg onoverzichtelijk gemeld zie ik nu. 2013 TSH 0,67; 2014 TSH 0,55; 2015 TSH 0,26. De huisarts belde dat het raar was. Ik heb nu een verlaging van de Thyrax van 200 naar 175. Over 6 weken weer bloed prikken. FT3 heb ik niet op mijn lijstje staan wel FT4. 2013 21,2; 2014 16,5; 2015 14,4. Lieve groet, Gonny

    • Als je TSH in 2 jaar tijd (en over 3 bloedwaardebepalingen) gestadig van 0,67 naar 0,26 is gezakt en je FT4 van 21,2 naar 14,4, dan is er inderdaad sprake van een aanhoudende daling. Het is niet 1-2-3 vast te stellen waardoor deze daling wordt veroorzaakt. Sowieso valt je FT4 nog altijd netjes binnen de grenswaarden. Je TSH was voorheen te hoog (>4) en nu ietwat te laag (<0,4). Een zich ontwikkelende daling van FT4 is doorgaans geen goed teken, maar zolang er geen sprake is van een TEKORT aan FT4 is er (naar mijn ondeskundige mening) vooralsnog geen reden tot paniek. Mocht je FT4 richting de ondergrens van 8,0 zakken en je TSH verder onder de benedengrens van 0,4 zakken, dan wordt het een ander verhaal. Aangezien je Thyrax gebruikt, hoe ziet de geschiedenis van je schildklier eruit? Dus WAAROM werkt je schildklier te traag? Heb je een verleden met centrale, primaire of secundaire hypothyreoïdie, behandelde hyperthyreoïdie, een schildklieroperatie, de ziekte van Hashimoto, de ziekte van Graves, schildklierknobbels, schildklierontsteking, een conversieprobleem (omzetting van T4 naar T3) of een ander schildklierprobleem? Of anders problemen met hypofyse/hypothalamus of tekort aan het bijnierhormoon cortisol door bijnieruitputting...

  407. Geachte, Ik had september 2014 last van hartritmestoring medicatie van cardioloog o.a. Cordarone 200 mg. Januari 2015 test TSH 21.589, Cordarone verlaagd naar 100 mg. Tijdens mijn vakantie in Spanje voelde me niet goed in Benidorm naar de cardioloog gegaan verhaal verteld, vermoeid enz. Na enkele onderzoeken moest ik direct stoppen met Cordarone (kreeg Sotalol) ik voelde me na enkele dagen een stuk beter. Na 14 dagen terug bij die Spaanse cardioloog (eerst bloed afgenomen). De TSH was nu 4.7, was 21.6. Weer terug van vakantie 27-04 TSH controle 6.132. De mij behandelende Cardioloog op 12 mei bezocht voor controle wijzigde de Sotalol weer naar Cordarone. Op 27-05 wederom test TSH nu 11.848 voel me ook niet lekker. Wat te doen?

    • Beste Arie, Ben je naast hartpatiënt ook schildklierpatiënt of niet? En heeft je ‘eigen’ cardioloog je ook verteld WAAROM hij je opnieuw Cordarone heeft voorgeschreven? De werkzame stof in Cordarone is namelijk amiodaron. Dit medicament wordt verkregen uit een jodiumrijke vorm van benzofuraan, een stof met bepaalde structurele eigenschappen die thyroxine (T4) overlappen. Er zijn dan ook gevallen bekend waarin amidoron overduidelijk schildklierklachten veroorzaakt. In 14 tot 18% van de patienten die worden behandeld met amiodaron treedt een (tijdelijke of permanente) schildklierfunctiestoornis op… Er zijn zelfs termen voor schildklierproblemen die expliciet worden veroorzaakt door amiodaron, namelijk “amiodaron-geïnduceerde thyreotoxicose” (AIT) en amiodarone-geïnduceerde hypothyreoïdie (AIH). Het is dan ook goed om hier rekening mee te houden. Schildklierklachten door amiodaron treedt op doordat dit anti-arytmicum de activiteit van het enzym jodothyronine-dejodase type 1 onderdrukt, waardoor de perifere conversie van thyroxine (T4) naar tri-joodthyronine (T3) wordt belemmerd en de netto opbrengst van T4 en ‘reverse T3’ (rT3) daalt. Uiteindelijk zullen de bloedwaarden van T4 en rT3 stijgen en de T3-bloedwaarde dalen (met 20 tot 25% binnen enkele weken). Amidoron verhindert de toegang van T4 en T3 in de perifere weefsels. Daarom zal de T4-bloedwaarde bij behandeling met Amidoron binnen 1 tot 4 maanden met gemiddeld 40% toenemen t.o.v. VOOR de behandeling. Dit zou op zichzelf niet per se HOEVEN wijzen op hyperthyreoïdie of thyreotoxicose; remming van de enzymactiviteit van de dejodase-enzymen in de hypofyse door toedoen van feedbackregulatie wordt namelijk hoofdzakelijk gezien tijdens de eerste 1 tot 3 maanden en leidt tot een stijging in schildklier-stimulerend hormoon (TSH). De serum-TSH-waarden zakken meestal terug naar normaal binnen 2 tot 3 maanden doordat T4-concentraties voldoende stijgen om de afgenomen T3-productie te boven te komen. De respons van TSH op TRH kan eventueel ook afnemen. Dit is niet altijd het geval, dus het kan raadzaam zijn om dit goed te (laten) controleren. Daarnaast kan amiodaron/Cordarone (en diens metabolieten) een direct cytotoxisch effect hebben op folliculaire schildkliercellen, wat een destructieve schildklierontsteking tot gevolg kan hebben. Ik ben GEEN arts en kan dus geen uitsluitsel geven, maar afwijkende schildklierwaarden zijn bekende bijwerkingen van verschillende bètablokkers/antiarrhythmica/anti-aritmica. In veel gevallen zijn deze afwijkende schildklierwaarden ‘bijwerkingen’ die je op de koop toe zult moeten nemen. In sommige gevallen (bijvoorbeeld bij schildklierontsteking/thyreoïditis) dient er echter te worden ingegrepen. Je TSH is in dit verhaal een mogelijke indicator, maar het draait om het ’totaalplaatje’. Wat er in je verhaal ontbreekt is dan ook WAT er aan de hand was met je schildklier, hoe de overige schildklierwaarden (T4, FT4, T3, FT3 en rT3) eruitzagen, en WAAROM men je medicijnen tot twee keer toe heeft gewijzigd. Aangezien ik GEEN arts ben, kan ik hier helaas niets zinnigs over zeggen. Overigens zijn amiodaron en sotalol allebei werkzame stoffen die het hartritme beïnvloeden, maar welk middel de voorkeur verdient, is volkomen afhankelijk van de individuele patiënt en van WELKE hartritmestoornis sprake is. Persoonlijk zou ik dan ook om opheldering vragen bij het ziekenhuis. (bron + bron + bron) Sterkte & groeten, Paul

    • Arie Kardolus

      Geachte Paul, Bedankt voor je uitgebreide informatie. Ik ben nog geen schildklierpatiënt. Cordarone had/heeft een iets sterkere werking. Op 14-09-14 was de T4 1.10 en de T3 3.4. Op 05-01-2015 was de T4 1.16 en de T3 2.7. Op 27-04-15 was de T4 1.07 en de T3 2.07. Op 27-05-15 was de T4 1.11 en de T3 is niet vermeld. Met vriendelijke groet, Arie

    • Beste Arie, De referentiewaarden die door veel artsen en laboratoria worden gehanteerd voor schildklierhormonen zijn als volgt… Gebonden T4: 64 – 154 nmol/l; Vrij T4: 8 – 26 pmol/l; Gebonden T3: 1,2 – 3,4 nmol/l; Vrij T3: 3 – 8 pmol/l. Je T3 valt dus MEESTAL redelijk netjes binnen de grenswaarden, maar je T4 is EXTREEM laag. Zolang je T3 toereikend is, hoeft een tekort aan T4 niet per se tot klachten te leiden… T4 is namelijk geen actief schildklierhormoon; T3 daarentegen wel. T4 moet dan ook eerst worden omgezet in T3 middels dejodinatie, alvorens het door je lichaamscellen kan worden gebruikt. Toch KAN een dergelijk laag T4-niveau wel een duidelijke indicator zijn van schildklierproblemen. Aangezien ook je TSH op meerdere momenten veel te hoog was, snap ik niet zo goed waar men mee bezig is. Ben je nog nooit op consult geweest bij een schildklierspecialist (internist-endocrinoloog)? Nogmaals: ik ben GEEN arts, dus ik ben niet bevoegd -laat staan capabel- om conclusies te trekken aan de hand van individuele bloedwaardebepalingen, maar je verhaal komt naar mijn ondeskundige mening nogal vreemd over. Een veel te lage (F)T4 in combinatie met een veel te hoog TSH wijst namelijk maar al te vaak op een traag werkende schildklier. Logischerwijs KAN dit het directe gevolg zijn van de amiodaron/Cordarone… En dat er na 8 maanden nog altijd geen fatsoenlijke/stabiele schildklierwaarden zijn bereikt, zou kunnen komen door het meermaals wisselen van medicatie… Maar dan nog lijkt het me wenselijk om opheldering te krijgen over de exacte oorzaak van je afwijkende schildklierwaarden. Ik vind het dan ook vooral vreemd dat je artsen je in het ongewisse laten. Nogmaals sterkte toegewenst!

  408. Hallo, Ik heb sinds april een verhoogd T4-waarde van 23.6 en mijn TSH is 0.58. Ik heb geen schildklier meer en ik slik 125 mcg Euthyrox is dat wel voldoende? Voel mij namelijk niet zo als ik moet zijn. Graag u reactie Mvg G

    • Beste Geertje, Het ‘vrije’ oftewel ongebonden T4 hoort tussen de 8 en 26 nmol/l te liggen. Je FT4 zit dus aan de hoog-normale kant, maar is naar medische maatstaven zeker niet TE hoog. Zelfs je TSH valt met 0,58 netjes binnen de ‘normaalwaarden’ (van 0,4 tot 4,0), wat voor iemand zonder schildklier absoluut niet vanzelfsprekend is. Ik ben GEEN arts en kan dus geen uitspraken doen over individuele schildklierklachten, maar op het oog zien deze waardes er prima uit. Mocht je je slecht blijven voelen, dan zou je eventueel langs de huisarts kunnen gaan. Ik weet niet wat je exacte klachten zijn, maar schildklierpatiënten kampen relatief vaak met tekorten aan vitamine D, vitamine B12 en/of ijzer, waardoor men zich eveneens “slecht” kan voelen. Sterkte & groeten, Paul

  409. Beste Paul, Ik heb een aantal vragen en ik hoop dat jij daar de antwoorden op weet. Je bent altijd uitgebreid en heel duidelijk. Heel fijn. Ik slik ondertussen een week of 10 Thyrax, ik word dus nog ingesteld op de juiste dosis. Bij de laatste keer bloedprikken hebben ze ook mijn anti TPO geprikt en die was 1000. Er werd mij verteld dat ik dus zeker de ziekte van Hashimoto heb. Nu zie ik ook wel andere opties voorbij komen. Is het inderdaad zo zwart wit en kan je nu zeggen dat ik dat heb gezien de antistoffen? Er werd ook aangegeven dat de anti stoffen behoorlijk hoog waren, dus dat mijn schildklier snel spastisch gaat doen en er helemaal mee stopt. Volgende vragen… Als mijn schildklier inderdaad helemaal niet meer werkt hoe lang kan je dan zonder medicatie? Hoe kan je merken dat hij er helemaal mee gestopt is, of is dat een kwestie van bloed prikken? Laatste vraag… Mijn schildklier schommelt nu heel erg en dus blijft het lastig qua symptomen. Ik als leek heb dus het idee dat het makkelijker zou zijn als hij er helemaal mee stopt. Dan is het eenmalig instellen en klaar, want die schildklier kan niet meer fluctueren, want hij doet het niet meer. Of is het zo simpel niet? Alvast hartelijk bedankt, Annemieke

    • TPO-antistoffen vallen de eigen schildkliercellen aan. De antistoffen vernietigen schildklierweefsel, waardoor de schildklier te weinig (en uiteindelijk geen) schildklierhormonen meer aanmaakt. Dit is voornamelijk het geval bij de ziekte van Hashimoto. Ja, een verhoogd TPO past ook bij andere schildklieraandoeningen en schildklierstoornissen, waaronder de ziekte van Graves, maar ik neem aan dat ook je FT3 en FT4 zijn gecontroleerd. Aan de hand van het totaalplaatje wordt Hashimoto gediagnosticeerd. Alle cellen in je lijf hebben continu schildklierhormonen nodig, dus er is geen specifieke termijn waarin je ZONDER schildkliermedicijnen kunt. Bij gebrek aan (of afwezigheid van) schildklierhormonen zullen op een willekeurig moment merkbare/klinische klachten ontstaan. Daar komen steeds meer schildklierklachten bij en de klachten zullen bovendien steeds ernstiger worden… Constipatie, haarverlies, bloeddrukontregeling, uitputtingsverschijnselen, spierzwakte, gewrichtspijnen, myxoedeem, oedemateuze zwelling van handen, voeten en gezicht, depressies, geheugenverlies, cholesterolontregeling, gewichtstoename, menstruatieproblemen, zwangerschapscomplicaties, onvruchtbaarheid, verhoogde kans op infecties en hartziekten, extreme psychische problemen zoals schizofrenie, ‘Hashimoto’s encefalopathie’ (hashitoxicose/hashitoxicosis, een zeldzame vorm van thyreotoxicose), coma en uiteindelijk overlijden. Bij Hashimotopatiënten die langdurig onbehandeld blijven (omdat de ziekte over het hoofd wordt gezien) zie je daarnaast vaak ook aanvullende auto-immuunziekten… Lupus, Graves’, Sjögren’s, Addison’s, Cushing’s, et cetera. De behoefte van je cellen en organen aan schildklierhormonen verandert overigens constant. Dit is afhankelijk van onder meer lichaamsgewicht, leeftijd, totaalstofwisseling, algehele hormoonhuishouding en talloze randfactoren. Periodieke controles van je FT3 en FT4 blijven dan ook raadzaam, zo niet noodzakelijk… Zelfs al is je schildklier verwijderd… In dit artikel over leven zonder schildklier kun je er desgewenst meer over lezen. Heel veel sterkte ermee!

    • Beste Annemieke, Ook ik ben geen arts. Maar wel ervaringsdeskundige. Ik had zomer 2009 een diagnose Hashimoto. Nu slik ik geen Thyrax meer, heb geen antistoffen meer (dus Hashimoto is voorbij – gecheckt in herfst 2011). En ik voel me fit genoeg. Veel gelezen van vertaald werk door Groene Dag in België (www.groenedag.org) en stukje bij beetje toegepast. Trefwoorden: rauwkost, beweging, rust, water, frisse lucht e.d. Slow juicer aangeschaft, leve het versgeperste wortelsap. Proberen, zou ik zeggen! Ik ging ervoor om de antistoffen de wind uit de zeilen te nemen, maar ben nog veel meer ellende kwijtgeraakt, zoals een fluctuerende suikerspiegel, allergie voor nikkel, eczeem en meer… Hartelijke groet en ik hoop dat je je hierbij bemoedigd voelt! Esther

  410. Beste Paul, Weet jij of het ook mogelijk is zonder doorverwijzing van je huisarts om bij een endocrinoloog te laten onderzoeken of mijn schildklier te traag is? Ik heb mijn bloed gisteren laten prikken (vorig jaar ook al, toen had ik hoge bloeddruk) en toen zei mijn arts dat ik “tegen een te trage schildklier aan zit”, Vandaag zei ze “waardes zijn goed” (geen idee wat de waardes zijn, stond er niet bij in de mail). Van de antistoffen had ze nog geen bericht. Van alle symptomen die bij een trage schildklier horen, heb ik er heel veel: chronisch vermoeid, lage lichaamstemperatuur (dat al jaren, mijn dochter van 13 overigens ook), pijnlijke spieren (al sport ik 3x per week), dode vingers/tenen, wisselende stemmingen, geen energie, duizelig, hoge bloeddruk etc. Ben denk 1x per jaar bij de huisarts (soms minder). Heb toch het gevoel, nadat ik er ook veel over gelezen heb, dat het niet klopt dat mijn schildklierwaardes goed zoude zijn en mijn gezondheidsklachten wel degelijk met mijn schildklier te maken hebben. Als ik dus bij de huisarts niet verder kom, wil ik graag een second opinion bij iemand die hierin gespecialiseerd is, zodat ik dingen kan uitsluiten (ik ben 47 jaar). Alvast dank voor je antwoord! Met vriendelijke groet, Nicole

    • Beste Nicole, Naar een endocrinoloog gaan zonder verwijsbrief is zeker mogelijk, maar het nadeel is dat onderzoek/behandeling door de endocrinoloog niet vergoed zal worden door je zorgverzekeraar zolang je geen doorverwijzing hebt. Je draait dan dus eigenhandig voor de (aanzienlijke) kosten op. Een second opinion is ook mogelijk, maar enkel binnen dezelfde lijn. Als je het oordeel van je (eerstelijns) huisarts niet vertrouwt, kun je dus een second opinion aanvragen bij een andere huisarts. Als je geen verwijsbrief krijgt van je huisarts kun je dus een verwijsbrief vragen aan de huisarts die de second opinion uitvoert. Mocht je je uiteindelijk ook niet kunnen vinden in de besluiten van de (tweedelijns) endocrinoloog, dan kun je opnieuw een second opinion aanvragen (bij een andere endocrinoloog). In eerste instantie lijkt het me raadzaam om de bloeduitslagen op te vragen bij je huidige huisarts. Aan de hand hiervan kun je de bevindingen van je huisarts immers gemakkelijk toetsen. Mochten de daadwerkelijke schildklierwaardes niet stroken met de ‘waardes-zijn-goed-boodschap’ in de e-mail van je huisarts, dan kun je alsnog aandringen op verwijzing naar een endocrinoloog. Sterkte & groeten, Paul

  411. Beste Paul, Ik ben 26 jaar en heb snel last van moeheid, ik kom snel aan, ik kan met erg weinig eten ook wel weer afvallen maar vooral mijn vermoeidheid speelt mij vaak parten, ook op sociaal gebied. Mijn TSH-waarde is 0,64 en mijn vrije T4 is 12. Ik begrijp dat dit binnen de normaalwaarden ligt, maar is het niet vreemd dat mijn TSH-waarde vrij laag is en mijn vrije T4 ook eerder richting laag dan hoog gaat? Zou mijn T4 dan niet juist hoger moeten zijn als ik het goed begrijp uit bovenstaande verhalen? De assistente van de dokter vertelde mij dat de waarden goed zijn, maar ik vraag me af waar mijn klachten dan vandaan komen (psychisch gaat alles prima). Is het nog verstandig om de huisarts hierover te bellen? Ik wil niet zelf voor arts gaan spelen, vandaar dat ik benieuwd ben naar jouw reactie. Alvast bedankt! Groeten, Eva

    • Beste Eva, Eerlijk gezegd zit een TSH van 0,64 redelijk dicht bij de 1, wat veel schildklierspecialisten als ‘ideaalsituatie’ zien. De ‘ideale waarde’ voor FT4 ligt ergens tussen de 17 en 18 nmol/L, dus ook met een FT4 van 12 zit je erg goed. (bron) De kans op een schildklierprobleem is met deze schildklierwaarden in ieder geval klein. Maar als je je zo slecht blijft voelen, kan het raadzaam zijn om bijvoorbeeld over een halfjaar nog eens je TSH en FT4 te laten controleren om een beeld te krijgen van de progressie. In theorie zou er namelijk sprake kunnen zijn van een beginnende, subklinische hypothyreoïdie waarvan je al wel de symptomen bemerkt, maar die nog niet duidelijk aantoonbaar is in het bloed. Maar nogmaals: met deze waarden is die kans erg klein. De symptomen die je beschrijft, passen bovendien bij TALLOZE situaties, kwalen en aandoeningen. In dit artikel over chronische vermoeidheid kun je desgewenst meer lezen over de mogelijke oorzaken van (ogenschijnlijk onverklaarbare) vermoeidheidsklachten. Logischerwijs kan verregaande vermoeidheidsproblematiek zorgen voor fysieke passiviteit en indirect dus ook voor gewichtstoename. Overigens kan het zeker raadzaam zijn om met chronische vermoeidheidsklachten naar de huisarts te gaan! Heel veel sterkte in elk geval! Groeten, Paul

  412. Ik heb in 2003 een jodiumbehandeling gehad en daarna is in de loop van de jaren mijn schildklier steeds minder gaan doen. Het laatste jaar had ik 200 mcgr Euthyrox en voelde me goed. Werd toch iets zwaarder, maar verder geen last meer van kou en eindelijk een goede stoelgang. Toch bleek de T4 waarde te hoog en TSH ook, maar mij werd gezegd dat de TSH altijd te hoog is na een jodium behandeling! Ben toch gaan minderen met 25 mcgr, na aanraden van huisarts i.v.m. te hoge T4 en nu lijk ik juist weer meer last te hebben van kou, down gevoelens, stoelgang, zwaarder, druk op mijn borst. Toch is nu de waarde van de TSH gezakt naar 0,03 en de T4 nog 32? Ben toch maar weer 25mcgr gaan zakken met Euthyrox. De waarde lijkt niet overeen te komen met hoe ik me voel, wat nu? Hoe kan dit? Toch maar weer naar een endocrinoloog?

  413. Mijn tsh waarde is 2.45 en VT4 is 1.09 ng/dl. 2at kan je me vertellen over deze waarden? En eventueel tips geven. Annick

    • Je TSH valt netjes binnen de normaalwaarden zoals je in bovenstaand artikel kunt lezen. Je vrije T4 hoort tussen de 8 en 26 PMOL/L (picomol per liter bloed) te zijn. Om de een of andere reden heb jij de uitslag van je FT4 in NG/DL (nanogram per deciliter bloed) gekregen. Omgerekend is dit ongeveer 13 pmol/l, dus je FT4 valt ook binnen de grenswaarden. Ik neem aan dat je arts je heeft verteld dat je schildklierwaarden er goed uitzien?

  414. Ik ben 44 jaar en heb voor het eerst in mijn leven een bloedonderzoek gehad, daar kwam uit dat mijn TSH 0,05 is, wat de dokter bijzonder noemde… Iets wat bijna nooit voorkwam… En een T4 van 10,5. Over een half jaar moet ik opnieuw mijn bloed laten onderzoeken (op schildklier). Wat moet ik hier precies van denken, zijn alle waarden op een dag zomaar weer normaal?

    • Zo’n lage TSH is meestal een teken dat je schildklier veel te snel werkt. Meestal zijn je T3 en T4 dan veel te hoog… Je hersenen zien dan geen reden meer om je schildklier te stimuleren met TSH. Maar in jouw geval valt de T4 NET binnen de grenswaarden, wat best wel gek te noemen is. In dat geval zou er bijvoorbeeld sprake kunnen zijn van een auto-immuunaandoening, een hypofyse-afwijking of schildklierhormoonresistentie. Het zou inderdaad ook nog kunnen dat er sprake is van een tijdelijke stoornis binnen je hormoonhuishouding en dat de boel zich vanzelf herstelt, maar dat zou dan volledig afhankelijk zijn van de onderliggende oorzaak (die dus vooralsnog onbekend is). Ik vind het wel vreemd dat je pas over een halfjaar hoeft terug te komen voor vervolgonderzoek. Ben je bij een huisarts of endocrinoloog geweest?

    • Beste Paul, bedankt voor u reactie. Ik ben bij de huisarts geweest, en die heeft mij het kaartje voor een nieuw bloedonderzoek voor over een half jaar meegegeven. Ik kwam bij de dokter omdat ik al een jaar lang een chronische hoest heb, ook oorzaak onbekend. Mijn hele leven lang ben ik al moe, al geef ik daar nooit aan toe. Vandaar dat de huisarts dacht, laten we maar eens gaan bloedprikken, en zo kwamen die vreemde waarden bij toeval uit. Mijn schildklier is niet dik (huisarts heeft gevoeld) en ik heb gewoon een slanke hals. Een snelle schildklier past wel bij mijn lichaam, ik ben mijn hele leven al slank (lengte 1.80 gewicht 68 kilo) vroeger zelfs mager. Ik kan altijd alles eten zonder echt aan te komen, niet dat ik een enorme eetlust heb. En ik ben nog niet in de overgang en ik heb een regelmatige menstruatie. Ik heb wel een beetje bolle ogen (die heb ik al mijn hele leven) vandaar dat de ziekte van Graves nog in hem opkwam. Ik ben verder nog nooit ziek geweest en ik heb verder ook geen ziekteverschijnselen. Dus vandaar dat ik dat bloedprikken over een half jaar best vind, want waarom iets behandelen als je verder je goed voelt.

    • De ziekte van Graves behoort inderdaad tot de auto-immuunaandoeningen waarover ik schreef… Maar je hebt helemaal gelijk! De schildkliersymptomen/ziekteverschijnselen zijn het belangrijkste uitgangspunt bij de behandeling van schildklierproblemen, dus als je nergens last van hebt, is schildkliermedicatie niet per definitie raadzaam. Maar mocht je ineens aanvullende klachten ervaren, dan lijkt het me niet onverstandig om ook je FT4, FT3 en schildklierantistoffen eens te laten onderzoeken. Sterkte ermee! Groeten, Paul

  415. Hoi Paul, ik heb al heel lange tijd vermoeidheidsklachten en de laatste tijd ook veel hoofdpijn en last van mijn spieren. Nu dacht ik dat het misschien aan mijn schildklier zou kunnen liggen. Ik heb mijn bloedonderzoeken opgevraagd, en in 2 jaar tijd is mijn TSH gedaald van 0,85 naar 0,61 naar 0,51 in december 2014. Officieel dus niet te laag, maar zouden mijn klachten hier toch verband mee kunnen houden? Ik ben 33 jaar. Andere schildklierwaarden zijn nooit geprikt bij mij.

    • Beste Ingrid, De medische wetenschap gaat maar al te vaak uit van gemiddelden en medianen… Dus bij welke waarden voelen de MEESTE mensen zich goed? En bij welke waarden hebben de MEESTE mensen een gezonde, optimaal werkende schildklier? Sowieso heerst er nog altijd een meningsverschil: Volstaat een TSH onder de 5 of moet ie toch echt onder de 4 of zelfs beneden de 3 zijn? Hoe dan ook zijn er altijd uitzonderingen op de regel… Een gezonde (lees: ‘acceptabele’) TSH-waarde duidt in 99% van de gevallen op een schildklier die naar behoren zijn werk doet, maar er ZIJN relatief zeldzame schildklierafwijkingen waarbij de schildklier niet goed werkt ONDANKS een normale TSH. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren in geval van een hypofyse-afwijking; in dat geval treden symptomen van hypothyreoïdie (trage schildklier op), terwijl de TSH binnen de ouderwetse standaardwaarden (0,5 tot 5,0) vallen, maar meestal onder de ouderwetse functionele waarden (1,8 tot 3,0). In de praktijk ligt de TSH dus vaak ergens tussen de 0,5 en 1,8… Ook kan er sprake zijn van schildklierklachten bij een ‘normale’ TSH in geval van een ontoereikende OMZETTING van T4 naar T3. Zo’n metabolische stoornis kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van ontstekingen of verhoogde cortisolniveaus. De omzetting van T4 naar T3 gebeurt namelijk in celmembranen, en bepaalde cytokines (moleculen die vrijkomen bij ontstekingen) beschadigen celmembranen, waardoor de omzetting van T4 naar T3 wordt geremd. Hetzelfde gebeurt dus bij een (sterk) verhoogd cortisolniveau. Dit geldt voor cortisol in de vorm van lichaamseigen bijnierschorshormonen, maar ook in de vorm van synthetische corticosteroïden (ontstekingsremmende medicamenten). In zo’n geval zijn je TSH en vrije T4 redelijk normaal, maar je vrije T3 veel te laag. Helaas wordt er op T3 en FT3 echter zelden getest… Dan heb je nog het eiwit TBG, het eiwit waaraan het overgrote merendeel van de niet-vrije schildklierhormonen gebonden is… Hoe meer van dit schildklierhormoon-bindende eiwit er in je bloedbaan circuleert, des te minder schildklierhormonen vrijelijk beschikbaar zijn en des te minder FT3 en FT4 er in je lichaam aanwezig is; zelfs als bevindt je TSH zich binnen de grenswaarden. In dit geval zijn T3, FT3, rT3 en ‘T3-uptake’ doorgaans te laag. Te hoge TBG-waardes zijn meestal het gevolg van een te hoog oestrogeenniveau, bijvoorbeeld door toedoen van de anticonceptiepil, oestrogeenvervangingstherapie (Premarin of een andersoortige oestrogeencrème), overmatige consumptie van plantaardige fyto-oestrogenen in voeding en/of overmatige blootstelling aan xeno-oestrogenen in chemicaliën in schoonmaakmiddelen en chemische verontreiniging. Ook een TEKORT aan TBG kan schildklierproblemen veroorzaken, zelfs bij een acceptabele TSH-waarde. Als er te veel FT4 en/of FT3 in de bloedbaan circuleert, kan namelijk schildklierhormoonresistentie optreden, waardoor je lichaam niet afdoende functioneert op een toereikende hoeveelheid schildklierhormonen. Er treden dan symptomen van hypothyreoïdie op terwijl er GEEN sprake is van een tekort aan schildklierhormonen. Schildklierhormoonresistentie kan het gevolg zijn van een testosteronoverschot, maar wordt ook in verband gebracht met polycysteus ovariumsyndroom (PSCOS), insulineresistentie en suikerziekte. Tot slot is er nog een zeldzame aandoening, genaamd schildklierresistentie, waarbij schildklierhormonen niet worden OPGENOMEN in de cellen en weefsels waar ze nodig zijn. In dat geval zijn alle schildklierwaarden normaal, maar treden er desondanks symptomen van hypothyreoïdie op. De exacte oorzaak van schildklierresistentie is vooralsnog onbekend, maar erfelijkheid, hoge cortisolniveaus, hoge homocysteïneniveaus en chronische stress spelen mogelijkerwijs een belangrijke rol. Sowieso lijkt het me niet onverstandig om dus OOK eens je FT4 en FT3 te laten prikken, vooral ook met het oog op je aldoor afnemende TSH-waarden. Sterkte & groeten, Paul

  416. Hoi Paul, Ik lees hier heel veel maar vindt mijn verhaal nog niet helemaal terg, vandaar toch mijn vraag. Vorig jaar september is mijn schildklier verwijderd vanwege schildklierkanker. Nu, 8 maanden later, zit ik op c.a. 40% van mijn energieniveau van voor de operatie. Ik ben moe, moe en moe. Mijn waarden zijn FT4 19, TSH -0.23 en T3 is 1.3. Wat ik lees is een lage FT4 vooral een te snel werkende schildklier, maar dat matcht niet met mijn grote vermoeidheid. Ik ben in de afgelopen 4 maanden ook c.a. 6 kilo afgevallen (van 77 naar 71 kilo) en ben 1.83m. Verder heb ik vrij grote slaapproblemen, wat natuurlijk niet meewerkt om meer energie te krijgen. Ik ben wel volop aan het sporten, om zo aan alle kanten mijn energie op te vijzelen. Binnenkort heb ik weer een afspraak met mijn internist, maar ik dacht even een extra mening te vragen aan jou. ;-)

    • Beste Lilian, In principe geeft een tekort aan TSH op ZICHZELF geen klachten, maar kan het directe gevolg van een TSH-tekort (namelijk een schildklier die niet meer wordt gestimuleerd om hormonen aan te maken) WEL klachten veroorzaken. In jouw individuele situatie zijn de gevolgen van een lage TSH-waarde echter veel minder relevant (zo niet irrelevant), aangezien er geen schildklier meer aanwezig is die door TSH gestimuleerd dient te worden tot de aanmaak van schildklierhormonen. TSH staat immers voor Schildklier/Thyroid Stimulerende Hormoon. In principe passen vermoeidheidsklachten inderdaad bij een te traag werkende schildklier, maar de klachten die worden veroorzaakt door een te snel werkende schildklier kunnen (direct of indirect) evengoed chronische vermoeidheid in de hand werken. Dat je verschijnselen van HYPERthyreoïdie (een te snelle schildklier) vertoont terwijl je schildklier in z’n volledigheid verwijderd is, is doorgaans een teken dat de dosering van je schildklierhormonen niet optimaal is en dus dient te worden aangepast naargelang je huidige bloedwaarden. Heel veel sterkte! En hopelijk kan de internist je verder helpen… Groeten, Paul

    • Dank je wel Paul, voor het meedenken. Ik neem het zeker mee in mijn gesprek met de internist. Ben wel heel benieuwd of hij inderdaad met iets komt en of hij mijn vertrouwen terug kan winnen. ;-)

  417. Sinds 2 jaar werkt mijn schildklier niet meer (lang verhaal) en mij is medegedeeld dat ik Hashimoto heb. Nou heb ik alle bloeduitslagen van de afgelopen 2 jaar bekeken en nu blijkt dat ik 7 van de 11 keer een te lage TSH-waarde had. De laatste bloeduitslag was mijn vrije T4 19.0 en mijn TSH 0.188. Nou is mijn vraag: “Moet mijn dosis Euthyrox nou omlaag?” (75 mcg). Mijn schildklier werkt niet meer… Ik begrijp er niets meer van.

