Longoedeem oftewel ‘pulmonair oedeem’ ontstaat wanneer bloedvaten in je longen (longvaten) beschadigd raken, waardoor vocht uittreedt in het interstitium: het weefsel tussen bloedvaten en longblaasjes. De zwelling die zodoende ontstaat in het interstitium zorgt ervoor dat de uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide wordt belemmerd, waardoor de ademhaling ernstig wordt verstoord, het zuurstofgehalte in het bloed daalt en het koolzuurgehalte in het bloed stijgt. Longoedeem staat ook wel bekend als:
- Vocht op de longen
- Vochtstapeling binnen de long
- Vloeistof achter je longen
Het vocht bevindt zich in geval van longoedeem meestal in de pleuraholte tussen de longvliezen. Stapeling van vocht in de longen kan optreden als gevolg van verscheidene longklachten en longaandoeningen, waaronder een hevige longinfectie, longvliesontsteking, longemfyseem, longembolie, pleuraal empyeem of pleuris c.q. pleuritis. Vaak is er dan ook sprake van pijn op de longen. Hieronder lees je meer over de oorzaken, gevolgen en behandeling van longoedeem…
Kenmerken van longoedeem
Longoedeem kan onder meer optreden wanneer giftige en/of corrosieve gassen worden ingeademd of als er maaginhoud in de longen terechtkomt bij het verslikken (aspiratie). Maar bijvoorbeeld óók wanneer er schadelijke stoffen vrijkomen in je bloedbaan als gevolg van ernstig trauma, complexe botbreuken, lipotoxiciteit/vetvergiftiging of een bacteriële bloedvergiftiging. In dit soort gevallen van longoedeem, waarbij het hart niet de aanstichter is, spreekt men ook wel van non-cardiogeen longoedeem.
Acuut longoedeem veroorzaakt symptomen als kortademigheid, een fluitende ademhaling en hoestklachten. Bij ernstig oedeem op de longen ontstaan veelal ademhalingsproblemen, bleek-, grauw- of blauwkleuring van het gelaat, ophoesten van roze slijm (sputum) en een gevoel van angst, verdrinken en/of stikken. Longoedeem is potentieel dodelijk: uiteindelijk kan men stikken en sterven als gevolg van vochtophoping in de longen. Inschakeling van medische hulp is dan ook absoluut spoedeisend. (bron)
‘Re-expansie longoedeem’ is een zeldzame complicatie van het opnieuw uitzetten van een long na het verwijderen van grote hoeveelheden pleuravocht en/of lucht, bijvoorbeeld ter behandeling van een klaplong.
Pulmonair oedeem door hart of hersenen
Longoedeem kan tevens ontstaan als gevolg van hartfalen, wanneer stuwing van de longvaten optreedt. Deze hart-gerelateerde vorm van ‘vocht op de longen’ wordt ook wel cardiogeen longoedeem genoemd. In zeldzame gevallen ontstaat longoedeem door hersenletsel, wat ook wel cerebrogeen of neurogeen longoedeem wordt genoemd. Hoe deze vorm van pulmonair oedeem precies ontstaat is vooralsnog onbekend, maar waarschijnlijk heeft het te maken met activering van het sympathisch zenuwstelsel. (bron)
Indien longoedeem optreedt als gevolg van een verhoogde doorlaatbaarheid c.q. permeabiliteit van longvaten, dan is eiwitrijk permeabiliteitsoedeem van de long doorgaans het gevolg.
Conclusie
Ter samenvatting: bij ophoping van vocht in de longen –dus ín het longweefsel– wordt tevens gesproken over ‘pulmonair oedeem’ oftewel ‘pulmonaal oedeem’. Pulmonair oedeem kan grofweg worden onderverdeeld in cardiogene en niet-cardiogene oorzaken en ontstaat doorgaans op dezelfde wijze als perifeer oedeem, dus vochtophopingen direct onder de huid. Cardiogeen pulmonair oedeem wordt ook wel cardiopulmonaal oedeem genoemd. De vaakst voorkomende oorzaken van longoedeem zijn:
- Insufficiëntie/falen van de linker hartkamer: linkszijdige ‘decompensatio cordis’ oftewel linksdecompensatie
- Beschadiging van het longmembraan door een infectie of inademing van giftige stoffen
Behandeling van longoedeem bestaat veelal uit het vaststellen en verplegen van eventuele hartcomplicaties of longbeschadigingen. Indien er sprake is van een grote hoeveelheid vocht, wordt er nog weleens een chirurgische drain aangebracht om het longoedeem af te voeren.
