Tandpijn betreft een pijnlijke gewaarwording in je voortanden, snijtanden en hoektanden. Kiespijn is pijn in de grote, achter in de mond gelegen maaltanden. Tand- & kiespijn kan uiteenlopende oorzaken hebben. Hieronder bespreken we de oorzaken, oplossingen en behandeling van tandpijn…
1. Cariës veroorzaakt kiespijn
De belangrijkste oorzaak van tandpijn & kiespijn is cariës. Cariës betekent tandbederf en houdt in dat er een gaatje in je glazuur zit. Door dit gaatje vreten zich bacteriën in je tand. Hoe dichter de bacteriën bij de tandzenuw komen, des te heviger de tandpijn
2. Tanderosie betekent tandpijn
Tanderosie betekent dat de glazuurlaag van je tanden dunner wordt door inwerking van zuren. Hoe dunner je tandglazuur, des te gevoeliger je tanden en des te meer tandpijn. Als het glazuur op een stukje van je tandoppervlak volledig is opgelost door tanderosie, ontstaat cariës.
3. Tandenknarsen kan kiespijn opwekken
Knarsen ofwel tandenknarsen (bruxisme) kan je glazuur beschadigen. Beschadiging & slijtage door knarsen wordt ook welattritie of demasticatie genoemd. Als je veelvuldig en hard knarst, kunnen zelfs stukken van je glazuur en tandbeen afbrokkelen. In extreme gevallen kunnen tanden doormidden breken. Knarsen kan hevige kiespijn en tandpijn veroorzaken.
4. Tandpijn vanwege glazuurbeschadiging
Beschadiging van glazuur door krab-bewegingen wordt ook wel abrasie genoemd. Je krabt het glazuur als het ware van je tanden af. Dit kan komen door dat je te hard poetst of met een te harde tandenborstel poetst. Ook schurende tandpasta’s (“whiteners”) kunnen bijdragen aan abrasie en dus aan tandpijn.
5. Tandpijn door klemmende kaak
Abfractie betekent dat er van binnenuit druk op de tanden wordt uitgeoefend. Zulke druk kan ontstaan door een extreem harde beet (kaakklem) en dit kan tandpijn veroorzaken. Het op elkaar klemmen van de kaken kan door spierkramp komen, maar meestal is het een onbewuste gewoonte.
Het op elkaar klemmen van de kaken is vergelijkbaar met knarsen (bruxisme) maar is niet beweeglijk en maakt dus geen geluid. Zodoende blijft de gebitsschade doorgaans beperkt en valt de tand- & kiespijn mee. De oorzaak van de tandpijn zal echter ook minder makkelijk worden opgemerkt als bij tandenknarsen.
6. Tandzenuw veroorzaakt tand- & kiespijn
Hevige tand- & kiespijn wordt meestal veroorzaakt door de tandzenuw die in het binnenste van je tand (tandmerg) uitmondt. Als het tandmerg ontstoken raakt wordt dat ook wel pulpitis genoemd. In geval van pulpitis zitten er bacteriën in je pulpakamer, wortelkanaal en/of tandzenuw. Hierdoor raakt de tandzenuw ontstoken en ontstaat hevige kiespijn die ook wel bekendstaat als zenuwpijn.
7. Tandpijn door een klap op je tanden
Tandpijn kan logischerwijs ontstaan door een klap (impact) op je gebit. Door een ongeval of aanval kunnen haarscheurtjes, barsten en breuken in je tanden ontstaan. Als je tanden los gaan zitten in de tandkassen, worden ze gevoelig en ontstaat tandpijn. Het kan ook zijn dat de zenuw in je tand bloot komt te liggen. Een ontblote tandzenuw veroorzaakt extreem hevige zenuwpijn bij de minste aanraking of temperatuurschommeling.
8. Tandvleesontsteking kan kiespijn teweegbrengen
Een tandvleesontsteking houdt in dat er bacteriën in de “pocket” tussen je tand en tandvlees terecht zijn gekomen. Hierdoor wordt je tandvlees gevoelig, rood, gezwollen en/of bloederig. Ook je tanden kunnen gevoelig worden bij een tandvleesontsteking. Hoe dieper de bacteriën in je tandvlees doordringen, des te dichter ze bij de tandhals en zenuw komen en des te meer tandpijn & kiespijn ontstaat.
9. Gevoeligheid van tanden na tandartsbezoek
Nadat er tandsteen is verwijderd zullen je tanden en kiezen sneller pijn doen. Deze gevoeligheid trekt na verloop van tijd weer weg. Ook na een operatie van tanden, kiezen, tandvlees of kaak is tandpijn of kiespijn een logisch gevolg.
10 Tandpijn & kiespijn door een beugel
Een beugel trekt je tanden in de gewenste richting. Dat betekent dat je tanden losser in hun tandkassen komen te zitten. Vooral na het periodieke verstellen of “aandraaien” van een plaatjesbeugel ontstaat er veel druk op de tanden. Zodoende kan deze orthodontistische beugel hevige tandpijn teweegbrengen.
11. Mondontsteking kan tandpijn veroorzaken
Een ontsteking in je gehemelte of verhemelte kan de tandzenuwen beïnvloeden en zodoende tandpijn en kiespijn veroorzaken. Een infectie in de mondholte kan ontstaan door een slecht zittend bitje, tandprothese of implantaat. Of door een ziekte of een verwonding in de mondholte.
12. Kiespijn door slechte & losse vullingen
Als een vulling in je tand losraakt of eruit valt, wordt de desbetreffende tand of kies extreem gevoelig of zelfs pijnlijk. Dit is afhankelijk van de diepte van het gaatje. Ga dus altijd na of de kiespijn wordt veroorzaakt door een gevulde kies.
13. Abces in tand veroorzaakt kiespijn
Als je een rotte tand niet laat trekken of vullen, sterft de tandzenuw uiteindelijk af. De tandpijn of kiespijn verdwijnt zodoende. De bacteriën verdwijnen echter niet en vreten gewoon verder. Hierdoor ontstaat een abces in je dode tand, gevuld met etter. Een tandabces kan zich in principe pijnloos ontwikkelen maar zal na verloop van tijd enorme kiespijn veroorzaken.
14. Holteontsteking kan kiespijn uitlokken
Een bijholteontsteking (sinusitis) kan tandpijn veroorzaken. Zo kan een kaakholteontsteking of neusbijholteontsteking kiespijn in beide kaken veroorzaken. Ook oorontstekingen en keelontstekingen willen nog weleens gepaard gaan met kiespijn.
15. Warmte & kou kunnen tandpijn berokkenen
Hoe dunner je glazuur, des te gevoeliger je tanden zijn voor warmte en kou. Tanden met glazuurbeschadigingen, vullingen of gaatjes zijn doorgaans extra gevoelig voor hoge en lage temperaturen. Kou en hitte kan dus kiespijn en tandpijn veroorzaken als de kwaliteit van je gebit niet optimaal is.
Ten slotte
Er zijn dus allerlei mogelijke oorzaken voor tandpijn en kiespijn. In de meeste gevallen kan je tandarts je tanden controleren en zo nodig verzorgen en repareren. In de tussentijd kun je de tandpijn onderdrukken met paracetamol of ibuprofen. Je kunt kiespijn helpen voorkomen door gezond te eten, zuren te beperken en je gebit goed te reinigen.
Ken jij nog meer mogelijke oorzaken van tandpijn & kiespijn? Laat a.u.b. hieronder jouw oorzaken & adviezen achter in een reactie…