    • Beste Joyce, Zoals ik in het verleden al heel vaak heb geprobeerd uit te leggen, is een verlaagde TSH-waarde slechts een indicator voor mensen die nog NIET zeker weten dat hun schildklier te snel werkt (hyperthyreoïdie). Een te hoge TSH-waarde daarentegen, is een sterke indicatie dat er sprake is van een vertraagde schildklierwerking (hypothyreoïdie). Als je reeds weet dat je schildklier te snel (of te traag) werkt en je hiervoor schildkliermedicijnen inneemt, dienen schildklierwaarden (waaronder de TSH) totaal anders te worden benaderd en geïnterpreteerd. Dit dient door een arts te worden gedaan. Wanneer je als schildklierpatiënt onder behandeling bent, zijn vooral je FT4, FT3 en eventuele schildkliersymptomen die je ervaart van belang. Sterkte, beterschap & groeten, Paul

    • Beste Paul, Maak jij hier een fout of begrijp ik het niet? Je zegt; voor mensen die nog niet weten dat hun schildklier te traag werkt is een te lage TSH waarde een sterke indicatie dat er sprake is van hypothyreoïdie. Maar juist een hoge TSH waarde duidt op een traag werkende schildklier toch?

  418. Goedemorgen, Mijn TSH waarde is 6,4 en T4 16,6. Nu zegt de huisarts dat mijn schildklier te snel werkt maar de TSH is hoger dan werkt mijn schildklier toch juist te langzaam? Advies huisarts is Thyrax verminderen ik gebruik 0,1 mg per dag zij zegt dat ik naar de helft moet gaan?

    • Voor mensen die (nog) GEEN schildkliermedicijnen gebruiken, duidt een te hoge TSH meestal op een te trage schildklier. Als je WEL schildkliermedicatie gebruikt, dient de TSH-waarde echter totaal anders te worden geïnterpreteerd. Als je TSH te hoog of te laag is terwijl je schildklierhormonen inneemt, is dit dan ook veeleer een teken dat je lichaam nog niet helemaal gewend is aan je dosering of dat je dosis dient te worden verhoogd of verlaagd. Desondanks vind ik het advies van je huisarts raar, want bij schildklierpatiënten met een te traag werkende schildklier die schildklierhormonen gebruiken, betekent een te hoge TSH-waarde (naar mijn ondeskundige mening) doorgaans dat men te WEINIG schildkliermedicatie toegediend krijgt en de dosering dient te worden verhoogd. Maar wellicht heeft je huisarts ook andere bloedwaarden gecontroleerd, waardoor hij/zij over een totaalplaatje beschikt.

  419. Hallo, Mijn TSH is 0,01 en mijn T4 is hoger dan 100. Ik voel me erg ziek. Wat is gebruikelijk?

    • Beste AVD, Een extreem lage TSH in combinatie met een extreem hoge T4 duidt in nagenoeg alle gevallen op een veel te snel werkende schildklier, dus een schildklier die veel te veel schildklierhormonen in de bloedbaan brengt. Zo’n indicatie van een te snelle schildklier staat ook wel bekend als hyperthyreoïdie. De diagnose hyperthyreoïdie an sich zegt niet zoveel… Natuurlijk is het een extreem belangrijke indicator en een potentieel gevaarlijke toestand (vooral bij extreem hoge schildklierwaarden, waardoor een ‘schildklierstorm’ of ’thyreotoxische crisis’ kan optreden), maar hyperthyreoïdie is toch ook vooral een symptoom van een onderliggende (schildklier)aandoening. Belangrijke oorzaken van een te snel werkende schildklier zijn: A. De ziekte van Graves; B. Overdosering van schildkliermedicijnen; C. Een virale, bacteriële of auto-immunologische schildklierontsteking oftewel thyreoïditis (zoals vaak wordt gezien bij de ziekte van Du Quervain en het beginstadium van de ziekte van Hashimoto); D. Een goedaardig gezwel in de schildklier (toxische adenoom of multinodulaire struma)… In het overgrote merendeel van dit soort gevallen blijkt vroeg of laat dat er sprake is van de ziekte van Graves. Deze auto-immuunaandoening van de schildklier wordt meestal ontdekt aan de hand van aanvullende bloedwaardebepalingen van o.a. T3, FT3 en TSI-antistoffen. Graves wordt veelal behandeld door de schildklier (deels) chirurgisch te verwijderen of permanent lam te leggen met behulp van radioactief jodium, waardoor het auto-immuunproces een halt wordt toegeroepen. Het nadeel hiervan is dat er na de operatieve schildklierverwijdering of radioactieve ‘jodiumslok’ veelal een situatie van een te traag werkende schildklier optreedt, waardoor je alsnog levenslang schildkliermedicijnen zult moeten innemen… Een minder rigoureuze behandeling bij een te snel werkende schildklier is de inname van Strumazol/Thiamazol waarmee een te snel werkende schildklier wordt afgeremd. In dat geval is het heel erg belangrijk dat de dosis iedere 6 weken wordt gemeten en indien nodig aangepast; niet aan de hand van je TSH, maar aan de hand van je vrije T4, vrije T3 en eventuele restklachten. Er mag immers ook geen tekort (of zelfs afwezigheid) aan schildklierhormonen ontstaan. In het gunstigste geval wordt je schildklierwerking dankzij Strumazol/Thiamazol weer stabiel en zou een onderhoudsdosering van 5 milligram Strumazol/Thiamazol kunnen volstaan, maar voor zover ik weet kiezen de meeste endocrinologen voor een rigoureuzere aanpak, dus operatieve schildklierverwijdering en/of radioactieve ‘slok’. De vraag is al met al WAAROM je schildklier te snel werkt, maar de ziekte van Graves is niet onwaarschijnlijk. Ik ben overigens GEEN arts, dit is simpelweg wat ik over schildklierklachten weet… Logischerwijs is het aan een ARTS om de onderliggende oorzaak van je klachten te achterhalen. Hopelijk kun je hier iets mee. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  420. Beste Paul, Mijn dochter van 14 werd door de huisarts verwezen naar een psycholoog vanwege depressieve klachten. Ook is ze al heel lang erg lusteloos, vermoeid, vaak spierpijn, buikpijn, hoofdpijn, vaak koud hebben, enz. Na bloedonderzoek bleek haar TSH waarde 5 te zijn. Volgens de dokter kan ze hier geen klachten van hebben omdat de FT4 waarde goed was (16). Hoe kan het dat de TSH te hoog is en de schildklier niet meer hormonen produceert? M.v.g. M.

    • Beste M, Hierbij een lijstje met normaalwaarden v.w.b. de schildklier zoals die door veel artsen en klinieken worden gehanteerd:

      • TSH: 0,4 t/m 4,0 mU/l
      • T4: 64 t/m 154 nmol/l nmol/l
      • FT4: 8 t/m 26 pmol/l
      • T3: 1,2 t/m 3,4 nmol/l
      • FT3: 3 t/m 8 pmol/l

      Als de TSH ietwat te hoog is en de FT4 normaal is er meestal niets met de schildklier aan de hand, al kan er in theorie nog altijd sprake zijn van een beginnende (subklinische) of zeer zeldzame schildklierafwijking. Meisjes ondergaan rond de puberteit veel hormonale veranderingen en hormoonschommelingen, wat onder meer ook de TSH kan beïnvloeden. De TSH-productie en -afgifte is immers afhankelijk van de hypofyse en de tussenhersenen (thalamus & hypothalamus). Toch is doorverwijzing naar een psycholoog naar mijn ondeskundige mening wel behoorlijk rigoureus voor een meisje van 14. Zijn er in ieder geval ook andere bloedwaarden gecontroleerd behalve de schildklierwaarden? Zoals tekorten aan vitamine D, B-vitamines (B12, B6, B9, B1, B2 e.a.), vitamine A, ijzer, magnesium, kalium, zink etc.? En ontstekingswaarden? Hierbij meer informatie over de mogelijke oorzaken van onverklaarbare vermoeidheid/lusteloosheid, hoge buikpijn, lage buikpijn, spierpijn/spierkramp, hoofdpijn + duizeligheid en kouwelijkheid. Hopelijk wordt de onderliggende oorzaak van je dochters klachten snel gevonden. Heel veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  421. Hallo Paul, Dertien jaar geleden beviel ik van mijn zoon en na 3 maanden ging bij mij het licht uit. Anderhalf jaar psychiater bezocht… Ze kwamen er uiteindelijk echter achter dat ik geen postnatale depressie had, maar een schildklier die niet meer werkte. Oké, dus aan de Thyrax. Dit ging prima, tot 1,5 jaar geleden. Weer ziek thuis… In 2012 was er al bloed geprikt en nu weer in februari. Dit zijn de uitslagen van 15-5-’14: Foliumzuur (10-45) 15,9; Vitamine B12 (135-675) 188; TSH (0,3-5,6) 3,7; FT4 (7-16) 15,4… Op 5-2-’15: Foliumzuur 10,8; Vitamine B12 326; TSH 6,0; FT4 18,6… Volgens de huisarts waren de waardes van de TSH te hoog, dus moest ik minderen in de Thyrax, van 2.0 naar 1.5… Resultaat… licht ging weer uit. Ben op eigen houtje weer gelijk omhoog gegaan naar 1.75, maar zou dit wel genoeg zijn? De huisarts zegt dat mijn klachten wel bij een te snel werkende schildklier horen, dus hij adviseert om omlaag te gaan, maar zo eigenwijs als ik ben, merk ik dat ik toch nu na 2 weken minder moe ben. Al ben ik nog niet op mijn best hoor… En o ja, ik krijg nu ook 2x in de week B12-injecties. Wat denkt u van de uitslagen?

    • Beste Els, Ik weet niet of je hier reeds over gehoord/gelezen hebt, maar er schijnt al heel lang iets mis te gaan met Thyrax. Sinds de verpakking van dit medicament veranderd is van glazen potjes naar doordrukstrips, is je probleem wellicht destijds begonnen? Het televisieprogramma Radar van AvroTros heeft onlangs veel aandacht besteed aan de nieuwe drukverpakking/drukstrips van Thyrax… Honderden mensen zouden aanvullende bijwerkingen en restklachten krijgen sinds de nieuwe Thyrax-verpakking op de markt is. Allemaal klachten die passen bij hyperthyreoïdie oftewel een te snel werkende schildklier; ONTZETTEND verontrustend dit! Vooralsnog is het niet duidelijk wat er mis is met de nieuwe Thyrax… Het zou dus kunnen dat behalve de verpakking ook de inhoud ietwat is veranderd (dus qua hulpstoffen, vulstoffen, processtoffen e.a. in de schildklierpillen). Maar in theorie zou het zelfs aan de chemische samenstelling van de verpakkingsmaterialen kunnen liggen. Of het heeft te maken met blootstelling van de Thyrax-pillen aan zuurstof/licht of een uit de verpakking ‘lekkende’ stof. Maar waarschijnlijk zit er simpelweg een (veel) te hoge dosering werkzame stof (levothyroxine) in de ‘nieuwe’ Thyrax-pillen… Schildklierverenigingen, consumentenorganisaties, bijwerkingencentra en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) worden al ruim een jaar bedolven onder de klachten over de Thyrax in de nieuwe verpakking. Hoe dan ook hoor ik de laatste tijd behoorlijk vaak van schildklierpatiënten dat ze hun schildkliermedicijnen om die reden uit de blisterverpakking/doordrukstrips halen en eigenhandig in afgesloten glazen potjes stoppen. Er zijn alternatieven voor Thyrax, waaronder Euthyrox en Eltroxin; in dit artikel over schildkliermedicijnen kun je er desgewenst meer over lezen. Bespreek dit voor de zekerheid eens met je huisarts en wijs hem/haar desnoods op de betreffende aflevering van Radar. (bron) Wellicht dat een alternatief voor Thyrax uitkomst biedt… Dat je je beter voelt sinds het eigenhandig ophogen van je medicatie, lijkt me niet per se credit aan de dosisverhoging, aangezien je FT4 bij de laatste bloedwaardebepaling (2015) boven de opperste grenswaarde lijkt te liggen en dus te hoog lijkt te zijn. Ik ben overigens GEEN arts, dus ik kan geen persoonlijke adviezen geven, maar op het eerste, ondeskundige gezicht lijken alleen je TSH en FT4 te hoog. Ik snap dan ook niet helemaal waarom je B12-injecties toegediend krijgt. Hoe dan ook, heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  422. Al ongeveer 15 jaar lang loop ik met diverse vage klachten. Vermoeidheid, kouwelijkheid, concentratiestoornissen, spierproblemen (spierstijfheid en spierpijn), libidoverlies, depressies en nog wel een paar symptomen die dan weer wel, dan weer niet aanwezig zijn… In 2010 hebben ze een deel van mijn schildklier verwijderd vanwege een goedaardige tumor. Verder spuit ik regelmatig vitamine B12 omdat mijn lichaam dat niet goed opneemt en heb ik regelmatig ijzer en foliumzuur tekort in de bloedwaardes. Ook een groot probleem is dat mijn gewicht behoorlijk is toegenomen. Nu heb ik weleens gelezen dat ondanks dat waardes van het TSH en dergelijke binnen de normen vallen je toch gebaat kan zijn om dit iets met medicijnen te ondersteunen. Klopt dat? De waardes die onlangs bij mij gemeten zijn: TSH: 1.3 / FT4: 12… En 2010 na mijn operatie: TSH: 1.6 / TF3: 1.6 / FT4: 11… Vlak voor mijn operatie was de TSH-waarde 2.2 (3 maanden daarvoor bevallen) en in 2009 was de TSH-waarde 0.75.

    • Het schildkliermedicijn levothyroxine bestaat uit exogeen schildklierhormoon. Het dient ter vervanging van endogeen schildklierhormoon in mensen die een tekort hebben aan schildklierhormonen. Levothyroxine dient dan ook enkel te worden gebruikt bij een tekort aan vrijelijk beschikbare (ongebonden) lichaamseigen schildklierhormonen in de bloedbaan. Voor zover ik weet wordt het dus niet voorgeschreven zolang de hoeveelheid lichaamseigen schildklierhormonen toereikend is. Dit zou je echter met je huisarts kunnen overleggen.

  423. Hallo, Mijn dokter luisterde nooit naar mijn klachten, noch naar hoe ik mij voel: vermoeid, verward, geen energie, agressief… Hij deed nooit proeven, zodat ik besloot naar een oude vriend en arts in Ierland te gaan. In Ierland werden bloedtests gedaan en mijn schildklier bleek te traag. Het was een heuse verademing eindelijk serieus te worden genomen! Bij de terugkeer naar mijn eigen huisarts vertelde ik hem wat werd ontdekt in Ierland. Goed, excuses werden gemaakt en er werd om vergiffenis gevraagd. Maar ik leed de afgelopen 6 jaar dus onder depressie, hartpalpitaties, stemmingswisselingen, angst en extreme spanningen vanwege mijn trage schildklier. Momenteel zijn mijn schildklierwaarden op hun laagste punt ooit, waardoor ik ook huiduitslag en netelroos over mijn hele lijf kreeg. Ik kan nooit echt gelukkig zijn omdat er zoveel gebeurt in mijn lichaam. Help mij alsjeblieft, op welke wijze dan ook. Kan iemand mij vertellen wat te doen?

    • Beste Patricia, Aangezien je reactie Engelstalig was (en Gezondr Nederlandstalig) heb ik je bericht naar beste weten en kunnen vertaald. Wat ik niet begrijp is wat de Nederlandse huisarts na uw trip naar Ierland heeft gedaan… Heeft hij het tekort aan schildklierhormonen bevestigd? Heeft hij vervolgonderzoek ingesteld? Heeft hij schildkliermedicijnen voorgeschreven? Mocht je daadwerkelijk met een klinisch tekort aan schilklierhormonen te kampen hebben, dan is schildklierhormoontherapie doorgaans de aangewezen oplossing. Sterkte, beterschap & groeten, Paul

    • Patricia Mc Cullough

      Bedankt Paul voor je reply! De huisarts in Noord Ierland heeft Thyrax 2 blauwe tabletten en 1 witte voorgeschreven. Met veel schommeling met te hoog te laag waardes is het echt een drama met mij. Geen dag voel Ik hetzelfde, depressies en dan gaat het goed en wil Ik de hele wereld aan. Ik heb nu 1,25 mg Thyrax. Maar 2 weken geleden waren mijn schildklierwaardes heel laag, toen had Ik 1,00 mg. Helemaal geen energie, somber en futloos. Nu gaat het weer, maar wat kan je schildklier toch heel veel doen met je als deze niet goed ingesteld is! Aankomende week heb Ik een afspraak bij een internist. Ik wil graag vragen over hormoonpleisters. Kijken of Ik daar beter van word… Bedankt voor de reactie! Ik blijf contact houden. Kind regards, Patricia

  424. Beste Paul, Bedankt voor je uitgebreide reactie. Nou nee, bij mij is er nooit wat mee gedaan omdat de T4-waarde, op 2 x na, altijd binnen de norm was. Ik ben 41 jaar, 1,68 lang en 53 kg en heb al heel lang allemaal vage klachten. Tien jaar geleden voor het eerst m’n bloed gecontroleerd of er iets met mijn schildklier zou kunnen zijn omdat ik bovenop al die vage klachten ook het gevoel had dat m’n hart op hol was geslagen. Uitslag was uit m’n hoofd TSH 0,01 en de T4 23. T4 was iets te hoog, maar niet abnormaal, dus medicijnen of een doorverwijzing naar een specialist is nooit besproken met de huisarts. Een paar maanden geleden weer eens geprikt na 2 jaar en toen waren de waardes TSH (zoals vrijwel altijd) veel te laag, 0,14. En de t4 was 13,4. Ze hebben toen op antistoffen gecontroleerd, daarvan weet ik even geen cijfers, maar de uitslag was verder goed. Ik vind het gewoon vreemd dat die TSH altijd zo laag is en de T4 normaal. Sinds 3 weken heb ik heel veel last van mijn ogen. Beetje druk en als ik mijn ogen beweeg doet het zeer, hoofdpijn net boven de ogen, kan niet tegen fel licht, gevoel alsof er iets in de ogen zit, brandend gevoel, etc. Morgen toch maar weer de huisarts bellen om een afspraak te maken.

    • Beste Caatje, Houd er rekening mee dat er maar al te vaak wordt aangegeven dat een bloeduitslag voor antilichamen “oké” of “goed” is, simpelweg omdat de hoeveelheid antistoffen die in je bloedbaan wordt aangetroffen binnen de normen/grenswaarden valt. Dit is eigenlijk een tikkeltje vreemd, want je hebt simpelweg WEL of GEEN antilichamen in je bloedbaan. Eigenlijk kan de loutere AANWEZIGHEID van schildklierantistoffen al enigszins als zorgwekkend worden ervaren, ook al worden extreem lage waarden als ongevaarlijk beschouwd… Dat een kleine hoeveelheid antistoffen geen kwaad kan, betekent immers niet dat de tegenwoordigheid ervan ‘normaal’ is. Dus zijn er antistoffen aanwezig, ongeacht de hoeveelheid, dan duidt dat sowieso op een abnormaliteit(je). Of in ieder geval op een afwijking(kje) binnen een bepaald orgaan of probleem(pje) binnen een bepaald fysiologisch proces. (bron) Dat je je hier in veruit de meeste gevallen geen zorgen om hoeft te maken, is correct… En dat artsen er niets mee doen, is in veruit de meeste gevallen begrijpelijk… Maar als je naast mild verhoogde schildklierantistoffen ook nog eens een extreem laag TSH hebt, plus bepaalde symptomen vertoont die gerelateerd zouden kunnen zijn aan schildklierproblemen, dan lijkt aanvullend schildklieronderzoek me geen overbodige luxe. (bron) Ik weet natuurlijk niet of er überhaupt sprake is/was van schildklierantistoffen, maar m’n punt is dat je altijd beter een uitdraai mee kan vragen zodat je thuis nog eens op je gemakje kan kijken naar de exacte bloeduitslagen en schildklierwaarden. Dat geldt dus des te meer indien er op schildklierantistoffen wordt getest… Persoonlijk zou ik alsnog om een printje vragen en bovendien aandringen op een bloedwaardebepaling van FT3 en eventueel rT3. Nogmaals: Ik ben GEEN arts en kan dan ook geen concrete adviezen geven, maar een dusdanig lage TSH is en blijft naar mijn ondeskundige mening verdacht. Persoonlijk zou ik ook eens op vitamine D-tekort, vitamine B12-tekort en ijzertekort laten controleren… Hoewel de onderlinge verbanden vooralsnog vaag zijn, komen tekorten aan vitamine D3, B-vitamines en ijzer in de praktijk namelijk maar al te vaak voor bij mensen met een (extreem) afwijkende TSH-waarde. Nogmaals sterkte! Groeten, Paul

  425. Hallo allemaal, Even een vraagje… Mijn TSH is al jaren extreem laag, schommelend van onmeetbaar, tot 0,01, 0,14, 0,22 tot een uitschieter van 0,39. De laatste keer was 0,14. Een jaar of 10 geleden was de T4 net iets te hoog, later stabiel. Ik voel me vaak heel moe en tegelijkertijd opgejaagd, hoge pols, depressief, down, en zo weer een boost van energie zodat je er gek van wordt. Ik ben met deze waarden nooit doorgestuurd, maar nu ik sinds een paar weken zo’n pijn aan m’n ogen heb, is daar natuurlijk wel de angst voor de ziekte van Graves, maar kan dat überhaupt met bovengenoemde waardes?

    • Wacht even, bedoel je dat je überhaupt nooit de diagnose hypothyreoïdie of hyperthyreoïdie hebt gekregen en dat je officieel gezien dus ook geen schildklierpatiënt bent, noch schildkliermedicijnen gebruikt? Als je TSH zo onnoemelijk laag is en je T4 ietwat aan de hoge kant is/was, KAN er inderdaad sprake zijn van (al dan niet beginnende) Graves-Basedow. Je schildklierhormonen nemen in geval van de ziekte van Graves namelijk eerst een tijdje toe, waardoor hyperthyreoïdie (een te snelle/overactieve schildklier) optreedt… En daarna nemen je schildklierhormonen langzaamaan af, totdat er een niveau van hypothyreoïdie (een te langzame/luie/inactieve schildklier) wordt bereikt. Bij iemand met de ziekte van Graves maakt het lichaam namelijk bepaalde antistoffen (met name anti-TSI) aan die inwerken op de TSH-receptoren van je schildklier. Deze receptoren worden normaliter uitsluitend geactiveerd bij een tekort aan schildklierhormonen. Doordat TSI-antistoffen continu de TSH-receptoren stimuleren, wordt de schildklier ONNODIG actief, waardoor een overschot aan schildklierhormonen (T3 + T4) ontstaat… In geval van Graves-Basedow wordt je TSH uiteindelijk inderdaad extreem LAAG omdat je hypofyse zal proberen om de overtollige schildklierhormonen (T4 + T3) in je bloed te compenseren; dit doet ‘ie door geforceerd te stoppen met het produceren van schildklier-stimulerende hormonen… Dus in de hoop dat je exorbitante hormoonwaarden zullen dalen… Uiteindelijk zal de TSH-productie nagenoeg volledig (tot 0) stagneren. Ik ben GEEN arts, maar het lijkt me geen overbodige luxe om aan je huisarts te vragen of je bloed geanalyseerd mag worden op FT3, FT4 en antistoffen (met name anti-TSI). Overigens heeft Graves-Basedow inderdaad maar al te vaak oogklachten tot gevolg; deze beginnen doorgaans zeer mild en subtiel, maar ze kunnen een teken zijn van de oogziekte van Graves oftewel Graves-oftalmopathie (GO). Logischerwijs HOEFT er natuurlijk helemaal geen sprake te zijn van een oogaandoening zoals Graves’ Ophthalmopathie of Graves’ Orbitopathie. Overigens hoeft deze oogziekte niet eens per se gerelateerd te zijn aan schildklierproblemen. Hopelijk kun je iets met deze informatie en weet je gauw wat er aan je gezondheid mankeert! Heel veel beterschap & sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  426. Net de bloeduitslagen ontvangen: TSH 0,04 en TSH 12,7 verder slik ik Euthyrox en de arts zegt al jaren dat mijn waardes in orde zijn. Wordt het geen tijd voor een andere arts of is hier een verklaring voor?

    • Er is een belangrijk verschil tussen T4 (aan transporteiwitten gebonden thyroxine) en FT4 (vrij beschikbaar thyroxine). En er is eveneens een belangrijk verschil tussen nmol (eenheid voor stofhoeveelheid in nanomol) en pmol (eenheid voor stofhoeveelheid in picomol). Iemands gebonden T4 wordt doorgaans als goed beschouwd als ‘ie tussen de 60 en 140 nanomol per liter bloed valt. Iemands vrije vrije FT4 wordt doorgaans als goed beschouwd als ‘ie tussen de 8 en 26 picomol per liter bloed valt. Ik neem aan dat je je FT4 bedoelt? In dat geval valt je hoeveelheid schildklierhormonen netjes binnen de grenswaarden… Zoals je ook in voorgaande reacties kan lezen, is iemands TSH ondergeschikt aan diens FT4 en FT3… En zijn er voor mensen die schildkliermedicijnen gebruiken verscheidene mogelijke redenen waarom de TSH te laag (of juist te hoog) kan zijn.

    • Beste Paul, Bedankt voor je snelle reactie! Maar wat kan de oorzaak zijn van een gewichtstoename van +\- 10 kg in het laatste halfjaar? Ik loop iedere dag en eet heel bewust al jaren lang, Terwijl de T4 vrij wel netjes ingeregeld is met de Eutyrox. Groeten, Dees

    • Dat is lastig te zeggen… Gewichtstoename kan het gevolg zijn van je traag werkende schildklier, maar dat hoeft logischerwijs niet per se. Immers zijn er ook volop mensen met een gezonde schildklier die aankomen in gewicht. Dit kan te maken hebben met andere hormonen dan schildklierhormonen, maar inderdaad ook met voeding, lichaamsbeweging en totale calorie-inname en energieverbruik. Daarnaast is het nog maar de vraag of je daadwerkelijk 10 kilo ‘in klassieke zin’ bent aangekomen, dus door vetopslag, of dat er sprake is van aanvullend vocht vasthouden (oedeem/vochtophoping/vochtstapeling/waterzucht), wat een bekend bijverschijnsel is van bepaalde schildklierproblemen, evenals een bekende bijwerking van bepaalde schildkliermedicijnen. De onderliggende oorzaak van gewichtstoename is al met al zelden 1-2-3 aanwijsbaar.

  427. marie-therese gijsbrechts Reageer

    Ik zie hier allemaal dat mensen een hoge TSH waarde hebben nou heb ik vandaag te horen gekregen dat mijn TSH waarde 35 ja u leest het goed 35 is en slik al jaren Thyrax. Ik ben hier niet echt gerust op heeft iemand hier ervaring mee?