Heb je vragen, opmerkingen en/of suggesties met betrekking tot longoedeem oftewel vocht op de longen? Deel hieronder jouw opvattingen, bevindingen en vraagstukken!
16 comments
Anoniem
19 februari 2018Hallo, Mijn allerliefste oma heeft al een langere tijd last van vocht achter haar longen. Zo erg dat het al een aantal keren is weggehaald d.m.v. een drain. Het blijft terugkomen en momenteel ligt ze in het ziekenhuis. Op het moment eet ze nauwelijks meer en heeft ze 8 kilo (!) vocht achter haar longen. Momenteel is het zo levensbedreigend dat we van geluk mogen spreken als ze erbovenop komt in deze situatie. De artsen weten niet waar het probleem ligt en het is ondertussen al bijna twee weken nadat ze is opgenomen in het ziekenhuis… In deze situatie is mijn familie machteloos en ik ga er dan ook niet vanuit dat hier dé oplossing te vinden is aangezien de artsen niet eens weten waar de oorzaak ligt. Maar mocht er iemand zijn die dit leest met dezelfde ervaring die er wel een oplossing voor heeft, dan zou dat héél fijn zijn… Dank! Groet!
Paul
20 februari 2018Beste A, De longen zijn bedekt met een veerkrachtig vlies: het longvlies. De borstholte is bekleed met het borstvlies. De ruimte tussen beide vliezen heet pleuraholte. De ophoping van een abnormale hoeveelheid vocht in de pleuraholte wordt ook wel pleura-effusie genoemd. De onderliggende oorzaak van een dergelijke pleura-effusie is inderdaad niet gemakkelijk te achterhalen, aangezien er nogal wat verschillende oorzaken aan ten grondslag kunnen liggen. Denk maar eens aan:
Ik weet niet wat men zoal heeft onderzocht en welke potentiële oorzaken reeds zijn uitgesloten, maar ik wens je hoe dan ook heeeeeel veel sterkte en beterschap met het herstel van je grootmoeder! Groeten, Paul
Anoniem
19 februari 2018Hallo, Mijn allerliefste oma heeft al een langere tijd last van vocht achter haar longen. Zo erg dat het al een aantal keren is weggehaald d.m.v. een drain. Het vocht blijft terugkomen en momenteel ligt ze in het ziekenhuis. Op het moment eet ze nauwelijks meer en heeft ze 8 kilo (!) vocht achter haar longen. De doktoren hebben geen idee wat er aan de hand is, en wij hebben het gevoel dat ze er niet erg veel moeite voor doen om haar in leven te houden (klinkt misschien naar, maar dat is omdat wij het zo ervaren). Momenteel is het zo levensbedreigend dat we onze vingers mogen kruizen.
marleen
22 januari 2018Hallo vandaag voor een buikecho geweest i.v.m. een hele opgezette buik daarna moest ik gelijk voor longfoto nu blijkt er vocht achter mijn linker long te zitten nu woensdag krijg ik de uitslag. Maak mij best wel zorgen.
Anita
23 oktober 2016Bij mijn moeder zijn er op 11 mei j.l. 2 stents geplaatst in haar kransslagader. De stents hebben een medicijn afgifte. Na het plaatsen van de stents is het bergafwaarts gegaan. Ze heeft nu al 3 keer vocht achter haar long. Ze heeft CT-scan gehad uitgebreid bloedonderzoek en het vocht is al 2 keer op de kweek gezet. Er is niets aangetroffen en geen oorzaak te vinden. Wij zijn nu een beetje einde ten raad maar ik heb wel een second opinion aangevraagd in het sint Antonius in Nieuwegein. Wel is het zo dat tijdens de stentplaatsing bleek dat ze een gedraaide ader had in haar ene arm waar ze toch door geduwd hebben de pijn was zo erg dat mijn moeder paar keer morfine heeft gehad.