    • Beste Marie-Therese, Je TSH is op zichzelf niet belangrijk. Het is slechts een meetinstrument. Afwijkingen in je TSH zijn uitsluitend indicatoren dat er iets mis zou KUNNEN zijn met je schildklier, met je schildklierhormoonproductie of met je schildkliermedicijnen… Afwijkingen in de TSH-spiegel KUNNEN bijvoorbeeld een aanwijzing zijn dat je schildklier niet naar behoren functioneert… dat je te veel of te weinig schildklierhormonen in je bloed hebt… dat je te veel of te weinig schildkliermedicijn gebruikt… dat je aan een auto-immuunaandoening of andersoortige schildklierziekte lijdt… Een hoge TSH op zichzelf maakt je in ieder geval niet ziek. Er zijn mensen met TSH-levels die in de honderden lopen… Wat vooral belangrijk is als je een gediagnosticeerde schildklierziekte hebt en daarvoor schildkliermedicijnen gebruikt, is periodiek je VRIJ T3 en je VRIJ T4 monitoren en indien nodig je dosis schildklierhormonen hierop aanpassen. Het is vooral belangrijk hoe je je voelt. De belangrijkste oorzaak van extreem hoge TSH-waarden is schildkliermedicatie. Dit kan te maken hebben met het moment waarop je je schildkliermedicijnen inneemt, het moment waarop je bloed is geprikt, het soort schildkliermedicament (merk, T3 versus T4 e.a.) de hoogte van je huidige dosis, dus of je huidige dosering reeds optimaal is of nog altijd dient te worden bijgesteld/geoptimaliseerd… Sowieso fluctueert je TSH van dag tot dag; des te meer als je schildkliermedicatie gebruikt. Overigens slaat schildkliermedicatie (levothyroxine) doorgaans het beste aan indien je deze 30 minuten voor het ontbijt inneemt. Als schildkliermedicijnen slecht vallen op een nuchtere maag, kun je in overleg met je arts eventueel ook doseren voor het slapengaan. Extreem hoge TSH-waarden in mensen die een geschikte dosis innemen worden in veruit de meeste gevallen veroorzaakt door een onregelmatige inname (innames overslaan, niet stelselmatig op dezelfde tijd innemen, niet altijd voor het eten innemen etc.). (bron) Hoe dan ook is je TSH op zichzelf niet zo belangrijk. Het is een hypofysehormoon wat de schildklier STIMULEERT. Het is geen hormoon wat door de schildklier wordt GEPRODUCEERD. Hoeveel vrij (F)T4 en vrij (F)T3 (en eventueel rT3) er in je bloedbaan circuleert dan ook veel belangrijker dan je TSH-waarde. Een TSH-bepaling is op zichzelf geen betrouwbare manier voor het vaststellen of behandelen van schildklkieraandoeningen. Het is slechts een van de vele meetinstrumenten die hiertoe kunnen worden gebruikt. Kijk liever naar de eventuele aanwezigheid van schildklierantilichamen zoals TPO-antistoffen (TPO-ab/TPOAb) t.a.v. peroxidase en Tg-antistoffen (Tg-ab/TgAb) t.a.v. anti-schildklier-globuline om Hashimoto uit te sluiten. En laat eventueel je vitamine D en vitamine B12 controleren. Hoe dan ook worden schildkliersymptomen niet veroorzaakt door een gebrek aan TSH, maar door een gebrek aan vrij beschikbaar T3 en vrij beschikbaar T4. In schildklierpatiënten die worden behandeld met schildklierhormonen reflecteert de TSH zelden de schildklierhormonen. Een hoge TSH-waarde betkent niet per definitie het een of het ander. TSH kan in bepaalde situaties als gids, als meetinbstrument en als richtlijn dienen, maar het is geen klinische factor an sich. Er wordt onterecht (of in ieder geval zonder duidelijke reden) veel te veel geleund, gesteund en vertrouwd op de loutere, opzichzelfstaande TSH bij de diagnose en behandeling van schildklierziekten, terwijl het in feite vooral een INDICATOR is voor diagnosticering. Een ‘goede’ TSH betekent niet per definitie een gezonde schildklier of een optimale dosis schildkliermedicijnen. En een te hoge TSH veroorzaakt niet per definitie klachten. Hopelijk kun je iets met deze info. Sterkte & groeten, Paul

  428. Vorig jaar waarschijnlijk een schildklierontsteking gehad met een maximale TSH van 8,1. Internist hoefde ik niet meer terug omdat ik inmiddels weer euthyreoot was. Afgelopen 4 maanden liepen de waardes weer wat op. Bij veel klachten mocht ik op proef starten met Thyrax. Met 0,025 bleef de TSH op 3,7 staan. Nu na 4 weken verdubbelde dosis is mijn TSH 0,51. In de tussentijd worden mijn pezen en spieren steeds ‘rotter’ en ben ik doorgestuurd naar de reumatoloog. Mijn energieniveau is wel wat verbeterd door de schildkliermedicatie. Ik hoop nog steeds dat mijn klachten gaan minderen

    • Beste Monique – Maak een afspraak met een endocrinoloog en laat je B12 controleren (en eventueel ook vitamine D).

  429. Hai, Ik ben gestopt met Thyrax (na de uitzending van Radar), nu is mijn TSH 9,1 en T4 9,8. Moet ik hier iets mee? En is er een alternatief voor Thyrax? Alvast bedankt! Groetjes, Carla

    • Beste Carla, Ik heb de aflevering van AvroTros Radar over de nieuwe doordrukstrips van Thyrax gezien. Waarschijnlijk zit er een (veel) te hoge dosering werkzame stof (levothyroxine) in de ‘nieuwe’ Thyrax-pillen… Of het heeft te maken met blootstelling van de Thyrax-pillen aan zuurstof/licht of een uit de verpakking ‘lekkende’ stof. Er komen inmiddels echt vele honderden klachten over Thyrax binnen bij schildklierorganisaties, consumentenorganisaties, bijwerkingencentra en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Ontzettend vreemd, want dit probleem blijkt al ruim een jaar te spelen. Er zijn inderdaad alternatieven voor Thyrax, waaronder Euthyrox en Eltroxin; ik ben echter niet bekend met de huidige verkrijgbaarheid en vergoeding van deze middelen. In dit artikel over schildkliermedicijnen kun je er desgewenst meer over lezen. Het is in ieder geval geen goed idee om zomaar te stoppen met je schildkliermedicatie, dit kan zelfs gevaarlijk zijn. Neem liever even contact op met je huisarts of zorgverzekeraar en leg de situatie uit. Wijs ze desnoods op de aflevering van Radar. Sterkte, beterschap & groeten, Paul (bron)

  430. Hallo Paul, Mijn dochter van 15 jaar sukkelt al vanaf september met haar gezondheid. Ze is steeds ziek, vaak een week naar school, dan weer een week ziek. Zij heeft veel gevoetbald, maar nu bij enige inspanning ligt ze weer ziek. Momenteel is ze na weer een week thuis te zijn geweest, vreselijk moe gebleven, ze kan niet eens naar school, is heel erg moe, haar gewrichten doen zeer, ze heeft last van haar ogen, ze is koud , maar ook zweterig. In haar hoofd is het onrustig. Haar menstruatie is ontregeld. Last van een klier in de hals. We zijn weer naar de huisarts geweest, want ik had het gevoel dat ze geen vitamines aanmaakte. Ze heeft totaal geen weerstand. Nu is ze ook geprikt op de schildklier, haar waarde is 5,6. Ik meende dat 4 nog normaal is. Het is misschien niet aan de hoge kant, maar ze ondervindt er wel vreselijk hinder van. De huisarts vindt de waarde nog goed, iets te hoog, maar daar ligt het niet aan. Het zit in de familie, mijn zusje en mijn vader hebben het, mijn schoonmoeder… Ze mag over 3 maanden weer bloed prikken, maar ik heb nu een meisje thuis dat graag weer naar school toe wil, ze raakt erg achter en ze wil weer graag voetballen, maar vooral gewoon functioneren en niet als een zombie op de bank moeten liggen omdat ze zo moe is. Kan u mij zeggen of ze toch last kan hebben van de schildklier en of ik toch verder actie moet gaan ondernemen omdat ze er zo erg last van heeft. Alvast hartelijk dank!

    • Beste Tineke, Bij een TSH-waarde van 5,6 zit je ongeveer 50% boven de opperste grenswaarde. Zo’n grenswaarde wordt natuurlijk niet voor niets gehanteerd. De ideale TSH-waarde ligt rond de 1,0, dus als je hiervan uit zou gaan, heeft je dochter een bijna 6x zo hoge TSH-waarde als iemand met een optimaal/ideaal functionerende schildklier. Ja, het kan altijd erger, daar heeft je dokter een punt, maar feit blijft dat een TSH van 5,6 te hoog is… hoger dan iedere ideaalwaarde… hoger dan iedere referentiewaarde… hoger dan iedere grenswaarde… De vaakst voorkomende oorzaak van een te hoge TSH-waarde is bovendien een te traag werkende schildklier, dus als je dochter ook nog eens een heleboel symptomen vertoont die (overigens niet exclusief) passen bij hypothyroïdie, vind ik de lauwe reactie van je arts wel HEEL erg vreemd. Ikzelf ben overigens GEEN arts en geef enkel op verzoek mijn ongezouten en ondeskundige mening, maar persoonlijk zou ik aandringen op uitgebreid schildklieronderzoek bij een internist-endocrinoloog (bij voorkeur met de schildklier als specialisme). Ik zou extreem benieuwd zijn naar T4/FT4 en T3/FT3/rT3. Mochten hierin sterke afwijkingen worden gezien, dan kan het eventueel nog lonen om op schildklierantistoffen te toetsen, om o.a. Hashimoto en Graves uit te sluiten. Al met al vind ik het wel heel makkelijk om de schildklier opzij te schuiven als potentiële oorzaak van je dochters gezondheidsklachten. De schildklier houdt immers verband met het immuunsysteem (vaak ziek?), de energiestofwisseling (chronisch moe?), de hormoonhuishouding (onregelmatige menstruatiecyclus?) en de temperatuurhuishouding (snel koud?). Heel veel sterkte met je dochter in ieder geval en laat a.u.b. nog even weten hoe dit afloopt! Groeten, Paul

    • Hallo Paul, Heel erg bedankt nog voor je reactie. Mijn dochter loopt momenteel bij de kinderarts. Volgens de arts werkt de aansturing van het hormoon wel goed en aangezien zij 15 jaar is rommelt het sowieso in haar lichaam met hormonen en wordt de waarde TSH 5.6 bij haar niet als verontrustend beschouwd. Het wordt wel in de gaten gehouden. Tevens zit ze nog in de molen van allemaal onderzoeken maar er komt nergens wat uit. Helaas gaat het herstel heel langzaam, soms zie ik wat lichtpuntjes, maar ze kan geen enkele inspanning verdragen. Nog steeds niet naar school. We wachten de verdere onderzoeken nog af.

    • Beste Tineke, Hopelijk ontdekt men snel de exacte onderliggende oorzaak van je dochters klachten. Was de FT4 eveneens op peil? Heel veel sterkte nogmaals! Groeten, Paul

  431. Hallo Paul, Heb vandaag mijn bloedwaarden binnen gekregen. Al jaren een te snelle schildklier. Nu is hij wat lager, maar heb ook mijn vitamine D en B12 laten testen en zelf zeg ik dat ze te laag zijn. Assistent zegt D wel laag, B12 normaal. Maar heb wel alle klachten van B12-tekort. Kun je me iets meer duidelijkheid geven? TSH = 2,2. T4 = 20. T3 = 4,2. Vitamine B12 = 172. Vitamine D = 24.

    • TSH hoort tussen de 0,4 en 4,0 mU/l te zitten en ziet er dus netjes uit. Vrij T4 (FT4) hoort tussen de 8,0 en 26 pmol/l te zitten en is dus aan de hoog-normale kant, maar valt in principe netjes binnen de referentiewaarden. T3 hoort binnen de 1,2 en 3,4 nmol/l te zitten en is dus een tikkeltje aan de hoge kant. Vitamine B12 hoort tussen de 150 en 500 pmol/l of tussen de 200 en 700 ng/l te zitten; aangezien hiervoor verschillende eenheden kunnen worden gebruikt, is het afhankelijk van het gebruikte maatstelsel of je al dan niet een vitamine B12-tekort hebt. Als er sprake is van pmol/l, dan zit je aan de lage kant, maar nog net binnen de officiële grenswaarden. Mocht er in ng/l zijn gemeten, dan zit je sowieso veel te laag met je B12. Vitamine D hoort officieel niet lager te zijn dan 50 nmol/l, maar liever nog hoger dan 80 nmol/l; 25 nmol/l is in ieder geval veel te laag. Ik ben overigens GEEN arts en ben dan ook niet in staat om conclusies te verbinden aan iemands individuele bloedwaarden. Ik geef enkel mijn eigen ondeskundige mening aan de hand van standaard cijfers, aangezien je er expliciet om vraagt.

  432. Beste Paul, Ik heb volgens mijn bloedonderzoek een traag werkende schildklier. Toch enkele eigenaardigheden: – Ik ben mager en heb moeite met bijkomen, eet nochtans veel en gezond… – Heb wel de sufheidsverschijnselen, typisch bij hypothyreoidie, soms depri, koude handen en voeten, enz. – Hypothyreoidie zit in de familie aan mijn moeders kant. – Mijn schildklierwaarden van bloedonderzoek: * vrije thyroxine : 1.18; * TSH: 11.48!!! TSH is extreem hoog… What’s going on? M.v.g. Tom

    • Een veel te hoog TSH in combonatie met een veel te lage FT4 duidt in het overgrote merendeel van de gevallen op primaire, klinische hypothyreoïdie. Dat je bij een trage schildklier niet aankomt (of zelfs afvalt) is vrij ongebruikelijk, maar niet extreem zeldzaam. Je schildklier is immers slechts een onderdeel van je totaalmetabolisme. Of je aankomt dan wel afvalt, is afhankelijk van honderden factoren, waaronder ruststofwisseling, actieve stofwisseling, calorie-intake, calorieverbruik, lichamelijke activiteit, lichaamssamenstelling, lichaamsbouw, proporties, geslacht, spiermassa, vetpercentage, endocrien systeem, algehele hormoonhuishouding, enzovoorts… Gebruik je momenteel al schildkliermedicijnen? In dat geval is gewichtsverlies sowieso niet onlogisch.

    • Paul, Ik neem geen schildkliermedicatie en ben nooit van plan dit te gebruiken. Ik gebruik momenteel: – gejodeerd zout – > kleine beetjes helpen; – zeewier (kelp) –> werkt best! – oesters –> heerlijk en werkt ook goed; – verder nog vis, vele groeten enz, veel variëren; – bepaalde voedingsmiddelen vermijden (radijzen enzo, maar je moet ze niet echt vermijden, gewoon combineren met goede voedingsmiddelen voor je schildklier). Mijn figuur heb ik mee van mijn vader (sportief maar mager lichaam) daarom dat ik niet aankom… maar goed ook. Volgende maand zal ik nog eens mijn bloed laten testen, ik laat hier dan mijn nieuwe bloedwaardes achter en zie hoe het veranderd is in 6 maanden. M.v.g. Tom

    • Beste Tom, Fantastisch dat je bewust bezig bent met voeding & gezondheid! Houd er wel rekening mee dat jodium niet per definitie goed is voor je schildklier… Normaliter stelt een (gezonde) schildklier schildklierhormonen samen uit jodiummoleculen en eiwitten. Als je schildklier niet of nauwelijks hormonen produceert, worden er echter geen schildklierhormonen samengesteld uit jodium, maar blijft dit spoorelement grotendeels onbenut, waardoor je relatief snel gevaarlijke overschotten opbouwt in bloed, cellen, weefsels en organen. Je hebt dus niet zo veel jodium nodig als je schildklier niet optimaal zijn werk doet. In geval van klinische hypothyroïdie (een veel te traag werkende schildklier) kan het zelfs gevaarlijk zijn om extra veel jodium te eten. ‘Goed voor je schildklier’ is dan ook erg relatief en context-afhankelijk. Iets kan goed zijn voor iemand met een optimaal werkende schildklier, maar slecht voor iemand met een slecht functionerende schildklier. Jodium is in ieder geval geen alternatief voor schildkliermedicijnen. Schildkliermedicijnen oftewel exogene schildklierhormonen zijn JUIST nodig wanneer je schildklier geen hormonen samenstelt uit jodium en bepaalde eiwitten. Mijn punt is dat je dus niet zomaar kunt terugvallen op jodiumrijke voedingsmiddelen als je schildklier niet goed werkt en dat je in geval van bepaalde schildklierklachten juist een verhoogd risico loopt op gevaarlijke jodiumoverschotten door jodiumstapeling, wat weer ten koste gaat van de schildklierkwab die eventueel nog zijn beste beentje voor zet. ;) Bij een jodiumtekort zal je schildklier trager gaan werken (vaak i.c.m. struma), maar een trage schildklier is absoluut niet per se een teken van een jodiumtekort. Er zijn veel meer potentiële oorzaken van hypothyroïdie. Er zijn bovendien veel meer voedingsstoffen die belangrijk zijn voor je schildklier (o.a. seleen, mangaan, zink, magnesium, ijzer, koper, vitamine A, D, E en B12), en een jodiumoverschot kan ten koste gaan van de opname hiervan. Extra veel jodium gebruiken is eigenlijk alleen raadzaam bij een jodiumtekort. Lees desgewenst ook eens (de reacties onder) dit artikel over schildklier & dieet. Succes in ieder geval! En laat inderdaad nog even je bloedwaarden achter, ben benieuwd! Groeten, Paul

  433. Hallo, Ik wil graag weten wat dit zegt over mijn schildklier… Bloedwaardes: TSH 9,4 en FT4 11,2. Gaat mijn huisarts me hier medicijnen voor geven? Heb al zo lang klachten waarvan ik denk dat ze van m’n schildklier komen…

    • Je TSH is ruim 2x zo hoog als maximaal is ’toegestaan’. En je FT4 is net onder de grens van wat ‘ie minimaal zou ‘moeten’ zijn. Ik ben geen arts en kan dus geen diagnoses stellen, maar over het algemeen wijst dit op een traag werkende schildklier oftewel hypothyreoïdie. Ik kan natuurlijk niets met zekerheid voorspellen, maar ik neem aan dat je doorverwezen zal worden naar een internist-endocrinoloog of direct schildklierhormonen c.q. schildkliermedicijnen voorgeschreven zult krijgen.

    • Hallo Paul, Bedankt voor je reactie. Hoe zie je dat de ft4 zo laag is? Ff waarden zijn die niet vanaf 9?

    • Dit zijn veelgebruikte referentiewaarden/grenswaarden: TSH: 0,4 tot 4,0 mU/l; FT4: 8,0 tot 26 pmol/l; T4: 64 tot 154 nmol/l; FT3: 3,0 tot 8,0 pmol/l; T3: 1,2 tot 3,4 nmol/l.

  434. Hallo Paul, Tijdens mijn 2de zwangerschap in 2010 is ontdekt dat ik schildklierkanker had. Mijn schildklier is toen ook helemaal verwijderd. Na de bevalling ben ik verder behandeld. Drie jaar later probeerde ik zwanger te worden. Dit lukte niet snel omdat ik voor de ziekte meteen zwanger werd. Uiteindelijk lukte het wel, maar heb 3 miskramen achter elkaar gehad. Nu ben ik 8 weken zwanger en de gynaecoloog heeft mijn TSH en vrij T4 geprikt. Ze vond mijn TSH niet goed, deze is namelijk 0,069. Vrij T4 is 21. Ze vond dat ik mijn internist moest bellen (voor de zwangerschap wil ik in een ander ziekenhuis bevallen). De gynaecoloog wil dat ik minder Thyrax ga slikken, maar ik heb mijn internist gebeld en zij vindt van niet. Want in een zwangerschap moet je juist meer Thyrax slikken. Ik ben momenteel de draad kwijt en ik weet niet wat ik moet doen… ben radeloos. Ik vond het wel toevallig dat ik opeens miskramen kreeg en heel toevallig lees ik het bij vele vrouwen. Ik ben nu doodsbang dat deze zwangerschap fout gaat lopen door mijn dosering qua schildkliermedicijnen. Gr. Nassira

    • Zo, wat een extreem ingrijpend verhaal! Ik ga voor je duimen, dat deze zwangerschap zo goed mogelijk moge verlopen… Bij een te langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie) -en dientengevolge een tekort aan schildklierhormonen- is bevruchting over het algemeen moeilijker en soms zelfs onmogelijk. Het risico op miskramen, vroeggeboorten en schadelijke effecten voor moeder en ongeboren kind zijn naar verhouding groter bij een trage of ontbrekende schildklier. Bij moeder komen o.a. zwangerschapshypertensie (verhoogde bloeddruk), placentaloslating, bloedingen en zwangerschapsmisselijkheid bijvoorbeeld vaker voor in geval van gelijktijdige zwangerschap & schildklierproblemen. Bij kindjes komt o.a. vroeggeboorte en ademhalingsproblematiek na de geboorte relatief vaak voor. Een miskraam komt vooral vaker voor omdat het bevruchte eitje niet goed kan innestelen bij een gebrek aan schildklierhormonen. Veruit de meeste risico’s kunnen tot een minimum worden beperkt door een ideaal afgestelde dosering schildklierhormonen in te nemen. Voor een zo optimaal mogelijke zwangerschap en een zo optimaal mogelijke ontwikkeling van de foetus zijn dan ook OPTIMALE schildklierhormoonwaarden van cruciaal belang. Laat dus ALTIJD je schildklierhormoonwaarden (TSH en FT4) bepalen wanneer je zwanger wilt worden in geval schildklierproblematiek. Hetzelfde geldt zodra je zwanger BENT (dit advies was eventjes voor eventuele lotgenoten die dit wellicht zullen lezen). Vrij recentelijk uitgevoerd onderzoek toont aan dat vrouwen met een kinderwens (dus voorafgaand aan een potentiële zwangerschap) een TSH-waarde tot 2,0 mU/l zouden moeten beogen… TIJDENS de zwangerschap dient een TSH-waarde te worden aangehouden van 0,4 tot 2,0 mU/l. De ideale TSH-waarde ligt ergens rond de 1,0 mU/l, maar dit is waarschijnlijk lastig te bewerkstelligen als je geen schildklier meer hebt. In principe moeten schildklierpatiënten direct -vanaf de prille zwangerschap- elke 4 tot 6 weken hun TSH-waarde laten bepalen en de dosis levothyroxine navenant aanpassen; een zwangerschap vraagt in veruit de meeste gevallen namelijk (inderdaad!) om een VERHOGING van de dosering levothyroxine. Meestal is een verhoging nodig tussen de 30 en 50% die geleidelijk aan wordt bewerkstelligd, dus stapje voor stapje. Gestreefd wordt naar de handhaving van een serum-TSH-uitslag van rond de 1,0 mU/L. Controle en aanpassing van de dosis levothyroxine is al met al van cruciaal belang! Persoonlijk zou ik nogmaals je internist-endocrinoloog benaderen, aangeven dat je gynaecoloog een dosisverlaging aanraadt en vragen WAAROM zij dat doet… Ik snap simpelweg de motivatie/beweeggronden van je gynaecoloog niet om je dosis Thyrax tijdens je zwangerschap te verlagen, maar wellicht zie ik iets over het hoofd. Desalniettemin verwacht ik dat je internist het bij het rechte eind heeft, maar ik ben GEEN arts, dus vraag het voor de zekerheid na, zodat je hieromtrent definitief uitsluitsel hebt. Overigens worden T3-hormoon (liothyronine) en dierlijk schildklierextract (Armour Thyroid e.a.) ontraden tijdens de zwangerschap en wordt aangeraden om bij een zwangerschapswens over te stappen op levothyroxine (zoals Thyrax). De dag na de bevalling kun je doorgaans je oude dosis levothyroxine weer innemen, maar ALTIJD in overleg met je artsen. Als de ophoging hoger was dan 25%, moet je sowieso stapsgewijs afbouwen. Het is raadzaam om 2 maanden na de bevalling opnieuw een bloedwaardebepaling te laten uitvoeren v.w.b. TSH en dit een jaar lang elke twee maanden te blijven herhalen; dit geldt des te meer als je borstvoeding zou gaan geven. Hopelijk heb je iets aan deze informatie en verloopt je zwangerschap volledig naar wens. Heel veel sterkte ermee en ik hoop dat je internist-endocrinoloog voor eens en altijd opheldering zal verschaffen! Groeten, Paul

  435. Beste Paul, Wat fijn dat ik hier zoveel kan lezen over schildklierproblemen. Tijdens mijn zwangerschap is mijn schildklierwaarde geprikt in Australië. Dat doen ze daar standaard. Mijn TSH-waarde was te hoog en ik heb daar Thyrax voor gekregen. Na een aantal weken waren mijn waardes prima. Na de balling weer woonachtig in Nederland en gestopt met medicijnen, want “het kwam door mijn zwangerschap”. Nu vier jaar later was ik toevallig bij de dokter en ik dacht, ik laat mijn bloed eens prikken op schildklierwaarden. Uitslag: TSH-waarde is 13,8 en FT4 waarde is 10,2. Ik kon de dokter niet meer spreken, dus heel het weekend zit ik al in het ongewisse. Wat betekent dit? Mij TSH is duidelijk te hoor, maar veel te hoog? Lees wel extremere gevallen en vind het zo raar dat mijn FT4 nog net binnen de waarden zit. Die zou ook af “moeten” wijken toch!? Duidt dit wel op een traag werkende schildklier? Begrijp erg goed dat je geen arts bent, maar de hamvraag, zou jij denken dat ik in aanmerking kom voor medicatie? Alvast hartelijk bedankt! Annemieke

    • Beste Annemieke, Dankjewel voor je berichtje! Dit zijn lastige vraagstukken. Het is natuurlijk de vraag of je TSH altijd te laag is of enkel tijdens deze momentopname… Of je TSH allang te laag is of pas sinds kort… Of je TSH weer gaat toenemen of juist verder zal afnemen… De bottom-line is denk ik dat de belangrijkste functie van TSH het stimuleren van de schildklierhormoonproductie is. TSH is dan ook ondergeschikt aan schildklierhormoon (T4/FT4). Aangezien je schildklierhormoon nog net binnen de grenswaarden valt denk ik dat je niet direct medicijnen voorgeschreven zult krijgen, al is dit sterk afhankelijk van de opvattingen van een individuele arts… Waarschijnlijk zul je over een tijdje nogmaals je TSH en FT4 moeten laten meten om te kijken of er sprake is van een positieve dan wel negatieve ontwikkeling. Dat je T4 niet ‘afwijkt’ is overigens relatief, aangezien je nog net binnen de zogenaamde grenswaarden valt. Sterkte & groeten, Paul

  436. Hallo, Kunt u mij helpen? ik ben zwanger en mijn TSH is 2,8 en mijn T4 14,6. Er staat geschreven dat een streefwaarde tijdens de zwangerschap moet liggen 1,0 – 2,0. Mijn internist wil niet ophogen en de Schildklierstichting zegt dat ik wel moet ophogen… Wat moet ik nu doen? Alvast bedankt! Groetjes, Corien

    • Ik weet niet precies wie je hebt gesproken bij Schildklierstichting Nederland, maar misschien is het een idee om de betreffende medewerker om opheldering en praktisch advies te vragen. Het enige wat ik verder kan bedenken is een second opinion aanvragen bij een andere internist-endocrinoloog. Ik ken je achtergrond niet en weet bovendien niet waarom je internist het ophogen van je schildkliermedicatie afraadt. Wellicht heeft hij/zij daar een gegronde reden voor… Je hebt niet toevallig gevraagd om welke reden je internist de dosering van je schildklierhormonen niet wil ophogen?

  437. Beste Paul, Ik ben net getest en mijn T4 is 23, TSH 0,13. Waar duidt dit op? Ik gebruik 1,06 microgram Euthyrox per dag, maar heb nog veel klachten. Hartelijk dank alvast voor je advies!

    • Beste Irma, Waar je bloedwaarden precies op duiden, dient te worden vastgesteld door een arts. Ik ben geen arts en kan dan ook niet iemands persoonlijke schildklierwaarden interpreteren, noch individueel medisch advies geven. Het enige wat ik kan zeggen is dat een afwijkende TSH vrij gebruikelijk is in personen die schildkliermedicijnen/schildklierhormonen innemen. Het aan transporteiwitten (thyroïdbindend globuline) gebonden T4 hoort normaliter tussen de 64 en 154 nmol/l te liggen. Het vrije/ongebonden FT4 hoort normaliter tussen de 8 en 26 pmol/l te liggen. Al met al is je TSH laag in vergelijking tot mensen met een gezonde schildklier die geen schildklierhormonen gebruiken, maar dat is geenszins ongebruikelijk… En het lijkt er dus op dat je T4 netjes binnen de grenswaarden valt. Maar nogmaals, alleen een arts kan conclusies verbinden aan de bloedwaardebepalingen en schildklierwaarden van individuele schildklierpatiënten. Sterkte & groeten, Paul

  438. Hallo Paul, In januari was mijn TSH 8,13 mU/l. De huisarts wil nog geen medicijnen geven en over een half jaar weer laten prikken. Nu bak ik al jaren zelf brood en eet ik dat ook nog eens zeer weinig. Verder gebruik ik Keltisch zout i.p.v. Jozo zout. Kan het zijn dat door een tekort aan jodium de schildklier trager gaat werken? Ik ben nu twee weken geleden begonnen met Kelpasan van Dr. Vogel.

    • Het kan wel zo zijn dat een ernstig/chronisch jodiumtekort schildklierproblemen veroorzaakt, maar zolang je niet zeker bent van een jodiumgebrek is het niet raadzaam om extreem veel jodium in de vorm van jodiumsupplementen (zoals Kelpasan) te gebruiken. Je moet eerst zeker weten of er daadwerkelijk sprake is van een jodiumtekort. Mocht dat niet het geval zijn, dan kan jodiumsuppletie zelfs zeer negatief uitpakken. En dat geldt des te meer als er toch al verdenkingen bestaan van een eventuele schildklierafwijking. Dring liever aan op een second opinion of een doorverwijzing met betrekking tot je verhoogde TSH-waarde (of vraag je huisarts of hij nogmaals je TSH en FT4 wil laten controleren; je bent immers alweer enkele maanden verder). Ga in ieder geval niet zomaar jodium bulken om een hypothetisch schildklierprobleem te verhelpen, dat doet waarschijnlijk meer kwaad dan goed. Een jodiumoverschot is namelijk minstens zo schadelijk als een tekort en kan indirect een schildkliervergiftiging (thyreotoxicose) veroorzaken. Die kans is dus extra groot als je schildklier toch al niet goed functioneert. Het is niet per definitie raadzaam om je jodium-inname te verhogen (dus meer jodium binnen te krijgen), maar -in veel gevallen- om de opname, omzetting en daadkracht van jodium te verbeteren. Voor het jodiummetabolisme en je schildklier is het dan ook belangrijk om (naast jodium) voldoende selenium, zink, ijzer, koper, magnesium, vitamine E, vitamine A, vitamine B12 en vitamine D binnen te krijgen.

    • Bedankt voor je antwoord Paul! Ik ga maar even met de huisarts praten en stoppen met de Kelpasan.

  439. Hoi Paul, Dank je wel voor je snelle reactie! Ben vandaag behoorlijk door het lint gegaan tegen de huisarts. Trek het niet meer. En sta op het punt in te storten, is het niet lichamelijk dan wel psychisch… Mijn (emotionele) uitbarsting heeft in ieder geval geleid dat de huisarts (zij is arts in opleiding) morgen de internist gaat bellen dat ik eerder terecht kan. Bedankt voor je informatie en dring er zeker op aan dat er aanvullend bloedonderzoek wordt gedaan. Voor mij is het allemaal ‘geheimtaal’ en snap helemaal niks van de verschillende schildklierwaarden, maar dat zal binnenkort wel anders zijn! Dank je wel nogmaals. Groetjes, Marjolein

  440. Hoi Paul, Ben al maanden niet mijzelf. De huisarts gooide het continu op een longontsteking die ik in oktober 2014 heb gehad. Ik voel mij vreselijk gejaagd, mijn hartslag gaat soms vreselijk snel, angst onrust, pijn op de borst, niet tot slecht slapen, hyperactief, maar tegelijkertijd uitgeput, kortademigheid, warmte niet kunnen verdragen, bijna 10 kg afgevallen in korte tijd, terwijl ik niet eet, maar vreet. En dan nog maar niet te spreken over mijn psychische gesteldheid. Ben niet echt een hele gezellige vriendin, dochter of zus… en vooral voor mijn dochter van 9 is het niet makkelijk. Ben ongeduldig, geïrriteerd enz. enz. Nu heb ik zelf aangekaart bij huisarts dat ik vermoed een te snelle schildklier te hebben. Nu lees ik allerlei waardes, maar mijn TSH-waarde is 37!? Heb over 3 weken afspraak bij internist, want de huisarts vind het geen spoed. Terwijl ik mij vreselijk voel en ongeveer 2 a 3 kg per week afval. Dat betekent dat ik over 3 weken zo’n 45 kg weeg, bij 1.68 meter! Heb jij tips en kun jij mij die waarde uitleggen van 37? Groetjes, marjolein

    • Beste Marjolein, Een extreem hoge TSH-waarde duidt in veruit de meeste gevallen op een te traag werkende schildklier. Het gekke is dat de symptomen die je beschrijft juist passen bij een te SNEL werkende schildklier. Je bloedwaardebepaling is natuurlijk een momentopname, en er zijn situaties waarin nog weleens grote schommelingen worden gezien v.w.b. TSH, schildklierhormonen en schildklier-antistoffen. Dit is onder meer het geval bij schildklierontstekingen en auto-immuunaandoeningen van de schildklier. De bekendste auto-immuun-schildklierziekten zijn Hashimoto en Graves-Basedow. Maar indirect (gerelateerd zijn aan schildklier en/of schildkliermedicijnen) ook Sjögren, Cushing, Addison, Pendred en Lupus (Drug Induced Lupus Erythematosus: DILE). Ik wil je geenszins bang maken en probeer UITSLUITEND met je mee te denken, maar zo’n hoge TSH in combinatie met de klachten die je beschrijft, vind ik persoonlijk nogal zorgwekkend. Ik ben GEEN arts en kan er niets zinnigs over zeggen, maar als ik in jouw schoenen stond, zou ik aandringen op aanvullende bloedonderzoeken naar T3, T4, FT3, FT4, rT3 en schildklierautoantistoffen zoals thyreoglobulineantistoffen (anti-TG), thyreoïdperoxidase-antistoffen (anti-TPO), TSH-receptorantistoffen (anti-TSH-R) en Thyreoïd Stimulerende Immunoglobinen (anti-TSI). Het aantonen of uitsluiten van stimulerende, remmende en blokkerende stoffen in de bloedbaan is voor zover ik weet de beste methode om op de ziekte van Graves en de ziekte van Hashimoto te testen. Waarom je huisarts dit niet als spoed ziet, snap ik niet. Misschien is het een idee om het ziekenhuis op te bellen en je verhaal te doen. Ik neem aan dat je reeds een doorverwijzing hebt, dus misschien kun je je afspraak wel gewoon vervroegen. Heel veel sterkte en beterschap in ieder geval! Groeten, Paul

    • Kijk in dit artikel hierboven en je vindt de standaard waarden en dan kan je zelf concluderen wanneer t zinvol is om naar de huisarts te gaan. Als de huisarts je niet serieus neemt, blijf je aandringen of ga je expres in t weekend of ’s avonds naar een spoedpoli o.i.d. Zelf heb ik net gehoord dat ik een iets te hoog TSH heb. Maar ik herken me niet helemaal in ’t beeld. Ik ben altijd eerder druk dan rustig, alhoewel ik wel veranderd ben naar een wat kalmere persoon. Misschien is mijn gedrag ook een beetje ADHD-bepaald want dat heeft vaak zo geleken. Wat betreft alle extreme TSH-waardes die in de reacties worden genoemd lijkt t mij erg zinvol om actie te ondernemen door doe mensen die daarmee rondlopen. Loop je te lang rond met klachten kan het soms ook al te laat zijn. Ik was niet op TSH gespitst i.v.m. bloedonderzoek voor andere klachten die altijd vaag bleven en had dit niet eens verwacht. Maar aangezien mijn oma en moeder van vaders en moeders kant ook een trage schildklier hebben wist ik dat ik meer kans had. Sterkte allemaal!

  441. Beste Paul, Ik heb zojuist de uitslag van de bloedtest ontvangen en heb een TSH waarde van 0,1. De T4 is 18 (normaal?) en T3 van 5,5 (hoog?). Kan dit toch wijzen op een probleem? Ik herken veel klachten en wil i.v.m. zwangerschap toch weten of ik er iets aan zou moeten doen.

  442. Beste Paul, Mijn bloed is pas gecontroleerd. Ft4 is 18, Tsh lager dan 0,1. Ik gebruik Thyrax en Cytomel. Lage Tsh zou duiden op hyper klachten. Ik herken echter geen enkele hyperklacht, maar heb wel vrijwel alle hypo klachten. Mijn huisarts vindt dit oké. Ik niet, want ik heb me nog nooit zo slecht gevoeld. Kun je een arts in de omgeving Arnhem aanbevelen?

    • Beste Sandra, Bij iemand die GEEN schildkliermedicijnen gebruikt duidt een te hoge TSH op mogelijke hypothyreoïdie (te trage schildklier) en een te lage TSH op mogelijke hyperthyreoïdie (te snelle schildklier). Thyreoïdstimulerend hormoon wordt beïnvloed door de hoeveelheid schildklierhormonen in je bloedbaan, dus als je schildklierhormonen slikt, beïnvloed je dus direct ook je hormoonspiegels. Als je TSH te hoog of te laag is terwijl je schildklierhormonen gebruikt, is dit dan ook veeleer een teken dat je lichaam nog niet helemaal gewend is aan je dosering of dat je dosis dient te worden verhoogd of verlaagd. Dit dien je te bespreken met een arts. Als je huidige huisarts je situatie “oké” vindt, ondanks je chronische gezondheidsklachten, dan zou je kunnen overwegen om een second opinion aan te vragen of om een doorverwijzing te vragen naar een internist-endocrinoloog. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  443. schildklierpatientje Reageer

    Kan dit komen door middelen zoals cafeïne en alcohol dat dit de tsh waarde omhoog haalt? Of kan dit ook door veel stress?

    • Eerlijk gezegd snap de motivatie achter je vraagstellingen niet echt omdat ik je achtergrond niet ken. Aangezien je jezelf schildklierpatiëntje noemt, neem ik aan dat je een te traag of te snel werkende schildklier hebt. Ik neem voor het gemak dus ook maar even aan dat je om die reden schildkliermedicijnen gebruikt. Je TSH-niveau wordt in dat geval primair beïnvloed door je schildklierafwijking en schildkliermedicijnen. Ik sluit niet uit dat ook cafeïne, alcohol of stress indirect je TSH een beetje kan beïnvloeden, maar dit is eigenlijk niet zo relevant, aangezien je de directe oorzaak al kent (namelijk je schildklierprobleem). Overigens is de TSH-waarde an sich helemaal niet zo interessant voor schildklierpatiënten; het gaat er vooral om hoe de TSH-waarde zich verhoudt tot o.a. FT4, FT3, T4, T3 en rT3. Het is al met al niet erg zinvol om je als schildklierpatiënt volledig te focussen op je TSH… Lees desgewenst ook bovenstaand artikel en voorgaande reacties eens door. Waarschijnlijk wordt het totaalplaatje van de schildklierfunctionaliteit dan een stukje duidelijker. Succes in ieder geval! Groeten, Paul

  444. schildklierpatientje Reageer

    Hallo Paul, Ik had in het verleden een waarde van 17 van Tsh hoe moet ik die waarde dan zien, heb er zelf niet zoveel verstand van daarom vraag ik u het! Groetjes

    • Een TSH-waarde van 17 is veel hoger dan de TSH-waarde van een gezonde persoon met een optimaal functionerende schildklier. De grenswaarden voor TSH zijn namelijk 0,4 tot 4,0. Je huidige TSH-waarde (van 4,4) zit relatief gezien dus nog maar een klein stukje boven de opperste grenswaarde.

  445. schildklierpantientje Reageer

    Beste Paul, Ik slik nu 125 mg thyrax, zou ik met een kwartje omhoog moeten gaan gaan of met een halve? Wat de huisarts betreft met 0,025 mg, dat vind ik zelf erg hoog! Qua mijn waardes TSH van 4,4! Groetjes

    • Ik kan en mag geen aanbevelingen doen voor wat betreft iemands dosis schildkliermedicatie, noch individuele adviezen geven. Dit zul je dan ook echt met je arts moeten bespreken. Zoals ik al aangaf is een TSH-waarde van 4,4 niet schrikbarend hoog, maar deze waarde lig wel een stukje boven de opperste grenswaarde en is dus hoger dan ‘ie zou moeten zijn in een gezonde persoon met een optimaal werkende schildklier.

  446. Hoi, Ik heb al een tijd geen controle over mijn benen en ben laatst ook ingezakt, voelde niks meer. Nu moet ik naar een neuroloog en ik moet bloed prikken voor schildklier. Waarom?

    • Beste Diana, Waarschijnlijk wil men een polyneuropathische oorzaak van je gezondheidsklachten uitsluiten. Polyneuropathie betreft een aandoening van de zenuwen in armen en/of benen. Bij sommige polyneuropathieën zijn hoofdzakelijk de (sensore) gevoelszenuwen aangedaan; bij andere polyneuropathieën de (motore) bewegingszenuwen. Een stoornis van de schildklier (te traag werkende schildklier, al dan niet door auto-immuunziekte) kan zulk soort polyneuropathische klachten veroorzaken; primair ontstaan zulke problemen door een tekort aan schildklierhormonen. De schildklier wordt namelijk nog altijd niet volledig begrepen. Door velen wordt deze endocriene hormoonklier nog altijd afgedaan als ‘de thermostaat van het menselijk lichaam’, die hoofdzakelijk de stofwisseling reguleert… Maar de schildklier regelt VEEL meer dan metabolisatie en thermoregulatie. De schildklier zou (net als de alvleesklier en bijnieren) eigenlijk als een neurologisch orgaan -dus als onderdeel van het neurologisch systeem- kunnen worden beschouwd zit bomvol grijze cellen. Al met al kan een chronisch tekort aan schildklierhormonen verregaande neurologische problemen veroorzaken. Ik ben GEEN arts, maar ik denk dat dit de reden is dat men je schildklierwaarden wil analyseren. Worden trouwens ook je vitamines (vitamine D, B-vitamines e.a.) en mineralen (elektrolyten, ijzer e.a.) gecontroleerd? In ieder geval heel veel sterkte ermee! Hopelijk voel je je snel weer beter. Groeten, Paul

  447. schildklierpatientje Reageer

    Beste mensen, Ik heb al vanaf mij geboorte een schildklier probleem deze is verkeerd aangelegd, merk dat ik vanaf die tijd al niet goed ben ingesteld overigens omdat ik veel psychische problemen ervaar zoals depressie, ADHD, autisme, enz. overigens ben ik altijd moe en gejaagd! mij bloedwaardes zijn momenteel Ft4 is 21 tsh 4,4 mUl overigens is dit erge hoge waarde van tsh? met vriendelijke groet ongerust patiëntje

    • Nee, een TSH van 4,4 is niet extreem hoog, maar overstijgt de eigenlijke bovengrens wel een klein beetje.

  448. Waarde zijn TSH 0.27 en T4 14 eigenlijk nog niet zo goed geweest maar ben moe, moe en nog eens moe. Kan wel 13 a 14 uur per dag slapen en ben daarna de hele dag moe. Helaas is het ook zo dat als ik aar bed ga en let wel ben dan echt doodmoe, dan kan ik niet in slaap komen. Na een aantal uren liggen in de hoop dat val ik uiteindelijk in slaap en herhaalt zich het ritueel. Geprobeerd om de cirkel te doorbreken met slaapmedicatie. Tijdens de medicatie periode ging dit heel erg goed. Maar helaas meteen een terugval na het stoppen van de medicatie. :-( Ik sta nu op het punt mijn baan te verliezen omdat ik door die moeheid prikkelbaarder ben geworden en me niet meer goed kan beheersen. Heb me tot de huisarts gewend, maar er wordt geen gehoor aan gegeven. Ben ten einde raad. Misschien dat jij een idee hebt waar dit vandaan komt? Overigens zijn mijn klachten van trage schildklier gestart na het stoppen met roken 3 jaar geleden.

    • Beste Mo, Een vrij T4 van 14 is in principe een prima waarde. En een TSH van 0,27 duidt veeleer op een ietwat overactieve schildklier dan op een te trage schildklier. Of gebruik je schildkliermedicijnen? Zo niet, dan zou er ook een andere oorzaak ten grondslag kunnen liggen aan je chronische vermoeidheid. Wellicht heb je iets aan de informatie in dit artikel over onverklaarbare vermoeidheidsklachten. Sterkte, beterschap & groeten, Paul

    • Zijn naast je schildklierwaarden ook je vitamine D, B-vitamines en ijzer al eens gecontroleerd? Naast een traag werkende schildklier kan een tekort aan deze vitamines en mineralen namelijk ook verregaande vermoeidheidsklachten teweegbrengen. En je wil niet weten hoe vaak een vitamine D-gebrek, ijzergebrek en vitamine B12-gebrek voorkomen bij mensen met schildklierproblemen. Wellicht heb je hier wat aan… Heel veel beterschap in ieder geval! Groeten, Paul

  449. Weet sinds 5 dagen dat ik een TSH heb van 5,8. Hoe erg is dit dan… of is ’t een beetje aan de lage kant? Groet, M.

    • Deze TSH-waarde is aan de hoge kant, maar niet extreem hoog. De kans is in ieder geval sterk aanwezig dat je schildklier trager werkt dan normaal, maar als je er momenteel geen klachten aan ondervindt, spreekt men ook nog weleens van subklinische (klachtenvrije) hypothyreoïdie. Wat zegt je arts over deze TSH-waarde? Aangezien je boven de opperste grenswaarde zit, lijkt me dit in ieder geval een gegronde reden om over een tijdje nogmaals je TSH en/of FT4 te controleren. Overigens weet ik niet of je NU al schildklierklachten ervaart… Maar mocht je schildklier in de toekomst nog trager gaan functioneren, dan kan de situatie uiteindelijk ontaarden in een klinische vorm van hypothyreoïdie…

    • Hoi Paul, Ik zal even in het kort mijn verhaal doen… Mijn schildklier is na 2 operaties in zijn geheel verwijderd vanwege folliculaire schildklierkanker. Op 18 december was de 2e operatie. Heb op 19 januari de radioactieve jodiumbehandeling gekregen en ben daarna met 150 mcg Thyrax begonnen. Nu was ik vandaag bij de internist en wordt de Thyrax verhoogt naar 225 mcg omdat mijn TSH waarde 49 was. Ik ben nog niet erg thuis in deze materie, maar wat ik zoal lees is 49 wel erg hoog? Groetjes, Trudi

    • Beste Trudi, Wat een extreem naar verhaal! Hopelijk was het een geslaagde operatie en gaat het inmiddels goed met je. Een TSH-waarde van 49 is inderdaad erg hoog. De grenswaarden voor TSH (minimaal 0,4 en maximaal 4,0) worden echter gehanteerd voor het diagnosticeren van schildklierproblemen. Normaliter zou een TSH-waarde van 49 een hele duidelijke indicatie zijn dat er iets niet goed is met de schildklier van een (verondersteld) gezonde persoon… Aangezien jouw schildklier verwijderd is, is deze indicator voor jou niet van toepassing. Als je geen schildklier hebt, verloopt de opname en synthese van schildklierhormonen en schildklier-stimulerende hormonen logischerwijs totaal anders dan in patiënten met een (al dan niet deels) functionerende schildklier. Het ligt immers in de lijn der verwachting dat de concentraties aan TSH, gebonden T3, vrij T3, ’terugkerend’ (r)T3, gebonden T4 en vrij T4 na een operatieve schildklierverwijdering afwijken van de norm. Omdat het plusminus 6 tot 8 weken duurt voordat een bepaalde dosering schildkliermedicijnen optimaal wordt verwerkt door je lichaam, wordt de dosis L-thyroxine doorgaans niet vaker dan eens in de 6 weken aangepast. Vandaar dat het een behoorlijke tijd kan duren voordat schildkliermedicijnen optimaal zijn ‘ingesteld’ en hun werk doen. Ik ben overigens GEEN arts; mocht je je zorgen maken, vraag dan je endocrinoloog om opheldering. Hij/zij kan je uitleggen welke stappen er nog zullen worden genomen om ervoor te zorgen dat de functies van de verwijderde schildklier zo goed mogelijk worden overgenomen door exogene schildklierhormonen in de vorm van schildkliermedicamenten. Nogmaals sterkte! Groeten, Paul

  450. Hallo Paul! Bij mijn bloed uitslag gaf een TSH waarde aan van 0.06. Ik lees dat tot 0.04 mag, alleen heb ik wel aardig wat symptomen waarvan ik last heb. Na zoeken op Internet lijkt het hierbij te passen. Zou het mogelijk zijn om verder onderzoek aan te vragen? Of ben ik nu te voorbarig? Groetjes, S.

    • Beste S, Een TSH-waarde van 0,4 is de onderste grenswaarde; 0,04 is 10x zo laag als de onderste grenswaarde. Het lijkt me dan ook uiterst raadzaam om aanvullend schildklieronderzoek aan te vragen. Groeten, Paul

  451. Hallo Paul, Een vraagje over de waardes. Ik ben al 25 jaar Gravespatiënt en slik Thyrax 0.150. Nu klachten gekregen die ik eerder niet had. In december 2014 had ik een TSH van 0.053, vrij T4 van 27, T4 van 27,1, vitamine B12 van 173, vitamine D van 46 en homocysteïne was verhoogd. Huisarts heeft mij op vitamine B12 en vitamine D tabletten gezet. Ik ben nu 2 maanden verder en mijn klachten worden erger, dus heb vandaag weer mijn bloed laten prikken. Het enige voordeel is dat ik nu wel 5 kilo kwijt ben en geen obstipatie meer heb… terwijl ik hier niets voor doe. Wat zijn een beetje de waardes waar ik op moet letten, voordat de nieuwe uitslag binnenkomt?

  452. Remco van Elleswijk Reageer

    Beste, Ik heb al jaren spier en vermoeidheidsproblemen en vermoed dat dit door de schildklier wordt veroorzaakt. IK slik al jaren Thyrax en vind mijn waardes niet zo goed, de huisarts heeft die mening niet. Ik zal mijn laatste 3 uitslagen posten… 16-01-2014: FT4 23.9 en TSH 4.5; 30-10-2014: FT4 23.2 en TSH 4.6; 12-02-2015: FT4 21.6 en TSH 3.8.

    • Beste Remco, Ik ben GEEN arts, dus ik ben niet de aangewezen persoon om je huisarts te controleren of bekritiseren. Het enige wat ik kan zeggen is dat voor iemand met een gezonde schildklier (dus iemand die geen schildkliermedicijnen gebruikt) binnen bepaalde referentiewaarden dient te vallen. Hierbij veelgebruikte referentiewaarden voor wat betreft de schildklier:

      • TSH: 0,4 t/m 4,0 mU/l
      • T4: 64 t/m 154 nmol/l/l
      • FT4: 8 t/m 26 pmol/l
      • T3: 1,2 t/m 3,4 nmol/l
      • FT3: 3 t/m 8 pmol/l

      Aangezien je Thyrax (levothyroxine) gebruikt, neem ik aan dat je lijdt aan een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). In geval van hypothyreoïdie die wordt behandeld met schildklierhormonen gelden bovengenoemde ‘normaalwaarden’ niet; althans, niet altijd. Schildklierpatiënten die schildklierhormonen slikken voelen zich veelal het beste bij een TSH-waarde in het laag-normale gebied (TSH lager dan 2,0). Dit is echter een ‘gemiddelde’ en niet voor iedere schildklierpatiënt hetzelfde. Ook voelen schildklierpatiënten die behandeld worden met schildklierhormonen zich doorgaans het beste bij een vrije-T4-waarde in het hoog-normale gebied (FT4 hoger dan 18). Er is immers aanvullend T4 nodig voor de omzetting in T3 (wat normaliter door de schildklier wordt geproduceerd). Maar ook dit is weer een ‘gemiddelde’ en niet voor iedere schildklierpatiënt hetzelfde. Naar mijn ONDESKUNDIGE mening lijkt je TSH aan de hoge kant, wat bij een schildklierpatiënt die reeds behandeld wordt met Thyrax/levothyroxine KAN duiden op een te lage dosering, maar of dit daadwerkelijk het geval is, weet ik niet. Wat je zou kunnen overwegen is een second opinion aanvragen bij een andere huisarts of een doorverwijzing vragen naar een internist-schildklierspecialist. Heel veel sterkte in ieder geval met je schildklierklachten! Groeten, Paul

  453. Graag zou ik willen weten of mijn waardes in orde zijn. Na lange tijd klachten slik ik nu 2 Thyrax per dag. Mijn T4 waarde is weg en niet te vinden. Mijn T3 waarde staat echter nu op 13. De T4 waarde heeft lange tijd op 7,5 gestaan en T3 op 6 7 of lager. Ik heb nu al een paar keer bloed laten prikken en volgens de huisarts is het nu prima en geen probleem dat mijn schildklier stimulerend hormoon niet meer terug te vinden is in mijn bloed. Ook ben ik afgelopen jaar 7 kilo aangekomen, zonder mijn eetpatroon veranderd te hebben, die ik er met geen mogelijkheid af krijg. Sport, weinig calorieën, diëten, niets helpt. Ik ben 50 jaar dus wellicht is mijn hormoonhuishouding ook in de war. Ik vraag mij af of het kwalijk is dat mijn schildklier stimulerend hormoon niet meer “werkt” en dus volledig is overgenomen door het medicijn Thyrax.

    • Beste Angelique, Ik denk dat je een aantal dingen door elkaar haalt. Schildklier-stimulerend hormoon (TSH) stimuleert enkel de schilklierwerking en wordt dan ook niet ‘overgenomen’ door Thyrax. Een te hoge of te lage TSH-waarde is slechts een mogelijke indicator van een tekort of overschot aan schildklierhormonen (T3 en/of T4). Thyrax vervangt T4 en wordt dan ook voorgeschreven bij een te traag werkende schildklier. Aangezien je Thyrax gebruikt (wat in feite T4 is) lijkt het me dan ook onmogelijk dat je T4-waarde ‘onvindbaar’ is. Vrij T3 (FT3) hoort ergens tussen de 3 en 8 pmol/l te liggen in een persoon met een GEZONDE schildklier die GEEN schildkliermedicijnen gebruikt. Aangezien je T4 inneemt (wat wordt omgezet naar T3) is het logisch dat je bloedwaarden qua FT3 en FT4 afwijken van de referentiewaarden, dus van de ‘gezonde norm’. Misschien kun je nog eens goed naar je FT4-bloedwaarde kijken op het formulier van je bloeduitslag. Mocht er echt GEEN FT4 in je bloed aanwezig zijn, en je FT3-waarde tegelijkertijd 13 zijn, dan zou je eventueel een second opinion kunnen aanvragen. Maar nogmaals: ik kan me dit niet voorstellen, zeker niet aangezien je huisarts de situatie prima vindt. Sterkte & groeten, Paul

  454. Paul, bedankt voor je snelle reactie. Mijn zoon voelt zich dus prima en doet het op alle vlakken (sociaal, school, sport) uitstekend gelukkig. Is ook altijd zo geweest. Zijn kinderarts heeft altijd benadrukt dat de waarden van invloed zijn op de hersenontwikkeling, en dat het daarvoor dus van belang is dat zijn waarden goed zijn totdat de hersenen echt “klaar” zijn. Volgens de kinderarts rond het 21e levensjaar. Vandaar dat ik alle twijfel over de hoogte van de waarden wil wegnemen. Mijn zoon wordt sinds 1 jaar door de huisarts gecontroleerd, omdat de nieuwe kinderarts dat wel vond kunnen. Zij is toch wat minder thuis in de materie. Punt is wel dat mijn zoon zich 17 jaar lang prima heeft gevoeld, ook als de waarden eigenlijk niet goed waren. Voor wat betreft de hersenontwikkeling is het feit dat hij zich prima voelt dus wellicht niet zo’n geweldige graadmeter. Ik lees overigens op diverse sites dat je nuchter en zonder de Thyrax dosis van die dag bloed zou moeten afnemen om een betrouwbare uitslag te krijgen. Hij wordt al 17 jaar tussen 8.30 en 10 uur geprikt, na het nemen van zijn Thyrax en gegeten te hebben. Het is ons nooit verteld dat dit anders zou moeten. Hoe zie jij dit?

    • Beste Anneke, Over het al dan niet nuchter prikken van bloed voor de bepaling van schildklierwaarden wordt onder artsen verschillend gedacht. Sommigen adviseren om wel nuchter te prikken, anderen adviseren juist dit niet te doen. Indien er niet nuchter geprikt wordt, ligt de TSH-waarde ietwat lager en de FT4-waarde ietwat hoger dan bij een nuchtere bloedprik. Bij het interpreteren van de schildklierwaarden zal een kundig arts hier rekening mee houden. Indien er uitsluitend T4-hormoon (levothyroxine) geslikt wordt, zal de schommeling van de schildklierhormonen gedurende de dag sowieso wel meevallen, dus dan komt het niet extreem nauw. Wordt er echter ook T3-hormoon (liothyronine) ingenomen, dan zijn de schildklierhormoonschommelingen sterker en is het wel degelijk van belang om nuchter en stelselmatig tijdens een vast moment op de dag bloed te prikken. In veel gevallen wordt het belang van een stabiel peil qua schildklierhormoon (in de bloedbaan) boven het belang van nuchter bloedprikken geprioriteerd, vandaar dat men lang niet altijd voor een nuchtere bloedanalyse kiest. Wat je schrijft over schildklierhormonen en geestelijke (hersen)ontwikkeling klopt overigens: het schildklierhormoon thyroxine is van cruciaal belang voor groei, zo ook voor de hersenontwikkeling. Het is echter een te lage concentratie aan schildklierhormonen (T3/T4) in het bloed dat direct kan leiden tot verminderde lichamelijke groei, verstoring van de geestelijke ontwikkeling en een laag IQ. TSH is hier niet direct verantwoordelijk voor en blijft veeleer een indicator voor schildklierklachten. Met het oog op hersenontwikkeling gaat het er dus hoofdzakelijk om dat de hoeveelheid schildklierhormonen (T3/T4) in onvolgroeide kinderen niet te laag mag zijn. Mocht je je zorgen (blijven) maken, dan zou je je huisarts kunnen vragen of je je vraagstukken eens weg mag leggen bij een gespecialiseerd internist-endocrinoloog. Ik kan me namelijk heel goed voorstellen dat het ontzettend fijn is om afdoende geïnformeerd te zijn, vooral als het aankomt op de gezondheid van je kind. Groeten, Paul

  455. Beste Paul, Mijn zoon van 17 heeft CHT (zonder schildklier geboren). Hij gebruikt Thyrax naar tevredenheid, geen enkele bijwerking of klacht. Wat mij bevreemd is dat bij hem vaak zowel de TSH waarde als de T4 waarde stijgt. Drie maanden geleden bijvoorbeeld was de T4-waarde 24 en de TSH-waarde 3,72, op zich beide net binnen de marges. Nu is hij opnieuw geprikt; T4 was 27 en TSH was 4,77. Beide zijn dus gestegen, wat op zich vreemd is. De TSH moet dus eigenlijk wel omlaag door meer Thyrax te slikken, maar dan zal de T4 verder stijgen en die is al aan de hoge kant… Is het niet vreemd dat het terugkoppelingsmechanisme bij hem niet optimaal werkt of zou dat iets te maken hebben met het feit dat hij in het geheel geen schildklier heeft?

    • Hallo Anneke, Wat een vervelende situatie, maar wel fijn dat je zoon goed vaart bij zijn schildkliermedicatie. In theorie klinkt de wisselwerking tussen TSH en T4 misschien heel simpel, maar in de praktijk gaan er op (hormonaal en moleculair) microniveau een heleboel stofwisselingsreacties mee gemoeid. Het gaat dus niet alleen om de regulatie van de schildklier via het feedback-systeem van de hypothalamus en hypofyse, maar o.a. ook om de tussenkomst van bepaalde vitamines (D e.a.), mineralen (jodium e.a.), enzymen (peroxidase e.a.), eiwitten (thyreoglobuline e.a.) en eventuele schildkliermedicijnen (levothyroxine e.a.) of schildklierantistoffen (anti-TSI, -TG, -TPO e.a.). En zo zijn er nog talloze andere aspecten die schildklierwaarden in het bloed kunnen beïnvloeden. Een exacte oorzaak aanwijzen van milde schommelingen in TSH-waarde en FT4-waarde in een schildklierpatiënt die reeds wordt behandeld met schildkliermedicamenten is dan ook een lastige opgave. Als puntje bij paaltje komt, kijkt men denk ik hoofdzakelijk naar het functioneren van schildklierpatiënten. Zolang er geen sprake is van duidelijke schildklierklachten/schildkliersymptomen of gevaarlijk hoge of lage schildklierbloedwaardes, zal men denk ik niet zo snel de dosering van iemands schildkliermedicatie aanpassen. Sowieso is de hoogte van iemands TSH-waarde (schildklier-stimulerend hormoon) slechts een mogelijke indicator voor schildklierproblemen en daarmee ondergeschikt aan de concentraties van de daadwerkelijke schildklierhormonen. Het veranderen van de dosis schildklierhormonen om de TSH op een optimaal niveau te krijgen is (naar mijn ondeskundige mening) dan ook een kwestie van doel en middel omdraaien. Zolang je zoon geen klachten heeft en zijn artsen positief zijn, denk ik dat er geen reden is om je zorgen te maken over de ietwat verhoogde TSH-bepaling. Heel veel sterkte in ieder geval! Groeten, Paul

  456. Beste Paul ben vandaag naar mijn dokter geweest. Mijn waardes zijn nu TSH 0,06 en mijn T4 vrije thyroxine 26,4. Op 25-11-2014 was mijn TSH hetzelfde en mijn vrije T4 23,1. Voor 25-11-2014 was ik een kwart geminderd. Sinds ik de doordrukstrips heb van Duotab gaat het vreemd. Wat is volgens jou de oorzaak dat ik nu weer een verhoogde T4 vrije heb? Ik neem soms sojamelk en soms geitenmelk, maakt dat verschil in waardes? Ben erg benieuwd, alvast bedankt voor de reactie! Hartelijke groet, Marianne

    • Beste Marianne, Ik ben totaal niet op de hoogte van je medische achtergrond, dus ik zou niet weten wat de onderliggende oorzaak is van je verhoogde T4. Ik weet niet welk schildkliermedicament je had voorafgaand aan de Thyrax(?)-duotab, maar nu je zowel T4 als T3 binnenkrijgt hoeft er wellicht minder van het (inactieve) T4 te worden omgezet in het (actieve) T3, waardoor er wellicht meer T4 vrij in je bloedbaan blijft circuleren… Maar nogmaals: ik ben niet bekend met je voorgaande medicamenten en doseringen en heb überhaupt geen totaalbeeld van je situatie, dus dit is louter een gok. Voor wat betreft sojamelk en geitenmelk: volgens mij is geen van beide extreem rijk aan jodium of aanverwante micronutriënten, dus ik kan me bijna niet voorstellen dat een van beide direct effect zal hebben op je schildklierhormoonwaarden. Voor uitsluitsel zul je al met al echt een arts moeten raadplegen. Sterkte & groeten, Paul

  457. Mijn vrije TSH-waarde is 40. Ik heb ooit een te snel werkende schildklier gehad en daarom jodiumtherapie gekregen. Is deze waarde van de TSH zorgwekkend? Wel moeheidsklachten, veel klachten van gewrichtjes, veel spierpijntjes.