Marja
8 maart 2016Mijn man heeft vocht achter de longen. Is al een aantal malen vele hoeveelheden weggehaald. Nu zit er ook iets van bloed in. De artsen hier blijven hameren op zijn longen terwijl hij een uitgebreid longonderzoek heeft gehad waarvan de uitslag goed was. Na het aftappen gaat het een paar dagen goed en dan kan hij weer niet op zijn linkerzij liggen omdat het vocht schijnbaar rechts zit wat ik uit de rapporten kan opmaken. Wat kunnen wij doen?
Paul
8 maart 2016Het enige wat ik je kan aanraden voor meer duidelijkheid over het longoedeem van je man is een second opinion door een andere arts. Onwijs veel sterkte en beterschap toegewenst!
Marc
17 oktober 2015Het is momenteel 4.00 uur gepasseerd en heb nog geen oog dicht gedaan, ik heb al van in de warmste weken dikke voeten en benen… Ik heb mijn huisdokter ervan op de hoogte gebracht en hij heeft me een voorschrift gegeven voor plaspillen. Toen het weer iets frisser werd zen ook mijn voeten en benen terug dunner geworden. Momenteel kan ik niet slapen van pijn aan mijn longen, zou dat mogelijk zijn dat er nu water in mijn longen terecht is gekomen omdat deze zo’n pijn doen dat ik er niet van kan slapen en zelfs moeilijkheden heb om goed te gaan liggen… Dit hou ik niet lang vol en mijn huisdokter weet er ook geen raad mee… Hebben jullie misschien een oplossing voor mijn probleem? Hartelijk dank!
Danny Delvers
8 maart 2016Direct bellen met privé kliniek, HME Medical. Ik had dezelfde klachten. 2 weken later en ik was er niet meer.
ilona
12 mei 2015Mijn man heeft 6 weken geleden 4 hart-omleidingen gehad en verschrikkelijk veel pijn aan de zijkant van zijn borst. Na een week hebben ze foto’s gemaakt van de longen en toen bleek er vocht achter de longen te zitten. Hij heeft daarvoor plaspillen gehad, maar nu weer 5 weken later wordt de pijn op zijn borst alleen maar erger. Hij vermoedt zelf dat jet nog steeds zijn longen zijn. Opnieuw foto’s gemaakt vandaag en er zit nog steeds vocht achter zijn longen, maar nu ook bloedarmoede. En hij is echt doodmoe! Kan niet opstarten… Hij is ook benauwd als hij gaat liggen, dus slaapt regelmatig gewoon zittend op de bank i.p.v. in bed. Is er misschien nog iets anders aan te doen? En is dit gevaarlijk?
Paul
13 mei 2015Beste Ilona, Als je man last heeft van pijn op de borst, kortademigheid, longoedeem, bloedarmoede en slapeloosheid na een ingrijpende hartoperatie, lijkt me diepgaand onderzoek naar de onderliggende oorzaak niet ongepast. Het is natuurlijk goed om te weten dat er vocht achter de longen zit, maar wat je eigenlijk wilt weten is hoe dat kan… Bloedarmoede kan worden behandeld met medicamenten, maar wat je eigenlijk wilt weten is waardoor het tekort aan rode bloedcellen en hemoglobine/bloedkleurstof wordt veroorzaakt… De kortademigheid kan logischerwijs het gevolg zijn van de bloedarmoede en de slapeloosheid kan het gevolg zijn van de pijn en kortademigheid. Maar waardoor wordt de pijn op de borst veroorzaakt? Pijn op de borst kan het gevolg zijn van bloedarmoede, maar mogelijkerwijs OOK een symptoom zijn van de onderliggende oorzaak van de anemie. Zo kan bloedarmoede na een hartoperatie ontstaan door toedoen van een ontsteking/infectie. (bron + bron) Ook een tekort aan vitamine B11 en vitamine B12 komt heel vaak voor na hartoperaties. En zulke vitaminetekorten kunnen op hun beurt EVENEENS leiden tot bloedarmoede. Een bloedwaardebepaling van vitamine B11 en vitamine B12 lijkt me dan ook niet overbodig. Persoonlijk zou ik bij je artsen aandringen op vervolgonderzoek. Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul
Danny
25 januari 2015Ik kan nergens wat vinden over herstel na een longoedeem en met name niet of men hier schade aan kan overhouden. Kan een topsporter weer terug bij zijn oude niveau komen of is dit uitgesloten? Heeft u hier meer informatie over?