    • Ja, een TSH-waarde van 40 mag je denk ik wel als zorgwekkend beschouwen, zeker als je in het verleden jodiumtherapie hebt ondergaan. Een jodiumslok zorgt ervoor dat een overactieve schildklier deels wordt lamgelegd, waardoor er ineens minder schilklierhormonen worden geproduceerd. Helaas is het erg lastig om een specifiek/afgemeten deel van de schildklier lam te leggen, waardoor het vaak voorkomt dat de schildklier na jodiumtherapie veel te langzaam wordt in plaats van veel te snel. Dit kan direct na de jodiumtherapie gebeuren, maar ook pas na een tijdje. In dat geval stijgt je TSH-waarde en krijg je doorgaans schildkliermedicijnen voorgeschreven. Gebruik je sinds je jodiumtherapie schildkliermedicijnen c.q. exogene schildklierhormonen? Als je reeds schildkliermedicatie gebruikt, hoeft een TSH van 40 niet per se zorgwekkend te zijn; dat is aan een arts om te bepalen. Als je nog niet wordt behandeld, is een TSH van 40 absoluut een reden om informatie in te winnen over schildkliermedicijnen bij je huisarts en/of internist-endocrinoloog. Een TSH van 40 is immers 10x zo hoog als de ‘veilige bovengrens’ voor onbehandelde personen.

    • Ik gebruikte na de jodiumtherapie geen medicatie meer. Sinds afgelopen maandag nu Euthyrax 100 microgram, maar sindsdien wat klachten op de borst, dus is nu verlaagd naar 50 microgram. Je zou verwachten met een te langzaam werkende schildklier dat ik ook in gewicht aan zou komen, maar juist dat is nog steeds het tegenovergestelde, dus meer nog van een te snel werkende schildklier, dat ik snel afval. Hoelang duurt het over het algemeen voordat er enig resultaat is op het innemen/starten van de medicatie?

    • Hoelang het ‘over het algemeen’ duurt voordat schildkliermedicijnen hun werk doen, is moeilijk te zeggen; dit verschilt namelijk enorm per schildklierpatiënt en is o.a. afhankelijk van de aard en ernst van iemands schildklierklachten. Dat je ondanks jodiumtherapie en verlaging van je schildkliermedicijnen nog altijd symptomen van een te snel werkende schildklier vertoont, vind ik persoonlijk nogal opmerkelijk. Misschien dat je je arts kunt vragen om je schildklierwaarden nogmaals te testen middels bloedanalyse en je bloeduitslagen ditmaal op te vragen en in te zien.

    • Nog een vraagje. Op 2 februari was mijn T4 40 en nu na drie weken Thyrax 100 mg die ik heel onregelmatig heb ingenomen is hij ineens gezakt naar 10. Is dit mogelijk? Want er werd juist gezegd dat het een tijd gaat duren voordat we dit weer onder controle zouden hebben. Zeker omdat ik de Thyrax soms een aantal dagen vergeet in te nemen en dus er een onregelmatigheid in zit in het innemen.

  458. Ik zit met een vraag. Zo’n 16 jaar geleden ben ik behandeld met radioactief jodium voor een te snel werkende schildklier. Sindsdien gebruik ik Thyrax. Na mijn zwangerschap begon de schilklierwaarde weer af te wijken en is de dosering aangepast. Na c.a. 10 jaar een dosering te hebben gebruikt van 1,25 (1 wit + 1 blauw) zijn mijn waarden nu weer afwijkend. TSH te laag, namelijk 0,019 en FT4 te hoog, namelijk 25,9. Arts adviseert om de dosering te wijzigen naar 1 (alleen de witte), is dit juist? Te lage TSH is te snel werkende schildklier toch? Ik voel me vooral moe, pijnlijke ogen en niet lekker in mijn vel, gestrest, prikkelbaar, dan weer warm dan weer koud, ongeregelde menstruatie. Ben een vrouw van 48 jaar, dus waarschijnlijk ook overgangsklachten? Wie kan mij adviseren hoe nu verder?

    • Ik ben GEEN arts, dus ook niet de aangewezen persoon om adviezen van je arts te bekritiseren dan wel goedkeuren. In principe betekent een te lage TSH een te snel werkende schildklier. Dit geldt echter voor niet-schildklierpatiënten, dus personen die vooralsnog geen schildkliermedicijnen gebruiken. Als je reeds een radioactieve ‘slok’ hebt gekregen en jarenlang schildkliermedicijnen gebruikt, dienen TSH-waarden echter totaal anders te worden geïnterpreteerd. Bij schildklierpatiënten met een te trage schildklier die reeds worden behandeld met synthetische schildklierhormonen betekent een te hoge TSH-waarde doorgaans dat men te weinig schildkliermedicatie toegediend krijgt en dat de dosering dient te worden opgehoogd. Ik ben geen expert, maar ik kan me best voorstellen dat de dosis exogeen schildklierhormoon bij een veel te LAGE TSH-waarde dient te worden verlaagd. Nogmaals: het is aan een arts om hieromtrent conclusies te trekken en aanbevelingen te doen.

  459. Probleempje hier… Ik ben 32 jaar, heb symptomen van een hyperactieve schildklier, maar bloeduitslagen geven een vreemde uitslag: vrij T4 verhoogd 22.8 (max 22) en TSH en T3 normaal. Kan iemand mij helpen wat dit zou kunnen betekenen? Ik ben er een beetje moedeloos van. M.v.g. Elke

    • De schildklier maakt in beginsel 2 hormonen aan, namelijk T3 (trijodothyronine, ongeveer 20%) en T4 (thyroxine, ruim 80%). ‘Normaal’ T3 en T4 is gebonden aan eiwitten. FT3 en FT4 zijn ‘vrij’. Beide hormonen worden afgegeven aan je bloed; T3 is direct werkzaam, T4 is een soort pre-hormoon c.q. voorloper, dat later wordt omgezet in actief T3 door de lever. Jodium is een belangrijk bestanddeel van schildklierhormoon; T4 bevat 4 jodium-atomen, T3 slechts 3. Indien er een toereikende hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed aanwezig is, wordt dat via een terugkoppeling/feedback gesignaleerd door je hersenen (hypothalamus en hypofyse). Je brein vermindert dan de productie van respectievelijk TRH en TSH. De normaalwaarde die veelal wordt gehanteerd voor VRIJ T4 ligt doorgaans tussen de 8,0 en 18,0 pmol/l. Er zijn echter ook artsen en klinieken die een FT4 tot 26 zelfs nog als ‘normaal’ interpreteren. Aangezien > 80% van het vrije schildklierhormoon T4 betreft, is de kans op fluctuaties van FT4 immers relatief groot; lichte FT4-schommelingen zijn dus niet ongewoon, waardoor het FT4 bij momentopnames nog weleens aan de laag-normale of hoog-normale kant kan zijn, zelfs in mensen met een gezonde schildklier. Hoe dan ook is een T4 van 22,8 alles behalve extreem en op zichzelf geen directe reden tot paniek. Dat geldt des te meer als TSH en FT3 geen merkwaardigheden vertonen. Welke “symptomen van een overactieve schildklier” bedoel je precies? Veel symptomen van hyperthyreoïdie doen zich namelijk eveneens voor bij allerlei andere gezondheidsproblemen, waaronder nutritionele disbalansen. Ik ben overigens GEEN arts; het zou de moeite kunnen lonen om je schildklierwaarden nogmaals te laten analyseren middels een second opinion.

  460. Na bloedonderzoek bleek dat TSH waarden 27,7 waren en T4 was 10. Had last van obstipatie, maar verder nergens last van. Heb daarop 8 weken Thyrax duotablet 0,025 (blauwe tabletjes geslikt). Tijdens deze weken van allerlei kwalen gekregen: 3 keer spit, gordelroos, spierkrampen etc. Vorige week weer bloed laten prikken en TSH was nu 27,1. Dat was echt een tegenvaller want ik dacht dat ik al die kwaaltjes had omdat de waardes beter werden. Nu sinds twee dagen Thyrax opgehoogd naar 2 blauwe pilletjes per dag. Over 2 maanden weer bloedprikken. Heeft iemand ervaring dat Thyrax niets heeft gedaan? Zijn er mensen met vergelijkbare verhalen? Zijn er alternatieven mogelijk? Alvast dank voor eventuele reacties.

    • Beste Wil, Het is zo dat Thyrax dezelfde werkzame stof bevat als vergelijkbare medicijnen, namelijk exogeen T4: levothyroxine. Desalniettemin zijn er volop mensen die klagen over bijwerkingen van Thyrax en beter reageren op Euthyrox of Eltroxin (misschien vanwege bepaalde hulpstoffen/processtoffen/bulkstoffen, maar dat is giswerk). In sommige gevallen dient er naast T4 bovendien ook T3 oftewel liothyronine -in de vorm van Cynomel, Cytomel, Thybon of iets degelijks- te worden voorgeschreven voor een optimaal hormonaal niveau. Tot slot zijn er schildklierpatiënten die bijwerkingen ondervinden aan synthetisch T4 en baat hebben bij dierlijk schildklierhormoon (thyreoïdum), gewonnen uit varkens, schapen of runderen, ook wel bekend onder de merknaam Armour Thyroid. Wellicht loont het om dit eens te bespreken met je arts. Onderaan dit artikel over hypothyreoïdie vind je veel reacties van mensen met een te traag werkende schildklier. Sterkte, beterschap & groeten, Paul

  461. Is het mogelijk door bepaalde voeding je schildklier weer beter te laten functioneren? Mijn zus heeft een te lage TSH-waarde en de dokter zegt dat zij hierdoor gehandicapte kinderen kan krijgen. Wat is hieraan te doen?

    • Beste Saskia, Een lage TSH-waarde an sich kan niet zomaar geboorteafwijkingen veroorzaken. Een lage TSH is een indicator van een te snel werkende schildklier. Een te snel werkende schildklier maakt te veel schildklierhormonen aan. En een overschot aan schilklierhormonen in de bloedbaan van een zwangere vrouw zorgt automatisch ook voor een overschot aan schildklierhormonen in de bloedbaan van het ongeboren kind. Een ongeboren kindje heeft in het vroege stadium van de zwangerschap namelijk nog geen eigen schildklier en lift dus mee op de schildklier en schildklierhormonen van de moeder. Een te snel werkende schildklier kan WEL de kans vergroten op geboorteafwijkingen, vroeggeboorte en miskramen. Het is dus belangrijk om te weten of er daadwerkelijk sprake is van een te snelle schildklier: (klinische) hyperthyreoïdie. Er zijn voedingsmiddelen die (tot op zekere hoogte) de schildklierwerking kunnen beïnvloeden, maar er zijn geen voedingsmiddelen waarmee je gericht en toereikend een te snel werkende schildklier kunt behandelen. Ik ben GEEN arts en niet op de hoogte van de schildklierhormoonwaarden (T3/T4) van je zus, maar de behandeling van hyperthyreoïdie zal mijns inziens echt moeten plaatshebben in samenspraak met een internist-endocrinoloog of schildklierspecialist. Dat geldt overigens des te meer als er sprake is van een kinderwens of zwangerschap. (bron) Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  462. Carla van der Does Reageer

    Aangezien mijn beide zussen, mijn beide broers en mijn (inmiddels overleden) vader allemaal behandeld worden of zijn i.v.m. schildklierproblemen heeft de huisarts de schildklierwaarden in mijn bloed laten meten: FSH was 6,8 mU/l en T4 vrij thyroxine is 11,5. Als ik op het internet kijk lijken dat toch vrij extreme waarden, maar mijn huisarts vindt de waarden geen reden tot nader onderzoek of doorsturen naar een specialist…

    • Beste Carla, De FT4-waarde hoort in principe tussen de 8 en 26 te liggen. De TSH-waarde (ik neem aan dat je dat bedoelt) hoort tussen de 0,4 en 4,0 te liggen. Je TSH is met 6,8 dus inderdaad te hoog, maar niet extreem. Je FT4 valt met 11,5 netjes binnen de referentiewaarden, maar is desalniettemin een tikkeltje aan de laag-normale kant. Vrij extreem zijn deze schilklierwaarden mijns inziens niet, al ben ik GEEN arts. Desalniettemin lijkt het me (gezien je familiesituatie) geen overbodige luxe om aan de hand van je te hoge TSH aanvullend schildklieronderzoek te laten uitvoeren. Sterkte & groeten, Paul

  463. Goedemiddag Paul e.a., Ik heb een TSH van < 0,01 (40 jaar oud) en ben vanmorgen geprikt om naar die andere genoemde waardes te kijken. Ik zoek nu het internet af naar het antwoord op de vraag of je TSH vanzelf (natuurlijk) weer naar de juiste waardes kan gaan, maar kan geen antwoord vinden. Ik heb hier en daar wat vage klachten en heb met name last van spiertrillingen bij inspanning (trap aflopen of andere inspanningen) en onrustige gevoelens. Symptomen die op stress duiden. Aangezien ik niet van de pillen ben, vroeg ik mij af of het mogelijk is dat als de stress minder wordt, of het TSH dan weer vanzelf naar normale waardes kan gaan. Hoor het graag, alvast bedankt. Groeten, Yvonne

    • Beste Yvonne, Een veel te lage TSH (in ieder geval lager dan 0,4 mE/L) betekent bij iemand die geen schildklierhormonen/schildkliermedicijnen inneemt doorgaans een overactieve schildklier oftewel hyperthyreoïdie. In zeer zeldzame gevallen komt een tekort aan TSH door een afwijking van de voorkwab van de hypofyse oftewel de ‘adenohypofyse’. Om de exacte oorzaak van een te lage TSH-waarde te achterhalen, is inderdaad verder schildklieronderzoek vereist. Naar alle waarschijnlijkheid werkt je schildklier dus te snel; nu zal men proberen uit te zoeken waarom je schildklier overactief functioneert. Het zou om een struma kunnen gaan, maar bijvoorbeeld ook een schildklierontsteking, een schildklieradenoom (de ziekte van Plummer o.i.d.) of een auto-immuunaandoening (Graves/Hashimoto). Het is overigens absoluut niet mijn bedoeling om je ongerust te maken, ik ben sowieso GEEN arts… Ik wil enkel aangeven dat je niet vooraf kunt zeggen of iemands TSH-waarde zich vanzelf weer ophoogt tot een gezond niveau zonder dat de onderliggende oorzaak bekend is. Heel veel sterkte in ieder geval met het vervolgonderzoek! Groeten, Paul

  464. Hallo, Ik ben een dame van net 23 jaar. Ik heb mijn bloed laten testen en nu is mijn TSH 6,3 en FT4 12,5. Wat betekent dit? En wat kan ik nu verder doen? Gr. Kim

  465. De keer daarvoor was de TSH: 16.18 en de T4: 11.7 (september 2014). En daarvoor TSH: 6.15 en T4: 18.6 (april 2014). Behoorlijke schommelingen dus. Na de meting van september moest ik van een arts de Thyrax verhogen met 0,025. Maar n.a.v jouw reactie begrijp ik dus dat hij misschien te langzaam nu weer werkt? Het probleem is dat ik nergens terecht kan en ook geen huisarts heb/kan krijgen.

    • Ik ben GEEN arts en kan dan ook geen diagnoses stellen. Voor uitsluitsel over je schildklierwaarden zul je dan ook echt een arts moeten raadplegen.

  466. Mijn schildklierwaardes zijn: TSH: 0,07 en T4: 22,6. Ik heb nog nooit deze waardes gehad en heb altijd last van te langzaam werkende schildklier. Ik slik 175 mg Thyrax. Werkt mijn schildklier nu soms te snel? De keer daarvoor was de TSH: 16.18 en de T4: 11.7.

    • “Verkeerde” TSH-waarden zijn niet representatief voor mensen die reeds synthetische schilklierhormonen slikken. Bij iemand die momenteel al behandeld wordt met schildkliermedicamenten betekent een te hoge TSH-waarde veelal dat er te weinig exogeen schildklierhormoon wordt toegediend. Een arts zal hier echter uitsluitsel over moeten geven.

  467. Mijn TSH waarde is tussen de 1.5 en 2.0 met een normaalwaarde tussen 0.3 en 4.8 (meerdere keren gemeten). En mijn T4 is tussen de 10.3 en 10.9 met een normaalwaarde tussen 12.0 en 22.0. Verder bloedonderzoek geen afwijkingen! Er is een MRI-scan gemaakt van de hypofyse en de uitslag is goed! Geen hypofyse-adenoom! Ik heb heel erg vermoeidheidsklachten! vandaar het bloedonderzoek. Heb je nog idee wat het zou kunnen zijn of wat ik moet doen!? Ben een beetje radeloos aan het worden! Alvast bedankt!

    • Nee, helaas niet, alleen een arts mag zich bemoeien met iemands dosering van (receptplichtige) medicamenten, dus ik kan en mag hierin niet adviseren.

  468. Hallo Paul,ik ben een Graves patiënt. Momenteel in remissie, echter klachten blijven soms in meerdere mate, soms in mindere mate bestaan. Schildklier is correct ingesteld volgens endocrinoloog. In verband met uitputting sferisch in nadien heeft huisarts aanvullend bloedonderzoek laten uitvoeren. Daaruit bleek een behoorlijk vitamine D-gebrek. Mijn vraag is hoe dat komt en welke andere factoren kunnen bijdragen aan intense vermoeidheid. Ik krijg supplementen btw, hetgeen enorm positief bijdraagt aan mijn energie management. Gr. Miranda

  469. Beste Paul, Ik ben momenteel 5,5 weken zwanger. Een eerdere zwangerschap mondde uit in een miskraam. Er werd tijdens die zwangerschap subklinische hypotheroide vastgesteld. Sindsdien neem ik dagelijks L-thoroxine. Gestart aan 25 mg en nu al 100 mg. Op 3weken 6dagen zwangerschap was TSH 1,49 en FT4 15,6. Op 5 weken en 2 dagen zijn waarden ineens gestegen naar TSH 2,58 en FT4. Volgens de gynaecoloog kan ik kiezen om dosis L-thyroxine te houdem op 100 of te verhogen naar 125. Hij lijkt het zelf allemaal niet zo goed te kennen. Wat zijn de waarden waartussen TSH en FT4 moeten schommelen tijdens een zwangerschap? Ik heb schrik om opnieuw een miskraam te hebben. Is het nodig/nuttig een endocrinoloog te raadplegen? Om de hoeveel tijd moeten schildklierwaarden best worden gecontroleerd tijdens een zwangerschap? Alvast heel erg bedankt voor uw antwoord!

    • Ik spreek uit ervaring om je te adviseren om je gehele zwagerschap onder je specialist te laten zetten. Ik leed bij jouw miskraam ervaring. Ik heb twee gezonde dochters, maar ben 6 maal zwanger geweest. Onder toezicht van je specialist word je goed in de gaten gehouden. Mijn ervaring is, hoe langer zwanger, des te meer schildkliermedicatie. Ik kreeg op een gegeven moment zo veel dat mijn arts zei, nu doet je schildklier niets meer. Laat je dus goed adviseren en begeleiden bij zwangerschap plus schildklierproblemen.

  470. Ik had laatst bloed geprikt en de TSH waarde was 7,7. Nu zei mijn huisarts dat ik een versnelde schildklier heb, maar hier lees ik dat een verhoogde waarde duidt op een vertraagde schildklier? Wat is nu waar?

    • Beste Ashley, Een verhoogde TSH (hoger dan 4,0 milli-eenheden per liter), betekent in veruit de meeste gevallen dat de schildklier te traag werkt en zodoende te weinig schildklierhormonen aanmaakt. Dit fenomeen staat ook wel bekend als ’te trage schildklier’ of ‘hypothyreoïdie’. In de meeste gevallen van een te hoge TSH-waarde krijgt de hypofyse wél het signaal om meer TSH (schildklier-stimulerend hormoon) te produceren (en dat gebeurt dan ook…), maar de schildklier is vervolgens niet in staat om afdoende te reageren op het TSH en aanvullende schildklierhormonen te produceren. De hypofyse blijft dus tevergeefs TSH aanmaken om de schildklier over te halen tot aanvullende hormoonproductie. De schildklier functioneert dan dus niet naar behoren, waardoor ‘ie niet kan voldoen aan de vraag van de hypofyse. Men spreekt bij te hoog TSH en te laag vrij T4 ook wel van ‘manifeste hypothyreoïdie’. Het komt ook nog weleens voor dat de hypofyse zelf slecht functioneert en daardoor (onnodig) te veel TSH aanmaakt, maar meestal betekent een verhoogde TSH toch echt een vertraagde schildklier. In ieder geval NIET een versnelde schildklier (’te snelle schildklier’ of ‘hyperthyreoïdie’). Let wel: bij schildklierpatiënten met een te trage schildklier die reeds worden behandeld met synthetische schildklierhormonen (Thyrax, Euthyrox, Eltroxin e.a.) betekent een te hoge TSH-waarde meestal dat de patiënt te weinig schildkliermedicatie toegediend krijgt en dat de medicatie dient te worden opgehoogd. Al met al denk ik persoonlijk dat je je arts verkeerd hebt begrepen of dat ‘ie zich heeft versproken. Ikzelf ben overigens GEEN arts, dus het wat je mijns inziens het beste kunt doen is opheldering vragen bij je huisarts. Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  471. Hallo, Ik heb een vraagje. Een week of 7 geleden kreeg ik Thyrax omdat de TSH 5.5 was en de T4 normaal (weet niet hoeveel). Ik viel steeds flauw, zeer lage bloeddruk, lage hartslag en ontzettend moe en duizelig. Vandaag gebeld voor de bloeduitslag en de TSH was 3.3 en de T4 was 13. Dit betekend dus dat de waarden na 6 weken Thyrax 0,025 mg weer normaal zijn. Het was een proefbehandeling, nu zei de huisarts dat ik er nog 2 maanden mee door moet gaan, om te kijken of ik mij goed ga voelen. Klopt dit?
    Groet Anke

  472. Hoi, 3 maanden terug mijn TSH waarde gemeten die was 8,8. De andere weet ik helaas niet meer. Deze week weer geprikt nu was mijn TSH 12 en de T4 19. Ik slik Tyrax 0,1mg? Ik hoef niet meer bij te slikken. Is dit nu niet veel te hoog?

  473. Ik ben sinds 2 maanden zwanger en volgens mijn bloedonderzoek is mijn TSH 6.8. Binnen 3 weken moet ik terug voor controle en zal er gekeken worden of schildklierbehandeling nodig is. Ik vraag me af of hier niet onmiddellijk iets aan gedaan moet worden. Is dit niet van groot belang voor het kindje? Voorlopig neem ik nog niets van medicijnen, dit is de 1ste keer dat de waarde gestegen is (zit wel in de familie)…

    • Beste Vver, Ben je alleen nog maar bij je huisarts geweest of ook al bij een schildklierspecialist c.q. internist-endocrinoloog? Mocht je huisarts je nog niet naar een specialist hebben doorverwezen, dan zou ik persoonlijk aandringen op een directe doorverwijzing. Tijdens je zwangerschap heeft je lichaam namelijk extra veel schildklierhormonen nodig. (bron + bron + bron) Dus alleen al het vermoeden of de indicatie van hypothyreoïdie tijdens je zwangerschap lijkt me reden genoeg tot doorverwijzing naar (en vervolgonderzoek door) een ervaren specialist. Neem het zekere voor het onzekere en vooral geen onnodige risico’s, vooral niet tijdens je zwangerschap. Ik ben overigens GEEN arts, ik geef alleen aan dat ik er persoonlijk direct werk van zou maken, mocht ik in jouw schoenen hebben gestaan. Overigens kunnen afwijkende schildklierwaarden ook het gevolg zijn van je zwangerschap; zo kan de TSH verhoogd zijn doordat je lichaam simpelweg om meer schildklierhormonen vraagt. Hoe dan ook heeft je ongeboren kindje nog geen eigen schildklier, dus hij/zij is volledig afhankelijk van jouw schildklierhormonen. Het kan dan ook geen kwaad om tijdens een zwangerschap extra aandacht te besteden aan je schildklier; mijns inziens kun je niet voorzichtig genoeg zijn. Sterkte & groeten, Paul

  474. Hallo, Ik heb al sinds 2006 problemen met de schildklier, te traag! Ik slik Thyrax 1,25. Door veel klachten is mijn bloed weer onderzocht en is mijn TSH 11,13 en mijn T4 14.6. Ik heb een gejaagd gevoel en ben moe, alle spieren en gewrichten doen me pijn en slaap slecht… Kan me slecht concentreren enz. enz. Nu moet ik de Thyrax verhogen naar 1,50… Internist was niet nodig volgens de HA…

  475. Ik loop al jaren met vage klachten die begonnen zijn een jaar na de geboorte van mijn jongste zoontje die nu 9 is. Tussen 2006-2007 ben ik van maat 40-42 naar 44-46 gegaan. In deze jaren zijn ook de vage klachten begonnen als vermoeidheid, spierpijn, hoofdpijn, duizelingen, piepende ademhaling en ik heb altijd last gehad van snel koud hebben. Zelfs in de zomer kan ik gewoon met een jas aan lopen. Naast dit alles ben ik een hypochonder. Omdat mijn klachten steeds erger zijn geworden ben ik twee weken geleden maar eens bloed gaan laten testen en hieruit is gekomen dat mijn TSH 8.3 is en mijn T4 normaal. Volgens mijn arts kunnen de klachten die ik heb niet komen door de licht verhoogde TSH maar worden ze veroorzaakt door mijn angst om ziek te worden. Mijn arts heeft mij wel voorgesteld om over drie maanden nogmaals bloed te laten testen, maar gaat er nu al van uit dat zoals al aangegeven mijn klachten tussen mijn oren zitten en dat ik daar iets aan moet doen. Op verschillende websites lees ik dat er ook mensen zijn met dezelfde soort klachten en ook een iets verhoogde TSH. En daarom weet ik niet wat ik moet aannemen!

    • Toen ik jou verhaal las moest ik aan mijn eigen verhaal denken. Heb zo ook jaren met vage klachten gelopen, bij mij is er uiteindelijk uitgekomen dat de schildklier te snel werkte. Ik kreeg medicijnen waar ik doodziek van werd, om de schildklier te normaliseren. Ik heb uiteindelijk de slok gehad, tot op de dag van vandaag enorme spijt van, laat je a.u.b. doorverwijzen en op vitamine D controleren en begin met een glutenvrij dieet. Dat heeft mij enorm geholpen! Maar de schildklier is kapot door de slok, dus blijft enorm vechten tegen de hormonen. Voeding en tekorten in het lichaam zijn zo’n belangrijke factor voor hoe de schildklier werkt, echt!

  476. Hallo Paul, Tijdens mijn zwangerschap had ik een subklinisch trage schildklier (TSH 16,4 en T4 0,8) ik had geen klachten verder. Na m’n zwangerschap waren mijn waardes weer ‘normaal’ (TSH 2,3 en T4 0,9). Vijf maanden na de bevalling begonnen er klachten op te treden en toen mijn kindje 8 maanden was, ben ik naar de dokter gegaan. Mijn TSH bleek > 150 en T4 0,3. Meteen levothyroxine gaan slikken en na 3 weken waren mijn waardes TSH 1,3 en T4 1,8. Echter blijf ik last houden van schildkliersymptomen zoals vermoeidheid, kouwelijkheid, gewrichtspijn en verstopping. Ze wisselen elkaar een beetje af ook en komen met vlagen. Is dit normaal? En als mijn waardes goed zijn, duurt het dan een tijdje voordat ik me ook echt goed voel? Alvast bedankt!

  477. Mijn TSH is 18,34 en mijn t4 is goed (18,6) als ik meer jodiumrijk voedsel ga eten, gaat mijn TSH dan weer omlaag? Met vriendelijke groeten, Y

  478. Mijn TSH is 12.8 en mijn FT4 0.3. Mijn internist zei dat dit een minimale trage schildklier is met een streep onder minimaal. Verder heb ik last van een te lage bloeddruk en een hele lage hartslag. Hiervoor slik ik bloeddrukverhogende middelen. Verder heb ik nog veel meer klachten van een te trage schildklier. De internist wilde geen medicijnen voorschrijven. Is het verstandig om voor een second opinion te gaan?

    • Ik hoop eigenlijk dat je beide waardes hebt omgedraaid… In dat geval heeft je internist inderdaad gelijk. Mochten dit je daadwerkelijke waardes zijn, dan is je TSH VEEL te hoog en je FT4 VEEL te laag. Mocht je het idee blijven houden dat je schildklier te traag is, dan kun je sowieso nog eventueel om een urinetest voor FT4 en TSH vragen; dit is een beduidend adequatere methode dan de populaire bloedwaardebepaling.

  479. Bij mij is net een te hoog TSH geconstateerd terwijl mijn T4 normaal is. Geen idee wat dit nu voor gevolgen heeft en hoe dit kan. Dit hebben ze mij in het ziekenhuis ook niet uit kunnen leggen. Ook vraag ik mij af of ik hier zelf iets aan kan doen, met voeding o.i.d.

    • Ik weet niet wat je exacte schildklierwaarden zijn, maar een hoog TSH in combinatie met een normaal T4 duidt meestal op zeer milde (subklinische) hypothyreoïdie. Dus een schildklier die slechts een tikkeltje te langzaam werkt. Aangezien je hier doorgaans geen klachten aan ondervindt, wordt er ook niets mee gedaan. Misschien heb je iets aan de informatie in dit artikel over het schildklierdieet, bestaande uit voedingsmiddelen die in bepaalde gevallen de schilklierwerking kunnen stimuleren. Groeten, Paul

  480. Mijn bloed is onderzocht op allerlei dingen, waaronder mijn schildklier i.v.m. allerlei klachten. Bij mij is dit altijd dubbel omdat ik MS heb en daar vaak alles aan wijt. Nu zei mijn huisarts net dat ik op ’t randje zat wat betreft mijn schildklierhormonen. Normaal moet het tussen de 7 en 16 zijn, zei hij. En bij mij kan het nog, want het was 9. Maar hij wil dit wel over 2 maanden nogmaals bekijken. Maar wat kan dit betekenen? Wat voor klachten kunnen hier bij horen? Alvast bedankt.

    • Beste Evita, De referentiewaarde ’tussen 7,0 en 16,0′ wordt veelal gebruikt voor het schildklierhormoon thyroxine (T4) zoals dat ongebonden oftewel ‘vrij’ voorkomt in je bloedbaan. Dit wordt ook wel ‘vrij’ of ‘free’ T4 (FT4) genoemd. Het overgrote merendeel van het T4 in je bloed is namelijk gebonden aan proteïnen, met name aan thyroxine-bindend eiwit (TBG). Jouw FT4-waarde is inderdaad aan de lage kant, maar valt nog wel binnen de grenswaarden. Een te laag FT4 kan duiden op een te traag werkende schildklier oftewel hypothyreoïdie; die kans is des te groter als daarnaast je TSH aan de lage kant is. In dit artikel over een langzaam werkende schildklier kun je er desgewenst meer over lezen. Maar nogmaals: een FT4-waarde van 9 valt binnen de norm hoeft dus in principe helemaal geen ‘hypo-klachten’ te veroorzaken. Wel goed overigens dat je huisarts later nog een keer je FT4 + TSH controleert! Groeten & sterkte, Paul

  481. Beste, Ik had een afspraak bij een chirurg o.w.v. een hernia, deze merkte een krop op en stuurde me door voor bloedafname. TSH blijkt verhoogd (4.2) en T4 te laag (8.3). Doorgestuurd voor echo, niet goed, cyste op de rechterkant van de veel te grote schildklier en een pseudonodulaire (?) struma rechts van 10.6 op 12.3. De nucleaire arts die echo maakte wou niet zeggen wat dit betekent, maar stuurde me wel gelijk door naar chirurg?! Huisarts besloot echter te wachten tot na mijn hernia operatie die gepland was voor vandaag… Eerst nog bloedafname en daarvan gisteren de uitslag TSH 11.2!? Uitslag aan chirurg gegeven en bespreking met anesthesist, gevolg hernia operatie uitgesteld… Te veel risico!? Ondertussen neem ik zware medicatie tegen de pijn voor hernia en ook begonnen met levothyroxine om TSH omlaag te krijgen. Afspraak met endocrinoloog is onmogelijk (groot tekort in Frankrijk) dus nu afspraak bij visceraal chirurg (!?) over 10 dagen. Weet nog niet wat er mis is, maar is te ernstig om hernia-operatie te laten doorgaan, maar kan pas over 10 dagen bij die andere arts terecht dus zo veel spoed zat er ook niet bij zijn. Wat zijn de risico’s van deze hoge TSH? Vooral dan in combinatie met zware ontstekingsremmers en pijnstillers? Begin ondertussen de moraal te verliezen! Groeten, Els

    • Beste Elizabeth, Een te hoge TSH is op zichzelf niet gevaarlijk; het is de oorzaak die ten grondslag kan liggen aan een verhoogd TSH die gevaarlijk kan zijn. Als ik je reactie zo lees, zou je bijna denken dat je artsen die oorzaak hebben achterhaald, maar (nog) niet met je hebben gedeeld. In Nederland (en volgens mij overal) heb je recht op informatie v.w.b. diagnoses, uitslagen, indicaties etc. (bron) Persoonlijk zou ik nogmaals contact opnemen met het ziekenhuis om opheldering te vragen. Sterkte & groeten, Paul

  482. Beste Paul, In 2002 is mijn schildklier verwijderd en zijn mijn THS waardes nooit meer op “normaal” niveau geweest. Er is altijd een lichte stijging geweest na de verwijdering. In 2006 een halslymfe-operatie gehad. En in 2010 uitzaaiingen op mijn longen… Sinds 4 maanden is de waarde van de THS gestegen naar de 400 en afgelopen week naar 800. Las in jouw antwoorden dat het weleens voorkomt dat de waardes tussen de 300 en de 600 zijn. Heb inmiddels ook week een plek op de hals van 16 mm. Zou die plek op de hals de oorzaak kunnen zijn van de verhoging van de TSH. Op mijn longen zitten meerdere plekken en zeker 3 ervan zijn al twee cm. Heb de vraag aan mijn behandelend arts gesteld en krijg daarop geen antwoord. Sterker nog, ik kreeg afgelopen vrijdag van de poli-assistent te horen dat ik een afspraak had bij de chirurg zonder dat we daarover concrete afspraken hadden gemaakt. Ik weet niet de waarde van de F4T helaas. Met vriendelijke groet, Rene

    • Beste Rene, Wat een extreem nare situatie… Ik ben geen arts, dus ik kan geen uitspraken doen over de plekken op je hals en longen. Persoonlijk zou ik echt aandringen bij je arts om informatie, daar heb je simpelweg recht op. (bron) Vraag je behandelend arts gewoon waarom hij/zij denkt dat je TSH-waarde zo extreem hoog is. En spreek hem/haar erop aan als je geen antwoord krijgt. Onwijs veel sterkte en beterschap toegewenst! Groeten, Paul

  483. Ik lees overal alleen over de combinatie van te laag TSH en daarbij te hoog FT4. Toen ik afgelopen mei bij de internist kwam, was mijn TSH <0,02 en mijn FT4 was 4. Beiden veel te laag dus. In de afgelopen maanden zijn we flink met Thyrax aan de slag gegaan met om de paar weken een verhoging. Hoe meer Thyrax ik ging slikken, des te slechter ik me ging voelen. Mijn TSH bleef laag (wel wisselend, max. zat op 0,15), maar mijn fT4 ging wel stijgen (naar 16 of 17 op zijn max). Conclusie v/d internist was uitval vanuit de hypofyse. Alleen omdat ik me steeds slechter ging voelen en mijn TSH sowieso veel te laag bleef, zijn we nu uit gaan proberen wat er gebeurd als ik weer minder met Thyrax. Tot nu toe snappen ze het beeld nog niet en proberen ze dus wat dingen uit. Ik moet vrijdag weer bloed prikken en dinsdag 21-10 weer naar de internist. Ik heb nog nooit eerder gehoord dat er een middel is om de TSH kunstmatig te verhogen. Wanneer wordt dit ingezet? En wat voor klachten levert een te laag TSH op?

    • TSH is een indicator, een graadmeter, een klinisch0diagnostiek hulpmiddel, een waarde waaraan je bepaalde andere zaken kan aflezen. Een te lage TSH is GEEN ‘ziekte’ an sich.

  484. Beste Paul, Ik heb klachten van een traag werkende schildklier zoals aankomen, moe, dunner en uit vallend haar, snel koud (ben 30). Uit bloed kwam een TSH-waarde van 1.11 en een T4-waarde van 12.1. Kan het kwaad om de TSH te verlagen om de klachten te verminderen?

    • Ik snap je vraag niet… Je kunt je TSH namelijk niet zomaar verlagen.

  485. Een vraagje, mijn TSH waarde 0.19 en T4 16.9 in januari. Ik slik Euthyrox 112. Nu is de TSH-waarde 0.32 en T4 17.3. De TSH is erg laag en toch moet ik doorgaan met Euthyrox 112. Is dit wel goed voor mijn lichaam? De schildklier is zo belangrijk! Ik heb jaren op 75 gezeten. Ik heb ook B12-tekort, daar krijg ik 1 keer in de 6 weken een injectie.

    • Beste Eugenie, Ik denk dat niemand jouw vraag zomaar kan beantwoorden… Elk medicijn kent nu eenmaal voor- en nadelen; of de voordelen van Euthyrox in jouw specifieke situatie opwegen tegen de potentiële bijwerkingen is niet aan mij om te bepalen. Dit is namelijk afhankelijk van talloze factoren. Je arts kent je medische geschiedenis en medisch dossier en kan je hier als geen ander in adviseren. Ik zou je vraag dus bij je internist-endocrinoloog wegleggen. Sterkte & groeten, Paul

  486. Paul, vijf maanden terug had ik een radioactief joodbehandeling o.w.v. een subklinische hyperthyreoïdie waarbij een adenoomstructuur werd gevonden centraal in de rechter kwab (tracercaptatie-patroon van het multinodulaire type). Er was ook geen maligniteit. Ik had dus duidelijk TSH waarden lager dan O,45 mU/l met normale FT4 waarden. Klinisch was er een uitgesproken aritmie met wekelijks aanvallen van atriumfibrilleren. De eerste drie maanden na de radiojoodbehandeling waren de hartritmestoornissen sterk uitgesproken aanwezig. De vierde maand bleven die volledig achterwege, dus geen aritmie meer, geen extrasystolen meer. Ik was er van overtuigd dat het adenoom door de radio-activiteit uitgeschakeld was. Doch deze week is de aritmie plots weer opgedoken en krijg ik de indruk terug in de fase van subklinische hyperthyreoïdie te zitten. Eind september was mijn TSH 0,500 mU/l en FT4 1.36 ng/dl. Kan het zijn dat de toediening van radioactief jood onvoldoende was en het adenoom opnieuw de schildklier verstoort? Dank voor ’n reactie.

    • Dit is een complex medisch vraagstuk. Ik ben GEEN arts en kan hier dan ook geen zinnige uitspraak over doen. Het lijkt me raadzaam om hierover contact op te nemen met je internist-endocrinoloog. Sterkte & groeten, Paul

  487. Hallo Paul, Mijn TSH-waarde is 0,03. En mijn T4-waarde is 41. Is dat gevaarlijk? M.v.g. R

    • Je TSH is veel te laag en je (F?)T4 veel te hoog. Dit hoeft an sich niet gevaarlijk te zijn, maar meestal betekent het dat je schildklier te snel werkt, waardoor er te veel schildklierhormonen in je bloedbaan circuleren. Het is aan een arts om vervolgonderzoek te doen naar de onderliggende oorzaak. Hyperthyreoïdie kan immers worden veroorzaakt door een potentieel schadelijke gezondheidsaandoening, zoals een auto-immuunziekte (Graves e.a.), een adenoom of een schildklierontsteking.

  488. He Paul, Ik heb bij een natuurgeneeskundige arts een vegacheck laten doen omdat ik me al tijden erg moe voel. Volgens haar gegevens bleken er sporen van pfeiffer te zijn en iets met m’n schildklier. Meteen m’n bloed laten prikken en hieruit bleek dat de waarden van m’n schildklier niet oké zijn, referentiewaarde TSH 5,6 en mijn waarde 24,8. Referentiewaarde FT4 7,0 – 16,0 en mijn waarde 6,1. Zij belde me op dat ik contact moest opnemen met de huisarts voor een verder onderzoek bij een internist. Dus ik naar de huisarts, ten eerste zei hij dat iedereen op latere leeftijd sporen van pfeiffer in z’n bloed heeft, dus daar deed hij sowieso niets mee, maar hij vindt de waarden oké (ik heb een nogal lastig gesprek met ‘m gehad) en met moeite gaf hij me een nieuw bloedafname formulier voor begin december. Moet ik hiermee akkoord gaan of vind je dat ik meteen verder moet? Ik ben trouwens 46 nu. Groet, Ronald

    • Waar is je bloed geprikt, bij de natuurgeneeskundigenpraktijk of bij een gecertificeerd huisartsenlaboratorium? Als je bloed door een beëdigd en bevoegd lab is afgenomen en geanalyseerd en uit die analyse blijkt dat je TSH 24,8 is, dan zou ik er persoonlijk direct werk van maken. Groeten, Paul

  489. Mijn TSH is 4,4. Binnen de waarden volgens de huisarts. Helaas heb ik bijna alle klachten die voorkomen bij een te traag werkende schildklier. Mijn huisarts wil van niets weten, maar ik word er toch wel heel vervelend van. Een te traag werkende schildklier komt ook voor bij andere naaste familieleden. Wat kan ik het beste doen?

    • Hallo, Ik heb onlangs gehoord van een orthomoleculair arts dat de waarde bepalen van TSH uit bloed eigenlijk niet alles zegt over je schildklier. Zij gaf aan dat, ook al is de TSH waarde uit bloed dan prima, men toch last kan hebben van bijv. een te traag wekende schildklier. Beter is het volgens haar om de waarde uit je urine te laten bepalen. Zeker als je veel symptomen hebt die daar toch wel op lijken. Ik zou er als ik u was naar informeren en er mogelijk op aandringen.

    • Beste Vana, Dankjewel voor je berichjtje! Hoewel in de urine inderdaad TSH kan worden ontdekt (bron), wordt de 24-uurs urinetest die jij beschrijft normaliter niet gebruikt voor TSH-analyse, maar voor de meting van T3 en T4 en hun onderlinge verhouding. Vooral de T3/T4-ratio kan goed in kaart worden gebracht via urineonderzoek, dus ook de mate waarin T4 door het lichaam wordt omgezet in T3. Aanvullend kunnen reverse T3 (rT3) en de T3/rT3-ratio via de urine in kaart worden gebracht, evenals cortisol en cortisolmetabolieten, genaamd 17-hydroxysteroïden. Een 24-uurs urinetest voor T3 en T4 kan inderdaad zinvol zijn als zich symptomen voordoen die passen bij een te traag werkende schildklier (hypothyroïdie), maar de uitslagen van de gebruikelijke bloedwaardebepalingen v.w.b. TSH en FT4 (nog) binnen de norm vallen. Als je sterk het vermoeden hebt dat je schildkier te traag werkt, maar je schildklierwaarden oké zijn en je arts geen vervolgonderzoek wil uitvoeren, dan zou je dus kunnen aansturen/aandringen op urineonderzoek. Sowieso zijn artsen geneigd om alleen TSH en T4 in bloedplasma en/of bloedserum te testen. Vallen deze waarden binnen de grenswaarden, dan wordt je meestal naar huis gestuurd, ongeacht de hoeveelheid hypothyroïdie-achtige symptomen. Dit is jammer, want de standaard bloedtest pikt subtielere vormen van hypothyroïdie er meestal niet tussenuit, terwijl mensen met milde hypothyroïdie wel gebaat kunnen zijn bij hormoontherapie. (bron) Hopelijk is dit wat je bedoelt. Groeten, Paul

    • Hallo Paul, Uhh… Ja, ik denk dat dit is wat ik bedoel. :-) Ik ben een leek dus bovenstaande is me net iets te technisch. ;-) Ik weet alleen dat problemen met je schildklier niet altijd uit je bloed (TSH waarde) te herkennen zijn en dat het (vaak) beter is via urine te testen. De arts die ik sprak test t.a.v. de schildklier meen ik zelden uit bloed. En wát dan exact in de urine wordt gemeten, weet ik niet, ik geloof je meteen als je zegt dat dat T3 en T4 is i.p.v. TSH, als ik het goed begrijp. Dank voor de extra info Paul!

  490. Beste, Ik kwam deze site tegen omdat ik met een vraagje zat. Ik ben gekend met de ziekte van Hashimoto en neem daarvoor 100µg L-thyrone. Ik heb sinds een paar maanden vage klachten zoals bijkomen (veel) en haarverlies. Rest voel ik me goed. Bij jaarlijkse controle was mijn TSH 2. Volgens dokter is dit oké, ondanks mijn klachten (mag tot 4 zijn volgens kolom). Nu zijn we verhuist en heb dus nieuwe huisarts, die mijn vertrouwen nog wat moet winnen. In vroegere verslagen van endocrinoloog lees ik dat er een TSH-waarde nagestreefd moet worden tussen 0,5 en 2? Dan zou mijn huidige TSH toch vrij hoog zijn? Ben aan het twijfelen om toch nog endocrinoloog te raadplegen, maar misschien ben ik gewoon verkeerd? Bedankt!

    • Beste Eefje, Er zijn normaalwaarden, referentiewaarden en streefwaarden. Voor wat betreft de TSH-waarde zijn deze termen nogal relatief en de exacte cijfers verschillen nog weleens per arts en instituut. In principe is ‘referentiewaarde’ synoniem aan ‘normaalwaarde’; het is een interval (dus ergens tussen X en Y), waarbinnen de uitkomst van een onderzoek hoort te vallen in een gezonde -of in ieder geval acceptabele- situatie. Een streefwaarde betreft de uitkomst van een onderzoek waarnaar actief wordt gestreefd; dit ‘streven’ gebeurt doorgaans met behulp van medicamenten en logischerwijs pas indien iemand NIET binnen de referentiewaarden valt. Een streefwaarde is doorgaans excessiever dan een normaalwaarde omdat het niet zinvol is om de uiterste grens tussen normaal en abnormaal te benaderen; men hanteert dan ook een flinke marge en probeert zo dicht mogelijk bij een zogenaamde ‘ideaalwaarde’ in de buurt te komen. Zodoende kan een streefwaarde c.q. ideaalwaarde dus behoorlijk afwijken van een normaalwaarde c.q. referentieaarde, ook v.w.b. TSH en andere schildklierparameters. Over het algemeen wordt een TSH tussen de 0,4 en 4,0 als ‘normaal’ beschouwd en zal men bij een (veel) te hoge of (veel) te lage TSH een waarde tussen de 0,5 en 2,0 gaan nastreven (voor zover ik weet wordt 1,0 veelal als ‘ideaal’ uitgangspunt beschouwd). Hopelijk maakt dit het een en ander wat duidelijker. Groeten & sterkte, Paul

    • eefje beyers

      Beste, Bedankt voor uw antwoord… Ik heb toch een afspraak gemaakt… Nog een vraagje… Ik moet bloed prikken voor de waarden, maar las ergens dat dit ’s morgens moet zonder mijn pilletje L-thyrone in te nemen? Klopt deze info? Lijkt me raar, want dan is het toch sowieso geen goed beeld? Groeten, Eefje

  491. Hallo Paul, Hartstikke bedankt voor je snelle reactie, en ga dit zeer zeker met mijn tandarts bespreken. Ik heb al vaker klachten gehad, en kon de tandarts, zelfs na het maken van de foto, niks vinden. Vorige week nog een foto laten maken n.a.v. “een ontsteking” ik had in ieder geval behoorlijk pijn en kon zo bij AH aan de slag HAMSTEREN! Ha ha. Volgens de tandarts gaat het nu om een ontsteking aan de wortelpunt. Hmmmmmmmmmmm… zal dan wel. Gr. Joyce

  492. Hallo, ik heb ook een te traag werkende/amper werkende schildklier. Door regelmatig prikken en medicijnen voel ik me eigenlijk best heel goed. Alle nare bijwerkingen zijn eigenlijk ook wel verdwenen: gewichtstoename, moe, kouwelijk, traag etc… TOCH even een vraag: ik heb een tijdje, nu even niet gelukkig, heel erg last van mijn gebit gehad. Pijn aan mijn kiezen, het gevoel of de boel los zat. Volgens mijn tandarts heeft dit niets met de schildklierklachten te maken, maar ik ken meerder “lotgenoten” die deze klacht heel goed kennen. Graag zou ik hier een antwoord op willen a.u.b.! Groetjes, Joyce

    • Volgens mij heb je een zeer geldig punt en is de reactie van je tandarts niet op zijn plaats. Een gebrek aan lichaamseigen schildklierhormonen en het gebruik van schildkliermedicijnen beïnvloedt immers de opname en inzet van bouwstoffen. In theorie kan een gebrek aan schildklierhormonen er dus zeker wel voor zorgen dat de kwaliteit van het steunweefsel rondom je tanden minder stevig wordt. Allereerst het benige weefsel (kaakbot) en daarnaast wortelcement, wortelvlies en de eiwitvezels (collagene, reticulaire en elastische vezels) in het tandvlees. Zodoende kunnen je tanden losser gaan zitten, kan je tandvlees zich terugtrekken en kunnen tandhalzen bloot komen te liggen en zichtbaar worden. Ook je tanden zelf kunnen zwakker en kwetsbaarder worden, vooral aangaande tandbeen en tandwortels, waardoor in theorie sneller gaatjes kunnen optreden. Misschien dat er binnen de medische literatuur en wetenschap nog niet veel gedocumenteerd is over het verband tussen hypothyreoïdie enerzijds en gebitsklachten anderzijds, maar dat de werking van je schildklier effect kan hebben op je gebit staat vast. Welke fysiologische mechanismen hieraan ten grondslag liggen… welke factoren direct of indirect invloed uitoefenen… en of er causale (oorzaak-gevolg) verbanden kunnen worden aangetoond… dat durf ik echt niet te zeggen. Vraag desnoods een second opinion aan als de klachten terugkeren; misschien dat een andere tandarts of zelfs een kaakchirurg je serieuzer neemt. (bron + bron + bron)

  493. Hallo, Vorig jaar werd een TSH waarde gemeten van 5,4. Toen kreeg ik 50 mgr Letrox per dag. Afgelopen maart was de waarde oké (2,7), ik bleef wel dit ene tabletje slikken elke dag. Vorige week weer bloed geprikt en nu is mijn TSH 10, (TF3 en TF4 al die tijd oké). Ik heb al een aantal jaren bloedarmoede (overgang…) en voor het eerst is het ijzergehalte in mijn bloed wel goed, heeft dat met elkaar te maken of is dat toevallig? Is het verstandig om nu 2 tabletjes te nemen i.p.v. 1? Bedankt.

    • Het enige wat mij bekend is, is dat aluminium, magnesium en ijzer de opname van geneesmiddelen met synthetisch T4/levothyroxine (Eltroxin, Euthyrox, Letrox, Levaxin, L-thyroxine, Thyrax, Thyrox, Thyronorm, Eutirox, Levoxyl, Synthroid, Tirosint, Thyrin, Thyrolar e.a.) remmen. Een ijzersupplement zorgt er dus voor dat je schildkliermedicijnen slechter werken. Daarom mag je ijzertabletten, gerelateerde mineralensupplementen en medicamenten met aluminium of magnesium niet innemen binnen 4 uur voor of na inname van levothyroxine. Een ijzerpreparaat met gereguleerde afgifte (‘MGA’ c.q. ‘retard’) mag zelfs helemaal niet worden gebruikt in combinatie met levothyroxine. Of een T4-medicament de opname van ijzer kan bevorderen weet ik niet; ik heb er in ieder geval nog nooit van gehoord. Ga in ieder geval niet zomaar op eigen houtje je dosering ophogen v.w.b. levothyroxine (T4). Het aanpassen van de dosis dient altijd in overleg met je arts te gebeuren.

    • Hallo Paul, bedankt voor je reactie. Ik ben vanochtend bij de endocrinologe geweest. Het schijnt veel voor te komen dat je eerst een betere uitslag krijgt, omdat het medicijn nieuw is en zijn werk doet, maar de schildklier wordt wel slechter waardoor er dus minder hormoon wordt aangemaakt. Ik moet de doses verhogen met stapjes en over 3 maanden weer meten. Ik heb door jouw reactie meteen gevraagd over de combinatie met de staaltabletten, die mag ik inderdaad pas na 3-4 uur erna innemen. Bedankt voor de goede tip!

  494. Ik heb een T4 van 16 en FSH van 3.6. De dokter zegt dat mijn schildklier goed functioneert, maar toch heb ik last van een dikke hals. Hoe komt dat? Ik wil geen operatie ondergaan.

    • Als je met FSH TSH bedoelt, vallen je schildklierwaarden inderdaad netjes binnen de referentiewaarden. Een opgezette hals kan allerlei mogelijke oorzaken hebben; van een (goedaardig) gezwel tot spierspanningen tot opgezette lymfeklieren tot een struma tot een ontsteking en/of infectie. Wat zegt ja arts over de gezwollen hals? Is sowieso de schildklier opgezwollen of zou het ook iets anders kunnen zijn? En zo ja, wordt er vervolgonderzoek ingesteld?

  495. Hallo, Ik heb een virusinfectie aan de schildklier. Een kleine maand geleden was de TSH 0,03 en gezakt nu naar 0,01. Schildklierhormoon was eerst 29,9 en nu 21,8. Ik dacht juist dat bij een daling van de TSH de schildklier omhoog zou gaan… De ontstekingswaarden zijn nog altijd hoog, maar al wel iets gedaald. Kunt u het mij uitleggen.

    • Beste Monique, Nee, niet per se. In dit geval draai je oorzaak en gevolg denk ik een beetje om. Als een ontsteking of infectie van je schildklier ervoor zorgt dat je schildklier overactief c.q. hyperactief wordt en zodoende te veel schildklierhormonen gaat produceren, ontstaat er een overschot aan schildklierhormonen in je bloed, waardoor hyperthyreoïdie optreedt. Doordat er een overschot aan schildklierhormonen in je bloed aanwezig is, ziet je lichaam geen reden om schildklier-stimulerend hormoon (TSH) te produceren. Het omgekeerde kan ook: als je lichaam te veel TSH aanmaakt, maar je lichaam is niet in staat aanvullende schildklierhormonen vrij te maken, dan blijft je TSH stijgen en je FT4 laag. Enigszins afhankelijk van de vorm en het verloop van de schildklierinfectie (bijv. virus, bacterie, medicatie, auto-immuunreactie, De Quervain, Hashimoto, Riedel, Amiodaron etc.) wordt de schildklier eerst sneller en na verloop van tijd juist trager. Natuurlijk is de (volgorde van de) onderliggende beïnvloeding van het mechanisme (TSH versus FT4) afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de schildklierontsteking en van welk productie- of omzettingsproces precies wordt belemmerd of gestimuleerd. Het is dus veeleer zo dat een lage TSH i.c.m. een hoge FT4 duidt op een te snel werkende schildklier… en dat een hoge TSH i.c.m. een lage FT4 duidt op een te traag werkende schildklier. Indien je schildklier naar behoren functioneert zal een hogere TSH er dus voor zorgen dat er meer schildklierhormonen worden geproduceerd. Werkt je schildklier daarentegen niet meer, dan zal er veelal tevergeefs heel veel TSH worden aangemaakt. Heel veel beterschap! Groeten, Paul

  496. Ik heb uw onderwerp gelezen over de TSH waardes van de schildklier. Ik heb daar een vraag over. Ik heb heden telefonisch contact gehad met de assistenten van mijn huisarts over het jaarlijkse bloedonderzoek op o.a. schildklierwaarden. Volgens haar iets te hoog, niet verontrustend. TSH waarde: 0,17 en TV 16. Conclusie, dat klopt niet met wat is gezegd. Wat is uw mening hierover? Gaarne reactie. M.vr.gr. Jaap W

    • Beste Jaap, Een TSH van 0,17 is te laag en dus niet te hoog, dus misschien dat de assistent(e) zich heeft vergist? Een TSH waarde onder de 0,4 hoeft inderdaad niet “verontrustend” te zijn, vooral niet als je FT4 prima is, maar feit blijft dat de meeste laboratoria voor de TSH referentiewaarden van 0,4 tot 4,0 mE/L hanteren. Een uitslag die zich tussen deze grenzen bevindt, wordt dus als normaal beschouwd. Een lagere TSH, dus lager dan 0,4 mE/L, betekent doorgaans een te snelle c.q. overactieve schildklier. Dit hoeft niet per se gepaard te gaan met klinische symptomen, maar het kan desondanks raadzaam zijn om de onderliggende oorzaak van je te snel werkende schildklier te achterhalen. Je schildklier werkt immers niet voor niets te snel, en hier kán een medisch probleem aan ten grondslag liggen. Overigens wordt je TSH altijd naast je FT4 gelegd. Vooral als je FT4 te hoog is, is de kans groot dat je schildklier veel te snel werkt en dus veel te veel schildklierhormonen vrijmaakt in de bloedbaan (= klinische hyperthyreoïdie). In dat geval treden doorgaans ook allerhande gezondheidsklachten op. Ik neem echter aan dat je met “TV” FT4 bedoelt? In dat geval valt je FT4 met 16 pmol/l) netjes binnen de referentiewaarden: tussen de 8 en 26 pmol/l… In zo’n geval kan je TSH dus ook gewoon tijdelijk even te laag zijn. Mocht je je zorgen maken over de lage TSH, dan zou je je huisarts om uitgebreider of diepgaander schildklieronderzoek kunnen vragen v.w.b. schildklierhormonen en/of schildklierantistoffen. Groeten, Paul

  497. Hallo Paul, Al jarenlang bekent met Hashimoto en behandeling van endocrinoloog een stabiele waarden nu bij huisarts onder behandeling. De laatste tijd bij controle van bloedwaarden, is de TSH te laag. Ondanks dat ik minder met Thyrax gaat mijn TSH waarden steeds meer omlaag. Nu op 0,14 (3 maanden geleden 0,24, 6 weken geleden 0,3) terwijl ik in die tijd stapsgewijs 0,025 mg ben geminderd. De T4 is in de goede waarden eerst 20, 20, nu 18. Waar kan dat aan liggen? Ik heb afspraak met huisarts al staan. Groet Eveline

    • Beste Eveline, Ik ben GEEN arts, dus ik denk dat je huisarts de aangewezen persoon is om in te schatten waarom je TSH-waarde blijft dalen. Een te lage TSH (medisch gezien lager dan 0,4 mE/L) betekent meestal een overactieve schildklier oftewel hyperthyreoïdie. Aangezien je lijdt aan de ziekte van Hashimoto c.q. Hashimoto-thyreoïditis (en zodoende een te traag werkende schildklier oftewel hyperthyreoïdie) kan het betekenen dat je nog altijd te veel schildklierhormonen toegediend krijgt. Wellicht is je lichamelijke behoefte aan schildklierhormonen afgenomen? Dit is overigens echt een gok en ik durf er dan ook geen concrete uitspraken over te doen. Misschien kun je je huisarts toch nog eens om een doorverwijzing vragen naar de endocrinoloog? Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

    • Ik heb een TSH waarde van 41, dit mag op zijn hoogst 4,5 zijn. Ik wil inschatten hoe groot de afwijking is, maar ik vind geen mensen die ook zo’n grote afwijking hebben. Betekent dit dat het een extreme waarde is? Ik ben gestart met medicatie en moet maandag naar de huisarts omdat ze mijn schildklier wil onderzoeken op knobbels.