Paul
26 januari 2015Beste Danny, Het exacte verloop van longoedeem verschilt sterk per geval/patiënt. Het heel erg afhankelijk van de onderliggende oorzaak van het longoedeem, de exacte aard en ernst van de vochtstapeling, de mate van herstel en eventuele restklachten binnen de longen en/of restschade van het longweefsel zelf. Vocht op/achter/in de longen is op zichzelf in ieder geval geen reden om zomaar aan te nemen dat een topsporter geen volledig herstel zak bereiken. Wat is er precies voorafgegaan aan het longoedeem? Ik ben overigens GEEN arts, dus afhankelijk van je medische geschiedenis zou je je vraag wellicht beter kunnen wegleggen bij je huisarts of longarts. Deze twee Engelstalige bronnen verdiepen zich enigszins in het herstel na longoedeem: bron + bron. Groeten, Paul
Henny
19 december 2014Een kennis (75 jaar) vertelde mij vandaag dat de dokter vocht achter de longen had geconstateerd, hij schreef haar (meer) plaspillen voor. Ik laat samen met haar iedere dag onze honden uit, ze moet steeds vaker op een bankje gaan zitten om bij te komen. Is de medicatie wel juist?
Anoniem
17 augustus 2014Kan chronische hyperventilatie leiden tot vocht achter de longen?
Paul
17 augustus 2014Beste, Ik ben GEEN arts, maar voor zover ik weet kan hyperventileren niet de directe, causale oorzaak zijn van vocht achter de longen. Een korte motivering… Om een long zitten twee vliezen: het longvlies en het borstvlies. Tussen beide vliezen bevindt zich van nature een dun laagje vloeistof (pleuravocht). In een gezonde persoon heerst een optimale balans tussen de aanvoer en afvoer van het pleuravocht. Indien deze balans verstoort raakt, kan er een ophoping van vocht ontstaan tussen longvlies en borstvlies. Dit noemt men ook wel ‘vocht achter de longen’. Longoedeem is een pathologische (schadelijke of ziekmakende) ophoping van dit vocht tussen de beide longvliezen. Als het longvocht te sterk toeneemt, blijft er namelijk onvoldoende ruimte over voor het longweefsel om optimaal te kunnen functioneren en treedt er als gevolg daarvan benauwdheid en kortademigheid op. Hyperventilatie zou in theorie dus veeleer het gevolg zijn van een vochtophoping dan de oorzaak ervan. Vocht dat je inademt en zodoende in de longen terechtkomt, wordt bovendien uitgeademd indien de longen naar behoren functioneren. Ook de slijmvliezen van het volledige luchtwegstelsel produceren van nature een heleboel vocht dat vanzelf verdwijnt via uitademing. In principe wordt geïnhaleerd vocht dus vanzelf geexhaleerd en afgevoerd; adem bijvoorbeeld eens tegen een koude ruit aan… Longoedeem, dus vocht ‘op de longen’ of ‘achter de longen’ is doorgaans ongerelateerd aan hyperventilatie en meestal het gevolg van infecties (infectieus), hartproblemen (cardiaal) of leverprobleem (hepatisch). Om de oorzaak van overtollig pleuraal vocht te achterhalen, wordt doorgaans via een dunne naald vocht afgetapt (longpunctie), waarna de samenstelling van het vocht kan worden onderzocht op o.a. eiwitgehalte, waterigheid, ontstekingswaarden, antilichamen, bacteriën en maligniteit. Soms is een tweede punctie of zelfs afname van een stukje borstvlies (biopt) noodzakelijk. Hopelijk verduidelijkt dit één en ander. Sterkte & groeten, Paul