    • Beste Sanne, De functionaliteit en effectiviteit van je schildklier zitten ‘m in de productie van hormonen. De schildklier moet ervoor zorgen dat er voldoende schildklierhormonen (met name T3 en T4) in de bloedbaan circuleren. TSH is een schildklier-stimulerend stofje dat wordt geproduceerd in de hersenen en de schildklier ertoe aanzet om meer hormonen te produceren. Een aanzienlijk overschot aan TSH betekent dan ook in de meeste gevallen dat de schildklier te ‘lui’ is of helemaal niet meer functioneert. Je hersenen blijven dan TSH aanmaken in de hoop dat je schildklier beter zijn best gaat doen. Toch is de hoeveelheid schildklierhormonen in je bloed van méér aspecten afhankelijk en dus niet uitsluitend van je TSH-waarde. Een verhoogde TSH-serumwaarde is veeleer een indicatie van een ontoereikende schildklierwerking en geen gevaar op zichzelf. Desalniettemin is een TSH-waarde van 41 fors aan de hoge kant en is een forse TSH-afwijking hoe dan ook nooit wenselijk. Maar er zijn ook uitzonderlijke gevallen bekend van TSH-waarden tussen de 300 en 600, dus je bent zeker niet de enige. Je kunt bovendien NIET per definitie stellen: hoe hoger je TSH, des te ernstiger het schildklierprobleem. Al met al is je TSH-waarde erg hoog, maar niet extreem. Bovendien is de oorzaak van de verhoogde TSH belangwekkender dan de hoge TSH an sich. Hopelijk vindt je arts snel de onderliggende oorzaak… Heel veel sterkte ermee in ieder geval! Groeten, Paul

  498. Beste Paul, Ik ben al een jaar of 5 schildklierpatiënt en hij is er zelfs helemaal mee gestopt (om een of andere reden die ik nog steeds niet weet). Nu hebben de heren internisten nogal moeite met mijn dosering in te stellen. Ik heb een aantal jaar 150 mcg geslikt, toen even 175 en na een halfjaar weer 150 en nu 4 jaar verder wordt ik steeds vermoeider. Ze zijn mijn medicijnen aan het ophogen en ik slik nu 225 mcg+ Cytomel (liothyronine) en het gaat wel iets vooruit. Mijn TSH waarden zijn nu 0,14. Nu 3 vragen aan u: ik heb geen schildklier meer, dus die kan niet meer achteruit. Hoe kan het dan dat ik ineens 75 mcg bij moet nemen, 1/3 van mijn oorspronkelijke instelling? En hoe kan het dat hoe minder TSH ik in mijn bloed heb, des te beter ik mij begin te voelen? Gaat er soms iets anders achteruit wat ik met mijn schildklier kan overcompenseren? Graag hierop uw antwoord. B.v.d. Jurgen

    • Een tekort of overschot aan TSH veroorzaakt an sich geen problemen; het is veeleer een indicator dat er iets niet goed is met de schildklier. TSH is immers schildklier-stimulerend hormoon, dus een overschot aan TSH betekent meestal dat je lichaam een tekort aan schilklierhormonen constateert. Vervolgens wordt er tevergeefs een heleboel TSH geproduceerd om je schildklier te pushen om meer schildklierhormonen aan te maken. Maar als je schildklier niet meer werkt, kan er TSH worden vrijgemaakt totdat je een ons weegt. Er hoeft dus niet per se een direct verband te zijn tussen de hoeveelheid TSH en je gevoelstoestand. Je lichaam gebruikt schildklierhormonen voor verschillende doeleinden; zo worden schildklierhormonen ingezet voor bijna iedere cel in je lijf. Enkele voorbeelden van functies van schildklierhormoon zijn: het verhogen van je metabolisme, dus de snelheid waarmee je cellen zuurstof en voedingsstoffen gebruiken om energie te produceren; het gevoelig maken van het cardiovasculaire (hart/vaat) stelsel ten aanzien van sympathische zenuwactiviteit; reguleren van de hartslagfrequentie en de kracht waarmee de hartspier zich ineen knijpt; reguleert de gevoeligheid van het verlengde merg voor concentraties aan zuurstof en kooldioxide; stimuleert rode bloedcellen tot het leveren c.q. rondbrengen van zuurstof; stimuleert andere endocriene (hormoon)klieren en weefsels; onderhoudt het skelet etc. etc. etc. De hoeveelheid schildklierhormonen die jouw lichaam verbruikt is dus sterk afhankelijk van talloze factoren die ook weer afhankelijk zijn van talloze onderliggende factoren, waaronder energiemetabolisme, voeding & spijsvertering, lichamelijke activiteit, medische gesteldheid etc. Met de voortgang van je leeftijd verandert ook je lichaam, dus het is vrij gebruikelijk dat de bloedwaarden v.w.b. exogene schildklierhormonen uit schilkliermedicamenten periodiek worden gemeten via een bloedwaardebepaling en indien nodig aangepast. Bij sommigen zijn niet of nauwelijks tussentijdse aanpassingen nodig, bij anderen des te meer; dit is volledig persoonsafhankelijk. Ook de manier waarop je lichaam op een bepaald schildklierhormoon reageert speelt hierbij een belangrijke rol. Sommigen reageren beter op Thyrax, anderen op Euthyrox, weer anderen op Armour Thyroid. Sommigen hebben ‘los’ T3 nodig, anderen reageren beter op ‘Duotabs’ met zowel T4 als T3 of een medicament met aanvullend thyroglobuline, een intercellulair eiwit dat de omzetting van T4 naar T3 katalyseert. Soms heeft een lichaam simpelweg lang nodig om zich optimaal in te stellen en aan te passen… Als men blijft klungelen om een optimaal niveau aan schilklierhormonen in de bloedbaan te bewerkstelligen, kan het overigens raadzaam zijn om eens te vragen wat de mogelijkheden zijn omtrent andere vormen c.q. merken T4 (levothyroxine) en/of T3 (trijodothyronine). Zo lees ik relatief veel verhalen van mensen die goed reageren op bijvoorbeeld ‘Armour Thyroid’, ‘Westhyroid’, ‘Nature Thyroid’, ‘Thyreoidum’, ‘Thyroid Tissue Concentrate’ en ‘BioTest T2 Pro’. Ik heb overigens totaal geen persoonlijke ervaring met deze medicamenten en supplementen en raad ze dan ook geenszins aan, maar je zou ze eens kunnen opperen bij je internisten. Men veronderstelt nogal eens dat de werking van een medicijn uitsluitend berust op de chemische structuur en samenstelling van de werkzame stof, maar in de praktijk blijken 2 medicamenten met overeenkomstige werkzame stoffen nog weleens verschillend uit te pakken. Dit zou bijvoorbeeld te maken kunnen hebben met eventuele hulpstoffen, ballaststoffen en de vorm waarin een werkzame stof aanwezig is in een bepaald schildkliermedicament. Heel veel sterkte ermee in ieder geval! Groeten, Paul

  499. Ik kreeg te horen van de arts dat m’n waarde T4 12 en TSH 14 is een normale waarde? M.v.g. J. Klomp

    • Je TSH hoort tussen de 0,4 en 4, 0 te liggen en is dus te hoog. Je FT4 hoort tussen de 8 en 26 te liggen en is dus aan de laag-normale kant. In theorie zou dit kunnen duiden op milde (subklinische) hypothyreoïdie, dus een schildklier die ietwat aan de trage kant werkt, maar aangezien je FT4 netjes binnen de grenswaarden valt, hoeft dat niet het geval te zijn. Het is aan je huisarts om deze bloedwaardebepalingen te interpreteren.

    • Nee niet normaal, je TSH moet rond de 1 zijn en niet hoger dan 4.

  500. Ik liet een volledig jaarlijks bloedonderzoek doen, daaruit bleek dat FSH, T4 normaal zijn. T3 is iets te hoog, maar op zich gene probleem volgens dokter. De thyroglobuline en thyroid peroxidase zijn wel veel hoger dan normaal. Volgens dokter moet ik nu niets nemen, maar binnen 6 maanden opvolgen. Hij sprak van een mogelijke te traag werkende schildklier. Als ik op het internet ga lezen wat het betekent, zie ik zaken i.v.m. kanker. Ben nu toch wel ongerust.

    • Beste Hilde, Veel schildklieraandoeningen zijn auto-immuunziekten; hierbij ‘vergist’ je immuunsysteem zich en vallen antistoffen de eigen schildklier aan. Meestal richten de antistoffen anti-TPO en anti-Tg zich tegen het eigen schildklierweefsel; deze antistoffen vernietigen de schildkliercellen waardoor de schildklier minder schildklierhormonen produceert en uiteindelijk hypothyreoïdie (een te traag werkende schildklier) kan optreden. Dit is het geval bij o.a. Hashimoto, Graves en bepaalde vormen van struma. Thyroid Peroxidase Antibody (TPOAb) tegen TPO (thyroid-peroxidase) kán duiden op Hashimoto-schildklierontsteking of de ziekte van Graves. Thyroglobulin antibody (TgAb) tegen Tg (thyroglobuline) kán inderdaad duiden op Hashimoto-schildklierontsteking of zelfs schildklierkanker. Toch hoeft dat helemaal niet per se het geval te zijn en kun je deze schildklierauto-antistoffen ook bij je dragen zonder een schildklierstoornis te ontwikkelen. Mild tot matig verhoogde schildklierantistofwaarden kunnen overigens evengoed duiden op andere schildklieraandoeningen en/of auto-immuunaandoeningen; denk maar eens aan diabetes type 1, reumatoïde artritis, pernicieuze anemie of sclerodermie, maar ook daar hoeft geen sprake van te zijn. Zeer sterk verhoogde schildklier-antistoffen duiden veelal op Hashimoto of Graves. Op zich kan iedereen kanker krijgen, maar dit is absoluut geen directe reden om daarvan uit te gaan. (bron + bron) Maak je je zorgen, vraag je arts dan om een duidelijke verklaring van de verhoogde waarden of dring aan op vervolgonderzoek. Wordt hier niet aan meegewerkt, vraag een second opinion bij een andere huisarts. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul

  501. Beste Paul, Na m’n derde zwangerschap afgelopen jaar heb ik weer vage klachten (na m’n tweede zwangerschap in 2006 heb ik een jaar medicijnen geslikt vanwege een te snel werkende schildklier). Nu blijkt uit bloedonderzoek een TSH-waarde van 0,07, is dit nu te snel of te langzaam werkend? Het wordt me niet helemaal duidelijk. Wat raadt je me aan? Met vriendelijke groet, Jannie

    • Beste Jannie, Een te lage TSH (medisch gezien lager dan 0,4 mE/L) betekent meestal een overactieve schildklier oftewel hyperthyreoïdie. Of een schildklierpatiënt die te veel schildklierhormonen toegediend krijgt. Is je TSH slechts 0,07 dan raad ik je aan om met je huisarts te overleggen en hem/haar om een doorverwijzing te vragen naar een internist-endocrinoloog (een internist die zich heeft gespecialiseerd in het endocriene systeem). Groeten, Paul

  502. Hai, Door meerdere gezondheidsklachten ben ik extreem moe, duizelig, zwarte vlekken voor mijn ogen, draaiende wereld, gevoel alsof er een band om mijn hoofd zit, overal jeuk, benauwdheid, als ik lig een dronken gevoel… Ik ben naar de dokter gegaan. Deze heeft wat tests gedaan en neurologisch haalde ik wat tests niet. Doorgestuurd voor bloedonderzoek en daar kwam uit dan mijn TSH 0,33 is. Nu wil de arts mij doorsturen naar een neuroloog, kno-arts en endocrinoloog. Nu is mijn vraag of de klachten die ik heb van de te lage TSH waardes komen? Ik woon namelijk niet in NL dus het gaat hier met medische zaken allemaal net iets anders. Alvast bedankt!

    • Beste Sanne, Je klachten zullen niet direct worden veroorzaakt door een lage TSH-waarde. Een lage TSH is veeleer een teken dat je schildklier veel te traag werkt (of helemaal niet functioneert) en in dat geval zouden je klachten dus kunnen worden veroorzaakt door een stelselmatig of chronisch tekort aan schildklierhormonen… Sterkte & beterschap! Groeten, Paul

  503. Hallo Paul, Na een tijdje met klachten zoals gewichtstoename, kramp in de kuiten en zo moe… is de huisarts er per toeval (ik moest voor iets anders bloed laten prikken, maar hij had ook schildklier aangekruist) achter gekomen dat mijn FT4 nu 8,2 is en mijn TSH 35. De HA heeft me op 0,1 mg 1x daags in de ochtend gezet, maar als ik dit zo lees allemaal, is dit toch wel laag… En hoelang kan het duren voordat ik effect zou merken, vooral v.w.b. de krampen en moeheid?

    • Beste Wilma, 0,1 milligram (mg) staat gelijk aan 100 microgram (mcg); dit is absoluut geen lage startdosis v.w.b. levothyroxine. Sterker nog: de gemiddelde begindosis ligt rond de 25 microgram per dag. Indien je TSH-waarde verhoogd blijft, wordt de dosis levothyroxine (Thyrax o.i.d.) doorgaans met 12,5 tot 25 microgram verhoogd. Na 6 weken vindt meestal tussentijdse controle plaats om het effect van de huidige dosering te meten. Deze procedure wordt indien nodig herhaald totdat je TSH op een optimaal en stabiel niveau verkeert. De halfwaardetijd van T4 betreft plusminus 8 dagen, dus een betrouwbare beoordeling van je TSH-waarde kan eigenlijk pas 6 weken na de laatste dosisverhoging worden vastgesteld. Bij een totale uitval van de schildklier bedraagt de substitutiedosis gemiddeld plusminus 1,6 microgram per kilogram lichaamsgewicht per dag. Voor een volwassene komt dit ongeveer overeen met een dagelijkse dosering van 100 tot 125 microgram levothyroxine per dag, wat dus overeenkomt met jouw huidige dosering. Weet je zeker dat je schildklier te traag werkt (hypothyreoïdie)? Want je dosering doet veeleer vermoeden dat je schildklier niet meer werkt (totale schildklierdisfunctie)… Hoe snel je klachten afnemen is persoonsafhankelijk en bovendien afhankelijk van hoe snel je schildklierhormonen een gezond en stabiel niveau bereiken. Gemiddeld genomen duurt het ongeveer 3 tot 4 weken voordat de dosering optimaal is ingesteld. ik ben overigens GEEN arts; raadpleeg bij twijfel en zorgen dus altijd even je huisarts! Sterkte ermee! Groeten, Paul

    • Hallo Paul, Bedankt voor je reactie. Ik werk zelf in de zorg en was zelf nog nooit zulke schildkierwaardes tegengekomen als bij mij. Ik schrok er wel even van en heb zelf ook het vermoeden dat ik niet een vertraagde schilkier heb, maar dat deze inderdaad helemaal niet meer werkt. Ik ga hem dat de eerstvolgende keer ook vragen. Nu vraag ik me alleen af of ik niet beter naar een internist doorgestuurd had kunnen worden? Maar ik ken mijn HA al heel lang en zie hem op mijn werk ook regelmatig en die had zoiets van dat gaan we samen oplossen. Enfin, maar eens kijken wat de Thyrax gaat doen. Gr. Wilma

    • Ik sta er van te kijken dat je huisarts je niet heeft doorverwezen naar een tweedelijns zorgverlener. Ik weet niet of er protocollen voor zijn, maar het lijkt me niet dat een extreem traag (of zelfs niet) werkende schildklier tot de specialismen behoort van een huisarts. Ik wel absoluut geen kwaad spreken over je huisarts (ik ben zelf GEEN arts, dus ik spreek enkel uit gevoel), maar als het mijn schildklier zou zijn, zou ik er toch wel heel graag een internist(-endocrinoloog) naar laten kijken.

  504. Hallo Paul, Bedankt voor de reactie. Als ik het goed begrijp, zijn de waardes dus niet optimaal nu? En moet ik dit dus overleggen met de arts? Toen ik deze uitslag kreeg werd mij gezegd dat het goed is zo, maar ik twijfel hier nu wel aan… Ook omdat wij al 8 maanden proberen zwanger te worden… M.v.g. Roeby

    • Of je schilklierhormonen momenteel goed of niet goed staan ingesteld, kan ik niet zeggen. Je arts zal indien nodig de doses van je medicamenten aanpassen; misschien heeft hij/zij naast de TSH en FT4 nog meer waarden gemeten… Of wellicht wil hij/zij het eerst nog even aankijken of informatie van meerdere meetmomenten verzamelen alvorens de dosis op te hogen. Of misschien vindt je arts de voordelen van een eventuele ophoging niet opwegen tegen de potentiële nadelen ervan… Ik ken het totaalplaatje niet en kan helaas niks zeggen over de beweeggronden van je arts. Voor meer duidelijkheid kun je je arts beter rechtstreeks vragen wat zijn/haar visie is voor de toekomst. Nogmaals heel veel sterkte toegewenst.

    • Betty van Egmod

      Hallo Paul, Ik ben nieuw hier. Mijn vraag is het volgende 17 jaar geleden is de ziekte Hashimoto bij mij vastgesteld. Ik sinds de geboorte van mijn 24 jaar wisselend terugkerende depressie. Vele antidepressiva gekregen maar zonder resultaat. Sta al 17 jaar ingesteld op de Thyrax 0,1 mg. Er word bij prikcontrole gezegd HST waarde goed. Weet niet meer wat dat was. Heb nu een middel sinds 5 weken genoemd MAO-remmers wat veel bijwerkingen geeft. Om dingen uit te sluiten wil ik opnieuw een uitgebreide bloedtest met name wat de veroorzaker kan zijn voor mijn stemmingswisselingen gerelateerd aan de schildklier. Mijn ervaring en ook in de psychiatrie word hier nauwelijks aandacht besteed. Hier lees ik dat het wel degelijk een invloed kan hebben. Ik heb volgende week een afspraak bij mijn huisarts wat is belangrijk om te laten testen in mijn geval?

    • Beste Betty, Een gebrekkige schildklierwerking die niet naar behoren wordt gecompenseerd / gecorrigeerd met behulp van schildkliermedicijnen kan inderdaad voor verregaande depressiviteitsklachten leiden. Hetzelfde geldt overigens voor een tekort aan vitamine B12 of een gebrek aan vitamine D (een tweetal deficiënties dat verrassend vaak voorkomt bij schildklierpatiënten). Eigenlijk doet het er niet eens toe hoe hoog of laag je TSH-waarde was. Sowieso vind ik het ronduit schandalig dat men uitsluitend is afgegaan op je TSH-waarde terwijl je een reeds gediagnosticeerd schildklierpatiënt bent met mentale klachten die in theorie zouden kunnen worden verklaard door een tekort aan schildklierhormonen. Overigens worden moderne monoamino-oxidaseremmers wel vaker worden ingezet om in geval van depressiviteit de stemming te reguleren. Maar mocht de depressie in jouw geval het gevolg zijn van een slechte instelling qua schildkliermedicatie, dan zou dit natuurlijk een onzinnige vorm van symptoombestrijding zijn. Hoe dan ook zou ik in jou situatie aandringen op controle van TSH, (vrij of totaal) T4, (vrij of totaal) T3, vitamine D3 en vitamine B12. Overigens ben ik GEEN arts en is dit dus mijn persoonlijke / ondeskundige mening… Sterkte ermee!

  505. Hallo, ik heb zojuist een overzicht ontvangen van mijn bloedonderzoek. Hier staat het volgende op: T4 (vrij thyroxine): 13,5. TSH: 7,4. Is dit dan goed of niet? Omdat ik overal lees dat TSH tussen 0,4 en 4 moet zijn? Deze uitslag is nu ik Euthyrox gebruik (mijn schildklier was te langzaam). Wij hebben een zwangerschapswens en vraag me af of deze waardes nu wel goed zijn… Hopelijk kan iemand me helpen! Liefs, Roeby

    • Beste Roeby, Een (te hoge) TSH-waarde die zou kunnen duiden op een te traag werkende schildklier geldt niet voor mensen met een medisch gediagnosticeerde trage schildklier die reeds behandeld worden met exogene schildklierhormonen. Als je momenteel al behandeld wordt met synthetisch schildklierhormoon, betekent een verhoogde TSH-waarde meestal dat je te weinig schildklierhormonen toegediend krijgt, dus dat de dosering dient te worden verhoogd. Maar dat dient logischerwijs in overleg te gebeuren met je arts. Groeten & sterkte! Paul

  506. Een vraag over mijn TSH-waarde: In verband met kinderwens loop ik bij de gynaecoloog. Door middel van bloedonderzoek is gebleken dat mijn TSH-waarde 7.0 is, te hoog? Ik heb inderdaad veel klachten die horen bij een te traag werkende schildklier. Heb over 2 weken een afspraak bij de internist. Zal er medicatie worden voorgeschreven? Er moet nog op TSH antistoffen geprikt worden, aldus de gynaecoloog. M.v.g. Marielle

  507. Beste Paul, Heb een TSH waarde van lager dan 0.05. Heb me niet vergist in de komma. Dit heb ik al een jaar. Mijn T4 is op dit moment 19,2. Ben op verschillende “natuurlijke “manieren bezig om dit op te lossen. De T4 was op zijn hoogst vorig jaar 32 en is dus aan het zakken. Nu wil de internist dat ik met Strumazol begin en later met Euthyrox. Heb niet het doorsnee beeld van een schildklierpatiënt. Wat is jouw mening? Corrie

    • Beste Corrie, Ik ben GEEN arts en heb dus ook niet het totaalbeeld dat een arts wel heeft. Mijn advies is om duidelijk aan je arts te vragen waarom hij deze middelen aanbeveelt, dus wat hij verwacht dat deze middelen zullen doen. Niet omdat ik er mijn twijfels bij heb, maar puur omdat het altijd goed is om op de hoogte te zijn van de motivatie achter de beslissingen van je arts. Sterkte & groeten, Paul

  508. Mijn TSH-waarde is gezakt van 0,4 naar 0,2. Ik moet nu minder Thyrax gaan slikken. Ik twijfel hieraan omdat ik steeds meer problemen heb met mijn gewicht en ’t vasthouden van vocht. Zelf zou ik eerder denken aan verhoging van de Thyrax. Slik nu 1 tablet 0,15 en 1 tablet 0,025.

  509. Paul, ik neem sinds 3 maanden Euthyrox. Ik ben begonnen met 25 mcg en heb geleidelijk verhoogd van 37,5 naar 50 mcg nu. De TSH was eerst 2.0 en is gezakt naar 1.4. De T3 van 1.45 naar 1.2 en de T4 is van 14 naar 16 gegaan. Ik heb nu voor de derde keer controle gehad en zit op de uitslagen te wachten. Ik had heel veel last van hartkloppingen. Tijdens het verhogen had ik tijdelijk ook meer last. Nu heb ik na 6 weken de dosering van 50 mcg genomen te hebben nog steeds incidenteel last van hartkloppingen. Ik vraag me af of ik nog verder moet gaan verhogen tot 62,5 of juist weer terug naar 37,5 moet gaan?

  510. Hoi, Ik heb een vraag, ik heb een TSH-waarde van 220, maar heb eigenlijk weinig klachten, behalve het vasthouden van vocht in mijn gezicht en een vochtophoping in mijn elleboog. Voor de rest van de symptomen van een traag werkende schildklier heb ik niet. Ik ben al bij een internist geweest en die heeft mij Levothyroxine voorgeschreven. Zou de hoogte van mijn TSH ook een andere verklaring kunnen hebben dan een afwijkende schildklier? M.v.g. Stefanie

    • Beste Stefanie, Ik ben GEEN arts, dus uitsluitsel geven kan ik niet. Wat ik ervan weet is als volgt… Een verhoogde TSH-waarde (dus hoger dan 4,0 mE/L) betekent meestal dat de schildklier te weinig schildklierhormoon aanmaakt, wat ook wel bekendstaat als ’trage schildklier’ of ‘hypothyreoïdie’. In dat geval krijgt de hypofyse (hersenaanhangsel) doorgaans wél het signaal om meer TSH aan te maken, wat dan ook gebeurt, maar de schildklier reageert niet optimaal of toereikend op de vrijkomende TSH, waardoor er nog altijd geen aanvullende primaire schildklierhormonen worden geproduceerd. Wat daarnaast nog weleens voorkomt, maar vrij zeldzaam is, is dat je hersenaanhangsel niet goed functioneert, waardoor het meer TSH aanmaakt dan nodig is om je schildklier te stimuleren. Als je reeds behandeld wordt met synthetisch/exogeen schildklierhormoon, betekent een verhoogde TSH-waarde daarentegen meestal dat je te weinig schildklierhormonen toegediend krijgt, maar in jouw geval kan dat dus (nog) niet het geval zijn. Nogmaals: ik ben geen arts, dus het kan best zo zijn dat ik dingen over het hoofd zie. Groeten, Paul

  511. Beste Paul, 23 jaar geleden radioactieve slok gehad voor hyperthyreoidie (ziekte van Graves). Voelde me de laatste tijd niet oké, kreeg last van myxoedeem in handen en voeten. T4 en TSH op 25-4-14 resp. 15.3 en 0.80 (dosering Euthyrox toen 75 mcg). Sinds 6 weken dosering verhoogd naar 100 mcg en op 13-6 opnieuw geprikt, nu T4 net te hoog met 20.3 en TSH laag met 0.03 (echt 0.03). Myxoedeem is wel wat aan het minderen en ik voel me beter met 100 mcg dan voorheen met de 75 mcg. Zou het wijs zijn om de T3 te bepalen? Las ook iets over vitamine B12 die met deze waarden te laag zou worden? Is verwijzing naar de internist aan te raden? Heb het idee dat de huisarts in deze niet veel bijdraagt. Alvast bedankt, Jenny

    • Of een doorverwijzing naar een internist raadzaam is, kan ik niet bepalen, maar mocht je je zorgen maken, dan staat het je vrij om een doorverwijzing aan je huisarts te vragen. T3 laten prikken heeft mijns inziens niet veel nut. Dit betreft aanvullend onderzoek ter bevestiging van hyperthyreoïdie dat meestal wordt uitgevoerd indien de normale diagnostiek via TSH en FT4 niet voldoet. Omdat hyperthyreoïdie bij jou reeds is gediagnosticeerd heb je hier volgens mij dus niet veel aan. Bij een auto-immuunaandoening zoals Graves bestaat een verhoogd risico op andere (auto-immuun)aandoeningen die een B12-tekort in de hand kunnen werken, maar voor zover ik weet is dat niet gerelateerd aan schildkliermedicamenten. Andersom geldt dat een vitamine B12-tekort kan optreden als gevolg van een reeds aanwezige auto-immuunaandoening. Bij Graves kan inderdaad sprake zijn van pernicieuze anemie: schadelijke, verderfelijke of kwaadaardige bloedarmoede. Deze vorm van bloedarmoede wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine B12. Het vitamine B12-tekort ontstaat bij dit ziektebeeld omdat B12 niet -of niet goed- meer wordt opgenomen. Naast de typerende symptomen van bloedarmoede hebben patiënten in zo’n geval ook neurologische klachten en typische symptomen voor een vitamine B12-tekort. Dit kan worden tegengegaan door B12-rijke voeding (dierlijke producten als vlees, vis, kaas, eieren en zuivel), extra foliumzuur (B11) en 1- tot 3-maandelijkse B12-injecties. Naast voldoende B11 en B12 moet je ook de zogenaamde ‘intrinsic factor’ binnenkrijgen. Maagcellen maken deze intrinsic factor aan en een gezonde darm is nodig om vitamine B12 + intrinsic factor op te nemen. De normaalwaarden voor vitamine B12 zijn ongeveer 150 tot 800 pmol/l (of 0.150 – 0.800 nmol/l). Bij een waarde onder de 350 is verder onderzoek raadzaam; zeker indien er klachten zijn die wijzen op vitamine B12-tekort. Let op bij een auto-immuunaandoening worden niet altijd antistoffen/antilichamen gevonden; de zogenaamde Schillingtest kan een opnamestoornis van vitamine B12 aantonen. Afhankelijk van de ernst van een vitamine B12-tekort kan ervoor worden gekozen om vaker dan maandelijks een B12-injectie te geven om een voorraadje in de lever aan te leggen. Als je je zorgen maakt over een vitamine B12-tekort, vraag je huisarts dan om een B12-bloedtest. Is de B12-waarde lager dan 350 pmol/l, dan is ophoging raadzaam.

    • Beste Paul, Hartelijk bedankt voor je uitgebreide reactie en je tijd die je hieraan besteed! Ben er blij mee en ga met meer kennis terug naar de huisarts, zal jouw informatie meenemen. Vriendelijke groet, Jenny

  512. 12 jaar heb ik Thyrax geslikt en ben sinds 4 weken medicijnvrij. Samen met de huisarts besloten om te stoppen en kijken wat er gebeurt. Omdat ik een kinderwens had 12 jaar geleden en een te traag werkende schildklier (bleek uit bloedonderzoek, ik had geen klachten) ben ik op de Thyrax gezet. Drie maanden geleden ontdekte ik dat ik eigenlijk na mijn zwangerschap had moet stoppen, maar dat is mij destijds nooit verteld. Nu heb ik vandaag de uitslag gekregen en bleek mijn TSH 22,5 te zijn en de fT4 was 8,2. Nu zijn deze waardes dus niet goed, maar ik voel me wel veel beter dan dat ik de afgelopen 12 jaar heb gevoeld. Kan het zijn dat mijn schildklier het zelf toch nog weer oppakt? En wat is de absolute bovengrens van de TSH voordat er gezondheidsrisico’s komen? Alvast bedankt voor een reactie!

    • Beste Mariska, Volgens mij moet je een te lage of te hoge TSH voornamelijk zien als indicator voor eventuele schildklierproblemen en niet per se als probleem an sich. De AACC (American Association of Clinical Chemistry) en de AACE (American Association of Clinical Endocrinologists) hanteren voor volwassen een referentiewaarde c.q. normaalwaarde v.w.b. TSH van 0,3 tot 3,0 μU/ml. Een verhoogde TSH-serumwaarde tussen de 3,0 en 4,5 μU/ml die tweemaal wordt vastgesteld met een interval van 3 weken wijst volgens hen mogelijkerwijs al op een vroegtijdig stadium van schildklierpathologie en zodoende op de noodzaak van een onderzoek naar schildklierantilichamen, waaronder thyroperoxidase-antistof, thyroglobuline-antistof en TSH-receptor-antistof. Hoe hoger de TSH-waarde wordt, des te groter de kans dat er sprake is van schildklierproblemen. In principe is er geen algemene hoeveelheid TSH die als gevaarlijk kan worden beschouwd; TSH is immers geen schildklierhormoon zoals T4 en T3. Het potentiële gevaar van een TSH-overschot schuilt hem volgens mij veeleer in het potentiële versnellen van de schildklieractiviteit. Maar omdat de hoeveelheid schildklierhormonen in je bloed van veel méér aspecten afhankelijk is dan van je TSH, is een verhoogde TSH-serumwaarde veeleer een aanwijzing/indicatie dat je schildklier niet optimaal functioneert dan een gevaar op zichzelf. Zo zijn er zelfs uitzonderlijke gevallen bekend van TSH-waarden tussen de 300 en 600. Het gevaar van een hoge TSH zit hem dus in de onderliggende oorzaak van de verhoogde TSH. Je kunt dus NIET per definitie stellen: hoe hoger je TSH is, des te ernstiger het schildklierlijden. Interessant is dus vooral waarom je TSH zo hoog is. Als je al heel lang onnodig exogene schildklierhormonen in de vorm van Thyrax inneemt zou dat al een mogelijke oorzaak kunnen zijn. Maar ik ben GEEN arts, dus dat dient door een medicus te worden ingeschat. En om nog even concreet je vraag te beantwoorden: ik denk dus niet dat er een absoluut maximum is v.w.b. TSH of dat er een concrete grens is waarop een verhoogde TSH-waarde op zichzelf gevaarlijk wordt. Al weet ik dat dus niet zeker… Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul

  513. Ik heb een TSH-waarde van 2.6 en de VT4 is 14.7. Mijn vraag: is dit een goede waarde? Ik slik 3 tabletten van 0.025 mg en 1 van 0.100 mg.

    • Beste Anneke, Ik ben GEEN arts, dus het is niet aan mij om te bepalen of schildklierwaardes goed zijn of niet. Dat zal echt door een arts moeten worden bepaald. Bovendien worden er allerlei verschillende meeteenheden gebruikt, waaronder nanomol, picomol, micromol, millimol en ppm (parts per million). Zodoende is het voor leken heel makkelijk om schildklierwaarden verkeerd te interpreteren ten opzichte van elkaar. Wel worden er door laboratoria zogenaamde ‘normaalwaarden’ gehanteerd. De normaalwaarde voor TSH (in milli-units per liter): 0,4 tot 3,5 mU/l. Sommige laboratoria zien TSH-waarden tot 4 mU/l nog als ‘normaal’ en een enkeling rekt dit maximum zelfs tot 5,5 mU/l. Er zijn echter ook laboratoria die ‘slechts’ 2,5 mU/l als maximale normaalwaarde hanteren voor wat betreft TSH. Normaalwaarden voor vrij T4 (FT4): 13 tot 25 nanomol per liter. De normaalwaarden voor T3 zijn 1 tot 3 nanomol per liter, maar soms ook 0,9 tot 2,6 nanomol per liter. Meestal wordt deze richtlijn gehanteerd:

      • TSH: 0,4 tot 4,0 mU/l
      • T4: 64 t/m 154 nmol/l
      • FT4 (vrij T4): 8,0 tot 26 pmol/l
      • T3: 1,2 tot 3,4 nmol/l
      • FT3 (vrij T3): 3,0 tot 8,0 pmol/l

      Als de eenheden waarin is gerekend, gelijk zijn aan degenen in bovenstaande tabel, voldoen je schilklierwaarden in ieder geval aan de normaalwaarden, maar het is aan een arts om de verschillende schildklierwaarden onderling te analyseren, interpreteren en indien nodig bijsturen. Groeten, Paul

  514. Beste Nouvelle, Het artikel waarop ik doelde is van Maarten R. Soeters en Marcel T. Twickler en is gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde in 2010. Als je het googelt vind je het zo. Succes! Annemarie

  515. Hallo, Ik heb van de week de uitslag gekregen van bloedprikken. TSH was 10,9 en de huisarts doet er niks mee en ik sta nu op 50 Eutherox. En nu? Ben doodmoe en kom maar bij in gewicht…

    • Beste Veronique, Is er ook een test gedaan voor wat betreft vrij T4, en zo ja, hoe was de uitslag hiervan? De uitslag van de TSH-analyse moet namelijk in samenhang worden beoordeeld met de uitslag van de FT4-test. Mocht er (nog) niet op FT4 zijn getest en mocht je huisarts dat ook niet voornemens zijn, dan lijkt het me raadzaam om een second opinion aan te vragen bij een andere arts. Sterkte & groeten, Paul

    • Beste Veronique, Weet je zeker dat het je FT4 is die 14,8 telt? Een FT4 tussen de 10 en 23 pmol/L wordt veelal als ‘normaal’ beschouwd. Het is overigens aan een arts om te bepalen of en welke stappen er dienen te worden genomen bij een hoge TSH en een normale FT4. Ik ben GEEN medicus, dus hierin kan ik je niet adviseren. Desgewenst kun je er van alles over lezen. Ikzelf vind dit artikel over schildklierfunctietests van Dr. Chloe Borton, Dr. Colin Tidy en Prof. Cathy Jackson erg verhelderend. Groeten, Paul

  516. Hoi, Ik wilde een second opinion laten doen v.w.b. mijn TSH-waarde bij een Duitse arts, maar mijn huisarts voelde zich beledigd omdat ik vroeg of hij mij een verwijsbrief wilde maken voor een Duitse huisarts. Omdat het ook cijfers zijn van Duitsland kwam mijn huisarts er niet uit; daarom wilde ik naar een Duitse huisarts. Mijn arts zei dat ik dan maar een andere arts moest nemen als ik hem niet vertrouwde. Zodoende ben ik ook niet naar een andere arts kunnen gaan. Ik ben eigenlijk wel tevreden met mijn huisarts, maar ik hoor dat Duitsland anders kijkt dan Nederland. In Nederland vinden ze lage en hoge TSH-normen niet zo belangrijk, tenzij ze extreem afwijkend zijn. Daarom is het altijd normaal wat er hier uitkomt. Maar ik heb een mailtje gestuurd naar het Duitse ziekenhuis waar ik bloed heb laten prikken en ik heb doorgegeven dat ik nu jodiumtabletten gebruik. Ze zei dat dat prima was en dat ik dan na een jaar weer bloed moest laten prikken.

  517. Ik voel mij al een tijdje niet zo lekker. Ben ontzettend moe, voel mij heel erg opgeblazen, hou veel vocht vast en afvallen is onmogelijk. Ik ben in het verleden behandeld met chemotherapie dus in eerste instantie ging ik niet naar de dokter. Nu ik dat toch heb gedaan, en na weken aandringen om mijn TSH te laten prikken (volgens de huisarts kon dit het niet zijn want ik ben pas 22) bleek dat deze 9 was. Hier lees ik dat dat te hoog is en de assistente zei dat van de week ook al. Maar mijn huisarts weigert er wat aan te doen. Hij zegt dat er niks aan de hand is. Moet ik stappen ondernemen om naar een andere arts te gaan of is het juist wat mijn huisarts zegt?

  518. Sinds 1999 is mijn schildklier verwijderd i.v.m. een folliculair carcinoom. Sindsdien slik ik 125 mg Thyrax. de T4 waarde is 22 (nu al 15 jaar hetzelfde) en TSH schommelt vaak. Die is nu 0,08. De endocrinoloog wil dat ik 112,5 mg Thyrax ga slikken, waardoor de TSH zal verhogen. Omdat volgens de endocrinoloog botontkalking en hartritmestoornis kan ontstaan na een te lange periode van een te lage TSH-waarde. Ik heb nergens last van, voel me prima. Al eens eerder heb ik getracht 112,5 mg Tyrax te slikken, waardoor ik moeheidsaanvallen kreeg. Ik kon soms wel rechtopstaand tegen een muur slapen. Ik zie er enorm tegenop om weer te minderen. Daarbij vind ik de kwaliteit van leven belangrijker dan kwantiteit. Ook heb ik de vraag gesteld of ik dan niet preventief extra calcium kan slikken om eventueel botontkalking enigszins te voorkomen. Het antwoord was, we gaan niet extra pilletjes slikken terwijl het opgelost kan worden door minder Thyrax te slikken. Ik ben 65 jaar en sta nog volledig actief (werk, eigen bedrijf, kinderen en kleinkinderen) in het leven. Wel ga ik het eerst weer proberen met minder Thyrax. Maar als ik wederom die moeheidsverschijnselen krijg, overweeg ik om toch weer 125 mg Thyrax te slikken. Graag zou ik willen weten of iemand hier ervaring mee heeft, vooral aangaande de botontkalking en hartritmestoornissen i.v.m. lage TSH-waarden. Met vriendelijke groet, Nouvelle

    • Beste Nouvelle, Zelf heb ik ook een erg laag TSH als ik de hoeveelheid Thyrax slik waarbij ik me goed voel. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat een laag TSH geen verhoogd risico oplevert voor hartritmestoornissen en osteoporose, zolang de TSH hoger is dan 0,03. Zie voor een Nederlandse samenvatting van dit onderzoek met een link naar de Engelstalige volledige versie. In overleg met mijn huisarts (die heb ik het artikel gegeven om te lezen) mag ik daarom toch wat meer Thyrax slikken, waardoor ik me een ander mens voel en zelfs drie keer per week in de sportschool sta, met positief effect op mijn bloeddruk en conditie. Misschien kun je ook aan je arts zeggen dat als je zo moe bent, je ook geen energie hebt om te sporten en te bewegen, en dat is toch minstens net zo risicoverhogend voor hartkwalen en osteoporose als een wat lagere TSH lijkt me. Succes! Annemarie

    • Beste Annemarie, Bedankt voor je reactie. Ook ik ben een fanatiek sporter en wil dat graag blijven doen. Weet je nog welk artikel het is betreffende het wetenschappelijk onderzoek? Dan laat ik het mijn arts ook lezen. Groet, Nouvelle

  519. Hallo. Ik heb een TSH-waarde van 6. De T4 is goed. Vitamine D-tekort: 35. Ik moet volgende week naar de internist voor een uitgebreid onderzoek. Wat kan ik verwachten? Ik heb twee ongelukken gehad en in mijn gezin nog twee, afgelopen jaar. Toch heb ik al langer klachten. Waaronder 24 kilo aangekomen. Kan ik deze met medicatie ooit nog kwijtraken? Ze hadden het over een openingshandeling? en kan het ongeluk-gerelateerd zijn? Ik ben wel blijvend invalide geworden. M.v.g. DJ

  520. Ik heb in Duitsland bloed geprikt en daar bleek dat mijn TSH te hoog was, maar in Nederland zeggen ze dat het normaal is. Maar ik heb al de symptomen van een traag werkende schildklier. Onderhand ben ik al bezig met die jodiumtabletten. Ik had steeds droge, schilferige lippen en nou dat ik die tabletten inneem, heb ik dat niet. Ik neem aan dat ze het in Duitsland wel weten… Als ik ’t opzoek, zie ik dat 4.94 TSH wel hoog is en dan werken je schildklieren ook traag toch?

    • Beste Ilknur, Een (al dan niet incidentele) hoge TSH-waarde betekent nog niet dat je medisch geïndiceerde hypothyreoïdie hebt, laat staan dat je jodiumsupplementen zou moeten gaan gebruiken. Vraag voor de zekerheid liever een second opinion aan bij een andere arts; dat zou duidelijkheid kunnen scheppen. Welke TSH-waarde kwam er eigenlijk uit het Nederlandse bloedonderzoek? Dat is natuurlijk ook wel interessant. Groeten, Paul P.S. Je hebt overigens maar 1 schildklier.

  521. Hoi, Ik had steeds droge lippen en bij de apotheek zeiden ze dat ik eens naar mijn schildklier moest laten kijken. Nu heb ik in Duitsland bloed laten prikken en ze vinden mijn TSH te hoog, die is 4,94. Heb ik nu een traag werkend schildklier? Nu wil ik weten of ik niet jodiumtabletten van rozemarijn en tijm kan gebruiken hiervoor. Ik ben iemand die niet graag chemische troep wil slikken die de dokter voorschrijft.

    • Bij een dergelijke hoge TSH-waarde is de kans op een traag werkende schildklier relatief groot, maar dit is aan een arts om te diagnosticeren. Het is absoluut onverstandig om jodiumsupplementen te gaan gebruiken omdat je niet weet of er überhaupt sprake is van een jodiumtekort. Een jodiumtekort los je op met jodium, maar een traag werkende schildklier niet per se; sterker nog, je kunt eventuele klachten verergeren door toedoen van zelfmedicatie met jodiumsupplementen. Als er daadwerkelijk sprake is van een te trage schildklier is de kans groot dat je wel degelijk exogene schildklierhormonen zult moeten innemen; dat is doorgaans de enige passende oplossing. Maar nogmaals: een arts zal eerst moeten bepalen of er überhaupt (al dan niet) sprake is van hypothyreoïdie.

  522. Een vraagje: Ik heb een TSH-waarde van 5,4 en TPO is 1032. Moet nu Thiroxine van 125 slikken. Hoe moet dit verder, ik ben doodmoe en heb nul fut.

  523. Louis van Melsen Reageer

    Egoïstisch, maar heb zelf een TSH-waarde van < 0,01 en een vrij thyroxine gehalte van 14,8. Huisarts heeft me uiteindelijk doorverwezen naar internist. Afspraak pas eind juni 2014. Heb extreem koude handen en voeten en ben altijd moe, maar slaap ook uiterst slecht. Kan het allemaal niet rijmen met die waarden. Ook een veel te laag vitamine D-gehalte < 15.

    • Beste Louis van Melsen, Mijn TSH is al ruim 10 jaar te laag, en meestal met een normale T4-waarde, dus doorsturen naar een specialist was volgens mijn huisarts niet nodig. Nu las ik jouw waarden, ook een erg lage TSH en u bent wel doorgestuurd… Is daar nog wat uitgekomen? Ik ben namelijk heel erg benieuwd! Groetjes, Cathy

    • ik net hetzelfde. tsh 0.01 t4 15.8 en t3 3.8, te weinig vitamine D en resultaat; moe moe moe en gewrichtspijnen en spierpijnen

  524. Ik heb op 22 mei mijn bloed laten prikken. Nu is de TSH 0,220 + T4 16,3 + TPO meer dan 1000. Ik ben ook doodmoe en heb overal pijn. Ik slik nu 150 Thyrax. Wat is er nu niet goed?

  525. Ik heb eind 2013 met TSH waarde voor de tweede keer laten meten, hij was toen 4,62. Mijn huisarts geeft aan dat er dan niets aan de hand is. Dat ik me alleen zorgen moet maken als ik al de diagnose traag werkende schildklier zou hebben. Nu lees ik hier dan boven 4 al een te hoge waarde is. Wat kan ik hier nog aan doen om erachter te komen of ik nu wel of niet een traag werkende schildklier heb? Ik probeer bijvoorbeeld af te vallen, maar dat lukt bijna niet ondanks dat ik weinig eet en iedere dag minstens 30 minuten beweeg. Ook kom ik heel gemakkelijk aan. Alvast bedankt voor jullie reactie en advies.

    • De makkelijkste meest efficiënte manier om meer zekerheid te krijgen, is een second opinion aanvragen bij een collega-huisarts en kijken of hij/zij tot dezelfde conclusie komt voor wat betreft het al dan niet doen van vervolgonderzoek aan de hand van de (relatief) hoge TSH-waarde naar een (eventueel) te traag werkende schildklier.

  526. Hallo, Wie weet of de volgende waarden goed zijn: vrij T4 (ft4) 12 pmol/l; TSH 0,75 mu/l?

    • Voor zover ik kan inschatten (ik ben geen arts) nagenoeg perfect.

    • Dit is ongeveer een tiende van de minimale “referentiewaarde”, dus extreem laag. Een lage TSH-waarde an sich is niet erg, maar het is wel een duidelijke indicatie dat er iets niet in orde zou kunnen zijn met je schildklier en schildklierhormoonproductie. Een TSH van 0,06 is extreem laag, en bij een extreem lage TSH-waarde is er veelal sprake van een te snel werkende schildklier en een overschot aan schildklierhormonen in de bloedbaan. Weet je zeker dat je niet 0,6 bedoelt? En wat zegt je arts?

  527. M’n dochter heeft een TSH-waarde van 96, hoe hoog kun je maximaal krijgen? Ze heeft Tyhrax 100 gekregen van de huisarts, maak me nu ’n beetje zorgen…

    • Een TSH van 3,5 is aan de hoge kant, maar valt binnen de referentiewaarden. Het is dus een niveau dat geassocieerd wordt met een ongestoorde schildkliersituatie.

  528. Als gevolg van een nodulair struma is de helft van mijn schildklier weggehaald. Vooraf geen klachten van de schildklier. Na operatie is mijn schildklier te langzaam gaan werken. Vorige week bloed laten prikken voor de schildklier omdat het een beetje tobben blijft met de juiste instelling van Thyrax. De laatste waarde was: TSH 2,5 en T4 11. Huisarts vindt TSH prima (ik betwijfel dit) en de T4 niet oké. Ik heb dit nuchter laten prikken. Nu moet ik nog 6 weken 2 tabletten Thyrax 0,025 blijven slikken en dan weer prikken. Wie kan mij meer vertellen over deze waardes en of ik op de juiste weg zit? Bij een waarde van TSH 0,73 en T4 20 was mijn internist heel tevreden. Echter, mijn huisarts zegt dat 0.73 te laag is. Ik vind dit allemaal heel verwarrend en weet niet meer wat goed is. Omdat ik een niet onder controle te krijgen astma heb en veel prednison heb geslikt kan ik niet meer een eerlijk beeld geven van hoe ik mij voel. Ben veel moe, kan ook door de astma komen. Ook mijn B12 is niet helemaal oké. Graag een reactie…

    • Beste Stieneke, Een TSH-waarde tussen de 0,4 en 4,0 wordt binnen de moderne medische wetenschap als “normaal” beschouwd. Een TSH van 1,0 wordt nog weleens “ideaalwaarde” genoemd. Groeten & sterkte, Paul

  529. Hoi, Mijn TSH is 0,03. De huisarts zegt dat dit iets aan de lage kant is. Als ik de info lees lijkt mij dat mijn TSH erg laag is. Wat zijn de consequenties en wat kan ik er zelf mee doen? Ik heb veel stress gehad en nog steeds… Kan een schildklier hiervan ontregeld raken? Bedankt voor je antwoord!

    • Beste Karin, Een TSH van 0,03 is echt extreem laag; weet je zeker dat deze waarde correct is? Het zou in dat geval volkomen logisch zijn indien je huisarts hier vervolgonderzoek naar instelt. Van stress en stresshormonen wordt veeleer beweerd dat ze de TSH-waarde verhogen, dus doen stijgen. En dus niet verlagen c.q. doen dalen. Groeten, Paul

  530. Hallo, Ik heb een vraag over een prednison kuur in verband met de oogziekte Graves. Ik ben hier heel erg onzeker over. Wie heeft hier ervaring mee? Vr. gr. Diny

  531. Beste allemaal, Ik slik nu ongeveer een halve Euthyrox vanwege de grote “slok”. Opgehoogd naar 112 Euthyrox. Waarden afgelopen december FT4: 25 en TSh: 0,45. Heb er inmiddels behoorlijk last van. Begin december kreeg ik last van mijn ogen. De internist reageerde hier niet op en zei dat de waarden goed waren en ik over een jaar bloed moet laten prikken via de huisarts. Omdat het steeds slechter ging met mijn ogen toch weer bloed laten prikken half februari. Nu FT4: 26 en TSH: 0,37. Ik moest mijn Euthyrox verlagen naar 100. Mijn vraag is: Slikte ik te veel of te weinig Euthyrox? Het is voor mij een warboel en ik snap er niets meer van…

  532. Hallo Paul, Ik kamp al enige tijd met klachten. Nu heb ik enkele jaren geleden een bevalling met ernstig bloedverlies gehad en heeft mijn gynaecoloog mij erop geattendeerd dat ik altijd rekening moet houden met het Syndroom van Sheehan. Dit is een uitval van de hypofyse dus, ook o.a. je schildklier. Nu is mijn vraag: mijn TSH-waarde die blijft dalen. Hij is nog steeds binnen de normaalwaarde, dus wordt als ‘goed’ bestempeld, maar is dat normaal. Vorig jaar was hij 1,4 en begin dit jaar 0,8. In september 0,76 en vorige week 0,67. Ik heb er zelf weinig verstand van en bij de huisarts kom ik niet veel verder. Bedankt alvast.

    • Beste Merel, Ik ben geen medicus, laat staan een expert. Desalniettemin lijkt het me geen goed teken als je TSH gestadig afneemt en binnen een jaar tijd halveert. Ik was niet bekend met het syndroom van Sheehan en de klachten/symptomen die ermee gepaard gaan. Aangezien je op deze site terecht bent gekomen, neem ik aan dat je klachten ondervindt? Mag ik vragen om welke reden je op zoek bent gegaan naar meer informatie? Alleen omdat je TSH afneemt of omdat je klinische verschijnselen ervaart? Volgens Wikipedia is het Syndroom van Sheenan een ziektebeeld dat ook wel bekendstaat als postpartum hypopituïtarisme of postpartum hypofysenecrose: een vorm van hypopituïtarisme (verminderde hypofyse-functie), veroorzaakt door necrose als gevolg van bloedverlies en hypovolemische shock gedurende en/of na de bevalling. Sheenan wordt inderdaad gelinkt aan een afname van TSH, maar dat er een verband kan bestaan, zegt natuurlijk niet zo veel over jouw specifieke situatie. Wat ik erover kan vinden is dat je in geval van Sheenan in veel gevallen de volgende klachten veroorzaakt:

      • Onvermogen om na de bevalling borstvoeding te geven
      • Het wegblijven van de eisprong en/of menstruatie
      • Uitval van lichaamshaar (met name schaamhaar & okselhaar)
      • Gewichtsverlies (door toename schildklierhormonen)
      • Ernstige (over)vermoeidheid, ook zonder inspanning
      • Lage bloeddruk (hypotensie)

      Mocht je een of meerdere van deze symptomen (hebben) ervaren (wat ik overigens geenszins hoop), dan is dat wellicht een aanknopingspunt voor vervolgonderzoek. Als je huisarts niet meewerkt, zou je kunnen overwegen om een second opinion aan te vragen bij een andere basisarts. Of anders bij je huidige huisarts aandringen op vervolgonderzoek bij een endocrinoloog, internist of schildklierspecialist. Helaas kan ik verder niet veel voor je betekenen. Heel veel sterkte! Groeten, Paul

    • Beste Paul, bedankt voor je reactie. Ik ben inderdaad op deze site terecht gekomen omdat ik een oorzaak zoek waarom die TSH-waarde daalt en of dat vaker voorkomt en of dat evt. normaal is. Ik heb helaas ook klachten. Ben nu zelf aan het uitzoeken wat die TSH verder inhoudt. Zal de huisarts om een doorverwijzing vragen. Bedankt in ieder geval. Groetjes, Merel

    • Beste Merel, Graag gedaan hoor. :P Hopelijk word je snel wat wijzer! Groeten, Paul

    • Diny Mulder

      Beste Merel, Ik ben nieuw en wil graag weten hoe en op welke manier ik een vraag over mijn schildklier aan Paul kan stellen? Alvast bedankt.

    • Beste Diny, Laat hier gewoon een berichtje achter met daarin je vraag. Ik ben geen arts, enkel een geïnteresseerde, maar als ik nuttige tips heb, deel ik ze graag met iedereen. Groeten, Paul

  533. Hallo allemaal, Een TSH-waarde tussen 0,4 en 4,0 wordt door de moderne medische wetenschap als “normaal” beschouwd; de “normaalwaarde” voor TSH ligt volgens mij rond de 3,5. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van allerlei randfactoren. Zo wordt er meestal ook gekeken naar je FT4. Vaak ook naar je T4, T3 en FT3. En soms ook naar antistoffen tegen de schildklier (anti-TPO, anti-Tg en anti-TSH-receptor). Normaalwaarden zijn de grenswaarden die passen bij een “normale” werking van de schildklier. Als jouw waarde buiten de grenzen valt, doet een arts doorgaans verder, diepgaander onderzoek van de schildklier. Elk laboratorium hanteert zijn eigen normaalwaarden, vaak gebaseerd op ervaring en “gemiddelden”. De meest gebruikelijke waarden voor wat betref schildklierhormonen zijn als volgt:

    • TSH: 0,2 – 3,5 mU/l
    • T4: 60 – 140 nmol/l
    • FT4: 8 – 26 pmol/l
    • T3: 1,2 – 3,4 nmol/l
    • FT3: 3 – 8 pmol/l

    Veel mensen vragen hier of hun arts “goed zit”, maar ik ben natuurlijk niet degene om te bepalen of artsen het bij het rechte dan wel verkeerde eind zouden hebben; daartoe heb ik simpelweg niet de expertise, noch de bevoegdheid. Twijfel je heel erg aan het oordeel van je arts, vraag dan a.u.b. een medische second opinion aan; daar heb je als patiënt zijnde recht op.

    • Beste Paul, Heb in 2012 een radioactieve slok gehad voor een multinodulaire struma. mijn tsh staat nu op 0.01 t4 op 15.8 en t3 op 3.8
      ik heb als klachten: vermoeid, gewrichtsklachten en spierklachten. Hoe moet die tsh omhoog? Mijn arts schrijft me nu van 100 l-thyroxine naar 125 mg.

  534. Bij mij is een TSH-waarde geconstateerd van 7,5 en een FT4 van 11,2. Volgens de huisarts was alles goed. Klopt dit bij deze waarden? Graag een reactie.

    • Dit zou kunnen duiden op het (vooralsnog subklinische) beginstadium van een traag werkende schildklier. Je FT4 valt immers binnen het laagste segment van de referentiewaarden en je TSH is bijna 2x zo hoog als de maximumwaarde. Dit zou kunnen betekenen dat je FT4 stelselmatig dalende is… Laat je schildklierwaarden (TSH + FT4 + FT3) daarom over 4 tot 5 weken nogmaals controleren om te zien hoe je schildklierfunctie zich tegen die tijd heeft ontwikkeld…

  535. Hoi, Mijn TSH-waarde was 6,9. De doktersassistente gaf aan dat dit vaak voorkomt en dat ik over een halfjaar maar weer moet kijken of het nog zo is. Voor mijn gevoel deden ze er erg makkelijk over, of valt dit inderdaad wel mee? mijn T4 was overigens goed.

  536. Ik slik sinds een paar jaar Euthyrox. Anderhalf jaar na min laatste zwangerschap werkte mijn schildklier nog niet goed. In de herfst van 2012 voelde ik me niet goed en heb weer eens bloed laten prikken en was mijn waarde T4 11,7 en TSH 3,2. Dat was goed volgens de huisarts, maar omdat ik me net goed voelde zijn we van 75 mcg naar 88 mcg Euthyox gegaan. Begin 2013 had ik FT4 17,2 en TSH 1,6. Nu voel ik me weer minder goed en is het FT4 13,9 en TSH 3,5. Nu is dit prima tussen de referentiewaarden volgens de huisarts en word er niks mee gedaan. Klopt dit?

  537. Ben al jaren gebruiker van thyrax i.v.m. lage schildklier, maar mijn TSH blijft hoog, nu 11. Kan iemand mij zeggen wat reden is? Voel me verder goed…

  538. Hallo, mijn TSH is 0.18 (vorige keer 0.13) en T4 is 15.3 (vorige keer 16). Dit lijkt mij goed en zo voel ik me ook. Maar mijn huisarts vindt mijn TSH niet goed en verlaagt daarom de medicatie. Als ik de medicatie verlaag krijg ik weer allerlei klachten zoals krampen in mijn kuiten, moe enz. Wat is een goede waarde? Groet, Gaby

  539. Beste, Na bloedonderzoek bleek dat mijn TSH-waarde te hoog is, maar na verder onderzoek bleek dat mijn schildklier volledig in orde is. Het is zo dat ik heel erg vermoeid ben en erg emotioneel. De dokter heeft me een vitaminekuur voorgeschreven en me gevraagd om in januari terug te keren voor nog een bloedonderzoek. Weet iemand hier toevallig meer over? Groeten, M.

  540. In het artikel staat een tegenstrijdigheid volgens mij: “Een verhoogde TSH-waarde duidt op een te langzame schildklier. Een verlaagde TSH-waarde is een teken van een te snelle schildklier. En verderop: “Hoe hoger je TSH-waarde, des te actiever je schildklier; hoe lager je TSH-waarde, des te passiever je schildklier.”… Groet, ET

    • Beste Erzsébet, Heel scherp; dankjewel! Daar was inderdaad een slordige fout ingeslopen (inmiddels aangepast). De referentiewaarde voor TSH (dus “normaal”) is tussen de 0,4 en 4,0 mE/L. Is je TSH hoger dan 4,0 mE/L, dan heb je doorgaans een schildklier die te weinig schildklierhormoon maakt (trage schildklier oftewel hypothyreoïdie). Is je TSH lager dan 0,4 mE/L, dan is er doorgaans sprake van een overactieve schildklier oftewel hyperthyreoïdie. Nogmaals bedankt! Groeten, Paul

  541. Mathilde Postma - Groeneveld Reageer

    Een vraag over de TSH- waarde: Na bloedonderzoek bleek ik een TSH- waarde van 4.8 te hebben. Dit was goed, volgens de assistente van de huisarts. Op de schildklier site lees ik echter dat deze waarde niet boven de 3.0 uit moet komen. Wie heeft het bij het juiste eind? Bedankt voor de reactie!

    • Beste Mathilde, De grens van 3,0 mE/L is achterhaald. Hoewel iedere arts en instelling zijn eigen referentiewaarden aanhoudt, is 3,0 echt geen schappelijke grenswaarde. Toch is 4,8 wel aan de hoge kant. Er zullen echter altijd meer schildklierwaarden (dus naast je TSH) worden gemeten om een duidelijk referentiekader te bewerkstelligen. Als alle andere waarden “goed” zijn, hoeft er niks mis te zijn. Je arts kan dus best gelijk hebben. Maar als je klachten hebt die doen denken aan schildkliersymptomen, kun je wellicht beter een second opinion aanvragen. Groeten & sterkte, Paul

Plaats een reactie

Je reactie wordt voor publicatie gekeurd door de redactie en dient te voldoen aan de regels voor reacties.